장음표시 사용
461쪽
u P ET. cR INITI' DE HONE Lione in libris de rebus diuinis. quos ad Caium Caesarem misit. Nos Augustinum in his,Tertullianum,Lactantium ec alios complureis secuti sumus, qui ex Varronis thesau/ris talia collegerunt.Sic autem scriptum fuit in antiquis le/gbus de ipsis dijs: o Pos diuos qui ceIesbs semper babiti colanto,
odosq; qaos in caelum merita uotarunt. Herculem, Liberum, Aesculapium,Cι rem, Potace'QLirinum, Et ossis propter qitie datur homini ascensim in caelum, mentem,virtuaem, Pietaxm,ridem,delabrasurum
Nec ulla uitiorum sacra solennvasScis to, certas I; fruges,certas, baccas publice libanto. Quae ueterum flagitia, ineptamq; stipei sitionem, abili res nostri, prolato crucis uexillo sic deiecerut,ut ipsam quidem ueritatem, non tantum e Cleantis puteo extraxerint,sed ad communem omniumui. I tatem super montem ut inquit Hieronymus collocarim. F I N 1 S. ADMONITIO
462쪽
ADMONITIO O PERIS AD LEGENT 2 3. B luta sunt ad hunc diem uolumina uiginti quinque de honesta disciplina, in quibus pluri/mum diligentiae ac laboris posui, quo prodes
sem caeteris, oc meo nomini consilierem in tan/ta studiorum uarietate,et erunt haec ueluti subsidia qusdam quibus memoria reddi instruetior possit atet locupletior in his omnibus, quae ad usium uiuendi,cruditionem Q antiquitatis pertinere uideantur.Neq; post hac de futuri sumus in cepto operi,iuuandi honorum ingenia,quoniam semel huic militiae nomen dedimus.Nem licet a signis discedere, aut aciem refugere. Redentur paulo mox libri complures quos inseripsimus epistolicarum responsionum.Nam docendo, uigilando dc scribendo magis cupio fatigari,qua malo Oti o atΦ uoluptatibus ut plerit faciunt animum deprauare in ea praesertim ciuitate,in qua ambitio pro uirtute, pro modestia improbitas eruditio pro desidia habetur.Satis autem mihi futurum est,si consenescere in hoc nostro otio licueritati uitae reliquu disponere, ut omnes facile intclligant nul lo modo me defuisse praeclaro instituto bonaru disciplina/rum,quod ab ineunte aetate suscepi. Et quonia decet agentem negotiti posteritatis potius honis ad uigilare, qua muttis,ea potissimis ratio me monuit,ut meipsum probare liberalibus studiis,* ut infami ambitu, pravisq; artibus laude
nominis ato gloria qusrere. In his uero comentariis legem hanc uolumus ascripta e sacris Eleiasinis, que plebis inertia profanuiu uulgus longe arceat, quonia pauloante experti sumus nihil magis obesse probis ingeni js atq; optimis institutis,cb rudem imperitorum audaciam, quae nullo quidem
iudicio aut rati6 ed inscitia ait libidine omnia expendit,
463쪽
3sε PET. CRINITI DE H o N E LQ'sicubi de uetem dijs ac religiGe ut sit disserui,hoc ipsum ipterea factu a nobis est,ut literis humanioribus cosuleret et renouare quicquam uolumus, aut eam superstitione probare ut quidam temere obloquuntur,quam non modo reieci ut uanam 5 improbam,sed ut nefaria,flagitiosam 3 locis multis coargui.
Omneisq; legulei,blenni,barbari procul bunis, Qui alite cit orit acer esto. PINI S co MMENTA RIORVM PETRI cR INITIDE HONESTA DIS cIEPL IN A.
464쪽
libroru de poetis latinis ad Cosmum Paccium
Ibros nostros de poetis Latinis Cosne ponti,
sex Arretine,tuo nomini dicare constitui, qua in re uideri possum, recte atq; ordine fecisse. Multa enim cui costat) magno cultu atq3 ueneratione haberi Plent, quod ipsis templis deorurite dicata sunt, quo magis tibi gratulandum est, qui summa eruditione,optimisci disciplinis excellis. Ego ueropcrmultum in hoc opere elaboraui,ea perquiredo ac diligentillime obseruando, quae ad hanc historiae partem coponendam pertinerent. Neq; mihi consilium fuit ea omnia complecti, quae infinitis pene authorum commenta ins traduntur. Multa de industria praetermis, nequis sorte diceret plus laborisat stud l a me impensum in congerendis poetis, quam prudentiae ac iudicii in eligendis. Itam fore quidem existimo hos libros minime ingratos illis hominibus, qui recte iudicare volu rint,necp p terea obscurum est, quantum Romana cinitas in hac studiorum facultate claruit, siquidem Romani etiam principes,aucto imperio, & rebus clarissi trie gestis, magna cura,incredibilii diligentia pocticam coluerunt. Octauius Augustus, Germanicus Caesar,5 alij plures maxima animi voluptate in hoc disciplinarum genere uersati sunt. Nos a Liuio Andronico exorsi sumus qui princeps apud Latinos habitus est,in aedendis carminibus,ut suo loco a nobis dicetur.
Perventumc est usi adTheodosii Augusti tepora, quibus
Romana omnis et uditio simul cum maiestate imperii cominuta est,ingruentibus in Italiam uariis populis atqBarbaris nationibus. Idq; effecimus furnina breuitate,imitatiSuetonium Tranquillu,his maxime libris, quos de grammaticis ac DD rheto
465쪽
1rs PET.cR INITI DB Η N E Lihelotibus Latinis composuit. Nein desunt exempla doctissimoru uirorum , qui de poetis apud ueteres diligeti studio scripserui,ut apud Graecos Zeno Cythieus ec Aristoteles, apud nos M. Varro 5c Vulcatius Sedigitus, quoru opera in
tercidetvt iniuria longae uetustatis. Eorum nos industria soquimur.Nihil enim potius aut antiquius mihi potest accladere,qua uersari in hoc liberali ossicio honaru disciplinaris, etsi nullu omnino praemiu constitutu est probis ingeniis propter aduersam rerum fortuna, iniquiorem temporu codistionem. Sid nolim uideri cuil in hac parte nimis amhiti sits,referendis his malis,quae nostra tempestate inualescunt. Laurentius Medices auunculus tuus,cum illi relatum foret in ciuitate sua nonnullos esse, qui prax laro ingenio ac excellenti eruditione praestaret,primu Iairitia increditi affectus est: deinde multu his pollicedo, clare Φ-munifice agendo eo fecit, ut 5c henemeriti uiderent de siciis stud is, Sc acrius atmattentius indies Puigilarent in prosequedis atq; excolendis optimis disciplinis. Haud em satis digna existimauit,uir, costio ,& prudentia clarus,in ciuitate sua eos homines haberisne ulla mercede, qui assidua operam,singularem iu indu/striam ponerent in tam praeclaro opere,indagandae atq; illu/i strandae antiquitatis.Sed his missis ad instituiu nostru accodamus quo per suas aetates poetae omnes epici,comichiragici lyrici,& alii ueteres tra sigantur, qui apud Latinos in hoc scribendi genere praestiteriit. Et sane nihil toto opere magis me ipsum uarie agitauit qua diuersia scriptorum traditio de leporibus, cum magna ex parte inter se longe dissentiat.Tu
interim munus hoc nostru laeto animo capias monimentu
quide epetuis summae erga te beniuoletiae.In quo testes ha/hemus locupletissimos, cu alios plureis, tu Ber. Oricellariucuius libri de urbe Romana facile obaturi sunt omibus posteris, quantu illius diligetiae iure optimost concedendis, inobseruandis atmillustiadis antiquorum monimetis. Bene
466쪽
3rs DE ORIGINE POETICES A pu DLATINOS.
Ui apud ueteres Latinos paulo diligetius de poetice scripserunt, eiusq; originem accurate inuestigarunt,sero asterunt a Romanis fuisse hanc facultatem receptam annos post urbem conditam supra CCCC.Ante id tempus Romani ciues illi habebantur nobiliores at egregii, qui stre nue pugnando acres forent, ac in rebus gerendis excellenuanimo & uirtute prsstaret. Sic Iaudabat bonus ciuis Romsut bonus colonus.' sortis miles. Quo nomine malebat ea te pestate ab alijs sua gesta describit, ψ ipsi aliorum narrare. Sed postea cb impetitu ad id magnitudinis accessit, ut rebus clari iii me gestis,pace sibi & pacis comoda uindicassent, ia/tis pulctruati magnificu putabat reipuh. operam nauare. Sin senatu benedicendo, reliquis Φ disiciplinis pcipiendis ingeniti suum instruere.Atl ut de poetica rectius,ordinet agat, perante adhuc Numa Pompilio, re occupata iam tum armis ciuitate, salioru carmina facta sunt, quae sacerdo/tes gradivi Martis ancilia gestantes, cu tripudiis re solemnisiliatu certis diebus decantaret. Et liso quide inculta atq; in condita trandunt fuisse pro temporii uetustate, pterea opam posteris seculis intellecta. Paulomox cantica quaedaec deuotionii secra uulgata sunt,laudes deoru im mortalitauersibus absolut cibus more Ilio deos coprecari consueuerat, aut expiare urbe insigni aliquo Odigio. Nem tu Romae defuerat qui uaticinijs a ditis popli. Romani facta describore ut Pub.Licinius Tegula ,ec Marius Uates,u Pobscuris uersibus futuras cladeis Punicis belIis praenuciauit, ac de ii dis praeterea Apollinaribus carme reliquit. Per eade ferme te POra quantu antiquom monimetis colligere possumus
467쪽
, P E T. c RI N. D ε ORIGINE POETIc Esprimus omnium studiu poetices in urbe intulit Livius Amdronycus,eamiu facultate illustrare coepit aedito carmine de hello Punico,ut suo loco prosequemur. Auxersit hanc paulomox, praecipuel instruxerunt, Q. Ennius, . Plautus, Naevius, Pacculus, Accius & Lucilius, qui Graecoru discis plinas imitati, permultu excolueruisiuis fabulis at carmis nibus Romanorum ingenia.Qua in re illud minime pra termittendum existimo,quod a M. Catone relatu est, poetas ipsos principio in urbe conleptui habitos, ec crassatores uulgo appellatos, qui poeticae studio tenerent . o circa minime mirari oportet,si Μ.Fuluio nobiliori uitio datum est, misconsul cum esset, in Aetholiam prouincia Q. Ennius cum duxisset. Facstu tamen est, ut paulodlox principes etiauiri aucto imperio,& domi, risin pace adepta, ad hanc studiorum partem animum inclinarint. Summoq; cultu, aliuhonore illos habuersit, qui carmine absoluedo uiderent ad/moda excellere. Gratissimusfuit P. Scipioni Ennius, Ma/rito, L. Plotius,C.quoq; Laelio uiro clarissimo, P.Teictius, qui adeo familiariter cum eo uixisse traditur, ut illius fabii lae a nonnuIlis Lstio ascribarat. Decius praeterea Brutus uir maximus,atq; imperator egregius,magnopere poetam Accium dilexit nullam quidem ob aliam rationem,praeterquaquod in scribendo carmine praecIaro ingenio foret. Hinc sacratu in ipsa urbe Musis temptu, oc magna religione habitu: quoniam existimaret a Graiijs abesse illorum ingenia, qui paulo indoctiores haberent, & quasi a Musaru sacris alie/ini. Sed haec non debeo prosequi longiori oratione . nam st/creto opere de hac ma teria diligentissime complura collegi.
mus, quae suis οἱ ipse temporibus aedentur ad comunem itudiosiorum utilitate. Nunc ad eos poetas accedemus, qui strii
hendis carminibus praecipue apud Latinos .aruerunt.
468쪽
, ubi uiderint litteras nonnullas perperam locat s. id enim nevi
cessario accidit,dum ipsi opilices Ρι libros Iormis excudui in remsiam a tentiares complura pagim peruertunt, aut temere po1tponunt:quo fit, ut quaedam litterae egrediantur.depraescripto,
aliae interdum siubsiliant: qid sunt paulo doctrores perfacile haec agnoscunt
uis inter legendam corrigunt is comune istudioru utiliatem, ad eos proavocamus,ne uideamur decedere ab instituto nostro probandi mea studia ita,rum iudicijs,qui magis rationem ipsam sequuntur, quam libidinem in censendis e nandis ingem s. Reliquam est , ut Iubi ciamus eorum poetarum nomina, de quibus egimus per singula volumina. Ex libro primo T. Lucretius phUcus xl
Liuius Andronicus σἰ s caput s. L. Pomponius Bononienss com. XX. Q. Ennius epicus
N. Plautus comicus Gn.Naeuius comicus N. Pacuuius tragicus Statius caecilius com.
L. Accius tragrub. Terenuis com. c. Lucilius Sutγricus Sex. Turpilius com. Gn.Musius mi Og rapbri L. Afranius com. Fabius Dorsennus comm. Attilius tra. Q. Trabeis com. Gn. Aquilius com. c. Licinius imbrex com Nouius com.
. Decius Laberius min graphus XXi. iij. Catullus epigramutuscriptor xxij Mil. Q. Attaconi '' xxii j. V. Pu. Sγrus mimm apbvi xxiiij vl. Portius Licinius Ezram. XXV. Vrj. Valerius aedituus episerum. ΣxVi'VI h. c. Valerius Catililus eth. . xxvij.
xiij. Pu. Teretius Varro Atacinus xxxij. xuii. c. Ticida epigram. xxxiii. xv. D. Antias xxxiiij. xvi. L. Iul. Calidius XXXV. . xvij. Laurea Tul. XXXVI. xviii. Ex libro tertio. Pub. Verg. Naro heroicus XXMq.
469쪽
O.Horatius Flaccus xxxviij. T. UdIIlis XXXIX. Albius Tibullus eligacur XI. N. Mailius matbematicus Ui. Cn.Cornelius Gallas xlij. Sex.Aurelius Propertius elegi.xliij.
Sextilius Hena Hispanus IxiSalcius Bassus σιcus In clarius Subinus Ixiii GPedo Albinouanui Iuli vulcatius Sedigitur Ixυ' Ex libro quarto. Pub. Smtim Papinius heres. IxVl. EM Italicus bero. lxvij. Val.Elacrus tanus heres. lxviij. POETAR PM. Arintim 'sta Ixne. Dcc.lu: ε Iuuenaeis fulγricus Ix m. va. Martialis aest. lxxi. Mntinus augur episti lxxij.
A.Serenus lγricus Ixxviij. Uergibus Romanus com IxX in. Festi Rusus Avienus lxxx. Ex libro quium. AUb.as Avitus Ixxxi. Septimius Afr Ixxxij. T.captarrvus Siculas Ixxxiij. Aurelius Obmpius Nemesianus caαput lxxxvi j. Naurus Terentianus lxxxv. cIclaudianus Alexabinus lxxxvi. Dec. Ausemus Ga us lxxxviij. Damasus Flistanus lxxxtra Iauencus Hilpantis ΣαAurelius Prudcnsius clamens xci. Pontius Paulinus xcij. Licentius Hipponensis XCh. Venatis Honorius Fortunatusxciiii Foltis Gailus xcv. C. cilius Sidonius Apollindris X u
470쪽
DE POETIs LATINIS, AD cos MunP A cIUM PONTIF IcEM ARRETIi Nu M. LIBER' P RIMur. Liuius Andronicus epicus caput I. . Liuius cognomine Andronicus, era e picus habitus est. Romae floruit post ui heconditam, annis paulo supra quadringen
iis,quae res probis authoribus confirmaris In annalibus enim quos habemus a Graν cis,pleruΦ annorum supputatio falsa est, ia laeueritas corrupta. Marcus Cicero, di alii ueteres
Liuium hunc reserunt primum dedisse fa hulas apud Latianos,eocp maxime tepore restitisse, quo senatus, populus mRomanus pacem fecit cum Poenis . Gellius autem scriptor nobilis, di in perscrutanda omni antiquitate diligens, de Li/uio Andronico ad hunc modum tradit, quo loco annorum historiam contexit. L. Liuius poeta inquit sabulas primo in urbe Roma docere coepit, Cor. Claudio, Appii Caeci is Ito,N Marco Tuditano Cos: post obitum Sophoclis di Euripidis annis plus fere centum disexaginta, quod re Maracus Cicero probat,qui ad Brutum scribens anno ante natia Ennium refert Liuium dedisse fabulas. Portius uero Licinisus cum de poetica loquitur, eius studium dicit Romae corraptum bello Punico se do.Quod ex his uersibus facile colligitur,quos Horatius Flaccus imitatur: