C. Cornelii Taciti Opera quae exstant, integris Beati Rhenani, Fulvii Ursini, M. Antonii Mureti, Josiae Merceri, Justi Lipsii, Valentis Acidalii, Curtii Pichenae, Jani Gruteri, Hugonis Grotii, Joannis Freinshemii, Joannis Frederici Gronovii & selecti

발행: 1721년

분량: 742페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

271쪽

a68 C. CORNELII TACITI

quinius Priscus rex, bello Sabino, jeceratque fundamenta, spe magis futurae magnitudinis, quam quo modicae adhuc populi Romani res sussicerent. mox Servius Tullius sociorum studio ν deinde Tarquinius Superbus, capta Suessa Pometia hostium spoliis exsti uxere. Sed gloria operis, libertati relervata: pulsis regibus Horatius Pulvillus iterum consul dedicavit, ca magnificentia, quam immensae pollea populi Romani 3 opes ornarciat potius, quam auger t. iisdem rursus vestigiis situm est, postquam interjecto CCCCXV. annorum spatio , L. Scipione , C. Norbano consulibus flagraverat. Curam victor Sulla suscepit, neque tamen dedicavit: hoc solum si felicitati ejus iacgatum. 7 Lutatii Catuli nomen , Τ inter tanta Gesarum

Nain hie sensus acutior est ut facile. praeser. tina in his notis, quas quantum fieti potest . breves esse cupimus, describatur aut explicetur. Fraim hemius. Vide Observ. 3, 17. Gν ovius. Et probal yelitus , qui unde habuerit illud Hierat, nescio.

I Iccerat qua fundamo/a i Dionys Halicarnassii b. a. solam Tarqirnii Prisci operam commemorat in area excitanda. Tarquinius Superbus jecit fundamenta . maximamque partem superci Iuxit. sed utrimam fabricae manum non imposuit Adi Dionys l:b. 4. & s. Sed Tacitus videtur Livii uerba securus lih. t. Taν ianiti, pristis a eam ala arim in Caprior o Isis occupat scindamentis. quae tamen alium lentum non admittunt quam de fundo complanat . N secuturae sub tructioni praeparato. Superbus enim, ut ex Livio perspicere est , sunda. menta iecit. Nusquam quantum recordor, in hae fabrica occurrit Hallorias pervolutanti Servius Tul.

1 pulbi, o ibus J Terrio post anno Dionys lib. s.

Liv. lib. Σ. dedi eationem ad primum Horatii consolatum reser t. primis re1 p. liberae annis, secutus opinionem Dio avsio . S lire Tacito adversariam. Salu m. Capitolium a Toli Vulcentani capite invento inibi dictum Arnobio, ut opera Tarquinio rum sacrarum nierit Jovi, resert plurilius D. onysius antiquitatis P . a sed quid M. Horatius Pul. villus anno iertio ab exaetis regibus cum l . Vas 1io publicola iterum Consul addiderit Capitolio. non est apud illum e minus apud Livium , qui nee Pulvi li mei init. onila gravit aurem sive consulto sive fortuito incendio, ut idem ali, exacta Olympiade eo i i circiter T. Manlii Torquati, &cii Oelavii consularum t laque opinor incendium primum Plin. 3 . 3. Alterum feeuriam est Sullanis temporibus . cuius meminit idem Plin. i 3. 33. & peris curatore Sulla, eo dein quo antea suerat loco. re se etiam eii Capitolium. anno postquam Pul. villus dedicarat eo xxv. L. Scipione Asiarreo, Ad C. Norbano Balbo CDir tot enim uno plus minus anni inter Hora & horum consularum ria tercesse. te. Emendo igitur Cornel. scriptum , a quo de. narii nora elapsa e l. ut pro in ιmino CCCCXV. . ne iam stacio, set:benduria atlcvcrem, ccccxxv. V.ν- urantis. Se i prum hete inriteat veri ramus, dum

putat dicere auctorem plurimum Capitolio additum ab Horatio : quin indicat potius gloriam operis celli se illi Horatio. ea nempe eoniissebat in de d catione uuam ipsam cum prolixissime persequa lur Liv. χ, 8. miror. ubi eidem fuerit memoria. neganti Livium meminisse Pulvilli anni illius gestis.

3 opes ornarens Est qui onararam scribi velit.

me nolente. Aciritius.

4 CCC m. anno tim I Rario temporum evincit scribendum ccccxxv Adi Fastos. Lipsitis.s Gipione o Mrbano Ctis. J Anno urbis conditae

cit. quo Tacitus allusii. Plinius lib. vlt. cap. x I. Hac ramis nempe f. Masari Itia A isse consessis es. quod Cop solium non id avisset. Lipsius.

nomen a sumpsit Sulla. Velle iis l. 1. Applan. I.

i. sisthae voluis , lix tornomina H. Ecc. Savditis. arti Curtili nom. ni Pallit nos ergo, aut sal sus ipse Dici, qu ad:everat inter alios honores datum Caesari. ut nomen eius Capitolio inscii here tur . deleto Catuli, idque eum recepisse. Quod ex hoe scieO Cmnino non potest. Lipsiui. sucticithoe ieir: monium Taciti ad hane Cap: tolinam historiam sine ambiguitate nostendam. Licet enimi eluetur Dio eum quoque hane partem , apparet tamen hinc non fuisse decreti sentent:am exsequu: ioni datam . quaecunque accesserint ob iacula . nobis ignota. si aque in hac n hiisl minus parte sibi placens Gutherius seribit in hae

tamen aulorum varietare nati: I habeo certi, quod adferam : hoe unum scio Catuli nominis memoriam Caesare quantumvis reluctante, pulcherrimo monumento, simul cum templo illo consecratam)lib. 3. Jur. pontis cap ΙΣ. Iat. Geonotius. 8 In re ira C. Mum . . a i Sie Flor. Vulgo. ἰκ- ρ ν tanta. Dichena. Ttillissimus omnino id comperior. An Pieliena non didicit membranas illas magis scient et traditare ρ 5a vis scire, quid si in codice

272쪽

opera. usque ad Vitellium mansit. Ea tunc ardes cremabatur. Sed plus pavor oblessis, quam obsessoribus intulit. Quippe Vitellianus miles, neque allu , neque constantia, inter dubia indigebat. Ex diverso trepidi milites, dux segnis. & veluti captus animi, non lingua, non auribus competere: neque alienis consiliis regi, neque sua expedire : huc illuc clamoribus hostium circumagi. quae jussorat vetare, qu:e vetuerat tul ere. Mox quod in perditis rchus accidit, omnes praecipere, nemo exsequi. post emo Ibiectis armis, fugam & fallendi artes circumspectabant. Irrum punt Vitelliani, & cuncti sanguine, scrro, flammisque miscent. Huci militariumvirorum, inter quos maxime insignes, Cornelius Martialis, minilius Pacentis, Q. sperius Niger, Didius Scaeva, pugnam ausi obtruncantur. Flavium Sabinum inermem, neque 3 sugam coeptantem, circumsistunt, & Quintium Atticum consulem, umbra honoris & suamet vanitate monstratum, r quod edicta in populum pro Vespasiano magnisca, probrosa adversus Vitellium jecerat. Ccteri . per varios caissus elapsi, quidam servili habitu, alii fide clientium contecti, S inter sarcinas abdi ti. Fuere qui excepto Vitellianorum signo . quo inter se nosccbantur, ultro rogio tantes respondentclve, audaciam pro latebra haberent. Domitianus, prima irruptio. 4ne apud aedituum occultatus sollertia liberti, 7 lineo amictu turbae sacricolarum 3 immixtus ignoratusque, apud Cornesium Primum paternum clientem, juxta Velabrum, delituit. Ac potiente rerum patre, disjecto aevi tui contubernio, modicum sacellum OVI CONSERVATORI, aramque posuit, F caliis suos in marmore expressam. δ . Mox

ee illo, en tibi. Mabillonius in opere de te diplomatica edidit principium lib. o. aere exceptum , ut ad amussim exprimat fotinam literarum quibus ille scriptus est. Ibi oceurtit vox cretamina. 1ulem ductus quos illie cernis in secunda syllaba . prorsus etiam nune hoe loco exstant. Quod dicere debui

propter Rychium nihil monentem de moletira lcripturae nobis insuetae , N ex selaedis iveis ambgua ponentem . quod omnino non erat necesse , ut quae mihi annotaveram . ea virque omnia pubi carentur. Caeterum adeo S ipse revocavi ruma. Jac. Cronovius. li Ex ΔυeUo ινς dus mitis J FIor. ιν si L milites. pi cliena a Non inpua non aufilias comperara J Vanirene

cos. Cn. Caecillius simplex eontulus, inte fige. Iumcti: & Caecilii stipta iacta eii mentio. Irima,

bus uri sol ros Rom. Sacerdotes. Cie. Ast . in Verritimam testem appellat. Lvanu . istaeus fuit ille. teste Suetonio. non Romanus sacerdos. Grandestis. itaque & hune loeum traheto ad centones augendos in notis nuperis ad Tibullum l. 3. 3o. potuit

8 Immixtia, iIχa, quat ita Varie. quod gem num judicavi non , ignoratu'ue. Novitas qua dam in ea voce est, quam Sathistio debet: Moeshumana ecli is ignara obtini. id valet, uno a. Liapsius. noras avi, apud Cornelium Priisti J Nos, h-

273쪽

. Mox imperium adeptus, JOUI CUSTODI templum ingens, seque in sinu dei si

cravit. Sabinus ic Atticus onerati catenis, & ad Vitellium ducti, nequaquam infesto sermone vultuque excipiuntur, frementibus qui jus caedis, & umia navistat operae, petebant. Clamore a proximis orto, sordida pars plebis supplicium M. bini exposcit, minas adulationesque miscct. Stantem pro gradibus palatii Vitellium, scpreces parantem. pervi re ut abstiteret. Tum Consos lim conlaceratumque,& abis sicili, capite truncuria corpus Sabini, in Gemonias trahunt. Hic exitus viri haud sane spernendi. Quinque & triginta ilipendia in re publica feceriit, domi militi que clarus. Innocentiam justitiamque mus non argueres: sermonis nimius erat. id unum septem annis, quibus xl xliam; duodecim, quibus praefecturam urbis obtinuit, calumniatuscit rumor. In fine vit:e, alii segnem; multi moderatum. & civium sanguinis paris cum credidere. Quod inter omnes Coniliterit, ante principatum Vespasiani, decus domus penes Sabinum erat. Caedem cjus laetam fuisse Muciano accepimus. Fer

bant plerique etiam paci consetium, 3 dirempta aemulatione tuter duos, quorum alter se fratrem imperato ras, alter consortem imperii cogitaret. Sed Vitellius consulis supplicium poscenti populo militit, pla at s ac vclut vicem reddens, quod interrogantibus quis capitolium ancendisset, se reum Atticus obtulerat. Eaque consessione, sive aptum tempori mendacium fuit, invidiam crimenque agnovisse. & a partibus Vitellii amolitus ovidebatur. Itidein diebus L. Vitellium, positis apud Feroniam castris, excidio Tamracinae imminebat; clauiis illic gladiatoribus remigibusque, qui non egredi moenia, nequc periculum in aperto avdcbant. Praeerat, ut supra memoravimus, Julianus gladiatoribus, Apollinaris remigibus, lascivia socordiaque gladiatorum magis, quam ducum similes. Non vigilias agere , non intuta moenium firmare , metu dieque suxi, & amoena litorum personantes, in ministerium luxus dis nersis militibus, de helici tantum inteρ convivia loquebantur. Paucos ante dies disces Diat Apinius Tiro: donisque ac pecuniis acerbe per municipia conquirendis, plus invidiae quam virium partibus

lis pugnas depletis habebant, quod apud nos etiam lhodie tervatur. Vidi aliquando Bonciniae leonice depictam pugnam illam ad Tarrum commistim inter Regem. Carolum Octavum N Italiae Principes.

4. seribit die verum vietis Pati his lueras ad Senatum mitisse. dep ta que in tabulis pugnas, victoriasque exposuisse. At ille lih au Makiminum suam de

Germanis victoria n in tabulis depictam ante euriam puUicasse. Antoninus Pius res a se gellas in cochladis columna, quae etiam nunc Romae stat. incidendas euravit. Aliquando etiam res quae male cesserant. tabulis mandabantur. 'eluti nausea. pio reduces templis tabulas affigunt, in quibus ex. primitur omnis naufragii casus Tales tabulas apud

D. uirginem Lauretanam . 1e Florentiae in aede Annuntiata cinis videri possunt inde Horatius de Pyrrha meretrice eloquens in Carm. se tabulam sulpendule maris deo dicit. significans se ipsius meret cis Pyrrhae amore liberarum, tahulam suspen. disse maris i eo . ut illi qui naufragium evaserunt Iuvat. pi' a se rem re in/rur. Virgil. l .neid. I 2. LaurenIa d. o. O mutas fi perit, et usus. Lupanus. De lectione autem hae. etiam ex Ms. M iliceo notavi. 8e nune exhibeo ea svias in mam

mora expressam videndus est Q. Rychius: sed quam summopere illustrandam sumpserat Nob. Hemsius in notis ad Valerium Fraeeum I. 49 . ubi editur

I pramia namara a rea petebant .VoI Bud. ρνamla ena te dic. Est autem elegans vocabulumena ratus. ah enavam o. ubi a conlummationem significat . ut in verbo evinco. lib. An n. 3. Tanta ma- ριι leues Imavos eiantis. hem in emunio . eri sparticipio utitur in vita Agrae. 5svis paludistis. muniendis. Rhenanus. Danesius legebat, enavita. Urimus.

274쪽

HISTORIAR. L . III. I rpartibus addebat. Interim ad L. Vitellium servus Verginii Capitonis perfugit ν

pollicitusque s praesidiam acciperet, vacuam arcem furtim Irad furtim, multa nocte cohortes expeditas summis montium jugis, super caput hostium sistit. inde miles ad die dem magis, quam ad pugnam decurrit. stemunt inermes , aut arma capientes, de quosdam somno excitos; cum tenebris, pavorc, sonitu tubarum, clamore hostili turbarentur. Pauci gladiatorum resistentcs, 3 ncque multi cecidere. ceteri ad naves ruebant, ubi cuncta pari formidine implicabantur, permixtis paganis, quos nullo diserimine Vitelliani trucidabant. Sex Liburnicae inter primum tumultum evasere, inquis praesectus classis Apollinaris: ε reliqua: in litore captae, aut nimio ruentium onere pressas mare hausit. Julianus ad L. Vitellium perduetus, & uerberibus sceda. tus, 3 in ore ejus iugulatur. Fuere. qui uxorem L. Vitellii Triariam incesserint, tamquam gladio m/Iitara cιncta, inter luctum cla Due expugnatae Tarracina, siverse D- meqtie egisse . I ple si lauream prospere gellae rei, ad fratrem misit 3 pereunctitus flatim ruredi se, an perdomanda Campania insistere juberet. Quod salutare tacita modo pamtibus Uespasiani, sed reipublicae fuit. nam si recens victoria miles, & super inlitam pervicaciam secundis ferox, Romam contendis let; haud parva mole Ceriatum, nec sine exitio urbis laret. quippe L. Vitellio, quamvis infami , inerat industria: nec virtutibus, ut boni; sed quo modo 'simus quisque, vitiis valebat. Dum haec itus partibus Vitellii geruntur , digressus Narnia Vespasiani exercitus, 3 sellos Saturni

dies Ocriculi per otium agitabat. Caussa tam pravae morae, ut Mucianum Opis perirentur. Nee desuere qui Antonium suspicionibus arguerent, tamquam doti ermis clantem, post secreras Vitellis epistolas, quibus confulvium Q nubilem stiam , s dolatis opos , Freratim prodiιιonis, terebas. Alii Icta hac, s an graι iam Muciani eONUM. Quidam omniam ad rietim co=stium fuisse, Uentare potius urbι bellum, quam inferrer Dando ta- Iidissimis eohorte, a Visellio descivissent, ct asscisis omnibus prosis, cessertis imperio et idestiari Seu ctincta ses natione, deιnde gnavia Sabini corrupia: qua β ιιs remere armas.

x Inιisim ad L. VBAlium' Ita restitueram ex eo. dice Oxoniensnquum offenderer eon iusione, quam sedulo vitavit Taetius, imperatorem ipsum semper Vitellium vocans. sed fratrem addito praenomine Lucii, unde laetabar eoncordia membranae Medi. ceae. Haee omnia ignorabat Ityctius, di sibi attribuit rem tantillam. Iim. 2 Sterniant ineνme, J lteremus quod publieavit Ryckius, in/νmas legi in ibio Mediceo , in quo euintiar omnium. DEm. 3 Neqvi m tiι ea ιdereJ Cassigavi, nostio intilii tarid. Rhenanus. 4 Rιliquas in Dore e fas J Covarruviae eodex ,

ante oceupatam Caesaribus Rem p. duces exerciis tuum ad senatum mittebant. propterea Plin. lib. s. audi larurum Iureis, mulitim lanctis tui θυι dixit. Plin. Secundus in Paneg. Allata erat ex Pannonia Laurea. id arenιdias Hrs. ω ista li impeνatoris exoris Itim ειeIeria inflana d eorar/r. Amm. Marcell. lib. I 6. Ihrias iacireatas vocat Caesar lib. 3. heli. civ. sdneque in literi . 'Mas serabara obelistis . noque m fascia ιias insaniis iatio a. Sue ori. Doni. 6. D. Sarmatis lauream modo Captiolius Imi rarissis. Persus, mi D.si a Cis,a taurias IH 'mm ob cladem Garmana stilis. Lupanti'. ma satia ni dis Saturnalia quibus initiumro. Decemb. finis 24 eju dem mensis. sa lius. Romani ut aurei seeuai memoriam refricarent, quo saturnus regnavit. quotannis xrrri. Cal. Jan. Saturnalia celebrabant, quibus erat servis rerum

mnium data licentia id par cum domino potestis.

8 Oιγὶ isti J Contigisse id Livio At Taeito nota.

vii O:relius, ut in illis ederetur Oiraeuiam, quum deberet dici citra vidum : at ex posterioris tempori appellatione orirali in pletisque etiam veterum auctorum exemplantius nomen eous antiquum exscriptorum imperitia legi Osrtialiam ti Greutili O,

275쪽

a a C. CORNELII TACITI

munitis mam copjro ιι arcem, o aes magnis quidem exercιsibus expugnabilem, adore suti colorin iners nequivisset. Haud facile quis uni assagnaverit culpam, quor omnium

suit. nam & Mucianus ambiguis opitiolis, victores morabatur; & Antonius praepostero obsequio, vel dum regerit invidiam, crimen meruit. ceterique duces, 3 dum peractuin bellum putant, siacm ejus in ignivere. Ne Petilius quidem Cerialis, eum mille equitibus praemissus, ut transvcrsis itineribus per agrum Sabinum, Salaria via urbem introiret, satis maturaucrat: donec obicili Capitolii fama cunctos simul exei νψret. Antonius per Flaminiam ' ad Saxa rubra, multo jam noctis, serum auxilium

venit. Illic in refectum Sabinum, consarer se Capitolιuis, tremere urbem, moesta omnia

accepit: ρIebem quoque m t serviιia pro Hurilio armar , nuntiabatur. Et Petilio Ce Hali equestre proelium adversum suerat. namque incautum. & tamquam ad victos ruentem Vitelliani , interj cetus equiti pcdes, excepere. pugnatum haud ε procul urbe, inter aedificia hortosque , dc anfractus viarum . quae gnara Vitellianis, incomperta hostibus, metum laccrant. neque omnis eques concors, adjunctis quibusdam, qui nuper apud Narniam dediti, fortunam partium speculabantur. capitur praefectus alae Tollius Flavianus: ceteri r foeda fuga consternantur, non ultra Fidenas secutis εοVictoribus. Eo successu studia populi aucti. vulgus urbanum arma cepit. Paucis scuta militaria, plures raptis quod cuique obvium telis, Mnum p me exposcunt. Α- it grates Vitellius, & ad tuendim urbem prorumpere jubet. Mox vocato senatu , eliguntur legati ad exercitus, ut ' praetexto reipublicae concordiam pacemque suaderent. Varia legatorum sors fuit: qui Petilio Coriali occurrerunt, extremum dis-ςrimen adiere, usi mante milite conditionci pacis. vulneratur praetor Arulenus Ru-

servavit Phil. Cluverius lib. a. itat. Antiq. cap. 7. lsag. 639. etiam hunc locum adducens Hinc etiam min. Noriso ita citante in iraco, quem itina de-lsgnabo, nequivi aliter edere Iae. in ovius. a Inisi mrsisHJ ld videtur probatie Beroaldus quia in Ne eo MS. reperiebat κ. Ora , lipeam quae trajicat inferiorem partem ilicrae et non sii uel advertens aut aspiciens. Sed ii in mi superitii:oliis hic auctor in illis iyllabae ademptionibu3. nisi in iim Hs ι. Unde quod in MS. ex lat, meritia recepi. l

a Dum rege οι in οἱLam J Ne unus ipse omnia luelle & Deere videretur , eoque cunetatus. Sed

placet magis Pichenae lectio ex scriptura Horent. ldum regerat. N: in rum invidiam ipse in Mucianum retorquet: invidiam . inquam, ejus culpa ec con-lsilo Cap:icilium exustum. Cur enim moratus eli. aut iiiii hunὸ At in crimine tamen Antonius, nec Parere in tanta necessitate debebat. Dp sus. V.i dum rum inia Lami vulgo. Narres . neque

nabar ut Antonius invidiam telum a se male gutta,rum in Mucianum transscrre . qui suas epitio is vactoriam semper moratus csset. Pisι a. 3 D.m ura tam J Romanus, patratum Lolum.

4 Ad Saxa mira J Plene monstratus per bene multos antiquos auctores ab Oi: clio locus circax am Flaminiam, mox congre iis euruudum ver-sticus

bit ab Plul. Cluverio lib. 2. Ital. antiq . cap. 3. pag. ue16. N poil illum obiter prospectus ab Car d. Non-uo in Annis syromacedonum p g '. ubi noni

tis sine per ari culos rem poris . N Othonas N Ui. ellia neces perse siti iura di quidem ita . ut ab nullo Ohὰitietur haec faciti mentio. Ias. Gν θυμι.s Ser Mitia pro ... o arenarat Ante servorum n merum δέ algenti pondus senatoribus indictitin retiuit raetius Nam solebant Rona E . in penuria maxima militum . servi ad arma capienda pro iis sensione partiae vocari, ut post cladem Cannensem

8 Ad sti/ndum Mesem prorumper. J Non ut intram euia quati obsessi urbem tuerentur. sed ut foras erumperent ad propulsandos holies , ne ad urbem

io Vuue a. ur νοον J Haud aliunde lucem Plianio. sive Rcgulo potius dederis apud Plinium . lib.

276쪽

HISTORIA R. LIn. III. 273

nicus. auxit invidiam, super violatum legati praetorisque nomen, propria diginti civiri. palantur comites: occiditur proximus lictor, dimovcre turbam ausus: di ni dato a duce praesidio desensi serent, sic rum etiam in caeteras gentes legatorum jus, ante ipsa patri:u moenia, civilis rabies usque in exitium temeras et. AEquiolibus animis accepti sunt, qui ad Antonium venerant, non quia modestior miles , seu duci plus auctoritatis. Miscuerat se legatis Musonius Rufus equestris ordinis, studiumsi philosophiae, & 3 placita Stoicorum aemulatus: cceptabatque permiXtus manipulis,

bona pacis ac belli discrimιna dilthrens, armatos monere. Id plerisque ludibrio, pluribus taedio ; nec deerant qui propellerent proculcarentque, ni admonitu mode-

ilissimi cujusque, & aliis minitantibus, omisissct intempestivam sapientiam. Obviae fuci e & virgines Vestales, cum epistolis Vitellii ad Antonium scriptis: ν eximis

premo certamini unam diem postulabat, si moram interjecissent, facilius omnia conventu. ra. Virgines cum honore dimissae: Vitellio rescriptum Sabini cade. in incendio G -- Iitolii si dirempta belli commercia. Tentavit tamen Antonius vocatas ad concionem' legiones mitigare, ut castris juxta pautem a trium positis, posiera die urbem ingrederentur. Ratio cunctandi, ne asperatus proelio miles, non populo, non senatui, ne

templis quidem ac delubris deorum consulerct. Sed 7 omnem prolationem, ut inimicam victoriae, suspectabant. Simul fulgentia per colles veXilla, quamquam im

bellis

nae convicium, est 1 vulnere, quod nunc accepit. eeo exstet manifeste 3ostulabat An hic singularis L sui. polluul It explicationem ρ addidit Ryckiu . addati Praximul tisti J Quem lassicienter monstrantiargo & illis r. h:st. 7 . Crebra interam . muliebribus Lipsi Electa 1, 13. pos quae quid dici poteli Iae. Haud /mis inseria ab Othcra ad Vitellium epistola;

vesur. userebat pecuniam &e. Hic enim locus incertus hae-χ ει ni flato a duce prcsidis J Ei particula non est rei. editoribus auiis ossi rebantur , aliis Osrebant, in libro MS. qui mox habet. in etiam in exte-l donec pichena amorem singularis ostendit: sed pa-- rartes leuertorum μι. In pro erga. hoc est, cum gina illa non aderat in optimo MS. hinc illa cespi- exterae gentes mittunt legatos. Rh n.mur. Similiter i tatio, haud dubie ex hoe loco juvanda. Pae. G-quum legatur in MS. Mediceo . debui sic quoque novius. edere, non inter exteras. Alia ratio est loci ta, io. 6 Direpra Llli e mmfreta J Quid clarius 8 Corre. Iac. Gron ius. l ct ir tamen adventat, duremta Allico commercia. L 3 Placita Atoicorum amulatuit Tae. vocat Marita Psius. Stoιζorum ea loquendi forma, qua Plin. lib. 34. Mι. Dirempta selli commercia J Lego, dirempta Milesicorum placita, &2 3. Maiorum placita. Nain Ha commertia, hoc dii, velut dato belli ligRO. direm ere signis at statuere , constituete. Cicer. lib. 0 p a commercia. Notum est qMid Hilucum eanere. Epis. i am Platet Sirim μν re maue rem nominet Rhenanus. Haud immerito vir doeti T. Rhenanum I iur . Unde apud Ju: inlatinin dicitur . quodi carpit. noster enim prae oculis habuit, quae Ma P 'ς pi placuit. tisi hala e viderem . id est, quod gus, & quae isseneas contra reddidit lib. P. AEneid. tione οὐ adhib: ti; in consiliuin viris doctis de pru .l Magus. Non hie id om Teucrum Tertitur, haud anud t:bus placuit Principi. Quod non debet intelli. t ma una dabit sic imina tanta. Abneas Aelii commemgi, ut quod Principi absque eontilio fle ratione per eia Turnus Sustulit ista prior jam tum Pallante tere

fas & Nesas placuit, testis vina habeat. I, adem --l ια Confer cum liis . eximi suprem certam 1 Mnum

quendi formula. A rapa. id eii sententias Supre- diem ρ statis,ant, Me. res intum Sabini eari o incense martim Gallicarum euriarum . nos placita voca hi l aio Capitolii diremta boni inmmertia. Salinerius. mus Latine. quo nomine Jo'nnes Lucius nollers T cunnem prolatation mi indulti te ac sedulo haeci brum a se nuper ed: iam inscripsit. Aori, vero le-lvox propagata per editionum succestiones ad hoc

situr in Aet: Apostolorum c. 6. & ia. Lutantii. te vi usque. Et tamen se ille Melchior Ereinste-4 Diserens armarai mo rea H e voces liaberi popimius in indice sustinuit Arolationem ponere decuri sent pro spuriis, plane, non motos armatos . au- ta sillaba. Qtiid quaevis' tacet Reschrus. N tamen Dr ipsemet flatim fatetur intempestivam hujus sa ' in seliedis meis notavi ex Mecliceo id ipsum quin . premi in tali stime der: dens. G Διι i. quisyllabicum tralation m , ut claro indicio scias at

eximi. . .. postula avi j Quis suit tam rudis, uitteram ρrolata iamin e se serualdi . non I aciti. T citum sic vitiare po: uerit, quum in NIS. Medi. l cui redd.di suum, quantum icio. Iac. Gre et M .

277쪽

et 7 C. CORNELII TACITI

bellis populus sequeretur, speciem hostilis exercitus secerant. Tripartito agmine; pars ut altiterat, Flaminia via: pars juxta ripam Tiberis incessit: tertium agmen per Salariam Collinae portae propinquabat. Plebs invectis equitibus susa. Miles Vitellianus trinis & ipse praesidiis occurrit. Proelia ante urbem multa & varia: sed Flavianis conlilio ducum praestantibus, saepius prospera. Ii tantum conflictati sunt, qui in partem sinistram urbis ad Sallustianos hortos, per angusta dc lubrica viarum flexerant. Superstantes maceriis hortorum Vitelliani, ad serum usque diem, saxis pilisque subeuntes arcebant. donec ab equitibus, qui porta Collina irruperant, circumvenirentur. Concurrere & in campo Martio instilae acies. Pro Flavianis sortuna , di parta totiens victoria: Vitelliam desperatione sola ruebant. & quamquam pulsi,s Jrursius in urbe congregabantur. Aderat pugnantibus spectator populus, utque in tu drico certamine , hos, rursus illos clamore & plausu fovebat: quotiens pars altera inclinasset, abditos in tabernis, aut si quam in domum perfugerant, erui si Iugularaque expostulantes, Parte majore praedae potiebantur. nam milite ad sanguinem &caedes obverso spolia in vulgus cedebant. Sceva ac deformis urbe tota facies. alibi proelia & vulnera , alibi balineae popinaeque. simul cruor dc strues corporum: juxta scorta, & I scortis similes: quantum in luxurioso otio libidinum; quicquid in ace bissima captivitate scelerum: prorsus ut catadcm civitatem, & furere croderes, &lascivire. Connixerant ante armati exercitus in urbe, bis L. Sulla, semel Cinna victoribus; nec tunc minus crudelitatis: nunc inhumana securitas , dc ne minimo quidem temporis voluptates intermissae, velut festis diebus id quoque gaudium accederet st PlAει iminctis &e.J Tanquam cle concione tribunicia ageretur aut comitiis. quo conveniret legitime tranquill:or pars. Sed MS. optimus id non agnoscit, oc habet tantum plebi, qu ad reposui.

eum M que uia. Pichena. 4 Hos mori. Uus utis elamore a. p. f.J Admodum sentiebam cetnens ab MS. Mediceo abesse vocem modo , tantum nuperrime in margine adscriptam. Sic enim memineram auctorem scripssse cap. χχ. hujus libri r Prat vim virox . his. rursus ii is axitiabii. . quem locum eataveram , quum I.

hist. 8 t. deprehenderem in verbis vulgatis consantiam simulare, modo. a MS. Oxoniensi oinitium prius mado. Haee ignorabat Ityctius, & vide Leetor, 4:ud scribat . ut editionibus vel cribus addat ponus, inane prorsus , quum inIerim Tacitam non adjuvet, unde illud modo nunc erasi; nam verbis cap. 22. sunt haec simillima. Iae. Gronotus.s Abiit in tabis J Sensus est, quoties pars albitra inclinasset, de propterea abderetur in tabernas. de in domos: postulabat populus eos erui domibus

L tabernis. ac jugulari. Quamobrem militibus insana vineta ἐκ c; cra xcisis pOuebatur populus mPl jore parte praedae. Dictum est autem , pars altera abdisi eadem forma, qua alibi, maior pars ruebant in prauum. Ferretius. Optima, quod ea nonnun-iuam Tacitus scribat, quae soloecismum sapere vi-entur. Et si vellει imperium, promras ostensavere , sermo de veteranis est, di maluit promptas; respieiens ad legiones . quam promptos quod jam a libris exulabat. Nee Terentius abstinuit a simili imparilitate. Andr. Ubi illis serus est, qui me MLΓι δ Ulia de Dionys. ad Amm. Thucydides: τοῦ Ttsaxa

Ad hane caelem quoque jam dicio poAulus annectitas iii. par erat enim. ut plebs formidolosa fugientibus ad se militibus tabernas peteret, aut itidem adversarios in domos compellentibus sequeretur.& elausos erui jugularique i Ostularet, quo praecla ipsa potiretur, quod sequentia satis probant . paria I maiora ρxada potiebantur. sed sic dissinguenda sunt:

Aueraι purvantibus spetiator populus, utque in ludiso terramine hos mei . rursus illos clamore cir plausu δε- bate quoties pars abera inclinasset abdisi inlabonis;

l aut si quem &c. Salimrius. Lipsius ab iatos reposuit. Nos Flor. N Veneti consensum adicimus. Male vulgo abdisi. Pichena. 6 Iugularitua expostulantes J Scripsimus , R,L-llames. Rhenanus. Verbum, expostulantes, ex Fl rent. ac Veii. restitui. Vulgo, postulantes. Pichena..

Dissiligod

278쪽

deret exsultabant, fruebantur, nulla partium cura, malis publicis laeti. Pluri. 8 mun. molis in oppugnatione castrorum fuit, qua: acerrimus qui sciue ut novisti mam spem retinebant. Eo intentius Victores, praecipuo veterum cohortium fludio, euncta validissimarum urbium excidiis reperta, simul admovent, restudinem, to menta, aggeres, facesque : quidquid isti proruis laborii ae periculi hausissent, vere ili,

consummars clamitantes. Urbem sensim sic populo Romano, rempla diu reddita; propriumomo militis decus, in castris. illam patriam, illor penate1. ni statim recipiantur, mictem in

armis agendam. Contra Vitelliani, quamquam numero fatoque dispares, inquietare victoriam, morari pacem , domos ' araique cruore s*dare , supi cma , ictis solatias amplectebantur. Multi semianimes super turreS dc propugnacula moenium exspiravere Convulsis portis, reliquus globus obtulit se victoribus : dc cecidere omnes contrariis vulneribus, versi in hostem. cura etiam morientibus decori exitus suit. Vitellius capta urbe, ' per aversam Palatii partem, 7 Aventinum in domum uxori L8 s sellula defertur: ut si diem latebra vitavisset, Tarracinam ad cohortes fratremque per steret. Dein mobilitate ingenii, & quae natura pavoris est, Cum omnia in . tuenti praesentia maxime displicerent, in palatium regreditur, vastum desertii maque; dilapsis etiam infimis servitiorum, aut occursum ejus declinantibus. 3 Terret soli. tudo de tacentes loci: tentat clausa: inhorrescit vacuis: sessusque misero errore, te

. pudenda latebra semet occultans, ab Julio Placido tribuno cohortis protrahitur. i . Uinctia

I EMIIusant, fra bantur . ntilia φartium Abest quidem a vulgatis verbum. frtiebamuν. Sed eum in Flor. alque in aliis veterihus quos videIim, constanter inveniatur . minime spernendum duxi. Resertur enim ad id, quod supra dicitur . ne minimo quidem temporis voluptates intermissas. ideo

ait. exultabant. ac fruebantur, scit. voluptatibus. gaudebanique. Lips id verbuni immutare mallet. exuti lanι. fiaresantquου. Apriori sensu . si ellet a li-hris. Putina. Intricarus & ineptus verborum sen-lsus. Emendo dili inguiaque: motu aras insermissa. lmestir fori distus . id quoque Iacidium excederet . exinsultabant, ntilla partium cura 5ee. Verba, id qtiaqua satiuium ext ινιι. sc qtias . i hierori inteniciunt ut: ut in illo sup loco: Vitillianus miles transerintis

in partes, id quoiue non D. a.detore , sed Ne. ln. nuit . fi festis diebus ita etisultassent. nimium id gaudium ius se , quo tum miserrimo reip. lem p re efferebantur. Verbi μι--iur, quod alii libri imserunt , nullam habui rationem . nee censen hahendam. Nec quod LipsusIur anique inde facit , . placet. Quamquam possim non incommode tra-idueere , nulla partium eiara. mali, lubituis lilri ρ--itantur. Sed omitti, melius. Acruatitis. 2 In opput ilona turreriri j Tiberius auctore

ω, υν. Castra vero ipsa praetoria ad extrema urbis

ras. vel si magis placet Ioeius. Ursinus. Muret. aras. qua eruora foedas. bona quidem sententia : sed vereor ut huic loco apta. Acidalius.s Com laetii antur J Hoe ah Betoaldo ad nos usique processit, quum tamen in US. Nediceo leg

tur ampties antiae. ouod retuli. IM. Granotitias. 6 Po atieuum parasti parιem J Roman. ponam. quod praesero et aut polius utraque voce spreta. ριν avi a palatii. saepe ita nollet loquitur. itemque

Alentiniam in imum 4 Exemplar regium ha

het . Ai sint. per ave iam parasti partem Am/nsi. ni. in domum, Sc. Ah novis. Corviniano inest. AL/ntini. 8e rect us. Γινιranius. Liplius ex Rom. coerce praeseri, torta . at vulgatam Tacitus ipse eonfirmat, qui supra eod. lib. dixit : monuis Ma

Piehena. Lipsius reiecta voce, per a Gya palatii. eo impulsus. quod in Rom. cod. lnvc siet metam. Quae iamen leei O minus placet; nam more suo fastistium expressi Tacitus, apud quem in Catilina legas: in alu tam paνIem adum secessu. Ger. Vos,sius G. F.

lius. 9 Tirrat stitudo. tacensιs loci J Virgilius area

num hune naturae nolirae motum pariter et Ten:

Lipsius.

279쪽

r 76 C. CORNELII TACIΤ1

Vinctae pone tergum manus: baniata Veste, foedum specticulum, ducebatur, multis. inerepantibus, nullo illacrymante. deformitas exitus miscricordiam abstulerat. Ob. vius e Germanicis militibus Vitellium infesto ictu, per iram, vel quo maturius i ii dibriis eximeret , an tribunum appetierit, in incerto fuit: aurem tribuni amputavit, ne statim con mus est. Vitellium infestis mucronibus coactum modo erigere os& offerre contumeliis, nunc cadentes statuas sura, plerumque 3 Rostra, aut Galba: occisi locum contueri; postremo ad Gemonias, ubi corpus Flavii Sabini jacuerat, propulere. Vox una non degeneris animi excepta, Cum tribuno insultanti, se tamen imperatorem ejus sitisse respondit. Ac deinde ingellis vulneribus, concidit. Et vul-8cgus eadem pravitate insectabatur interfectum , qua severat vi vcntem. 4 Pater illi L. Vitellius. septimum & quinquagesimum aetatis annum eXplebat. consulatum, sacerdotia, nomen locumque inter primores, nulla sua industria, sed cuncta patris et

ritudine adeptus. Principatum ei detulere, qui ipsum non noverant. Studia exeris citus, raro cuiquam bonis artibus quaesita perinde affuere, quam huic per ignaviam. Inerat tamen simplicitas ac liberalitas et quae, ni adiit modus, in cXitium vertuntur. Amicitias dum magnitudine munerum , ε non constantia morum continere putat,3 meruit

et Gibria ἡ-n rei 3 In exemplari regio legitur, I vigesimum fluxit intermedii temporis. Fatallui. De Libui. suspicor seribendum, ludibriis. Mox nos, j patre & aetate Vitellii eum Tacito Tranquillussen.

vox una. Rhenanus. ltit: in aetate diversus ab illis Dio, qui vixisse illum 1 31 d. .rirere Oi J IJlustratur lile locus a Suet. in lannis quinquaginta quatuor tantum , & non s

Vrt. 17. μν totum via Sacra statium , redueta coma Ptem , refert: Sed quod inter auctores discrepat. rapite, eeu noxii flent, atque etiam Onto mucro iiii an medio. Veriranius. Additur in Veneto. aliis- ladu fusrecto, ut visendam h Aemi Iacum, nevehu que veteribus: num Iet trinum. Forte . jam ibi miteret. Plin. Panes: nihil securo digni ut, quam quod mum. Pichena. Cum compareat in MS. regis Co conlibi de ver tutueri delatorum supina ora , retorι - vini. Patrem Esi Luceria ; monstro sinite eit ing, ue cemices. Pichena. lniosae induitriae Rhenanum tam variis ambagibur 3 Rostra aut ca alba oce. locum J Ita MS. Mediceus circumire; neque aecessule ad sontem veri. Haud lixe exhibet, & olun ex eo Heroabius, quod cite. enim aliquis facile neget, restituendum. Patria illiviores mutarunt in Rostra Gr Gaι. indocte prorsus. Nuceria Septimum, nam quid opus iterare de pa. Iac. Gr invius. tre, cujus centies ante saeta mentio 3 Sueton. cla-4 Parar iiii L. Tit/lirus nam se imum o quinqua-lte c. 2. P. Visertius imo Nuceria. Gruterus. Eidem gesimum J Codex Bud. Paιrem illi Lurariam se piis i quae proferuntur ex Budenti codice , notavi ego mum quinquat seruum aetatis annum explebat. Con- lex Mediceo, sed quae admodum coaete & pervem jicio legendum e Pater ulla Nuterian. septimum Ur se spectavit Rhenanus; tantundem vidit Gruierus; quiπqua simum atatis annum expobat. bive. Pateri aliquid rite tangere incepit Pichena. Sed quandocti L. Aucerin. saut L. Nuceria. pro a Nuceria ' iam i veram Taeiti manum aut unde Videtur id omne septimκm Ne. De avo Vitellii Caesaris. Sueton. in quod inconcinuum hoe loco est . oriri ex lib. r. haec verba scribit i P. Vitellius dbmo Nise. M. Car. l cap. q. ubi iam descriptus est. Imreduus aricat censoris terum quia manuscriptum volumen habet, miremi Iritulit ac ter consuris i ius. Opinor id unicu:que satisi Luceriam . si inplicius siit legere, Pau/m illi Lu- tis esse , & praecertim Tactio , non solito actum raria subaudi deditὶ septimum Ne. manui. Vi. agere. Qiud enim amplius vis discere nihil. insitellius ait Sueton. c. 3. natus est Druso Cesare o forte qualem se i:le pater in tantis honoribus gesse Norbano Maceo Cois anno V. C. 768. vigesimo quar. l rit. Id ergo nunc addidit auctor ample & liquide. to Septembris, aut ut volunt alii, septimo ejus Sed haec in ingressu posita per 1 unt molesta, neque dein mensis. Dies, quo egressus est palatio abdi l nune illa adjuvero. IM. Gronoxius.caturus se imperio, erat, ex Taciti sententia, decimus octavus Decembris anno S22. proximo die. decimo nono scit. Decemb. confiagravit Capitolium. vigesimo Antonius urbem intravit. moxque

secuta est Vitellii mori: quae omnia ex Taciti na ratione dilucescunt. Adeo ut ab ejus natali in mor. tem . subducto rite calculo. tantum colligamur anni quatuor de quinquaginta, bc quantum a septi o aut vigesimo quatio Septembr. in Decembris ri. Rcrdalius s Non est antia morumJ Egregium dogma: etsi quis haec notet y millena sunt. Sed in constantia aliquis haereat; & an non melius, conven-ntia, aut

tale Res ita habet, consensum & similitudinent

morum ac virtutum. veram amicitiam parere: sed nec virtus sine consantia est et ergo nec mutemus.

280쪽

HISTORIA R. Lin. III. et 77

a meruit magis quam habuit. reipublicae haud dubie intererat, Vitellium vinci: sed 3 imputare perfidiam non possimi, qui Vitellium Uespasiano prodidere, cum a Gal

ba deseivissent. P cipiti in occasum die, ob pavorem magistratuum senatorumque, qui dilapsi ex urbe, aut per domos clientium semet occultabant, vocari senatus non potuit. Domitianum, postquam nihil hostile metuebatur, ad duces partium progressiim, & Caesarem consalutatum, miles fiequens, utque erat in armis, in paternos penates deduxit.

I Ma A magi, quam sabais J Netuit quidem :sed eo modo . quo dixit Comicus, ab assentatori hus amicos per obsequia parari. EOs enim qui non virtute , sed commodis aut voluptatibus amicitias

metiuntur, proprie amatos non esse, eoque mini

me diuturnos definivit Attilol. Ethie. lib. 8. e. 3. Ecd. promerea Tacii rellium quidem sua

prodigalitate ac luxu . amicitias utcumque meruisi se, non autem habuisse: quoniam fortunae ai uici, eum fortuna sinul evaneseunt. Pith.na. χ Ri p. haud dubie interemaι J Vocabulum R i'. in

regio libro omissi,ni, doctus quispiam hie in iit

eum eo non sit opus. nam Latine dicitur. David dubia interemas Vi .l itim tinea, hoc est ad rem pertinebat, utile erat. llaque genitivum Mis. dispunximus. Livius lib. 7. dee. 4. Quod Iluriinum inι raraι ad animai elaesurum. Rhenanus. Vox Reip. quam Lipsius ex Vat. reposuit, eli etiam in Horentino

3 Imputare ιὸν scitam J Quasi Vespasani eatissa sdem Vitellio steriisent. Non. inquam. possunt adscribere hoe Vespasano: & propr: o verbo, impinare. neque aliud ea vi reperies. Lipsius. Impurara te diam nia, possuri J id est praetendere non possunt, quod pet fide egetiunt, se communis commodi eogitatione perfecisse. ειννιιιπι. Illi praeis sertim , qui pollea in Vespasanum ut proditoresse gesserunt, inprimis Caecina. Sueton. Tit. 6. &X: philin. &e. Salirius. Praetendere non possunt. se Reip. causa Vitellium prodidisse : nam iidem . Galba prius delaikerant. Signat praecipue sabinum. ac Bassum, de quibus vide in fine lib. praeced. De Verbo , impia ara , plura dixi ad lib. 6. Ann. Pi

thona.

4 Hariphi in otiosum d a J E Vatic. nam alii.

Pratistii in otia tum d a J Scripsimus , praespitanti

in occasum dis. nam praeituare etiam absolute usu pant auctores. Livius lib. a. r. Creduum mulio es. in tureum aperte ex eatio 'vispita se. Sie enim scriptum reperi in vetuito cod. cum eum librum conis terrem. Quanquam in vulgatas edit. legitur prati-pitatum esse. Rursus lib. 39. abi pars maxima in irmes

SEARCH

MENU NAVIGATION