장음표시 사용
541쪽
irridere roram fortuna, ct jui. Tinum, & illud tertio quoque sensu in omnibus pro sententia positum, esse videatur. 3 Nam & hoc invitus rettuli, & plura omisi.
- quae tamen sola mirantur atque e X primunt hi qui se antiquos oratores vocant. ne minem
lam nihil aliud ex eo sit metuendum . quam ne est auctor in in gravissima peste, ubi tantam de nauseet. At illud in prae satione libri primi de na scribi contagionis vim. tantam stragem, ut turbae
Ab amico amansa auιnsum acc/pera maretrix non hendere vitia, quam evitare. De Musa Rhetore tit i Marcus Seneca alit omnia evis ad visimum aiam S.I ωι adsint. eognoscant, animadvertam, quid vi r irem perducta, At non extra san/ιaιem, sed .aetra Iliona, pietas a. sanctitate . Caremoniis. e ax sim--l iuram assem. Ex cuius portentis haee norat. eiu
diam D. Deum atque hominum fidem implorat. l quid avium vel ιas, auiequid pisciam naras. qum Iobsecrat & orat omnes, adsint cognoscant de relferarum doeia ι. nostris sepoliιων ωικιλιώι. stia jatania tamque ardua aroue dissicili. qualis est natu nane eων subito moriam ρ ρ mortibus vivimui. Hoera deorum . de qua sit locuturus. Expectabat hieitamen tam verum Senecae judicium non deterruit credo aliquis. ut nos moneret se non . ut ille apud doctos homines, quo minus sibi in ejusmodi tu- Statium perditus adolescens, ideo exclamare, quod more admodum placerent, audaciaque translatio- meretrix argentum accipere nollet : Hac excusa-inum & hyperbolicis Iocutionibus ecelum & terraitione inter ecta non tantum vim omnem exclama-l miscerent. Venit in mentem loci Plinii majoris . tioni, tollit: squid enim si ille alter stulte tantos qui plane eum Musa cellare videtur. Is est ubi de motus ciebat p) sed etiam in gravissima materia. margaritis loquitur. Pa νώm scilices. inquit, bis a quo id minime decuit, loco animum lectoris .im I das eanda maria . nisi manibus, auribus, e iuquem alientum habere vult. levitate talis imagi-l tris, a faminis isxta visisqua Io.nιων ρ ηὐid marini, ad risum traducit: insunt nimirum ingeniis Om. leum iesibus ',id vinius stiria μυε eiam veti ν. ρ nonnibus, his quidem pauciora quam illis, insunt ta- recte nos recipia risum natura nisi ntidos. Em: sis men omnibus vitia quaedam sua . in quibus deli- ιamon μηιri eiam ιε scissas a quis r.etori Parum cias faciunt. & ineptiae, quibus plaudunt: quae qui. es,n quivescimurperieulis. etiam x iis M. Possemdem ut in aliis observare & notare proclive est . ita plura hujus generis ex veteri hus adducere, sed vel pro se quisque dissiculter evitaverat. placent enim ite iis injuriam saee re mihi videor: Cum ea incuti blandiuntur iacie ingenii. praesertim cum recen scita sunt. Notum est ingeniosissimum Latinorum Poetarum reprehendi a vereri hus, quod nimium ingenio suo indulgeat, cuius rei exemplum affert Seneca naturalium quaestionum libro m. Iutis ρνι magnitudona rei, inquit, duis
νώ m. Non quidem injuria haec carpantur s quidem ad se ueram strictamque legem exigantur & jua. 1lius, opinor, quod ibidem sequitur. Nie summa piscim d prandiis in tiιmo. Ille tamen ipse, qui carpit, Seneca an nihil sbi permittit an ab hoe vitio liber est Θ Argutatur cersem vitia . quae nunc apud quosdam eorum . qui sibi diserti videntur. & apud aliud agentem populum virtutis locum obtinent. Nam quae hodie ii minum aures sunt. quod studium Cacmeliae nihil
tam inepte dici potest, modo ne vulgariter die tur . quod non habeat suos admiratores Sch.Ita .r Tissis qtioque sensu in omnibαι l Nihil muto. V niebat tamen in mentem. rartio otioqua vos . quia sequitur pro seni.nιιa. Quamvis aliud se vis. aliud
sintantiae. Quinti tranus: C stietudo tenuis, ut men ra centura sensas vocaremus, iamina autem praesu
3 Nam o Γα iis ιαι ν/ttilii Rom. redem. invia rarus, non male. quia laeellitum fignis eat sese. te. id est. ludit in gravissimis non raro rebus & ad haec promenda , ab Meilalla. Lipsius. Melius di in is sententiis suis interserit levissimas. quae ni-s sae. Sed cave censeas eum Lipso. imitatas pro .hil praeter inanem strepitum sciunt, & hae una delinitias legi posse. Aeid Itis. causa tantum sententiae sunt, quod tanquam se n. t 4 aua ramen sola mirantiae atque exprimunt i Qui tentiae enuntiantur. Quid quod ipse : isi tamenltilianus: Misam tam bona imisames metrus diearana.
542쪽
minem nominabo , genus hominum fgriasse contentus: sed vobis utique persantur ante oculos, qui Lucilium pro Horatio, & Lucretium pro Virgilio legunt, quibus eloquentia tui Qufidii Balli. aut Servilii Noniani. ex comparatione Silannat aut Varronis sordet. qui rhetorum nostrorum commentarios fallidiunt, oderunt, Calvi mirantur: quos more prisco apud judicem fabulantes, non auditores sequuntur, non populus audit vix denique litigator perpetitur , adeo mcelli di inculti, illam ipsam quam iactant sanitatem, infirmitate qc jejunio consequuntur. Porro ne in corpore quidem valetudinem medici probant, quae animi anxietate contingat. parum est aegrum non esse, sortem & laetum & alacrem volo. prope obest ab infirmitate in quo sola sanitas laudatur. 1 Vos vero disertissimi ut potestis, ut facitis, ill ultra te saeculum nostrum pulcherrimo genere dicendi. .Nam & te Messalla, video ε laenisesima quaeque antiquorum imitantem. Et vos Materne ac Secunde, ita gravitate 7 summum nitorem & cultum verborum miscetis; ea electio inventionis, is ordo re rum, & quotiens caussa poscit, ubertas, ea quotiens permittitur, brevitas, is compositionis decor, 3 sententiarum planitas; sic exprimitis affectus, sic libertatem tem peratis: ut etiam si nolint judicia malignitas dc invidia tardaverit, verum de vobis dicturi sint polleri nostri. Quae cum Aper dixisset ι Agnoscitum, inquit Maternus, Vima di ardorem Apri nostri quo torrente, quo impetu seculum nostrum defenditi quam copiose ac varie vexavit antiquosi quanto non solum ingenio ac spiritu, sed etiam er ditione & arte . ab ipsis mutuatus est, per quae mox ipsos incessereti Tuum tamen Messalla promissiun immutasse non debes. neque enim defensores antiquorum exigiamus, nec ' quemquam nostrorum: quamquam modo laudati sumus, his quos ins istatus
misara sed iuvinia consim auιών. Lipsus. Sensu non inepto. Sed fortaste non male legit ut in Ven. Sti Bas. sanιIalam , sed i iunio censiqvitiΣιών. id est consequuntur uuidem sanitatem . scilicet puritatem orationis, sed struesura inerti . ariditate N inopia ver rum. Puiano. Rodolphi lectio non usque-8 5.ntantiariam planis 14 Nescio an sanius. LDpsius. id est quae non eminent extra e mus Graistionis. Fabius: Qua eraνii ννυιμυι eonatuus se at
543쪽
Ebitus est Aper, comparamus. ac ne ipse quidem 3 ita sentit, sed more veteri a te alias vestris philosophis saepe celebrato, sumpsit sbi contradicendi paries. 3 Expriis
me nobis non laudationem antiquorum , satis enim illos fama sua laudat, sed caussi, cur in tantum ab eloquentia eorum reccsserimus; cum praesertim centum & XX. an-1 uenos ab interitu Ciceronis in hunc diem essici ratio temporum collegerit. Tum Messallai Gquar a te p scriptam formam Materne. neque enim diu contradicendum est Apro, qui primum, ut opinor. 1 nominis controversam movit, tamquam parum proprie amipti vocarentur, quos satis constat 4 ante centum annos Qise. Mi Di autem de vocabulo pugna non eis, sue illos antiquos, sue majores, sive quo alio mavult nomine appellet: dummodo in consesso sit, eminentiorem illorum temporum
eloquentiam suisse. Ne illi quidem parti sci monis ejus repugno, 7 si eominus latctur plures formas dicendi etiam iisdem Deculis, nedum divertis exstitisse. Sed quomodo inter Atticos oratores primae Demosthcni tribuuntur, proximum autem locum 9Eschines,& Hyperides & Lysias & Lycurgus es ti nent ue Omnium autem Consensu
haec oratoriam aetas maxime probatur: sc apud nos Cicero quidem ceteros eorundem
temporum disertos antecessii: Calvus autem & Asinius & Caesar & Coelius & Brutus
x Vi aliis iis,mi, i Ex veteri lego, alia, a i stris. lLip ius Et hoe Lipsus correxit. Nam vulgo, eriae A iesiit. Pichena. Nilus opus addi-a. Sed α. lψsbia demi. quod Muretus vialuit, nullo modo debet. Alloquitur Messallam, qui philosophiae si u ldio deditus. Insta ipse de se, ma, diam juri, Othi. ltisophia suntium tanquam oratori necessariam 'Iovi, lia tris meri pia ille. Acidaliu . Lipsius legit alia, a f iniris. Fretris temius edidit asas et. i,. eoi essita letiam se ibi, o aliis . i. Di,. Celelνaio aeripiendum lsrequentato, usitato. Notum est . quod rati ara l& fνιθαιnsara promiscue ponant. Ovid. I. Metam.
est, hominum frequentia. Sulpitia.
3 Exprima vobisJ Lego. F ramo. Acidalius. 4 Rat o remorum eo lueris J His aliquid deesse manifestum Apri intercidisse credo: & suisse . ra.
mate vulgo inusta. nos demps mus & eluimus, adjuti a libro. Lipsius. 6 Ansa em tim annos ' Muretus, intra: sua quadam ratione : sed quam non omnino sequor. Ati.
. si .mmisso J Malim .s remmunias , quod aliis sonasse novum videbitur. Pithoeus. Ven. ik alii, se lqua minus. Pichena. Legebam. . qua faleriar. Sed verbum fui ιυν minime convenienter de Apro dicitur: diceretur convenientius de Messalla. Ille
enim id contendebat N probabat: hie quodammmdo coneedit N fatetur. Foliariis ua renitui polesti N. illi qu dim pa ii sermonis eius repugno. quin omnesseremiaν. Acidalius. Plocetis, si eommvnos fatetur. Sed tollendum aut mutandum illud fietur. Non enim lassus erat Aper plures formas dicendi etiam iisdem se lis extitiise , sed probaverat. probamus quod pto nobis facit, satemur quod contra nos est& quodammodo extorquetur. Verba Apri suerant.
Iera eum mersari quoqua in ratus eomminus noscendis. Quintilianus l. to. e. rr. me astem iis atridui, qui
non introsturiis peniIυι υis titibias ad primtim s. melas a pestim Morient, aptarunt. Schelius. Lipsius hie haesisse videtur: qui nihil de suo adjiciens. tantum ponit Pithoeum legere. eommunitis faretών. Levi hae mutatione omnia recte habebunt: Mi eaminas foras . serupurum injecit eruditis , quod non siecurrebat comι ι haec circa tempora flatim esse. Tae. de mor. German. 8. Memoria ρνaditum est , quasdam aetas in tinaras iam O labanias a smisis νε sit
strara esmintis captivisati. id est . quae proxima enset,& statim eventura . nisi resisteretur hosti. Pom-mn. quoque Junsconsultus L. 3. D. de pign. Αi'.
544쪽
' ν suo jure Se prioribus & sequentibus anteponuntur nec refert quod inter se specie disserant, cum genere consentiant. At strictior Calvus, 3 numerosior Alinius, splendidior Caesar, s amarior Coelius, gravior Brutus, chementior & si pleniordi valentior Cicero; omnes tamen camdem 7 sianitatem eloquentiae serunt: ut si omisnium pariter libros R in manum sempseris, scias, quamvis in diversis ingeniis, esse quandam s judicii ac voluntatis similitudinem dc cognationcm. Nam quod invicem se obtrectaverunt, & superint aliqua epistolis eorum in lena, 'ex quibus mutua ma lignitas detegitur, non est oratorum vitium, sed hominum. Nam & Calvum de Asinium & ipsum Ciceronem credo solitos & invidere, dc livere, & ceteris humanae infirmitatis vitiis assci; solum inter hos arbitror Brutum, non malignitate nec inviis
I Sis iurat Lego. suo iura. Liber tamen scri plus, sic vera. Lipsus. scripsi, has his, Lipsit m O. nitu. Vulgo, A DM. Pichena.
1 Ar 'ristior Carotis 4 Lego una voce , ad ri- eskν. Acidalsus. 3 Numιν sis Asinius J Asinium Pollionem ei rea compositionem diligentem valde sutile ex eo palet quod Quintilianus ad dueit exordium. suoddam ejus adeo Celso probarum. ut optimam in eo compositionem & legem piincipiorum esse duxerit. Cum tamen hie dicatur videri inter Menenios & Appios studuisse: Pacuvium certe & Attium . non solum tragoediis, sed etiam orationibus suis expressisse: adeo durum S secum esse; & apud Quintilianum videri Cicerone seculo priorem. se apud Senecam epistola centestina . Gm sit. Porcian ι ADADω
ea nI. Dubitabam an talis seriptor quantumvis di. Igens. numeνosias recte diceretur. an potius, mo rostis' Siamma enim ia/o, ut ait Fabius. 4 4.mia, aio tis quibusdam e iam nimia videre vir. Seneca pater. 5ιν telum fus o asperum, o nimis ratum in AE censo Iti lutum. Schelius.
4 S lini diis Cas, J Cicero Bruto : flendidum
6 Ptiniso Cic. . J Eosgnis eatur, non aridum eum. Jejunum , aut exanguem fuisse. Donatus ad Te Et apud spanianum inlinaba,ia. Hae e Salm inde &
ubi farrea quandoque suspicabar: ut adhuc tamen mihi nondum sit deliberatum. Se Itimius.7 Sanetis adem eloquensia fotini J Reposui sanitatem. Rhenanus Senientia vult prauerunt. Atque ita set ibo. Tamen Tacitus 4. Histor. quos spiritus I st, multa uer bar. Et lib. h. titulum ein graιώlati nιm utillia frans , anima anxius. Paullo tamen in Taeito ii' is alia res & ratio est, quia et utiti additur. A Halius. 8 In monum sim νis, quammis J Monere me in prima editione aliquid de hoc loco fugit. qui non d is cilis alias einendatu & expletu, ex libro sci, pro. Nam is voculam inserit, sumpseri fiam quamvis, rae. Lem : in manus Ampseris. scias. quan vii in aeter , i .nus s. qtiandam iudicii ae voluntalis similitti ianim o cognationam. Lipsius. Α vulgatis abest ver hum, sias, quod ex veteri libro restituit Lipsius. Pleh/na. Cum Mureto multo malim, set ιias, inserere . quam scias. Acidalaus. 9 Itidi ai ae moluminis smilistiaen/m iuati κ.m J Scribe, Itiminis. Rhenanus. Fortasse legen
x. quod si potuit auctor, verbum sequi debet, non rent. Eun. 2. 3.14. ubi dixerat poeta. Tumes bona vir et ιυν, sed d prehenda tir. Acidalius. as natura. reddiant evirasina junceas. Bona. inquit, i ii Non es oraiorum vitium, sed heminiamJ Simili id est, pler a. magna. & pinguis. mox et juncias i l acumine Quintilianus in sermone Declamat. 34'. nties Opallidas interpretatur. ad quae Salmasius. DO- Hoe ρυρνium non rimoniis ego, verum hominis. Sehul. metus pleniam, pinguem interpretatur & Iuncιas te. it inglus.
nues N pallidas . ptimi Latini de pinguibus & cta siti l lx D int Πινι πιιεν.J Non placent haee ita j dicunt, ut & nos hodie facimus: quos de repletos icta r & aliquid sordidi prae se ferunt. Legebam. indagetamus: Ovidius: uiua si ptina ori si fusca ast. nigra ιιιιιur
In aratio macies eram n habere potest.
novius. sensi probo, & ductu istarum litterarum id probante. sed quia Schoitus notat in NSS. esse.
545쪽
14α DE ORATORIBU sitividia, sed simpliciter & ingenue judicium animi sui detexisse. an invideret Ciecto ni, qui mihi videtur ne Caelari quidem invidisse Z Quod ad Ser. Galbam & C. Lae
lium attinet, & si quos alios antiquorum agitare non destitit, non exigit defensorem, cum fatear quaedam eloquentia: eorum, ut nascenti adhuc nec satis adultae. de. 26suisse. Ceterum si omisso optimo illo, & persectissimo genere eloquentiae, clige da sit sorma dicendi; malim hercule C. Gracchi impetum, aut L. Crassi maturit tem, quam calamistros Maecenatis, aut 3 tinnitus Gallionis. adeo malim orat rem, vel hirta toga induere, quam sucatis & meretriciis vestibus ins gnire. Ne que enim oratorius iste, immo si hercule ne virilis quidem cultus cst, quo I plerique temporum nostrorum actores ita utuntur, ut lascivia verborum, & s levitate sententiarum , dc licentia compositionis, histrionales modos exprimant. quodque vix auditu. v sas esse debeat, laudis & gloriae & ingenii loco plerique jactant, eantari saltarique commentarios suos. Unde oritur illa sceda di praepostera, sed tamen frequens νι quibusdam exclamatio, ut oratores nostri tenere dicere , histriones diserae
iiten intellexisse non videntur, quanto minor lausi Si quis alior anti tuorum alii ara non destitit J sit esse ingeniolum quam disertum. Fabius de iis . qui solas petunt sententias: Daque inmissi vocentur. Mι libra, dum ιamen consul toniameliosa ste laudari i- sertum. Martialis.
Cum sexagιnta numeral Cassius annos,
Quintilianus : Potiordus Senecam praserri non linabam, quos illa incessere nen visitarat. Schelius.1 Calamistros Arctanatis J Calamistras , Pomponius Sabinus mediar aetatis grammaticus in Carmen de obitu Maecenatis. Cornelιιιι, inquit, Tacitus G l . γ ν ν ,
ro: inviis tratum fortasse fecit, qui violian I illa cati . lmiseri, iatij e. schelius. I 2 Canta trua satiari tommentaries J Sen. controma Tisiliis, Garrioni, J Quintilianus: Nam tumida il& loco citatis: verba iuncta sunt iis, quae emen o υννώptos o rinnuti quac-- alio taedailia I/- data dedimus. Scribam autem & haee, quomodo
t Quae dum chariis illino, & cogito Fuscum, cuius f ait, ein mινιινiciis usibus J Cicero . suetus de scriptis ista tollatur Seneea. esse Rhetorem: du.ili. Osa viis inestravstis usque ad hane araram orare. bito, num recte se habeat hoe loco illud impιν- νώm Dis . in qua nasuralis mesι , non fucatus nitor . nostrorum aesaras. ubi Riaiores sensu eommodiori
io Fui ιζ. ΔιιaιJ Mureius aliquanto melius. Δ-Lueat. Acidalaus. it Ina nil Leo J Fuit illa etiam olim scholasti eorum dec amatorum vanitas . ut in ineptiis nescio quibus ingenium . in ostentatione uulem ingenii omnem eloquentiam positam ducerent . qui ta- soti e mbala tr ana, aliis eant όω, Δμηι. Lipsus. Recte ita Lipsius. nam quamvis in aliqua parte laudabilis sit oratio tenera, mollis & sexib, lis, teneritudo tamen magis saltantis quam dicentis laus et . Sicut oratoris eii diserte dicere . se histrionis tenere saltate Cic. in pisonem : Samothra
546쪽
fatiari dicantur. Muidem non negaverim Cassium Severum , quem solum Aper noster nominare ausus est, si his COMPR tur qui postea suerunt, posse oratorem vocari , quamquam in magna parte librorum suo uin plus vis habeat quam sanguinis. Priis mus enim contempto ordine rerum , omissa modestia, ac pudore verborum, ipsis etiam quibus utitur armis incompositus, di studio feriendi plerumque 3 detectus non pugnat, sed rixatur. Cetcrum, us diaei, sequentibus comparatus. & varietate eruditionis, & lepore urbanitatis, di ipsarum virium robore , multum ceteros s perat. quorum neminem Aper nominare, & Velut in aciem educere sustinuit. Ego autem exspectabam, ut incusato Asimo, & Coelio, di Calvo, aliud nobis agmen produceret , plurisque vel certe totidzm nominaret, ex quibus alium Ciceroni, alium Caesari, singulis demum singulos opponeremus. Nunc detrectasse nominatim antiquos oratores contentus, neminem sequentium laudare ausus est, nisi in publicum & in commune. veritus credo ne multos offenderet, si paucos = excerpsissh t. quotus enim quilque seliolasticorum non hac sua persuasione fruitur, ut se ante Ciceronem numeret, sedo plane post Gabinianum 8 At ego non Verz r nominare singulos, quo facilius prese Ipositis exemplis appareat, quibus gradibus fracta sit & deminuta eloquentia. Appropera, inquit Maternus, I & potius exsolve promissum. Neque enim hoc collisi deis sideramus, disertiores esse antiquos, quod apud me equidem in confesso est, sed causias exquirimus, 3 quas te solitum, ractare, paullo ante, plane mitiore eloquentia dc
Ideo qui virilem N masculam orationem affecta. hant, eurrentibus etiam numeris, quo eos inhiberent, Objiciebant, quo teneram delicatamque mindulandi voluptatem refugerent, ut de Pollione me. morat Quintilianus. Sesetitis. Is Tenera iurara. disνιε satiar. eurione simi. Ita. re praestantiora sunt illa Sallusii χ. de rep. old.
Arque ea magis fortibias ransiliis . quam bonis pratis,pHata ivnι. sen. controv. citata. Nos sinu Atiliis orieamur , sana muris vitamus. sina visa vincimias. ubi uod praecedit . oesmari duabaι. nicipalis. Aud ter/ras . aliad Laconas ritu. legendum vide. tur , Gιώνγaὰar Ietebat municipalis, aliud eneros. alιωὰLatenus iacire. istam autem etiam . de qua agi.mus, elegantiam compilatores juris gravitati pisce. mii institutionum ornament fore recte judicave. rent. Sthtitiinins. I Piαι via qtiam saniani J Fabius de eodem. Iasensi stirimum os in oo. O aearbiras maria, G uia
4 Asitis novum agmen i Rom. eodex. aliud nobisagmon. Lipsus. Melius Rom. eoder habuit uiam quod probat. imo requirit sequens verbum, opst
Pos Gabinsanam 4 Rhetor fuit vespasiani aevo de quo Eusebii Chronicon : Gasiniantis eatis. - . minis rhasor in Galliis do is. Ita liber. qui apud me manuscriptus, probus verusque. Uulgo, Gabiniara. Nominant & Hieronymus. & Suetonii index declaris rhetoribus. quod doctissimus & optimus Nic.
iuos locassen M. Non enim miratus suerat Meltilla
547쪽
& temporum nostrorum miratus. antequam te Aper ossenderet majores tuos lacessendo. non sum. inquit, ossensus Aprina di utatione, nec vos offendi decebit, si quid sorte 3 aures vestras perstringet, cum sciatis hanc esse cjusmodi sermonum le-gm, ' iudicium animi citra damnum assectus proferre. 3 Perge, inquit Maternus,c cum de antiquis loquaris, utere antiqua libertate, a qua vel masis degeneravimus, 18 quam ab eloquentia. Et Messalla, Non reconduas Materne causas requiris: nec aut tibi ipsi, aut huic Secundo, vel huic Apro ignotas, si etiamsi mihi partes assignatis proserendi in medium, quae omnes sentimus. Quis enim ignorat ec eloquentiam& ceteras artes descivisse I ab isti vetere gloria, non inopia hominum , sed desdia juventutis, & negligentia parentum, & inscientia praecipientium , dc oblivione moris antiqui 3 quae mala primum in urbe nata, mox per Italiam fusa, jam in provincias manant : quamquam nostra nobis notiora sunt. 3 Ego de urbe & his propriis ne vernaculis vitiis loquar, quae natos statim cxcipiunt, dc per singulos aetatis gradus cumulantur, s prius de severitate ac disciplina majorum circa educandos sormandosique libcros pauca p dixero. Iam primum suus cuique filius ex casta parente natus, non in cella emptae nutricis, s sed gremio ac sinu matris educabatur, cujus praecipua laus erat, tueri domum, & inservire liberis. Eligebatur autem aliqua major natu
pro eloquentiam aeui illius, sed Secundum & Aprum,
viros eoptimos Se temporum illorum Oratores, ap. pellaverat , nee minus probari dixerat in secundo.
quod Iulii Asiatici vitam composuasset . quam in Apro, quod nondum a Scholasticis Controversi,
recessisset. & otium suum novorum Rhetorum more quam veterum Cratorum eonsumere mallet. Quae quamvis satis mitia & benigna, adeo tamen non erant mirantis novam facundiam . ut Aper longe secus acceperit. Non isnis, inquit. M sa
Cui deinde Messala se n. Aprum qui ium aliter seκιLi
ra credere , ac velle s. impetratum ab aliquo eorum: tir
auas seum ipse plerumque eonquirat. Statius Hercule Sur. Patalus mitisquo LEni n/e ttirliris ira. Schelius.
Sensum his possum dare: an sua aueiora verba, id ego vero in his quidem pro certo non affrmem. Quod vidi . id hujusmodi est . quas refotitiam tra
Iara putrice . anritia plana more . o eloquenιia non temporum no risum . sum mirasus, antequam te Aper
dam libro interponit diast. Sed hujus verbi vis la.
tet in τοῦ muastis . pro quo reponcham . narraὐas. Gro novius.
et Asrina iussu MunaJ Commode videmur ita secisse, cum libri praeserrent. a prima diaputatione. Lipsus. Ego malim . sed ransum mihi. Acidalius. Lipsit inventum ex libro, in quor a prima id . Nec repugno. Malim iamcn . Apri nostri ἀθώιarione. nam aeri sacile degeneravit in ma. Crono.
etiamsi mihi. Nam in scripto est, etιnιm jam s mι i. Pichena. Ab sa i/fera stiria 4 Murcius notaverat, illa. Leu, sed nee spernendum. A Uutius. 8 Et, d. ωνί. O sia proprA J Credam melius. Ereta: qu a praecessit, nostra nobis noli a seni. Acida
9 In tremis ae sinci matri J Tacitus Agricola :Maiεν Itilia Procilla Dis rara casualis: in suis, sinu inristimia via educartis. Conjungit cum snu indulgentiam : quae tamen pro amore materno in ho-
nam partem hie est accipienda ut saepe. Cicero Vertina: Qui smili sensu o induirentia Aurum e mismoventur. De Oratore it. Si fera pariti, scio, talia sunt , qua nos in i feros nosνοι inutilu/ntia 49 d ιιι. idem Cicero de filiorum reverentia & amore erga parentem usurpat de ossiciis lib. 3. magnus imprimis vir in nrindiastens in parram. Quamvis enim natu talis ille patentum in liberos amor modum excedat saepe . & vitiis eorum indulgeat: tamen quia nullius utilitatis suae laudi, non vitio dari solet, quamvis
548쪽
propinqua, cujus probatis spectatisque moribus, omnis cuiuspiam samiliae suboles
committeretur, Coram qua neque dicere fas erat quod turpe dictu . neque facete quod inhonestum factu videretur. Ac non studia modo curasque , sed remissiones etiam lususque puerorum, sanctitate quadam ac verecundia tam rabat. Sic Corneliam Gracchorum, sic Aureliam Caesaris: sic Attiam Augusti matrem praefuisse educationibus, ac produxisse Principes liberos accepimus. quae disciplina ac severitas eo pertinebat, ut sincera & integra & nullis pravitatibus detorta uniuscujusque natura, toto statim pectore arriperet artes honestas : & sive ad rem militarem, sive ad Juris seientiam, sive ad eloquentia: studium inclinasset, id solum ageret, id unive sum hauriret. At nunc natus infans delegatur Graeculae alicui ancillae, cui adjungi. 29tur unus aut alter ex omnibus servis plerumque villismus, nec cuiquam serio ministerio accommodatus. horum fabulis dc erroribus teneri statim & rudes animi ima buuntur. Nec quisquam in tota domo pensit habet, quid coram infante domino, aut dicat, aut faciat: quando etiam ipsi parentes nec probitati neque modelliae paravulos assuesiciunt, 3 sed lasciviae & libertati, per quae paullatim impudentia irrepit.& sui alienique contemptus. Jam vero propria & peculiaria hujus urbis vitia poena in utero matris concipi mihi videntur, ' histrionalis favor, dc gladiatorum 1 equorumque studia. quibus occupatus dc obsessus animus quantulum loci bonis artibus relinquit. quotum quemque inVeneris qui domi quidquam aliud loquatur 3 quos alios adolescentulorum sermones excipimus , si quando auditoria si intravimus p 7 Nee praeceptores quidem ullas Crebriores Cum auditoribus suis 3 fabulas habent. collinunt enim discipulos non severitate disciplinae, nec ingenii experimento, sed ' ambitione salutantium, & illecebris adulationis. Transeo prima discentium elementa, in
vis re ipsa st vitiosa r mollis. enim educatio indul- mistenda HII S, risis o assati, ιχιῶ - . schelius. Via gentia vorabatur ut ait Quintilianus: Moltis sa de 3. observat. 4. Gron ius. adiae sis quam inriliensiam vocamus. schelius. t 4 Histrionalis DO, gladias Ἀ-J Quanta homi-r Uus ρνolatii spectaιψ qua moriιas omnis e us num iusta ad theatra & amphitheatra, eonfluxeis qua νn omitia subotis tammitteretur l Commistere δε rit, quanta insania spectacula secuti snt, passim se,ctis. I Pompeii. dicit apud Velirium Mithrida- apud veteres licet observare. Senecat In qua ιν tes : Loco , qui adhue eorruptus est: prior fidas ιus esδm t. ora th. ινis via pastilantuν. Non tan Ti jaa. . sed a secors parris nevenit ad pomnum. m ' tum . inquit, non suffciunt sedes turbae hominum i s. fiantiae O 'asns s. νunumquae AEtioni has permisit spectanti, sed ne viae quidem in quibus stant. Teria praDιωι mminem altum nequa Romanum n/que uitias tullianus. Apud spee aeuti tr in Dia starων. Eae - 1.nii, Liνωm Ditirum Dis. cujus se scolati commissu nemos appellat Appulejus. Postulari autem quod a foror qtiam Cn. Pompeiiam. Scribendum ut dixi: proprium plebis populique est. dicuntur viae quia βαρti asi. Ab hiat: enim celebratur Pompeius. Veu has sibi di in his loeum velit dari. MAestas. Idus de eo: Iano εni is aximus. sane Stato pracipuus. P Eqvirum κε stidioJ Suetonius Nerone: seus. H qu.nsia madis . Cicero pro lege Manilia. Fid.mirum fluvio ιιι Wacipua ab ineanta stata flagratiis. -- reo alias inraν δε ιιι quansam existimari putasis quam rimias m isti sermo, quanquam viraνιων. d. Cινα- Aostri omnἰώm tentiiam saria 4simam iudiearinι. Quare μυι συι, o quondam reaeum P asinum Mira arem legend. sanditiari. id enim minus abit a scriptura, intre eodU pinas querans . M ur an a magistro . d. quam νιψ3 DL Idem. Cia vi dam familia Iabola J Restituimus . t uspiam D . Rhenanus 1 Ae non stadiat solum moras u. J Vet. Ae non su. aia mari cur que . sed remi senes etiam iustissua. rectius. Pirhoetis. Vetus Fames μὰ a mari eviraso. aptius ad sequentia. Lipsius. Legendum, tiae. Quod vidit & Muretiis. Aelial M.
tr. reptores quidem tilias. Cronovius.
8 palati, hiares J Dele interrogationis notam. Aridai us o Ambition. salutantium I Lego . salutarionum. illud ad alios reserretur praeter mentem: hoe de ipsis praeceptoribus. ut debet, accipietur. Aridaisitas. Supra Ialatamiam quam salatario ra: at hie
549쪽
ς 6 DE ORATORIBU sin quibus & ipsis parum elaboratur. nec in auctoribus cognoscendis, nec in evol
venda antiquitate, nec in notitia vel rerum, vel hominum, vel temporum satis operae ins imitur, 3 sed expetuntur quos Rhetoras vocant: quorima prosesso quando primum in hanc urbem introductii sit, quamque nullam apud majores nostros aucto 1 oritatem habuit, statim docuero. Reicram necesse est animum ad eam disciplinam, qua usos esse eos oratorcs accepimus, quorum infinitus labor & cottidiana meditatio& in omni genere studiorum exercitationes, ipsorum etiam continentur libris. ν Noatus est vobis utique Ciceronis liber qui Brutus inscribitur, in cujus extrema parte, nam prior commemorationem veterum oratorum habet, sua initia , suos gradus, suae eloqucntiae velut quandam educationem refert. se Fud Qta Mucium jus civile didicisse ; apud Philonem Academicum, apud Diodarum Stoicum omnis philosophiae partes
p/nitus hausisse: neque his doctoribus contenιum quorum es copia in urbe contigerat, Achaiam quoque s Asiam peragrasse, ut omnem omnium artium varietatem compIectereia
iur. Itaque hercule in libris Ciceronis deprchendete licet, non geometriae, non musicae, non grammaticae, non denique illius ingenuae artis scientiam ei defuisse. 6 Ille dialecticae subtilitatem; ille moralis partis utilitatem ; ille rerum motus causaiaque cognovit. ita enim est, optimi viri, ita 7 ex multa eruditione, ex pluribus a tibus, & omnium rerum scientia exundat & Guberat illa admirabilis eloquentia. ne que oratoris vis & facultas, sicut ceterarum rerum, angustis & brevibus terminis
cluditur: sed is est orator, qui de omni quaestione pulchre & ornate dc ad persuaden
dum apte dicere, pro dignitate rerum, ad utilitatem temporum. Cum voluptate auia
, idientium possit. Haec sibi illi veteres persuadebant. ad haec essicienda intelligebant opus esse, non ut rhetorum scholis declamarent, nec ut fictis nec ullo modo ad
malim salutationum legere. Petronius : Nimirum Lego: auctoritaram habuerit, statim dicam. musis in his ιxεrcitationibus donores peccant, qui necesse M.t feram necesse or animum ad eam disciplinam See. dicit διηι tum insanuntibus furare: nam nisi di rint, qua cap. 3 s. sed breviter: quos paullo ante Cicironis tem- λιβ.ntuti probent. ut ait Cicero. soli in scholis re pora extitisse , nec placu/lle majoribus nefris ex ea ma. Ira, uentur. Et statim : Puid ergo es t Parentes ἀ- nifestum es , quod M. Crasso Cr Domitia invisibus, -rtas iura digni sunt. qui notam si Myos suos severa segestis ere, ut ait Cuero . tudum impurinita ses sunι. nostere. Primum emm . sicut omnia, θει quoque suas De caetem n n incommode duae illae voces . ani.
ambitione donant. Cicero lib. xv. ad Atticum epist. mum ad . Omitterentur; ut legeretur. φrrus reseram x. Bruius misit ad me oraIionem suam habitam m neceble est eam disciplinam. Sed ego non tem audax.eonelam Capitolina. petivitque a me. κι eam ne -- cum ferri etiam possint, ut eliciam. Acidalc,ι. Seribitiosa corrig.rem antequam ederet. Id est . ut eam4bendum esse, habueris. statim Ariurus, reseram na-
eorrigerem absque ambitione, nec sibi adularer . cesse es animum ad eam disciplinam, monuimus O quasi in iliit in ea sit. quod emendari qucat. Sche- servat. 3, 4. Granovius. Las. Lego salutarionum. Schulting. s Notus est nobis J Scrips. vobis. Rhenanus.
I me in aumribus eo In scindisi Cicero: Erusum 6 Illa Halet Ii ea subtιlitatem ἔ tue moralis parti, ut1- totum tornovisse DemsBenem. Fabius: Autores maxi-llitatem l Sulpecta mihi vox uulitatem. Nam nescio
rati sie diligentιus cognoscumur. Schelius. quid aliud , quo natura moralis partis describatur. χ NM in notiιia vel rerum J Correxi ex praece-sexspecto , eum prorsus in modum , quo subtilita- dentibus. Vulgo . m nMisiam. Pichena. Concin-ltem dialecticae tribuit. Eadem vox etiam paullo initius hic ποι ilia. quia eo casu praecessit, in καriori- serius item suspecta, sed levius, in definitione ora
Maeo roscinditri in eυGenda amisiataιε. Acidalius. toris: pro detnitate rerum, ad vitilitatem temperam.
3 Sed ex elanturJ Ex iuntur. Pithoeus. Et sane etiam supra peccatum in eadem i ubi nobi-4 Statim d. mriis J ita 8c vetus. Susipicabar. litatem pio utristatem emendabamus. Audasius. statim dux H his. ἔα-τιiari dicam videlicet aut 7 Ex multa eruditisne π μuribus partibus Casti. promam. Sed placet magis Rodolphi scriptio. M-lgavi. ex mutia erudisiona . ex Fursus artibus, eurim docuero. Pithoeus edidit. flarim audistis. Nesciolomnium rerum scientia. Rhenanus. an e libro. L- ι. Correctio a Rodolpho est. Li- 8 Non ut rhatorum scholis declamarentJ Scripsi. plio telle. corrupte antea; Iasun is curiιι. Pachcna.'non ut rhe. s.. Rhenanus. Addenda forte praema
550쪽
veritatem accedentibus controversiis lingtiam modo & vocem exercerent; sed ut his artibus pectus implerent, in quibus de bonis ac malis, de honesto ac turpi, de justo& injusto disputatur. Haec enim est oratori subjecta ad dicendum materia. Nam in judiciis fere de aequitate, in deliberationibus de honestate dicimus, ita ut plerumque haec ipsa invicem misceantur. de quibus copiose & varie fc ornate nemo dicere potest, nisi qui cognovit naturam humanam, & vim virtutum, pravitatemque vitiorum, & intellectum eorum qMe nec in virtutibus neque in vitiis numerantur. Ex his fontibus etiam illa profluunt, 3 ut facilitas iram judicis vel infliget vel leniat, qui scit quid ira; promptius ad miserationem impellat, qui scit quid sit misericordia, & quibus animi motibus concitetur. In his artibus exercitationibusque versia. tus orator, sive apud infestos, sive apud cupidos, sive apud invidentes, sue apud aristes. sve apud timentes dicendum habuerit, tenebit habenas animorum: & prout cuiusque natura postulabit, adhibebit manum dc temperabit orationem, parato omni instrumento, & ad omnem usum reposito. Sunt apud quos astrictum, dc collectum,& singula statim argumenta concludens dicendi genus, plus fidei meretur. apud hos dedisse operam dialecticae proficiet. Alios fusa, & aequalis, & ex communibus ducta sensibus oratio, magis delectat. ad hos permovendos mutuabimur aliquid 1 a Peripateticis. hi aptos & in omnem disputationem paratos jam φ locos dabunt: Academici pugnacitatem, Plato altitudinem; Xenophon jucunditatem. ne Epicuri quidem dc
Metrodori honestas quasdam mclamationes assumere, hisque, prout res poscit, uti alienum erit oratori. neque enim sapientem insormamus, neque Stoicorum civitatem.
stio , ωι ν risum in suetis. Vel , m In νheroνams holi,. Acidalius. I In δι rationisvis in honesis a J Loetis videtur mutilus ita sorte supplendus r in Alia rarionil a d kr ili are . in lauri ioni a d. Mnesare diatmas. Utvii. nus. Omittit, male Opinor, tertium causarum genus. Nee sane in deliberationibus potissimum dehonestate agitur. Nitietus ergo infitione valde apta legebat. nam in iudiciis f., Δ 'Atiara . in ΔIιώ rationibus d. virisiar. . in laudationi a G Hmfusa diei retis. A eti ius. 3 et ρι imisi estim es m J Insolentius videtur isto stris inrescietam. Voletiam des eum. Fabius quidem alicubi dixit ea .ra inserue1am. 2Med illa prima araso istis diam diseqtinarum capere laboram pati non
pagis. Sehelius. 3 o La ilia, iram iuditis incli-er J Etiam ad necessariam esse interiorem philosophiae eognitionem : quae quidem . s judices essent sa
oratione. 2uod si mihi vis, ait Quintilianus. e-stiam jussicum sapi nium . ρὸν viam mistia tecidam ex orationibtis . non Ciceronis modo . sed etiam ejus, qaios fricti, multo, Dιmos reis. qua enim afrius
da, cum etiam prooemia spar cud eis vad talis Α-νHoratis existimes. Idem.
distinxi, turbantibus libras. Lipsus.s A Pιri astiuiae si aptos tr in omium J Valde ibi plaeeat eum Rodolpho Agricola haec omnia
uim & distingui: a pari aurisis. apros π in omnem disciplinam parasos jam tria, dabunt AeaAmici. Maiia 'Inaeiratam. Lipsius. At illi vehementer saliuntur. nam uti nulla ratione auferuntur Peripateticis vel propter topica . quihus asi sinam inimiendam
Cicero. in libro quem sie ipse inscripsit. idem in oratore : In sae Amser υ, adesost/κιa, . non ad phia phινum moram rentiitis disserexri. sed ad eopiam
μα ται. Nec pugnacitatem involari sibi aequo animo serunt Academici. Fabius lib. II. cap. 1. Aeaci/miam qiaidam titit Omam crediana. qaia mos in utramque partem disserenda ad ax.reitarionam fomliti causarum proxime acredat. Cicer. I. de oratore l8. Carneades Dera malia xboivis d. ii dem rabas ι Mia Iur : non quo aperires sens nitiem stiam, sias anim moaerat 'viritis Academia . adis Mi semer amnistis an