장음표시 사용
271쪽
tranti non, iudicare, a I. obexceptio. p. ver iuresim ea.
ac Nouat. Eodemquc rcserviat,quod Speculator ni ab ea. cepi. g. a. vers Ceterum, tradi renuntiationem omnibus exceptionibus, si sit ignorans vel errct,sibi non praeiudicare sic nul quod Bariolus voluitiis sex cautione. . enon numere.vbi docuit, quod si quis in instrumento confessionis dicit, se confiteri non spe suturae numerationisvi apponat quantumcunque Verba ampla,sibi non pratiudicat: tua facilitate illa,qua inducitur ad.
confitcndu,eadem induciturad renuntianduin. Denique 'mo-Jfluctur quoque Bart.text inae vir. g.Idem quaesiis.1. h. t. n. Vbi Tonuntiatio,indebici condissicinemnon inpedit,i candem ratione,quae in generali xnutiatione obtinet,inspcciali quoque renuntiataone militare putat Duarenus loco antea alleg to.Ceterum hisce non attentis,opinionem Contrariam Vcrio-rcm esse, & renumiationem specialem valere ac indobici con-Jydiatione impedire plane existimo, Notissimu n est, quod quilibet iuria beneficio sibi compoterui renunciare potui. pen. . C. depact. quais 3fg.Dgeneralium C. de os eis.l mauis g.quaesitumo. quis caut.cumsimilibus Maxime iuri, quod tantummodo in fauorem priuati alicuius est introductum Condictionem autem indebiti in fauorem priuati introductam ecst,nemo est qui ambigit Ergo specificam hanc renuntiatione. Valere,eamque condictionemimpedire relinquitur, et Dinbemus.ar. αὐ=Hλ.LUI.in . erit re ruconsulam Vlpianus inquit,remittentibus actiones se , non .essedandum regressum. quaeritura .ssivenditorideaAELMUTEtsi scienter indebitum luens, Glutum non repetit, quod donare censeat .Lquisendum. .sperum meuon ero emi. ex conducto.υ.=.Papinianias is r.eciam stienter huic beneficio reuinciansivia eo non potesttaed si indebitum apparet blutum,
272쪽
illud intelligitur donatum. Neque refragatur quod dictum
est,cum qui ignorat ius sibi compctere,ch nuntiasse non cen-1cta. Inde bitum autem Ioluentem illud ignorasse.Ergo dcc A siimtiocnim fallacst. Nam qui in specie condictioni indebiti renuntiat,dici non potest, illum ius suum ignorasse , sed potius scienter SI animo praemeditatΟ,luri de quo cogitauit, renuti alle. Praetcrca ad propositionem quoque respondemus, cam procedete, quando renuntians cogitare de iure competenti non potuit Hic autem rc nuntians de eo cogitauit, exprcstim eius mentionem tecit: S illi renuntiauit, idcirco reliuntiantulus suum ignorasse nulla ratione assirmari potest. Deinde nihil irnpedit, quod Bariolus inquit, errorem, qui estin principali blutione, este etiam in renuntiatione per d.LGl exceptis. g. diuersum M. Illud enim obtinet,quando quis fragilitate matis contralacre impeditur,& beneficio sibi compctenti ronuntiat, tutiusmodi renuntiatio non praeiudicat, propterea quod ipsum principale subsistere nonpositi, ideoque eius acccisorium,lioccst, renuntiatio,nullius dicitur esse momenti. Haec n. renuntiatio ita admittenda non est ac si a personis uis contrahcndi habentibus, S prouido consilio praeditis,c missa esset, a que ita textum illum visius est intcti cxiste Hippolimg. IS. Quia vero in nostro casu tragilitas a tariS non praesupponitur, impcdimento cam hic non cisse, facile constat. Et ex verbis adducti textus manifestis ac perspicuis, cum huic nostine decisioni nihila lucriata absqiicindagationcsbllicita apparet, utpote qui de casu ab hoc nostro longe diucri tractat. EXHSittam, quae paulo ant diximus,liquido apparci, parti mouere, q, cx omnium practicoru duce,ni miri SpecuLitore,adducit cit, rCnuntiante Omnibus cxceptionibus, si sit ignorans vc erret, si bino praeiudicare. Renuntiantcm cnim hic ius suum ignorare,Vclis eo
273쪽
errare, rete salsum est Qu'modo enim illud norare,vel in eo errare dici ille potest,qui beneficium iuris sibi competens, nominatim exprimit,& animo deliberatos consilio prouido, verbis expressis illi renuntiauit Ineptius ruc mitineri posset,
qua talem renuntiante ius suum,cui plane renuntiat,ignorare vel in eo errare.Nihil etiam ad rem facit, quod Bartol scripsit, eum, qui fatetur, no spe futurae nimaerationis,sedreuerapecuniam se accepisse, sibi non pinudicare, etiamsi verba ampla sint apposita. Nemo enim non intelligit, separata haec esse,ideoque ab uno ad alterum minus recte inferri.Ac singulari ratione introductum est,ut debitor, qui pecuniam nuquam accepit,se tamen accepisse in instrumento confessus est,intra bic
nium exceptionem non numerataepecuniaepraetense creditori obiicere possit.Lus contr--.I . αὐ- nuntiatio non censetirefacta,etiamsi verbarenuntiationis sint amplissima: Imo secundum receptiorem Doctorum opinionemdebitor tempore contractus huic exceptioni renuntiare non potest,ut omnes fere Interpretes nostri traduint, rLBalaeon Sal .ctat in b.αdenonnum. cun.Panor in sicautio. .LisiridemTHA.num. .de dein um. g.inpr.tit.IU.de liter. Mearum.r .Daree.in eos miud aram.sCver tapraeuidem ria.n. Cisreiadis. Et hanc sententiam communem esse tradit Alexand con v. o. voLma eamque nouissime approbar Matth. Ier deprocesse cur.p.I. Oo.num.υ . cum mulae sqq.
Denique 'nihil unpedit toriis 1 .Lvαg.Ω ubi renuntiatio nullius est detrimenti.Eanamque renuntiatio generalis fuit,neque in ea de condictioneindebiti cogitatum, sicuti verba ill .exfoccontractu,nullam amplius inter se controuersiam esse,satis innuunt, quae certe deindebiti condissione
274쪽
est in renuntiatione speciali,in qua condimonis indebiti mem tio facta,ideoque seruanda est. Nec tiane immerito,cum ea. squar ad speciem directa sunt potissima semper l, abeantur, kad veritatem quam proxime accedant. in totoun.D.des. Et generalis renuntiatio idcirco non valet, quod pariat obscuri
tra ecialissime consistit,propterea, quod clara sit, certa. Ex quibus ratio diuersitatis iam desumi potest,quare secuses tuamus in renuntiatione generesi,quam speciali, khanc valere,illam vero no affirmemus.Namin speciali renuntiatione, condictionis indebiti expressim mentio facta est,eique renuntiatum,ideoq; valet renuntiatio, in generali verinde ea non est Cogitatum, nec ei renuntiatum, idcirco huimmodi renuntiatio indebiti convissionem impedit. Atque hanc posteriore nostram sententiam tenent Fulgos in L ld. I. idemquaesis.1
inia. vlt.g.idemquaesit.=AcnSed i maius dubium circa hanc disputationem superest, an ille, qui expressis primum aliquot iurium beneficiis,postea in genere reliquis omnibus beneficiis & exceptionibus renuntiatinulla tamen mentione se co-diationis indebiti,simul huic renuntiasse intelligatur,4 renutiatio in detrimentum illius,qui indebitum soluit, valeat, ut repetere idipsum non posses Et quidem condictioni quoque indebiti hic renuntiatum, propterea quod clausitIa illa generalis quodammodo specialis esse dicatur. Sicuti ergo speciali
275쪽
renuntiatione condictio indebiti impeditu per ea,quaemodo sunt traclita,linquoque per hancgeneralem, uae specialis loco habetur,condictionem indebiti impediri,cique renuntiatum dicendumvidetur. Verum hoc non obstante, magis eue pu-2 to, quod haec generalis renuntiatio condictionem non impediat. uamuis enim haec specialis quoq; esse dicatur, tamen illud improprie fit,&saltem quodammodo& abusive specialis
dicitur,idem ad ea,quaeipecialem expressionem, renutitiationem requirunt, non est cxtendenda. Deinde quamuisu neralis illa clausula, ad alia quoq; beneficia pertineat, iisque renuntiatum intelligatur, tamen naec de iis tantummodo,quae expressis sunt similia, est accipienda, non e aliis,quae expressis sunt maiora. Hoc autem condictioms beneficium, longeri ius censctur, quam reliqua vulgaria beneficia, cum hoc ipsum
substantiam rei concernat, & totum negotium perimat, nec
quicquam de eo in renuntiatione facta cogitatum videatur. Ideoq; hic commodi dici potestα locu recte obtinet, quod
antea adduiatium est renuntiationem ad ignorata&noh cogitata minime extendi. eum Aquiliana.s.de transact. ωnc ne censeri reuutiare iuri&beneticio, quod sibi competere ignorauit,&de quo non cogitauit Equi cum tutoribusp.mpnnc. ct g.
n. d. l. eum Aquiliana errans. a. mater decedem s. insin αὐ-ogus. Sed derenuntiante indebiti condictioni,aliisl,quae generaliter pluribus personis accommodari possunt, hactenus. Nunc sigillatim de quibusdam persenis videndum cst, quibus indebiti condimo competcre potest. Primum autem et de pupillo, An huic etiam condictioindum Nerat, non abris ratione quaeriture circa pupilli namq; personamiuificultates non exiguae plerumq; incidunt. ICtus Ulpianus de eo tractat in Linterdum υ. f. n.σ.Interdum, inquit,pcrsona locum facit repe- I utioni,
276쪽
titioni,vtputa si pupillus sine tutoris auctoritate,vel furiosius,velis,cui bonis interdictum est. lucrit. Nam in his peribiai generaliter repetitioni locum cssic non ambigitur. Et siquidem exstant numi, vindicabuntur consumtis vero condictio locum habebit.Haec Vlpianus,ex quibusillico constat,indebito, per pupillum luro,cius condictionem siue repetitionem dari, modo allud, quod solutum est, consiimium sit.Q du idipsum exstiterit, eius vindicatio datur.Quamuis autem haec
1atis videantur aperta, ni reuera quoque sunt,tameninterpretes nostrii, plurium opinionum inuolucris 4 commenticiis quibusciam lententiis, huic rei manifeltissima tenebras mari mas offuderunt.Duceptatur' enim an de veroe indebito acta
piendum, quod Vlpianus modo allcgaro loco, persona pupilli, docuit, an vero dodebito,, non pupillus debitum vel in ι debitum seluerit. Franciscus Duarenus, ad Tit Cod. Si cera set e s. simpliciter tradidit pupillum apud Vlpianum debito rem non esse, hoc est, pupillum nihil debuisse, ei unque plane
indebitum liuisse: alias enim, inquit, haec quaestio nonpertineret ad titulum de concuctione indebiti Ceterum' vix estγ1 ut hanctuareni sententiam recipiamus. Vlpianus cnim, inquit persenam pupilu facere, ut locus ut repetitioni Atin- debitum Glutumquilibet potest repetere, pupillus autem si lutum repetat eius persona emcit,& peculiare quid inpersona pupilli constitutum est,i viuersum ordinatum ins pillo, quam in aliis persenis iusta aetate mente pra:ditis. Nequα impedit, quod Duare n. adducit, pupillum hic nu- mos exstantes vindicare posse,quod aliis, si concessum. Nam ut idcm Duaren asseruit,&rect de uadebito siue condietione
indebiti, hoc est, actione in persenam sub allegato titulo agru
277쪽
c tur,non de rei vindicatione,hoc est. actionein rem ideoque notam huius,quam 'illius ratio habenda hic est Anto.Faber,is.
r.eoniis.e.C alia Duarent lententiae ediametro contraria opinione detendere conatus est,pupillu tutoris auctoritate intc
ueniente promisisse,&ciuilitc d ebuiste, at sine tutoris auctoritate soluime , persona pupilli hic repetitione facere Sicuti n. pupillo permulum nonist, contrahendo te obligare, ita nec luere, cum solutione alienarinumos neccsse sit, pupillus autem nulliusrei siue alienandae potestatem hiscat. obibaris. g. pug GH auc'. est conflui. magisριιto. s.f.spuputa de reb.e'.qui sub tul unt. I. 9.I.ad Iticeae quodsi orae. I . . .de stat. Sed haec sentcntia priori molior non est. Quamuis enim pupillus rei suae alienationem non habeat, nec bluere absque tutore
possit, tamen apertissimum ex legibus ab Antonio adductis est,quod hoc casu pupillo non competat indebiti condictio, sed vindicatio si num soluti exstant, . l. Guodpsorte. g. n.d.Lobligari. lupisius. Quam insignis autem inter vindicationem di indebiti condictionem ses fierentia, omnibus est notissimum. Quod si numi a pupillo soluti consumti fuerint, pupilluliberari expressic traditum est,inae quod rete. g. n.deson .aec obligari.g. putarideam2.erem M. Ideoque in pupilli persena praecedentem obligationem vires exercere liquido constat.Obligatione namque deficiente, liberatio fieri nunquam L potest Sicuti nemo Bluere eumpotest, qui nunquam ligatus fuit Petrus Faberiquem Antonius Faber libo iudicio in praefatione .libri coniecturarum Culacio longe praeferendu putatuest in ab latis is commentanis ais deR.Lintcuiuspererrore. 33,num Io tradidit, pupillum sine tutoris auctoritate indebitu
luisse, sed consulto ioc est,stiens indebitum esse, ideoques luti repetiuonem ei daridi persenam pupilli facere, ut sit locus
278쪽
git incondis indebiti. sap. s. a I
repetitioni. Et hanc Fabri sententiam approbat Hippol a
Collib. indIOuusper errorem. vers.quaeri hi otest. Iacobus Cu- iacius i in L Euda de minorib. as docuit,hic pupillum cciis a caussis solutile, ex quibus alias iure ciuili indebiti condictio nodatur,ut si ex iis caullistbluatur, quae inficiatione in duplum crescunt,dcquib. cap.praecedcnti dictum est. Atque hanc Cu- iaci doctrinam sequitur Borchoid .adtIt. devcrb.ob .c.7 num. 3 .cumsis iacmq; S durtiuSan ael cumsper errore n.p. f. de Reg. Lur. Ego 'posterior hasce duas sentcntias Petri Fabria Iacobi 'Cuiacia verillimas puto. Ad Fabricnim opinionem quod attin Ct,apertiminum cst,maiorcia scientcra consulto indebitus luentem,condictioncm soluti non habcre,donasse enim intcssigiturIquifundum . . f. seruus meus ms . ero mII inoris rem. 2CI mdebitum.infinis h.t.n. π Lindebitum p. in pr. Ceo Ideoque sit pupillus scienter indebitum soluerit, ciucius persona, condicito, quae alteri denegatur,pupillo conceditur. Pupillus enim nihil cosulto iure ciuili facerc intelligitur, Min picrisque partibus ignoranti comparatur, neque desilis bonis diminuere quicqua potest, nisi tutore auctore, iommtione intervcnicntC,ideoque nec consulto indebitum solucre, hoccst, donare, illae omnia maiori sunt permissa Idcirco persen pupilli facit,ut condictio indebiti hic competat. Ad Culacii autem opinioncm quod attinet Nemini notum non est,sblutum amatorci caussis,quae inliciatione in duplum crcscunt, non repoti j Ex quibusidam. IV. de obl/g. π e. q. contr.n. Os .LO qu.e. . C. B. t.n. At solutum a pupillo,ex caussis modo dictis repetitur,vtpote qui absque tu totas auctoritate nihil recte soluit, nisi consumtio solutioncm conciliauerit unde his quoq; casibus, pcr
279쪽
3 exorcssm seribit. Huci pertinet, a Ctus Neratius respondit, iri r anu δή h m Quod pupilli s sine auctoritat imroris stipulanti pro iniserit,iblucritii petitio est, quia nec latura debet.Sedec hic textus iacilis est apertus ab interpretib. 3 autem nostris duricilis S obscurus mdclitur. Sententiis auicinctus brcuiter haec est quod pupillus,qui sinc tu oris auctolita- tempulanti promisit, non ot3ligetur,nequidem naturaliter,tu quod absq; tutoris auctoritate contrahorc nequcat, tum quod pupillus locuplctior factus non sit,ideoq; non debeat. X.quo crficitur, si pupillus absque tutore promitium olucrit, repetit Onc soluti cisc,, pupillo indebiti condictionem compCtCre. Nulla, hic orta fuit obligatio,quaec impedire solci, ae quod pupil Τ h.t Wσί pios. Ῥ.de oblig. craction. Perperam au-3. cinthia ton. Fab.ὰLI.ωγιαγ.e. f. hoc Neratairciponsum adcucasum cstringit, quo solutio facta sit cum tutoris auctoritate. Neratiusti expresse de tali facti speci agit,in qua pupillus abbque tutoris auctoritatc promisit, ideoq; absq; ciusdem auctoritato pupillum soluisse statvcndum cst, maxinie cum ΙCtus solutionem,tutore auctore,factam non aΠfirmet, unde quod depromimione assicritur,idem de solutione viai firmetur, eonu nicns est, S tam haric,quam illam, stac tutoris auctoritate factam idicendum.Sic etiam Vlpianus, blutioncm sine tutoris auctoritate factam, Stob id pupillo condictionem dari inquit, in aetinterdum b.t.n. Et quid obsecro impedit,quo minus hic
indebitircpcimonem pupillo permittamus, utpote qui illud soluit,quod nullo iure debuit. Idcirco licet indobitum a pupillo blutum sis, S solutum consumtum thcrit, condictio tamen pupillo competit. Idque locum omnino obtinet, quando sciens pupillus indebitum soluit vel ex ea caussa soluit, quinticiatione in duplum aescilicuius regulariter repetitu nulla est,
280쪽
6evit raecedente docuimus. Estque' hic summopere notan dum pupillo condictionem competere abiq; restitutionis beneficio. erumn noncst, quod nonnulli arbitrantur pupillo
restitutioncm esse neccuarium. Ciusti inael. Interdum lion
requirit rcstitutioncm, scd inpcrsona pupilli locum csscrepetitioni non ambio,inquit. Deinde responsum illud non exstat, sub eo titulo,in quo de restitutione in integrum agitur, sed de condictione iniicbiti tractatur idcirco ad restitutione id ipsum non est resercndum.Sic ncc ICtus Ncratius in aecquod putas, restitutioncm exigit. Atque hanc opinionem post Bariolum, Paul.de Castr. Ialf, alios communiter receptam inquit Co-
stat.1. l. Interdum.h.t.n. Nech obstat La. C.' aduersussolut Ea, namquc dominore loquitur, cui restitutionem postularen celle est. Robert. lib. I I.c. Io.inpr. Et hanc lutionem veriore&concinniorem puto ea, quae a Francisc. de Caldas adfertur, in commentario ad si curatorem. I. C. de in intur restit min vesi. D. num. .ctis.Vbi disputationem hanc multis distinctionibus explicat. Sed huic,quod modo tradidimus,pupillo,qui abs 3 sque tutoris auctoritate bluit,condictionem dari,vehementer aduersatur responsum ICti Pauli, Dil naturaliter. II. g. .ssh.t. n. ubi inquit quodpuputas e turoru auctoritatemutuum accepit,
est locupletio actu eas pube actu oluat io repetit. Indebiti condictio hic non datur. Pupillus namq; natui aliter obligatus fuit,& naturalem obligationem,indcbit condictionem impedire filis est mani stilin. Idipsum,quod nimirum pupillus naturaliter obligetur, aliis in locis exprcssc ad Ctis traditum cst. LI. n.denouat L si eius pupisse. 6..i pr. ad TrebelZLeum Euae as. g. Heres. uanae di legat reael pupugus Ia . de re, obligat.Linnumerationibuι. . S. I. desist. si pupugus aI. ivr ad