Lazari Riuerii ... Praxis medica 1

발행: 1653년

분량: 788페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

581쪽

34O Praxeos Medicae Lib. IX.

aut ab ipsius facultatis extimstione , cuius munus erat alimenti indigentiam sentire , idque consequenter arpetere. Sic Hipp. in I. Epid. de tabidis in Epidemica constitutione mortuis, ait, cibos omnes perpetuo fasti diebant, non sitiebant. Sic etiam Gal. comment .s in 3. epid. multos se vidisse assirmat in quadam pestilenti constitutione, qui nihil quicquam ciborum assumebant, Se de medio tollebantur. Quidam tamen , ytipse ait , fortiores quippe , qui vim sibi ipsis afferentes , cibum oblatum assumpserunt, superstites fuerunc Ita apud Hipp. 3.epid. sect. i. Agr. 1. Hermocrates , qui

die 27. mortuus est, cibum auersabatur toto morbι tempore, GT ultimis diebus ne degustare quidem poterat. Et sech. 2. eiusdem libri, AEgr.6. Euryanaetis stia abhorreis

bat omnes cibos toto tempore , neque appetebat quiri taraa,

sine psiti , neque aliquid bibebat effatu dignum , ex quo morbo interiit post diem duodecimam. Aduertendum tamen est, cibi fastidium esse quidem funestum, si a caloris natiui exolutione prodeat: sed non esse ita perniciosum si ab humorum prauorum re dundantia, & cacochymia oriatur, ut videre est apud Hipp.7. epid. in Cleomenis filio cibi fastidio citra febrem totos duos menses,laborante ex pituitae crudae,&viscidae copia quae tandem vomitu copioso suit exclusa.

Sic in moiborum ac febrium praecipue initiis, non est adeo periculosa inappetentia, quia tunc natura putrescentium humorum pepasmo intenta , miniis appetit alimentum , quod illam ab instituto suo retrocaret. Postmodum enim sedata febre,& humoribus morbi ficis exclusis, sponte sua munus suum repetit intermissiam . . In pueris inappetetia grauior est quam in alia aetate. propter humidam valde,& dissipabilem substantia, qua praediti sunt, & quae maiori restauratione indiget via alimentorum, quibus priuantur per inappetentiam. In

582쪽

In eonvalescentibus , cibi fastidium recidiuam minatur , propter reliquias materiae morbificae in appetenditiam producentes.

In morbo diuturno cibi fastidium , & deiectiones syncerae , malum. Hipp. aph. 6. sect. . cibi fastilum per seipsum prauum est signum in morbis diuturnis: in iis enim qui a talibus morbis sunt euasuri, contrarius affectus solet accidere vehemens scilicet ciborum appetentia. At deiectiones st ncerae , iis superuenientes deterius multo praesagium essiciunt ; quandoquidem per synceras deiectiones intelligit, Hippocr. impermixtas aquosae humiditati, quando solus humor sero suo destitutus eiicitur, siue is biliosus sit, sue melancholicus. Nam deiectiones huiusmodi exustam esse omnem humiditatem natiuam significant, a calore febrili. In longis dissicultatibus intestinorum eibi fastidium

malum, & cum febre peius Hipp. aph. 3. se st. 6. quando in dysenteria profundiora & putrida ulcera sunt, ventriculus ipsis compatiens non bene concoquit, qua Onfensione, magis ac magis ad superiora perueniente, quando os ventriculi un, assicitur, tum aegrotantes cibi fastidio laborant. Sunt quidem dysenterici non raro ab initio morbi cibum fastidientes, ob prauos humores ab hepate confluentes; pars enim eorum superis fluitans, ad os ventriculi effertur, quod tamen non est perpetud periculosum. Sed in longis dissicultatibus intestinorum cum hie casus aduenerit, duorum alterum est, vel putredo aliqua circa ulcera, vel magna inflammatio, quorum utrumque ad modiisn est exitiosum. Curatio huius affectus si ab aliarii partium vitio dependeat ab earu curatione desumenda est.Si ver3 ex proprio ventriculi vitio contingar,ad calidam vel frigidam illius intemperie eum materia coniuncta reducenda est.

Calida

583쪽

S 42 . Praxeos Medica Lib. I x.

Calida intemperies curanda est primum humoris bilios expurgatione , blandE & frequenter repet ira. Eaque componi poterit ex rhab. myrob. tamarind. strup.rosac. vel de cichorio composit. cum rheo. Aut si aeger sit ad vomitum procliuis,blandis vomitoriis prouocandus erit.

Idem humor alterabitur ivlepis, aut iusculis rem- gerantibus , in quibus non omittendus est spiritus vitrioli, aut sulphuris. Quandoquidem acida omnia, praeterquam quδd bilem Μe Contemperatar, appetitum etiam maxime exciι. valent. Vnde fit, ut acetaria aestatis tempore ad excitandam appetentiam frequenter usurpentur.

Vel simul & semel humor ille biliosus alterari, &expurgari poterit apOZemate conuenienti , cui ratione ventriculi addi poterunt absinthi j pontici M. si . myrobal. citrin. 3. s. Post purgationem , ad ventriculum roborandam conuenient mi ua cydonior. aut cydoniatum ipsum, vel syrupus cydon .cum syrupo de absinthio pontic. mixtus, tabellae diamarg.frig. vel tri asantal. vel etiam diarrhod. abbat. si quaedam obstructionis suspicio fuerit. Veliopiata sequens. Conditurae lactucar. & cucurbitae, ana 3.j. Conseruat acetose,rosar. flor. cichori j& buglossi, ana 3.ss.santal. rubri, corall. praeparat. & margarit. prae p. atra g. g. trochisc. de spodio , & sem. acetosae , ana B. i. Cum strupo limon. fiat optata, cuius capiat magnitudinem castaneae mane & sero, superbibendo parum vini dilutissimi. ' . Exterius verδ sequenti unguento regio ventriculi

inungatur. IV. Ol. rosar. myrtini, & cydonior. meto rosac. lotor. ana 3. ij. sentat. omnium, coralli rubri, corian -

584쪽

Cap. IL De Inappetentia. I 4 3

cri praep. rosar. rubr. ana 3 in gran. kermes, & spodij ana 3. sI. cerae albae q. s. Fiat lini menrum , quo subtepido , & in vota manus tantum calefacto inungatur dicta regio bis, aut ter in die , addendo etiam aceta IO- fac. parum unctionis tempore. Vel eidem parti admoueatur placenta rosac. aceto irrorata, aut in eodem parum macerata,qine remouenda erit priusquam incalescat. Denique in perseuerante affectu plurimum proderit balneum, uel semicupium pestigerans , ἐκ humectans,

bis, aut ter repesitum. u 1 1ινaxime recreantur conua

lescentes,& in priorem statum atque appetentiam saepe restitpuntiir. In alimentis acetum, & acida omnia erunt utilissima A frigida intemperie producitur in appetentia, quando humores pituito si , & melancholici in ventriculo collecti , functionem illius destruunt vel aliunde illapsi a toto corpore, ut in illis , qui perasso et as vomitiones allicere solent aliarum partium impuritates in ventriculum ; aut , cerebro , liene, utero , aliisque partibus. Illiusque curatio prim sim respicere debet intemperiem partium mandantium, quae corrigenda est remediis, e propriis capitibus desumendis. Ipsi vero ventriculo medieatio adhibenda est , per euacuationem humoris morbi fici,& partis corrobora

tionem.

Vacuatio potest fieri per vomitum , & secessum

Per vomitum quidem , si aeger sit nauseabundus, &facile vomat , medicamentis ciendo vomitui destinati S.

. Si vero illi humores crassi sint, & tunicis ventriculita, impacti,

585쪽

344 Praxeos Mediea Lib. IX.

impacti, aegerque vomitui non sit assuetus; per aluuirideturbandi sunt,pitulis praecipue,quae hic magis conu niunt, quia diutius in ventriculo morantur, ut docet Gal. cap. . lib. . de sanitate tuenda. Qui etiam valde commendat pilulas de hiera , quae exhiberi possum ad B. ij. vel 3. j. mane duabus horis ante pastum, vel rein center in hunc modum componi possunt. τί. Aloes electae, succo absint nil diligenter nutritae J.j. agarici trochisc. g. ij. rhab. puluerat. & vino albo irrorati 5. j. nucis most h. despicae nard. ana 3. s. salis tartari,mallich. &cinam. ana B. j. Cum serup. de absinthio, fiat massa pitular.de cuius 3. i. tarmentur pi-lula: vj. deauratae , capiat summo mane , si veli integre purgare. vel sumat. 5. f. horis duabus ante prandium,bis aut ter in septimana. Possunt acui diagrydio, si validiuspurgare volumus. Si metus sit calidioris iecoris, poterunt misceri quaedam refrigerantia, ut rosae rubrae, sentata, pulu. di margariti. Et fiat massa cum strup. de cichor. composito. Validiores pilulae non conueniunt,quia humores ab aliis partibus ad ventriculum alliciunt.

Si pitulae deuorari non possint, hiera propinanda est cum decocto conuenienti. Vel si potio videatur ingrata , fiat infusio fol. sennae, myrobalan. rhei,&agarici, in vino absinthi te, vel decocto stomachico ;dissoluendo tantillum electarii de citro solutiui , si

magis purgans medicamentum componere sit ani

mus.

Si , pituita admodum lenta , viscidaque oriatur hic affectus, ante purgationem dissoluenda est usu mellis rosac. oxymel. Dyrup. de hyssopo, aliisque cum decocto incidente, & abstergente. Vel sequenti apo zemate virumque simul praestari poterit. V.Rad.

586쪽

Cap. I. De In appetenti s

ta. Rad. acori vulgaris,cyperi, & calami aromat .ana 3.j.corti c. citri sicci,& rad. salsae par. ana 3. vj. fol. absinthi j pontic. rnent hae,maioranae,chamaed.chamae p. an a

M. j. iem. citri & an is , ana g. ij. sennae mundar. q. cari hami contus 3. i. agarici trochiscar. 3. iij. epithymi, flor. salutae, anthos dc lauendulae, ana P. j. Fiat decoctio ad P. j. ss. In qua ditatue syriip. de absinthio

ponti c. & conditurae cdrtici xuri, ana ij. Fiat apo-zema clarum , dc aromat. pauco cinam. & pulu. electari, aroinat. rosat. pro iiij. do sibus matutinis. In quarum prima &vltima dissolui possunt, ad uberio. rem purgationem electar. de citro solui. g. iij. cum rhab. puluerati B.j. Terebinthinae usus opportunissimus est, quia viseera omnia commode repurgat; maxime si ex ea, & rhab. pitulas confeceris. Venae sectio in hoc affectu non conuenit, nisi iecuest calidius. Post purgationem sufficientem ad roborantia vetaniendum est, tam interna , quam externa , quae in sequentem modum praescribi poterunt.

N. Syru p. de absinthio pontio. Si. j. Capiat man ieiuno stomaclis per aliquot dies. Vel illius to eo vinum absinthites substitui poterit.

Τί. Conseruae anthos, ment hae, corr. citri conditi, de nucis moschatae condir. ana 3. g. myrobalan. con-d ir. num. j. confect. alcherm. 5. iij. tunicar. interior. ventriculor. gallinae praeparat. 5. ij. cinam. & puluer. aeromat. rosar. an a 5.j. Cum strup. de mentita frato piata ; vel cum saccharo rosae. fiat conditum. Utatur

man E, superbibendo parum vini generosi. Dictis remediis utiliter additur sal absinthij , vel ol de mentha arte Chymica extractum.

587쪽

trum ad in vino , vel iusculo dissolutum exh

Sequens etiam strup. efficacissimus est. Syrup. cidonror. & condit cori. cirri, ana 3. ij. aquae cinam. 5 j. ol. tulphur. gutt. xij. Misce,capiat coinchlear. l. per interualla. Aqua clareta frequentissimo in usu apud multos habetur , cuius compositio talis est. Cinam cramusculὶ triti g. ij. Macerentur in m. i. aquae vitae per se in vase Vuleo. In alio vase vitre pet se &seorsim macerentur sicchari albiss. 5.VI. aqua rosar. P. si. Stent haec omnia seoi sim in infusione per duos aut tres dies , agitando quolibet die pluries haec duo vasa. Tandem simul misceantur materiae in ipsis Contentae, & per manicam transmittantur. Colatura seruetur in vase vitreo bene obturato. Sumat cochl. j. aut ij. ieiuno stomacho. i

'Apud Parisienses maximo in pretio habetur stru-pus de absinthio Penae. Cuius descriptio in hunc modum se habet. Cori. citri saccharo conditi & in taleolas dissectist. g. Coquatur in aequas partibus aquae cichori, &agrimonij usque ad putrilaginem. Expressioni fortiter factae adde succi cydon. & aquae stillar. absinth. poni. ana E. g. Quibus simul mixtis infunde per quatriduum schoenant . iiij. in vase bene clauso, vitrea- O . supra cineres calidos. In expressione fortiter fact dissolue sacchari albi T. q. s. coquantur postea in sy-rupum perfectum , in quo calente dissolue ambraecineritiae a. i. Seruetur postea in vase vitreo bene

In maxima frigiditate ventriculi aqua cinam. sola praestantissima est. Sin minus cum aliis medicamenti permiscenda. v. g. cum strupo de absinthio.de men tha

588쪽

Cap. I. De In appetentia'

eorallor. quibus etiam ambra gris. utiliter addi po- ,

terit.

Non minoris est essicaciae sympus cinam. cum aqua vitae confectus, prout describitur , Quercetano in

Pharmacopcea.

Aqua ei nam. cum succo cydon. destillata praestantissima est. Ad idem praestat spiritus mastiches, in hune m

dum compositus.

yc. Mastiches f.iij. galangae l. spiritus vini m. si.

Digerantur ac destillentur. . Vtile est etiam elixir proprietatis 1 erollio deseriptum. Cuius guttae xij. aut xv. cum vino exhibitae, Giste stomachum roborant. - Tabellae etiam ad eundem usum componi poterunt in hunc modum. yc. Pulpae cortic. arantior. recent, & pulu. aromata rosae. ana 3. ij. saechari albi in aqua flor. arantior. dissoluti J.iiij. Fiant tabellae. Eundem usum praestant tabellae aromat. rosat. opi ta Salomonis, & theriaca Vetus. In affectu inveterato plurimum conducis dec .ctum ligni guaiaei , aut sessalitas , in plures dies sumptum, cum leui sudore, aut sine eo in debilioribus. Aquae etiam thermales sulphureae,&nitrosae; quales sunt nostrae Bellilucanae, magna copia per plures dies sumptae,crassos & mucilaginosos humores, omnόmque ventriculi & intestinorum illuuiem potenter abstergunt , & euacuant. Fol. agrim. centaur. minor.& absinthi j vulgarisana M. ss. Coquantur ad m. s. Dissolue sacchari j. Fiat potio praestans , & in causa frigda, & calida.essicari Mm a Marim annus

589쪽

Praxeos inedica Lib. IX.

Harimanus Eedoariae usum Vald c commendat, his verbis. Frequens Um et edoaris Ventriculum male alse .ctum adeo roborat, ut nihil supra. Ideoque usum eiu/roties comprobatum magnifacere licet , cum nussiam non effectus consequaturpet lud. Sapις autum et edoaria est

comedenda.

. Costaeus vini calidi usum praedicat in sequentem

modum. In potu ordinario vinum calidum ebibitum ventriculi imbecillitatem corrigit. Non infrequens enim est Oberuatio eorum , qui cum ventris flatibus, doloribusique ob malam eotitionem perpetuo torque rentur , ubi calido potu uti coepere, omm prorsus eiusmodi moleina soluti , meliorem multos tam annos vitam

vivunt.

Cum vino aqua potus ordinarij permiscenda est, quae prius cum semine coriandri parum bullierit, . Notandum autem est diligenter, si cum frigida venatrieuli intemperie, calida hepatis concurrat, ut saepe fit, calida medicamenta esse caute adhibenda , & temperatiora potius usurpanda. , Zechius sequentem bolum his verbis commendat. Vt stomachus moderate causat , neque exsiccetur, nullum ex internis valentius hoc prasidium usurpari

. Terebinth. clarae 3. ij, mastich. puluer. 5. s. pul- Uer. aromat. rosat. 9. g. Fiat bolus, duabus horis ante cibum dandus. Pulvis digestiuus, ad concoctionem ventriculi adiuuandam, in frequenti usu esse consueuit. a . Coriandri prae p. J s. sem. Renicul. dulc.& anis, ana 5. ij. cinam. caryophyl. ana 3. g. iacchari ad pondus omnium duplum, fiat puluis, de quo capiat cochl j.

post singulos pastus, nihil desupac comedendo, vel bibendo. Balsamum

590쪽

Cap. I. De Inappetentia. 349

Balsamum Peruvianum ad roborandum ventriculum , piae itans & essicax remedium , si eius guttae aliquot, cum vino hippocratico. vel alio , hora una ante

pastum exhibeantur.

Vel balsami Peruviani gutta una aut altera,cum saein chato permixta in formam pitularum sumatur per multos dies. Magis familiaria medicamenta ventriculo roborando , & calefaciendo idonea sunt , vinum hippocraticum ; bochetum ex decocto an is , & coriandri, cum saccharo,& cinam. paratum pro potu ordinario. Pulvis ducis vulgo dictus, ex duabus sacchari partibus,& una cinam. conflatus , omnibus alimentis inspersus. Sal ad condiendos cibos consectum ex puluere coriandri, anisi , piperis longi, galangae, & nuc. moschat. mi xto cum pari portione salis communis. Piperis grana aliquot integra, vel contusa, ventriculo ieiuno sumpta. Nuces iuglandes caryophyllis , & cinam. transfixae, & saccharo conditae. Cortex citri & arantior. pariter conditus. Semina anisi,soeniculi, coriandri, & fruitulacinam. saccharo incrustata. Quae omnia aegrotantes ad

libitum usurpare poterunt. -

Ex Praedictis cortex citri gustui gratissimus est. Sed quia se pe ab exsiccatione duritieid contraxit, ut dentibus facile comminui non possit; cogimur non raro

eum in mortario marmoreo contundere cum aqua ro sarum , in formam Optatae. ω

Myrobalani condit. & nux mosch. condit. in eundem finem usurpari possimi, & si opus fuerit eodem modo contundi, quamuis viplurimum sussicientem

mollitiem obtineant. . Ellentiae an is, cinamom. cortic. citri, nuc. moschat.

SEARCH

MENU NAVIGATION