장음표시 사용
171쪽
intrum portio Eccentrici percurrenda est per illam
quam per istam, maiori Atque exinde est, cur cum Sol obseruetur medio tempore conficere dictis .motu appa me minuta 'so , in Apogaeo tamen conficiat. solum 17. Min Peringaeo 61 , ut supra quoque est adnotatum. In Luna res secus te habet. Nam quia centrum Epicycli non mouetur regulariter super centro E centrici , sed super centro Mundi, quod versus Peria gaeum semper est; idcirco necesse est ipsum in Aps o Eccentrici ferri apparere velocius, quam in Periagaeo , Νidelicet illeic maior portiones Eccentrici competunt arcubus Zodiaci aequalibus, quam Uri Qu0d idem proportione dicendum est de motu L anae in Epicyclo, quatenus mouetur regulariter non supex. ςentroproprio, sed super puncto, quod oppositur ipsius Eccentrici centro. 'Exinde vetro causa est, . cur tametsi Luna tam in Conjunctione, quam in Oppositione cum Sole Aringaea sit , celerius tamen tunc moueri appareat, quam dum fuerit in Quadraturis Perigaea. causa etiam est, cur cum Luna mediocri motu appareat conficere dictim circiter gradus tredecii minterdum tamen conficere non omnino undecim, interdum ultra quindecim appareat. De Planetis caeteris alia quam de Luna, est ratio Nam licet moueantur regulariter non circa centra Eccentricorum, sed circa centra AEquantium , ista Iamen AEquantium centra sunt respectu nostri, siue sentri Mundi, ultra centra Eccentricorum itiale
172쪽
Αs aenoso Metere Lib. I. Idcirco necesse est, ut moueri tardius circa Apogaea, a quam circa Perigaea appareant.
HAE c assectio competit soldin quinque Stellis
Errantibus, quatenus in partibus Varin Epicyclorum suorum vertamur. Nam quia Planeta in superiore Epicycli parte mi intur motum ipsius Eccentrici, centrive Epicycli,qui est semper in consequentia ; heinc fit, ut duplicato motu Planeta velut diligatur, seu secundum feriem Signorum suum cursum intendat, & per ipsum quidem Apogaeum Ocyssimὸ , heinc, inde autem tantia . . segnius, quanto amplius ab ipso abest Et quia in inferiore parte adue1 atur' motiti Eccentrici , ac celerius fertur per Epicyclum in antecedetia, quam deuehatur ab Eccentrico in consequentiat, inde fit, ut retrogredi, seu contra Signorum suc- oessionem moueri appareat ac per ipsum quidem Perigaeum citissime, heinc, inde tanto lentius, quan- tis longius ab eo versatur. . II Quia demum in parte Epicycli descendiste , sei orientali, & qua parte ex Directo Retrogradus si ac in ascendente, seu occidentali, qua ex Retrogrado fit Directus , haerere videriit , 5e eundem sub Fixis quodam tempore locum occupare, heinc est , cur
utrobique stare, seu Stationarius fieri dicatur & in.
173쪽
descendente quidem parte esse dicatur statio prima,
in Ascendente vero Statio secunda ; cum in Venere, SiMercurio illa praeterea Matutina, ista Vespertina Vocetur. . T V l A DEt mouetur tunc quidem Planeta, perinde ac alias,
aequabiliter per Epicyclum; sed non percipit tamen oculus illius progressum; quod motus tunc fiat oc li respectu secundum rectam quasi lineam ab Uta protensem, non secundum ductum transurasum, ut ideo possit animaduerti. N fiunt tem Stationes in maximis ipsis Planetae a Sole Ela avonibus,designatis per duas lineas, oculo, aqt centro Mundi ductas, & Epicyclumbeinc inde coptingenteis; sed infra ipsas. Ex quo fit,
ut arcus Retrogradationis minor semper sit arcu Diti tectionis; cum de aliun se arci Retrogradationi tanto breuior sit, quanto motus Eccentrici motui Epicycli amplius detrahit , arcus Directionis tanto productior, quanto motus Eccentrici motui Epicycli amplius addit. Quae omnia intelligi ut possint, utendendum solum est ad Schemata in ipsis Errantium Stellarum Theoriis allata , aut etiam dumtaxat inspiciendum in hoc, in quo centrum Mundi, seu spectatoris oc ius A, Zodiacus secundum signorum successionem BCD, Eccentricus EF G , Epicyclus E HGI: contingentes, seu maximarum Elongationum lineae A B,
AD, A rcus Directionis E H G ; Retrog dationis GIEVStatio prima Κ, Statio sicunda L.
174쪽
risInterim ex iis, quae mox dicta sunt, & ex iis, quae
de singulorum Planetarum motibus tam in Ecce tricis, quam in Epicyclis ante attigimus, intelligitur fieri ; ut ex tribus quidem Planetis Superioribus, non Retro ediatur Saturnusi nisi 7 gradibus, aut alia quanto plus , Iupiter, nisi i o , Mars,nisi ad summum et o linterdum enim, nisi i . Ex duobus autem In ferioribus, Venus Retrogrediatur circiter Ic. aut IT , Mercurius interdum tantumdem , interdum circiter 'ndecim. Praetereo vero, cum in istis duobus Conjuncti cum Sole sit media inter duas Stationes, esse in illia,
175쪽
IVI, s Iam v x in in E A tribus Oppositionem mediam λ & dum stationes celebrantur, distare a Sole, Saturnum quidem, ultra quadrantera cuculi , Iouem, talente4 Mariem, ultra
Plaeterea & , eum ex ijs duobus plures sint Stationes Mercurij, quam Venetiis, quoniam longe citius percurrendo Epicyclum', saepiEs heinc inde a Sole fit, Ex tribus superioribus oppesito modo, plures sunt Saturni, quam Iouis. & huius, quam Martis i quoniam cum Saturnus sit tardior, quam Iutiter, Sol ipsum citius assequitur; α pari ratione cum Iupitersit tardior, quam Mars, S ol assequitur quoque ipsum
Dixi porr6 hanc sectionem competere selum s Stellis Errantibus ; quoniam Sol quidem non mouetur per Epicyclum, ted per Eccentricicum dumtaxat, in quo proinde potest quidem Videri uno tempore moueri tardius,quamatioὸ at non propterea unquam rettogredi. At Luna veta mouetur quidem per Epicyclum,&s Oibidquid varie contra su cessionem Signoratii F ac quoniam motus Eccentrici seu centri Epinycis per Eccentricum) est longe velocioriquam minis Lunae per Epicyclum atque idei c6Luria tutu quoque velocius deueEst it ab Eccentrico ni conseqilantia , quani reuehatut ter Epicy-elum in antecedentilis heinc fit, o tardius quidem moueri , at non propter a surri tegredive appareat.
176쪽
Quid Paragaxu, ob quam Planetae alnores, aut L humiliores indicantur. PARALLAx Eos nomine intelligitur heicnon quaevis commutatio i sed commutatio VLses, quae appellatur etiam Visus aberratio, & Adspectus diuerulas; ac describi solet, Disserentia inter verum, & visum locum altriuus Astri. Verus porr4 locus alicuius Astri est punctum in Firmamento, aut supremo caelo; ad quod terminaturrecta linea ex centro Terrae, siue Mundi, per ipsum Astri emtrum traducta. Visus autem locus est punctum in eodem, ad quod terminaturrecta linea,quae ex oculo,per idem Altri centrumtraducitur. Vnde ocquia ista duo punctaincidunt in eundem verticalem circulum; definiri quoq; Parallaxis solet, Arcus vertia calis, qui intercipitur inter verum, x visum lacum. Esto v. c. A centrum Terrae, vel Mundi ; CBD Terrae superficies et, B oculus; E F G verticalis in Firmamento, seu supremo caelo. A strum sit imprimis in Horizonte sensibili H; tunc Verus locus erit I, terminatis nempe lineam A I : Locus visus Κ, terminans puta lineam BR; & arcus IH Parallaris; sci licet discrimen inter utrumque locum.
177쪽
Quod si deinde Astrum eleuatum laetit ad L; co stat Parallaxin eius fore M N Si ad O, Parallaxin fore P in & ita de caeteris locis.
Vbi interim adnota Parallaxin horizontalem eL se maximam , ae ipsam, ascendente Astro, sic decrescere, ut si Astrum ad verticem R peruenerit, nulla demum sit Parallaxis futura quod lineis veri & vis locorum in. unam coeuntibus, idem futurus sit V rus, ac Visus locus. a iis Adnotare vero etiam licet , quo aliquod astrum est Terrae propinquius, eo majorem ipsi Parallaxiucreari. Nam Astrum, v. c. in S ; hoc est in eadem horizontali linea cum H, creat Parallaxin T K in V, hoc est in eadem veri loci linea cum L, creat Parallaxin N X ; in Υ ,hoc es: in eadem cum O, creat
Quin adnotare etiam oportet angulum, qui sit in centro Planetae ex lineis Veri, ac Visi locorum, cui semidiameter Terrae opponitur, qualis est V.
Angulus A H B , aut A L B, dcc. ipsum proprie esse,
178쪽
AsπRONOMICAE Lib. II. lim iiii & dicitur Angulus, & est mensura, Parallaxeos. Nimirdin prout ipse est aut magnus , aut paruus, aut nullus , arcus quoque ille, qui Parallaxis dicitur,
magnus, paruus, aut nullus est. Praetereo porro esse aliam quandam Parallaxeos spe ciem,quae in Luna attenditur, & tam secundum longitudinem , quam secundum latitudinem fit. Ea nempe non attenditur in verticali circulo , sed aut in ipsa Ecliptica, quam circuli latitudinum veri, ac visi locorum in diuersis partibus intersecant, arcumque intercipiunt Longitudinis Parallax in dictuni: aut in circulo ad Eclipticam recto, quem intersecant duo circuli per loca verum,& visum ducti, Ecclipticaeque paralleli & intercipientes arcum, qui Parallaxis Latitudinis appellatur.
sit proinde singulorum, cr Fixarum etiam, a Terris distantia: quiuue adeo Cariorum orL. V M, quo major est Parallaxis, eo res visa pro pinquior sit; quo minor, eo distantior: idcirco in eo sunt Astronomi, ut Parallaxes Siderum, sin ne, & quantae sint, observent, quo de ipsorum pro pinquitate, aut remotione a Terra pronuncient.
Enim-vero, cum in ipsa Luna Parallaxis fiat admodum sensibilis videlicet Horizontalis integru m etiam gradum exceditὶ in caeteris nihilominus res est subiblis adeo negoth, ut verisimilitudinem non excedat.
179쪽
in Mercurio, Venere, Sole, Marte, dissicilli.
myaliqua notatur, In Ioue, ac saturno vix ulla est; M ad Pixas quod attinet eae sunt long ς euectiores, quam ut ullam penitus prodanta . . Non memoro causam huius rei esse, quam supra insinuauimus; quo errete nimirum Semidiameter, quae & pro 'eommuni mensura, & quas pro duarum . stationum dimensoriarum interstitio accipitur, sensibilem quidem rationem ad Lunae distantiam obtineat: ad caeterorum autem distintiam, adeo exilem habear, ut fere, aut etiam prorsus euanescat, quasi i Terra iam velut punctum sit , nihilque intersit, Si - dus aliquod ex Terrae superficie M aut ex eius centro
Vt hoc tamen tot Siderum distantiam, quam ex mente Ptolemaei, Albaregnius praesertim, & Alphraganus deduxerunt,aliiq, amplexi sunt, proponamus, quoniam illa per repetitas T errae semidiametros explicatur; ideo attingendum est paucis, quanta-nam Terrae semidiameter sit.
Cum ergo, licet variae de ambitu Terrae opiniones i
sint, nobis ramen propemodio constet, esse ipsam milliarium Italicorum a ciues, quod in maximo ad Terrae superficiem circulo re ondeant uni gradui milliaria proxime. 73 ; ea de causa,tum Diameter Terrae erit milliarium Italicorum 831 ; tum Semidiameter milliarium 177. Suppono autem: Vt rem tritam,Milliare dici,quod
mille passus s scit Stadia 8 quae singula sunt i α' panum) contineat ; α Passum intelligi Geometriciami
180쪽
sis τ χ ONOMIC et L . II. 1τν seu duplum vulgaris quinque scilicet pedes conti nentem; Pedem vero etiam Geometricum intelligi,& talem quidem, qui minor sit Parisino,seu Regio vocato una decima quam-proxime parte Scilicet ditiis o Patisino , ede in mille particulas, deprehen
dimus Romanum antiquum continere ex illis non gentas , & quatuor. t . - . ' , ivsurpo vero Italicum milliare, potiusquam Leuacam Gallicam,quὀd mensura constantior sit. met-s, cum Leuca Gallica mediocris contineat plus minus tria millialia Italica, nihil vetet allatas mensuras sic reducere, ut ambitus Terrae censeatur continere Leucarum Gallicatum 8711: Diameter a. 781: Sem, diameter I 3 92.
Vtcumque sit ν ecce distantiin, quam Arabes illi' ex Ptolemaei principiis, non modo circa Solem, &Luriam , verum etiam circa quinque Erranteis stellas, ac Fixarum quoque Sphaeram, deduxerunt. Intelligenda vero est in ipsis planetis distantia mediocris, acces,tave cum ij versantui clua longitudines mediis, alioquin enim in Apogaeo longius, in Perigaeo Distafitia mediocris . qua absunt et Terra