장음표시 사용
231쪽
entiores, quam in Ioue, in hoc, quam in Martei, Nempe, quia Terra saepius Saturnum lentissimum, quam Iouem paullo velociorem assequitur ; ac Ma tem citissimum omnium,ut rardius,ita infrequetius. Cur er opposito Retrogradationis arcus in Marte maior, quam in Ioue, in hoc, quam in Saturno sit Nempe, quia Martis Retrogradatio ob propinquitatem propius incipit, di desinit longius, quam in Ioue, & ob eandem rationcm in hoc, quam in Satur no atque ita de cateris. DE N I QV E , cum caeteri Planetae Retrogradi, &Stationarij appareant , quorsum id non competere Lunae, ac Soli existimemus: Nisi quia Luna quidem nobis, ubicumque simus, tanquam circa centrum circumducitur , Sol vero ipse est, circa quem ipsi semper circumducimur ; neque ille potest: non videri semper procedere in consequentia,ad oppositam n bis partem
co visa demum magis congrua ad motum Tertium inducendum.
OV o D tandem spectat ad Tertium motum,seu,
mavis , expositam illam in parallelismo axis continentiam, Fuit IMPRIMIs excogitatio illius necessaria, ut dierum, & noctium, allatisque, & hyemis vicissitudo obseruetur. Nimirum, si Terra translata per Zodiacum , conceptus in ipsa AEquator in idem cum Ecliptica pia
232쪽
num coincideret, eiusque axis fieret axi Eclipticae Parallelus , quaelibet pars Terrae haberet perpetu0suunt horigontem in eodem situ ad ipsum Solem ; neque Sol proinde oriretur unquam, aut occideret ; sed vel perpetuo appareret, Vel Perpetuo occultaretur ac aliunde neque attolli, neque deprimi unquam appareret ; sicque nec dierum, nec tempestatum efficere tur vlla variatio. At AEquatore Terrae secante Eclipticae planum, &axe illius constante in sui secum parallelisino; fit, ut horizon cuiusque loci situm cum ipso Sole commutet ; & non modo interdum diem, interdum noctem, propter Solem nunc exhibitum, nunc subductum faciat , sed etiam nobis,v. c. ad Boream exsilentibus, tumor Terrae obsit, ne Terra versante in Signis Borealibus, Solem habeamus adeo altum, apertumque,
ac donec versatur in Australibus , atque adeo ne dies habeamus tam longos, nec calorem adeo vehementem sentiamus. Quod vel ex sola applicatione cir cumductioneque memorati globuli lupra vulgaris sphaerae Zodiacum seruato semper parallelis no , ac designato in globulo puncto Lutetiae situm reprata. sentante ) intelligi facillime potest
SEC v N DO, Vt declaretur, quomodo Poli altitu do in unoquoque Terrae loco eadem, sin inuariata maneat. Videlicet Terra versante in Cancro, pronum vudetur existimare, debere nobis Polum Boreum apparere longe .altiorem, quam versante in Capricorno.
inimvero ex hoc parallelisino, escitur , ut aequo al-
233쪽
18α I a s TITUTIO Nis tus, ubicumque Terra versetur, appareat. Res autem hoc modo concipienda est. Repetatur hoc loco schema capite tertio propositiva, ac Intelligatur E G. axis per Solem tramiens, produci heinc inde in regionem sic e Fixarum, de . sinerEque in puncta A C, quae appellentur Poli Mum
Intelligamus & axem Terrae continuatum heine in ad scias,esse successive P Q, R S, & c. ac describere annuo circunaductu circaaxem Mundi , supersi-
234쪽
elam eylindricam , siue columnarem, cuIus bases sint duo circuli circa Polos descripti,habentesque pro diametris lineas PT, QV, aequaleis dianitetro Ma- gni orbis F H.
Intelligamus rursus tantam esse distantiam ex orbe Magno usque ad Fixas,ut spectata heincea colum via, & decrescere continenter visa seo modo quo Galent parallela omnia in longum producta ὶ desinere tandent ad utramque partem in acumen appareat, &duae illae bases, geminive circuli circa polos descripti, habeantur ut puncta. Ex his simili intelligemus, ubicumque Terra in Zodiaco, Magnove orbe exstiterit, exstantem supra horizontem Polum constare eundem, seu apparere altitudinis inuariatae. Quoniam tametsi axis Terrae alias, aliasque caeli parteis circa Polum Mundi respiciat ue intercapedo tamen harum omnium partium,
quasi punctum ad visum sit, & totus complexus circuli circa Polum descripti pro eodem Polo repute
TERTIO, Vt explicetur, qui fiat, ut eaedem Stellae verticales semper suit, magnitudinisque eiusdem ppareant. Quippe cum, si Terra exsistente iii Cancro, Stes aliquae nobis transeunt ad verticem, eae transiturae non videantur pari modo ad verticem, nequeap xiturae tantae, ubi fuerit in Capricorno. u Enimvero, quemadmodum altitudo Poli, ut diactum mox est, perseuerat cadem , ob memoratum Parallelisi is sic necesse est, ut, ob ipsummet, siel
235쪽
- a8 ι . JI . s Tam 1 stae verticales eaedem perseuerent , ut pote retinentes semper eandem ab ipso Polo distantiam. Ac verum est quidem, Terra exsistente in Capria icorno, verticem nostrum tendere ad punctum regi nis Fixarum, tandumdem distans ab eo ,, in quod tendit, dum Terra in Cancro Versatur , quanta d stantia inter ipsos lagni orbis Tropicos est, At, si hic 'totus orbis instar punctiost, ad totam Fixarum re gionem collatus, a fortiore erit parua eius portio, di stantia nimirum inter Tropicos. Quam ob rem heinc fit, ut non eaedem quidem partes regionis Fixarum vertices heic illeic reuera respondeant , sed respondeant tamen eaedem ad sei sum: neque mirum sit, si eaedom stellae, quae sensibiles caeli partes sunt, verticales constantermaneant. Fit vero quoque, ut ipsa stellarum Magnitudo im uariata appareat, quoa ubicumque Terra sit, ex eodem quasi puncto respiciatur.
QV A R.T o, ut ostendatur , quae descripta superius est Equinoctiorum Praecesso, seu motus ille lentus in ortum, qui Octauae sphaerae, seu Firmamento
Siquidem stellae Arietis non videntur alia ratione recenisse iam ab AEquinoctiali puncto, intra duo an norum millia, triginta pene gradibus , quam quia sunt reipsa progressae versus consequentia. Attampn, quia idem est appariturum, seu stellae reipsa ab AEquinoctiali puncto versus consequentia recedant, seu ipsum AEquinoctiale punctum recedis a stellis versus praecedentia: ideo assumpsit Copetra
236쪽
.cus, istum motum Inclinationis , axistve continen tiam sic fieri, ut non assequatur praecise motum ce tri; ac faciat proinde, Ut AEquator secet quotannis Eclipticam aliquanto citerius, essiciatque aueis aequi noctiale punctum in parto Eclipticae aliquanto amtecnente.
Unde & eueniat, ut, dum AEquinoctiale punctum transit in praecedentia lex quo fuit hic motus ab eo Praecessio,seu Anticipatio aequinoctiorum appellatus relictae partes Eclipticae, atque adeo stellae Arietis, Se aliae, tantumdem transire , siue progredi in consta
Quae ille subinde adjecit, ad saluandum partim
Inaequalitatem huiusmodi motus Praecessionis aequb noctiorum; partim Variationem obliquitatis, maximaeve declinationis Eclipticae dumideis sufficere vo-Iuit, ut axis terrenus describeret speciem intortae corollae, hac forma, 8, quod eundo in ortum, & r deundo in occasum, acceleratio, retardatioque illius Motus fieret, & eundo in boream, ac redeundo in austrum , incrementum, decrementumque Deciunationis illius crearetur Quae,inquam, hac de reas jecit , ideo memoratu necessaria non sunt, quod utriusque Phaenomeni obseruatiotim sint incertiores, quam ut de iis debite constet, aut immorandum in
Satis esto visum fuisse magis congrum haec, quae sunt Euc-vsque relata, in ipsum Textae globulum, quam aut in S olem,aut in sphaeram Fixarum, imme
237쪽
isi: Ius Tet TVT Io Nis AAddamine autem Que I N Τ b, Partim ex hoc mo. tu, partim ex superioribus, visum Galileo fuisse m gis congruum,explicare AEstum, seu Fluxum, & Re yuxum Maris, quam illum xeserre ad inssuxum Lu me, aut ad aliam quam-libet excogitatam hactenus causam 3 . Nam, ut aqua vase contenta, ipsoque transtato refugiens, non lareret quasi accumulata, sed restitit prorsum , si translatio Bat inaequabiliter ita voluit
Mare contentum an T errae cauitatibus, & versus o casum refugiens, dum ipsa versus ortum transfertur, non haerere, verum requere, ac iterum reciprocari, si
contingat ipsum eius quasi vas inaequabiliter transferri.
Transferri porro inaequabiliter, ex eo probauit. quod, licet quilibet triummotuum aequabilis secuniadum se sit ; tacit tamen eorum commistio, ut assum pia certa superficiei Terrae iam inaequabiliter m
41eatur. Nam ea, v. g. in qua est mare Mediterraneum, ita constanter versus ortunii motu annuo abripitur, ut interim motu diurno reuoluta, habeat dimidium re uolutionis huiusce,cbnsentiens cum annuo, & dimidium dissentiens idaeque, dum amboimotus conspirant, feratur velocius in ortum dum alter dumtaxat eb tendit, feratur tardius : ac bis quovis die feratur .aequabiliter ; semel scilicet, dum a velocitate in tarditatem ; semel, dum a. tardita e in Velocitatem tram
238쪽
AsTRONOMICAE Lib. III. 1 os cicationem 2Estus geminam singulis diebus con
tingentem. IlSic vero, quia diurnus motus nunquam obliquo, sed semper directe versus ortum fit, ob memoratum parallelismum; & interim ab annuo oblique facto adjuvatur, seu promouetur minus circa Equinoctia, ob obliquitatem, quam circa Solstitia , ideo propiter superuenientem huiuscemodi inaequabilitatem, intendi Astum censuit per utraque ea temporae, & per AEquinoctia quidem maxime , quod tum motus annuus diurno magis aduersetur. S ic etiam , quia, li verum sit transferri Terram per Zodiacum Solaribus radiis, & ipsam aliunde tran ferre secum Lunam, ut sui appendicem, necesse est translationem Terrae intendi, ac remitti, prout Luna noua, aut plena exstiterat, illeic nempe citra , helcvltra ipsam Terram exsistens, eo modo, quo vibra
tiones globi penduli, chordave appensi, S: huc illuc
reciprocantis, intenduntur,. aut remitduntur, proVt globulus aut supra, aut infra coapyenditur; ideo exsac noua inaequalitate putauit ille Der ivt iustus eua dant per Novilunia, ac Plenilunire, quam temporubus aliis intensiores. Sic rursus, quia ex Luna, Terraque una translatis unum quasi mobile fit ; & ob motum specialem L nae , totale hoc mobile non assequitur meridianum
diebus singulis, nisi una prope hora, seu quatuor limrae quintis tardius , ideo hori potest, ut AZstus diebus singulis una prope hora, siue quatuor quintis, si
239쪽
. 188 IusTI Tvetro NisPraetereundum autem, varietates alias, quae In Mi his aestu contingunt, posse non incommodE ad litto tum situs, conditionesque reuocari.
CAPUT VIII. Teiadta micani ad ea, quae obiici solent ex Apremmu
NV Nc, cum triplex si Argumentorum genus, quae solent aduersus Telluris motum objici; aliqua enim ex Astronomia, aliqua ex Physica, aliqua ex Sacra Scriptura petuntur , non est quare multum in iis immoremur , quae Astronomica potissimum sunt; quod qua ratione Copernicani ad illa re spondeant, maxima ex parte constet ex iam dictis. Nam quod, v. c. solet objici, fore,ut neq; eodem in loco altitudo Poli sit constans, neque eaedem stellae verticales sint, magnitudinisque eiusdem habeantur, neque, si motus secundum Eclipticam fiat, variatio
ulla dierum, noctiumque, de tempestatum eueniat, neque ullus motus Fixatum m consequentia obse
uetur, & si qua sunt huius inodi , id fuit mox ante
Quod praeterea vero IMPRIMIs vrgetur; fore, ut integrum hemisphaerium, dimidiumve caeli appa- riturum non sit, neque adeo sex Zodiaci Signa poscsint perpetuo conspici, nisi Terra in centro degat: Respondent , ubicumque Terra intra ambitum caeli fuerit, id, quod ex caelo supra horizontem, ipsiuLVe Pl num exstabit, appariturum oculo, quasi inc
240쪽
AsTRONOMICAE Lib. III. 18bgrum hemisphaerium; nisi a caeli fornice tam paucis orgyij simus, ut verticale, & circumstantia pumcta int noscantur distare a nobis minus, quam ipse
horizon , extremumve illud , 'uod erit ex terra conspicuum. Nempe oculus hasens caesum tanquam ipsiTerrae extremo circumqua ue contiguum, non alia semidiametro altitudinem fornicis , quam ipsam latitudinem, distantiamve horizontis meti
Terram porro, siue concipiatur euecta ex centro, in Magni orbis superficiem , siue ex Tropico Capria corni eiusdem orbis, translata in Tropicum Cancri, non ideo ita accedere ad ipsum caeli fornicem,ut m,nus ab eo, quam ab ipso Terrae horizonte distemus, Quincimo, iuxta antedicta, ne euadere quidem promotiorem versus ipsum,ullo puncto sensibili, ut propterea aliquid minus hemisphaerici ex eo Cernamus, aut ex ipsius Zodiaco minus, quam sex Signa,hoc est, quam centrum octoginta gradus, supra horizontem
Quod s E C v N D ὀ instatur, fore, ut non pomi Sol Apogeius, Perigeius, & alia dici: Respondent, posse semper dici ; quod haec Astro
nomia receptas Voces non expungat, modo iuxta ea,
viae apparent, usurpari intelligantur , ac nullum propterea exsistentiae rei, quae reuera sit, pra iudicium fiat. Nam ipsos quoque Copernicanos passim dicere, Solem oriri, occidere, esse in Signo aliquo, caeteraque similia , loquutos nimirum prout res apparent. Dicere itaque licebit Solem esse Apogeium, quan-