장음표시 사용
111쪽
LITER AEga Serenissimum Regem Navarrae & causam nostram optime affectum novi malis quorundam hominum consiliis, magno cum bonae causae periculo disse dii videam, non potui non obnixe ab Illustrissima Celsitudine Vestra petere, ut quam jamdudum nobis egregiam operam navavit, eandem nobis hodie praestet, ut decreta illa apud Illustrissimam Celsitudinem Vestram Serenissimo Regi Natavarrae auxilia, quam primum celeritatem enim reis rum nostrarum angustiae postulant) parata nobis
adsint ; Facile hoc ab Illustrissimis Principibus Electoribus Illust. Celsitud. Vest impetrabit, qnorum mihi , studium probe perspectum est. Et faciet
Illustrissima Celsitudo Vestra rem non solum bonis omnibus, sed Deo optimo Maximo, cujus hic causa serio agitur, gratissimam, Serenissimum auiatem RegemNoarrae sibi in perpetuum devinciet, qui praestitum hoc sibi pia in causa pium ossicium, de quo Illustrissimae Celsitudinis Vestrae V,rtus de singularis Pietas, egregia etiam in me studia toties' probata certam mihi spem faciunt, Illustrissimam Celsitudinem Vestram causae nostrae hoc maxime tempore minime defuturam. Caetera pluribus Illustrissimae Celsitudini Vestrae explicabit D. Grays. Ego is in Illustrissimam Celsitudinem Vestram semper ero, quem me esse maxima Illustrissimae Celia stud. Vestrae merita volunt. Peto autem ab Illustrissima Celsitudine Vestra, ut quid mihi deinceps faciendum sit, quid tentandum, qua ratione Serenissimi Regis Navarrae negotia persequenda, benigne significare velit, & prudentissimis consi-. his suis haesitationem meam sistere. Deus Optia
112쪽
mus Maximus Illustrissimam Celsitudinem vestram omni prosperitate florentem quam diutissime conis servet. Datum Halberstadii 27. Iulii Anno is 86.
Illustrissimae Celsitudinis vestrae Addictissimus s obserpantissimus Iacobus Segurius Pardelianus,
. Illustrissime Princeps , Domine Clementissime.
SAEpe ut fideles in Academia Celsitudinis Tuae
subditi, cogitamus hanc gravissimam sentenistiam, scriptam a duobus summis Viris, Platone &Xenophonte: nullum animal regi posse nisi a s periore natura. Evos enim non regi ab equis, sed ab hominibus; ita re homines ab eminentiore natura regendos esse, videlicet ab heroica. . Id Nos quidem in Ecclesia sic corrigimus, ut dicamus, a Deo genus humanum regi, per excellentes homines, instructos a Deo & Naturae & Spiritus sancti donis majoribus, quam qualia cadunt in inferiores aut mediocres alios. Quare non selum distinxit Deus hominum gradus & multitudini praefecit paucos, sed & ornat omnibus temporibus, felices & salutares gubernatores, donis singulariabus, virtute & consilio magis, quam caetcros in Re- i publi-
113쪽
publica & Ecclesia Viros. Λmamus igitur & reia verenter amplectimur hunc ordinem a Deo institutum, in quo cum videamus Principes natos in illustrissima familia Landgraviorum Hassae, longo ordine ac serie excelluisse, tum vero imprimis hoc Nostro Seculo tuam Celsitudinem, cum illustrissimis Principibus fratribus heroica virtute & pietate omnibus ornamentis velut gemmam nobilissimam ac pretiosissimam eminere ac publice lucere, mirifice laetamur, ob publicum non solum Has. site Nostrae, sed & totius Germaniae Patriae communis commodum atque incrementum. Toto etiam pectore gaudemus ac Reipublicae gratulamur, quod Deus Λutor generationis Hominum talem illustrissimae Celsitudini Tuae filium nasci voluit, qui illustrissima habet semina maximarum virtutum, omniumque Doctrinarum capax est, atrique instructissimorum majorum suorum imprimisisque Celsitudinis Tuae praeclarissimae virtutis instastens vestigiis, vere est Dei bonitate, Ecclesiae MReipublicae uberrimum felicissimumque semici rium. Saepe autem Naturae etiam Optimae ac generosissimae degenerant, nisi adhibeatur recta de accurata institutio. Ideoque vult Deus etiam bonis ac praestantibus ingeniis addi culturam. Gra
tum igitur Deo ac Reipublicae utile & necessarium officium praestat illustrissima Celsitudo tua, quod illustrissima ac generosissima indole praedito filio, una cum aetate &Doctrinam de vera agnitione &invocatione Dei, & de aliis artibus Ecclesiae ac Reipablicae noctibriis, dequo omni9m virtutum om
114쪽
ossietis tradi benignissime curat ac mandat. ut enim tua Celsitudo praeclarissima didicit & intelia ligit, atque in usu quotidiano habet & exercet omnia genera doctrinarum, ita pie vult illustristamam sobolem suam instrui atque praeparari ad Rempublicam multiplici cognitione. Ac initia quidem, Dei propitii beneficio, sunt laeta atque praeclara. Placide enim collocuti sumus cum ipsius Celsitudine de multis partibus eruditae doctrinae, ut clementer fieri voluit tua Excelsitas. In eo quum colloquio ita respondit singulis Collegii Nostri Prosessoribus, in Latina & Graeca Lingua, in Logicis, in Poesi, in Ethicis &Historicis, ut non possimus non admodum probare Celsitudinis ipsius laudatissimos, & Principe adolescente dignissimos mores, progressus, ingenium, memoriam, judicium, studium atque industriam, quam praestitit in hac tenera aetate in perdiscendis felicissime harum Doctrinarum initiis, ita ut vere de ipso userpare possimus, id quod olim de heroi co impetu Poeta scripsit: Ingenium caeleste suis velocius annis, Suetis oe ingrata fert mala damna morae. Cum igitur intelligamus, quam utile & salutare bonum sit, Principem, qui aliquando post aecia surus est ad Reipublicae gubernationem, quiquet futurus est, ut nominat vox divina, Ecclesiae nuri tritor, esse recte eruditum, Deo , fonti omnis sapientiae & doctrinae, toto pectore gratias agimus, quod & illustrissimae Celsitudinis tuae animum re xerit ita, ut maximae laudis atquς expς tationis
115쪽
LITER AEfilio, veram de Deo atque liberalibus artibus tradi volueris doctrinam & filii pectus juvenile fle- , xerit ad obediendi&discendi summum heroicumque studium. Eundemque Deum Patrem DO-mini nostri Iesu Christi & Dominum Nostrum Jesum Christum & Spiritum sanctum veris ac piis animi gemitibus oramus, ut deinceps quoque &illustrissimae Celsitudinis Tuae & 1llustrissimi Land- gravit Mauritii mentem & voluntatem regat ac sectat, ad Nominis Divini & honestarum artium gloriam ornandam, ut exemplo & beneficentia Celsitudinis Vestrae mox caelestis doctrinae & optimarum literarum studia in hac gente & vicinis Regionibus longe lateque spargantur atque propagentur; utque Celsitudo Tua cum amplissimaei et Principe filio, in tota aetςmitate sit in coetu eruditorum & beatorum Principum, Davidis, Salomonis, Iosaphat, Ezechiae, Iosiae, Cyri, Constantini, Theodosii & similium. Hanc nostram demissam ac simplicem responsionem, in Celsitudo tua clementer accipiat, atque hanc scholam Nosque singulos sibi benigne commendatos habeat, demisse oramus. Bene & feliciter vale atisque age , illustrissime Princeps, ut Deo largiente
diq adhuc Celsitudo Tua sit vox publici, honestissimi atque illustrissimi Consilii in Germania, eaque Celsitudinis tuae pia ope & auxilia in hoc
incendio aliorumque regnorum ruinis, feliciter falciatur ac tranquilla conservetur. Marpurgi,
116쪽
tatera eredentiales IIENRICI Regis Na νυ ad y ONAN NEM GEORG. L er CHRISTIANUM, principes Anhaltinos, myalto Hospitalio Fasto, Ejusdem Regis ad Status S. R. Imperii Protestantes Legato, data, σδδ.
- Ηenricus, Dei Gratia Rex, Navarrae 3ee.
Illustrissimis principibus ac Dominis, Iohanni Georgio, & Christiano principibus Anii altinis, Comitibus Ascaniae, Ce esti & Beriaburgi, Dominis & Consanguineis nostris Charissimis.
Illustrissimi principes , Consanguinei
Charissimi. IAm annos aliquot concordiam Eeclesiarum &
conjunctionem consiliorum atque virium, quae Pontificiorum audaciat opponi possit, petimus a Regibus & Principibus, quibus divini verbi lumen affulsit. Serenissima quidem Regina Angliae So. ror nostra fidelissima, & Serenissimus Rex Daniae Frater noster charissimus, & aliquot alii principes non pauci consilium nostrum probaverunt. Ino ter eos scimus de fideli Legato nostro Genetosis Domino Segurio & ex literis etiam vestris, quod Celsitudines Vestrae juxta alios amicos principes ad defensionem Ecclesiarum communi consilio Promovendam & adjuvandam pro viribus suis uerint semper paratissimael Quo nomine quan tum vobis debeamus, facile intelligimus. Sed fructum harum tractationum nullum videmus. Hostes quidem publicos quotidie magis magisque audere Omnes vident, plerique etiam semiunt:
117쪽
Ante aliquot menses Assinis vestri, Imperii Principis, provinciam crudelissime devastasse: Et hodie ad ipses portas Imperii Exercitum habere comperimus; Ingentes autem Hispanorum terra marique apparatus quo spectare dicamus, nisi ad Antichristum, in templo Dei, quo ejectus est, reponendum & jugum intolerabile liberis cervicibus imponendum i Sunt ista Celsitudinibus Vestris non ignota, quae prudenter iudicant, etsi primum impetum non sit exceptura Germania, tamen sii-peratis aliis viam hosti in Germaniam aperiri. Haec etsi crebris literis & per praeditarin Legatum nostrum Dominum Segurium saepius exposuimus et repetenda putavimus per dilechim nostrum Legatum Dominum Huralium Hospitalium Fayurri, quem ad Charissimos Consanguineos nostros Illustrissimos Principes Electores ablegamus, quemque cum Celsitudinibus Vestris nomine nostro de remediis publicorum malorum conferre jussimus,& statum omnem rerum nostrarum exponere, no- .
tum ipsi & cognitum, qui multos annos consiliis nostris & actionibus interfuit. Certe tot tantis-.
que calamitatibus tot annos pressi, Illustrem sen-.timus Numinis Divini opem. Ita exercet nos Deus, ut tamen ostendat, non se curam nostri abis
jecisse. Caeci sumus, nisi divinam ejus manum videamus, ingrati, nisi praedicemus, Sed guavissimam nuper jaetiiram fecimus, morte optimi fra tris nostri II lustrissimi Principis Condaei, quem nobis Deus dederat curarum laborumque socium, cujusque in posterum praesentem virtutem sepe . cum gemitu desderaturi sumus. . Eum nobis Ec-a elesia,
118쪽
clesiaeque abstulit scelus hostium, quibus jam familiare est Principes viros, quorum pietas Virtusque improbissimis ipsorum cupiditatibus obstat, aut veneno aut per insidias perfidiose tollere. Ex eo& nos per sicarios aggressi sunt, sed Deus Protector noster, hactenus proditoribus manicas inje- .cit, uti vobis explicabit praedictus noster Fayus, cui ut tanquam nobis ipsis, fidem habeatis, vehementer a Celsitudinibus Vestrisi petimus. Per eun dem certiores de Celsitudinum Vestrarum consiliis.& aliorum Principum in nos animo fieri cupimus. De nobis hoc sbi polliceantur Celsitud. Fest. nos & in suscepta Ecclesiarum causa & in amicitia vobiscum colenda constantes semper futuros. Deus Optimus Maximus Celsitudines Vestras suis Ecclesiaeque servet, quam diutissime salvas & incolumes. Datum Rupellis tr. Martii is88. Amicissimus Consanguinem tanquam
Henricus R. Litera commendarisiae a JA COBO SE GURIO PAR DELIANO ad CHRISTIANUM
I. Principem Anhabinum, Domini de Es, Regis Navarra ad Electorem Saxonia ablegati , causa
Cum in Aulam Saxonicam, atque etiam ad ipsam Celsitudinem Vestram cum literis &mandatis Regiis proficisceretur Generosus Dominus Huralius Hospitalius Fayus, Legatus a Sem A Da' nista
119쪽
nissimo Rege meo, non potui non compellare literis Celsitudinem Vestram, quam saepe de me Peramanter quaerere intellexi. Accipio hoc, illustrissime Princeps, Celsitudinis Vestrae amoris in me te stimonium. Sed illud amplector avidius, quod Celsitudinem Vestram audio ubique de Serenissim Rege Navarrae, de statu rerum nostrarum sollicite & anxie inquirere. Magni amoris magnum argumentum, quod non visum amas: Nempe non
faciem, sed virtutem amas, quam fama late sparsam animo contueris. Perge, Princeps Illustrissime, Dignus est, quem ames, de quo sellicitus es. Nam& ipse Celsitudinem tuam amat, & dolet ingentes animi tui tactus in ipsa spe subsistere : maturos videre gestit, ut eos eolligere Christiana possit Respublica, de rebus nostris nihil addam: omnia plene hauriet Celsitudo Vestra ex ipsius Domini Fayore, qui Maiestati Regiae toto hoc bello adfuit,& testis est ejus consiliorum atque actionum oculatus. Gratissimi erunt, ut spero, Celsitudini Uestrae sermones hominis eloquentis, prudentis, pii, qui de multis publicis privatisque edocere Celsitudinem Vestram poterit. Sed neque commendabo Celsitudini Vestrae nunc , cum publica sint, & ad totius Christianae Reipublicae salutem pertineant, complectetur ea Celsitudo Vestra, Illustrissime
Princeps, tot magnos Principes, turbato toto orbo
Christiano, & in praeceps ruentibus Imperiis, Ecclesiis Christi misere affictis, tam profundum do mire &sua illa negligentia aditum lupis in ovile Christi patefacere. Scribo ad Celsitudinem Vestram, utraeus est mos, & ut ad pium Principem licer, de,
120쪽
publicis rebus libere. Totum hoc quod videmus, malorum mare, Quod jam magnam orbis Christiani partem inundavit, quodque impune in objecta omnia ruit, totum hoc debemus iis, qui cum Λns tichristi furoribus obsistere facile potuissent, quie- sceret quam officio suo defungi, maluerunt. Noni nihil etiam, imo plurimum auxit hostium insole 1 tiam infelix exercitus nostri perversa administratio. 1 Sed cum malorum nostrorum mare cogito, ipse sis vela explicare velim, altum iam mare imprudens teneam. Itaque permittam Celsitudinis Vestrae
prudentissimo judicio, & Domini Fayi fidelissimae
relationi caetera. Deus Optimus Maximus Celsitudinem Vestram quam diutissime incolumem & florentem conservet. Datae Hamburgi i2.Julii An. I 88.
Illustrissimae Celsitudinis Vestrae Addictismus Iacobus Segurius Pardelianus
Responsum JOR GEORGII I. Pris ju An-haltini, adpraecedentes P ARDELIANI lise--, UD-GEnerose seguri, Aberat peregre frater meus, cum afferrentur literae tuae, selus ergo res o deo, me judicio de nobis Tuo & Tua erga nos affectione mirifice delectari. Ambo autem, ut 'teneris singulari cura Illustriunt Parentum nostroin D 3 DO-rum de Deo recte eruditi & in religione sincera pie instituti atque educati ta ea quoque praestituri loco