장음표시 사용
321쪽
P. P. Nobis pro certo renunciatum est, Serenissimam Principem Regiae Vestrae Majestatis Conjugem dilectissimam, Deo opem benigniter& largiter ferente, partu iterum feliciter levatam Vestram Serenitatem Regiam Filia recens nata non ita pridem exhilarasse. Relatio haec ut Nobis extitit longe jucundissima & Nos singulari gaudio perfudit: Ita de Filiola illa Regia Regiae
Vestrae Serenitati divinitus donata ex animo gratulamur ; serio apprecantes & voventes, ut in vera pietate virtutibusque Regiis alta ac educata laeta succrescat, Parentesque Regii. honoratissimi olim ex illa honorem, gaudium, decus & gloriam immortalem consequantur. Id quod in Gaudii Nostri testificationem ad Regiam Serenitatem Vestram perscribere voluimus. Cui ad omnia ossiciorum genera semper parati sumus. Daban tur Dresdae, die utima Octobris, Anno 16 3
taura CHRISTIANI QR Dama Regis, ad Lia D OVI CUM XIII. Gallia Regem,quibus ei, quousque in tractatibuι Pacis Lubeca inchoaris perventum μου, refert, atque se nihil inde ingratiam ordinum sederati Belii Generalium e Gre posse assevenat, I0st.
Krenissime Princeps. Literas Serenitatis Uestrae, quibus ipsa Nos in studio conciliandae pacis universalis confirmare, & Ordinum uniti Belis
322쪽
Belgii causam & rationes sollicitudini Nostrae commendare nititur, reddidit nobis heri idem, per quem, aestate praeterita, fidem de hoc studio Nostro vobis fecimus. Gratissimae Nobis illae
fuerunt, quod in Nobis confirmant opinionem iam dudum documentis non vulgaribus excitatam, vestrae erga Nos benevolentiae atque in Nos collocatae fiduciae, tum dc propensionis Vestrae singularis ad pacem Orbi Christiano recupera dam. Nos cum toto hoc tempore, ex quo tu bari Germania coepit, in eam curam evigilassemus quam diligentissime, ut motus isti perniciosi componerentur, & pristina tranquillitas Imperio Romano restitueretur: Tum vero maxime in eo studio versata est Nostra sollicitudo, ex quo signa Suecica in Germania constitui coeperunt. Tentavimus antehac aliquoties, possetne, sin minus alia via, interventu tamen Nostro negotium hoc expediri & arma suecorum tranquillari , sed sumus experti subinde, fuisse animos utrinque exulceratiores, quam ut remedio locus esset: Nos tamen nihil deterriti dissicultate rei, in ea cura deinceps firmiter perstitimus, spe freti, non defore semper conatibus Nostris successum: Nequo vero parum spei illi Nostrae accessit, cum ante a num utrinque, tam in Aula Imperiali, quam in Su cia, & pacis mentionem & ad pacificationem operam Nostram gratiorem animadverteremus. It que officia ad rem illam Nostram iterum parti utriaque coepimus offerre; tanta majori contentione, quod tunc audiremus esse destinatos Coloniam,
M propediem sub auspiciis Pontificis Romani &
323쪽
Venetorum inchoandos tractatus, quibus Vestra
Serenitas, si fieri posset, ad pacem & concordiam
eum Domo Austriaca reduceretur. Verebamur enim, quantumvis dissidia Vestra inter vos sopirentur, bellum tamen Germaniae sopitum ante non fore, quam & cum Corona Sueciae res, modo con veniente, transacta esset. Cum igitur utraque
pars operam in hoc negotio nostram sibi placere nobis significasset, id egimus, prout decebat, sollicite, ut & nos bona partium voluntate, rem ad tractatus perduceremus. Dum his consiliis occupamur, supervenit ecce renovatio foederis inter Vestram Serenitatem & Reginam Sueciae, in qua, quamvis consiliorum facta est unio & comis munio, tractatuum tamen futurorum pacis si forte rem eo pervenire contigerit, remansit separatio talis, ut Vestrae Serenitatis negotia Coloniae, Suecorum Lubecae coniunctim tempore, utrobique vero communium foederatorum per Germaniam res peragi deberent. Quemadmodum autem Vestrarum partium mediatores pontifex Romanus & Respublica Veneta ea tantum curae habebant, quae ad promovendos tractatus Colonienses pertinere ipsis significabatur: Ita nec nobis alis terarum partium recepto mediatori integrum videbatur, aliorum curam gerere, quam quae maturando Lubecensi tractatui Nobis videbantur necessaria. Quapropter cum ex parte Coronae Sueciae haec tantum promovendo utrinque congressui narrabantur requiri, primum potestas tractandi
in debita forma & deinde salvi Conductus I. pro Legatis Coronarum I. pro garum agentibus 3.
324쪽
Pro earundem Confoederatis & Adhaerentibus Communibus per Germaniam , in genere & in specie pro Duce Bern hardo Vinariensi & Landgravia Hassiae, hoc addito promisso, itum iri illico ad tractatus utrinque , simul ac haec omnia praesto fuerint: id egimus diligenter, ut ea ab imperatore obtineremus. Qine, cum jam consecuti simus, informa a Nobismet ipsis ex aequo & bono praescripta, nec non ab ipso Legato Suecico. antequam ad Imperatorem mitteretur in eum casum, si illa obtineri in meliori forma non posse contingat recepta.
UestraeSerenitati judicandum relinquimus, quid jam facultatis nobis sit reliquum in hoc negotio, antequam ad congressum perventum sit. Ordinibus foederati Belgii pro jure nostrae vicinitatis & amicitiae, certe quam optime cupimus ; nec ignoramus, quantum nostra & omnium vicinorum intersit illos Conservari; neque etiam apud Tractatus, siquidem opus erit, faciemus, ut ullum amicitiae & benevolentiae officium in nobis desiderare possint. Quoniam autem ipsi in ordine dictorum communium confoederatorum non sunt, ipsorum negotia in partem Lubecensis Tractatus non venient eorum
quoque apud nos debito tempore nulla facta est mentio, & ipsi a nobis tale quid hactenus non
petierunt. Proclive erit Vestrae Serenitati hinc prospicere,Omnia, quae hactenus acta sunt, impediamento nobis esse, quo minus quicquam ante cnngressum, quantumvis velimus, in gratiam ipsorum faciamus. Si qua autem alia in re Serenitati Vest.
325쪽
parata sciat. Ita illi faustissma quaeque precamur. Dabantur Rensburgi die lo. Ian. 16sy.
Lisera Theologorum per Helpetiam Reformatorum, quibus a D. GUI LIEL M O M. Britannia Priamate s Archiepiscopo Cantuariens sollicite e gitant, ut CAROLO I. Magna Britannia Regi , bellum in Si otos desinatum omni, qua polini teret industria, dissuadeat, I0st.
REverendissime & Amplissime Domine Praesul.
Scitum naturae est, Apostolica autoritate firmatum : sive patitur unum membrum, siunul dolent omnia membra, sive honore afficitur unum membrum, congratulantur omnia membra. Ad
hoc quia accedit communio sanctorum illa, quam credimus & profitemur, quin Amplitudo Tua hane nostram epistolam in partem meliorem sit acceptura, dubitamus nulli. Amplitudo Tua ignorare haud potest, Germaniam nostram, quanta miseria, quanta calamitarum abyssus inundarit, annos jam continuos viginti, & quod excurrit. In Palati- natu imprimis, non ita pridem florentissima Imperii Romani Provincia, quanta desolatio invasit domos privatas, Scholas, Collegia,Templa, Curias, Palatia. Tacemus crudelitatis genera, omnibus retro seculis inaudita. Acerba haec & tristia sunt . cum illis, qui experti sunt ipsi, tum aetati etiam posterae, si posteritatem aliquam esse Illustris Domini adventus permiserit.
Caeterum haut minoro acςrbitatς urit animos
326쪽
nostros, quod Serenissimum & potentissimum M
gnae Britanniae Regem,exercitum in Scotos suos ducendum conscribere, sermone omnium percrebescit, & literae amicorum confirmant. Equidem nullas hic nobis omnino vel cognoscendi vel j udicandi sumimus partes, qui & conscii nobis sumus nostrae
mediocritatis, & falcem in alienam messem,aut non feliciter, aut non sine dedecore mitti non ignoramus. Sed nec dubitamus, quin viri ingenio & virtute praestantes,quibusMag. BritanniaeRegnum abundar, ardui hujus negotii causas, naturam, incommoda, denique serio serioque trutina pietatis examinent.
Hoc unum vero Amplitudini Tuae, honoratissime Domine praesul significare nos cogi r ingenuus Helvetiae nostrae spiritus, nempe difficillimis istis temporibus, nihil acerbius, nec tristius his turbis vestris omni Reformatae Ecclesiae accidere posse: Regem vestrum Serenissimum & Regnum amamus,
columus, veneramur: Regni statum suspicimus,admiramur, Deo voto & prece commendamus iuguter.Nec piae mentes,quarum certe in remotiore hoc territorio nostro est numerus ingens, antiquius quicquam habent felicitate, tranquillitate, ac omni beatitatum affluentia Magnae Vestrae Britanniae. ΛC. sectum hunc erga vos nostrum non nuper assum.
psimus, sed hausimus 3 Majoribus nostris, viris Religiosissimis, Ecclesiarum Anglicarum observantissimis. Hoc, ut imitaremur strenue, peculiari instituto quodam a pueritia nostra ultima studiu-mus. Et quoniam aliud nihil ad testandum amo-xem & observantiam nostram proficisci a nobis potest, id unicum nobis relictum est, ut in Pa-a R i ta.
327쪽
terilitatis Tuae sinum, curam & sollicitudinem nostram, suspiria ac gemitus nostros, pro Regni Vestri tranquillitate. conceptos, ac quodammodo viscerum nostrorum affectum. Omnem eXoneremus. Intelligimus Omnes, quam atrox sit
bellum civile, sive intestinum omnino omne. Uerum omnem crudelitatem excedit illud bellum, quod suseipi contingit ab iis, quos prius vel vicunia vel consanguinitas, vel Religio arcte conjunxerat. Hos ubi ad arma compellit, sive causa qua cunque vera, sive praetextus causae sponte vel speciose quaesitus, quicquid in partibus belligerantibus superest zeli, jam totum in surorem convertiis tur, per quem nec humanis parcitur, neque divinis. Quod si severitas Divina malum hoc Regno Vestro immitteret, Deus bone, quanta ludibria & gemitus Ecclesiae Reisrmatae, orthodoxae veraeque Catholicae arma vestra attulerint i Hanc igitur gloriam ibi, Vir Magne, pectore toto optamus,ut Tibi, &praesens & postera aetas secundum Deum debare possit florentissimae Monarchiae vestrae incolumitatem: Nempe ut hoc essicias, ne res armis, sed Regia Autoritate, clementiaque essiciatur. Certe praeter suavissimas conscientiae Tuae laetitias immortalitatem etiam celeberrimi nominis Tui folieissime consequi poteris: Nec non omnium piorum, praesertim auxilium vestrum exspectantium, animos Tibi habebis faventes, Deo gratias illi agent perpetuas, quod is per pietatem & pr dentiam tuam, Serenissimum Magnum Britanniae Regem hisce periculosissimis motibus, tot cives caede, Ecclesiam Vestram persecutione, Re-a gnum
328쪽
gnum incendio, matres stupro, patres Orbitate, tot piarum denique mentium myriades sollicitudine, plurimos desertionis discrimine, metuque liberaverit. Deum optimum Maximum rogamus
supplices, ut Regiae Majestati, quam humillime veneramur, Amplitudini Tuae . ac toti Senatui Regio consilia inspiret, quae Majellati ipsius divinae grata, Regi gloriosa, Regno salutaria & Ecclesiae militanti universae utilia sint, per Dominum Nostrum Iesum Christum, Amen, Mense Martio, I 6s'.
Amplitudinis Tuae Observantissimi,
Ecclesiarum & Academiarum, Tigurinae , Bernensis, Basiliensis &Scaphusianae, Pastores & Professores. Inscriptio.
Reverendissimo & Amplissimo Domino,
Domino Guillelmo, Archiepiscopo Cantuarie si, totius Britanniae primati & Metropolitae,Seis renissimae Regiae Majestati a Consiliis intimis. Domino honorando. XCII. Literae CHRISTINAS, Regina Suecorum, ad Reingem Gassia LUDOVICUM XIII. quibus eum, ut Carolus Ludovicus, Princeps Palatinus, e custodia, in qua Molini asservabatur, liberetur, amice compellat, ἰ0ρ.
Nos Christina Dei Gratia, Suecorum, Go
thorum , Vandalorumque designata Regina &Princeps haereditaria, Magna Princeps Finniandiae, Dux Esthoniae & Careliae, Ingriaeque
329쪽
LITER ESerenissimo, Potentissimoque Principi,
Fratri consanguineo, ac Foederato nostro charissimo, Domino Ludovico XIII. Franciae & Navarrae
Regi Christianissimo, salutem & prosperos rerum successus lSErenissime ac Potentissime Princeps, Frater, Consanguinee, & Foederate charissime. Ser
nitatem Vestram celare amice noluimus, Serenissimam Reginam Bohemiae nobis significasse, Filiaum suum Palatinum Electorem, cum iter faceret per Galliam , Rhenum versus cogitans, Molini detentum fuisse. Quem cum nullo alio id fine fecisse asseverat, quam pro stabilienda istic loci causa communi, Nos quam diligentissime per literas r quisivit, ut apud Serenitatem Vestram comme datione nostra studiosissima interveniremus, quo dictus Elector a detentione ista relaxari, & iter susceptum denuo ingredi atque absolvere possit. Nobis equidem nihil constare potest, quibus de causis Serenitati Vestrae visum fuit hujus ipsius ituneri remoram injicere: Quibus operose indaga dis tanto minus sumus sollicitae, quanto sine omni causa Serenitatem Vestram id fieri haud pasiam filisse speramus. Anxiis dictae Reginae nihilominus desideriis si detulerimus, praestandis tam assilis istae domui, ad rogata Matris, officiis, displiciturum Serenitati Vestrae minime existimamus. Nam praeterquam ex longo jam tempore, a communi hoste ac Domo Austriaca oppressionem domus
isthaec palla fuit, & non tantum quoad personas inclytas magnis injuriis atque violentia affecta, sed
330쪽
& ditionibus propriis ac Patria longe exest e coacta est, ε, justa commiseratione non immerito ducimur, quod indignationem aliquam Serenitatis Vestrae fortassis incurrerit Princeps, cujus beneficio & ope ad restitutionem in pristinum statuni ac libertatem maxima cum fructus & affectus spe promoveri potuisiet. Nobis sane & eo nomine commendandus, quod socius nobis foederis extitit in Germania, & qui inter caeteros Germaniae Principes, praecipuum locum &cauiam obtendit, ac quod ad praeiens negotium magis spectat, in consultationibus & consiliis ad Serenitatem Ve- iram plurimum respexit, veteris Observantiae me
mor , qua Praedecessores in illa Electorali Domo Legno Galliae promptissimis ossiciis addicti fuere,
quorum intuitu, nos non modo intercessionis off-C o apud Serenitatem Vestram, pro eo, quod nobiscum inviccm intercedit arctioris necessitudinis vinculo defungentes, amice rogamus, Ut bene-vIlum nostrae requisitioni locum concedat,sed & id
is neficit in Reginam Viduam & Principem Electoreae, adeoque totam istam domum conferat, quo detentus Princeps, benigne, ac primo quoque tempore dimittatur. Tantum Serenitatis Vestrae bene actum, omni procul dubio debita gratitudine ipfi agnoscent, & nos singulari id amicitiae locolia 3iturae sumus, ut quem custodiae mancipatum Serenit. Vest. detinuerat, Nostrae intercessionis beneficio dimissum ac liberatum Principem Domus praefata tribuat. Hinc quoque ordinario Noltro apud Serenitatem Vestram Legato, Nobili & Magnifico nobis sincere fideli, Domino Hugoni Gro-