장음표시 사용
181쪽
Da V1TA CARTVsIANA ratione & exemplo. In primis ut rationem gamus Cariusianae leges abstinentiam carnium prohibentes, nihil prorsus de huiusmodi nece sitate extrema meminerunt. Igitur pro regula magistrati,debent cum illius cxclusione prorsus accipi. Adde quod non tenetur quispiam essectus Cariusianus ad aliquid obseruandum,quod. anteri seruare no tenebatur nisi quantum sui si, ltus, suaeq; professionis, ac legis susceptae limites lis extendunt. Vt enim Diuus Bernardus in li- lbro de praecepto & dispensatione inquit : Quisiquis prosessus in quovis genere salutiferae vitae, nec ultra obedientiae legem cogendus, nec cia ltra est inhibendus, quam sua ipsius videtur lcomplecti professio. Non igitur ut ibidem lconcludit Bernardus ipse in Praelati iussio vel prohibitio praeterire debet terminos prosem . nis, quippe quae nec ultra extendi potest, nec contrahi citra. At vero ut propositum sequa- mur) Cariusianus nec suae profestionis,nec sum
rum quoq; itatutorum obligatione ad carnium l-- abstinentiam in extrema, certaque necessitate uobseruandam tenetur, quemadmodum ex e rum tenore accipi potest. Non igitur sui status u- contemplatione in eo casu obnoxius est Cartuusianus, sed ab obligatione ita prorsus immunis . putatur, Ut caeteri monachorum. Sed iam sv lnectamus exemplum . Constitutus in desertu Cariusianus quidam, cum nihil haberet, quoqvitae periclitanti propter vehementem sitim Oaetum acciderat, consulere posset, tandem id equi sui venam aperuit, & quem traxerat crum d rem siti consectus hausit. QD Uacinus ubi Pa. tres resciverunt, non incusarunI. Palam enim l
i erat homin seipsum non potui*ς crudu, equi l
182쪽
LIBER PRIMvs. IQn inique sanguine sumere quod vel horrorem incutit narrado nisi extrema eum adegisset ne cessitas. Quam quidem cum suis circumstantiis prudenter illi animaduertentes, nullumq; pr i te rationabiliter oriri scandalum posse a bitrati, nullas ei poenas, quas alioqui dedissent, imponendas censuerunt. Vides hoc exemplo, ut in extrema certaque necessiitate, quando pr*sertim suaptὶ natura nihil est scandali paritura, non interdicantur suis legibus Cariusiani caris nes edere,. Dicimus nihilo secius, ubi scand luna fratrum , vel Ordinis dissipatio aperte aut probabiliter immineret, Cariusianum non de
bere tunc carnibus uti. In eo enim casu cum spostolo dicere haberet: Si escascandalizat j - t.cans. trem meum,nou manducabo carnes maternum. Qua enim precor temeritate tunc auderet pro fou
do corpore foedito , quod sorsitan perendiξ in
putredinem, vermem,cineremque, communia humani generis opprobria, resoluetur carnibus vesci. Vesci, inquam, cum alienae iactura
salutis, cum insolito scandalo, cum denique periculoso sui ordinis detrimento cui si parui ladis lutionis rima pandantur, de illo actum putatur . No debet igitur in eo casu carniu esum 'praesumere, utpote qui l ege diuina prohibitus sit. i astipulatus Ioanes Gerson asserit,Cari,
sanu in extrema necessitate,quam carnes ededoverisimiliter euadere posse constitutum carni- ιbus abstinere posse, imo pro vitatione scandali debere. Siquidem Vt,inquit,plus est anima pro .
ximi,quam corpus proprium. QΠa in re colligi- cim amus, artusianu Vix unquam licite,ac salubriter comedere posse carnibus Vesci. Aut enim extrema necessi.
tas non ades aut si ades certa atet: indubia o
183쪽
16 DE VITA CARYvs IANAnitus non est: aut si certa est, plena tamen fides quae ad scandalum, periculumq; ditatutionis arcendum sufficiar vix fieri potest. Consider
ta enim temporis diuturnitate, qua sine carnium esu Cariusianu, ordo ita perseuerauit, ut nec unus quidem reperiatur, qui in necessitate edendarum carnium aliquando inciderit licet unus quidam, Vt diximus, sanguinem crudum bibere compulsus sit consideratis denique alijs permultis,uix posset modus reperiri, quo prstes suturique possent de ipsa necessitate extrema prorsus fieri certiores. Ad hanc igitur nouitatis praesumptionem grauescandalum, non tantum
apud Cartu sanos ipsos, sed apud probos quoq; seculares, fere semper suscitandum iri dubium
non est,quo tamen non satis vitato seper noxius creditur carnium esus. Dicimus insuper,Cartuis sanum in extrema, ccrtaqtie necessitate constitutum, non debere prima fronte carnibus ut,
sed quod in se ut nostrorum verbis Vtar in primis efficere, antequa edere praesumat. In rchus enim grauibus, insolitis, ac periculosis temerarium est quicquam incceptare, nisi primum ea, quibus opus est, praemissa fuerint. Debet igitur Cartu sanus esiti carnium insiletus, antequain huiusmodi necessitate sumere tentet,diligenister animaduertere, an ille sit indubius ac in uitalis necessitatis extremae articulus , quique vel suapte natura, vel alio pacto ubi rescitus si erit , non videatur cuiquam scandalum parere posse . Deinde plangere habet, quod in eum necessitatis articulum forsan suorum piaculcrum causa venerit simulque pientissimum Dominum suppliciter orare, Ut aliter quam per sum carnium dignetur tantae uecessitati proui-
184쪽
P R I M V s. i. dere. Insipiens etenim est, qui vel arduum aliquid sine oratione moliri prasumit,vel ingraui periculo constitutus, preccs fundere neglirit. D 3nique famem pro viribus patienter ferre,nc vol uptate potiuς igi videatu ri spemque in Domino figere, & de mucia rei exitum plenus fide postulari debet. Qui enim carnes in pisces 'commutauit, potetit &sine carnibus extremae calamitati succurrere. His enim obseruatis,p tamus Cariusianum huiusmodi; & quod in se est secisse,& carnibus syncere vesci posse. Putat& idem Dominus Ioannus Gerson, qui refert, cres . multos Cariusianos praestantes viros se rogatos, quidnam esset cffecturi, si in carcere,deser- Deareerotoue loco constituti, nihil haberent praeter cari conmmiones ad vescendum, protinus respondisse, se po-
tius absque scrupulo comesturos, quam mortis detrimen tu subituros. Q ibus & ego homi Iulus non dissentiens, sine ullo pectoris scrupotantae necessitatis agustia pressus obseruatis p tissimum illis, quae supra tetigimus pro vitando
mortis iaculo carnes ederent. Curarem tamen
diligentius, vel factu huiusmodi latere,vel necessitatis illius testes habere, quo & securius dis ciplinae regularis seueritate, quae forsan ad cautela infligeretur, euadere, & scandali occasionε longius arcere possem. Quod & reliquos Caselusini propositi cultores sand facturos puto. Sed sors an dicis, te mea verba mirari, Ut potE quibus carnes sanis indulgeam,' quas languidis
antea denegabam. Fateor, eas ut minus necessarias, quantum est ex parte morbi, languentibus denegasse. Nullus enim morbus suapte natura carnium esum necessario flagitat. At vero si cuipiam languenti certis time necessitatis extremae
185쪽
1ss DE VITA CARTvs IANA calamitas obtingeret spossunt enim languidis
scut & sanis multa,quae morbus non affert,do trimenta contingere) carnes tunc denegandas
minimὶ censui. Possunt equidem & ipsi tutius ac liberius, non quidem morbi, sed necessita Elis huiuscemodi causa, carnibus uti. Sed pergis adhuc, & quaeris: an sicut in huiusmodi ne- tcessitate possunt, ita & teneantur Cariusiani ipsi carnibus vesci ' Multa enim vel iure poD
sumus, ad quae tamen non astringimur. Haec quaestio nullam in Cariusianis, plusquam cet teris monachis, ambiguitatem habet. Eiusdem enim sunt in hoc vero necessitatis articulo conditionis. Esset autem maior quaestio in eo,qui de carnibus in nullo casu Vnquam edendis. expressum votum secisset. Vertim communis V Doctorum opinio sentit, penitus omnes in huiusmodi necessitate constitutos,non solum sycerὸ posse, sed etiam debere carnibus vesci, periclitantique vitae consulere . Ita enim Sanctorum authoritates aperte sonant, ita solidas rationes conficiunt. Tametsi nonnulli singi laritatis cultores aliter sentiant, dicentes, vel
potius somniantes, in eo casu abstinentiam h liusmodi licitὸ teneri, mortemque suscipi sine culpa posse. Sed trita sectari vestigia tutius est, illis praesertim conditionibus, quas superius tetigimus, obseruatis.'Qua in re videant infimi
obtrectatores , quam mendaciter ac perniciose lCariusianam abstinentiam taxent, mordeant, detestenturque. Videant, inquam, quam iniu- Rriose Cariusianos ipsos inhumanos, crudelesq;, '& homicidas vocent, & verbis & scriptis inse- etentur. Videant demum, quam sint in extre- l. mo iudicio rationem pro tantis ausis reddituri
186쪽
l r. In IR PRIMUS. IDi Non enim tam aperta mendacia, tamque grauia inuicia tandem inulta manebunt. Sed de his iam satis.
Glamur rationes, quastatuta Cartu lana circa δε- .Linentiam a carnibus perpetuam, se ipsam ἰά quoque abstinentiam oppugna
ΙΑΜ vero solutiones argumctationum priscipio adductarum nouissimo loco subnect mus. In primis tamen monentes, magnam ips tum obiectionum partem ex quodam libello contra defensionem ordinis Cariusiant,per sapientissimum Medicum magistrum Arnoldum de Villa Noua confectam somniato,decerptam fuisse.Non enim obiectiones illae, ut iacebant, positae sunt . Tantam enim Barbariem, tantauque inuolutionum tenebras squibus refertus est libellus ille) doctae aures ferre non potuis sentiQms autem eius author fuerit, nescio. Sus picor tame eum de genere fuisse eorum, qui sodebant in porta,& aduersus Ordinem Cartus num loquebantur.Sed utcunque res habeat, authqr ille quisquis fuerit, se moribus Epicurum, Barbarum verbis,sententiarum inopem, bon rum quoque literarum nescium, luculenter ostendit. Ostendit &se penitus arrogantissimu, quippe qui Medicinae quod vel aperte monstrat ignarus, ausus sit cum expertissimo, pro batissimoque Μedico pugnam inire,& demum carpere, quod funditus non capiebat. Sed iami responsiones eo subijciamus ordine, quo difficultates ipsae propositae fuerunt. Ad primam igitur,quq de voto erat,cum satis responsum sit, e S L unica
187쪽
DE VITA CARTus1ANA unica negatio satis est.Hoc est, nullum esse Ca 4 tusianis votum de carnibus nunquam edendis:
tantum abest, ut votum,quod extremam neces
statem complectatur,emittant. Ad alteram vero improbationem , quae de Cariusianis statutis agebat, in primis dicimus,le . tuum mi oblocutor cerebellum in ea re Pso labore fatigasse, cum statuta Cariusiana quae 'de carnium abstinentia meminerui, extremamn cessita em,Vt putabas, nequaquam amplexen- ' Itur. Q iapropter non fuerut abs te,velut iniqua, utam leuiter laceranda. Non suerunt quoq; Car-- utusiani ipsi de charitatis desectu temere taxandi. iNon demum vocandi crudeles aut inhumani, , I quippe qui suis lansui dis ea tribuant, quibus o- pus est. Sed fortasse aliquis tui similis dicat: cur non est extrem p necessitatis articulus per statuta ipsa peculiariter exceptus ' Multorum enim lubricam linguam expressa cohibuisset ademptio. . iRespondetur primum , in legibus huiusmodi tnon semper opori ere omnia verbis opertis consequi,quq linguacibus pessulum obdere possent, maxime cuiubeatur quisq; Vel reticere salubri-P ter,vel saniorem in partem interpretari. Adde nonnunquam limpossibile esse,casus omnes, qui feci udi merito possent,lege ipsa peculiariter co- iplecti,nec propterea tamen legem insufficientem esse.Deinde respondetur, non satis consulum te exceptionem huiusmodi fieri potuisse, cum in statutis humanis quandoque nimium expres Vt isa nocere soleant. Enimuero si casus huiusmodi speciatim exemptus suisset, putassent forte plerique in alijs quoque casibus carnium esum licere, aut certe casus alios excogitassent, Vel ne- .. lcessitatem simulassent hi,quoru ad carnes eden-
188쪽
Lra ER PRIΜVs. das appetitus, vel auiditate nimia, vel tentati ne alia concitatus fuisset. Itaque rigor ab itinentiae paulatim laxatus tandem a septis Carlusi,nis procul exulasset. Denique respondetur,
non suisse opus , additionem huiusmodi efficere, quod huiusmodi casuum exceptio s. tis aliunde trahatur. Et primum quidem legis naturalis rectaeque rationis quae vitam seruare iubet) lumen satis ostendit, casum huius, modi de numero eorum esse, qui nisi peculiariter includantur , passim excepti intelliguntur. Lege quoq; diuina hoc idem satis costar, quippe quae in exercitiis huiusmodi corporalibus rationabile obsequium esse iubet, nec sinit huius modi generales hominum costitutiones, casum extremae certaeque necessitatis ambire. Deniq; prudelia quadam ac discretione seu virtute epia cheiae potest susscienter hoc effici, quandoquudem per similitudinem accollationem ad ali sleges uniuersaliter latas,quae extra casum neces.sitatis extremae passim interpretari solent, con sci potest, di hanc quoque Cariusianam legem cum illius necessitatis exclusione capiundam esese. Non igitur expressa seclusione opus fuit. niam rursus statuta ipsa propter generalit tem carpis,dicens in primis,qu0 generaliora,eo peiora esse:Respondemus,& argumentationem tuam nullius esse momenti,& similitudine quoque adductam nihil proposito conducere. Lsso enim: bonum communius caeteris paribus sit melius, & e diuerso malum generalius, sit peius saltem extensiue nihil tamen ad rem,cum ipsae constitutiones Cariusianae de quibus sermo est iustae sint,& ab omnis erroris iniuria prors' immunes,nec generalitas quicquam officit, ut satis
189쪽
i o DE VITA CARYvsIANA Nostensum est Supponebas igitur quod non basti consuetudines ipaeas iniquas esse, salsiin,
esse docuimus.Sed nec altera probatio qua cori ficere nitebaris, costitutiones ipsas rationi con sentaneas no esse,propter varietatem eoru, Qui bus latae sunt quicquam valet. Etenim in Repi, blica maior est moru,complexionum,allorum. que id genus disparilitas, quὲm in comunitate fCartussianamee tamen publicas leges squae gen ratim imponutur) propterea iniquas esse quis quam, nisi mentis inops,dixerit. Esto, nonnulli maiore difficultatem in earu obseruatione patiantur,quam alij. Vt enim in corpore humano habet unu membru pro alio pati, ita in corpore mystico. inam ob rem non est lex reprobanda, quae generatim lata non potest aequa facilitate ab omnibus impleri. An omnes obsecro) dius. num de seruanda castitate praeceptu aeque facilia ter observent i Minimὶ quidem. At vero quis, nisi impius ac blasphemus, praeceptum ipsum vellicare praesumpserit' Non debet igitur lex propter varietatem eorum, quibus fertur m 'do alias iusta si iniqua censeri. Dicimus insuper, omnes eos, qui Cariusia- . nam sarcinam suis humeris imposuere, primum probasse sufficienti tempore, an satis aequa viaribus foret. Qitapropter si senserunt eam imp . rem atque maiorem, non debuere ad eam perpetuo serendam se astringere, cum eos cog ret nemo. Ad haec dicimus, non obstante complexionum Varietate,alimenta, quae Cariusianistribui solent, satis omnibus esse adeo quidem, ut nihil loci iustae querimoniae relictum sit. enim arceatur, aut certe leuetur fastidium, non semper idem alimentorii genus tribuitur. Sin-
190쪽
t La 8 v R P R I Μ V s. I rgulis quoque ita seorsum prouidetur, ut nullus iustam querimoniam intentare queat. Quod si in communi resectorio singulis forsan tribu tur quod usu venit aliquando quod alicui vel ingratum,vel ineptum sit:profecto ille debebit
pro seruanda unitate, Vel in una refectione patieter serre,pr sertim cum semῖ aliquid detur, Ppro uno pastu vitam sustentare queat.Deniq; si duo condimenta habeantur, scilicet fames,&bona voluntas, nullus erit querimoniae locus. His enim condimetis omnia sapida efficiuntur. mobrem non est, cur propter complexi num, aliorumque huiusmodi varietatem, d beant Cariusianae leges taxari. Quod autem po sic non contentus responsione quadam, quae Winter argumentandum data asserebat, s&benhὶ . . , statuta ipsa Cariusiana cum seclusione necessit iis extremae capienda esse,cotendebas per illam particulam nulla ex causa in statutis ipsis posi-. Distam,extremae necessitatis casum includi:Respo- ea a.
demus in primis, falsum illud esse, quod garris.
Iam enim satis docuimus, nullo in casu, quantum ad morbum pertinet,necessarium prorsus esse carnium esum . quamobrem recte nulla ex e prodi causa permittitur languidis carnium esus. De inde si forsan contingeret extrema , certaque
necesiitas: dicimus, particulam illam nulla ex causa duntaxat illas secludere, quae per rati nem rectam excludi possunt , ut sit sensus, nulla ex causa , nisi rationabilis sit tusque adeo,
ut etiam extremam necessitatem complectatur languidis permittitur carnium eius. Viisi des igitur, qu m inepte locutus sis. Sed nec ,