De vita Cartusiana libri duo auctore Petro Sutore s. theolog. doctore ac Parisiensis Cartusiae priore olim celeberrimo. Accessit iam primò Arnoldus Bostius de illustribus aliquot eiusdem ordinis viris

311쪽

DE VITA CARTV3IANAgens abijt in montana cum festinatione. Ete nim quae ante sola in intimis pe netralibus versabatur, & in domo sera suerat, festina in pu lico fuit: frequentius enim, Ut ait Ambrosius,1 . . videri in publico displicebat. Ipsius quoque

Domini Saluatoris Praecursor ac Baptista Ioan- . ' nes diuinis oraculis praenunciatus, sanctificatus in utero, miraque natiuitate decoratus, petisrentes quamuis sancti essent destituit, peric losam fugit hominum frequentiam, solitudi-

nisque secreta, utpote tutiora, a teneris Ungui--tb.n culis petiuit. In deserto prorsus admirabilem, Ρη non ita imitabilem vitam egit. In deserto Vox illa clamans, vipereas generationes insi- mulauit, & ut dignos poenitentiae fructus age rent, Domino viam pararent, rectasque fac rent semitas eius,admonuit. In deserto non populum tantum, sed & ipsum Saluatorem ominnium baptizauit, quem & digito monstrauit. . In deserto tantum humilitatis consecutus est, Mati. M. ut licet Christus putaretur: se tamen indignum esse, qui corrigiam calceamentorum eius fouueret, palam fateretur. Qid plura In deserto tantum virtutis ac persectionis sibi conci. . liauit, ut nec Herodem arguere, nec carcerem subire, nec demum pro iustitia mortem oppe- . t tere formidarit.Vides ut nouae legis,sicut&v ' ' . teris ex deserto manarint exordia. Vides,ut Sau uator mundi in ipso redemptionis principio. i. praeconem ac praecursorem suum heremi acco- lam esse Voluerit, quatenus aurora in mundum . 'veniente, ex solitudine lucifer veritatis erum peret. Vides demum,quantum ad poenitentiam. ' agendam, consequendamque & humilitatis de . . Vitae persectionem,apta sit solitudo.Petrus quo-

312쪽

LI E A R P R I Μ v s. 293que ipsius Saluatoris Apostolus, cum ad eum venirent nuncij a Cornelio missi, testi superio. ravi oraret ascendit,quod non casuale, sed consuetudinarium fuisse putatur, ubi & raptus in mentis excessum, miram prorsus visionem viadit, qua plane edoctus, neminem communem aut immundum dici debere, intellexit. Caeteri quoque Apostoli Domini, quantum eis per facultatem licebat, a turbis seipsos sequestrabant. Etenim semoti,& in unum collecti erant,quando Spiritum sanctum insolito modo suscepere. Ab hominum quoque congressione seiugati habitabant, omnia habentes communia, & Vitae monasticae ac solitariae exempla monstrantes. In quibus fuit & Euangelista Ioannes, cui Saluator ipse multa dum apud mortales conis uersaretur familiaritatis signa ostenderat. Qui postmodum in Pathmos Insulam relegatus, dum solus esset, mira vidit sacramenta, miramque Apocalypsim & habuit,& scripsit,cuius ple-- nam intelligentiam si quispiam dixerit se fuisse assecutum, ipse viderit. Denique in ipsa Apocalypsi inducit mulierem amictam Sole per quam fidelium signatur Ecclesia; in desertum locum, datis sibi duabus alis, volaturam, ibuque a Deo certis temporibus nutriendam. Vides quam tutum sit a facie serpentis antiqui r fugium atque asylum ipsa solitudo. Sed cum Solitario

iam satis sacrae scripturae campum percurrentes egregios ex lolitudine Hores excerpi erimus,

alia quoque solitudinis praeconia ex alijs proferamus oportet. In primis illa beatissima pecca D c. 7, trix, Apostolorum Apostola Magdalena Larvri soror, suis in Evangelio lachrymis baptizata, prodeat in medium, quae licet sua sibi pia T 3 cula

313쪽

cula donata fuisse non dubitaret , nihilo secius solitudinem tanquam 1ecuriore adluit,ubi coelestibus quotidie cibis refecta, Angelicoque c5- ώ sortio assueta, mirabilem prorsus vitam pluria imos annos exegit. Q no sane tempore multi Apostolica rudimenta feruoremq; sectati, urbes Palestinorum destituentes,in solitaria suburba nase receperunt,proptereaq; monachi, hoc est, solitarii sunt nuncupati: quod Cassiani testimo- nio superius comprobauimus. Apud Alexandriam quoque multi quod diximus) solitariae viis sectatores eodem tempore sub Marco Eua- gelista insignes fuerui, quorum nomina in libro

vitae scripta creduntur .Verum has solitariorum primitias, quae in noua lege subortae sunt, praetereules,afferamus peculiariter illustres quosda, quos lirudine adamasse, memoriae proditum est. Inprimis occurrit Paulus primus heremita, quem sic vocatum fuisse per antonoinasiam o- pinamur,Vtpote qui Iongiore tempore quam caeteri, solitudinem proruis extremam iugiter coluit. Hic igitur persecutionis procella det nant ad deserta montium confugiens, dum finem praestolaretur, necessitatem vertit in volutatem.Grande vestibulum quod aperto desuper caelo patulis diffusa ramis Vetus palma con- ,

texerat pro habitaculo habuit, cui & palma

ipsa vestimentum praebuit. Contextis enim palmarum solijs vestiebatur , cibum quoque ei quadraginta fere annos palma ipsa tribuit. Post- modum vero sexaginta annos, dimidij panis fragmento per coruum sibi quotidie delato pastus est, qui&prophetiap spiritu claruit . Tandem

centu 3ctredecim annos natus,& B. Antonio

mirabiliter reuelatus , tandemque inuentus ab eo

314쪽

ab eo Leonibus iuuantibus, suisq; pedibus sessam capacem unius hominis locu fodientibus sepultus est in deserto. In quo nonaginta annos victitas, nullo mortalita visus fuerat. Ipse quoque Antonius solitariae vitae illustriator, cultorq; egregius solitudinem in ipso iuuetutis flore petiuit. In qua grauioribus cupidinis iaculis agitatus, palmam Victor habuit, tentatosemq; suum in specie teterrimi pueri ad .pedes prouolutu ac blandientem cernens,cotempsit, risit, conspuit. In solitudine quoque aduersus tartareos hostes assidua bella gessit,& modo visibiles,lmodo inuisibiles colluctationes perpessus, nec aduersarijs unqua illis cessit, nec ab eis superari potuit.

In heremo etia miram vite sublimitatem ac perfectionem consecutus est. Quis enim feruorem assiduitatemq; orationis, quis excessus contem plationu,quis reuelationes diuinitus factas, quis demum virtutes ac gratias in heremo ei collatas, dignis Verbis consequi possit'Prophetiae spiritus praeditus futura praedixit, innumeris claruit miraculis,doemones fugauit, curauit morbos,& demum indigetibus ad se confugientibus opem tulit.Ea de re totum pene orbem fama illius peruagata est. Cuius & odore tracti penὸ innumeri ad vitam solitariam se contulerunt. Ab Antonio enim omniti incitata fuisse studia legi, tur. Deniq; Antonij fama permotus Augustinus Doctorum praestantissimus, ac propterea in alterum viria mutatus, post testatissima ut ipse in confessionibus loquitur audita eius miracula, cap.s. ita clamasse fertur: Quid agimus Surgunt indocti & coelos rapiunt, & nos cum doctrinis nostris ad inferna demergimur. Vides quantum

debeat solitudini respublica Christiana, cui se,

licet

315쪽

j as ς DE VITA CARTVsIANA licet ita eximium Doctorem sub nidore pro meruit. Porro in deserto tantam Antonius doctrinam est assecutus, ut nullus Doctorum ei se praeferre auderet. Formidabant enim eum Eth- ' nici Philosophi, quos mira verborum subtilitate vincebat. Timebant & Arriani haeretici pestiferi, quos ut confutaret, fidemque Trinitatis astrueret,ad tempus solitudine dimissa Alexan- i driam suo Pastore scilicet Athanasio) vidu tam,adiuit. Sed unde quaeret aliquis tantam

habuit scientiam, qui literas non didicit ψ H buit sane Augustino in prooemio de doctrina Christiana referent non ab homine, sed diuia '

. nae reuelationis infusione. Itaque diuinam Scri puta te pluram inprimis calluit,quam ad omnem acti nem afferre solitus erat. Denique ex sapientiae sibi datae thesauro documenta 'permulta solita- rijs necessaria deprompsit,e quibus unum duntaxat in medium afferre sufficiat. Enimuero,

Cassiano reserente, cui' fuisset a Patribus di tissime quaesitum atque disputatum, quaenam possit monachum a diaboli laqueis sem-- Q, per illaesum protegere,rectoque tramite ad pe ria, dis fectionis euehere fastigium: alijs alia opinantibus, demum intulit Antonius, hoc esse potissi- ' mum discretioni tribuendum. Nec iniuria quu dem. Ea enim est, qua praecipue comitante,ὶ qua gignitur, humilitate baduersus omnes do ' monis illusiones ac laqueos quibus totum mun- ' dum resertum vidit ipse Antonius solitarium. i μ tutum prorsus efficit atque munitum. Sed de iis μὴ - iam satis. Athanasius ipse, de quo nuper memianimus qui & Antonio pallium dederat. quo Paulum heremitam defunctu obuoluit, & An-.- ' tonii ipsius vitam Graece scripsit Atrianae per-

316쪽

secutionis insaniam fugiens, urbem suam delii- tuens,in cisterna septennium latuit, ibiq; solem corporeum no videns, sed Solem iustitiae intra se habens, symbolum fidei fideliter edidit. Cernis rursus, ut fidei testimonium ac robur exso litudine prodierit. Siluester quoque circa haec ly ster. tempora persecutionis saeuitiam confugiens, in montis Soractis solitudinem secesiit Sed ad eos, qui passim solitarij dictitur, redeamus. Hilarion Hildae . audiens celebre nomen Antonij, perrexit ad eu, cuius cum vitam fuisset cotemplatus, & tandem propter populi qui ad Antonium concurrebar frequentiam, animaduertens se solitari E pro Voto agere non satis posse,heremum terribilem ingressus est. ubi membra tantum coopertus se eo,quod nunquam lauabat) superfluum esse dicens in cilicio mundicias quaerere & quindecim tantum caricas poli solis occasum comedens, breuem cellulam latitudine pedum quatuor, altitudine pedum quinque extruxit. Quam usque adeo sollicith iugiterq; coluit, Vt non tantum in modo ciuitatem, sed nec villulam quoque ingrederetur. Quam asperam vero atque mirabilem egerit vita, quas virtutes sit assecutus, quot demum signis fuerit insignis effectus, longum esset enarrare. Qui autem haec nosse cupit, Vitam eius a beatisimo Hieronymo conscriptam per- legat,in qua nihil ita miratur Hieronymus imis,quam quod Hilarion gloria & honorem calis

care potuerit. His vero temporibus quatum exemplis Antonij ac discipulorum eius, in Α figypto, Palaestina,alijsque locis incrementum sumpserit solitaria vita, facile dici non potest, si qui dem vastas illas ac terribiles AEgypti solitudine quas propter ariditatem noxoriumque ani-T 1 malium

317쪽

a ,3 DE VITA, CARTusIANA . malium copiam humana conuersatio non nm: uerat ingens monachorum caterua colere coe-

Musa. pit.In quibus fuit Μacharius AEgyptius: Antoriis Ag nij discipulus famosissimus, & signis ac virtutubus percelebris,qui habitationem Scythicae so

. . litudinis primus inuenit, mortuumque unum excitau it ad probandam cuiusdam innocentia, i ' cui homicidii crimen impingebatur . Alterum. quoque ad fi dem astruendam suscitauit. Alteri λυ - quoque Macharius Alexandrinus praefati con- temporaneus, amator&ipse heremi egregius,

qui paruulos quosdam AEthiopes huc atque ite Iuc per totam Ecclesia discurrentes, ac singulis monachis varie illudentes, dum officium diuia' num ageretur,intuitus est. Qua nimiru visione intellexit vanas & superfluas cogitatione, tempore orationis emergentes, doemonum illusi sione fieri, ac torpentibus, in deuotisque mon

λα- Lbis ingeri solere. In iis etiam Patribus extitit fi liis. Paulus Simplex, Antonij Discipulus, qui usque

adeo obediens fuit, ut quodcunque ab Antonio dictum fuisset, tanquam praeceptum Dei cur, ret diligentius obseruare. Itaque obedientiae humilitatisq; merito in tantum. spiritalium gra-- f tiarum culmen ascenderat, ut multo plures ac potentiores Virtutes per ipsum, quam per sam ctum Antonium Dominus faceret. inos enim

Antonius curare non poterat, ad Paulum miti

bat, qui ab eo curabantur. Fuit quoque in iis Antonij Sectatoribus Ammon, quo habitationes monachorum Nitriae sumpserunt exordiu, cuius & vitam in summa admiratione habuit Antonius,& animam quoq; , dum exisset a co

pore,vidit ferri in coelum. Fuit&Pythirion, ν inis. etiam Antonij Discipulus, cui & gratia sanit,

318쪽

LIRER PRIΜvs. 299 tum,&pbtestas aduersum doemones ingens aderat. In ijs quoque fuit Paphnutius nominatissi- Papb mus apud Thebaidem anachoretes, angelicat quide vitae, qui cum non semel orasset, ut ostenderetur sibi cui sanctoru similis haberetur, tandem post multas reuelationes sibi factas astitit angelus dicens ei: Veni iam benedicte Domini. Ecce mecum adsunt prophetae, qui te in suum suscipiunt chorum. Caeterum si omnes eos, qui exemplo Antonii ad colendam solitudinem iis temporibus incitati sunt, praeclaraq; eorum gesta adferre speciatim tentaueror & rem viribus imparem,& lectori fastidiosam aggrediar. Nam& Hieronymus, qui multis laboribus ni agnisq; Hieram

periculis illas AEgypti solitudines adluisse,

multosq; Patres ibi se vidisse commemorat, ia. tetur supra vires suas esse de omnibus explicare. Itaque cum aliquot praestantiores, ultra eos de quib' peculiariter paulo ante meminimus, pr tulisset in medium, videlicet Ioannem AEgyptium, Hor, Brunonem,Therme, Apolon tu conis

sessorem, Ami nomen,Coprete, Mutium, Esaia, Paulum, Anuph, Haelenum, Heliam,Eulogium, Apellem, Serapionem, Apollonium martyrem, Dioscorum, Ammonium, Didimum,Cronium, Originem Jyamonem, Ioanne, &deniq; Malchum monachum, in quibus nonnulli fuere ipsius Antonij non solum imitatores, sed otiam discipuli, quos adhuc suo tempore superstites Hieronymus ipse in Thebaide, Nitria, alijsque locis vidit,ita demum subiungit. In alijs quoq; quam plurimis locis AEgypti sparsim vidimus

sanctos Dei virtutes multas & mirabilia facientes,&gratia Dei plenos, sed paucos ex multis

memorauimus: de omnib' enim explicare supra vires

319쪽

3oo DE VITA CARYvs IANA vires nostras eli. Nam de his, qui in superiore Thebaide,id est, circa Syronem habitare dic tur, auditu solo comperimus, quod his penὶ mnibiis quos vidimus, celsiores illi & magnificentiores habebantur. Accedere vero ad ipsos pro timoris periculo nequiuimus. Vides ut Hi ronymus non potuerit peculiariter de omnibus verba facere. Sed quid mirum i cum alibi dicat, di numero immensos,& virtutibus incomparabiles,in diuersis AEgypti partibus fuisse, quorumeritis & mundum adhuc stare dicebat. Cui s iis astipulatus D. Augustinus eius contempor neus licet natu minor, in libro de moribus E

clesiae, de solitarijs ipsis ita inquit. Multi usque adeo sunt Dei amore flagrantes,ut eos in summa continentia atque mundi huius incredibili contemptu,etia solitudo delectet. Quid est quaeso quod viderunt, qui non possunt hominem via dere φ Profecto illud quicquid est, praestantius

est rebus humanis, cuius contemplatione potest homo sitne homine vivere. Et subdit. Nihil de his dicam, quos paulo antὶ commemoraui, qui secretissimi penitus ab omni hominum conso tio,pane solo qui eis per certa interualla temporum affertur) & aqua contenti, desertissimas terras incolunt, perfruentes colloquio Dei,cui puris mentibus inhaeserunt, & eius pulchritudianis contemplatione beatissimi, quae nisi Sanet rum intellectu percipi non potest.Nihil,inqua, de his loquar. Videntur enim nonnullis, res humanas plus quam oporteret deseruisse, non intelligentibus quantum nobis eorum animus in orationibus prosit, & vita ad exemptu, quorum corpora videre non sinimur. Sed hinc disputare longum & superuacaneum puto. Nam hoc tam

320쪽

LI AER PRIΜVS. Iorexcellens fastigium sanctitatis,cui non sua spon- ite mirandum & honorandum Videtur, orati ne nostra videri qui potest Vides quam cocor diter tanti Doctores Hieronymus & Augusti- tinus solitarios sui temporis & multos &virtutibus admirandis insignes celebrant. At vero huiuscemodi sanctissimis Doctoribus no satis fuit . i litariorum vitam commendare,nisi & pro viribus eorum sectarentur vestigia. Enimuero Hieronymus ipse primum sui praeceptoris Grc-gorij Naxianzeni s qui dimisso Episcopatu ruri

vitam monachi arripuit ) exemplo concitatus, solitudinem vastis limam , Solisque ardoribus exustam petiuit, Ubi quantu aborum ac tentetistionusuerit perpessus, locupletissimὶ testatur. Postea vero Bethleem cotendens,& velut manis His D suetissimum animal ab Dominicum praesepium secedens, alterumque solitariae vitae genus arripiens, tandem multos eiusdem propositi alumnos habuit, cum quibus solitarie victitans, incredibiles suscepit labores,non sibi tantum, sed toti quoq; posteritati ac Dei Ecclesiae perutiles. Cuius etiam tempore quo multa propter diutinam eius vitam obtigerunt) vel circa, erunt &alij plurimi Patres egregii solitarii, de quibus no

Hieronymus ipse, sed alii peculiariter memine- .., runt. In quibus quidem numerantur Arsenius,l Frontoni', Simeon, Pastunius, Onufrius, Abraham, Palemo, Pachomi' vir admirabilis,Theodorus, Sylvanus, Petronius, Orsisius, Zacheus, Vitalis Effrem,Zenon, Moyses, Isaac, Poemen, . Agathon,Apollos, Pior,Anastis', Daniel, Pau- L. Ius, alijl permulti, quorum sententiae, virtutes,merita ac gesta in Vitis Patrum sparsim habentur. Sed quid de viris dicere pergo i cum Ze