장음표시 사용
361쪽
Liga a PRIMVI. de Cartu sanae vitae commoditate agetur. Inte rim obsecro,si vita solitaria debite suscepta, nec superis grata,nec mortalib' fructuosa foret, qua ratione Dominus sacris in literis solitari u crim- mendasset, beatissimum Iob hoc modo alloquens: Quu dimisit onagrum liberum, ct vincula eius quissoluit Cur dedi in silitudine domum, ct tabem nacula eius in terrasalsuginis ' Contemnit multitudi
nem ciuitatis, ct clamerem exactoris non audit: cir
cunspicit montes pascuasua, ct virentia quaque perquirit . Qua, inquam , ratione fuisset mysticus onager, id est, solitarius tantisper Deo comis mendatus, si vita solitaria nec laudabilis, nec utilis esset Commendatus si quidem est solitarius illis in verbis, quod sit a secularium negotiorum turbine liber, cuius & vincula sol uuntur, quando carnalium desideriorum atque infirmarum cogitationum nodi dissipantur. Commendatus, inquam, quod cum solitudine corporis, solitudinem quoque mentis habeat. Turba etenim desideriorum terrenorum profligata,intimo cordis potitur silentio. Et vitae quoque huius tabernaculis degens, coelestis p triae sitibundo desiderio succeditur. Commen datur etiam,quod humanae couersationis com merita,studiaq; praua deuitet, & exactoris quoque,dcemonis semper mala suggerentis, violen
tos tentationu motus non admittat.Non admi
tat,inquam , exactoris ventris, quotidie debituquoddam exigentis,desideria flagitiosa. Commendatur denique,quod altis contemplationibus quibus suauiter pascitud intentus, aeterna quae nunquam marcescunt) bona desiderando requirat. Quod igitur ita sit diuinitus commen
362쪽
3ιε DE VITA CARTVsIANA &utilitas. Adde quod idem Dominus Oset se
cundo , de anima, quae diuinae contemplation vacare desiderat, ita inquit: Ducam eam insoιitudinem,ct loquar ad cor eius. Haec putas a Domino
diceritur,nisi solitaria vita & ei grata, & appri-mὸ laudanda soret' Non prosecto. Sed de his satis. Ad ultimam obiectione multas in solitariam
vitam oblatrationes complectentem, quae pas sma plerisque secularibus leuiter depromuntur 'Resipondemus, vitam solitariam no esse imprudentiae arguendam. Etenim si debite susti-Platur, securius ac frequetius vitae persectae sublimitatem assequitur, qua vix socialis vita mulistiis exposita periculis consequi potest. Siquidem Ionge dissicilius est in humana conuersatione bene vivere,quam in solitudine. Quod facile conficiet, qui diligenter illa pericula, quae in cuuili consortio reperiuntur, aduertere Voluerit. Nec tamen inficiamur, virtutes in medijs saeculi turbinibus posse comparari, sed dicimus,eas admodum raras esse,quarum & facilis est iactura. Non negamus quoque, eos qui urbes habitant
salvos fieri posse, sed putamus id perdifficile,
quod & cum ingenti periculo ac raritate contingere solet. Quod autem subiungis, mi Oblocutor, si omnes emciantur solitarii, res humanae peribunt: Dicimus pariter tibi post diuum Hieronymum, si omnes tecum fatui fuerint, nullus sapiens erit. Dicimus, inquam. illud motricum: Si calam rueresimulta caperentur aIavaa.
Rara est virtus,quq a pauci stimis expetitur, propter timendum non est, genus humanu propterea perituru. Quod insuper vitam solitariam temeritatis insimulas, dicens, multos ab ea exta cidisici
363쪽
cidisse, pari rnodb dici posset sed implf taxa dam este Christianam religionem , quandoquidem multi ab ea defecerunt. Sed rectius aliter dici potest,pro diui Chrysostomi sentetia, pa
cos aliorum coparatione ab huiusmodi vita corruisse.Ea propter non carpenda, sed potius la danda est, utpote quae tantae sit virtutis, ut nec in fiscundas arbores suis in sylvis retinere soleat. Quod vero addis, paucos vitae huius cacumen conscendisIe, hoc plantanficiamur, cum innomerabiles olim fuisse huiuscemodi, memoriae proditum sit. Age vero,si pauci essent ut tu falso putas nunquid propterea culpanda foret solit ria vita Minimὶ quidem, cum in alijs vivendi modis rari semper fuerint, qui vitae persecti nem sint assecuti,nec tame status ipsos propte
damnare iustὲ possis. Quod autem postea
quaeris, quid opus est tanta vitae sanctimonia ac perfectione ' Nonne susscit communis vita'sta non quaereres, nisi te totum desidiosus spiritus possideret, qui bonis omnibus inuidens,&i numeras quas habeo nequitiae sus versutias ubiaque spargere gestiens, hanc quoque excogitauit dissem itinuitque insaniam, quae callidE adm dum bonis operibus impedimento foret. Dic obsecro mihi, quis, unquam nisi mentis inops contentus fuit, partim doctus artifex euadere, quando doctior fieri potuit ' Quis paruus memcator, ubi plurimas ei merces licuit aggregaret Quis pauper, quando sibi ditescere concessum fuit' Quis denique palum literatus, quando lit
ras multas potuit comparare Nemo plane, Cuin igitur ita rcs habeat,ut in caeteris rebus copiaut, incrementum,persectionemque multam & d
sideremus,M quaeramus: cur precor,in virtutiabus ipsis,
364쪽
33 DE VITA CARTusIANAbus ipsis, quae praestantiores sunt ac utiliores, non faciamus t Adde quod persectum esse nolle, delinquere est. Denique turpe est,seruum ad dominum suu cum paruo lucro redijsse, qui cum magno venire poterat. Quod deniq; subnectis, solitarium no esse de sua salute securum, fateor id quidem. Sed obsecro quis ille status est, qui viatorem in hac peregrinatione tutum faciat i Haec obiectio
totius inertiae ac nequitiae fomentum est, quam tamen nihil habere apparentiet facit E conficitur. rei P ri enim modo diceretur agricolaec quid tu frumentum seminast Non enim tibi compertum est,an granum, quod in terram iacias, crescere
habeat.Eodem modo & militi obii i posset, cui
militas ' Non enim exploratum habes,an victoria sis potiturus. Simili modo diceretur mercatoribus , opificibus, caeterisque id genus hominibus: cur vos laboribus incumbitis' Non enim de lucro reportando prorsus estis certiores. D nique Christianis omnibus dici posset, curvos diuinorum mandatorum obsit lationi operam datisicur vos piis laboribus atteritis ' Non enim de perpetua salute con sequenda securi estis. Hse autem ex intimis tartareae fraudis penetralibus
deprompta, cum passim & merito quidem
non curentur,nec illud quoque, quod in solit riam vitam allatum est, curari dcbet, sed potius sectanda sunt, quae superis grata , optatam salutem asserunt.Nec interim a bonis operibus cecsandum est, sed securiora Videntur amplexanis da,certaq; sectanda:incerta vero ac futura quae Deus hominem latere voluit)temere destituenis da non sunt. Q msquis enim & fideliter &perseueranter diuinis responderit mandatis, pr culdu-
365쪽
I Lias RPRiΜvs. euldubio saluabitur. Sea dicis: Quid scio,si ini finem Vsque perseuerauero ζ Et ego similiter
Quis nouit, si tu perseueraturus non sis' Cum Mes igitur neutrum tibi prorsus exploratum sit, cur in tuam perniciem alteri magis credendum pu- mmci ras; praesertim cum satis noris, facienti quod in se est,perseuerantiae munus nunquam denegari
selere. Non igitur posthia huiusmodi latcbrosam quis excuset insaniam,quae totius ignauiae ac dissidentiae parens est. vertim ab his se tricis explicans, melioribus incumbat, altioraque ac persectiora quantum poterit sectetur, quoniam cum mors aduenerit, omnia quae quantumuis multa tum fuerint congesta pauca paruaque ubdebuntur.Sed de his iam satis.Quod aut in calce ' ais, solitudinem h omines melancholicos facere solere, hoc cocedi potest de illa, quae inepte suscipitur,coliturque indecenter. Sed de illa,quae diuerso modo se habet,secus est: qus licet quandam sanctam tristitiam pariat, tamen internam laetitiam habet, quemadmodii in solitariis penὸ
innumeris patuit. Caeterum ad Cariusianam uti tam iam redeundum est.
Ostenditur inprimis, Cartu nam vitam eo stat
riam,anachoreticam,o nihilominus utcumque mixtala: deiηde opposita rati nes dissoluuntur.
Postquam satis de solitaria vita prosecuti
sumus, de Cariusiana vita peculiariter gamus oportet. Ostendamus igitur inprimis, eam & solitariam & anachoreticam esse,& nihilominus eam utcunque mixtam dici pos
se. Deinde rationibus superimata quae
366쪽
336 DE VITA CARTusIANAtria illa improbare nituntur, respondeamus.In- lprimis ergo prob emus,eam solitaria esse, quan- ldoquidem solitudini cellae iugiter incumbit. lQuod non tam ratione Vel authoritate, quam sexperientia ipsa confici potest, quod prorsustis esse debet, quandoquidem contra experientiam pugnare,insanire est. Non itaque videtur in re huiusmodi diutius frustra laborandum. Ergo probemus , quod non ita palam est, eam heremiticam seu anachoreticam esse. Inprimis authoritate Summi Pontificis, qui in priuilegio Cariusiani ordinis confirmativo, ipsum ordinem heremiticum vocat. em sectari successores eius permulti,ac varijs ordine ipsum pruuilegijs decorantes, heremiticum eum Vocitarunt. In quibus sunt Alexander tertius, Lucius tertius,Clemens tertius,Celestinus tertius, H norius tertius, Alexander quartus, de quibus. postmodum agetur. Gulgo quoque noster, qui primus Cartulias consuetudines in volumen reis degit,vitam quoque ipsam Heremiticam,& d mos Heremos vocat. Cui rei D.Bernardus pra fati Guigonis contemporaneus astipulatur, dicens, antequam solitariae vitae gloriam se inus
nisi e in campis Sylvar, in monte Dei, in 'monte pingui. Denique vita illa optimo iure dicenda est heremitica,quae in heremis agitur, iugitermanachoresim sectatur. At ita esse de Cariusiana vita palam experientia ipsa declarat. Igitur Ca tusianam vitam no modo solitariam, sed etiam Heremiticam seu Anachoretica esse, fatendum est. Verum ne frustra in rq satis aperta amplius
desudemus,tandem probemus,Cariusianam vutam utcunque mixtam esse. Qua in re aduertenis
dum est, Vitam, quantum hic sufficit, duobus modis
367쪽
modis mixtam dici posse. Vno quidem modo,
cum exactiva contemplativaque vita confl .atur: Altero Vero, cum ex anachoretica coenobilic
me disciplina conficitur. Vtroq; autem modo bifaria contingere poteli, scilicet absolute,vel utcunq;. Hoc eit ut scholastico more uta6 simpliciter,aut secundu quid.Simpliciter aut mixta vita est, quando de utraque vita tantii miscetur, quantu ad denominadam vitae qualitatem sufficit, puta cum aequaliter utriq; vacatur: vel si ins- aequaliter, nihilominus tame viriq; frequenter ac principaliter incumbitur.Secundum quid voro mixta vita dicitur,cum aliquam certa ratione recipit admixtionem, sed vitae denominationi absolute non sufficit: puta clim nec frequenter, nec principaliter huiusmodi mixtio admittitur, sed vel rarenter, vel minus principaliter,&quasi adminiculatiue, utpote cum vitae contemplatruuae aliquid actionis inseritur: vel cum solitariae aliquid socialis vitae interponitur, quo rectius agi queat. Vix enim ita purὶ agi vita aliqua potest, quin de altero viuedi genere commertium aliquod habeat. quod quidem accipit velut instrumentum quoddam,quod ad praecipuum sui status finem ordinat.His prςlibatis Cariusianam cis vita
vitam mixtam esse breuiter coficiamus.Etenim carissi ad vitanda contemplativae vitae pericula,quibus humana imbecillitas obnoxia est, quqdam acti-uae vitae exercitia miscenda putauit, Vtpoth la' iis exerihorem corporalem,mutuum aliquado consor- tis. tium,aliam nonnulla, quae magis ad activam viatam suapte natura pertinere videntur. Itaque ex contemplativa, & activa utcunque ea ipsa mixta
est,quamuis ut diximus conteplativa absolutὸ sit censenda. Insuper ad vitanda quoque solit Y riae
368쪽
333 DE VITA CARTUS IANArbae vitae pericula,leuanda quoq; tam arduae Viis onera, quaedam socialis vitae exercitia prudetermiscere curauit.Siquidem, Ut ea taceantur, quae generalia sunt, Vtpote, quod omnes Cartussiani propositi domus una confoederantur, Omnesq; generales capituli subsunt imperio, etiam in qualibet domo sunt ossiciales comunia negotia curates,tribuentoq; caeteris ea, quibus opus est,
ne videlicet quispiam de iis sollicitus, vel suas
procurare necessitates, Vel deuotionis synceritatem perturbare, vel demum proprietatis vitiuadmittere impellatur : Vt,inquam, haec tacea tur,tanganturq; peculiaria,inprimis Cariusiana
vita diebus dominicis coenobilicam Vita agere consueuit.Illis etenim diebus singuli diligenter ad Ecclesiam conueniunt. Primam ibidem cantaturi,deinde Capitulu ingressi, audiunt a Pri re quomodo per totam hebdomadam cultu duuinti exoluere debeant, suasq; culpas si quas habent profitentur, arguuntur si res ipsa flagitet alioqui monentur, ut decet. Deinde factare diuina, Resectorium intrantes simul reficiuntur, simul prandio facto, colloquutur, simul deniq;ccenium faciunt. Iibus expletis ad sua praesepia reuertuntur, ibi totam hebdomadam in quiete, solitudine, silentioque traducturi, nisi forte aliquod festum capituli contigerit. Haec enim fessa, coenobilice instar diei Dominicae apud eos agi consueuerunt. His itaque demptis, totam
pene hebdomadam distinctis in cellis solitariae vitae deputant. Non enim cellam passim egro ldi fas est, nisi pro cultu diuino persoluendo, iquod scilicet diebus non festis, partim in E lclesia simul dicunt, scilicet Missam, Vesperas,
matutinasque: residuu autem seorsum in cellis .
369쪽
L iEER P R I Μ V s. 33 persoluunt. In quibus & singuli habitant, ibit resectionem sumunt, soli dormiunt Dii diuinis rebus vacant, soli laboribus, horis ad hoc deputatis incumbunt,soli deniq; victitantes, quae suae saluti conducere queant, diligenter volutant. Haec igitur cu pasti m a Cariusianis obsi ruentur, palam est,Cariusiana ex heremitica, & coenobi lica vita utcunq; mixtam esse. Adde quod singulis hebdomadibus datur generatim omnib'prPfinito die semel colloquendi facultas, ut scilicet recreationis quippiam capere, vel de suis negotiolis communicare, vel demum aliquid sibi imuicem auxili j si opus sit impendere queant. Denique peculiariter facta per Superiorem facultate, nonnunquam solent pro calibus emergentibus se mutuo visere,& mutuam sibi opem se re. Quibus animaduersis dubium esse no deber, Cariusianam vitam ex anachoretico, coenobilicoque commercio mixtam quodammodo dici posse. Sed quaeras, quid ipsos Cariusianae vitae fundatores cocitauit ad mixtionem huiusmodi faciendami cur no potius vel omnino anach reticam, vel prorsus coenobilicam vitam inmis tuerunt 'Respondemus,eos partim authoritate, partim similitudine, partim ratione concitatos fuisse ad mixtionem siue temperamentum huiusmodi efficiendum. In primis putantur huiusmodi sancti patres ea perlegisse, atque pon derasse, quae Diuus Augustinus libro de Ciuitate Dei decimo nono,tradidit de triplici gen re vitae, scilicet otioso, actuoso, di ex utroque
composito. Cuius authoritatem sectari volentes, potius tertium Vitae genus elegerunt, quod scilicet nec omnino otiosum nec prorsus actuosum esset:
370쪽
3 o DE VITA CARTvs IANA Moti quidem tanti Doctoris Verbis, praesertim di illis, quae ibidem subiungit. Ex tribus inquit lillis vitae generibus otioso, actuoso, &ex utroq;
composito, quamuis salua fide quisque possit in lquolibeteorum Vitam ducere, & ad sempitern1 praemia peruenire, interest tamen, quid amore teneat veritatis, quid officio charitatis impen-
otiolia dat.Nec sic esse quisq; debet otiosus, id est, con-
quid fa- templativus, ut in eodem otio utilitatem no co. M' gitet proximi,nec sic actuosius,ut contemplati nem non requirat Dei. In otio non iners Vaca
tio delectare debet, sed aut inquisitio, aut inuentio veritatis, ut in ea quisque prosiciat, &D, actiose inuenerit, non alteri inuideat. In acti quid eu- ne Vero non amandus est honor in hac vita,siuera ηm. potentia, quoniam omnia vana sub sole, & ca tera quae t equuntur. His itaque Augustini ve
bis quod autumamus) concitati primi Cartu si
' ni, quoddam vitae genus temperatum quod muXtum ac compositum utcunque dici potest) instituendum curauerunt, Vt facilius atque Vb rius& suae & proximorum consulerent utilit
ti. Deinde similitudine quadam etiam ad hoc impulsi videntur. Siquidem animaduertentes hominem ipsum qui principatum in creaturis inferioribus tenet ex corpore quo mediante fieri solet actio & mente quae contemplatiori nis principium est compositum, censuerunt &vitam compositam qua vivendum illi studiose foret instituendam, in qua & corpus interdum peractionem,& animus frequetissime per contemplationem exerceretur. Itaque tertii quo- ldammodo generis ordinem excogitarui, qui in ordinibus religiosis principatum sibi vindici. iret. Denique certa ratione idipsum secisse cre-