De vita Cartusiana libri duo auctore Petro Sutore s. theolog. doctore ac Parisiensis Cartusiae priore olim celeberrimo. Accessit iam primò Arnoldus Bostius de illustribus aliquot eiusdem ordinis viris

451쪽

gerendo, simulque sub eisdem verbis aptando, coniungendoque. Quod licet utcunque Iab riosum sit , non tamen praestantis est ingenij vel acuti. Interdum vero id ipsum esticitur sis, alijs verbis alienas sententias legendo,non nihilq; de suo addendo, quod apud Summistas usitatu est. Utrique autem collectores decenter colligentes,quamuis laude, praemioque digni putantur, non est tamen cur gloriari debeant. chippe quiduntaxat organa quaedam sint, & principalium

authorum instrumenta. Sunt inquam, Velut re-

farcitores, qui ex diuersis frustris nouum quodammodo indumentum faciunt. Cauere igitur debent,ne vel intumescant, Vel aliena tanquam propria sibi vendicent. Alioqui no iniuria contingere eis poterit, quod de cornicula' quadam fabulose apud Horatium legitur. Quae cum sui εcoloris taedio affecta, pulchritudinisque desiderio accensa, qualibet aue unam postulasset, a cepissetque plumam,caeteris se in pulchritudine praeserebat. Indignatae propterea aues, a cornicula plumas suas abstulerunt,eamque nudam reliquerunt. Qua sane fabula huiusmodi script res probe admonentur, ne vanitate stimulati,a- eum. lienavi propria sibi tribuant: videlicet ne aues spiritales praestantissimos authores dico, qui in alta volarunt) propterea moleste serentes,veniant,& ab huiusmodi collectoribus suas pulchras plumas hoc est, sententias ac dicta egregia auserant, sicque nudi prorsus effecti, multo rubore suffundantur. Caeterum iam quartum scriptorugradum subnectamus. Hi sunt, qui putantes, ingenij inscecundi esse, aliena semper sectari vestigia,propria inuentione elaborata scripta cono sciunt, nec tame aliena citare testimonia ad sua

452쪽

εα DE VITA CARTvs IANA dicta vel probanda,vel confirmanda dedignantur.Et hi quidem omniu pristatissimi sunt,m do sincere ac debite utilia scribant. Sincere scri-

hunt,cum pura intentione mouetur: quod in omnibus scriptoribus exigitur,qui mercedε Superis expetunt. Debite faciut, cum ea,quae ab eis

ingenii selicitate, vel potius peculiari Dei munere sublimiter inuenta sunt, debite partiuntur. singula locis aptis distiibuunt, verbis exornant, quantum certe materia ipsa flagitat, nimiam vitant obscuritatem, si mulque taediosam prolixitatem,ostensionem cum iactantia cauent,curio- lsitatem detestantur, sublimitate vix intelligibilem abhorret, errores vanitatesq; abiiciunt, noxia,superflua,turpia,scandalosaq; deuitat,& demum vitia illa,quq vanis scriptoribus contingere solent,pro viribus fugiunt. Quod sane sectitantes honorem maiore,premiaq; uberiora quacsteri scriptores merentur, quippὲ qui praecipui

authores lint,multo quoq; labore conficiantur.

Ioyentis quippe laboris est, grande, altum, Vtis teque opus proprio Marte decenter elaborare. - 3od soli plenE norunt, qui periculum feceriit.,bid i institutu reuertamur,dicetes sui coeptis κε'. pimus Cariusianos scriptis utilibus multu Reip. multum utilitatis afferre solere. QIandoquidem in eist Rose, quatuor utilium Scriptorum gradus de qu, bus nuper meminimus) non modo iamprideminuenti sunt, sed adhuc Deo gratias) reperiri queunt. Adde quod peculiaribus scriptis, seu

literis interdum eos, quos familiariter nou runt squando per facultatem licet adhortanis tyr, Ut morum correptioni incumbant, aut ce th in bono perseuerent. Hoc Patrem Brunonem

fecisse suae testantur epistolae. Hoc & alios factiutasse

453쪽

- LIRERRSECUN DV s. 623tasse dubitandum non est. Iam Vero ostendamus, Cariusianos suis consili, multum caeteris hominibus opitulari solere. Siquidem non tantum vitae exemplis, sanisque scriptis, sed verbis quoque salutaribus illis,qui ad se veniunt, eonsulere solent:potissimum hi, qui partim conditione humana, partim diuina gratia imbuti id-issu praestare possunt. Ad hoc enim munus pra sertim cum de conscientiae dubijs agitur,quae literis credita no reperiuntur ) aptiores non iniuria videntur,quam seculares quidam, qui spec latiua subtiliaque duntaxat contemplathexeret latos in huiusmodi ne otiis sensus non habent. aomodo enim animdes possent ea sane doc re, quae Vnctionem peculiariter flagitant i Nee tamen omnes habitum secularem gestantes excludo. Sunt enim in eis nonnulli, quamuli non ita multi qui negotio huiuscemodii creduntur aptissimi. Sed nec omnes regulares admittendos puto, cum plerique scioli reperiantur, qui superbia inflati praesumunt ea docere, quae nesciunt. Quamobrem illi soli videntur ad id negotii idonei,qui docti,prudεtes, exercitati, Vereque humiles,acdeuoti sunt. Hi enim solent unctione docente intelligere, piisque orationubus consequi, quod humana industria conferre non nouit. Cum igitur in Cariusianis invenuantur huiuscemodi, haud dubium quin suis co-silijs plurimum Reipublicae prosint. Adeunt enim eos frequenter illi ipsi, qui de sua salute curam gerunt, qui sanis consiliis audientes, oretata animi tranquillitate potiuntur. Sed cur Dactis

non adirent, cum legamus, doctissimos etia ub

ros interdu pro habendo consilio solitarios ad

iussier Adierunt siquide multi Physici magnum

Dd 4 illum

454쪽

i DE VITA CARTu si ANA illum Antonium. Adiuit sapientissimus Augustinus Simplicium egregium solitarium. Adijt

noster Bruno quedam probatissimum heremitam.Adiere&alij penhinnumeri, quos nihilnecesse est in medium proferre. Deniq; tempor

libus adiumentis solent proximis prodesse Ca tusiani. Etenim Christi pauperibus tum publicas,tum secretas eleemosynas impertivtur, m tuum dant indigentibus, operarios non Valen-

tes interdum lucri quicquam alibi facere , .cum iusta mercede conducunti&demum ut caetera a taceantur, quae silentio videntur praetereunda humano generi etiam temporalibus adiumentis prodesse satagunt. Non est ergo,iiuide, cur vitam Cariusianam posthac dixeris mortalibus inutilem esse. Non elt, inquam, cur contumelia AOrtusanos assicia porcosq; dicas. Animaduerte diligentius porci conditiones, & teipsum tuique similes, no autem Cariusianos, videbis por cos optimo iure nuncupari posse. Porcus enim de ventre pascendo totus sollicitus est, clamat si non pascatur, pastus nulla gratitudinis signa ostendit. Non enim suspicit, unde sibi glades proueniant. Post pastum mox coenum petit, in quo volutetur & dormiat.Sic tu cum tuis, liuide, de ventre replendo totus anxius es. Non enim tibi ieiunia placent, qVae Cariusianis assidua sunt. Clamas atque murmuras, si ad votum non satieris,cum tamen Cariusianus his, quae sibi appopuntur, contentus euadat.Pastus quoque nurulas pene gratias agis, nec ut par est suspicis ad eum, quo bona tibi omnia profluunt. Quod si lsorsan quasdam gratiotas summis labijs persoluas,cor tamen tuu long a Deo est, cui tum op ribus,tum moribusplurimu ingratus esse comprob

455쪽

LIRER SECUNDUS. 62 probaris: cum tamen Cariusianus & verbis 8emeritis iuges gratias agat. Denique postquam opipare pastus es, alienam Vitam depascis, teque sordibus detractionis contaminas, aut cer te voluptatis coeno te totum immergis, aut it

dis vetitis,seu nugis incumbis,aut demum snulla te iusta impellente causa) dormitum vadis, lasque corporis voluptates,instar porci,sectaris. At cotra, Cariusianus sumpta refectione, utilibus rebus incumbit,nec ut opinaris voluptuoso somno indulget. Verum si quandoque dommit quod aestiuo tempore sancti Patres suis aluisnis post prandium concesserunt non Voluptatis, sed necessitatis gratia, propter noctis vigi- Iias id facit. Ivlultos tamen Cariusianos reperi ieest, qui eo tempore nullo pacto dormiant, scientes somnum meridianum periculosum esse

solere. Non igitur Canusianum, sed teipsum

porcum nuncupes. Tametsi magnopere non curat Cariusianus, quo eum nomine Voces. P

tius enim vult porcus Dei vocitari, qu m 'Cerberus canis esse.Porci enim caro spraesertim syl- uestris cum multa etiam delectatione comedi tur, canina vero minimE. Satius, inquam, eligit affici contumelia, quὶm canino dente mores absentum rodere probosque Viros lacerare. Mavult deniq; immundi canis latratum patienter audire, quam altercando moram facere, cγptum que iter retardare.Scit enim,non suos tan

tum,sed alios quoq; Patres, qui sui propositi n6

sunt,bene viventes huiusmodi contumelia affici solere. Scit etiam, lividoru detractorumq; insaniam aduersus probos mores semper armatam

fuisse.Scit quoq;, ab inimicis Iudaeis, & Christu

Dominum voracem vinique potatorem fuisse

456쪽

.16 DE VITA CARTusIANA appellatum, & praecursorem eius Baptistam tacxatum, dictumque, quod daemonium haberet. Scit demum maledicam lubricamque linguam nulli hominum generi unquam pepercisse, sed nec parcere quidem. Enimuero si quispiam dialigentius aduertere voluerit, inueniet nullum este in Ecclesia statum, qui aliquo mordaci ve bo non laxetur rideaturque. Non igitur mirum est,si Cariusiani quoque mordeantur,& a porcis quibusdam porcina assiciantur contumelia. Sed his iam satis discussis,ad alia transeamus: peculia ariterque ostendamus, vitam Cariusianam viris literatis,etiam publicae doctrinae aptis, utilem Mptamque esse.

Ostenditur, Cartu aram vitam literatis vim, etiamsad docendum populum apti sint,aptam esse, o uti

Ostedamus & nossiteratis viris, praesertim

illis,qui ad populum verbo docendum Dpti sunt, ipsam Cariusianam vitam no solum inoeptam , sed & periculosam noxiamque vehemE-ter esse. Q od quidem ut aptius monstretur, primum authoritatibus, deinde rationibus idi indu rI. psum conficiamus. Inprimis sacris in literis m,ledicitur , qui frumentum abscondit in populis. Abscondere frumentum quid est', nisi doctrina quae frumenti nomine accipitur se,in solitudura L ne claudendo,populis non impertirii Maledicia tur etiam, qui non reliquerit semen super te ram. At vero quid allud est non relinquere se- -men,quὶm nullos spiritales filios, qui docendoessiciuntur.post strelinqueret Deinde ait E elesia.

457쪽

Lia ER SECUN BV s. 62 EIesiasticus:yapientia abscondita O thesaurus inui- Sulcao sin, qua utilitia in utrisque ' quasi dicat, nulla. Qua authoritate luculenter virorum peritorum qui se in claustrali solitudine recondentes , quam habent sapientiam abscondunt in taxatur insipientia. Porro conqueritur per Prophetam Do-l minus de viris doclis,qui doctrinae panem stangendo,hoc est,declarando populis,non largiuntur, hoc modo dicens. Parausi petisrunt panem, τM . .. O ηοη erat quistangeret eis. Insuper ut ad nouum i testamentum transeam: Nemo,ait Christus Matis thaei s. accendit Iucernam, o ponit eam sub modio, sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui ip domo sunt. Qua nimirum authoritate prorsus insipus entes ostenduntur, qui verbum Dei quod Lucerna quaedam est, iuxta illud Psalmistae r Laceν- Ud. iit. inna pedibin meis verbum imm, o Iumen semitis meis)non publicant, sed recondunt: quod Cariusianos facere minimh dubium est. Ad haee semus piger, cui pecunia siue talentum unum patre familias credhum suerat,in Evangelio seueris 1- arguitur ae damnatur, non quia Domini pecuniam dissipauit, sed quod in sudario ligauit, talentumque ipsum in terra sedit. Quae prosecto sententia illos,qui spiritale pecunia hoc est,doctrina,atq; praedicationis talentu) acceperu nec

proximis erogant,iusto iudicio danat.Deniq; sit reprehεsa est Maria, quod unguentu pretiosume dit,dictumq;, τι quid perditio bat' quid obse -- η' i cro illis dici poterit, qui sapientiae unguentum nullo modo effundunt, sed in pixide retinent'

i Possem & alias authoritates sacrarum literarumi afferre , possem & dicta multorum doctorem depromere,sed unam D. Gregorii sentetiam se. l. et ritis sit in medium proferre, qua in suo Pastorali

458쪽

a 18 DE VITA CARYvs IANA posuit, cum inquit. Sunt nonnulli, qui magnis muneribus ditati,solius contemplationis studio qinardescunt, parere utilitati proximoru in pra

dicatione refugiunt, secretum quietis dili ni, secessum speculationis petiit, de quo si district.

iudicentur, ex tantis proculdubio rei sunt, quDtis venientes ad publicum prodesse potueruntiis Vides ut terribiliter eos arguat, qui praedicatio. ne ncglecta, statum contemplationis, qualis est, Cartuitanorum,eligunt Sed ad rationes prope ro,quarum prima sit huiusmodi. Habens fortunae bona, tenetur indigenxi proximo isuccurre- re.Igitur & habens doctrinae bona, debet spiria talem eleemosynam his,quibus opus est,impertiri.Deinde nihil est homini ingrato stedius.At lvero qui praedicationis seu doctrinae gratiam proximis pro quibus sane docendis eam diuinutus accepit non impendit, plane ingratus est. Quod eos vitium admittere certum est, qui se ad solitariam vitam iugiter agendam conferunt. Porro tenetur quisque proximum errante puta licὶ corripere seu admonere, praesertim cum vudet, admonitiones publicas proficere, secretas autem vel fieri non posse, vel factas nihil pro re desse. Igitur vir literatus, qui huiusmodi negotio posset incumbere,perperam agit, proximos st quos amore complecti iubetur)non admonendo,sed in errore dimittendo. Insuper si omnes viri docti,atque praedicationi apti, se clauserint, '

quis populo doctrina suppeditabit Nemo pro- , i

fecto. Q abd cum noxium inconueniensque sit, v ii ineptum quoque erit, virum doctum se in claustrum recipiendo populum non docere, sed ex is lemplum. fugiendi seculi caeteris tribuere. Ad haec multi viri docti claustra solitudinesque de

459쪽

LIBER SECUN DYs. 62 l stituerunt, in publicumque prodierunt, Vip pul um admonendo praedicandoque instrueret., c o satis exemplo monstratur,doctum aptum que praedicationi virum,solitudinem petere n5 debere: utpote quam viri & docti,& sancti, gratia docendi populi liquerunt. Postmodum si cuit literato placet religio, videtur saltem eam deligere debere,in qua modo contemplationi, modo praedicationi incumbere postat,ut& deuotioni suae, & obligationi diuinae satisfacere queatrexemplo quoque Christi, qui interdum cotemplationi vacabat, interdum praedicationis munus impendebat, quod super alia exercere disenatus est. Denique quid literatus Vir atque votianus in solitario claustro frugis afferre, quonamodo iugiter pergameno latrare, qua denique ratione imperitorum aesimplicium fratrum insuetos intolerabilesq; sibi mores ferre poterit 'Quibus animaduersis,infructuosa ac periculosa est viro literato, publicaeque doctrinae apto, vita Cariusiana. PET. Has obiectiones quae apud nonnullos multae videntur apparentiae) diluere cupietes, supponamus inprimis quo res ipsa fiat luculetior quatuor esse doctorum virorum genera. Primum est eoru , qui propter virium imbecillitatem,aut aliam causam proposito Carimosiano apti non sunt. Non enim omnium est rell-l gio prς sertim tetrica,cuiusmodi estCariusiana & hi nullam faciunt difficultatem.Ineptos enim

heremus non quaerit.Alterum genus est eorum,

qui ad ferendam huiusmodi sarcinam sufficien- 'tes vires conditionesque habent, sed nullo desiderio,nullaque vitae ipsius affectione trahuntur.

Et ij quoque nihil afferunt prssenti negotio difficultatis . Nisi enim cum viribus adsit deuotio,

460쪽

3o DE VITA CARYvs IANA nemini apta esse putatur Cariusiana vita. Tertia. Λgenus est eoru, qui de viribus & deuotione praediti,Canusianae vitae apti sunt: tamen ob linguae dineptitudinem vel aliam causam praedicationidobrinaeque publicae idonei non sunt. Et ij similiter nullam huic negotio anxietatem partui. lNullus enim sanae mentis dixerit, eos, si Caretusianum propositum susceperint, perperam agere,'quippe qui magnum habeant argumentum ad ipsum utiliter capessendum. artum deniq; genus est eoru,qui velut ambi dextri, & doctris nae publicae, & solitudini Cariusianae opportunividentur. Hoc est,praedicationis gratiam consecuti sunt,quam salubriter quoad Deum,aut ceditὶ satis apte quoad apparentiam humanam, impertiri queunt,& nihilominus vires quoque sus lficientes ad Carausianae solitudinis pondus aptὸ ferendum habent. Et ij quidem bipertiti sunt.

Q ildam enim animarum curam susceperunt: lij vero ab hoc periculoso munere sunt immunes. Devitisque autem dubietas esse potest, an valeant Cariusianam sarcinam si ad eam affici, tur suis humeris imponere. Videri enim, propter obiectiones superius tactas,prima Dote potest, eos salubriter facere non posse. At vero se. cus sentiendum esse conficietur. Et quidem in ' .s, iis, qui curam habent animarum, duo consideranda veniunt,scilicet officium ipsum, & literatura. ntum ad ipsum spectat officium,satis I. ln. hiseia libro,cum de Brunonis discessu a secuto,deinde lis a M. a pontificia Curia tractaretur,disseruimus. ia-b---i tum vero ad praedicationis, doctrinaeq; talentum. m. pertinet, n*n ita sumus prosecuti. Verum cu de . alijs literatis, quiti necdu animaru sarcina impo

sita est,osttium fuerit, de sis quoq; satis patebit.