장음표시 사용
241쪽
no pl. uetaretur, eum praeclarum caput recitaretur, necuis ad uos resereret, ne quis decerneret, ne disputaret re loqueretur. ne pedibus iret, nesirgendo adesset: totam illam clausulam,ut ante dixi, prosicriptione non legem. pusauit, qua civis optime de rep. meritus, nominat , sinc iudicio, unach enatu resp. est ereptus. ut ueroistri magistratum, non dicam quid egeris hios,sed quid
omnino egit aliud, nisi, utime conseruato, uestram inposerum dignitatem, auctoritatemq. fax ret e dy is omt les, quantum mihi beneficium dedisse uidereis, quod hoc amo P. Lentulus consul Dite quanto maius dedi tis,si soperiore anno fuisset . nec enim eguism medicina n .lari, nisi consulari uulnere concidissem. audieram
ex sipisti mo homine ,raque optimo cive, O niso Q.
Catulo, non saepe unum consitilem improbum, Gosv ro numquam, excepto illo cinnano tempore, bisse. quare meam caussam semper fores, id am diceres Mati
m uel unus in rep. est consul. quod vere dixerat si EDd de duobus cons Hibus, quod ante in re niuerat, perenne, ac proprium manere potuissit. quod se Q. M tellus illo tempore conssi fuissis inimicus; dubitatis,q animo fuerit in me conseruando futurus, cum inresia tuendo auctorem fuisse,adscriptoremq. uideatis uerunt duo consules, quorum mentes angustarit, miles, prasae, oppletae tenebris, ac sordibus. nomen ipsum consulatus, lendorem illius honoris, m Nitud em tanti imperi , nec intueri, ne ustinere, nec caper potuerunt; non consules, sta mercatorespouinciamum ac uenditores ste irae dignitatis. quorum altera me Catilisam, amatorem suum, multis audientibus, alter Cethegum, con
sobrinum suum, reposcebat: qui me, duo sceleratis mi
post homi m memoriam non consules dia latronesoron modo deseruenistit, in caussa praeserin publica, consulari, Ita prodiderunt, oppugnarunt, omni auxilio uousolum suo, sed etiam Desro,ceterorump σrdinum stoli
thm esse holuerunt. quorum alter tamen neque me, ne
ue qκ Pam sesellit. quis enim ullam ullitis bouistem aberet in eo, cuius prismim tempus aetatis pala suis
sit ad omnes libidines diuulgatum equi ne a sanctissma
quidem parte corporis potui it homistim impuram in temperanti propul ne e qui cum suam rem non m nus Lirenue, quam postea blicam, confecisset, egella rem, o luxuriam dominico lenocinio fusentavit e quinis in aram tribtinatus confugi et, neque uisn praeroris, nec multitudinem credisorum,nec bonorum proficis i
nem e fugere tui secte quo in magistratu nisi rogati nem de piratico bellotulisset profecto ct egestate, M-prilitare coactus piraticam ipse scisset, ac minore qν
dem cum rei p. detrimento, quam quod mira me ia η
Iarius hostis, praedose uersatus est. quo i in te, sedente, legem tribunus pl. tulit, neasices obtemperaret rer, ne e anciare concilio, aut comzrijs ne legi mire
cedere licem, ut lex elia, Fina nevalerent i quae nostri maiores cenis asiubsidia resp. contra tribunicisssurores esse voluerunt. idemq.postea, cum innumerabialis multisndo bonorum de capitoliosupplex ad eum sic ditata uenisiet; ctimq. adole centes nobilii mi, cunctiq. equites R. st ad lenonis impurissmi pedes abissessent rquo uultu cincinnatus ganeo non so um. ciuium lair mas, inum etiam patriae preces repudiauit e neque ea
contentus fuit, scd etiam in concionem ad tendit , q- dixit, quae, teius uir Catilina reuixisset, eicere non e sera usue noxarum Dec. quae me conseriefuissen. , c Qq. Capitoliniscenas ab esuicibus I eseripetitvri m: neque seoltim id diait sed, quos ei comm Am suis, inpellavit: Z. vero Lan iam, equitem R. praerianti dignutare honinem, si luti meae pro Miliaritate rip. pro fontinis suis. .i l .movi, cor fuli periosio exire urbeius': , cum nos Defient mutandam censii istis, cuncti'. mutassilis, at De idem omnes boni iam ante jeci sent, Te unguentis oblitus, cum toga praetexta, qVa sumes yrari res, aedilesq. t Amabis erant, irrisit squalorem v srtim, O luctan praui mae ciuitatis ;lectique,
quod nemo umquam tyrannus; ut, quo mians occulte uestium malum gemereris, nihil diceres ; ne aperte i commoda patriae luge. etis, edtieret .
PA R s v s, at deust ad Quirites: Parens, deus, silus nostrae iiitae, sortianae, memoriae. In Bruto.
Publius ille nostrarii in iniuriarum ultor,auctor salutis. NON La prunum cons istin isnprobum , duos uenonhmquam, excepto illo Cinnano temporeμisse. Cinnano trempore Cinna ipse.& Papirius Carbo, improbisiimi consules fuere. Dictum Catuli recitat in ea quoque pro DomO: O. in Caiulca amum ne te fellit cum mihi sumina, quotidie maiora pracinia in rep. reputabas' negaba, fas es. duos consilio esse in hac ciuitate inimi eos resp. duo sunt inuenti, qui sinatum tribuno hirunti constrictii in traderent. Cous ut suis inminus; l qui mihi inimicus crat. infra: in Mutcllus, di inimicus &frater inimici, perspecta uestra uoluntate, omnia priuata odia depositit. Mendose antea pro, Inimicus, i cbatur,V nicus; quod in nullo reperitur uetere libro in eo, qui cli apud Fulvium ' rsiniim, legitur, Non inimicus. cum coconsentiunt Masacrani omnes, uno excepto, in quo est, Consul suill inimicus. quem secuti sumus. REOR vu alteri Gabinius. AMATOREM Mum,l uirum binij Catilinam paullo post appetulat, evinorat pro Donio, Gabinium Catilinae dclicias. A L T E R Piso. CL ruficu M,l unum ex coniurationis principibus, qui decreto senatus cum aliis quattuor in carcere strangillatus est. CoN-sos RivvM suum, i pro Domo. Consulcs epulabantur, ocii coniuratoruni gratulatione uersabantur: cum alter se Catilinae delicias, alta Cethegi consobrinum sui sie diceret. C rusvLARi, i ad ipsos enim consules desentio maxime salutis mcac periincbat: cuin cgo consul res illas pro silute patriae gessissem,quarum catissa uexari me iniquisiime,N oppugnari a tribuno pl. uidebant in Pisonem . Cum niln esset omnis caussa illa mea consularis, S sic natoria; auxilio mihi Opus fuerat S consulis ta simatus .ino ituri alteri Gabinius. Don EsriCo lenocinio egrcsius actatu puerili cum se iam ad ali na, libidines diuulgare non posset, domi suae lenocinium exercuit. N I S i ic aram tribunatus conjug:iset,l ad arain qui confugiunt, struantur. Portum tribi inatus, lixit rra Scutio. Qisi olim, ne Sullaeo illo aeris
242쪽
In Orationem post red. In Senatu. 23 1
actis alim; in sino ad columnan adhaeresce sim tribunatus pomam perisserat. D E Tisatico bella, quod Pompeio mandauit. pro lege Manilia. Pr RAT i CAM Wsesecisset, i subuenit enim egestiti suae, eum Pompeii legatus Piratico besto esset . pro lege Manilia. VBRs Arus eri .l consul. T n t a v- ωὐs pl. I NE au*isi s obtemperaretur,ue quibus obtemperari lex Aelia iubebat. Asconius in Pisonem.
Oh MVNCi AR Et obnunciabat magistratus. qui de caelo seruauerat. Clodius autem, quo posset arbia tritu suo, quandocumque uellet, exitiosas resp. leges scire, sustulit auspicia, obnunciationem. interces nem. quam rem Cicero ostendit in ea de Prouincisis ,&in Pisinem. CONC rLio,i concilium diei tur, cum pars populi tantum coit. comitiis autem coit uniuersus. LEX. Aelia,ctosia I quae auspicia, obnunciationem, intercessionem confirmabant: ne perniciosis legibus improbi rei Cuni pl. rei p. nocere possent. An erem ueniser; insorum. Latro dixit, qua si suis Catilina reuixinis, dicere non es eis usit pro Sextio: Habet orationem talem consul, qualem numquam Catilina uictor habuisset. N o-NAR v M. DEC. t quo die contra coniuratos actum est in senatu. C L i v i'. Capitolini t equester ordo. cum in templo Concordiae, sententiae dicerentur de sepplicio coniuratorum, clivum Capitolinum praesidii caussa cum gladiis occupauit. infra: Dixerat in concione consul, secliui Capitolini poenas ab equitibus Romanis repetiturum. Pro Sextio: Equites Romanos daturos illius diei poenas, quo me eonsule cum gladiis in clivo Capitolino fuissent. Q o s ei commodumfuit,l quos ei libuit Ioc enim sensu saepe ita loquitur Cicero. CoΜPELLAvar: l nominatim appellauit,& sermone deterruit . in-m i Alii eom labantur, alij citabantur, alii Megabantur. L. L A M i A M,l pro Sextio: L. Lamiam
in eoneione relegauit: edixit q. ut ab urbe abesset millia passuum ducenta,quod esset ausus pro cive, pro b nemerito elue, pro amico, prorep. deprecari. PRAESTANT a diritate homistem,l hoc addit, quia non silum eques Romanus, sed princeps etiam erat equestris ordinis r ut in ep. ad D. Brutumi Clodiantis temporibus, cum equestris ordinis princeps cssa, p . mea taute acerrime propugnaret, a Gabinio comsule relegatus est. PRO sororisse ist quomina amplae fortunae sunt, ij pracscntem reip. statu amant, nouari nihil uolunt: qui uero sunt a sertunisse usq. domesticis imparati, ijs resp. cara non est: quaerunt enim nouitatem rerum, uel cum publicar nicte; ut suis priuatia uulneribus medeantur. Vr, quo mi nus occulte nestrum malum gemeretis, nihil diceret; l ut pro rep. & pro taute inea nihil diceret. sic enim es fecisset, ne uestrum malum occulte g octis. quod cincere non potuit, quamquam edi aerit, nepalam . ueste mutata ncommoda patriae lugeretis.
CUM uero in circo Flaminio nona triboopl. Di in concionem, sed a latrone archipirata productus es et ς'mvmprocesiit, qua omnitate uis e uisii , somni.fui ipsenus, madenti coma, composito capilla , x auibus oculis, uentibus buccis, pressa uoce, o tem lanta : quod in ciues indemnatos esset animaduersum sibi dixit, grauis auctor, uehementisiime di*licere . Ginobis haec auctoritas tam diu tanta latuit e cur in la- is, heluationibus huius calamistrati saltatoris tam
eximia uirtus tam diu cessauit e nam ille alter Caesonia pius caluentius ab adolescentia uresatus en in foro, cum eum,praeter si mulitam uersutamq. tri litiam,nullares commendaret, non consulis studium, nou ssisiendi initia rei militaris, non cognostendorem hominum, non liberalitas. quem praeteriens cum inultum, horridum, mr
sumq. uidisses, etiamsi agrestem, et inhumanum exis
mares, tamen libidinosum, operestum non dubitares. cum hoc homine, aut cumstipite Aethiopesii in Joro comfluisse nihil crederet interesse i sine sensu, sine sopore,
elinguem, tardum, inhhmanum, neglectum, Cappad rem modo abreptum de grege ne tum diseres idem domi quam libidinosus, quam impurus, quam intemperans, non ianua receptis,sed eudotyro miro fis v
luptatibus e cum uera etiam litteras studere incipit, ohelao immanis cum Graecutis philost phari tum est 1 cureus, non penitus illi disiplinae, quaecumque est, d ssitus,sed e tus uno uerbo uoluptatis . habet cutem marinus, non ex istis ineptis, qui dici totos de ei scio, ac de uisure disserunt, qui ad laborem, ad indythiam, ad pericula pro patria unda adhortantur; sed eos, quid tent horum nullam uacuam uoluptate esse debere,
in omni parte corporis semper oportere aliquod gaudia delectatio nemq. uersari. his utituo quasi prasinis libia
Gum Durum: hi uoluptates omnes uenistant,atque rantur: hi sunt conditores , inΠructoresq. conuiuis: ijdem expendunt, atqueaestimant uoluptatra ,siente
tiam . dicunt, O lassicam,quantum cuique libidini tris buendum esse uideatur: horum ille artibus eruditus , ita contemsit hanc prudentismam riuitatem, ut omnes fias labidises, omnia flagitia latere posse arbitraretur, se modo uultum importunum in forum detulisset. is non me, quamquam equidem non cognoram eum propte/Pisionum amitarem, quem longe hinc ab hoc genere cognatio materna troalpini s uinis abstuli o sed uni.
populum. R. non silio, neque eloquentia, quod in multis saepe acciri ed mys, superialios decepit. L Piso tu neosius es isto oculo,non escam isto animo i ista sente, non uita; tanto supercilio , non enim possem disere tantis rebusgesis, cum Gabinio conseriare consilia pe- sis meae e non te illius unguentorum odor, non ninia helitus, non frons calu Mistrinotata Deigus in eam cognitionem adducebat, ut, cum illius re si nilis piisses, ,rentis tibi in tegumento ad occarianda tanta flagitia diutius Minon liceret in cum hoc coise ausus es, ut consularem dignitatem, ut res flatum, ut sinuos adimi Atarem, ut esuis optime meriti fortunas proum larum foedere addiceres reconsile , tuis edictis , O imper ssenatui, populoq. R. non est si tum non modo sententiis, atque auctoritate ua,Mne luctu quidem, ac uesiture .subuenire. Capuaene reputabas, in qua urbe do
milium quondam seperbiae Dit, Udem esse, scuteras eo travere, an Romae, in Pataritate omnes arae
243쪽
Mos consul senatui rum t e tu es ausus in cisco Flaminio, productus cum tuo illo patri, dicere, resi permisericordem fuisse e quo Derbo Anatum. atque omnes bonos lxvi, curna patriapestem expellarent, crudeles d monstrabassui . tu miscricors me amem tuum,quem emit s 'aerogarisae primum cuIlodem pra e ras, quem Kalendis Ian. tertio loco siententiani rowas, confriarem inimicis rei p. tradid sti: tu meum generumfropinquam turem,m W em tuam, meum tiamsi perbissimis, o crudeli simis uerbis a genibus tuis repulistia idemq. tu clementia ac misiricordia su P lari , cum Uarma cum rep. non trib Micio, sed conlitari ictu concidi se sem, tamo scelere, tant M. intemperantia usi, ut ne nam quid horam inter eparere latcr meampse.
oe tuam praedam, saltem dum conticescerer illa lamentatis , O innitus urbis . non palam factum παγconcidissere . cum tibi arbitria funeris soluebantur:
uno eodemq. tempore domus mea diripiebatur, ardebat: bona ad uicinum consulem de Palatis, de Tusculano ad item Licinum alterum consul Aserebantur: cum,
m operis Affragiumserentibus, eodem gladiatore t tore, uacuo non modo a bonis, sed etiam a uberis, atque inani Dro, ignaro populo I , quid ageretur ,sinatu vero
bus aerarium, prouinciae Amnes imperia donabantur, horum consulum minas uos consules uictriuis:iue fisi
sis,fumma tribunorum p praetorumq. fidae , O di sentia ubi nati.
illi compti capilli ,&madentes cincinnorum simbriae&fluento, certa sint acta. buccea. C A L A-MisTRA Til calamistrata coma, capillo calciaeta acu intorto. insta et Frons Calamistri notata uestigiis. SALTATO Risi saltandi studium, quod Romae turpe crat, saepe obiicit Gabinio. Aemilius Probus in Epaminonda. scimus musicen nostris moribus abesse a principis persona, saliare etiam in uitiis poni. CAaso Ni Nus. caruentius L. Pisb: qui Cacsenini cognomen a patrc, Calventii autemno mcna patris socero accepit: ut ei Cicero per ignominiam obiicit . nam reuera Calpurniae gentis crat Piso. uide P dianum. NON consulis studii m,l non caret uitio locus. quo olimpcitinet consulis incntios quid prodest agentibus in foro caussas consulis studium j legere conlulcndi: ut subaudiatur, iurisconsultos. ad eos enim uentitare solebant adolescentes: ut, cognito iure ciuili, caussis prudcnter ac perit c agendis, bonorum oratorum nomen adipiscerentur. Antiquus liber babet, Non consa. studium, non rei militaris. C v M Ripiate Aethiope P in, stipite, stuporem Pisenis, is, Aciliis c , dcformitalcm notat, colorcinq. scruilem. Sie in oratione: Non enim nos color iste seruilis,non pilos ac gente, no dciares putridi deceperunt. Et ibidem: Obrepsisti ad honores errore hominum, commendatione utinosariim imaginum, quarum simile habes nihil, praeter colorem. Et: Colore ipso patriain aspernaris, moribus nomen. NEGLECTvM, immendi suspicionem afferunt duo ueteres libri, in quibus est, Νcgotium. CKPPA DUCEM: senium ex iis unum, qui ex Cappadocia ad urbem aduchcbantur. NM N ianua receptis, cd pseudo: ο intromio uoi ptatibus. I non palam intemperans, scd occulte. QVAECvM vn cs,l licet non bona sit. Novexillis inepti l loquitur ex persona Pisisnis, cui, qiii dies totos de cisicio, ac de uirtute dissererent, inepti homines uidebantur. Is . NON me, I me quidem non decepit, scd uos, populumq. Romanum, qui consulem creauistis. PRO P T E R. Pisonum itate tu, cui neu allinis Pisonuin, propter filiai meam C. Piseni collocatam; eum tamen non cognoram, qualis cli: quippe cum a Pisonu moribus disces.sisset, cognatione materna, translatus ad alios mor . Mauis aut cui Pisonis Calventius quidam, transalpinus homo, qui proiiactus in Italiam Placentiae consedit, Pater fuit. LONGE hiae I longe ab urbe Roma, in Galli in scilicet, idcii ad Gallicos mores. Is TO uitium in altero Pisonis oculo fuisse, eum Me locus indicat, tum ille in oratione pro Scxtio: Tanta erat grauitas in oculo , tanta stontis contractio. Cu M irritis re mirisDisses, i in pernicie me. FRO NT i S tibi int tim tot quam enim tibi seueritatis & integritatis opinionem stolis assercbat cam,coni clatis cuin Gabinio pestis meae consiliis, i, rorsus amittebas. cius enim unguentorum odor, uini anticlitus, stons calatiustri notata uestigiis cum tua euera stonte minime congruebant, scd te quoque talcm in flagitiis cise , quaquam timularcs, oliendcbam. Ao occaltanda tanta flagitia I quae occultarc tua stontis integumento sebius cras. ADDic Enx seitribuno pl. Clodio. N E luctu quidem, ac uestitu cdi it enim Piso cum Gabinio collega, ut senatus, qui S. C. uestem mutauerat, ad uestitum reditat. Pro MXxio, in Pisonem. CONSvLEM esse, sicut eras eo tempore, I duumvir Piso Capuae erat, in colonianuPcrconstituta,&eotim anno consul Romae ideo in orati pro Donio: Campanum illum consulem cum salta orc collega. Et in Pisonem: SUlaiia, te ut priumum adspexit, Campanimi consulem repudiauit. PR Dv Tu P. Clodio tribuno pl. C.V M tuo ius pari, cum Gabinio collega , tui simillimo. Sic in orat. in Pisonem: Edicere est ausus cum illo suo pari, quem tamen omnibus uiti P supcrarc cupa bat, ut senatu , contra quam ipse censetillat, ad uestitum rudiret. Ta . s LMPER misericordi fui7 λ I dixit in conciQnc, crudelitatem sibi non placere : ut es hin oratione contra ipsum: tartast e de hoc addidit, se miscricord scii per tauta: quod quidem ex hoe loco licet intelligere. C. M apatriapollim ex sic tantii cum in coniuratos animaduertcrent. AF p i N E Mi is,l ob filiam C. Pisoni collocatam. Co Miri ibi quibus consulatum Piso petiit. PRA rx QERAs,l ut primus custos cilcm in pracrogatiua ccnturia, nequastaus committeret r. iudicium οἱ praerogatiuae tota comitia sinu bantur. 15 Rrio ioco I primum sertalle, ab me C. Caesare genero suo, Cn. Pompeium alterum M. crassiuin, ici t: ... ciccroncui rosavit. ur Pisonem; cui primam comiti
244쪽
In Orationem post red. in Senatu. a 33
m iis tuis dederas tabulam praerogatiuae, Uiem insta alii sementiam rogabo tertium. CLzNENTIA, Mi mordia i lami, ironia: quia dixerat Piso in concione, se misericordem semper fuisse. Navium quictui horam i Clodius enim, cum rogationem de Cicumne tulisset, statim de prouincijs tulit, ut Macedoniam Pi , Syriam Gabinius ad nil nisi raret. unde illud in Pisbncm: E cin in templo, eodem &loci uestigio ,& temporis, arbitria non mei solum , sed patriae iuneris abitulisti. Et pro Sextio: Illo ipsis die, die dicoλ immo nora, atque etiam puncto temporis eodem mihi reiq. pub. pernicio, Gabinio dc Pis ni prouincia rogata est. I L L A iamretatis, s de me expulta. CUN C i Di s s s re p. t Lata de Ciccrone rogatione. ARBITRIA praemia: ut pro Donio, Arbitria petentes seneris. Et in Pisonem: Iodein in templo, eodem & loci uestigio, & lcmroris, arbitria non mei solum, sed patriae suneris abstuli-rui. FUNERisi reip. dixit enim, Concidi itercu p. A D uiciatim coasilem l pison . uide orati nem in ipsum. AD Demininum alterum cons erat Gabinium, qui fundum habebat in Tusculano, ubi postea uillam ingent cm caeli rurit, de qua in orat. Pro Donao, pro Scxtio, in Pisonem .
Vio ιν depracsanti mo uiro T. Annio diacame aut quis de tali ciue satis dive Linquam' loquetur ' qui cum uideret, sceloratam cluc , aut domesticum potius hostem, si laribus uti lueret, iudicio esse saniendum; sim ipsa Dacia uis imperiret, ac
tolleret, avdaciam virtute, furorem Iortitudine, temeria Litem conscio, manum manu, nim xi esse Ioperandis:
primo de uipostulauit: postea quin ab eod m iudicia sublata esse uidit, ne ille omnia uiposcet es aere, curiatiis:
qui docuit, neque recta, ncque ton pla, neque somm,n que curiam sinesumma uirtute, ac maximis opibus, σι σνs ab inte lino latrocinio posse defendi: qui primus
poli meum discessum metum bonis, timorem huic ordiani, seruitutem depulis ciuitati. d. rationem pari virtute, Mumo, fide P. Sextius secutus, pro mea rute, pro uestra auctoritate, prosam ciuitaris nullas sibi inimii rias, natam uim,nullos impetus, nullum uitae discrimen nitandum umquam putauit: qui cu am senatus , ese tatam concionibus improborum,sicsua diligetia multitudini commentanis, ut nihil tam populare, quam v sirum nomen, nihil iam omnibus curum aliquado,quam Delira auctoritas, ut Iutar: qui me cum emibus Mus, quibus tribunus pl. potuit, defendit, tam reliquis ομ iis iuxta, ac si meus frater e , sustentauit: cuius ego Eleutibus, libertis, fetuiria, cop s, litteris ita sumsuseatinus, ulmeae carinisatis non adiutor Iulum , E
xum etiam solius videretur. Iam ceterorum Uicia si diuq. uidigiis: quam chpidus mei C. Sotilius, qh sudiosus uestriritium nιn uarias fuerit in cati a. quid M. cillius λ cui ego ipse, parenti, fratri. eius sontio F
ιια debeam: qtii, cum a me uoluntas eorum inpriuato
iudicio esset osci sa,publici mei beni sic θ Mimoriapriuatam ciniorum oblitteraveriint. Iam T. Fadius , qui
mihi quaesorstiit, M. cirrius, thius ego patri quat orsui,sudio, amore, animo huic nece tudini non desu runt. Maria de me c. Messinius di amicitiae , O rei p. causa dixit: lea siparatim initio de salute mea promulgavit. Fobriciussi, quae de me agere conatus est, ea contrahim, sera m po ere potuisset, mense I
nvolo nostrAm Rathm rec peraspreus: qxem adses tim meam uoluntas impulit, vis reta; daxit, adictoritas vestra revocavit . I uero praetores quo animo in mesuerint, vos ex rimarepotuistis, cum L. Caecilius m tiarim mouis omnibus copys Lh erit sustentare, pse blice promulgarit de aruie mea chin coliegis paene omn ibus,direptoribus aut m meorum bonorum in ius ariundi potestatem non fecerit. M. a tem Calidius, statisn designatus, sententia frea, quam esset cara sibi mea Alus, deaurauit. Cmnia ossicia C. Septim' , QUI HOU , P. Crassi, Sex. Quinctili , ET C. mutisum Ua Omme.
IV Di c i A sublata esse t fgnificat illud, quod est in ea pro Sextio: Ecce tibi consul, praetor,tribunus
pl. noua noui generis edicta proponunt: ne reus adsit, ne citetur: ne quaeratur :ncmcntionem omnino
cuiquam iudicum, aut iudiciorum saccre liceat. NE. ILLE Omnia viptigetesscere, curauit: I suam enim uim aliquanto firmiorem opposuit. pro Sextio. M. CI sp Ius et sic reposui, cum legeretur, Mosopius: quam mihi coniecturam attulit ciusdem, ut arbitror, Cispii mentio in oratione pro Plancio. P v B L I C i benefiι memoria priuatam ossensionem oblitterauerunt. I hoc est, quod ait de eodem Cispio in orat. pro Plancio. An ego, qui meorum lacrumis, me abscntri commotus, simultates, quas mecum habebat, deposuist et, meae l. Qui is non modo non oppugnator, ut inimici mei putarant, sed etiam desensersuisset,liuius in periculo non dolorem meum signiticarem Qui mihi quae, lor fuit,l inconsulatu. M. CvRTius, i quidam libri, Curius utrum restius, quis di uinet λ seu si, Curius; Marci praenomen in Manli mutarem, proprium Curiae gentis: dea M. minimum disscrt M .. cvivs. ego putri quaestor fui, ualde hic hacrco. huic enim Curio, nequc consuli, qui consulatum numquam gessit, ncque prouin clam aliquam post practuram administranti quaestor esse Cicero potuit, qucra scimus quaestor Scx.Pinducaeo in Sicilia futile. SEPARAT i M.t a collegis. I Ni Tiol cum primum tribunatum iniit. UAE demta re conatus est, i legem enim promulgauit: ne perforet, Clodiana uis obstitita C v M. ιο -kgii paene omnibus, i uno excepto Appio, Clodii fratre. in Pisonem: De mecum omnes magistratus pro mulgais i, pracia unum practorcm, a quo non suit pollulanduna, fratrem inimici mei, praterq. duos de
245쪽
lapide emptos tribunos pl. lege comitiis centuriatis t res, odio tribuni pl. illius aduersarii, desenseres uvhus locis de toto praetorum numero admon 'r .
dicendi absitisset. uide in friuo
QV A a eum libenter commemoro, tum nim imiatus nonnullorum tu me nefarie commissa tra 'tereo. non est mei temporis, iniurias meminisse: pras ego, etiamsi ulcissi possem, amen obliuisti mallem
alio transferenda mea tota uita est, ut bene de me meritis reseram gratiam , G in apertis hosibio bellum geram, timidis amicis ignosiam, prodirores Deos non indicem, dolorem profectionis Meae reditus dignitate consoler. quod si mihi nullum aliud esset oscium in omni uita reliquum, nisi ut erga duces ipsios, ct principes, atqne ahctores salutis meae suis gratus iudicarer, ra E ea iguum reliquae vitae tempus non modo ad referendam, heram etiam ad commemorandam gratiavi mihi relictum putarem . quando enim ego huic homini, ac liberis eius, quando omnes mei gratiam referent e quae memoria,quae uis ingeniri quae magnitudo ob ovantiae tot rantisq. ben
sc i restondere potoris e qui mihi primus ast licto O iacenti constularem fidem, dexteramq. porreait: qui me a Morte ad uuam, a desperationead em, ab exilis aes lutem reuocauit: qui tanto amore in me, sudio in remp. fuit, ut excog taret, quemad odum calamitatem meam non modo leuaret, sed etiam honestaret . quid enm m. mpcpthis q'id praeclarius mihi accidere potest,quam,q od illo petente vos decrensis, ut cunctι ex omni It ira, quire .saluam nollent, ad me unum, honun fractum, o prope di patνm, resiluendum , O desenti
dum uenirenteut, qua uoce a te ' ulepos Romam conditam consit usus esset pro unis resa rep. apAd eos solum, qui eius uocim exaudire possent, Odrm uoce Iininus mnibus agris, vicis, atqtie opidis ciues, totamq. Italiam
M tivius salarem desenecndam excitaret. Quid egυ M ariosius meis posteris potui relinquere, quam hoc, An tum iudicasse, qui citiis me non de nil siet , ehm romp.
saluam noluisse e itaque stant m utili anctoritas, tu tum eximia costulis divi iras uoluit, ut ιν ne is flagitium se committere putaret, si quis non Lenis et . idemq. consul, rem illa incredibilis multitudo Ronam, e paene
Italia ipsa uenisset , uos siequinti*mos in Capitolium
conuocauit . quo tιmpore quantam .im hera bonitas haberet, aut vera nobilitas, intelligere potuistis. ηam Q. Metellus, o inimicus, ct frater inimici, pes em Aestra Moluntate, omnia r irata odia dipossit o quem P. εὐ- Dilius, uir cum clarismus, tum uero optimus , bis amici uti auctoritatis, orationissuae diuina qua alie P. Lentulus consul. Et pro Milone: Septem pras ei. Hic quoque septem praetores nominantur. QEDM. orator optimus, nisi uis ei
damgrauitate ad sui generis, communisq. fmguinis f
cta, uirtutesq. reuocauit; ut haberet in conssilio O si trem ab inferis, focium rerum mearum, omnes Mael lotina stoissmos ciues , paene ex o cheronte exciti
res a in quibus Numiduum illum, cuius quondam de ρ tria disiessus bone Ius ipsi, bonis omnibus tamen luctus fus nisus est . itaque fuit is non modo salutis defensor, qui
ante hoc unum beneficium fuerat inimicus, uerum etiam adscriptor dignitatis meae. quo quidem die eum C Dx senatores essetis, niargistratusq. omnes adessent, dissensit unus is qui sua lege coniuratos etiam ab inseris excitandos putarat . atqne illo die, qxo ramp. meis conflis cohseruatam Irahis his herbis, O rimis iussitassetis, idem consul curauit, at Odim a principibses ciuitatis in contione postero die dicerentur: thm quidem ipse egit o natis me caussare Mecm, persecitque., ad la te, at Peaud ente Italia tota, ut nemo cuiusquam conducti, aut perditi uocem acerbaM, a Pe inimicam bonis posset a tare . Ad haec non modo adiumenta AD:iGIederim ornamenta dunitatis n. eae reliqua nos uiam addidi nise decreuistis , ne quis tilla ratione rim impediret οῦ lx impedisset, gratii ter molesteque laturos illam eontra re p.Iesmemque bono vi, concordiamq. ci xmf-cturum ; o ut ad nos ea salisa referrentum: miq.Giam,s diutius calumniarentis, redire iusilis. Quid e ut agerentur Iatiae , qui e muni pors istenissent . quid evi au illam dii , res cum redissent, rogarentvr, ut pari εsudio conuenirent. Quid denique illo die, quem P. um tutas mihi, fratri. Meo Aeris . nostis natatim coU tuis, non modo ad nostiam, uerum etiam ad se iter
memoriam temporis e quo die nos cinites centuriaris, quae maxime maiores iis a dici taber'. voluerunt, a celsiuu in patriam: ut eaedem centuriae, quae me consulimsecerama , confulatum meum comprobarent. quo die quis ciuis Iuli, qui is esse putaret, quacumque aut artate. aut valetudine sset, non sed alute mea Ante tiain ore λ qua A tamam kequentium in campo, tau- tum stadorem Italiae totius ardinum . omnitim,quam do ista fgnitate tot ro tores,di litores, cxstodes . via
distisi itaque P. Lentuli benimis erct enti, atque dirino non solis νε. cti sumus in patriam, sicut nonnulli carismi ubi ou equis visi ambas, o curru aurato
T Iur c homini, I patet ex iis, quae sequuntur, significari P. Lentulum consulem. mr rem'.s L
Inam uellent, liin Asenem: Ad meam unius hominis si lutem senatus auxilium omnium , cuneta 1talia, qui remp. ljuam esse uellent, consulis ce&litteris implorandum putauit. Et pro Domo. A ce a te mutemst ηοηrum conditam consiui usus est pro uniuerra rep. quid opus est, te Romule cum sequatur, Post urbem conditam e uidit mendum Vbaldinus Bandinestus, cuius in hac cinendandi ratione excesiuit industriai uidciit, Opinor, omnes, qui iudicio aliquid ualint . proludio, quod sinceri in non est, id uidere, multo ptocliuius est,stiam corrigere. legebat V baldinus, is uoce anica semul et alii ut a
246쪽
In Orationem pos h red. in Senatu. 23s
ti ceter omnino: satis longe, ut mihi uidetur, uterque auctere scriptura: ueriintamen concedamus aliis,
uod ipsi nobio non concessimus, ut eonicipura Iiberior esse possit: rem ipsam ponderemus. Videtur V balmus, cilin, scinti, reponendum putauit, de uno consule P. Valerio Poplicola cogitassec qui cum Ap. He donius noctii Capitolium arcemq. cuin exsulibus, di seruis occupasset, ipse pro imperio consulari , nullo S. C. nullo populi itistii, in concione illa dixit, quae scripta sunt apud Livium lib. ii i. se arma capere : u care omne; mirites ad arma: Si quis impediat , iam se consularis imperii, iam tribuniciae potestatis , s cratarumq. legum oblitum, quisquis ille sit, ubicumque sit, in Capitolio, in sero, pro hoste habituru. siduero ii, qui, a si maluerunt quam, semel, spectaruntὸ tria scilicet tempora, unum Poplicola consile, alterum L. Opimio, qui Gracchum occidit, tertium C. Mario, qui Saturninum tribunum pl. N Glauciam praetorem. Vtra igitur opinio ad Ciceronis mentem propius accedit, nihil decerno, tantum aliquid dicam v xitatis indagandae gratia. Mihi de uno potius consale Poplicola, quam de Opimio simul, & Mario, loqui
Cicero itidetur. nam ca maior est laus, ut, cum semel tantum, non ter, post urbem conditam consit eos, qui exaudire posscnt, pro uniuersar . ad arma uocauerit, senatus ad unius salutem defendendam omnibus apris, uicis, opibus ciues. totam l. Italiam excitaret: ut comparetur senatus factum pro uno cive restituendo cum consulis iacto pro uniuersa rep. libcranda,quod singulare tamen fuerit post urbem conditam. Attigit eandem rem moratione pro Sextio, & in Pi nem. Q Msrs us,l alter consul. FR τ sit inmisi, i P. Clodii: uel quia Metellus Clodia, uel quia Clodius Metella natus csset. sic pro Donio, di in ep. ad Att. stat res uocantur. Div INA q d. gravitaret de eodem in ea pro Donio: Guius si etiam vim, uec grauitat illam singularem, ac paene diuinam assequi possem. FRATREMI Q M tellum Glcrem. ep. r. 2.3. lib.v. Fam. Di S SENSIT unus,l P. Clodius. de Harusp. resp. de pro S tio. Is . Qui sita lege coniuratos etiam ab instris excisandos pararat scripserat enim in lese, uel certe
promulgarat, nam legem scripsit Sex. Clodius ut, si reuixissent ii, quos Cicero indicta caussa condemnarat, tum in patriam rediret. C A L v M N i A R E N Tu R, astute rem producerent. id cnim interdum est, calumniari. unde illud in ep. ad Lentulum: Res ab aduersariis nostris cxtracta est uari scalumniis. Et pro Sextio cum omni mora, ludificatione, calumnia smatus auctoritas impediretur. Rus cum redisseret, lcgcndu in uidetur, Ad res cum rediitcnt: idest , adsita negotia id colligitur ex ea pro Sextio, in qua idem dicitur his iterbis: Decreuit eodem remporc senatus, ut iis, qui ex tota I latra salutis meae caussa conum rant, agcrentur gratiae; atque ut ijd adrcs redeuntes, ut ii lacnt rogarentur. ILLA dignitate: qui senatores D unt: ut in Pi nem. ROGATOR Es, eos, qui rogariint populum Romanum prosilia te Ciceri,nis. Di Rintro REs,l qui sesagiorum tabulas distribuerunt. CuSTODE si tabellarum. Locum huic simillimum ex ea in Pi nem recitare non grauabor. Ex uobis, inquit, audio, nemini ciui ullam, quo minus adesset, satis iustam excusationem esse visam; nullis comitiis umquam neque multitudinent hominum tantam neque splendidiorem misse. hoc certe uideo , quod indicant publicae tabulae, uos rogatores, uos diribitores, uos custodes stille tabellarum.
VO s s v Μ ego saris in Cn. Pompeium 1 pramgratus uiari e qui non solum apud uos, qui omnes idem sentia uis sed etiam apud Muuersumpopulum sal rem rei p. O ocruatam per me, ocimiunctam essὸ
eum mea dixerit: qui cavsam meamprudentibus rommendarit, imperitos edocuerit, eodem. tempore impresebos octoritare sua compressori bonos excitaris: quipopulum R. pro me, tamquam pro fratre aut pro parente, non sol an hortatus sit, iterum etiam obsecrarit: qui ipse cum propter metum d micationiΦ, O sanguinis domo streneret, etiam a superioribus tribunis perterit, ut des late meae promulgarent, ct referrent: qui, in coloniamrper c Ibilata civim ipsi gere; et magisti atum, in qua
nemo erat emptus retercessorum, iam ct crudelitatem
priuilegis , auctoritate honestisimorum hominum, O .Fubicis litteris consignauit, miscens Italiae totius praesidium ad nostra salutem implorandum putavit: qui, cum ipsi misis peramicissimus fuisset, etiam uti
suos necessarios mihi amicos resurret, elaborauit. Quibus autem o tys T. Aum' beneficia remunerabor Z c ius omnis aciis, ratio, cogitatio, totus denique tribun
tui nihil alia uit, nisi constans, perpetua, tortis, cta defensostitis meae. Quid de P. Sextio loquar e qui suam erga me beneuolentiam, o dem non solum animi dolore, sed etiam corporis uulneribus oriendit.
DOxio sit meremit quamdiu Clodius tribunus pl. fuit. REFERRENT: I in senatu: quod lex
Clodia iactabat. retulit L. Ninnius: ut in ea pro Sextio. IN. Coloniata Capuae.. N v P E R conseia tutat a C. Caesare consule annoni periore. M A G I s T R A T v M , t duumviratum, collega L. Pis, ne constite. unde illud sepra: Capuae ne te putabas co tempore consulem esse, sicut eras, an Romae ' Et in capro Domo,&in Pi nem . NEMO erat emptus lutercesso m , t hoc in Aelium Ligurcm tribunum pl. comjcit; qui Kalendis Iun. referente L. Ninnio de Cicerone reuocando, emptus a Clodio, intercessit P Rivi LEGit,l Clodii legem, qua pii lias est, inuidiae caussa priuilegium uocat. pro DomO : Vctantlia sacratae, lictant xij. tabulae, leges priliatis hominibus irrogare: id est inim priuilegium. CONSI- G N Au i r , -tellatam esse uoluit, ad Clodiani sceleris meruoriam.
247쪽
ri, universiis . Ut inrtio, quantum pomi r uis ornate agere nullo modo possum . in quamquam pum hi me praecipua merita multortim, quae sileri nul o modo possunt: tamen huius temporis, ac timoris mei non est, concri coumcmorume beneficia in me singulorum . nam di cile est non aliquem , nefas quemq'am praeterire.
ego vos uniuersos, T. C. deor m numero colere debeo.
sed ut is ipsis diis immortalibus non si per eosdem, atque alios alias Iolcmusct venera; i, o precari : sic in
omnibus de me Lainitus moritis omnis erit aetas mihi ad eorum erga me merita praedicanda, .uque recolenda.
hodierno autem die nominatim a me magira: ibus ii tui gratias esse agendas, o depriuatis uni,ptiprosae te mea municipia, coloniasq. adisset, populam I . μ' plex obsecrasset, si tentiam is i t eam, quam uos secuti, mihi dignitatem meam reddidistis. Vos ne forentem semper o His r laborantem, mutatione vestis,o' prope ructu ucstro.quoad licuit,desendi sis. nostra memoria senatores ne in his quidem periculis mutare usim sol bant: in meo perti uis senatus heste mutata suit, quoad licuit per coram edicta, qui mea periistia non modo suo praesidio, sed etiam uini a deprecationeni darent. Quia bus ego rebus obiectis, chm mihi privato confligentam
viderem cum eodem eaercitu, quem constu non armis,
sed uestra auctoritate siperaram; multa mecum irae r putaui. Dixerat in contione consul ,st clivi Capitolini poenas ab equitibus I . repetiturum. nominatri at compectabantur, ali' citabantur,alti relegabantur: ad, tus templorum erant non solum praesidijs, O mam, verum etiam demolitionesublati. Alter consiui, ut me, remp. non modo desereret ,sed etiam hostibus re .proderet, pactionibus eos Dorum pracmiorum obligarata natalius ad portau cum imperio in multos annos, magno . exercitu: quem ego inimicum mihi fuisse non dico; ta- , cuisse um diceretur esse inimicus ,scio. duae partes ese in rep. cum putarentur ; altera me deposcere propter inimicitias, altera timide defendere propter susticisnem caedis putabatur. qui autem me depostere uidebantur, in hoc aerant dimicatιonis metum, quod numqxam,
infitiora, suspicionem hominum curamq. minuerunt. quare, cum uicerem senatum ducibus orbatum, me amagistratibus param oppugnatum. MIMproditum , paseim derelictum ,simos si Hatione colis,ortim nominatim esse conscriptos , copiad omnes catilinae paene ijdem ducibus adstem caedis o incendiorkm ese revocara , equites R. prosicriptionis, municipia uastitatis, inues caedis metu e se permotos; potui, potui,P.C.mu ris auctoribus tortissmis uiris, me ui, armis q. defendere rnec mihi ipse ille animus idem meus, uobis non inco, tus, defuit: Aed uidebam, si nicissem praesento,ι aduei sarium, nimium multos mihi alios esse uincendos; si hiactus essem, multis bonis o pro me et mecum,etiam pol me esu pereundum ; tribunicijq. anguinis nitores se pracsentes, meae mortis poenas iudicio, opesieritati reservari. nolui. cum consul commuηι salutem sine ferro defendis m. meam priuatus armis disendere: bonosque viros lugere malui meas sortunas, qua uis desterare: ac si solus sem inter Icctus, mihi turpe .si cum multis , rei p. sun Mi m Iore nidebatur. quod si mihi aeternam esse proposita- aerumnam arbitrarer ; morte me ipse potios, quum sempite o dolore mχho im .ped, D m uiderim me non diutius, quam ipsam remp. ex hac urbe a sui ram : ne De o, illa exterminata, mihi remane
dum putavi; O illa simul atqκe revocata est, me sechmpariter reporia it. mectim leges mecum quaesiones nectim iura magistratuum. mechm sienatus arctoritari m=cum libertas, mechm etiamsi Em ubertas, meta de rum,d hominum anctitates omnes, CP religiones a
fuerunt. quae s semper ales iens, m is nes a fortunas lugerem, Pam di siderarem meas: siti aliquando reu carentur, intelligebam mihi chm Eris una esse redeamdam . cretus mei flensus certis mus it stixest hic idem, qreicusos capitis fuit, Cn. Plancius; qui , omnibus prouincialibus ornamentis, commodisq. depositis, totam sua quaesuram in mesustentando, O conseruando colloc
uir. qui si mihi qi asor imperatori fuisset , infit' loco
fulset; nunc certe erit in parentis, cum fuerit quaerior non isperi',sed desoris mei.
D E COLzNDA .l memoriar Uetenda, animo recognoscenda. Phil. 13. Quae si tecum ipse recolis.l Cn. Pompeio. Qv o A D licuit,l nam per consules, Pisonem, & Gabinium, diu non lauit. Cous vi. ,l Gabinius. supra. COMPELLABAN TvR,l appellabamur: & cum iis, ne
pro Cicerone deprecarentur, agcbatur. RELEGABAN rvR: L. Lamiam significat. supra. TEMPL o R v Μ templi Castoris. pro Domo: Cum uero gradus Castoris conuesti isti, ac remouisti; tum , ut modeste tibi agere liceret, homines audaces ab eius templi aditu, atque adscensu repulisti . Et pro Sextio. DEMo Lirio NEI comi ulsis, remoti'. gradibus. Su o Ru ri praemiorum I prouinciae Maced niae. ERAT aliust C. Caesar, qui extra urbem erat. Cu N imperio in multos annos, 1 cum imp rio quinque annorum, lege Vatinia dato. MAGNO G exercitu: l quattuor legionibus: cum quibus profectus est ad Gallicum bellum . AxτΕRAt Clodius, & consillos. ALTER Al boni uiri. AvxhRvNT dimicationis metum, i effecerunt, ut uiri boni dimicationem O magis timercnt: quia Caesar in primis, cum inimicus mihi csse diceretur, tacebat, Crasib, Pompeio connivcntibus. I N F i-TIANDO,l hoc rescrri necesse est non ad eos, qui Ciceronem deposcebant, scd ad cos, qui ab iis Ciceronis inimici cile dicebantur : qui cum non insitaremur , sed taccrent, hominum suspicio , S cura non minuebatur , sed augebatur bonis uiris dunicandi incius. Traduxit in hunc locum mutatione
248쪽
In Orationem post red. in Senatu. 237
s qua s a tum illum , qui est in oratione in Pisenem: Numquam istam imminuam euram instiando tibi. Huc sertasse adspexit, cum illa quoque pro Sextiό aiceret. Atque ego de Antonio nihil dico , praeter unum , numquam illum in illo sumnio timore , ac pcriculo ciuitatis , neque communem metum omnium, neque propriam nonnullorum de ipse iaspicionem aut infitiando tollere, aut . di silinulando sedare uoluiste. Si MvLArio Ni core brumi collegia Clodrus in tribunatu nons Ium uacra, a senatu antea Lblata, restituit, sed noua quaedam ex omni urbis faece, ac struitio constituit. ad Quirites: Cum homines in tribunali Aurelio palam conscribi, centuriariq. uidi s sem. Pro Donio: Cum in tribunali Aurelio conscribebas palam non modo liberos, sed etiam tauos, ex omnibus uicis concitatos auim tum uidelicet non parabas. Pro Sextio. Ijsilem consulibus inspectantibus, seruorum delectus habebatur in tribunali Aurclio, nomine collegiorum . Et in Pi nem. Pnos CRIPTiONIS, P exemplo L. Lamiae resegati. R Evo CAT A est, 1 mutatis consulibus. CN. PLANCI v SI cum in Macedonia quaestorcsset. P Ro v I N C i A L i nv s omamentis, i in orat. pro ipse Plancio. Simul ac me Dyrrhachium attigisse audiuit, statim ad me, lictoribus dimissis, insignibus abiectis, ueste mutata, pros eius es L COMMo Dis q. I sua commoda, dum me sistentaret, di conseruaret; neglexit omnia.
CV A propter, P. c. quo imis re sum par ter cum rep. restitutus, non modo in ea def- da nihil minuam de libertate mea priIlina ,sed etiam adaugebo. et erim,si eam tum defendebaeui, cum aliquid mihi illa debebat: quid nunc me furere oportet, cum elo illi plurimum debeo e nam quid est, quod an reum meum frangere, aut debilitare posit, euius ipsam calamitatem non modo nullius delicti sed etiam disin aram in remp. bensciorum testem esse uideatis e nam ct ix puitata est, q*ia defende m riuitatem; O mea u Itietates repta est, ne a me defensa resp.por eundem me
eummum in di crimen uocaretur. Pro me non, ut pro
P To Eo, nobilismo bomine, adolesentes stlq, non piet : quorum multitudo populum est deprecata, non, ut pro Q MGclio, fi mmo O clari mo nitro,
ctata iam adolescentia prius,non L. C. Metelli consu- Iares. n eorum liberi, non Metellus P os, qui tum consulatum petebat; non Duussi, Seruili', Scipiones,
caverunt, sed unus frater, qui in me pietate filius, cons, Irjsparens more, ut erat, frater inuentus es, siqualore, lacrumisio quotidiauis precibus desiderium mei no- - Arenouari, rerumgesarum memoriam usurpari coegri quicumstatuisset, ni per uos me recuper. Get,
eandem subcre fortunam atque idem sibi domicilium o
uitatio mortis deposieret: numquam nee magnisue u nerat , necsolitudinem suam ire vim inimicorem, ac tela pertimuit. Alterfuit propugnasor mearam fortunarum, o defensoras. Dus,summa virtute optet te C. Tiso gener: qui minas inimicoram meorum qui inimicitias a is mei, propinqui sui consulis, qui Pontum, Bithyniam quaestor pro mea salute neglexit. Nihil umquamsenatus de T . Topillio decrevit: numquam in hoc ordine Metelli mentio sacta est. tribtini 's siunt illi rogationibus, interfectis ionicis, denique nulla auctoritate fenasus restituti; cum alter eorum senaraip rvdset, alter vim, eg q. Iudisset. Mna C. quidem Marius, qui hac hominis memoria tertius arite me consularis tempestate ciuili expulsus est, non modo a senatu vos restitutus ,sed reditusu enarum cunctum paene d leuit. Nulla de illis magistratuum consensio , nulla ad remp. indendam populi R. conuocatio,nullus Italiae
motus,nulla decreta municipiorum,o coloniarum exstiterunt. Quare,cum me uestra octoritas accersierit, po pulus R. reuocari resp. i plorarit, Italia cuncta paene suis humeris reportarit; non committam, P. C. ur,ctimea mihi sint renituta, quae inpotestare mea no fuerunt, ea non habeam, quae ipsie praestare possum, praeserti
cum illa a Fa recuperarim, turtutem , o fidem iura quam amisirim.
P POp rLLio I C. Gracchi lege pulso, deinde restituto. ad Quirites, pro Domo. NORI Lrs- M o homule, i consulari. REMETELLO, I Numidico, de quo L. Appuleius Saturninus tui in F ivrvs,l qui, quod pro patre exsule supplicasset, Pisi cognomen est adeptus. L. ET . C. Metelli consula es, i L. Metellus Dalmaticus, C. Metellus Caprarius, & consularis, & censorius, uterque Macedonici filius. NON . q. 3Metellus Nepos,l Metelli Balearici, qui Dalmatici, de Caprarii frater suit, filius, alictore Pediano. LvcvLL 1,l Lueius, & Marcus, Metelli Numidici sorore nati, ut ait Plutarchiis. SER vi Lit,l P. Servilius Isauricus postea dictus, Macedonici filia genitus. Scipio Nas,lP. Scipio, & ipsi ex Macedonici filia si sceptus, pater eius Scipionis , qui Pompeii Magni socer sitit. Vide, quae diximus in ca post red. ad Quir. R. i in mepictate illius, I postria. ad inita Mihi pietate filius inuentus cli, beneficio parens amore idem, qui semper fuit, frater. I Risu Ni Ciis rogationibus, rogationem de Popillio tulit L. Bestia, ut in Bruto: de Metello Calidius, ut pro Plancio. INTERFECTIS inimicis,l inimico Popillii C. Graccho, Metelli L. Saturnino. ALTER eorum i Popillius, qui di scessit inuito quidem, sed auctore tamen senatu. VIM, I Saturnini tribuni pl. atque adeo C. Marii vi. cossitis,qui tunc Satumini partes adiuvabat , ueteresq. cum Mctello inimicitias exerccbat. Qv I . HAC hominum aetate tertius ante me consularis impestate ciuili expulseus est, 1 primus Popillius, alter Metellus, ille C. Gracchi, hic L. Saturnini seditione expultas: tertius ipse Marius, cum Sullae victoris arma iugit. ILL Al patriam, dignitatem, Drtunas meas. EA . NON habeum,l uirtutem,&fidem. EARU epraesta epogm,l quae in potestate mea sunt, quae mihi adimere inimicorum iniuria non potest.
249쪽
COMMENTARIVS A R G V M E N Τ U M
EsTITu Tvs in patriam Cicero, Lentuli praecipue consulis opera, vi. mense, postquam in exsilium iniqui a lege Clodia pulpus erat, statim habuit hanc orationem ad Pontiasti, in qua neruos omnes inIendit, ut domum suam, eadem lege publicatam euersam, deinde, ne profana umquam feripsset, libertati consecratam, neque publicari , neque consecrari potuisse, ostenderet . qua de resic in ep. i .lib. iv. adist. Nos tacemus, re eo magis,
quod de domo nostra nihil adhuc pontifices restonderant: qui si sustulerant
religionem, aream praeclaram habebimus. Et in a. eiisdem libri. Post Hlis datas litterassecutassumma contentio de domo. duimus apud pontifices pr. Mai. Oct. acta res est accurate a nobis si umquam in dicendo fuimus aliquid, aut etiamsi numquam alias fuimus, tum profecto doloris magnitudo uim quandam nobis dicendi dedit. Tintum autem de domo recuperanda laborabat, ut, cum essetis exsilio, it cripserit ad uxorem. Quodde domoscribis, hoc est de area: ego uero tum denique mihi uidebor restitutus,siilla nobis erit restituta. Ac domum quidem ei restitutam me, satis constat ex eadem ad Att. epistola: in quasint haec. Cum pontifices decrsint, ita, si neque populi iussu, neque plebiscito, quise dedicasse diceret, nominatim ei reipra crus es et uideri, posses religmne iam partem areae mihi rest litui; mihi facta statim e ratulatio: nemo emm dubitat, quin domus u bis uset adiudicata. Sed planissime in oratione de Hars. rest. Ideam domum P. Lentulus consilii, M. Lucullus, si scitellus, Ir . Glabris, M. Messalla,L. Lentuluπ flamen Martialis, P. O Q. Scipio, C. Fannius,
250쪽
Arg. in Orationem pro domo sua. 239
l M. Lepidus, L. Claudius rexsacrorum, M. Scauinus, M. Crassus , C . rio, Sex. Caesar, men si uirinalis, . Cornelius,P. Albinouanus, si .merentius, pontifices minores, ca a cognita, duobus locis Ma , maximast quemia amplissimorum, ac sapientisimori ciuium ad ante,omni religi ne, liva mente omnes liberauerunt. Est autem omnis haec in septem parales d tributa oratio. Prima respondet Clodis,qui apud pontifices ea uitiis rauerat, quae per eos dies Cicero in senatu de rep. ias de Cn. Pomptis rei rumentariaepraesciendosenserat. Secunda de iure publico agit in ea ostenditur, legibus ijs, quibus Romana ciuitas uteretur, non posse quem quam ciuem ejci, aut de capite eius, uel de bonis quidquam detrahi sine ii
dici enatus, aut populi, aut eorum, qui de quaque re constituti iudices t. In eadem rationes aferuntur,cur tribunus . esst Clodius non potuerit. quomodo enim, cum patricius est, ad plebem transiuit Z adoptione Z at ea rata esse nonpotest: primum quia seruatum adoptandi ius non est. nam cum adoptare debeat is, qui neque procreare iam liberos psit, oe, cum potuerit ,' expertus: adoptauit Clodium senatorem annos uiginti natus: qui liberos non modo procreare potest, cum habeat uxorem, sed procreauit etiam. Et cum quacri a pontificum colligiosoleat, quae caussa sit adoptionis, quae ra Ilo generum, ac dignitatis, quae sacrarium: nihil horum in ista adoptione quasti est. Atque haec de nonseruato adoptionis iure, quae omnis notio ponti cum esse debuit, apud ipsos pontifices iucuntur : ad augures autem,
qui aderant, de curiata lege distulat, qua Clodius est adoptatus. Nefas, i quis, est agi cum populo, cum de caelo seruatur. at quo die lata lex est, Bibu lus consul de caelo JAruauit. rata igitur esse non potest: quod si rata non est:
qui potuit Clodius,contra austicia adoptatus, tribunus p esses Accedit ad infirmandam curiatam legem altera ratio. Quid seruatur inferendis legibus trinundinum, idest, ut promulgata lex per tres nundinas,antequams ratur, populo pateat. quod patium, tantum abest, ut seruatum sit, ut eam
Iegem Caesar confiduix per tres horas promulgalam tulerit. Tertia pars, uel
stribunus pl. f per ausi icia, e per leges Claus esse potuerit, quod utrumque iam negatum est, ab eo tamen legem nominatim de capite ciuis indem.
nati feri non potuisse daemonstrat. id enim priuilegium est: quod acratae is
ges; er xii. tabulae uetant. Neque uero hoc tantum contra leges,sed indetiam, quod de eius capite, fortunisq. omnibus, qui neque adesse sit iis ius, neque citatus, neque accusatus, legem illam Clodius tulerit : cum iudiciap puli ita moderata essent a maioribus confli uta, imum,ut ne poena capitis cum pecunia coniungeretur: deinde, ne, nisi prodicta die, quis accusaretur: tum,ut ante migistratus accisaret intermissa die, quam multam inrogaret, aut iudicaret: postremo,ut esset accusatio trinum nundinum, idest ab eo die,