In M. Tullii Ciceronis orationes Paulli Manutij commentarius ...

발행: 1579년

분량: 373페이지

출처: archive.org

분류: 로마

251쪽

a O Arg. in Oi ationem pro domo sua.

quo quis ad populum accusari coeptin esset, ad Hem is ij trinae nundisae intercederent , prodicta die, qua die iudicium esset futurum: eamq. diem siqua res aspis sinui excusationesistulisse tota caussa udiciumqIosteretum.

Nec uerba legis uisio carent: sunt enim haec: Velitis, 1 eatis , ut M. Llio aqua, ct igni interdictum sit. Cum ferri debuerit,ut interdicatur,non,ut

interdicturiit. quo modo enim,quo actum non est, idusit factum oenrita populum, aut uretis ulli anciri, ausu se ijs confirmari posset 'peremium es igitur informa legis: quidin ipsa ueritate' non minus . scriptum esserim: Od ns . Tusim a um S. C . retulerit. qui si falsium retulit, recte scripta lex est sucrum, nuda est. uerum autem retulisse, nec sim pro suo

imperio se enatus iussu in coniuratos animaduertisse senatus ipse, cum eum restituit, indicauit. Sunt igitur haec in lege uiria, primum quod lata nominatim sit de capite ciuis indemnati: aberum, quod imperite, ut intemaectum esset aqua igni, cui nondum interdictum esset: tertium, quod

simul de pluribus rebus: quartum,quod per vim. id quod Lentulus consul in

lege uidit,quam de Ciceronis reditu tulit. non enim tulit,ut ei uenire Romam

liceret, si ut ueniret. si arta pars Clodi, maledictum, exsulem Ciceronem appellantis rfellit duabus causis, uel quod ex peccato, uel quod ex damnatione subeatur exsulis nomen. Peccasse me, inquit, negant omnes optime de patria meritum, senatus, equeBris ordinis , scribarum plebis urbanae, Hest paganorum, ta montanorum, denique etiam municipiorum, coloniarum , stolius Italiae de meo reditu decreta declarant. In ferenda uero loge, quae celebritas umquam maior populi Romani, quantus omnis gen ras hominum, aetatum , ordinumque splendori siuod ad damnationem attinet, exsitu nonsum. indemnatus enim disci . nemo me ulla umquam lege interrogauit: nemo postulauit: nemo Hem dixit. libertatem uero, aut c uitatem amittere ciuis R anus nemo potest, nisi auctor ipse actussit.

In matur Clodi, maledictum ea quoque ratione, quod in ipsa rogatione nihil tulerat, quo minus Cicero esset non modo in ciuium, sed etiam insen torum numero : π quod in lege Agasuffragium tulerit non populus Romanus , stamultitudo hominum e struis conductis, σfaciΠorosis,'egentibus cc egata. Quincta, primum eidem Clodo restondet, accusanti Ciccronem, quod dese ipso g riosius praedicaret: deinde ise , qui objcerent, ei discessum e patria. Sexta de domo recuperanda quantum laboret,quam. improbe Clodius fecerit in ea ridicanda , quid spectarit, Osressit. Dedicatio improbatur, quod non a puerit collegium pontificum dedunus tantum pontifex, isque staser uxoris Clodij, adolescens imperitus, nouus sacerdos, sororis precibus, matris minis adductus, mente , oe lintua tia

ιtibante. In extrema patrie preces ad Iouem, Iunonem, Atineruam, ad

patrios

252쪽

Arg. in Orationem pro domo sua. 24 I

patrios mites familiares , M Vesum continentur: ut, si nefariam mmmam ab eorum templis, ac delubris depulerit; si suum caput, pro eo. rum caerimoni s, atque templis, perditi Orum ciuium fur i, foreos obiecerit; si nihil umquam magis, quam de reipsalute laborauerit; hunc fluctum ferat, uisibi redire in Has sedes licear. Lisdemqueprecibus , comversus ad pontifices, utitur, ut ab ipsis iam in patriam restitutus, nunc, auctore senatu, manibus eorum insus sedibus co ocetur. Habita est oratio jsdem consilibus, quibus in patriam redist, id est Lentulo, πMetelli. De genere, de tatu, de partibus orationis, quae nonnulli ostentationis p tius, quam utilitatis publicae caussa ,sedulo persequuntur, nihil addam ruesquiasium in promptu fatisq.patent ex rhetorum libris: uel quodauet rum interpretum consuetudine non libenter discedo.

253쪽

M . I VLLII . CICERONIS

PRO . DO ΜΟ. SV A. A D. PONTIFICES ORATIO. XXIX

3 VM muta diminus, pontifices, a, mistibus nubis inarenta, atque institutasiunt , tum nihil praeci rius, quam quod uos eosdem r ligionibus deorum immortalium, summae reip. praeesse volu runt: At amplisimi, o clari imo remp. bene gerendo, pontifices religiones sapienter interpretando, remp. construarent. ν'si Hlo tempore magna caussa in sacerdotum populi iudicis,ac potestate uersata eII, haec pro em tanta 6i, ut omnis reip. d, ita , omnium ciuium salus. uita, libertas, ac re, foci, dis penates. bona, fortunae, domicilia uestrae sapientiae, fidei, potestat'. commissa, creditaq. esse uideantur. x his holerno die constituentam est, utri posthac amentes, ac perditos magistratus improbora ac siceleratorum nudare, an etiam deorum immortalium

restione amne malleis . nam, silla labes ac summare .suum illum pesiboruin, O funestum tribunatum ,

quem aequitate humana tueri non potest,diuina religi ne defenderit : atrae caerimoniae nobis erunt, es' antistites deortim immortalium, ali' inte/pretes religionum requisenes. M autem fra auctoritate, spira:iap e, ponisces, ea, quae furore i roboruM in rip. ab alijs oppresse, ab abys desiua, ab alvs prvdita, gestasint, res duntur: erit caussa, quam itum maiorum ina pli mis uiris adscerdotia deligendis iureac merito laudare possimus .sed, quouiam ille demeas, s ea, quae ego per hos dies insenatu derep.sensi, vituperasset , aliquem se aditum ad aures vestras esse huiditurum putauit:οmi t m ordinem dicendi meum: respondebo hominis furiosi non orationi, qua illa uti non potest ,sita con uio, cuius

exercitationem cum intolerabili petulantia , tum et Laadiuturna m punitate muniuit.

EXPLANATIO

' IvINI Tvs I diuina saepe trans intur ad humana per similit dino eum in si uulari laude communia uocabula sufficere non uidentur. Sic, diuinus scnatu ,'iui S C. Deus ille noster Plato. eadem ratione est hic,Diuinitus,pro, pracclare: idcvq.suo iungitur, Tum nihil praeclarius. Po N T I v I C E si minores, absente pontalice Max. C. Caesare,qilitum in Gallia bellum gercbat. corum nomina posuinius in arsu-mcnto. Vos eosdem, o resibonibus deorrem immortalium, of mni aere . praeole ' ' - non tam eos, qui tum pomisces erant, cui longe aberant a maiorum actate quam superiores omnes pontifices; ut religioni praecisci nemo, qui summam remp. simul non administraret, idcit

qui senator non esset instar Consilium maiorum in amplissimis uiris ad sacerdotia : ac perditosina stratust qualis in tribunatu Clodius fuit. I, p Rono Ruri, at sice auri ta umoraeldis numquam enim erunt, qui opem illis strantinoporcssione bonorum, nisi mihi mea domus Clodii tribuni pl. furore adempta, & Libertati consecrata, uel iris hodierno dic sintentiis ii r tur AN . :τ1 A M diorum mnortalium religione armaret armauit Clodius, ac monetuit tin probit tem sitam religione deorum imi 0rx iv

OvingvDi. uo is,&religiones,&r p. defercntibus. An . A L ii S oppressa, i Opprcssit remp. Clodius deseruerunt Pompeius, Caesar, Crassius prodiderunt consulcs Pi Gabinius. PER hos dies lix Id Sept. ut opinor, idest biduo post quam in urbem rediit. Signiscat sententiaini a se dictam in senatu de Pompeio, cum esset annonae sumina caritas, rei frumcntariae pracponcndo. qua de reseco iAtt. duo. cum citet annonae semina caritas, di homines ad theatrum primo, deinde ad lunatum concurristem impulsu Clodii; mea opera si umenti inopiam est. clamarcnt; cum per eos dies senatus d e anno

a Chelu les id eiu, procurati em sermone non solum plebis. uerum etiam bonorum Pompeiusu

caretur idq 'ipse cupere ; multitudoq. a me nominatim, ut id decerncrem, pollutarct . feci, et accur te semMitiam dixi cum abessent consularcs, quod tuto se negarent posse sentcntiam dicere, praetcr racilallani δε Asianium foctum est S. C. in meam sentcntiam, ut cum Pompeio agerctur, ut cana ron se 'peret, lexq. serretur ViruptR Assvr,l apud vos. Videtur Clodius apud pontifices uerba cisse, priusquam Cicero de sua domo ageret. cuius orationi statim respondundum putauit: ut, ii qua secta citet in ponti li-22 hi mi, sensio, in deleret, priusquam ad cauisam accccl

254쪽

In Orationem pro domo sua ad poni. et 3

roget. Atiust Μ stadis adaum as esse habitim putauis: I ues quod inuidere uos Pompestgloriae, uel quod offensos cile arbitraretur , quod S. C. illud de re frumentaria Pompeio mandanda . uobis absentibus, Actum esset. Non affuerunt eo die consulares , quod tuto se negarent posse sententiam dicere. De consularium autem numero pontifices aliquot erant, ut P. Seruilius, M. Lucullus, C, Curio, M. Gsus Metellus, M' Glabrio. Qv A Ceatin potest, I quia prudoxiam, ac mentem, requirit oratio.

I A C pnisnum illudate, homine vestro, ac furisse,

, quae te tota pom tuorum scelerum, sagoiorum' ueare ut hos tales uiros,qui non Ibhran cons hyssuo, etiam specie ipsa dignitatem re .suonent,

quod ego insinuntia dicenda Lutem ciuium civm h os e Cn. Pompeis continuerim, inibi esse iratos, O alladde jumma hoc tempore religione sensuros, ac me abs te

seriar, arbirro situ, insιit udpontifices δε- 1erior: siderium, quoniam te ad populum contulisti , sistam, recesse es . Ita ne uero e quod in tapoita multiaria ne es uitiosi met et, uarietas, O inconstantia, e

crebra, tamquam tempestatia, sic sent metiarum comm ratio, hoc tuta hos trianiras e suos ab inconsa tia effaritas, altatinos sententia cretam cydemitumius rei nonom, uetustas exemplorum, octoritar lis: rarum, monumento; mq. D. erret. Tu ne es ille inquit,

quo secatus carere non potate e quem boni laxorunt e vim rest. desiderauis e quo re situlo, sinatus auctoris rem re, isιιtam putatamus, quam primum adtaeniens prodidisti λ tam de rae. ententia duo: impudentiae primμm pondebo M. Hunc igitur, funesta rei p. p sis, hunc tu citi ferre, er armis, O ex Dus tmore, consuli scelere, acidac emorum hominum M Lis Geruorum delectu, sisellione templorum, occupatio; esori, o pyresone curiae, domo, o parria, ne cum improbis boniserra dimicarent, cedere curasti, quem a senaau, quem a bonis omnibus, qu a cuncta Italia desed raram, accersitum, reuocatam construandae resp. caussa consiteris e teni in senarum uenire, in Capitolium mirare tu Mento illo die non debuisti. Ego uero neque uexi, o domo me tenui, quamdiu turbulentum tempus fvis, cumseruos tuos, a te iampridem ad bonorum cum d paratos, cum illa tua conscelerato rum ac perdit ram manu armatos in Capitolium tecum uenisec δε-bat. quod co mihi nunciaretur, sicio me domi mansisse, tibi, o gladiatoribus tuis instaurandae caedis pote fatem non iecisse. postea quam binunctatum est,p pala..i R. in capitolium propter metum, atque inopiam rei siumentariae conuenisse, minimos autem sitae tuorum perterritos, partim amissis gladiis , partimer plis,difugisse: neni tonsolum me ullis copys etc manu,

ueram etiam cym paucis amicis. an ego, cum T. Lemmius consul, optime de me rc de re p. meritus,cum s M testus, qui, cum meus inhnicus esset, frater tuus, Od sensioni nostrae, es praecibus tuis alutem ac dignitatem meam praetulisse me accerserent insenatum; cum tanta militudo ciuium, tam re uti officio β'me ad referese myriuia nominatim uocarent, non uenis e cum praesertis te iam illinc cum rva fugit morum manu diam e costaret. Hic tu me etiam, stodem, defensoremq. capit ori . templorumq. omnium, bollem capitolinuma nitare ausus es, quod, cum in Capitolio senatum duo moles haberent, eo uenirem. V m ne est teni us aliquod, quo i senatum venisse turpe siue an res t a talis

erat, de qua agebatur, ut rem ipsam repusare, eos, qui agrbavit, condemnare deberem enimum dico, sin toris esse boni,semper insenatum uenis: nec cum ijs feratio, qui statuunt minus bonis temporibus insenatum ipsi non uenire,non intelligentes hanc suam nimia perseverantiam Delementeriis, quorum animum olfendere noluerunt, gratam, lacnnda fuisse. At enim nomnulli propter timorem, quoesse in senatu tuto non esse a binasantu r, discesserunt. Nyn reprehendo, nec quaero, fuerit ne aliquid pertimescendum i puto, arbitrios

quemque timere oportere . cur ego non timuerim, qua

ris eqhia te nunc abrisse constabat . cur, cxm uisi boni non si putarint tutost insenatu esse noVosse, ego nonidae seserim e cur,cum ego me Golimassem tuto omnino mciuitate esse nonpositi irin item e analys licet, est recte licet,in meo metu sibi nihil timerci mihi uni ne cesse erit o meam, O ad ora, uis pertimescere e An, quia non condemnauisintentia mea duos conjucis, sum reprehendenduit eos igitur ego potis um da ared bai, quorum se perfectum est , ne ego indemnatus, araque Uzime de rep. miritus, damnatorum poenam sust

uere ni e quorum etiam delecta, propter eorum Uria in me conseruando uoluntate ire modo me,sed omnes bonos ferire oporteret, coram optrium consilium eZo, potissimum reos in meum pristinam dunitatem rehitutus, constito ripudiarem meo 'At qua sententiam diari 'primum eam, quam populis mo in animis no is ian: aute de aerar: deinde eam, quae erat superior sdiebus agitata in sinarti: deinde eam, quammatus sie-quens tum, cum mihi est assensus,securus eri: ut neque allata sit ut res Hopinata, ac recens ; nec, si quodissententia uitium eu, magis sit eius, qui dixerit, qua mnium, quiprobarint. At enim liberum senatus iud c propter metum non fuit. Siti isse e scis, qui discesserunt: concede ron timuisse eos, qui remanserunt. sin autem sine iis, qui tum abfuerunt, nihil decerni Eb re potuit e cum omnes adessent, coeptum es em de i ducendo S. C. ab uniuerso sinam reclamatum 63. Sed quaero,in ipsas temta,quoniam princeps ego sum eius, atque OGquid rem endatu utrum, caussa cupis di noui consilν non suis, an meae partes in ea cuum non praecipuae fuerunt, an alio potius confugiendum fuit eauaeris, quae causa maior esse, quam sames, potuit equam mitio, q'am consilia tua, tuorumque ψ qui, facultate oblura adimperitu rum animos hvitandos,ren uasurum te tua His funesila latrocinia ob annonae caussa purarunt . mentum prouinciae rumentariae partim non habebant, partis is actas tervas, credo propter uarietatem venditorum, miserant ;partim, quo eratisses et tum, cum in ipsa si me siubuenissent, cum s suis

ιlosum continebant, M serebito nouum mitterent. reserar non in opinione tabia, si i in p. uomiti, atque ante oculos proposito periculo: neque id coniectu raprostic bamus,sed iam caperri videbami s. nam, e m ingrati

255쪽

seret anisokt, ut iam , ine i in a, ac Eq, non car tas, im ei αυλὶ conis sis est ad imi concordiae fauisenatum illlic hoc me alere ro con M.q si uerus fuit ex dolore hommum, aine: certe co pere, terre sectatu, aliquia consilis capere potuit . in causiduis annona,sedlitionis quidem simulator, o concisator tu fuiIti: non ne id agendi m nobis omiabus fuit, ut materiem subtraheremus imbri tud e quid, si utrumque fuit, O ut fimes stimularet bomines, o utrum hoc ulcere tamquam e uis exsisteres e non nes iteo hesaior adhibenda med ina, quae ct illud natium , O hoc dilatin malum sanareposset erat igitW er praes scaritas, futura es. sed arissacta lapidi tib Eu: si ex dolore plebeio, nullo incitante; mai uminatum : si P. Clodis impulo. usitatum hominis facin rs scelus: si utrumque, ut res esset ea, quae siua Pontemst udiat, ansitos Acis et , parati atque armati iti is duces: huetur ne ipsa rei'. O consulis auxi- Erem sinplorassico se initus sidem e atqui utrumquefuissim spicii iiiii est esset Italom annonae, Dum. q. inopiam rei tamentariae, ut homines non iam diuturnam earit atem, sed ut em plane timerent, nemo negat.

PHc istum, iis pacis hostem, cans im areepturum s isse ad incendia, caedes, rapinas,nolo pontifices, pulpiace nincnsiuid nitis o Qui sunt homines a n Metello, statu tuo, consule in s tu palam nominati, a quibus ilsest lapidibus appetitum, percressum esse rite L. Sergium, O M. Inlrium nominauit. quis est iste togius equi sine fidi ro ne nunc quidem tecum en ;q9i retribuno pl. nihil de me dicam, sita qui Cn. Pompeium interficie dum depopossit. quis est Sergius e armiger Catilinatis,pator tui corporis, signifer seditionis, concitator tabernarioru, damnatus iniuriarum, percussor, lapidator, fori depopulator, obsessor curiae . his, atque huiusenodiduciabus, cum tu in annonae caritate in costis, in senatum,ia bona fortiosasq. locupletum, per caussam iriopum,atque imperitorum ,repentinos impetus comparares; cium

tibistis se in otio nisu posset; ciem desperatis ducibus

decuriatos ac desicriptos riseres exercitus perditorum: non neprouidendu natui Dit, ne in hanc tanta materiam Ieditionis i fissasx adhaeresieret' Fuit igiatur curem capiendi ui onsilii. uidete nunc, fuerint ire panes meae paene praecipuae. Quem tum se ius ille tuus, quem Lollius, quem ceterae pestes hi lapidatione illa nominabant i quem annonam praestare oportere dia ante nonne mee quidpar iram illa concursito n mimae num a te ino instituta me sementis gagitibunt e quis uero ego aut rei frumentiriae praesui in; aut compisum atquod nummium tenerem; aut in illogesere omnino quidquam bis curati me, a repotestarὸ ualuissem .sed homo ad caedum imminens meum nomen operis ediderat, imperitis iniecerat . cum de mea En ste in templo Iouis optimi maximi si uitus sequentis mus, uiso isto ssissentiente, decreuisset: sibito, illa ipso

die, carissimam annonam nec opinata vilitas consiecutures. erant, qui deos rimortales idquod e sentio, numine μο reditum meum dicerent comprobase . nonnulli autem illam rem ad illam rationem,coniecturamq. reuoc

bant, qui, quod tu meo reditu spes oris, O concordia Ura uidebatur, in di cessu tem quotidianusseditionis Lmor, iam paene i deput metu,remmutata re es an- non m dicebant: quae qxia rursus hi meo reditu si

erat durior, a me, cuius aduentu foce tulitatem boni x xi dicti tanti annona fatitabarur. Co denique nons trem at operti tuis, impuo tuo, nominabar ;βdetiam. Diss ac dii patis tuis cors, a populo II. uniuerso, qui tum hi Capitolium conuenerat , cum illo die minus valerem, nominat An in mi artim uocabar. heniostem,ns. multissimDise iam dinis rogatussi ententiam. Lxi es. Diuberrimam,ac mihinecessariam . petebatura me sitimenti copia, annonae utilitas, imo postem alia quid mea rege enda: non habebatur . agitabar bonorum expost statione: in robo rum conuuias inere non poteram. delegatii amico locupletiori: non quo illi, ita de me merito, onus illud imponerem Rerub L m enim potius ipse sita quia uidebam, id quod omnes, quod nos de Cn. Pompeiopolitier uri id illum side, con illa, uis tute, auctoritate felicitate denique fisa scillane perse aurum . itaque siue hune d immortales sinctum mei reditus prelo R. tribuunt, hi, qhemadmodum disices meo Ium sempia, firmes, O lisar, caeder, incendia, rapinae celeram impunitas, fuga, formido, discordis fuisset, sic reditu meo ubertas agrorum, si rem copia, stes otis, tranquiritas animorum, iudicia, leges, concordia populi, sienatus atremnitas mecumsimul reducta n deantur siue egomet aliquid aduentu meo, consilio, a ctoritate, diligentia pro tanto beneficio populo 'pra stare dosti; praeso, promitto, stondeo; nihil dico amplius : hoc, quod utis en huic tempori, dico, remp. annonae nomine in id disierimen, quo uocabatur, non esse venturam. Num igitur in hoc ossicio, quod fuit praecipμ

meum, ententia mea reprehenditur rem maximam eripui ape summi perieuli,nousorum ea , Ad etiam vos a cata secend js, vasitate: nemo negat: cum ad caussam caritatis accederet ine Jeculator communium m

seriarum, qui Aemper in rei p. madis sceleris sui Acesti lammarit.

MVN tu i τ .l eonfirmiuit, atque auxit, naturalem petulantiam nulla poena coercentes QE cate tanta poena tuorum eleri , finisiorumq. uerar, ut arbis te, scelera enim, & flagitia in malas opiniones, iamnuam in poenam, homines impcllunt. SPE Civ ipsi maiestate quadam oris,&co poris S us Ti N E N Tl tuentur,atque conseruant. S A L vT E M citimin t annonae caritate elisetantii m. Curi honore Cn. Pompe i quem rei stumentariae, mea sententia pracfeci. Ili H I eheir ros i quod iis absentibus eam de honore Cn. Pompei j sententiam dixerim, in quam S. E. tactum et t. in aliquanto clarius non multo post. At enim,inquit, liberum senatus iudicium propter metum non fuit. Sitimitisse eos sicis, qui discesscrunt: concede, non timuisse eos, qui remanserunt. im autem sine si qui tum abfuerunt,nihil decerni libere potuit: cum omnes adessent, coeptum est resem de inducendo S. C. ab unis uerso senatu reclamatum est. AC . ME absintes serint,l in senatu, cum di de salute mea, Et de meis

256쪽

bo lai etur. Hoein bpmbr, ibis. At in ea isse Harus'. resp. caussam de domo duobus locis esse dictam: semel uidesicet in senatu absenteCicerone, iterum in toro, ipso a ente. Propterea subiungitur:Qu niam te ad populum con tulisti: idest in forum, ubi populus aderat. Nisi sit hoe sensu dictum accipias Ru niam, cum extraordinarium imperium ad Pompeium d tulisti, scitatuin,& pontifices ipses, qui senatores sunt,& tamquam senatores ab extraordinuetis imperiis abhorrent, offendisti: ut a senatu ad populum des cisse uidearis. SuPERio Ri cum in senatu de Cicerone actum est. INFERIOR: apud eosdem. A . Livi Di Nos A' 'tentiat ab ea sententia, quam libido, non ratio afferat. CERTvM, Qtumius reli nam, i libidini bontrarium. Vs T vh A, es phros,l quae meam caussam pro bant. AvCTORITA s litterar ini, I mea, quae scripta sunt, de iure dicandi, de religione uel infe ienda, uel tollenda. M 'b N v M a N τ o R v l idum, quae exstant, conseruatae religionis indicio Tu . Nu es illa, inquit, quostuatus carere non Ahit/r noli est hoc negantis Clodii, sed plane confitemtis, cerone senatu carere non potuisse, 'i'. honorem illum ac benescium rarobrantis, quo maiorem eius culpam ostendat, qui statim adueniensimas derit auctoritatem optime de se meriti senatus, ficto S. Eum liberum s lusiiudicium propter mesulii, on esset, abessent autem summi ordinis principes uiri eo si lares. 'FERRO, erui mis,l seruis, impribbi'. ciuibiis armatis. Ex ERCi Tvs toro m. t exclaei tu, Caesaris, qui timectat ad portas, cuin de Cicerone Clodius legem tulit. post Red. in sen. Erat alius ud portas cum imperio in minios annos, magno l. exercitu. Pro Sextio: Caesar, quem maxime ignari homines ueritatis mihi esse iraturi, putabant, erat ad portas, erat cum imperio, erat in Italia eius exercitus. Cό v, v x v M l Pisonis,& Gabinii. Si Ruo Ruri delectui collegiorum nomine. infra. Cum in tribu hali Aurelio contaibebas non modo liberos, sed etiam seruos . pro Scxtio: Iisdem cosulibus inspectantibus. 3eruorum delectus habinatur pro tribunali Aurelio collegiorum nomine. In Pisonem, Postria. ad Q uriossas si ONE templorami templum Castoris significat. Pro Sexti': Iisdem consulibus arma in tem plum Castoris palam comportabantur. Et in P scium. NE . cvM is, prιbist hoc ad Ciceronem,ncm ad Clodium resertur. Se enim patria cessisse, ne sita caussa res ad arma ecduceretur, ta saepe in oratio nibus,&in epistolis gloriatur. IM camonimi in quo senatus habebatur. T v RB v LE N To illo die

commota picue propterannonae caritatem. P R A E T v L I S S E T, l cum me in patriam restituit. Osricio stol erga salutem meam. 1 Cus ronsu, defensi; q. t Catilinae temporibus. Eos,

conssiles. CONDEMNAR xl' iudicio meo, si in senatum non uenirem. infra: An,quia non condemnatii mea sentcntia duos consules, sum reprehendendus' NON nullii praesertim consulares, qui tunc in senatum non uenerunt, exceptis Messalla,&Afranio. TvTo omnino in ciuitate e non posui cum iiii armis cessi. ILL t non item)l non item existimarunt: quia, me timente, i unon sinu nt. Aliter lite antea, nec sne mendo, legebatur: ego sic restitui ex antiquo libro semini poetae, doctisiimi hominis, amicissimi mei. Petri Angelii Bargaei. ET MEAM alio itini vicem l &mea, re aliorum caussa. NON con&mnauit quos condemnare uisus essem . si ab iis in scinatum arcinitus non ueni stan . I N D E M N A-τ v si eiectus nullo iudicio. unde illud pro Milone: Diem, mihi credo,dixerat,multam irrogarat, actionem perduellionis intenderat. DAMNATOR vu poeta: mstistinerem et ne exsularem, ut damnati. O ri Μ v M consilium: cum ideo senatum haberent,ut annonae dissicultatem opportuno remedio tolia terent. Qv A M populifermo i sensimus id, quod sentire populum, atque exposcere uidebamus, ut curandi frumenti munus Pompeio mandaretur. IN a iis nonrisi in sinatorum animis. SuPERi MI Bus diebus i ante in eum aduentum. PRO FTER metumi plebis, circa curiam adstantis. ut mentim 'unt.1 quis timuissent, non remansissent. ΛΒ univer sim turre Mnatum es.l patet igitur,

eos, qui tum abfuerunt, si amitissent, idem sensuros fuisse , quod ii, qui affuerunt. AN . Axio p rius confugiendis Dies I non ad Pompeium. infra: NKat oportitisse quidquam uni extra ordinem dec

hi. Corusi Li A tua ,s de renovandis ob annonae cauilam latrociniis. OB annonae cat sium I o casione praesentis annonae: ob annonam specie, reuera improbo consilio. CONCvRsus ad templum m Mefctus,l ad Att. ep. r. lib.iv. Eo biduo cum esset annonae summa caritas, di homines ad ille trum primo,deinde ad solatum concurrissent impulsu Clodii ; mea opera frumenti inopiam esse clamarent. CAPεRE potuitii pro debuit, ut ad Att. lib. 2. Festille, mihi crede, & minore sonitu, quam putaram, orbis in p. est conuersus, citius omnino quam potuit. IN cavsa suis annona malim, causta suit, sublata, in, praepositione. HOC delatum malami seditionem a te concitatam. Nini L de mediae nisi se quoque insidiis a Lollio petitum signiscat. CN. POMPEIvΜl Damnianum quendam Pedianus, locum interpretans pro Milone; insidiatorem Pompeii nominat . praeter eum, potuit α hic Lollius de tollendo Pompeio, impulsus a Clodio. cogitare. PER O si inopum, atquemperatorian,: quasi defenderet inopes, at ue imperitos. nam, Per caussam, est, per speciem, significatione salsa. Di vo T o si in decurias distributos. Si e pro Sextio: cum uicatim homines conscriberentur, decuriarentur.

MATERrAM fediti Oviii annonae dissicultatem. Is r A fuaena isel Clodius cum sua seditios

rum ad vim, ad caedem, ad direptionem parata manu. Tribus uerbis inducta translatio, materiam, x. adhaeresceret. ANNONAM praestaret annonae subuenire, inqpiae mcderi. IMPERIT is iniec rat. 1 apte, Iniecerat, uerbum temeritatis, cum, Imperitis, dixisset. I N implo Iouis Opt. Max.l recitabo uerba pro Sextio, quibus eadem sententia continetur. Quid ego, inquit, illa de me diuina S. C. commemor Z iis quod in templo Iouis Opt. M . factum cst: cum uir is,qui tripartitas orbis terrarum oras, atque regiones tribus triumphis, adiunctas huic imperio, notauit, de scripto sententia dicia, inibi uni t stimonium patriae conseruatae dedit: cuius sententiam ita frequentissimus senatus secutus est, ut unus dis.

sentiret

257쪽

Commentarius P. Manuti;

sentiret hostis. Nou habArturil quid istumenti uidulicet copia. milii tamen suspectus lociis est. AM ico Ac pistiori: l Pompeio.

NEGAT epytuisse quidquam mi extraordis besto gerendo M. Caton praeferisti: disti, em decerni. 7 si tibi sic αθη o, ut ceteris; iurum e G um, prudentis sto, finis um,

. Pompero plurima, perseu. 1 ima, maxima terim a micissianum resp. virtute, consilio, ratione vitae mis

mari. i ta extra re an Ge commissa; quiram rerum bili ad laudem, o prope singuiari: sid quid ad te, qVines quem reniteat, eum uiuoriae populi R. paenitere . . praesi eiuris, quiniqua Derim extra ordisem prat non ita treum ago. cum iis haec a me haberi oratio po- cieatrie in hoc solarim inconstantiam redarguo tuam, tes, qui ita dili utant,se,s qua res ad Metum deferenda qui in ipse caron quem tun pro issius direitaten si, ad Cn. Pompeium del. uuros potis Mum,sed se extra duxera in pro tu elere ubduxeras, quem tuisse ordinem nihil cuiqv. date acum Pompeio datumst, gras, Eim Liri , ceterisq. caedis incendiorum L Hsepro dignitate homiris ornare, ac tueri silere .h- cibus obieceras, que carnificem ciuium, quem hid rum ' sententiam ne lauecm, impedior Cn. Pompeii maiorum necis incipemquem crudelitatis auctorem triumphis: quibus ille, chmeset extra ordinem adpa- fuisse diaeras, adhunc hono rem, O imperium extra ominiam desiendendam uocatus,avxit nomen populi ' ιm- dinem nominatim rogarione tua deludisti: O tanta fui-poniumq. honestahit. constantiam probo: qua mihi quo- ni intemperantia, ut illius trisceleris rationem occuli oue utendum fuit; quo ille auctore extra ordiarm beia re non posses: litteras in concione recitasti, quas tibialum cum Mithridate, Tigraneq. gessit. sed chm itiis ta- C. Caesare missas diceres . CAEsAR. PvLCHRO.men possum aliquid dissultare: tua vero quae tanta im- Cum etiam ei argumentatus, amoris esse hoc signum , pudentia est, ut audeas dicere, extra ordinem dari nihil cum nominibus t intum uteretur, neque adseribereta iminiquam oportere e qui ιhm lege nefaria Ptolemaeum, c scit, aut , ι rib no pl. deinde eratulari, quod idem iareum Cypri, si rem rem inlexandrini, eorim inverse posterum M.Catonem tribunatu tuo removis es, et quod vetantem , carem incognita , publicasses; populumq. R. idem inposterum dae extraordinari,spotesaribus liberta Aesere obligasses; cum in cius regnum , bona, fortunas rem admisses. quas aut numquam risi ille litteras -- latrocinium huius riperq isnmisisses, cuires cumpatre, sit; aut, si misit, tu concione recitari noluit: aut ,si uel duo, maioribus ocietas nobis, Era militia isti siet: hu- is misit ,si uetus isti, certe consiliam tuum de catonis

ius pecuniae deportandae, si quis Dum ius cisin se honore Harum litterarum rechatione patefictum est.

EXPLANATIO

HO n v v exo'ntentim ne laudem 1 laudare non possum , in eo, quod se dicunt extra ordinem nihil

cuiquam dare. T R i a v s triumphis: I triumphauit ex Hispania Sertorio & Perperna deuictis Africa Hiarba SDomitio, Asia Mithridate,&Tigrane. CONSTANTIAM probo: l quod extraordinem nihil cuiquam dant. A mihi quoque viendum fuit , I ipsi faciunt, quod solent, cum extra. ordinem Pompeio nihil dant: aenue enim id omnibus neganti ego quoque,quod antea seceram in bello Mithridatico extra ordinem Pompeio mandando, idem feci nunc in rei stumentariae procuratione eidem e tra ordinem decernenda: di quam in iliis constantiain probo , eadem in me ipse delector. Qv o illea Grei praetor Cicero orationem habuit pro lege Manilia, ut Pompeius cum Mithridate, ac Tigrane e tra ordinem bellum gereret. Possuri aliquid disputare: l suam enim quandam rationem habenticum nimiam in uno homine potentiam non probant . tu uero cur id non probas in Pompeio, quod in Catone antea probasti quamatri haec impudentia est,ut in re simili non ii militer sentias POP vLvM L. Αο--num; ere obli uis, inductum a te, ut legem tuam de publicando Ptolomaei regno suis sesagiis comprobaret. Nota satis bistoria. LATROCI NivM huius imper i latrocinium cnim uere dici potest illa publicatio. St. v vi Sil malim iiis. MID ad teli Catonis laudes tuu in Actum non excusantinam si iuris non est, ulli rei quemquam extra omnem praefici: cur tu Catonem praesecisti SKR-ci i s , Lollais, Titys, i Surgium, Loilium supra, de insta, Titium in ca pro Sextio, di de Harusp. resp. nominat. Sua Dux ERAS, i ne tibi aduersaretur in tuo tribunatu. - CARNIFICEM ci uni, i quia sententiam illam dixit de coniuratia ultimo supplicio afficiendis, quam senatus secutus cst. Sallustius, PI tarctius. I L L i v s tuis ieris 1 in amandando Catone. A. C. CAESAR Et ex Gallia . notae sunt Caesaris ci Catonis inimicitiae. Lia ERTATEM ademisses. 1 Catoni: ne posset in posterum contra extraordinarias potestates uerba facere . quod enim ipse ac pisci, in alijs reprehendere non posset. huc illud pertinet ex oratione pro Sotio: Qui inconcione palam dixerint, linguam se euestisse M. Catoni. quae semper contra extraordinarias potestates libera suisset.

ORATIO

R D mitto Catonem, tutus eximia virtus, dignitas, gere uidentur improbitatem O legis, actionis tuae. in eo negotio, quodI: toides, contini utit te quis prouincia bommir se ho aes natos turpissimo,sorieratis

258쪽

1n Orationem pro domo sua ad poni. 2 7

selmati mo, contam issmo, quis oram optimam Pompei, dignitas aucta est coniunctatam utilitate rem fui emq. Syriam,quis bellum pacati pinu stetibus, quis muni Merte laudandusessem , δε eius dignitati s ra pecuniavi ad emendos agros constitutam, ereptam uiex tres uiderer, qui meae saluti opem Oauxilium tulisset. ccioris rebus actis, quis imperium infinitrem dedit e cui dUmant, demant homines quem machinis sterare me relido, cum Ciliciam dedisses motaIlipactioncm, Cia r stitutum posse labefactari, quibus anteastantem uuiiciam ad praetorem item extra ordinem transtulisti: Ga lerunt. quia enimpar amicitiae consularis fuissemquam his o, pretio amplificato, Syriam nominatim dessis stia ' homini taeterrimo, critderi mo ,fallaci mo,

vinium selerum libi um . macussis nutati s o. . Tias i ncn ne nominatim pophios liberos , multis S. C. et iam recendi lege generi ipse i ii ccatos, his actos, o con-s ictos tradidisti' nonne, cum oleo Merces tui benedi in hac ciuitate coniunctius, gram fuimus inter nos ego,

o Cn. Ponteiust quis apud Urelum I . de illius dige latessiustrius, quis senatui saepius dixit qui tantus fuit

labor, quaesim iato, quae contentio, quam ego non pro

illius divitate si seperim qui ab illo in me honos, quae

praedicatio de mea laude, quae remunerario benevole iij prahimφproximile incos aulae tri esset per la- tiae praetermissa ese hanc nostram coniunctionem lanettim, tamen aerari m cum eo partitus es ' ita neue e eo irationem inrep. beneferenda, hanc iucundismam iu prouincias consulares, quas C. Gracchn, qri unus . vitae atque ossiciorum omnirem societatem certi homia Maxione popularis suis, non modo nou abstulit absen

tu,sed etiam, ut neces esset quotannis constitui pers , ratum dureta, lege ait, eas, laxe Sempronia per sena itim decretas, res extra ordinem, ne sorte, nominatim dedisti,non consubb: is eis rei p. Hibus: nos,quod nesDissermonibus, ct Ialys criminibus direme itatum iidem illam, ut me metuere me caveret, monerent;

dem apud me, moi illum esse uni inimicismum, dic rent; ut neque Uo ab illo, quae mihi peetenda essent, tis audacter petere possem ; neque illa, tot sulicionibus

nominatim rei mari . , yrene iam desperatae, sum' certorum hominum Oscelere exulcerasus, quae meum m rem uir moer ad tre rei disicrimina de emin, tempus postularet, fatis prolixe mihi polliceretur. data praefecim' state reprehendemur 'Quid tandem,si,q ae merces s erroris mei magna, pontifices; ut me non I tum in illi, resp. terebris, carosq nubibus, procrilis, tum pigeatstultitiae meae,sed etiam pudeat ; qui, cum cum senatura agra rnaculis deiecisses, populi m enuui me non repentiatim aliquod meum tempus, sed ueteres

e Gurbasses, ipse Archipi. ata cum 2 e praedonum multo antes cepti, O proreis labores cum titto fortissuri inopte i si is ne is nauigares,si, quae tum pro- - clarissano coniunxi sient, si passus alatiamiciamstuast . . ubi uisei, promisisti, uendi disi, perficerepo- ita dijsrahi requeintellexerim quibus aut ut apertis initi ios: q'i Iocres in orbe te rarum uacuvi extraordina- micis obsisterem, aut ut in diis is amicis non crederem.

s asta ας, atque imperio Clodiano fuisset e sed excita tus aliquando Cn. Pompei, cdicam, ipso audiente, quod sensi, is sentio, quoquo animo me audii urus est eacitatus, inquam,aliquando Cn. Poempe' nimium diur conditus, penitus abstrastis animi dolor subvenit sit bito resp. ciuitatemq.stactam malis, mutam, debilitatam, abiectam metu, Maliquamstem libertaris, Onisinae dignitatis erexit. Hic uis extra ordinem res frumentariae praeficiendus non fuit e stilicet tu heluonisturcismo, praegustatori libidinum tuarum, homini sunt humo, et cinorosi Mo, Sex. Clodio, socio tui sanguinis, qui sua lingua etiam sororem tuam a te abalien

vis, omne frumentum priuatum , o publicum , omnes p. ovincias semerarias, omnes mancipes, omnes horreorum claues lege tua tradidisti. qua ex reprimum caritas

nata est, deinde inopia: impendebat fames, lacendia, caedes, direptis: imminebat tuus furor omnium fortunis, o bonis. Queritur etiam importuna pestis , ore impuri imo Sex. Clodi1 remstumetariam esseereptam; proinde d nant allando me sum inflammare tie bis i Quid ibi ise uult enescit qhantum auctoritatev leat, quas res gesserat, qua dignitate sit restitutus , recromat eum, a quod nus es i Ego uero neque metum

desertum puto, sed paene deditum; nec, quae sint in illa

rei p.flammagesta contra me, neque suo modo, neque per quos pares undo mibi esse arbitror .si utile rei p. Istis, haurire me unum pro omnibus illam indignissimam calamitatem: etiam hoc utilest,quorum id scelereo flatum H,me occultare, tacere. I d uero es hominis ingrati,tacere, itaque libenti mepraedicabo Cn. Pomptium studio, o auctoritate aeque, ut unumquemque uestrum, opibus, contentione, pretibus, periculis denique

praecipue pro salute mea laborasse. hic tuis, P. Lentule, eam tu nihil aliud dies o noctes, nisi de olute mea, cogitares, consijs omnibus interfuit: his tibi prauis ualictor ad restitueMam, fideli Umus socius ad comparamdam, si uissi Mus adiutor ad rem perficiendam fuit: his

municipia, coloniasq. adjt: hic Italiae totius auxilium simmisse in periculis , eius nisi auxilitio implorasse cupientis implorauit: hic in senatu princeps siententiae remp. a quo saepest seruatam, o amplificatam esse fuit: idemq. cum dixisset, tum etiam pro salute meapo- memini det. tra ordorem strei nihil placet cladisquid e palum R. obs auis . Urare istam orationem, qua es de me quod tulis te dicis, parricida, statricida, soror, usus, omittas hcet, postilia sententiam, quam dixeram

cida, non ne extra ordinem tulisti' an de peste esuis, de annona ,ponti cum animos esse mutatos : proinde quemadmodum omnes iam dij atque homines iudic quas istiaut de Cn. Pompeio ali re, atque ego exissimo, runt, construatoris resp. quemadmodum autem tute Antiant, aut, quid mihipro exstectatione populi R. pro irae confiteris, non modo indemnati, sed ne accusari quia Cn. Pompeii meritis erga me, pro ratione mei temporis iam, licuit tibi ero non legem, sed ne ariam pristis- faciendum uerit,inrorent; aut etiam, siciaressori eponsium, Iregente sic natu, maerentibus bonis omnibus, to- tificis animum, quod certo mo aliter es, mea sententia litis Italiaeprecibus repudiatis, oppressa captaq. repu- ogendit illo modo sit constitur iras aut dei eligioneponblica r mihi, populo R. implorante, semitu poscente, ridicuui, aut de rep. quam eum aut caerimoniarum ius, temporibus rei p. agitantibus aron licvit delat te popu- aut ciuitatissalus coegerit.

259쪽

et 8 1 Commentarius P. Manuti

EXPLANATIO

HOMi postha ines natos tu; si O,l Gabinium significari constat. Qui s belli pacati iamit tono, i pro, bellum contra pacatisiimas gentes. infra: Int Gerrimas; pacatissimas l. gento ut diripiendum tradidi illis. PECv Ni AM: ex acrario. AGRO si Campanos, qui lege C. Caesari, populo diuiderenti ir. I T EM extra ordinem: ut de ria. P R L T i o amplificato, I maiore, quam pro Cilicia. PoΡvLos liberosi uide orationem in ipsum Pisenem, & de Prouinciis . G rugsti ipse res QCaesaris. DEcRgTAt hoc abundat Artaue: aut lege, Dercerni, des constitui: cum sequatur, Per senatum decretas. REsCi Disri yi tua lege,ademptas ijs quibus eas lege sempronia si natus decreucrat. Si NE sorie, i seretiri improuincias, uel comparare inter se solebant. R Et maianae, rei frumentariae. Lx CITAT vs,l qui sepitus aliquandiu fuerat: ut etiam Ciceronem ipsum, optime de se meritum, clici patria sit passus. de cadem re pro Sextio: Hic aliquando, serius, 'quam ipse uellet, Cn. Pompeius, inuitistimis iis, qui montem optimi, ac fortissimi uiri suis consilijs, acnctis re roribus a defensione meae salutis auoterant, cxcitauit illam suam non sopitam, sed suspicione aliqua reta datam, consuetudinem resp. ne gerendae. M v T A Μ,l Mutilatam, uel Mutilam,fortas te recitus:cuia sequentibus eni incongruere magis uidetur. HBLvo NI sturcii Mo, i quia cunnilingus putaretur. infra: Hane tibi legem Clodius Gipiit spurciorcin lina ua sua, ut interdictum sit, cui non sit interdictum p PRAEGus τλτο Ri libidinum tuarum, quia pudenda lingeret sororis Clodii, cum qua Clodius ipse rem habuiise diceretur. So Cro tui anguinis,l qui tibi socius esset in turpi consuetudine sororis tuae. Su A lingua dixi iam. cunnilingum putatum esc. ABALIENAvIT,l effecit, ut ipsa magis cum diligoci, quam ic MANCIPE s,l publicanorum principes, qui publica suo periculo redimebant. Itist. Rissivo i & hoc ad illuὸ resertur, Hesuoni spurcissimo. PAR Ri CiDA, fratricida, sor ricida, i qui in patrem, stat rem, sororem impius fuisti. IisDxM moebi iiii fictis sermonibu, ,&fallis criminibus. ILL vs TR ivs,l sic malo, quam, ut antea, Indii strius . mendi origo sitit litterarii similitudo, quia scribebant ueteres, Inlustris. FiCTIs sermonibus, 'pro Sextio: Quem uirum, studiosum mei, cupidissimum resp. conscruandae, domi meae certi homines, ad eam rem compositi,monu rant, ut esset cautior; ciusq. uitae a me insidias apud me domi positas esse dixerunt. Et in Pisonem: Vestraestaudes, uestrum scelus,uel trae criminationes insidiarum mearum, illius periculorum,nestrie fictae, simul eorum, qui, iamliaritatis licetia illorum improbissimorum sermonum domicilium in auribus eius impulta uestro collocauerunt, uestrae cupiditates prouinciaru euecerant, ut cgo excluderer,omncsque, qui me, qui illius gloriam, qui remp. saluam este cupicbant, sermone, atque aditu prohibcrentur. M s v M tempus l& hic, & paullo post,tempus accipe pro aduerso lcmpore, ut in Prooemio Manilianae, amicorii in temporibus. PRovis II cogitati, aratione prosccii: Si M passust fictis sermonibus, ct fallis criminibus. in i Dybii uu ιλ cur tantopere Poli peium ornat quid spectat 3 P A E N x dedi in , t gravius est, deditum, quam desertum. C v M dixiba, cum perorastet: vide duas post reditum orati nes: ex quibus ea patent, quae dixit Pompeius, antequam obsecrauit. AvT derep. I subiungit, cogitiationein Pontificum in ius religionis, α in ius rei p. filiue distributam.

INτ a L L ico, pomifices, me plura extra causam populi, aπt eorum, qui de quaque reconstituti iudiserdixisse, quam aut opinio tulerit, aut uoluntas vici et sint, dctrahi pol M. Vides ne me non radicitus euellare sed, tam me puargatum nobis esse chperem, tum etiam omnisamones tuas e neque illud ere, quod apertumnestra in me attolle audiendo benivitas prouexit est, te omnino nihil, sli iure, non fullse tribunum .etionem meam. sed hoc compensabo brevitate eius ora- hoc dico esse parricidis me dico apudpontifices: atigurestionis,quae pertinet ad ipsum cognitionem nes ara: quae ad unt: uel p.r in medio iure blico. Quod es, ponti meum sit in ius religionis, O in ius resp. distribita fres ces usadoptionis' nemperitis adoptet, qui neque' sionis partem,quae multo est verbosior, praetc. mittens, crearetam liberospo sit; O, cum potuerit, sit expertus. de iure resp. dicam. quid est enim aut tam arcogas.quam Quae Diade cai ga cuique si adoptionis, quae ratio I de religione, de rebus diureis. carrim in Asacris, sentia nec , ac dignitatis , quae sacrorum, quaeri a pontifi-peum collegium docere conaris aut tam ultum, quam, cum collegio solat. quid est horum in isti adoptione quae si quis quid in uelis libris inuenerit, id narrare vobis; situm ρ adoptat annos viginti natus, etiam minor, sen aut tam curiosem,quam ea scis e uelle,de quibus maiores torem: liberorum necaus i ' at procreare potest, habet

nostri nos solos consali, scire noluerunt ρ Nego uxorem, susepit etiam liberos. exheredabit igitur pater potuisse iure publico, legibus quibus haec riuitas u- fili rem . quid acra Clodiae gentis, cur interemt, qaia intitur , quemquam ciuem ulla eiusmodi calamitate affici te est e quae omnis notio poni cum, cum adoptaret, essae iudicio. hoe iuris tu hac ciuitate etiam tum, cum re se debuit. nisi Iorte ex te ira qiuaesitum est, num pertu res essent, dico fuisse, hoc nobis e se a maioribus tradia bare remp.beditionibus uelles Z ob eam caus mad tum, hoc esse denique proprium liberae ciuitatis, ut ni- prati, non ut lius esses, sed ut tribunus pl. feres, criar te capite ciuis, aut de bonis sine iudicio sinatus , aut funestas euerteres cirrisarem rc ondisi, credo, te itaniae:

260쪽

In Orationem pro domo sua ad poni. 249

. pontificibus bona caussa uisa est: approbau nt. non aetas Gra, qui adoptabat, quaesta est, ut in Cn. Aufidio, M. Pupio: quorum uterque nostra memoria, summasienectute, alter Orenem, alter Pison m adoptauit. Fas adoptiones ,sicut alias hi numerabiles iere Diates nominis, pecuniae, scrorum Iecutae Dnt. tu no-que Fonteius es, qui esse driebas; neque patris heres; neque, amissis acris paternis, in haec adoptiua uenisti. ita, perturbatis acris, contaminatisgentibus, O quam

telarum o hereditatum relicto,sictus es eius filius contrasas, cuius per aetatem pater Cepotuisti. Dico apud Fontifices: nego istam adoptionem pontificio iure essectam: primam, quod eae uestraehat aetates, ut is, qui uadoptauit, uel tibi locosii' per aetatem est epotuerit: deinde, quodcaussa quaeri silet adoptandi, ut O is ad petet, qui, quod natura iam assequi nonpotest, o legit mo O pontificio iure quaerat; stita adoptet,ut ne quid istut de dignitategenerum, aut desurorum religione mia miratur: illud in primis, ne qua calumnia, ne qua faus, rue quis dolus adhibeatur; ut haec simulata suseptis may quam maxime ueritatem illam Fusiipiendorum liberorum imitata esse videatur. quae maior calumia est, quam uenire imbris adolesenturum, bene valentem, ac maritum; fere, filium Anatorem popuIi R. sibi ue se optare; id autem scire, O uidere omnes, non ut irremtus instituarue,sita ut epatriciis exeat, ut tribunus N. feri si, iccirco adoptari λ neque id ob re: nam tamptatum emancipari statis, ne sit eius sitius, qui adopi m . cur ego adoptatu probate genus adoptationis: iam omnisansacra linterierint,quori custodes vos esse debetis; ia patricius nemo relinquetur. cur enim quisequam vellet tribunum pl. se fieri non licere i angustiorem sibi essepetitionem consulatus e in sacerdotium cum post uenire; quia patricio non sit locus , non uenire e ut cuiaque aliquid acciderit, quare commodius sit seplebeium, Innili ratione adoptabitur. itaque popuIus breuitempore neque regem sacrorum, neque semines , nec salios harebit, nec ex pane imidia reliquos secerdotes,n

que auctores centuriatorum, cy curiatorum comi

tiorum : auPici. . populi si magistratus patriclyn sint, intereant nec e II, cum interrex nu ins sit; quod ipsumpatricium se, Oapa'Mon dinecesses. T

EXPLANATIO

OM N E s actiones tuas et sed eam tantum,quae ad me unum pertinet. PARRICIDIvM 3 pa

dessent. sed ii tantum, qui pontifices iidem erant. hac enim in caussa non au urum sed non tiGeum itidi'

cum adoptareris. LIus, o Fonteii. Oo a

' , ius hominibus haec omnia, quos odorari hunc decemviratum suspicamini: repcrictis partem inani, partem, quibus ad consumendum nihiliatis esse uideatur

is. ' hish nihil sit is esse uideat' r. M o , iis nulla ,-- δε η μ I R . angustior ideo est patriciis, quam plebes:

si in i Q o ' ς 4 Q p οβ patrici οβ magistratus auspicia sucre: patricii uero inastita id p imeri ex nullusses; l nullus autem erit si patri torcs, a quibus Frodatur, non erit. ET . ivsvat patricium esse , t Asconius pro Milone

SEARCH

MENU NAVIGATION