장음표시 사용
71쪽
ri toleret in eaussis. quod ipse scripsi in Bruto. IvRA hominum minortu omnia: l uxor generi, noue ea filii, filiae pellex. NON fotam naturae nomen naturae nomen es h mater: at ca nomen hoc propter crudelitatem amisit. UxoR ysteri, nouercafiliae, filiae pellex .l magna uis eloquentiae: cuius ipset stimonium exstare uoluit in eo libro, quem, Orator, inscripsiti Ab hac, inquit, indole iam illa matura,Vxor generi, nouerca filij, filiae pello. Ex uictoria liberum ut iniuste oppugnati uincant, non ut oppri mantur. ORBAT A fiol uerbo usus est, quod in aliis matribus dolorem ostendit: at haec,inquit,o bata filio laetabitur. Tor amos i octo. ILLAM flammam, i inuidiae, in quam, concionibus L. Quinctii excitatam, coniectus est C. I unius, iudex quaestionis A L I o R v Μ facto, O cumitate I Staieni maxime culpa,&cupiditate. inde mimorta est illa flamma. IN iussi 's valeremis deberii in prooemio: Dominetur in concionibus, iaceat in iudiciis. Si . so A calamitas I dubitanter loquitur, ne quid a iudicibus contra leges timere uideatur. SEpvLCRO. parrisi ibit enim in exsuliumn sepulcro patris, quod miserrimum est, carere cogetur. IN misi s,l maerore consectus ex falsa inuidia. V STRAE,&gnitatis, .iustitiae patrocinium, Ninnocentia uestra a uobis dignitas postulat. REPE-vi TvRl ut debitum. V I Ru Μ optimum, atque vrnocenti Umum, ' Optimum, in omni uita: inn centissimum, in eo, cuius accusatur, crimine. PLvRIMIS Q. mortalibus: a quibus, Cluentio absiluto, gratiam inibitis. AL iuvΑNDol reser ad illud, sitis diu fuit in miseriis. IN concionibus esse inuidiaeiscum, litimet inuidiam; quamquam multa iam contra disputauerit; in concionibus a Punctio tribuno pl. aduersas Cluentium excitatam.
72쪽
. s E R vir Iu s Rullus tribunus p uel suo, uel eorum consilio,
M. qui Hiplus potentiae, quam libera riuitas ferret, quaerem
res, exitiose nouarum legum liberalitate puli gratiam as cupalantur, legem agrariam ante M Ian. promulgauit. nam tribuni . non,ut reliqui magi tratus, lenis Ian.sed xv. H. Dec. magistratum imbam. eius legis haec sententiafuit, ut decem siri, a xvi I tribubus creati, agros omnes, quicumque extra Italiam L.
Sulla, Q. Pompeio cos. autpostea, publici facti essent, uenderent, in Africa tamen, exceptis ijs, de quibus foedere cautum esset, quos Hiempsal Mauri tantae rex, a Cn. Pompeio traditos, psidebat : in Italia uero Gluas, o posses iones omnes publicas, exceptis agro Campano, G'Stellate, quos non uendi,sed dividi quinquemillibus colonorum lex iubebat: π ut ijdem om nibus agris publicis uectigal imponerent, excepto Recentorico Siciliensi: σtit, qui agri priuati essent, eos publicare, qui publici, liberare possent: quias ad quemque eorum, qui exercitum habuissent, rebella gessissent, ex pra
da, manubjs, auro coronario peruenisset, peruenturum ue 4se quod neque consumptum in monumento,neque in aerarium relatum esset, id omnes inno excepto Cn. Pompeiσ, addecemviros referrent: quaeq. exus omnibus re-
is exacta pecunia esset, ea decemviri emerent agros in Italia, qui plebi Romanae diuiderentur. Eam legem consul Cicero primo ma piratus die, idest Oan. m senatu, ipso pra rate o, alijs tribunis pl. dissuasit , acreprehendit . quod ipse gloriatur his uerbis in oratione in Pisonem : Ego aemiendis Lan enatum,se bonos omnes legis agrariae,maximarum. largiti
73쪽
num metu literaui. Significat eam, quae exstat, orationem: cuius primae partes desiderantur: reliquae duae aὰ si ites integrae legunturi cum enim Rugus, quamquam per ectasenatus uoluntate, consilium tamenserendae legis non abiectet: prostatis a vulum Cicerosequentes tu, ea, quae e flat, concione ita contra legem dissutauit, ut eam non 8se e rep. quae largiationem uerbis ostentaret , reuera aerarium exhauriret, populo persuaserit, tribunumq ρ :L. Caecilium, quodin taratione pro Susta legitur, eam in mentem adduxerimi agrariae legis Rullus ea erre conaretur,intercessorems ore pr teretur . in quo Ciceronis eloquentiam Plutarchus essera laudia u. punius autom lib.via. cap. 3 o. iso te, inquit, M. Tulli, piaculo ta ream Zquoue maxime excellentem insignipraedicem Z quo potius, quam uniaues populi, illius gentis amplissimi, te limonio, ου tota uita tua consulatus tantum operibus electis 'Te dicente, legem agrariam, hoc est alimentasu abdicauerunt tribus. Simile quiddam Plutarchus de Solone narrat; dissemsione Athenis orsa, G plebeisdente, Hriuentia persensisse, utilli ipsi, qu
rum opera commota seditio erat, judicio committi non recusarent ,suaeq.
necis 6'uitae potestatem optimat dis iudicibius traderent. quo facto, dam-xati in e uirum alterum. Rulli lex nec antivata sin fragino, nec intemee me tribuni pl. impedita; cum dicat Cicero de L. Caecilist,non, Agrariae legi intercessi, sed, Intercessorem se ore professus est: uerum eram Rullus , c inita non tam enatus, quam populi uoluntate gasti deiectus erre non essausus. Quod ideo dicenium putaui, ne quis illa Plinij, Abaicauerunt tri bus, a d ufragia referret: cum referri potius ad si nificationem uoluntatis , inconcion/factam, orteat. Et quoniam agraria lex, aut quod iniqua sit, aut quodinutilis, quae duo uim habent in suadendo maximam, a Cicer ne reprehenditis: opera retium esse arbitror, eius legis capita singula quae Derint, ostendere . sic enim fiet, utquae contra distulantur, minore negotio lector, cum in eas distulationes incidiris, assequatur. Capita colluuntur mxia, idest octo, ex oratione secunda, ad si uirites. nam primae, quae in se natu habita est, non exiguam partem uel hominum incuria perdia Auel ipsa rerum edax uetustas absumpsit. In tertia uero, ipsa quoque ad si uirites habita, Don dis=utat contra letem, sed tribunis M. qui eum, tamquam Sallani
rum a signationum defenserem, in contione absentem accusauerant , ita r
I ondet, non modo ut se purget, uerum etiam in ipsos, s in principem Mis
Rullum culpam transferat: cum dicat,ea lege Susiavos agros confirmarι μqκ inciri ri'. feri eo consilio, ut Rustificer Valgius aut retineat quos miros habet, nullo inuidiae metu, aut decemviris, quanti ipse uoluerat, uem dat: utrumque lege permittente, quae tangi quidquam ab inuito uetat. Siaut ipsi legis capita demonstrem, Primum est,ut tribunus pl. qui eam
legem tulerit, per xv ii tribus decemusres creeto ut, quem nouim trisis fece
74쪽
In Orationem primam de lege Agraria. 6 3rint, is decemvir P. Aterum, ut item, eodemq. modo creemur, ut rem ijs pontificis max. Tertium, ut lege curiata decemviri ornentum: eam i
gem praetorserat, qui primu actusu sin is ferre non possit, qui postremui
sit: quodsi legem neque praetor primus,neque postremu erat,exempli caussa, aliquo tribuno pl. intercedente, alioue magistratu auspicise comitia impediente ; decemuiritamen eodem iure sint, quo qui optima lege. siua lum,ut a 'is' coloniarum deducendarum oujsa pullarios habeant odem iure, quo habuerunt tresviri lege Sempronia. Quinctum, ut liceat eis uendere omnia, de quibus uendendis S.C.DE sunt M. Tullio, .Cornelio cos. qui. agri, quae loca, quae aedificia, aliudue quid, extra Italiam,quod publicum populi Roman actumst L. Sulla, si Pompeio cos. aut postea. Sextum,ut liceat eis uestigalia, n lege nominata, omnesq. Uros publicos extra Italiam, uendere, aut ij, per Fande uestigal imponere,cum eo tamen, ne uectigalimponatur arro Recentorico Siciliensi, neue ij agri uendantur, de quitasse e cautum sit: π ut cognitio decemulatimst, qui publici mgri, qui priuati. Septimum, ut, quod ad quemque peruenit, peruenerit ex praeda, ex man dist, ex auro coronario, quod neque consumptum in m numento, neque in aerarium relatum sit, id, quicumque ex prouincia decesserit, uno excepto Cn. Pompeio, apud decemvirosprositeatur. Octauum, ut, quam pecuniam decemviri coegrrint, ea pecunia agros, quo plebs deducatur, ab iis, qui uendere uoluerint, emant, ab inuitis nihil triegant: eos autem a os in Italia emant, qui arari, ta coopsint:'ut quae in municipia, quasq. in colonias uelint, colonos, quos uelint, deducant; ijsq. agros assignent, quibus in locis uelim: Sut Capu- in coloniam deducant quinque colonorum millia, jl f um caran num, o Stellatem a maeuirint.
75쪽
Destini multa. num . dabituimur Arimi iam clam petentibiujs, Urae res aperte petebatur,eani ne occulte cumculis odi quibus aperti si me puI: Muibus remtinis e haee, per pu natur. dicent enim decemviri id, quod dicitura deos in ortales, utri messe uo&sc insilia siccorum, auiastis .ctoe dictumen; poneos confulas, regis uines ori 'nia; ct utrum coorata sapiouum, . quae Gniresa voto re um etadpopulis esse an optara furiosorum uidentur ἰ
VAE resa uepetebatur,t quae desideramur in hac odiatione, cognoscuntur inera, quae sequitur, ad Quirites. ibi enim exponuntur omnia legis a Rullo promulgatae pila. Quam autem rem aperte antea petitam esse, nunc occulte cuniculis oppugnari
dieit, ea est Alexandrini regni, pulso a ciuibus rege. administratio. quibus autem p tebatur' a C. Caesare,&. opinor a M. Crasso. quod ne temere sentire uidear a quid Si tonius de Caesare scripserit, audiamus. Conciliato, inquit, populi favore, tentauit prec ii ii A partem tribunorum, ut sibi A vptus prouincia plebiscito daretur, nactus extraesdi marii imperii occasioncm ; quod Alexandrini regem suum, socium atque amicum a senatu appellatum,ex mulerant, resq. uulgo improbabatur: nec obtinuit, aduersante optimatum Aetione. Ipse Cicero cum alior. r. Committite uos nunc, Ruirites, his hominibus haec omnia, quos odorari hunc decemviratum, si spicamini: reperietis partem esse corum, quibus ad habendum, partem, quibus ad conmmendum nihil satis esse uideatur: haec, inquam, cum dicit, nonne Crassi primum aliaritiam, deinde Caesaris Mosum indicare semptus uidetur λ d quod ad Caesarem attinet, Suetonii testimonio iam recitato, nihil ararii's, assum autem consorem cum Q tulo collega contendi illa Plutarchus ait, ut Aegyptus Romanis i ihi taria fieret . id autem factum est Cotta & Torquato cos. quo anno aedilis Caene tentauitid , quod e Suet vici retulimus. Nam de Alexandrino rege quis lubitet, quin eodem anno sit esectus Z cupidus enim caesas extraordinarii imperii, statim occasionem illam, populi erga se studio fietus, arripuit. Quis autem nerie ille rex, Cotta de Torquato cos. a ciuibus expulsus, in historia non constat. nam Picilemaeum Auletem. Cleopatrae patrem, non Cotta&Torquato, sed multi post annis Lentulo & Metellio cos eiectum, re spicue Dio, & Cicero in epistolis demonstrat. aut igitur alius est: aut bis eiectum, hi' ' restitutum Aviet mcredamus. quod si alius est: potin Alexand illucue, in ius restamento Aegreti misim populi Romani esse factum, & in hac oratione prima, dc in secunda Cicero narrat. cui iaccessiile Auletem, significare uide tur in iis uerbis or. a. Eum, qui regnum illud teneat hoc topore. neque genere, neque animtar o ea.. in . ter omnes fere uideo conuenire. Regio neg)t zsse animo, quia tibiis, humili arte, & rege prorius indigna, delectaretur: unde Auleti cognomen. Accedit illud aliquanto certius argumcntum, quod Pompeio , Mithridaticum bellum gerenti, Ptolemaeum Aulciem opem tulisse, auctorcst Plinius. bellum autem Mithridaticum & ante Ciceronem constitem, di ipso consille gestum esse, cum haec de Alexandrino rege diceret, gestum esse, peritus historiae nemo nescit. CVNICvLisi occulta Rulli legis fi aude. or. a. D 1- cruri est it a L. Philippo in senatuor. a. Posr eosdem consiles t supra nominatos, in ea orationis parte, quam nobis ademit inii tria temporis. is sunt L. Sulla, ompeius: quibus constitibus, aut postea, quod publicum populi Romani factum esset, id decemviros uendere Rulli lex iubcbat stipra uero nominatos esse, ostenditur insita his uerbis: Quod si ipcriore parte legis praefinitum fuit Sulla ta Pompeio cos. id Orsiis liberum, in sinitumq. Dccrunt. Et ori r . cuidquid si extra Italiam . quod publicum populi Rom nisactum sit L. Sulla 'ompeio cos. aut postea, id decemili ros iubctuendere. REGis Alexandri I de quo or. a. Quis uestrum hoc ignorat dici,illud regnum testamento regis Alexandri populi Romani esse factum Et ita ,paullo post: Alictoritatuni senatus instare hereditatis adit ac sentio, tum,quando, AlcxIndro mortuo, legatos Tyrum misimus. qui ab illo pecuniam depolitam nostris recuperarent . Hic igitur Al xander filius eius uidetur fuisse, qui a Sulla, ut scribit Appianus, regnare iii illis, paucis dicbus, quod Sullae
nutu ci arbitrio cuncta gereret, ab iratis Alexandrinis occisus est . ille enim prior Alcxander uiuo Sulla . hie postreior, in mortuo, dcc sit . quod lignificare uidentur illa proxime recitata uerba or. r. Auctoritatem senatus instare hereditatis adit ac scntio tum, quando, Alexandro mortuo, legatos Tyrum misi miis. Sie enim senatus auctoritas nominatur, quasi iam Sullae dominatio practeriissct Senses igitur hic est: cum
Alexander, Aegypti rc , post Suliam N Pompcium consules perierit, isq. populum Romanum lcstanunt oh redem reliquait; decemviri regnum illud, tamquam publicum, cx ea, qtiael e Rulli datur, potestatuo necnt. REs τιτι sos j rrorisca dixit buctonius de Cacs re Alcaindriam rei te: Nec obti-
76쪽
In Orationem I. de lege Agraria. σs
nuit, Aduersante optimatum factione. Sicco Rust, i qui nihil biberint: qui sapientius cogitare stalent, quam uinolenti. ideo subiungit: Vtrum cogitata sapientum,an optata furioserum uidenture oppones primum siccis uinolentos, sapientibus furiosis, deinde consiliis innia,cogitatis optata. nam qui cogitat, ratione agit: qui optat, saepe temere mouetur . Horatius Carm. lib. i. ode i8. Siccis omnia nam dura deus Proposuit. Lib. 1 r. ode s. Dicimus integro, Sicci mane die. Ep.3. lib. i. sorum, putealq. Iibonis, Mandabo siccis. Plautus in Persia Iam diu factuinis, cum bibimus . nimis sicci simus.
commodum es ινι reum quidem tu attuliTIi .Huam vero tu Scantiam indus , nobis consulibus, atque hoc senatu ' tu is an uectigal attingas e tu populadia belli, tu ornamenta pacis eripias e tum uero hoc me inertiorem consulem iudicabo, quam illas fortissimos uiros, qui apud maiores nostros fueristi quod, quae uin galia illis confusibus populo parta sunt, ea me consule ne minori quidem portu iudicabuntur. V est Italiae posssiones ex otatae omnes .sane est in eo Aluens: nutilam enim intermittit, perstiuitur hi fabulis c or totam Siciliam: ntillum aedidiciu , nullat agros reli quis . audistis auctionem populi R. proscriptam a tribu no pl. con tutam in mensem Ianuarium. O, credo, non dubitatis, quis iccirco haec, aerari, ea se, non uendia ristis, quia is, o uirtute pepererimi, ut esset, quod nos, laetitionis cissa, uentaremus.
Pru Rus heluo 'heluo Rullus, oui bona populi Romani sua lege disperdat, aedisii et . Ad Tmnem: Helvo nequissimusΗ-S Cro dabat, nullo emissario, nulla macci ia, nulla casa. REM P. turbet, lproscriptis uectigalibus. Iu populi Romahipatrimoniol inuectigalibus publicis . QVAM insisto. or.et. Vt in is rebus, ita in rep. luxuriosus nepos. HOC . Esr,s anterpretatio, populi odium contra Rullum commouens. D i v i DA Μ τ v R. l tribubus . Ex Coc I r A BI si quod si nectet, cusandus esset. iterum nihil excogitat: Vineat, inquit, silua Scantia. VIOLABAN Tvstri cum d c iitros creari uestet non populi comitiis, idest a xxxv. tribubus, sed a xvi I. tantum. IN commmne odirem orbis ter uel missis per orbem terrarum summo cum imperio decemviris, qui proscribant, quae uesint; priuata publicent, publica liberent : cum eorum , qui priuati n otii caussa , nullo cum imperio, liberas legationesol unt, molestus&grauis aduentius eiis nostri sede leat. V a a x spacatae. nullam a nobis iniuriam exspectantes. So Cio Ru MV : quibus eripienda rerum suam pos sessio non est. I xcvMl ut Ptolomaei regis Alexandrini. DONA v AN TvR: I odiosum uerbum. potestas enim illa signi sicatur, quam Rullus uindendi, quae uestent, decemviris dabat. Si Lurinantia. quam censores in Italia locatant. or. 3. Siluam Scantiam uendis tr pi possidet: defendo . In Bruto: Cum in Silua Scantia facta caedes esset. I N relictispos sonibus, i quae a censoribus locari non soleant. IN censoram pasicrisi in iis, quae censores locant. pas rua enim in censorum tabulis omnia dicebamur, ex quibus uectigal caperetur: quia diu uectigal hoc soliim fuisset. Plinius lib.xvi ii. eap.3. IN-vENisTiel non tu noc excogitasti, sed inuenti im in tabulis c seriis in tuam legem retulisti. I τλα r A E phsessiones 1 locari solitas a censoribus. ΑvDISTI si Praecone recitante. Α . T R et a se No pl. qui proseribentibus aduersari deberet. IN mens ianuarium. 1 Decembri mense promulugatam legem, Ianuario ferre cogitabat. non enim, nisi lata lege, auctio illa bonorum publicorum fieri poterat. Er credo non dubitatis, ironia. Scilicet,credere uos arbitror, haec abii qui armis&uirtute p. P erunt, aerarii caussa ideo non esse uendita, ut ea nos largitionis caussa uenderemus. minime uero id cr dere uos arbitror. A E R A Rii causa i aerario consulentes ea non uendiderunt. ex uectigalibus enim collestae pecuniae in aerarium conferebantur. Quo D nos i qui armis ea non peperimus. Decemviros
in persona sua designat. LAR cirio Nis colya I ut largiri arbitratu nostro possemus.
VID E T E nunc, quo asinarint iter apertius, modum Pompeium oppugnare u , a me indicati sunt equam antea. mran, Iuperiore parte legis quema nhnc iamst iis indicauu . Iubret uenire agros Ait
VI D ε τ η nunc, proximo capite, ut impurus h Do turbet re .ut a maiaribus nostris posies nes relictas ct redat, O di per: ut seu non minus in populi siparrimonis nepos, quam insuo. prosicribit in suale diecti sia, quae decemviri vendant; hoc est,n scribis auctionem publicorum bonorum. V s iuult, qui diuiduntur: quaerit pecuniam. uidelicet excogitabit aliquid atque seret. nainsuperioribus capitibus dignitas populi R. violabatur . nomen imper' in commune
odium orbis terrae uocabatur; urbes pacatae, agris ciorum, regum status decemviris donabantur: nucra sens certa pecunia numerata quaeritur . exstocto, quid tribunus pl. ustilans, ct acutus, excogitet. Veneat, i quis, dita Scantia. utrum tandem, hanc siluam in rei
ctis posse ionibus, aν in censorum pascuis inuenirile siquid eti, quod indagaris, inuenestis, ex tenebris emeris ssv-quam iniquum cst, tua consime sane, quoniam
77쪽
cedonia regios,quipartisu T. Flaminini,partim L. Pauiali, qui Persen init uirtutepartisam: deindeagra A.
mum, fiuctuosissimi Corinthium , qui L. Mumjj imperio, ac selicitate ad uectigalia populi R. adiunctus es: post autem agros in Isilpania apud Carthaginem n nam, duorum Scipionum eximia uirtute possessos: tum
ipsam ueterem Carthaginem vendunt, quam P. AF canus, nudatam tectis, ac moenibus, siue ad notandavi
carthaginensium calamitatem, siue ad testificatam n stram uictoriam , ea oblatam aliquam religionem , ad aeternam hominum memoriam consecrauit. his insivibus, aetque insulis imperq uenditis, quibus ornatam nobis maiores a stri re p. tradiderunt, iubent eos agros uenire, quos rex Mithridates in Paphlagonia, Ponto, canis i . possederit. num obscure uidentur prope h. aprationis insicctari Cn. Pompei' exercitum, vix niseiubeant eos ipsos V os, in quibus ille et tuis nunc bellum gerat, atque uersteturr Hoc uero cui Onudi est, quod eius auctionu, quam coiituunt, Lomsibi nullum
definiunt enum decemviris, quibus in locis i ii uide
tur, uendendipoteIlas lege permittitur. cenJbribus vectigalia locare, nisi in conspectu puli R. non sim: his
uendere uel in ultimis terris licebite at hoc etiam nequissimi homines , e sumptis patrimonys, faciunt, hi Masr's auctionariis potius, quam in tris Vs, aut in compitis auctionentur: hic permittit sua lege decemuiris,ur, in quibus commmodum sit tenebris, ut in qua uelint I
litudine, bona populi R. possint discndere.
o adsectarint iter, ' omnes libri ueteres, Quoad secerit iter. Ego, satis, ut puto, modesta eoni
ctura, tententiam ipsam, de latini sermonis consuetudinem secutus, reposui , Quo adlidarint iter: idest, ouo peruenire conentur. Sic locutus cst pro Roscio Amerino: Nunc uero quam uiam muniat, quo iter ausectet. uidetis. In Phormione Terentius: Gladiatorio animo ad me aisectant uia in . In Mereatore Plautus: Ad eam rem astestas uiam. Sa ipsi indicabunt. cum insuperiore legis parte consilium suum texerint. AG Rcis Attalensium, atque Olympenorum it Attalea in Pamphilia, Olympus in Lycia fuit. Plinius, Strabo, alii. P. st Rui Lit,l qui ex Cilicia de Isauris triumphauit: unde cognomen Isaurici. R ac i o s l Philippo regi a T. Quinctio Flaminio,Persae, eius filio a L. Aemilio Paulo ademptos. FELICITAT Et uictoria. D v o R v Μ Scipionunil fratrum, Cnaei, de Publii: qui in Hispania sunt intersecti. Livius. Co N.ssC R A v et T. I ne privatim umquam possidero ur. AD G tam aliquam religionem, i diis immortalibus eum, utconsecraret, signo aliquo admonentibus. I N F iisl insulae fasciae sunt, vittis ab utraque parte pendentibus.&quoniam ornamenti genus cst, ideo Cicero transtulit ad ornamenta imperii. PAPHLAco Ni A, Tomo , appadoci .l Paphlagonia Pylemeni regi Cappadociam Ariobarrani Mithridates ademis, Mithridati utramque Pompeius cum patrio regno Ponto . Appianus, Dio. PROPE i quas illa ipsa hasta, quae auctionis est Signum, inscctetur exercitum Cn. Pompeii.. HAsτAl auctionis signo. IN s E cτ Λ R I 1 .. apte; quia dixerat, Hasta. IN constecti populi manil in foro, de Rostris. or. r. NE OF i.s si Mil prodigi, nepotes. IN arrijsauctionar si quae cum in foro tint, magis patent, quam triuiaeaut compita.erant autem pluram in Licinia, in quibus praecones sed acnt, in oratione pro Quinctio nominantur. I N qitibus cciam Amst tenebris,l in quibus libeat. hoc enim loquendi genere init aliud significatur. paullo post: Vti;dcmposisnt& liberare agros, quos commodum sit, &, quos ipsis libeat, publicare. insta: Cum uclint, Aoniac uucῆ
cum commodum iit, quacumque uesint , summo cum imperio, hidicioq. omnium rerum ut uagarili Casicone cditur. or. 2. Commodum crit Pcrgamum, Smyrnam, Tralles, Ephesum, Mi ictum. Cyzicum, tot .m
denique Asiam , quae post L. Sullam Pompeium consido recuperata sit, populi Romani factam csic dicere. In eadem: Vx vcniretis in castra Cn. Pompeij,atque ipsa castra hi commodum uobis citet, uendcrctas. In Verrem saepe. 5RLI TvDINE, I or. ac tenebras Paphlagoniae, solitudinem appellat Cappadocia
IAM, illa omnibus inprouinciis, regnis geris popιμ quod iud aria uendere. etiam illud quod homines sam
lis quum acroa, quam ormidolosa, quam qua estu cti non facient, ut pecuniam accipiant, ne vendant; t. sa concursario decemviralisfuturasit, non uideris ' be- men id νs ipsum ' legem licebit. hinc hos quas Poli reditatum obeundarum laesa quibus uos laxationes de- tiones, quas pactiones, quam denique in omnibus . locis distis , qui priuati, o priuatu ad negotium exierunt, nandinationem iuris, ac fortunarum fore putatis ' et γnon maximis opibus. neque summa auctoritatemata nim, quodsi periore parte legis pira finitum fuit, Srellati, tamen auditis profecto,quam e naues eorum aduentus O P peio cos. id rursus tiberum i Imrumq.secerunt. sociis uestris es soleant. quamobrem quid putatis im- iubet eosdem decemuis os omnibus agris publicis pergranpendere hac lege omnibus gentibus terroribus, O mali, de vectigal imponere; ut qd pQ t σ liberare agros, cum mitta turis orbem te rearum decemviri summo cum quos commodum si, , quos ipsis libeat ,p came . imperio, summa cum avaritia,in sinit omnium rerum sitio in iussicio, perspici non potest, utrum sevcritas avercupiditate e quorum cum aduentus granes, cum fisces Lor, an benignitas quaestuosior sit sutura. Sunt tamen formidolosi, tum uero iudici rem,aepotestas erit non Ise in tota lege exceptiones duae, non tam iniquae , quam reuda . licebis enim, quod uidebitur,publicum iudicare; DJiciosae. excipit in vestati imponendo agrum Rec-toricum
78쪽
In Orationem I de lege Agraria.
infit,ms iras. δε vendendis apis eos a GDp e pMictu; qu putet inmetaturam, duas caussas biis c tum sit foerire. hi sunt in ica, qui ab Hic in orbe terrarem re assequibiunatispocere enum alens dentur. Hic quaero, si Hic salisaris est cau- qui iam tam abflausis i quam nummus huetur, quemitimi sere o centoricus a 'priuatus est; quid at- non archisci huisse tuis olfecerint 'prouincias, cis itatienis eici foedus crud habet allu dubi- tates liberas, ocios, a cos, reges denique exhauriunt. ivii cm, O agor Ascent icus dicitur nonnumquam admouent manus Wctigal buspopuli R. non es suis.
Hrnxnir Arvu obeundarum: senatore liberastinationes asinam, aut a populo petebant, ut liereditates aliqua cum auctoritate obire possinti concede antur aute iis lictores duo. Erant aliae quoque legationum liberarum caussae, quae tamen omne ad priuatum negotium attinerem: sed Cicero maxime neeesariam ponit: quo plus terroris & mali ex adu tu ducemuirum fore demonstret: cum eorum , qui necessaria caussa impulsi in prouincias exeunt, grauis tamen sociis aduentus esse soleat. Vtitur eo. ligumento or. 2. his uerbis: Legatos nostros, homines auctoritate tenui, qui rerum priuatariim caussa legat res liberas obeunt. tamen exterae nationes sare uix possunt. graue est enim nomen imperii atque id etiam in leui persona pertimescitur: propterea quod uestro, non suo nomine , cum hinc egressi sunt, abutuntur. quid censetis, cum isti decemviri cum imperio, cum fascibus, cum illa desccta sinitorum iuuentuterer orbem terrarum uagabuntur' quo tandem animo, quo metu, quo periculo miseras nationes fiaturas Nec ii
ro uitiosum, id ar, intentum iterare, quisquam existimet. licci cnim diuersis in locis:de hic in senatu uerba fuit, ibi ad Quirite in ro. Tanno Ris, O mali: terrorem sequentibus uerbis significat, summo cum imperio: malu n, summa cum auaritia, inlinita'. omnium rerum cupiditate. FAsCrs Ibi mi dolosi. I necis inferend. epotestatem indicantes. Hori Es sancti: ironia. PR Asr i v i r Vulne ante sullam&Pompeium consules partadec uiri uenderent. AGRIS publicis: qui priuati, da essent. sequit urenim, Benignitas quaestuosior. VT. IIDEM possint: hoc est, quod dicitor. i. snitio decemvirum,priuatus sit, an publicus. LIηERARE: uectigali, siquid publicet' dent. Ac Ros,lpriuatim possessos: cum publici sint. Pud Lac ARE.' quod est etiam grauius, quam pergrande uecti palimponere. inor. r. sv v ERIT A si in publicandis priuatorum agris. BENic Nir si in adimendo uectigali, quod publice pendant. SVNT tament quasi pro Rullo contra Rullum loquitur. 19 totaleret quae pluribus excentionibus mitiganda fuit. NON iam iniquae, I iniquae non uide tur, sed suspicionem habent quaesitas. Excipiri pecuuia uid licet. quod or. r. ita probatur. Si est priuatus ager Recentoricus; quid eum excipis' sin autem publicus; quae est ista aequitas, ceteros, etiam si priuati sint, permittere ut publici iudicentur, hunc excipere nominatim, qui publicusci se fateatur λ ergo eorum ager excipitiar, qui apud Rullum alia ratione ualuerunt. De quibus cauto M sit foedere .l quamquam id edus populus non iusserit. oria. C r Μ siti ne, tamquam publici, uenderentur. Iv. nica, 1 quos tamen, extra Mauritania re ni sui, siles Hiempsal, a Pompeio traditos, possidebat. iii enim Hiarba, regnare silium eius Hiemps cm Pompeius in Mauritania iussit. Dio lib. xx xxi. cuius ostea beneficii memor filius eius Iuba pro Pompeio contra Caesarem pugnauit. Possi DENTUR. lin Africa ora maritima. or.1. P R i v A Tu S est; l a priuatis possi iciun v v s natisparceret lid enim uerisimile non est: cum nulli praeterea caussae gratis parcat. A Rc ii 1 TECT i huiu legisltranslatum, quod in proprii naturam transiit : ideo solum usurpatur, cum sequenti uerbo, Ois crint, munime congruens. huius generis multa sunt, ut uerba, florere, laborare, affluere , defluere: nomina, si te dorit ebrae, acutus, hebes. NON G,tis.1 nam in omnes practer imperatores, heredes'. eorum quaestionem suo iudicio comparant. or. 2. Vix iam uidetur locus esse, qui tantos aceruos pecuniae capiat. gri, addit, accumulat: aurum, argentum , cx praeda , ex manubiis, ex coronario, ad quoscumque perii
nit, neque relatum est in publicum, neque in monumento consilii pium, id Profiteri apud decemviros, de ad eos referre iubet. hoc capite etiam quaestionem declarissimis uiris , qui populi Romani bella gesserunt. iudiciumq. de pecuniis repetundis ad decemviros translatum uidetis.
AVDi τε mi, qui sano populi, sinam'. rudis exercitus haluistis, betia lictis. quod
ad quEque peruenit, peruenerit expraeda, ex manubiis, ex auro coronario, quod neque consumptum iu mon mento, neque in aerarium relatum sit, id ad decemuis os referri iubet. hoc capite multa lerant: in omnes imp ratores, herede'. eorum quaestionem uo iudicio comparant: sed maximam preunt Ust a Fau io ablaturos ut bitrantur. Pam casessam iusipereiivirari iud es miti
runt, hanc itali decemviri si si pere . iccirco a iudicibus
fortasse prae termissam esse arbitrantur, quoipt ipsis r
struata. deinde etiam in reliquum tempus diligentii Mesancit,ut, quod qui que imperator habeat pecuniae, proiiatis ad δει emuti os deferat. hic tamen excipit Pompeium, simiai me, ut mihi uidetur , atque in i Ea lege, qua
per ini Rmna eiiciuntur, Gla cippus excipitur . non ensen hac cxceptione unus ascitur beneficio ,sid unus priuatur iniuria .sed cui manubias remittit, huius u
consules ea nouis item iribtis recipiatur lac uti decem visos. Posuero novisatelligaretis, haec eos vectu alia, quae Cn. Pompeias adivnacris, ut d e costitare.
79쪽
Ex praeda,l ex captis rerum corporibus. Gentiis. MAN vari si pecunia, quae depraeda uendita exigitur. AvRo cormiario, i ex aureis coronis, quae mimantur imperatoribus ob honorem inuinpsi, ut ait Gellius. In piconem autem: Mitto aurum coronarium , quod lex decerni, & accipi vetat, nisi decreto triumpho. Plinius lib. xx iit. cap. 3. IN movi memo i uel in templis deorum, uel in urbis ornamentis, ut basilica, porticu, arcu, ponte. nam utrumque monumenti nomine significat: itaque lib. r. si est aequum, inquit, praedas. ac manubias suas imperatores non in monumenta duorum immortalium , neque in urbis ornamenta conferre, sed ad decemviros, tamquam ad dominos, reportare: nillil sibi appetie praecipue pompeius. A . r vsrol quod ad me summo L. Sullae patris imperio maximam peria nise pecuniam credatur. Qv M euus fuscipereii nati ii duci noluerunt,t Lepido & T o cos. accusatus est Faustus de pecuniis residuis: iudices audire noluerunt: qua de re sic in oraxione pro Cluentio: Nuper apud C Orchinium, collegam meum, locus ab iudicibus Fausto Sullae de pecunijs reliduis non est conititutus: non quo illi aut e legem esse Sullam, aut caussam pecuniaepublicae cimtemptam, atque abiectant,utarciat: sed quod , accusante tribuno pl. condicione aequa disceptari non posse putaueriant. Et Pesianus in Corneliana: c a desuerat superioribus temporibus in aerario pecunia publica, multa&Laepeeius rei remedia erant quanta, in quibus hoc quoque, ut pecuniae publicas, quae rei duae apud quemque eum exis intur. id autem maxime pertinebat ad Comesium Faulium, dictatoris silium: quia Sulla permitat sannos, quibus exercitibus prae erat, sumpserat pecunias ex uectigalibus, & ex aerario populi Romani . q. res saepe erat agitata, saepe omissa, partim propter Sullanarum partium potentiam, partim quod in
quum uid atur post tot annos, quam quis pecuniam acceperat, eius reddae rationem. IN relicum
t usi quia scripsit in lege, Peruenerit. Iv ita lege, i Papiae leges duae de regrinis eiiciendat tae sunt. prior neminem excipiebat, posterior Italos, lege Iulia ciuitate donatos. utra significetur, assim re non licet. Satis est intelligere, quod similitudine Papiae legis Ciccto demonstrat, nullum a Rullo benescium exceptione illa in Pompeium conserri. PER E caci Ni exterarum gentium . nam Licinia lege& Mucia socii Latini, & Italici eiiciebantur: in quibus Glaucippum non fui sic , nomen siim ostendit. AD 1vNxE Riet,l adhue enim bellum gerebat in Asia contra Mithridat cm.
coni ructam, coercera alam pecu dro nyalem. Minuetur huius tecuniae inuidia: eonfim tur enim in aporum emptionibus . optime . quis emet atras istos e isdem decemuiri: tu,s ulrsim dissenim celo ceteros emes, quos uoles: uendes, quos u lo i utramque horum Acies, quatit uoles. ca et enimiae optimus, ne emat ab hi uiro . et si uero non bitellias mus, ab inuito emere, iniuriosium esse; ab non inuit , qua sub rem . an istin tibi agri uendet, ut alios od-- m, soco tuus si ego eius aequitarem animi prope novi, ii det non inuisus. satient idem cereri li rei utposse si is inuidiam pecunia coni tent; accipiant, quod cupiunt 'ident, quod imine uix possunt.
luosum. I decemvir, inquit, aut iniuriam in ret, aut quaestum faciet. Non enim , Iniuriosiam, ad ' De uirum, Quaestuosium, ad uenditorem pertinet, sed utrumque ad decemvirum . patet hoc exor t. in qua est: Hic agininnis, quoquo pretio coemptus erit, tamen ingenti pecunia u bis inducetur. Et in eadem, ex interuallai: Ut iidem partim inuidiosos agros a Sullanis possessoribus, partim deserto ac P stilentes a uestris necessariis, a uobismetipsis emptos, quanti ii elletis, populo Romo induceretis. ω'
hie sit ite itur: ut nossessionis inuidiam pecunia commutent: quis non intelligit, taciliorem exeo ae
quod hic subiicitur: ut possessionis inuidiam pecunia commutent: quis non intelligit, faciliorem exeo aecemuiris quaestum fores ement enim agros paruo ab iis, qui cupient uendere: ipsi deinde, quos p o rint, inducent populo Romano, quanti uolent, S o C E R tuus: Valgius, tot agrorum si onatione Sullana, iit inuidiam iam sustinere non possit. Eius amitatem mul irritio . non enim, quia imoderata possessione contentus sit, ideo uendet, sed quia possinionis inuidiam libenter pTnia commutabit, re id uendet, quod retinere iam uix potest. Possassio Nis inuidiari cum it x uidiosum tot agros possidere. or. r. Sullanus ager. lati sit me continuatus, tantam habet timidiam,mucri ac
fortis tribuni pl. stridor unum perterre non positi.
V s c pira trire omnium rerum infinitam , a
que intolera tam licentiam. Pecunia coactum
80쪽
In Orationem I. de lege Agraria. 69
re retur pecuniae non licet: exigetur e uetat. uerum niacon id dae tibi nos, Idysse, Oi A tin, harii meso: nihil est, s/od non emi tantum, des, p am omnium rerum machinatorious, tota Italiam inermem tum uelit nenditor , stoliemus orbem te irarum, uese tradituros existimasti, quam praesidi s confii matreris, damus uectigalia , est undamus aerarium , hi, locu- coloni's oc paretis, omnibus uinculis deuinctam, O
pletatis aut inuidiae , arit pestilentiae posse . bus, constrictam teneretis 'tibi enim cauetur , ne in Ianiculo agri tamen emantur. quid tum ' p ae oris in istos agros colonia consit variatae urbem hanc urbe alia premere, deductio e quae totius rei ratis, arque descriptio e do aria Otreposti non ciemus inqui primhmnes O: ducentur, inquit, coloniae: quo e quorum hominum e tu deinde timeo: postremo non committa vi uestro ben
quae loca e quis ni m non uidet is coloniis esse haec o o potis tuam nostro consilio, alui se pol ui.
exi et aliquis a decemuiris' VETAT .l eadem lex. or. a. Si, qui uesint uendere, non suerint; quia Pecunia het Z referre in aerarium lex uetat, exigi probibet. Errv NDA aius aerarium: l effunditii renim, cum liceti alia venduntur, aut, cum, quae referri ex praeda, manubi js , auro coronario in aerarium dcbent, decemviris ex lege dantur. Locus Lar Aris ot i iasiae, aut psilentiae F .ra ui curri
decemviri agros emcnt aut ab iis, quibus tot agros habere inuidiosum est ; aut ab iis, qui propter pestilentiam cos relinquere coguntur. utrumque genus or.et . attingitur his uerbis. Ad hanc coemptioncm decemuiralem duo genera agrorum spectant. Quirites. eorum unum propter inuidiam domini fugiunt, alterum Propter uastitatem. Sullanus ager, acertis hominibus latissime continuatus,tantam habet inuidiam, ut ue xi ac sortis tribuni pl. stridorem unum perferre non possit. hic ager omnis, quoquo pretio coemptus erit, tamen ingenti pecunia uobis indu tur. Alterum genus agrorum , propter sterilitatem incultum, propter
Pestilentiam uas fui' atque desitum, emetur ab iis, qui eos uident tibi curi si non uendiderint, relinque dos. Eodemq. spectat illud: Rogabuntur, atque orabuntur, ut agros partim publicos, partim plenos inui diae, plenos periculi, quanti ipsi usint, decemviris tradant. Quoi' quorum homin m in quae loca elabuundare uidetur, nec tamen abundat, aut, Quot aut, in quae loca ' nam cum sequatur, c is non uidet. in coloniis esse haec omnia consideranda sermonem esse de tribus rebus, non de duabus, intilligitur. qu re, Quo ut generalius accipiendum: ut tantum locus ipse significetur: eius autem loci partes sint, in quae loca S, Quo reseratur ad Capuam: In quae loca an urbes, quae circa Capuam sunt. itaque dicet infra: Acro Punico, quidquid potuit Capua, potuit ipsa pertae: nunc omnes urbes , quae circum Capuam sunt, a coloniis per sdem decemviros occupabuntur. Et aliquanto post. Quid cnim existimatis integrum ii bis in rci'. iore, aut in uestra libertate , ac dignitate retinendum , cum Rullus , atquc ij, quos multo magis, quam Rullum, timetis, cum omni egentium, atque improborunx manu , cum omnibus corijs, cum omni & auro, Capuam, & urbes circa Capuam occuparint' Quo Rura hominum et Ucntium sciniica, atque improborum: qui tibi, Rulle,& istis tuis tamquam milites crunt, placatanam alijs, m pro, Quo' quod non improbo: sia illi, Quot' ad hominum numerii reserunt: ego ad colonias,ut dicat ot coloniae quorum hominum ρ in quae loca' in quo Ciceronem ipsit in s uor interpretem. ait enim oriet. Tu non delinias, quot colonias, in quae loca , quo numero colonorum deduci uesis OMNiv Μ re mmachi toribus,t eos indicat, quibus auctoribus in serenda lege Rullus utebatur, in iis maxime caccare, α Crinum, quod stupra ostendi, opibus firmos, amicis clientibitis munitos. itaque dicit infra: Cum Rul-iu , tque ii , quos multo magis, quam Rullum, timetis , cum omni egentium , atque improborum manu, um omnibus copiis, cum omni algento, & auro , Capuam, & urbes circa Capuam occuparint f mps au-x hic, machinatores, supra uocat architectos secteris. ITALIAM inci emi uestris praesidiis co firmatam, coloniis occupatam. 1ANicvLo: qui cum sit propinquus urbi mons, liberum tibi reli quitur iege tua coloniam in eo, summo nostro periculo, constituere. or. a. Quid igitur in cauisae,quin cotoni minimiculum possint deducere, S suum praesidium in capite, atque in ceruicibus uestris collocare V R v s aliat urbe Capua. paullo post. Capuam deduci colonos uolunt: illam urbem buic urbi rutilia Dpponere, illuc opes suas descire, & imperi j nomen transsare cositant,
OVOD vero totam Italiam uspis colonis eo se iam meo endent 7Mnomen huius rei sidem urbis, plere uolui is , id cuiusmodi essiis , neminem ne atque isnperis ; deniquehoc templum Iouis Optimi Maxi
nourum intellecturum existimaris siriptu mest mi, atque hanc inrcem omniumgentium d licere. C erim,ruae in municipia, quasq. in colonius decemuiri ue puam deduci colouos uesi t. illam urbem huic urbi in lint; et 'sagros a Pent,quibus in locis uel nititit,atim sus opponere , illuc opes suas desti re, O isnperj nomen tota Italiam militibus fusoιιuparin uobis nou modo transferre cogitant. qui locus, propicr ubertate mari dixtitaris retinendae, sed ne libertatis quide rerivera m irem ibundantis . rerum omnium, si perbiam, O crudus es relinquar M. Atquebaecam sustisi Aui, delitatem senuisse d litur ; ibi fici Ani, delecti
coniectara coarguatur. Mur omnis omnia tocte: r errori orant Iaitaui a dei Muiris co Gili tu . O credo, qua in urbe