장음표시 사용
511쪽
quaedam horum despicere, ut genus non supponere esse, si si manifestum, quia est. Non enim similiter manifestum, quia numerus est: & quia calidum & frigidum, &affectiones non sumit, quid significent sistat manifestae, quemadmodum neque communia sumit, quid significent, ut aequalia ab aequalibus auferre, quia notu: α sed nihilo minus natura tria haec sunt, Sccirca quod. demostrat, & quae demostrat,& ex quibus.
Perissologia o Isti πλογία hic rusus est, qua repetitur par
titio demonstrationu σηπρογνωσις eius paratum. Harum triupartium duae sunt, quae ponuntur esse haesunt,genus subiectum σaxioma,quod hic appellatur commune tertia est lectio, quam scientia exquirit o contemplatur,nec ponιt esse : attamen horuomnium significatio sumitur. Hic igitur o paritio praeno , iis demonstrationu iteratur, uno rusus iteratur ualde inepte, quod genu subiectum nonsul ponamini manifestum sit, o affectionis atque axiomaru significatio non sumatur, simam- festa sit. Etenim sit man sum est, sumitur,non explicatur e cur igitur nunc ait Aristoteles ι manifestum sit,non sumi' postremo
ut προγνωσις,sic partitio demonstrationu tribus locis iteratur, quod in demonstratione tria sint. Hanc tam in sipidam perisOlogiam interpres quidam eum excusare uellet, dixit antea per accidens praenotiones traclaras estinue per se tractari, ita iam
nihil tam insulsium existere poteriti quod ab iUulfo interprete non insulsiius debendatur. Aristotelis Methodus perissologiam Mevit, το πτο κις λεγ ,ut antea Aristoteles ipse docuit.
NON est autem hypothesis, neque pO
512쪽
stulatum, quod necesse est esse per se,& videri necesse est.
Peril logia s hie noua est de principiorum partitione: principium, quod per se clarum est dissenti, o videtur,non est Upothesisnon est item psalatum Quid ergo est' Aristoteles nodicit,in eoque obscurus est,quod di limibtudinu partem proponit, artem non dicit. Sed tamen sii non est pothesita, neqμην-puatum,quid est'axioma,inquame u ante iam patuit.
NON enim ad externum Sc prolatum sermonem demonstratio est, sed ad interiorem animi rationem, quin neque syllogismus. Semper enim licet instare ad
externum sermonem, ad interiorem auterationem non licet semper.
Quo pertineat haec oratis,non satis apparet. Videtur tamen eo referri, quod Aristoteles dixerat principium uideri. Ecquid enim diceret aliqua , nonne potest aliqvu principim quod unegare' o dicere sibi non uideri' Quomodo igitur fuerit necesse suideri Minime cinquit Aristoteles laxioma negari potest: neque enim duo sie uideri,ut necessario uerba eo learesed animo Crmente. Nee enim magis obiee Iam ueritatem potest animus negare,quam apertin ociam obiectum colorem non uidere. Ac dem pratio, οβ uisimus quiuis mentis est o rationis intimae,q euerum cernit sintuetur, non externi sermoni , qui simulare mentiri possit id siti non uideri, quod tamen uideatur. Itaque axwma poterit aliqvu uerbo negare, ανα γλαοτιο πυπυ φιλονεικει κατ ξυωπίδων '. φρ ω ο ὐηαμῶς. sed lingua hu- qius rixatur secundum Enripidem mens uero nequaquam,ait Themistius. Exo axioma nec serio confitetur, qui intelligit. Hoe
513쪽
ANIMA D. LIB. IX. 337 illam de nomine,de uerbo,de oratione d nam grammaticam ese non logicam : propterea quod Logica, metuis est doctrina, rationis interseris e Grammatica ,sermons externi. λογος οεξω, λογος ο εσω, quod in Graeco es , Latine uno uerbo reddimn potest, imo Latina lingua in eo locupletior est, quod duas rei distinctas duobus uribu di finguat, non confundat uno ambiguo,quod de Barbaris interpretibus hk quidam notauere.
QE AE C V N v E igitur demonstrabilia quae sunt, sumit ipse no demonstras, haec si quidem cum probabilia sint, assumat,discenti supponit, & est non absolute
hypothesis, sed ad illum solum: Si vero
aut nulla ctim sit opinio, aut etiam contraria cust, assumat, idem postulat:eoque
differt hypothes s &postulatum. Est vero postulatum subcontrarium discentis opinioni , aut quod quis in demonstrabile
quod si, sumat, & utatur no demonstras.
Imrthesis uniusmodi desicripta privi est,nunc triplex describitur quaedam est non auepoluta, o demon'abitu ,quae a. b minem est: π quia uidetur alicui, iccircosiumit, etiam sisellium sit quaedam est absoluta cr indemoustrabitu, eaque uel eum sic etiam apparet discenti, o generis nomine dicitur biothesis:
uel non apparet, aut etiam distentis opinioni eontraria est, crappellatur postulatum quo nomine uocantur apud Euclidem itila,Omnes angulos rectos interse pares esse.Omni centra o i teruallo circulum describere.
DEFINITIO NEs igitur non sunt hypothesis: neque enim esse aut non esse
514쪽
dicunt, at in propositionibus sunt hyp itheses: definitiones vero solum intelligi necesse est. Hoc vero non est hypothesis, nisi etiam audire, hypothesii quis dixerit esse: sed quibus positis, quia illa sunt,efficitur conclusio.
T πλογία hἰe est nolia,qua repetitur disserentia des nitionu o hypotheseos:utraque, rincipium simmediatum edhae propositio est, illa non est: s desinitιo principium tantum est,quod necesse est intelligi: at Upo hesii praeterea pronuntiar aliqui proponit esse ut non esse:denique desinitio tanquadiclio G uox aliqua est, quam non post, hypotheisin dicere : ar pothesei sunt oliuisemi partes, quibus politu conclusii obli ri mi necessariὀ eon icitur.
N E V E Geometra falsa supponit, ut
quidam confirmant,dicentes, quod non oporteat falso uti Geometram vero men- stiri,dicentem pedalem, quae pedalis non est, aut rectam depictam, quae recta non
est: at geometra nihil concludit, quod haec linea sit, quam ipse dixerit, sed ea, quae hisce significantur.
Prole ii est quaedam: Unthesii mentitur,ut in Geometria, propterea principium non est. Respondet Aristoteles Geometra iciaru δυ tanquam notu Cr signis uti, uel ad res notis illis siPui si gnificatas demonstrandum potiu/ abuti: denique signa non demonstrat ed rei per icta signa mentibus distentis designa-μι. Idem locus est primi priorum capite tricesimo nono , sin
515쪽
A NIM A D. LIB. IX. isy i ph cis evite secundo, s in Metaph cu lubri decimi tertiν
capite tertio, o decimi quam capite secundo, quod Geometria
thesis omnis aut velut totum, aut velut in parte: definitiones autem neutrum horm. Aliud ch disierimo definitionis ab Upoth si ex adiunctis
propositionis: pothesis quia propositio est, totum quiddam aut partem pronuntia horum nihil definitio.Quo loco conuini ritur excusatio illa interpretum, qui definitionem, propositione dicebant, sed quae non diceret inesse is sui L . Hie emm gen rasus loquitur Aristoteles.Definitio ait) no est propositio: quia neque de toto, neque de parte, quae disseretiae sunt propositionis, qκocunque uerbi ge re proferatur . sis adhuc bpotheseos σdefinitionis disserentiasvit,disserentia scholastica, o commentiti non Aristotelica,non e principi1s Aristotclicu educta Arispoteles enim ipse bintheseos nomine frequenter appellat omne principium,etiam eum de demonstratione loquitur sie anablici
s p E C I E s igitur esse aut unumquidpiam praeter multa, non necesse est, si demonstratio fuerit. Esse vero unum de multis, verum dicere necesse est. No enim erit
uniuersale nisi id fuerit. Quod si uniuersa - . te non fuerit, medium no erit: Itaque noque demonstratio. Oportet igitur aliquid unum &idem in pluribus esse, non homonymum. I
516쪽
a o P ET RAMI Dersis est in ecies uel idea quae a rebus seiunsae , uelutii egentiae quaedam consi stant. Quam de ideissententiam Ar
rem Platoni uidetur multis locis attribuere, qui aticaι doceat in summo deo omnium rerum Decies o ideas esse, uelut in s piente homine multarum G uarιaram rerum notritias. At Platoideri esse essentim seiuncias quod animaduerterisn,nusquam dicit: uno per Socratem in Parmenide talem de ιdeu sententiam
refellitis disserit nullas Deciei esse nisii logicas , quae de multis
dicantur,o eaedem Isim in multu cut Aristotile, hic ait. Et Arioteles ipse in Metaphysicis, ubι eontra idem tam multa di setat, nominatim it libri decimi tert3 capite quarto α'' ο μὲν ακαθολ- ου χωρις α ἐποίει, ουδε πος ὁρισμύς. At Socrates unιuersalia non separata facιebat,neque desinitiones. Et rusus eiusdem Ibνι capite nono, 'ωπερ εμπροσθεν ἐά γυus, δείεσε μεν Σωκροπ πυς ορισμους, ουμεν ἐχώρισε γε ἀυ καθεκπιον, ως αποησε οὐ χω- σας . Hoc uero quemadmodum antea dιximus, mouit quidem Socrates circa desinitiones ion tamen separauit singula, idque recle intellexit nonsi arans. Et certeint Aris teli muta ab interpretibvictuis impossita esse iam docui ,sic res ipsa metit fateri
multa Platoni per ignorantiam aut albam calumniam axMM- sta : quae per interpretes partim Platonica, partim AfZoteliea Philosophia peruerse imbutos,ut Porphrium, Proctu Ammo-mu, Miles eo firmata sunt, o de idei in pertim illud qbsite acceptum, quasiι Plato id sine dubio sentiret: quod tam t dixi, in Parmenide Socrates persti e o aperte resistit, quia Arit
telis etiam ipse de Socrate testatur. Sed tamen dixerit Platoniacus eiusmodι eo enti aliquis ideas esse, i quidem iccirco
munis G cta sit,dmonstrario non erit. Nam Sι nolit uniuersali,no erit medii neque dem batior . si non sis eciei eommunis,non erit uniuersale: Si non sit igitur Decies communis,non mi medum, neque demons ratio.
517쪽
3 NON accidere autem simul assimare& negare, nulla sumit demonstratio, nisi oporteat demonstrare S conclusionem sc: demonstratur autem sumentibus primum de medio, quod verum, negare autem n I verum . Medium autem nil refert esse,& no esse sumere, utique etiam teritu. Si enim datum sit de quo homine verum' dicere,& si non hominem, verum nisi solum hominem animal est e, non animal autem, non. Erit enim verum dicere Calliam,& si non Calliam, tamen animal noanimal autem, non.
Digresso est alia,quomodo ex axiomate contradictionis demonstrandum sit,primo in demon Natione recta, deinde ad imp ibile. In demon'atione rem,axioma illud erit maius ese' tremum,non messium,non mιn- extremum: nee adhiberi potest
alter,nisi sit si μηπέωσμα id est de pubiecto concludatur: sile
Calliri homo est: Calti, igitur eost anima non cutem non animal. Nee refert ad concludendum axioma illud de subiecto,an mediύο terrarum etiam eontradictione similiter associatur, nee enim' secus concludetur ut
518쪽
34r PET. RAMI In hoc exempli scilicet axioma fuerit additum ad omnes δε- imonstrationu partes tame,ut Ara foteli place additum modιο tertio,nihil facit ad concludendum quod erat positum.
C A vs f A verd, quod primum non so-
Idm de medio dicitur, sed S de alio, quia sit in pluribus. Itaque si mediti & ipsum est& non ipsum, ad conclusione nihil refert.
Caussa est cur contradictio in medio posita,nihil mutet prio. et rem concisionem,quod primum sit comuniusqgener alim. Hae huius luci doctrina eis de axiomate contradisionu in demo bis
monerecta, lotirina sane . uano aliquo sutiliquefophilia traflata, 'si usquam ulla est nere πυηeere sophistica. Etenim ut nihil de obscuritate loci huius dicam, sed desola fallitate dica quid est quod hic nobis propoηitur axioma,6t principium,ut superior doctrina posuit, αυτ πιτον , αμ εσον,αναποδεικπ per quod πά orix de subiecto genere eoncludatur, o contradictis-nu axioma omnium axiomarum primum positum est, at in hae bella demon Iratione axιoma contradicit u fit στάθη- eo 3 clusionu Est enim maior pars conclusit onu. Quamobrem tam i subus,tamque absurduι error attendatur. Principisi principιονύζ axioma axiomarum ommu primu numerat Ari stoteles contradiclionis illud decretum. At nune docetur in demon iratione recta sis adhibendum esse, ut quaeraturis per medium aliud eo eludatur. Si quicquam igitur in toris anal ticu minime Aristotescum est,illud est certe:Aristoteles principium maius,s excellen im nulla in ha et illo, si ρειν ἐμπειρία τέχν - ἐπι-ληάπειρία τυ -,ar non semper adhibet.
OMNE vero assirmare aut negare, ad 'impossibile demostratio sena it. Idque neque semper uniuersaliter, sed quatum s
519쪽
tis est. Satis autem est in genere. Dico autem in genere,ut circa quod genus demostrationes adhibet , quemadmodum dictum etiam prius.
Alter est Acin quomodo sit utendum axiomate contradisionis: in demonstratione,nempe ad impostibile, adhιbetur illud axioma istrictum uιdelicet ad certum genus, ut generaliter adhibentur omnia axιomata, G principia comunia,sicut antea iam di ctum est atque banc partem libentim audiriquam illampuperiorem,s ut Aristotelicam recipio addo praeterea.
tiae inter se secudum communia: cynunia vero dico, quibus utuntur, velut ex iis demonstrantes: sed non de quibus demonstrant, neque quod demonstrat. Et diale- , ctica cum omnibus comunicat, & si qua uniuersaliter conetur demonstrare communia , ut quod omne affirmare, aut negare, aut quod aequalia ab aequalibus, aut eiusmodi quaedam. Dialectica veror no est sic definitorum quorundam, neque gene ris unius cuiusdam: non enim interrogaret:demonstrantem enim non licet intem rogare quia ex oppositis non demonstra
' tur idem: demonstratum autem id in iis quae de syllogismo.
Perissologia est, qua Neritur e capite superiore communio
520쪽
4 P E T. RAMrsesentiarum, quod omnibuι sciemiis 1 erialibu communi s*ι et quadam principia, id est media, non autem genera subiecta, de
quibus demonstretur,neque quae demonstrentur: at dialectica omnibus mentiis G artibuι communis est, ut iam d xi Haec uero scieriaint interpretes hic aiunt,metaphsea est:Arimpoteles tamen hic metaphsicam non nominat , sed demonstra-tem,cum dieir dialecticam ιn errogare,demonstrante non inu
rogare :ssii Metaphsicam bici In care uoboticerte confirmat quod antea dixi metaph cum philosophum o demonstratorem anabricum eundem esse: uniuersalem uero hane mentiam uidetur Aristoteles etiam undecimo capite primi idialectica distιnguer νυν ἡδὶ Ουκ ες ινο ὁ λεκῖκος ηπερι γενος 2 ορισμενον,ουδε δυχ 2κος,ουλ πιυτος οιος ο καθολου Nunc uero non uersatur dialecticin eirca genus ullum desinitum , n
que demonstrarium est, neque talis , qu tu est uniuersalu e ubi interpres Alexander uniuersalem, theolog m, s primum philosophum interpretatur. Fuit uero π Aristoteli, o Aristotelis sectatoribus o aemulis ualde simplicu o imperiti animi primere uniuersale hoc documentu metaph camque esse domina
omnium artium ac magistram, ex Aristotelisu autem principis non explorare,non ammaduertere, non experiri,an metaph - yea praeceptu o instituta suis artes omnes possit instituere. Nec enim metaphysica tota, ut iam dixi,quicquam docet destitui fimo,aut methodo nihil denique de tota, uel singulorum argume- rerum uel unitiosorum collocatione, ut si dubites de rei ueritate rectene eoncludatur,an non, metu sica nihil aduinare te s teri si de ordine o collocatione dubites,metaphysica nihil adiuuare te poterit, quicquid ad conformandis artes metaph sica commoditatis habet, o auxit , id habet logica etiam hoorganica, licet ess fima. Id,inquam,habet de causio, degensere,de fritione, P caeteris logicis argumentis,qua metaphysica co fundito habet multo copiossius,quam metaphysica. Metaph sca conatur demonstrare axioma contradictionu : bis conatus