장음표시 사용
541쪽
Iogico,nominum,uerborύ,orationis,quatitam,in numero σ-- 1gnitudine ubstantiae,qualitatis,in b.: tu di Ostic nelatibili qualitate, potentia naturali impotentιa: multarumqueabarum rerum nonβngenearum doctrinam sibi fumem ieeccas: hae altarum siunt artium tua non sunt Um commanis est,doctrina suo genera subiecto tantum βMenea. Dices Geometrae numerorum analogiam usurpanti, aliennm detines. haec doctrina eo Arithmeticorum,tua non est. Dices Physico comune caulibrum exilicationem siumenti,peceas: ba tibis enea nonsunt: ad 9-misam Logicorum pertinen ne tιbi igitur aliena uendieam. Dices Metaphysico illis sicio cui,Phineas, Mathematicas, Loo-eM altercationes mi icentio pecca grauissime omnium magister, sugentum nihil habes: ista omnia aliena seunt: in ha proprιum nihil habes. Denique hac una - 2;μείας, tam graui,tam imperatoria lege omnium artium fines ruere G compone -- bcebit.
ON I A M vero Geometricae sunt interrogationes,virum sunt etiam Ageometricare & in unaquaque scientia quae sunt secundum ignorantia qualem Geometricae sunt'virum secundum igno- Τ
rantiam syllogismus est, qui est ex oppositis syllogismus an paralogismus Secun
dum Geometriam vero, aut ex alia arte, utMusica interrogatio est, Ageometrica in Geometria. AEquid istantes autem co- currere putare, Geometricii est quodammodo, S Ageometricum alio modo. Du- '
plex enim id est, ut arrithmum & alterum quidem Ageometricum, quia no habeat
542쪽
i velut arrithmum: alterum vero quia peruerse habeat,& ignorantia haec ex talibus principiis contraria.
D tutatio sequitur inutilis,o contra leges analyticas. Cognouimus quid esset Ingenιa, contrarium hine agnoscinus . In arte Grammatica dicendum non est um docueris βnt axis a ieci ut G sub tanto conuem re in genere, numero G casu, cum
inquam hoc docueris,non est dicendum quid sit contra hane le- et Iem non Grammaticum.ut dica solaci)mum fore, si genere, item si numero, item si case, item si genere numero, item Isi genere, Urancro, casu partes discrerent. Recium,est index pus o obliqui: nee ad usum arto resuratio contrariae sal itatu attraret. At hic quaeritur,an sit aliquid hererogeneum, o quotvlex π ne Iait Onum docirina nobis in lituitur. Leto hic disputatio est per
contrariam heterogeni.im: Geometrica interrogatio est, qua et Geometraα cognata germana, θVenea Ageometrica est igitur, contra quae talo non est, eaque ignoratione duplici poteo' accidere. η τω Πλως εννοιο κηε ν π caree γπιπις,η τω φααλ . λως , aut quia omnino nullam reι scientiam hibeat, qui quaerat .aut uitiosam sprauam habeat,ait Themi Ihim. Illa ignorantia rarar πφαπιν, secundum negationem : hac η τα δα
Θεσιγ,secundum dis sitionem dιcetur capite duodecimo huius.1t negationis ignorantia heterogenea est, ut si in Geometria Musicae quaestio tractetur: duplex modus attingitur,
si balbum argumentum sit,si captiosa o fallax argumentario. iti
lia appellatur hic suggisimus ex oppossitis,id eis salsis :false
enim uem opponuntur. Hoe appellatur arcte λογισμος,id ei Loὶ Μογιτις συνογισμος,qui flant bilui piniformam no' sequitur. Itaque cum heterogentum produc tur, ignorantia ne
543쪽
es 1 scient risimiliter: sit funt,quales hapum' secundu quam
Cnorantiam ageometricae sunt 8 Hae Philoponus, quibus olfendit,ubi legitur in Graeca titera, των ποιώ γεωμετρικα oestro γεωμετριμα, legendum esse ἀγεωμέτρητα. Sed ageometricum est in Geometria , mussicum : G amfιcum in Musica geometriarum. Quid ita inquies' qvia inquin/eterueneum est, etiam sis erum, etiamsi blIulmo conlpant ι conclusum . Non enim satuest esse uera necessaria principia, nisi sint etiam ori ea,
c est MN petam. ς αγνοια. Qui putar aquidistate, lineas eo currere , geometricum quiddam s ageometricum putar. Est enim Geometriae, lineas tales definire , o ea Geometria uerba sunt, ideo geometricum quodammodo,s idem tamen ageο- metricum est, quia legibus Geometriae o decretu contrarium, quibus I ruitur,aequidistantes in ι nitum produci M nunquam concurrere.Hic error igitur,quia ex eadem arte balbum pumit, est . a xθεσεως.
i es disciplinis vero non est similiter pa , ralogismus, quia medium est semper duplex. Etenim de hoc omni &hoc rursus
de alio dicitur omni . Attributum tamen non dicitur omne. Haec vero licet velut intelligentia videre. In concertationibus autem latet, utrum omnis circulus figura.
Si vero scripseris, manifestum. Quid aute .
carmina circulust manifestum quod non
sunt. Pigressis ch ex ignorantiae proposita Ocea*ηcquἰd dio rur
544쪽
A N I Μ A D. L IB. IN. Issa interse apodici ca s dialectica, primum paratu mis illis rarioribus propter certitudinem rerum,hic frequentioribus propter πιρις is incertitudinem: in Geometria quid circulus sit, patet: id enim definitum est. IN CONCERTATIONI-B V S. Graece est GI λογοις in contentionibus Zaleaia eis: sie enim appellar Aristoteles:s paulo post Kμλογους,quas φιλονεκε ας ce λυ 2κας ις-ουσιας ρ μεθοδευς ἔπι δίν interpretes appellant sed in contentionibus titet, quia circula nomen ambiguum est, significat mm figuram geometricam,tum uersus sic eompsito ut finis primi sit initium secu-di, secundi sinu initium terti', o deinceps: aut ita eon usos,
ut nihil intersiit unde sumas initium sententiae. Posteriorem e Isitionem Philoponuι mauult ego priorem. Figura uero nominis eius est, quae uocatur a Rhetoribus ἀναδεπλωσις, ut apud
virgilvum, equitur pulcherrimus AsturAJur equo sidens: Elgo si contentiosius aliquis in Geometria distulet bre modo,omnu circulus est figura: Carmen quoddam eirculus est: Carmen igitur quoddam est figura. 3 Quatous Geometra asinptionem plane negabis, quia tale nia hil haberi in Geometri quatenus dialecticis homon iam ue bi distingues.
NON oportet autem instantia in ipsum ferre, si sit propositio inductiva. Vt enim neque propositio est, quae n6 est in pluribus: non enim erit in omnibus: ex uniuersalibus autem syllogismus, manifestum quod neque in statia. Eaedem utique propositiones &instantiae. Quam enim sert
545쪽
instantiam, haec fuerit propositio aut apo adictica, aut dialectica.
sententia huius loci est,instantiam es uniuersalem, quia Omnis propositio uniuersalo est: Instantii est propositio: uniuersales igitur.
positiones in parte. Quinetiam conclusio ipsi falFamam uniuersati contradicitur Decialiter,s quidem fortius, quam uniuersaliter. Nee dici potest hIe de instantia apodissica praecipue pνα- opi,cum dicatur instantiam apod sicam aut dιalecticam esse. Postremum consedera,'iudica quorsum haec tendum. Interim seruiles excusationes hie non audio.
ACCIDIT vero non ullos a syllogistice dicere, quia sumant virisque conseque-tia, ut Cameus facit, quod ignis in multiplici analogia. Etenim ignis celeriter generatur, ut ait, & haec analogia. Sic vero ino est syllogismus sed si celerrimam analogia sequatur multiplex, & ignem cele rima in mutatione analogia. Quadoque enim non accidit concludere ex sumptis: quandoque vero accidit, sed non videtur.
Hic aliqua est icet Astur cum siverioribin Ghaerentia: de paratui mu dictum erat mune dicitur eos in pecunda figura νi ex daabus afrmationibus: quomodo peccabat Coeus quia
da sophista. QMod a letia sit moltiplici, generatur celeriter:
546쪽
L I B. IX. A N I M A D. L I B. I X. Issa Ignis celeritergeneratur: uno igitur sit analogia multiplici. At bae forma α Μοις cis inconstater ex duabus assimationibus in secunda figura concluditur: at si conuertantur pam rei proposiuiono,attributaque Abiiciantur, in prima figura r Eli rencludetur: Quod celeriter generatur, it multiptici analogia: Ignis generatur celeriter: Igitur fit multiplicι analogia. Litera mutilata et F. ET HAEC ANALOGIA. Sem
Quod analogia simultiplici,celeritergeneratur: Deinde celerrimam intellige generationem,ut propositio fec-di sillog mi hinc eruatur. ANALOGIA. In hoc uerbo conclustio secundis Iog mi capienda esst. Analogiae uer. multiasticis metaphora simibtudine Caeneus sophista nitaliud nisi
celeritatem os stendere uoluit, propterea quoa ex omnibus analogiis sproportionibus facillime multiplex augeatur, ut duplex ab unitate in hunc modu I, 2, q, 8, is, et, 64, 328, G dei' e s. site triplex, o reliqua multiplices in altu analogia gener ι-bus non it ut Arithmetici docent. ALI QV A N D O. Ex 3 duabus assirmationibus aliquando concluditur in secunda si-Pra, si partes propositionum conuertantur, ut definitio defini-mm,siutiectum proprium. Id rame non sit ollogistica disso itis-nis necessitate ea rerum naturali coniunctione. In exemplo autemultipli analogiae Alexander i Philopono uelutι μη πουίωμχίμμα aesti, εχων,non ualde in mathematιcu exercitarin arguitur, qui pro exemplo multiplaris analogiae proposueris duo ad tria, V ducenta ad trecenta . Haec enim proportio non
Ut madriplex, sed 'ς υχοριος ημολιος, superparticularis sesquio altera. Quo loco iudicare iamptine potes Alexiarum Aphrodistum Aristotelicae philosophiae qua tota mathematicis exemptu in Ormata est imperitum o ignarum suis. Astamen his primus spraecipuus Aristotelica philosophiae.interpres habe-
547쪽
tur, qui confusionem aut induxit, aut certe confirmauit, qua Aricam videmus ese confusam, qui modosio , captiosor, I apilocos tectorio nescio quo inducere, Pam quales erant , aperire maluit, qui in Aricis lubris in repretandis nusiquam logica usam adhibuis. Erco hune ducem interpretandι G principem reliqui sunt interpretei fere securi, nec in explicanda Ari tela Logica,
logicum philosophi indiciti, ped caecum serui obsequium sibi ad
s I VERS esset impossibile ex falsis veru
demostrare, facile esset retexere. C6uerteretur enim ex necessitate:Esto enim Mens:
hoc vero ctim sit, haec sui, quae noui quod sunt, ut β: Ex iis igitur demostrabo, quod est illud. Couertiitur aute magis quae sunt in disciplinis, quia nullum accidens recipiunt, quinetiam hoc differunt a conce tationibus, sed definitiones.
Disserentia o hie aliqua s, quod a bsii sit di sedissi, dialecticis,quim in a dicticus qui simuι hic quidam est, Si non esset posiibile ex fulsis uerum demonstrare acialis esset anabsit: sed se mobile: Non igitur facilis.
Propositio probatur, quod tum eonverteretur ρllogismi eonsequem cum antecedente, o quemadmodum sis siet a recedet, esset consequem: ita si fuerit consequens intecedens erit at hae antecedentis consequentisque eonuersio metu est in andi licu. Sic enimμαθήματα rursu hie accipio, quia omnel propositi ne i sunt definitionum, nullaesium accidentium, ut pleraeque sunt in eo certationib- ο communibus distulatio ibus, eoquε πο-
548쪽
ANIMA D. L I B. I X., diaea diffra dialectica. His co λογους appellat Aristoteles, quos paulo ante λιγγους, id est, φιλονεικέας. Apodieticae ιnquie Aristoteles sum non accidenti sied definitiones. Locus non ιμ- φ. crura μή est : des riona enim nomιne intel it,qua medιaa dictis id est,prima o immedιata sint: qua de'ιtiones intraras perpetuo no tabem c sic aliis loquitur eum duir,omnudemonstrationis medium esse desinitionem.
AUGETUR. neque per media, sed assui mendo,ut α de β,hoc de γ: rursus hoc de δ,& hoc in infinitum: & in obliqvu, ut α etiam de γ, & de , ut est numerus quo tu S,
aut etiam infinitus: hoc aute in quo Rimpar numerus, quotus in quo numerus
impar in quo γ. Est igitur α de γ, atque est
par quotus numerus in quo δ: par numerus in quo ε: est igitur α de ε.
i disserotia rursM bre apodissicae quaedam dialecticae ponitu erbis ualde confusis: dialectica augetur per medi id est,
cuiusque generas mediis G argumentis utitur. Sic enim media
nune appellantur,ut inserpretibus placet, o res sie indicat.eum ramen aliis omnis ratio 'desiquebilogismi,mediu dicatur. Apodicliea uerὀ non utitur generis euiuslibet mediis CT argumentis, sed asumptionibu ,aut lateribus augetur, id est, per directe superiora rore aut obliquas, quasi diceres, laterales generum disserentias concluditur. Id enim est quod asumptionis o l tenue uerbo hic tam obsecuresianificatur,allusione quadam copi' nor ad eatexortauin quibussis disserentiae per latera dijponuntur. Exemplum in terminis nullum ponitur de asumptione :rnitur autem de latere duplex, ut numerus dicitur de binario oremaris per obliquas digerentia, laterum:
549쪽
Par est numerus: a Binarius est par: Est igitur numerus. Impar est numerus: Ternariuι est impara
Intelligatur per α numerau, Im nempe per γ σε, spoetes, ternarius o binarius: per β, δ', disserentiae impar par: in Γtera uero ad illum locum, ut α, de γ σε mendose β, i repserat pro γ, nos ex uaria Philoponi lectione reposeuimus λsicutι sententia requirebat id enim est quod concitiditur. Uue- tropudife eopidera tu,quod hῖc ait Aristoteles. Est enim magna quod dicitur μαθημαis,id est disciplinas uel notas ιIM ,rit meracam, Geometrιam: uel caeteras omnes le ibus anabricis frictai progredι recta uia ex generali sieriale assumendo, aut ex ur ita dicam laterati senem differentia idem conclude do : id enim in desinitione o distributione absolute sit, in domo ratione quodammodo fit. Nec enim absolutam illami geniam partibus omnibuι demonstratio Fequitur , sed a directa illa uia parte una de editur. - ημα f κα, α το Γυαε- κος, ut ι. sepe dictum est, demonstratur et In aliaque ca- s Coria est accidens, accidentisque definitio, in aba subiectum genus . Hoc inquam praeceptum Dessandum est animadumendum : Est enim magnum o Aristotelicae methodo congruum : sed tamen huius loci exempla superioribus L Oreb, i
gibus non eongruunt. Nee enιm bἰe demonstratur πάθημα γενους
xet κὐαἰνου, est o subiecti gener: nerum genus de s ecie podisserentiam concluditur. atqκe idem hic quod saepe iam Aristores eontigit, Aristoteles bene praecipit, Aralloteles suis iraeceptis non utitur bene . Quipropter,ut praeceptum sit Aristotelicu mexempla certe Aristotelica ese non possiunt. A generalibus o qnniuersalibus ad decialia et singularia progredi P ceptio uerissima est, cur Aristotelicae methodi germani ima , secundumquamsaepe iam dieris doleo Geometriam descriptam non cer
550쪽
A N I M A D. LIB. . IX. ma atque hac de re lubet huc addere, quod Nyphus interpres Aristo
relu ex aliquo, opinor, ueter m ιnterpretum uere atque utititer
admonet: Per quae pater inquit quod si libri Geometriae e tenesie ordinat ut demonstrationes crescere solem aciles essente Πνιtu quia libri Tuclidis non hoc pacto fuerunt ordinati,ideo non fuerunt faciles . Unde si eum Aristotelu urum haberemus, quem in Alathematica follisit, omnes facile esse possem summi
Mathematιci. Ibi enim demonstratιones ordinauit, ut in post assumendo, aut in latus. Hunc interpretem propterea citaui, ut, integraretur, quod de Geometria Axi, non subtiliter a me i Metu ed ab as,s etia animaduersium, nee Geometrae reprehedendae ea I sed illustratapotius et ιnstaurata dico,ut e ra miris Aristoteleu excitetur unus aliquis, wr antea dixi, cuius industria adanabrica Aristotebcra leges Geometria describatur, quarentra leges easde ab Aristoteleo nescis quibus sic est obscurata. CAPUT DECIMUM. D sinita adhuc est absoluta sicientiae cognitio ex caussa, pr
pter quam res est, quoniam illius est caussas non concinris, aliter habere .propter caussam rei est,quae prima immediataque natura prior est π notioresum est causa, qu Suenea, Otholica necessaria,qua de omni v semper.omnia enim adhue dicta nil aliud nominat de industria,quam desinitione ιLla aperuerunt. Atque haec sic desinita aut dem ratio, i scieti it pellaturAόπ propter quid.Deinceps excepto decimo quarto capite de eontrari'bant etiam Allectu rebus quaestιones inutiler ad artium stimeturam disturantur. Ar orgei appellabis
προπιυχα τα ,uelut inertes s incompositos cantus, ut eiatharoedorum praeludia sunt. At omnia haec quae tam multu evia tibia consequuntur, πρί imueram uere po pumus appellar ut ὸ rebus ipsis patebιt. Summas igitur rerum tantum conficimus,capitaque percensebimus,non uerba quod adhue fecimin singula