장음표시 사용
81쪽
De Veneratione sacra. hunc quem nos tuemur ornatum effatos multa.
At velo Patrum dicta nihil ad nos, qui nullum ornatum in specie ponimus , sed anteponimus,
quam haberent sacra magnificentiam ,ei quam habent non sacra 3 imo Patrum horum argumentis, non templorum magis, quam civilium aedificio. mm Ornamenta peritringi. Deinde, nego Patres
istos Templorum ornatum per se, M absolute damnare, scd immoderatum, sed indecorum, sed gravioris momenti rebus praelatum, scd superstitiosum, mala mente susceptum. Ipsos vide,ia in verbis eorum diserte hoc ipsum. In summa, quod Christus Pharisaeis menthae M anethi decimationem satagentibus, Sc graviora legis omn-tentibus ue idem illi ingerunt sui aevi Pharii eis, Graviora quidem illa praecipue facienda, scd minora haec non omittenda .
Atque ita jam plene ab lvi de Magnificentia uetransco ad alteram quam feci ornatus templarijspeciem, Munditiem scilicet, rem cum primis
ἱεροπρεπη, M sacra decentem maxime. Argumenta communia, quae multa possem, taceo, propria tantum ingero. Et primo Praesentiam diutivam minime decere Immunditiem 3 quod adeo Verum, ut de Uraelitarum castris idem mandaret D us, propior singularem in ijs praesuntiam. Inquit, ,hova indesinenter ambulat in medio castrorum tuorκm, eripiendo tetideo castra tuaJan Iajunto, neque eospiciat in te turpitudinem ullius rei, ne avertat se a te, Dem. 23. U. I s. Secundo, Templa honorifice habenda sunt ό at Immundities extremum contemptum, ia vilissimam vilitatem ar-
82쪽
De Veneratione sacra. guix. Gare Fhu, so. v. as. Contumelia quam potuit gravissima affecturus AEdem Baaliticam, in latrinam vertisse dicitur. At ille naos
semplum, nos Christi, proh pudor templa
in latrinas vertimus 3 adeo nobis in Deum ignominia non est,qua vix majorem in Dei nostri Blasphematorem statuere potuit Nebuchadnezzar ReX, quam ut domus ejus in latrinam, aut sterquilinium redigeretur, Dan. 3. 29. Postr no, a d Templis munditiem convenire putavit magnus ille Gentium Doctor, ut corpora fidelium templis assimilans, argumentum inde duceret de iisdem morum M vitae impuritate non temerandis. scortatur, inquit, in proprium corpus peccat: an ignoratis corpus oestruis esse templum Spiritus s.
I Cor. 6. I9. Item a Cor. 6. v. 16, 37. Vos templum
sis Dei viventis ue quapropter impurum ne attingite. Si imaginem Templi non deceat Immundities ue multo minus decebit ipsum. Atque ita finis de Templis, o de omni Veneratione sacra. In qua,st ver en si Sapienter judicavi ; Te Veneror O prima Veritos, o Auerna SAPIENTIA.
83쪽
DE Alea Πρ βληματιον instruo, quam multi
Sortitionis damnant. 1 uiciur .m- lnandae Tu contra sentis. Age igitur,pugnae
aleam tecu experiri liset de hac alea: non quidem, ut ipsam, cui enim hoc bono) scd ut Sortitionem vindicon , cujus vim & dignitatem multi dum non intelligunt , Aleae congcnerem inccre. Nec certe superioribus disionum est, quod aggredior, nec a bonis moribus alienum Oiquidem Sortitio divinum quid est,ia sacrum ue imo paene j dixeram, Sacramentiam. De moribu , ne quis forte propositum meum aliorsum abripiat 3 irorum suarum decoctoribus, &, quas scrijs debebant, horas Ludo collocantibus nullus hic patrocinor . imo de ludo prorsus litem non instruo; sed de Alea quae in ludo. Neq; de hac quaerio, an liceat, sed an Sortitio dici debeat: quid autem si non debeat 3 non inde sequitur Aleae ludum esse Iicitum ; sed per hoc non stare, quo minus non sit licitum. Me quod attinet, de ludo si quaeras, V re testari possum experiendo me vix nosse: imo nec nimis probare rem ad usum tam inutilem, ad abusum
84쪽
abusum tam proclivem. Sed cum Christi JNata-ὶriijs, aliis, ut fit, huic Divae sedulo& solenni eroperantibus, alios abhorrere cernerem ue ne, a uod dicerent, nomen Dei prophanarent temere sortiendo . coepi rem altius mecum revolvere, in causiam totam inquirere ; unde natum mihi hoc ex ludo serium, ex re levi non leve momentum.
Hactenus ad invidiam declinandam praemonuiquae vellem. Jam negotio accingor 3 & primo, pro more meo, Questionis terminos libabo, atq, illustrabo . dicam enim quid sit Alea, quid sortitio : & tum facile patebit, an Alea sit Sortitio. Aleam igitur intelligo neque Ludum ipsum, neqὁ ea quibus luditur, seu tesseras, seu chartas pictasSsed quodcunq; est in isto lusus genere, sive motus fortuiti, sive tractationis, quo ad ludendi finem
pervenitur. Fortuitiinu inquam, dico Aleam:non
tamen omne fortuitum, sed speciale illud, quod in ludo est. Atque haec Alea, seu hoc in motu lusorio fortuitum, vel motus fortuitus quem intesseris talorum jactum nominant, illud est de quo quaeritur, an sit Sortitio. Mallem enim sic Quaestionem inmmare,quam quaerere, an Aleae ludus sit Sortitio. Namque omni dubio procul,quod Ludus est, Sortitio non est 3 Cum Ludus & Sortitio vix
praedicamento, nedum genere aut speci conveniant et quod tamen prae se ferre videretur hujusmodi praedicatio in casu recto, & in quid. Sed jam ad Sortitionem pergo ue ubi quia magnum video caussae meae momentum esse politum , breviter quidem, explicatius paullo, dc magis partite agam. Sortitio
85쪽
An Aliasit Sortim. 8r Sortitio igitur concretum quid notat, nec rem unicam & simplicem dicit, duas, easque natura discretas, quas a se invicem secemere, M menti contemplandas proponere erit operae praetium. Sortitionis significato quiddam Materiale, iaquiddam Formale inest. Materiale dico, A oriem istam, sive motum, quae in omni Sortitione necessum est adhiberi: Formale indigito Relationem quandam actioni huic, sive motui adhaerentem 3 quam denominatione magis abstracta, tem appellaverim. Nec interim me fugit, ad alia quoque significata extendi hujus vocabuli vium. Nam Sc notae, seu quibus sertimur, nuncupantur Sortes: item To-λα ανον ,id quod serie venit, Sors dicitur; quin diquando haereditatem, & in usera quod praeter usuram est, Sortem appellamus. Jam quod Latini Sortem, id Graeci Κλη ρον Vocant , neq; magni facio, quod ad meum institutum, quae alij de originatione utriusque asserunt, esse nempe Sortem a serie κατ' dictam, quod minime seriem, id est ordinem servet. Κληρον vero a κλῶ factum, quod frangit, hoc est, dirimit lites & conimversias. His igitur vocabulorum putaminibus relictis, de nucleo, id est,ide ipse rei natura & essentia videamus. Et quoniam concreti notitia tota pendet ex cognitione abstracti; ideo cum sortis naturam explicavero, de Sortitione non opus erit ut Vltra mlicitus. sors igitur cum sit in genere Relationum, ad M harum
86쪽
τον imocatim molnis ini tacita expressa instituentam, quo calculorum avi aliarum ex cois Uentione
rerum privito motu, o exitu,speciali providentia gubernantis Vei, responsum pie, nec temere consenlintibus
Definitio Nec aliquanto Prolixior est, ted id propter rei definitae naturam, quae eiusmodi est,' 'mopter essendi imbecillitatem pluribus indi- geg iulcimentis. D. Augustinus brevius, sed ad meum sensum, Sorseu, inquit, res in dubitatione
humana divinam indicans Soluntatem.
Sed, ut facilivi & distincti's omnia capias , quae definitio inunain sententiam contraxit, ea si gula mihi seorsum . M explicatius sunt exsequenda. Dixi i tyr primo sortem Signum esto, seu Signationem. idque his tuebor rationibus.Nam primum id nemini dubium esse puto, quin Sorte aliqvid patefaciendum G norificandum quaeratur: at vero quod patefacit & notificat, id significat, quipollent enim significare & notificare jam quod significat, nonne id, quaeso, signum est)Idjph 3 liquet ςxjortitionis exemplo Actorum pina a Ubi ab invocatione numinis exorsi, Iummiae inquiunt,qἡ-eorda rini aris o perstuir, ανάδειξ' ostende utrum horum elegisi. Ec-cae hic is eus oratur, ut Sortibus tribueret vim ibiam του ναδεικνυε 3,Ostendendi,& s Mificandi.R clara est, nec ultra potest esse M tationi locus. signa porro contemplor, & eorum duo video
87쪽
esse genera: quaedam φυσικὰ , quae nempe a na-luxa habent , quod significent: quaedam vero γετικοι, ut,quae, no 1 tam ex naturae Vi , quam
eκ institutione divina, vel humana vim illam hanciscuntur. Est igitur Simum duolex, divinum & humanum, divinum voco, quod a Deo, humanum, quod ab hominibus.
Iam sortem signis '' ετικοῖς accenseo ue non quidem iis quae a nobis, quae a Deo sunt: idcirco dixi Signum ξ εο λετον, id est, a Deo institutum. Nam quae nostra vis tantum in Deum valeret , Ut Deo sententi in & oraculum eliceret sine Deo p ille certe nobis adeo obnoxius non cst, ut nostris legibus & conventionibus se praebeat audientem.
Porro, quatuor numerantur in quibusl sub sistit omnis, quae Relationi inest, Vis effigi; Su jectum geminum, relatum M Urrelatum ue Fundamentum, quae fiandatrix Relationis caussa , &Terminus, qui etiam finis dicitur. Haec jwi Fos Sorti adaptavero, Relatum erit, . Fortuitus ille calculorum motus, atque exitus , hic enim significat, Correlatum, Responsum, seu judicium divinum hoc enim significatur) unde iacinomen Sortium Latinis breuin est Oraculorum commune: & revera qui saliud est sertiri, quam oraculum Dei sciscitari Fundamentum Sortis duplex est partim a Deo, partim a nobis. A Deo ite dumeat, ,emotius, proximius. Fηndameq- 1 remotius Hi Institutio una. Sorte a m
88쪽
8 An Aleu It sortitio. Deo institutas patet, quod in utroque Tcstamento earum usus ipsi approbetur alicubi etiam mandetur.Fundamentum proximius est Specialis, Sc immediata Dei providentia, Sortes ita gubernans, ut voluntati suae 3c rebus respondeant, atq;
adeo quod ipsi soli notum sit, indicando sint, iapatefaciendo. Hinc illud in Proverbii, Sortes jaciuntur in sinum,sed dis ostio es a Fbova. Nam
Sortes Deus regit speciali manu, ia virtute extraordinaria , alioquin quid novi aut proprij dlxerat cum nihil in toto mundo sit, quod nona Dei providentia gubernetur, sed communi Sc ordinaria, non vero speciali ista. enim vis . potuit in Jonam Sortem dirigere, nisi ejus solius
qui solus noverat Ionam rexim quae vis Saulem ex tot millibus regem renunciare, nisi ejus qui jam praedixerat Saulem fore regem γ' Interim, cum immediatam Dei providentiam dico, Angelorum ministerium non excludo, sed ordinarias fortuitorum caussas caecas , improvidas, ignotis& obscuris perse,nec praeVidendis, nec Patefaciendis aptas. Atq; hactenus de Fundamento, ex parte Dei. Fundamentum ex parte nostri est Invocatio numinis, quando Sortes sunt mittendae. Quod Iuce clarius apparet ex Sortitione illaActorum primo, quando novus Apostolus subrogandus erat in locum proditoris: textus habet, arii,&-dicebant. id ipsum quoque factum, cum Saul Ionathanem rie deprehendiit reum comesti mellis, & voti non servati. Terminum deniq, seu Finem posui, 'lut ignota manifestentur, & dubia disceptentur,
89쪽
quod cum sit per se clarum, non ego ulterius α-
Quod autem supra dixi, Relatum Sortitionis, seu id quod significat, esse Fortuitum calculorum motum, & exitum specilli providentia gubernatumue id si quis miretur, qua mente dixerim, ita me vindicabo & tuebor. Fortuitum voco Illud in actionibus voluntariis , quod non pendet a voluntate: exemplum dabo. Pilos si capiti meo excuterem, pilos qui dem excutere est actici voluntaria: vi tamen hoc vel illo modo in aere volent, aut hi ferram decidant, id fortuitum est; quia non pendet eXVJuntate excutientis: At non si a voluntate non leat, idcirco a nulla caussa pendet. Alias enim, dc id frequentius, ex quadam naturalium
caussarum cohaerentia fite quarum tamen ordini, quod certum non servent ordinem, nos nec
praetando sumus, nec perspiciendo. Alias autem, sed rarius, ad immediatam quandam Dei providentiam referri debet, quod nobis est in actionibus nostris fortuitum, id quod in Sortibus fieri dico, alijs eventibus rarioribus. Nam qui in tesserarum jactubus 8c ejusmodi fortuitis idem fieri dixerit , nimis ille improvidus erit. Cui enim hoc non valde absonum vid retur, Deum in actionibus levibus, εc nullius fere momenti rebus nam talia sunt multa fortuita speciali & immediata potentia agere, id est, miraculose 3 in gravioribus vero uti secundarum
Deinde hoc concesse, iacile seques elicerem
90쪽
M AHAt Sortitio. absurdam & prodigiosam: violare nempe tertium Decalogi praeceptum , si quis vel pilos intonstrina excusserit, vel arboribus solia in Autumno. Nam quod pili aut ssilia hoc vel illo ordine aut modo cadant , id sextuitum est, nec nostri arbitris. si igitur ad immediatam Dei potentiam iecurrendum sit3 annon impie no fecerimus, sic x sere, sic in re levi abutendo Hoc solo aviu- mento sunt qui Aleae ludum damnant, dum aiunt ad Sortitionem cujusinodi Aleam esse volunt, requiri speetalem Dei manum,eamque in relevi,&cum oras non fuerit, a nullo abutendam. Sed,ut Alea pleraque ioituita, ita quoque Aleae jactus gubernatur a caussis, ut δxi, secun Hordinarijs. Si quaeras, quare hoc iactu Vencidit, illo Canis, Nimirum tussir hac vicedam alio latere arripuit, aliter manu condidit, aliuter intus agitavit, alio impetu animi manus projecit, aliter interflavit aura, alio alvei loco impegit. Nihil hic est, q uod sua causia caruerit ues quis istasubtilia posset. sed istisi prq instityto meo satis datum; iam, quem praecipuum spectavi sermonis hujus fructum, tria hinc depromam , quae causam meam sitis inpers P bept argum ta3 ea prolixior sit , unico hi Q sinocvilla in hoc modo. 3 qqqDei oraculum non consulitur, neque Numinis invocatione pei ficitur, neq, speciali oci pro identia gubernatur, non est Sorti-