장음표시 사용
71쪽
dixi communiter. Aio igitur Venerationem etiam externam sacris locis exhibendam: idque primo Lasermo ab impari. Quid enim j Thronum regium honoramus nos caput aperiendo, suo modo alij . quia scilicet dicatur praesentiae. regiae 3 quanto magis Locum divinae praesentiae sacrum imo regis Thronum veneramur vel absente rege, propterea quod ibi soleat Rex sese ostentare populo , quanto magis Locum sacrum, etiam cum non fiunt sacra ue ideo quia soleant ibi fieri λAt inquies, praeceptum volo aliquod e sacris literis. Audi igitu Deum ad Israelitas, Levit.
3O. Sanctuariami meum reveremini. Interne inquis 3 imo etiam externe: quod enim animo facere, currnon O foras testari liceat 3 Audi etiam e rubo ad Mos V, Ex. 3. I. Extrahe, inquit, calceamenta iuua pedibus tuis , nam locus in quo IDC, terra sanctaei f. Quod ne aliorsum capias, quam de Loc o ob praesentiana Dei sancto, externa haec caeremonia venerando, Justinus Martyr testis est , idem e dem fine a Gentibus factitatum, ab imitatione, ut ille putat, Mosis 3 nos liberius Pati archarum ante uisen,&quod nuper monuimus, vestigia hujus moris cernere est hodio in Synagogis udaeorum,& in. Turcarum: ut illi Templa vocant θ Mos
chitis ratis huic adjuncta minime praetereunda esse.yam Locu', inquit, tu quo terra sancta est Ergo omnis locus sanctus hic major erix yllogismi ctiam externa caeremonia
Venerandus et st. Sotimos, pomo audi, EccI. s. t. Gistoi pcdem tuum, cum intraverisa ei Domum. Cur
autem pedem λ innuit proculdubio ritum istum. Κ α
72쪽
pedes excalceandi. At ego non negarim etiam internam venerationem hic intelligi tropicὼs: neque tu pariter externam mihi nega, cum hanc verba ipsa praeserant A non adeo illam ut maxime sit ipse operae praeferenda. iAt exempla sorsan vis. Vide milii De mlheli a somno experrectum, timentem, & talia referentem, NI Ju reverendus hic Locus λ quare autem reverendus λ quia, Inquit, ,hoza 6 in hoc Loco, v. I 6. Dei domus euest porta Cae V, v. tr. Verum inquis, agnosco hic Locum facrum: agnosco internae Venerationis exemplum ue externae nondum video. Non vides λ quid λ in talia verba prorupisse, statuam erexisse, oleo imbuisse , aut haec externa sunt dicenda, aut ego tantundem video. Nec his insisto. I praebiarum exemplum attexo. Quos Moyses ex dei praescripto instituit, quemadmodum se compararent ad Deum in monte Sinai conveniendum, M. I9. Sanctifices eos hodie O ero , id est, Τὰbeas se hancte halere, V. 1 C, 'Fpote parati, v. 14. Urimo interne pro culdubio ue deinde vero externe: primo abstinentia, ne accedite ad mores. U. I s. secundo munditia extraordinaria, Lavent Sesimista sua, D. IO. tertio de gestu sese singulariter comparando, D. I a. cavete vobisne ascendatis in hunc montem, a tingatisve sinem ejus : quicq uid ait erit hune momum, omnio morte . itori Nimirum eo fine totum
hoc fictum est,ut mons ille, super quem Deus visibiliter descensurus erat, sanctificaretur. Ut liquet, '. a 3. Contestat s es nos, inquit Moses ad Deum, dicendo Tςrminum pone huic monti, ut)ancti
73쪽
De Veneratione saera. 69eci illum 3 Id est, sancte habeas & venereris externe: idque non tantum ut patescat, sed crescat tiam interior affectus hoc adminiculo. Plurane exempla poscis p eosdem Uraelitas adjunge, ad ostia Tabernaculorum suorum adorantes , cum nubis columnam descendentem viderint: ipsam quidem nubem nequaquam adorantes, sed Deum S at versus nubem quod ibi Deus, id quod ad Venerationem a circumstantia satis esto. Quid dicam Sacerdotes Israelis pedes suos Iavere solitos, quoties Sanctuarium ingrederentur& altare Dei accederent λ nimirum ut sancte premerent, Sc calcarent sanctum pavimentum. Non tamen ego hanc vel Illam externae venerationis formam urgeo: sed externum tantum, quacunq; semia, urgeo ; modesta modo sit & decora. His omnibus fictum Servatoris addo. Nam illenum utarios, mercatores, & reliquam fecem cum ab atrio tonpli ejecit, satis profecto indicarix, Templum suum quam noluit prosenari, quam voluit honorari externis illic peragendis. Et ne sorte exemplum antiquioris 1vi Christianum desideres 3 illud unicum, caeteris omissis, habe, quod Greg. Naniamenus in Oratione pro patre funebri re ri & laudat de matre sua Nomnatam quidem Templum Dei adeo esse reveritam, ut in eo ne quidem Vocem emitteret, nisi de rebus mytticis ti divinis 3 neq, Vnquam te gum altari obverteret, aut sacrum pavimentum conspueret, subjicit, haec Prtasse multis res tinnuioris momenti videri, sibi vero etiaως ἰυρν α'
74쪽
o De Veneratione jacra. 7m ὐ πιωματικῆς ζεσεως εγχειρημα . Deniqj ut tandem hujus probationis desinam, si ecclesia- sticam sententiam non defugias, Fbaqὴ scires, quam sunt haec sana mente a me hucus 33 defensa; audi patres Gangrenses contra Eustathium quendam Templorum contemptorem sic prorsus ad meum sensum, Tους ολους, inqui
di, non ideo honorari ab iis Templa, quasi religionem Omnem ipsorum parietibus putarent inclusam, boc neq, nos putamus sed ii onorari ta- .men, quia in Dei nomine sunt aedificata, id est, Deo consecrata, obligain, addicta, in qua sana iarcligiosa sententia nos acquiescimus: ad eamq3 exigi patimur, quae hucus', disseruimus omnia.
in o dioidi tui Venerat o lucra Locori , in eamq- Reverentia quae ornata'. De priore haru-nus dicti . Ornatum esse duplicem, Magnificentiae,st a Iunditiei. si iis Templis deberi probatum,
eis esse a Venetationem, tu adhuc duplicem
75쪽
m Veneratione sacra. 7a intellige, Reverentiae S Ornatus. Reverentiam
M llo, quae & propi ie Veneratio est, & fere Q-la in superioribus explicata. Ornatus autem, cu-juy nunc tractationem adorno, ia ipse Veneratio i
q uaedam est ὁ quamvis non adco princeps: Ηon0- rat enim, qui ornat: imo Ornamentum honora- l .
mentum si dixero,grammaticam analogiam ut mi- lnus sequar, Me re scio me dicturum αναλογως. Ornatum vero requiro duplicem ; unum ex 'structurae splendore & magnificentia, ex mundi- ltie alteram. De Templorum autem magnificentia dicturus ut caveam, quae in hac caussa mul- ti in hanc vel illam ornatus speciem importui obiiciunt ue non simpliciter, sed compara te definio de Modo, Sc Mensura ornatus sacri: videlicet, Dei Domum esse debere aeque, imo magis, quam privatae aut promae, magnificam. In Urbi Templum aedificas pulcherrimum Id sit om. tium in Urbe Palatiorum. In Uilla λ aequet, imo vincat re- iliquas in villa aedes. Ratio mihi talis ue quia Deo
dignum non fuerit, quod non sit in quocunq, nere reruni optimum & dignissimum. Contra feceris, eandem reportabis gratiam ijs qui caecum s& claudum obtulerunt in sacrificium : Ut vultum tuimr nonsuseipiat Caeli princeps ue imo nedum in honoris, contumeliae partem interpretabitur, quod tu terrae hujus incola Deo te praetuleris A lCanum Caelo, creaturam Creatori. Nam Deo sese meliorem Sc majorem facit, quisquis quod malum est: ipsi offert, aut minus suo bonum.
Age jam, satin' validum videtur hoc telum, satin' firmum argumentum, quod a Dei excellentia i progrediux
76쪽
a L, Veneratione sacra. progreditur ad Eorum,quae Dei sunt, excellentia am Z quod si, ut ut per se satis validum, a jacientis tamen manu videatur imbecille ue age ite- rum, dabo non a mea,sed a sacra manu iaculatum. Ego, inquit a Sam. . Habito in Domo cedrina, uum arca Dei habitat inter aula ri quasi diceret, prorsus indignum esse, ut Dei Domus imagnificentia cederet, vel ipsis regum palath s. lSimile cst 1 Hig. Ais tempus Ain vobis desident in ldomuἷψ vesris contabulatis, quum domus hae mea vasta iλ Etiam haec expostulatio ducitur a com- sparatione Dei cum hominibus. Ut Deus hominibus major ue ita majori studio, opera, suuiptumornanda domus Dei, quam Domus hominum. Eodem spectant Solomonis ad Hiramum Verba, a Chron. a. Domus quam aediscatur 1 sum magna erit, Crationem audia quia major est Deus noster omnibas Diis. item I chron. 29. Solomonsilius meus/Davidis sunt verba puer est. tener a Opus vero hoc magni vi es c etiam hic rationem nota θ non enim hominis is a palatium,sed Dei es. Cui per omnia consbnum est ejusdem effatum, i Chron. 22. Domum 'hose desseandam oportet esse jumme mag- . nisicam. Pergo, & secundum argumentum adtexo, id a fine sumptum;nam a fine mensuram accipiunt m
dia quae ad finem. Cum igitur finis sacer sit, omnium finium nobilissimus 3 ia loca huic fini data, debent esse caeteris nobiliora locis, id est, illustria magis & magnifica.
Uicisse satis mihi video binis hisce copiis: Dinj leviora jacio tela, primum a Pari. Templa enim l
77쪽
moris est, ut non ingrediamur, nisi amictu solito splendidiori in honorem scilicet aut sacri conventus, aut Dei, loci praesidis: Cur non aeque dec ret ipsum Templum communibus aedifici j santeces tere λ Alterum a nomine 3 quod Hebraeis,n)n Templis, & Regum palatijs commune est. Magno sine argumento ut olim fuisse, ita hodie
debere esse Templa magnificentia vel regum p latijs comparanda. At inquis, huic nominis communitati occasio Qrte praebita a Templi Solomo-
magnificentia Imo aio, ante natumnem osmi rara istam natam 3 nam etiam Syrorum
idioina, quod ab Hebraeo deflexum est, de utroque dicit suum es diri de palatio quidem, F ra. 4. 4. de Templo tam Hierosolymitam quam Ionico , Ez. s. l . de Solymitano etiam 6. v. s. in decreto Cyri : de Templo & Palatio, Dan. s. v. 3. M s. od ego ab Hebraico Usu traductum dixerim, una cum Syriacae ortu ab Hebraea. Me-oq , Syriacae linguae primordiis antiquiorem regiam templorum magnificentiam assimo, id est
coaevam certe Patriarcharum aevo.
78쪽
objecta Orejecta ea quae contra Templorum magni mentiam dicuntur: non typicans eas fuisse. De paveribus objectio iuta 'ida , O quatenus tem- pla spolianda , neq*, a Patrum ullo damnatam, e . De Munditie dictam. Rem ἱεροπρεπη esse.
IAM porro fumi obiectionum mihi tollendi,
qui obfuscant hunc splendorem. Typicam e nimais fuisse hanc magnificentiam 3 viq, Templum ipsum Christum ενσαρκω θησομενον, & Deum, in carne habitaturum, it ornatum figurasse excellentiam & persectionem hujus carnis, seu humanitatis Christi. Audio, at vero neq, Omnis Templi finis incarnationi figurandae: qua unicum fateor, qua Domus Sacrificiorum fateor, non qua ini & orationum. Quid igitur tu ornatum adet pistatus partem restrs Apage conjecturas. Annon Davidem & Solomonem credis operis sui
scopum perridisse λ age igitur, istis arbitris judicetur iis ista. DaUidem roga, quare opus illud aut magnificum futurum 3 respon- debit, I Chron. 29. Non enim hominis istud putati- sed Dei est. Solomonem λ quia inquit, a Chron M. Mau es Deus noster omnivos Diis. At hic fines, hae cauilae caeremoniales non sunt, ergo praecipuael saltem magnificentiae istius scopus 'εοπρε- l moralis erat, non caeremoniale θ εανδρικον.
79쪽
At magnam nobis invidiam conflatum eunt de pauperum indigentia Indignum enim esse, ut auro splendescant Templa illa externa , dum viva Spiritus sancti habitacula fame contabe secuit, Minedia: in pauperes ut simus lapides, nimium in lapides profusi. Fatebor equidem, nec invitus, in Templa non insumendum, quod alibi potius, aut melius collocandum: bonum enim quod facit, ut non fiat quod magis bonum, bonum non est uemalum censeo. At interim meminerint velim hujusinodi sermonis autores, nos non simpliciter, sed comparate locutos de Templorum ornatu :ne minus sint, quam hominum aedes ornatae. Deinde non templa sola hoc quod intorquent ariete,
sed & regum conquassari palatia , sed multas
privatorum aedes. Pauperes indigent λ quin i tur tu aedes tuas dirue,quin Regum & nobilium palatia demolire. Pauperes, indigent λ quid igitur tibi tantus aulaeorum apparatus, Sc tapetum λQuid tot contignationum & concamerationum
deliciae λ quid reliqua supellex otiosa, Orn tus supervacuus λ Aufer, auser haec, inquam ό sine quibus & tu honeste, & in eleemosynam versis pauper vivat melius. Adhuc si indigeant pauperes, causiam non dico, quin templis omnem Ornatum auferas 3 imo ipsa : non enim pio templis
homines, sed pro hominibus templa sunt condita: ut in re Sabbatica huic simili dixit Servator. Vt enim Duoides aliunde habuisset quod comederet, sanctos panes nonattigisset: ita nec tu extrahuuc casum, quae Deo immediate sacra. Quamdiu aliunde veritas potest confirmari, Deus non est eo iL a advocandus l
80쪽
advocandus iuramento. Dum alijs res dubia disceptari modis, ad Sortes non est recurrendum: quippe hoc esset temere Dei nomen sumere, M profanare quod sanctum est. Idem hic puta, nisi
extrema urgeant, nec spolianda sacra, nec minu-
Huic sciat tiae tale do fundamentum. Bonum omne, seu sinis quo agendo collimamus, tripliciter dividitur , in Necessarium, Commodum ScJucundum,quorum Jucundum Commodo cedit; utrumque Necessario. Nobis autem Ornatum, &magnificum supplet Jucundi locum. Est etiam Bonum aliud privatum, aliud publicum: publicum item sacrum, & prosinum, hic privatum
publico cedat, sacro profanum: Sin autem misceantur haec, ac privatum M publicum, sacrum Sc profanum alternaveris cum Necesserio, Commodo, ornato : tum certe Necessarium, quale per se honestum est,praetulerim cuicunq, alterius generis bono, etiam privatum publico. Reliqua. vero sic senseo 3 ut Commodo civili praeponderet sacrum3 ornatumq, hujus, illius Ornato,praeterea magnificentiam Sc ornatum sacrum, Vt aequem saltem commoditati civili.
Pauperibus igitur subveniendum putas λ Idemia ego puto. honestum enim est,ia necessarium factu bonum. At hoc ex iis fieri potest, quibus iucunde habemus p parcatur ijs, quibus commode ex pri 'to λ parcatur publico, ex profano λ pa 2tur sacro. Asire si feceris, profano secrum posmposueris, ad est, Deum hominibus. Sed peretunt nobis adversari, & Patrum quosdam aiunt in