장음표시 사용
151쪽
capitulo contingit, et secondo, de sententia excommunicationis. Et nota quoci conuersi Fraties, qui miniaeriis diuisii; non occupantur, superius ipsi non raduntur,sed inferius totiuntui: qiua temporalia d ponunt . Secundo nota, quod non habentes tonsuram Oericalcm in Ecclesia non debent Lmiones publita legere,aut cantue: de ad tonsuram deserendam Clerici per Arelaidiaconos iunt coiri pellendi.
Sacra orduinis quid A. Cap. C x X VII LE si autem ordo,vel Sacra Ordinatio, nihil aliud qtiam signaculum quoddam; quo spiritualis potestas traditor brdinato,&ossici una
hoc enim ordinis Sacramentum ad spiritualem genetationem pertinet: sicut Matrimonium ad carnalem generationem spectar: ceteravero Sacramenta quinque pertinent ad statum personae.
voniam autem nil aliud est Ordo; si propriam eius vim, & no-
.rionem accipiamus ; quam dispcisti ossi perioriam, Ac inferiolum rei um,quae inter se ita aptae uinr,ut una ad alteram resera urr ideoq; ad huius etiam Sacri ordinis exercitationem, ut phi res sint ministit, ne cessarium esse videtur: tum etiam propter ministeria, quae ad Sacr sanimi in Mi Sacrificium,&Eucharistiam, vel conficiendam, vel od ministrandam: cuius causia praecipue finit instituta, necessura videntur . Sunt ergo Sacrae ordinationis ministri quidem septem, v desicet: Ostiaritis, Lector, Exorcista, Acolitus, Subdiaconiis, Diaconus,Sace eos. Ex his alijs maiores, qui etiam Sacri dictamur, alii minores sunt: maiores, ves Sacri sunt,Ordo Sacerdotalis, Diaconatus, ct Stibdiacona. tus: minores vero Oidines sunt, Acolytatus, Exorcistatus, Lechoiatus, di Ostiariatus.
p. C aga I imo, inquam, minores Ordines dicuntur Acolyti, Exorcistae, Lectoris, & Ostiarij: quia circa Misne Sacrificium , , Euchaii
stiae Sacramentum, aliave Sacramenta, minorem habent clignita ita, curam , si ii cccium. Et qtiod qui iis initiati sunt, Matrimonium etiam contrahere possunt: At ideo maiores ordines dieii sunt Ordo Sacerdotalis, Diaconatus, ct Subdiaconatus; quod talibus ordinati habeant sublimiorem curam, de officiunt circa MisI Sacrificii im, Stilia etiam Sacramenta; at que quod hi ipsi, qui illis Ordinibus insio nitimi, inire matrimonium nullo modo queant. '
152쪽
Anes curseptem esse antur. Cap. CATALDit m o V Eptem sunt inquit Magister Sententiarum libro quarto distin. a r . di spiritualium officiorum gradus, siue ordines, sicut ex Salsoruinpter Patrum dictis aperte traditur,& capiti' nostii, scilicet, Iesu Chrse in in W- sti exemplo monstratur: qui omnium officia in semetipso exhibuit, retari corpori ino, quod est Ecclesia, eostiem ordines obseritandos reliquita Septem autem sunt praedi chi ordines , propter septiformem gratiam Spiritus; cuius qui reon siint participes, ad gradus Eccleuasticos indiene accedunt: illi vero in quorum mentibua diffusa est septiformis gratia Spiritussancti, cum ad Ecclesiasticos ordines accedunt, iagradus promotione ampliore gratia percipere credunta ordines secundum Canonictas nouem esse dicuntur.
dimiseri, Eserunt multi Doctores Canon istae, praeterquam qimd etia multi cunea Ca & textus, ct Cloilla myci tumiir; quod nouein Ordinumera 'F- dus sitit in Ecclesia militante, scilicet: Prima tonsera, Ostiariatus, L m essem istoratus, Dorcistatus, Acolytatiis, Subdiacona ius, Diacona: Us, Pr . ' sbyteraturae Episcopatus, secundum nouem ordines, seti Hierarcnias Angeloru . sub nouem ordinibus seu generibus lapidum pretiosorum; ' pro quibus est textus expressus, in cap. cum contingat, extra, de aetate, in & qualitate,&ordine praeficiendorum: notaturq; etiam in cap.clero ,
T st dis in i .in glossi Psalmista,
ordo quomodo unum Sacramentum sit. Cap. C X X XIII. Hoc quoque nullatenus cmittendum esse videtur, quod Sacra haec
ordinatio, seu hoc ordinis Sacramentum, unum est; secundum quod scribit Albericus de Rosate in modictionario, demente Petri de Pal. non unitate indivisibilitatis; sicut punctus nee continuitatis; sicut linea, nec persectione unius formae; sicut corpus animatum: sedem e num permitione unius finis: quia cum constituatur ex diuertis ordi- nibus spi ritualibus, omnes tamen ordinatur ad unum finem, di unum 2 . actum, Cilicet, consecrationem Eucharistiae.
Ordinis Character in quo actu imprimatur.
ra is CCiendum nobis est, quod Charactae: r secundum SyIuestrum, in m 3 Aisis in . I actit in quolibet ordine im dirimitur, ac insipitur, in qlio Urdindi Mamin dc actu, suscipitur extet ius signum, hoc est instrumentu , ex preb ina im- sius significans principalem potestatem , quam respicit ille Ordo, cum '---- expressione vel bi,determinantis signisi tu. i. cu certa verboru torma.
153쪽
Sacramenti huius Prasint de Aviantia. et XXV. DE substantia huius Sacramenti ordinis sunt sex et Primum estp
testas ordinantis ; quia oportet quod sit Episcopus. Secun- o A. dum est, materia, scilicet unctio in Sacerdotibus, ct taeius illori: m, quae tangenda sunt. Tertium est, forina verboruin . Quartum et , ι --... xus virilis , si ita ivirlier non recipit characterent Ordinis. Quintum quasemeest, intentio recta. Sextum est, quod ordinandus sit baptiratus, quia Baptismus secundum Pontificum constitutiones , cst fundamentum, seu iamia omnium Sacramentorum, Ni benedicitur in lat. de probi' e r.esea cerotion baptietato. mentans da
Ordinis materia in generali sit. Cap. C X X X VI. ivriS Acramenti Ordinis materia in generali est illud instrumentum, ac
impositio manuum Episcopi, aliorumque astantium ibi Sacerdotum ; quamuis citiuslibet ordinis sit specialis materia 3 quod in o dinatione ordinato exhibetur, ad tangendumque corporali rer, idest, ambabus manibus traditur, & quae tu per caput fit ordinati Diaconi, Sacerdotisve . contactus siquidem talium instrumentorum , vici ilium, calicis, re similium rcrum , & non sola eorundem instrumentorum porrectio tantum, de necessitate Sacramenti esse videtur: quintam verba ta aeuidentur ostendete, quod taehus sit de neccsntate Sacramenti: quia dicitur: accipe hoc, Dei illud ; manuum praeterea impositio ab Episcopo, cum Oidinatur aliquis bacerdos, acabastantibus ibi Sacerdotibus, fieti necesse cst. De materia uero aliorum, di singulorum ordinum , tunc ad plenum dicemus, cum de unoquoque eoium,ac corundem ministrorum scientia disputabimus:nunc ergo de huius Sacramenti forma uerba faciamus, dicentes.
Ordinis Forma qua si in generali. cap. CARA VIAS Acri autem ordinis Forma in generali est illa potestas, quam Epi- -- ,
scopus ordinans tradit ordinato, qua postmodum ipse exequitur mossicium sibi iniunctiam ab ordinante: qui ei dixit: Accipe potestatem facienda,exequendive id ossicium, ad quod ordinatus es.
Crdistis Arinisterem t. Cap. Caaa VIII. s Acri quidem ordinis ministrum esse solum Episcopiant, 'noris A - -
alios, Sc Sacri Canones, ta Concilia , Romanusque etiam Cathe Ordini omismus communiter uno ore testamur : Canones qui hoc testantur namsit iidem, habentur apud Gratianum dist. 13. cap. Diaconus, inap. Sub. simi-Wiaconus, cum siquentibus: Concilia vero hoc idem tantur, praesertim Concilium Tridentinum in Affas.cap. de can. . Cathecnismus C rite
154쪽
vero idipsum confitetur millies, dum de ordinis sacramento disserit. s et i eis. Abbates etiam aliquando sui sis bis uidi mii res ordine et ut primam tonsuram cor. ferre minime prohibeamur, iuxta Concili j TriIvisetsi rei dentini Permissionem.Intentio autem ministri in hoc Saharpento essem I, in D debet, qliae de in alijs requiritur, scilicet ut intendat facere quod L
Ordinis Ecctus quis sit. C. p. Ca XXIX. EFfectus quidem sacri Ord inis est diuinae gratiae collati ad riteexe
quenduria, exercendum officium suum in Ecclesia Dei: vel f cundum alios effectus Ordinis est augmentum grati: e, ut homo fiaCidoneus minister Christi. Vnde Catechismus dicit, quod hoc ordinis Sacrati emum in anima eius qui Sacris initiatur , lanctificationis ratiam efficit, qua idoneus, habilisq; ad recte munus suum exequenum, Sacramentaque mini stranda reddatur: quemadmodum ena Baptismi gratia quilibet ad alia Sacramenta percipieda aptiis eaeciliae tribuit etiam hoc idem Sacramentum aliam gratiam praecipuam, videlicet, potistatem, quae ad Sanctissimum Elicharistiae baciameniunt refertur, qua sacerdos Domini nostri corpus , 5 sanguinem verum
Matrimonium quid sit. Cap. C TMAttimonium est viri, & mulieris coniunctio, indiuiduam ultae
consiletudinent continens, cum diuini, & humani tutis con municatione: eiusdem enim coniuges religionis, secundum leges esse deben C. A
gneetuplex sis Actrimonium. Cap. CXLI. in Ed aduertendum est, quod quadruplex distinguitur matrim
plex Am nium. Primum est carnale, inter virum & mulierem; de quo rimm paulo superius dictum est . . Secundum est morale, inter Deum, dc animam. Tertium est allegoricum, inter Christum,& Ecclesiam. artum est anagogicum, inter Deum,& animam in Ecclesia triumphante per coniunctionem gloriae.
Matrimoni, lis coniunctio quotus h. GO. CALIAVoniam supra in diffinitione Matrimonij dictum mit, esse viri qmulieris coni inctionem ; ideo ad intelligentiam huiusmodi dicis,isse. finitionis dicendum,ac proinde sciendum est,quod duplex est coniun- M si ctio in matrimonio ; sicut duplex est mors, correspondens illi. Est duplex. enim coniunctio spiritualis per consensum animorum, quae intuituro Ca, Per mortem spiritualem. ; Aua homo moritur mundo per relisionis ingressum.
155쪽
inatessum Alia est coniunctio carnalis perconiixtionem ferarum,quq seluitur per mortem carnalem. pers, it materia 'fatrimonis CC. CALIII.
Ateria Sacramenti Matrimonij sunt personae legitimae, hoc est, Matrim 'at quae contrahere possitnr, ut in neutra sit aliquod impedimentu. m j mcli vel sicundum alios, materia Manimoni j est mutuus ccnsensus inter et sic mirum S: mulicrom. Tridentinum Concilium Sessio. et . cap. I. de Resormatione . . 'pug
Aratrimonii Forma qua sit. Cap. C A LIIII. Porro pridicti Sacramenti Matrimoni j Forma e verba contrahentium , quibus mutuus eorum consensus, & coniugalis fidei prinmisso mutuae primitur, scilicet: Blanca accipio te in meam uxorem: FDeinde a sponsa, scilicet, a manca subditur, dc respondetur: Ioannes ' Mis, His Francisce, accipio te in meum legitimum maritum. Vel secundum Misi ire Summam Sacramentorum: uerba unius coniugis summateria, & uese ni ,et eius ha alterius sunt forma: puta uel ha, quae primo proferuntur,sunt mate- . Forma.ria; at quae proferuntur 'ultimo, sunt forma,quae perficiunt sacramen- Smnimaratum. Huius ueto Sacramenti minister secundum Concilium Triden- eram, tinum in Sest 1 cap. r.& in multis aliis locisi,de Reformatione,regulariter ei mitis ipse parochus: unde dicit dictum Concilium sic: Paro. Dcmme ichus, viro S muliere interrogatis,oeotii mutuo consensu intellecto, ''. dicat: Ego uos in Mati imohium coniungo, in nomine Patris,& Fiiij, ct Spiritu sfairipi, Amen.)De intentione quae habenda est in Sacramentis conficiendis, & conserendis, evide supra de aliis Sacram tis. Et Conc.Trid.Scsi . . Can.ii.
Sunt utem Matrimonij bona, suibus illudipsum honestatur,tria, Bona,
scilicet Sacramentum: psum; Fides. S: Proles. Per Sacramentum qquidem manet uinculum eius prorsus indissolubile, qualisti inq; A fiat alter coniugum,sive adulter, siue sterilis, siue haereticus. Per fidem vero excluditur a coniugali societate adulterium, &quicquid coli iugem, vel indarem fraudare potest: Fides enim hoc loco accipitur pro fidelitate.Proles dcnique suscipiend.a, ac reli ose educanda Deo, -- est profecto honestus, uereque Christianus doniugij sinis. Mabi
S Ane cffectus Matrimonij; secundum Hostiensem in Summa in titu- Mamm lo de M. atrimoniis. .quis sit esse Dies,numero ro. Est primo; qui a n,qm dos est aliqua. Secundo , quia filii legitimi sunt in potest te: ex quo enim
156쪽
eriton contramim est Matrimonium legitimnm, dos datur;& filii, trum, L nascutitur, fita ut in potestate conrrahentium . Institi de patria pol tistis, . . r, Ter ius est ei fectus, 'uod ex quo tenuit inter ijdeles lamel contra stiam Matrimonium , ni illatenus dissdluitur, nisi per mortei v. d. --Authen. te nil pt. .deinceps, col. 3. Quartus est matrimonii esseetias, ineo . . quod muliei non habet potestatem sui corporis, & econtra; nec altera m altero inuito potest vitam mutare, nec ad religionem conuolare. cap. e sint, am si iniqui dicunt, ET q. E.&c. commissum, de Sponsilibus. Quinius 3 a effectus est, quod vir cogitur reddere debitum, & sic Matrimonium C, corisu mare, licet affinitas superuenerit. Sextus est etiam effectiis, ac
tanta vis, ac virius Maii imoni j, dicit Alexander Papa ; visi iij, qui . antea sunt geniti; post contractum Matrimonium legitimi habeantur et , Ecce ergo qRanta sita is Matrimoni j, ut illegitimo aciat legitimos r ' I enim aliquando, ut liberi, qui statim, ut nati sint, in potest . te parentum non sant; postea autem redigantur in potestatem patris; quali, eii is, qui a muliere libera procreatur, cuius Asatrimonium minii ne legibus interdictum silerat; sed ad quam pater consuetudinem e habebat, tu audiore dueta postea,ex Impetialibus costitutionibus inpo- , patris efficitur.ut habetur Instit.de nup.sainali.
Virtutes Cardinales, qua is quot sint.
Ainhor re v v oc loco, priusquam propositam quaestionem soluamus,cuidam fondet cuiritacitae obiectioni respondendum csse existimaui: Roget en in sinisset I aliquis: cur primo hic de Theologicis Virtutibus, postmodum de Ca obiectioni, dinalibus non dicitur, seu disputatur 3 cui r pondemus, quod cum uum nemo sine fide secundum Apostolum placere possit Deo: consequens est etiam, ut nemo de Domini sorte esse, aut Domini sortem habere possit fine fide: cum ergo fides sit fundamentum, secundum praedictum Apostolum, ex quo consurgere ad Domini sortem quemcunque fidelem oporteat, ut vere, ac realiterDomini sortem sortiatur, eadem-Cleri m. que potiatur et iccirco bene fuit nos tractiisse primo omnium de X. Cor. fide ; quam initiandum prima tonsura; ut clericus; id est, de Domini Uirtvtei sorte expeditius ipse fiat, habere necessario oportet. Verum quoniam r. ' - post Isidem subsequi uir Spes, & Charitas, sociandum enumerationem /' - ' qn im de illis ficit Paulus, dicens: Nunc autem manent Fides, Spes, Charitas. tria haec ideo etiam filii bene post Fidem , de Spe, dc Charis post tractare, ac deinceps de nonnullis spectantibus ad sciet aiam eius. qui creandus est cleiiciis. Merito nunc ergo, (miso,&tr
--. g iambabito de Theoloeticis Virtutibus, scilicet, pide, Spe, se Ch
m. P. rit e) si ibscquitur , ut de virtutibus Cardinalibus aliqua dicamus. Sunt igitur quatuor virtutes Cardinales, nempe: Prudentic, Iusti- suis imis tia , Foltitudo, Temperantia ; qua aliquando non lotum Cardia ... nales, sed S Politicae vocantur, aliquando vero humanae, aliquando
157쪽
antem dicuntur consuetudinales:Dicuntur autem Ideo Cardinales in taphori cc; quia sicut ostium vertitur in cardino; ita in his vertitur de regitur vita hominis: vel ideo Cardinales nuncupantur: quia sicut osti una versatur in cardine, ita omnes aliae virtutes ad istas quatitor, ut species ad sua genera principaliter reducuntur. vocantur etiam Poli- ticae , quia ordinatur in his vita ciuilis, de hominem po Ilunc, & o nant. Dicuntur etiam humanae, quia humano madio acquiruntur, nisi diuinitus infundantur. Appellantur etiam consuetudinales , quia non ex uno actu, scd ex consuetudine nascutitur: uel quia honestas humana se magis exercitat in istis: sicut de Sanctoruin deuotio se magis exercitat in ulmitibus Theologicis.
Qvqdsit timemque ictarum virtutum. cap. C IL VIII.
T ST autem Pri identia, humanarum rerum,atque malarum utrarum-n que discretio
restitia est Virtus, singula secundum iusti electionem a Paratione risuis.
Fortitudo est, considerata periculorum susceptio, & diuturna lab rum perpessio. Temperantia est rationis dominium, in libidinem,& alios indius im- - - portunos: unde Prudentiae est scire , quid possit. Temperantiae cst oi Ah, non presumere, quod non possit. Iustitiae est id uelleomnibus, ouod lium Vir, aequum sit. Fortitudinis est uelle plus quam possit. item prudentia rectificat Rationabilem, fortitudo Irata bilem, Temperantia Concupiscibilein, Iustitia uero rectificat omnes virtutes, prout natura Iu uitiae comprehendit non solum specialem Iustitiam, qtiae est incom-rmitationibus, uel distributionibus; sed etiam legalem , quae est omnis uirtus: prout eius actus pertinet ad debitum obedientiae praecepto, rum: ipsa enim Iustitia generalis compLaehendit iiirtutes, ordinantes ad proximum; ut est Aequitas , de Liberalitas: & ordinantes ad se ipsum, sicut Innocentia, Ac Poenitentia : de ordinanteS ad Deum , sicut si iis . Latria, Pietas, scobedientia. Ex quibus colligitur, quod sicundum dimit isd/Imperatorem Iustinianum; Iustitia suum unicuique tribuit, Cilicet, rimoni, ,et Deitati cultum, de obedientiam, humanitati tiara, scilicet, maiori re- uerentiam, conmari concoidiam, minori disciplinam, sibi ipsi com--Demn.Puntationem, moenitentiam pro peccatis. In de im
ecias Prudentia quae, O quot nt. Cap. CXLIX. P Artes autem Prudentiae, seu species simi tres, scilicet: Intellectiis, siue intelligentia; quod idem est,quod ratio: Prudentia, dc Mem ria. Prima sic describitur; Intelligentia est per quam animus ad au- in eis diendum licita trahitur; vel Intelligentia est per quam animus pro- quiespicit, quae suntl. Prouidentia vero eu virtus, perquam aliquid vide- ricinem. iur futurum , antequam lassum vel Prouidenti seu ratio est con- tia ama
158쪽
1 -- traria vitioriam cautela , . Memoria est uirtus ad dirnittendum vitia Did virtute, recolens vel Memoria est, P quam repetit quis ea quae merui.
ecies Iustitiae ira est quot sint. Cap. CL. AT Iustitiae partes sunt sex, scilicet, Religio,Pietas, Gratia, vindic
tio,obseruantia, Veritas. Relietio est virtus, quae superioris ii turae (quam diuinam vocant; curam,cqremoniamsue aifcri. Pietas, est per quam homo omni creaturae se benignum obdit: vel Pietas e perquam coniunctis sanguine, dc benevolis ossicium , de diligens triabuitur cultus. Gratia est virtus, quae Deo, de hominibus muni reddit amabilem possessorem: vel Gratia est, in qua amicitiarum, dc oniciorualternis memoria, dc remunerandi voluntas continetur. Vindicatio est virtus, per quam uis,dc iniuria, dc omne, quod obscurum est; defende-do atque ulciscendo propulsatur. Obseruantiae irtus, quae diso nit hominem, ut impendat cuilibet reuerentiam, qualem dc bet; vel est virtus, per . uam homines aliqua dignitate antecellentes,cultu quodam,dc honore dignantur. Veritas est uirtus, per quam immutata ea, quae sunt, aut metiunt,aut fiatura sunt,dicuntur. I
Fortitudines quatiamsint. Cap. C LA
sortitudinis partes sunt quatuor; Magnificentia; Fiducia; Patientia;
dc Perseueralitia. Magnificentia est magnarum, de excelsarum rhrum cum ampla quadam animi propositione cogitatio, atque admini stratio. Fiducia est uirtus, perquam in magnis, re honestis rebu&multum ipse animus cum certa spe fiduciae in se collocavit. Patientia est honestatis dc utilitatis causa, rerum arduarum atque dissiciliu uoluntaria, de diuturna perpessio. Perseuerantia est uictus, quae facit homi nem cum spe de bono in melius proficere . Vel est uirtus in ratione bene considerata stabilis, de perpetua permansio. Temperantie Species q-, O quot. Cap. CLII. lτ-,, a. Riplicem quidem parit temperantia prUeniem scilicet; Continis is, iri 1 nentiam, Clementiam,&Modestiam. Continentia est virtus,cehibens motus carnis illicitos.Vel est virtus, per quam cupiditas c'nsilii Continem gubernatione regitur. Clementia est, perquam motus animi , ino quid. odium alicuius temeritate concitati , comitate, uel hilaritate retinentur. Vel est uirtus, per quam erga omnes ita nos habemus, quod de nobis nemo conqueri potest. Modestia est uirtus, perquam pudor honestus charam,&stabileni aut horitatem comparat.
retra M.quot, re qua Religio ad Pietas te
159쪽
tondendus est. pDE DONIS SPIRITUS SANCTA
Spiritu Uli Monaq/M, O t. O p. CLIII. LIcet omnes habitus dati diuinitus, possint dici generaliter dona Derea SN-
Dei: specialiter tamen, vappropriate septem sunt dona Spiritus ratissa tisancti, quae per ordinem Isaias enumerauit, a summo incipiens usque ad ultimum descendendo: Sunt enim haec, scilicet: Donum sapientiae, Donum intellectus, Donum Consilii: Donum fortitudinis, D nil in scienticae, Donum pietatis, Donum tit notis . Primum donum dat nobis, quod adhibeamus illud ad studium, & sdientiam diuinin Nata. rum, , sacrae scripturae. Secundum dat nobis, per quod aperitur nobis intelligentia eorum, quae legimus in sacra scriptura. Tertium com i . usi iij donum dat nobis, per quod recte eligimus vivere, & attin Vere regnum nobis promissum per Christum legi seium nosti um . Da n bis quartum donum fortitudinis, per quod roboramur ad patiendum, de tolerandum aduersa propter Christum,& iustitiam, ut patet in Ma tyribus. Quintum dat nobis donum scientiae; per quam discernimus nostra bona opera, &vivimus secundum praecepta. Sextum donum' tribuit nobis: per quod cultum uerum ,&lati iam Deo tribuimus, rein rebus dubiis saniorem partem eligimus, d i adhaeremus. Septu, mum timoris dat nobis donum, per quod amore quodam filiali diui- na mandata seruamus, atque praecepta, Deum exacerbare, dcipii displicere, omni conatu, de affectu cavemus.
septem snt Spiritu ancti dona. Cap. CLINI.
s Eptem igitursunt dona multiplici ratione. Prim- nempe, ut per di. - . haec septem dona expellantur septem uitia , ita scilicet: ut timor expellat superbiam: pietas inuidiam: scientia iram, quae est quasi quaedam insania: fortitudo accidiam: Consilium auaritiam : sapientia lu- xuriam. Humilibus ergo, secundum Augustinum; congruit donum Ira eis . timoris: Milibus congruit donum pietatis, Lugentibus congruit do-num scientiae: Esuriem ibiis donum congruit fortitudinis. Misericor. lexm .e-dibus donum congruit consilit; Mundis corde congruit donum intel- mu Sanet lectus. Pacificis donum conoruit sapientiae. Dicuntur etiam esse septem dona propter regimen activae,&conte pialitiae uitae. Contemplativa si quidem tria dona debet habere, scilicet Timorem ad reueren--etiam maiestatis: Intellectum ad intelligentiam ueritatis. Sapientiam ad gustum bonitatis. Actiua uero uita debet habere Pietatem ad agendum: Fortitudinem ad sustinendum: Scientiam ad discretionem pie. tatis, Consilium ad discretionem fortitudinis. Den
160쪽
anus se Timor ser-sulis quid. mor in Halii quid. Immo filia
E Numeratis itaque spiritu sancti donis; confrauens nunc est;
uniuscuiusque doni dissinitionem proferamus: o quidem timoris donum est; secundum Theologos, fuga mali; vel est,secundum alios, fuga animi, ne perdat quod diligit. Illud timoris donum cum adii
nit cordi nostro, docet nos praeterita mala emendare, docet bona te rari, conseritat hominem in bono, misericordiam meretur, contere prolongationem vitae, de temporalium prouisionem , sic it orationem exaudiri, gloriam aeternam meretur : quae omnia dicuntur fructus ni timoris, seu quos confert donum timoris.
PLane species timoris sex esse reseruntur, nempe, timor naturalis, Gmor humanus, timor mundanus, timor seruilis, timor initialis,&timor filialis. Timor naturalis est, quo quilibet naturaliter timet nocumentam naturae. Timor humanus est, quo suis nimis timet 'bli suae;vel est, quo quis ex deliberatione tantum timet poenam sui co poris . Timor mundanus est, quo quis timet omittere, qiuae mundi sunt, seu suis rebus spoliari. Timor seruilis est, quo quis timet ' care principaliter propter pinam, vel ne incurrat in poenam gehennae. 1imor initialis est, quo quis timer gehennam, & offensam Dei: unde quasi duos habet oculos, imum ad gehennam, alium ad& hic est principaliora. Timor sitialis est , quo quis timet Dei Strem sam, vel separationem a Deo. suidnam situr,mquodque sequens Spiritusncti donum Pietatis cilicet, Scientia, Fortitudinis, Consilidi, . Intesiectus, O Sapientia. Cap. CLVII. Nunc aliorum sequentium Spiritu Cancti donorum( facta iam pri mi doni,sitimoris,dissinitione dissinitiones in mediu aiseramus; quarum quidem prima esse debet doni pietatis: & quidein pietatis donum est ex benignae mentis dulcedine omnibus auxiliatrix affectio. Donum vero scientiae est lumen spirimale, acceptum a Deo; in quo H- dentur rationes operabilium, pertinentium ad vitarn, per quas sancte, re meritorie vivamus. Donu fortitudinis est aflectio animi, quacupiditas terrena deprimitur, nullaque aduersitas fomlidatur. Donum consili j est lumen immissiim a Spuitussancto,omnia dubia di luens, remdubitantei in aggressione arduorum dirigens , 'tiae Deus ad statin perfectionis pertinere propalavit. Donum intellectias est qui . dam lumen spirituale infusum ad cognitionem Dei in creaturis. D num denique septantiae est quoddam lumen, sub quo videntur,&g tantur diuina per experimentum.