장음표시 사용
71쪽
Ad regem quum Dardaniae perductus foret
so Librum exarabo tertium . ori stilo , Honori & meritis dedicans illum tuis: Quem si leges, laetabor, sin autem minus: Habebunt certe quo se oblectent posteri. Nunc fabularum cur sit inventum genus,ss Brevi docebo. Servitus obnoxia Quia quae volebat non audebat dicere, Assectias proprios in fabellas traiistulit, Calumniamque fictis elusit jocis. Ego porro illius scinita feci viam , o Et cogitavi plura quam reliquerat, In calamitatem deligens quaedam meam. Quod si accusator alius Sejano foret, Si testis alius , judex alius denique ,
Dignum faterer este me tantis malis ,
s Nec his dolorem delinirem remediis. Suspicione si quis errabit fila,
Et rati et ad se quod erit commune omnium , Stulte nudabit animi coli scientiam.
INTERPRETATIO. eum traheretur ad Regem Traia cans Dbam tertium librum mora a sopi . icum consecrans tua dagra. tara . tuisqvue meritis. Si ictum legis, gaudebo. Si vero minus, erit certi .electationi paueris. Nunc aperiam paucis cur fasi excogita a sint. Simitus qua non m sui inris. quia non audebat esurire qua vellet . velavit f b is proprias cogitationes . S se subduxit
calumnia jocis escit . Ego porrosci viami pro semita quam triverat , ct a iuveni
iura quam tradidi t. scogens qMadam tu meum insert Ani . Onia is a ter de- Iarer . Sejano surgeret. se acter tectis. salier demum sudex . profiterer me me
reri tot mala. nequa livar m mcam c
lamitaram has solatiis. Si quis Aiat rin errorem sua surauime . di imputabit sibi .lictum quod dicitur omnibus . p-uit impressinter suam conscientiam . A N NOTATION E S. 13. Regem Daidamia. J Priamum regem Trojanorum, qui vocati sunt Dardanii a Dardano Cio Jovis de Et sit qui te pium Trojanum condidit, de ipsa regio ardania dicta est. Postea urbs Pro in .ciae caput dicta fim Troia . ε . populi Troiani a Troe atavo Priami regis. 33. Servum obnoxia. J Potestati & 1t-bitrio aliorum Abdita. Intelligit Alopum
qui Xanto Philosopho servitutem setvisse dicitur. Servile quippe est non loqui quod
sentias. Unde Plautus , ait , vervum hominem habere oculos, taganus di linguam
s. Icius semita feci vi m. J Semita
est quid minias tritum quam via. Primus Al pus materiam tabularum repperit, hanc ego polivi versibin senariis. Sic e seci ut illius semita quam primus triv tet , evaderet via.Semita enim fit via, cum a pluribus frequentatur , de sic vulgatur
i. Alius Seiano. J Id est, a Sejano , ut Horatius, Altas L si po. Sejanus pro arbitrio cuncta gessit sub Tiberio , suamque latissime exercuit potestatem , ut ait Tacitus , lib. Mn. Ipse Plure rus incidit in odium Stimi, a quo variis criminibus accusariis vix evast incolumis . nam ille erat, de accusator & judea.
72쪽
Huie recusatum me velim nihilominus. so Neque enim notare singulos mens est mihi, Vettam ipsa in vitam & mores hominum ostendere. Rem me prosessum dicet forsan aliquis gravem. Si Phryx sopus potuit, Anacharsis Scytha Eternam samam condere ingenio suo: .ss Ego litteratae qui sum propior Graeciae, Cur somno inerti deseram patriae decus 3 Threi ita quum gens numeret auctores suos , Linoque Apollo sit parens, Musa Orpheo, Qui saxa cantu movit, & domuit feras , O Hebrique tenuit impetus dulci mora. Ergo hin besto, livor , ne frustra gemas et Quo isti Mihi solemnis debetur gloria. Indu e ad legendum : sincerum mihi Candore noto reddas judicium peto.
INTER PILETATIO attamen peto ut me habeat excusatum ;Nee enim est mihi in animo Annare singulos. sed notare vitam di mores hominum. Fortasse aliquis reponet me suscepisse duram provinciam. Si asopus . Ph aia . si Anacharsis . Sythia oriundi,
potui rami transnittere curavitati sua nomina ingenio . rar ego qui sum vicinior erudita Gracia , negabo addere honorem mea patria otio Asidi I Cum Natio meo cam recenseat suos autores: foco genuerit Linum . Musa Orpheum , qui excit
vit rupes Ora , delinivit fera. . O moraem est fluctui Hebri silii mora. Ergo hine procul sinvidia I ne dolem ine sum: quia dirnm sum honore publico . Compulite ut legeres . postula ut mihi cognita sim
cernatu prabcas verum te timonium.
AN NOTATIONES.ti. Phrax Asopus. J In Phrygia natus, qtiae est regio Asae minoris. Anacharsis Sotis. J Philosophus Scythicus multa sapientia & doctrina praeditus , qui summi usus eli libertate in carpendis hominum moribus , multaque praeclare dicta posteritati rei quit. Scrinia Pt incia Asiae Borealis gemina inita
s . Threissa cum geni. J Thracia est regio Europae ampla : indicat vero Phaedrus te gente Thracem esse, ideoque Graeciae eruditionis parenti propiorem quam erat vel Asopus Phryx vel Anacharsis Scytha. Numeret authores suos. J Linus & Orpheus primi litteris excoluerunt Graeciam,
itaque autores eos vocat. Porro hos au
tores dicit noster Thraces numerare suos, hoe est dicere non esse Graecos , vertam
Turacicae gemis homines. Iam c Thraces fuerim illi qui Graeciam instru-xtae litteris, vult dicere : cur ego non si u- deo servare hoc decus meae patriae, cuin praesertim Apollo de Musae dii atrium in Thracia mea habitent , ibique eos autores litteratae Graeciae progenuerint. s. Lino.J Linus filius Apollinis & Thet-psicorae, aut, ut alii volunt Mercurii & Utantiae. Fuit Musiciis de Poeta Thebanus. Orpheo. J Is fuit genete Thrax, filius Calliopes dc Apollinis , quem a Mercurio, aut a patre Apolline ferunt accepisse Lyram , qua tantum valuit, ut illius cantus vas de saxa moverit, reduxeritque uxorem suam Eutidicen ab inseris. Fuit occisus a Menadibus juxta Hebrum fiuvium.. o. Hebrique tenuit impetus. J Hebrus fluvius Thraciae ex Haemo monte oriens. ae in Aseum mare exiens. volvit aqua magno i ritu.
73쪽
Rei bonae vel vestigia delectant.
N ii s jacere vidit epotam amphoram , Adhuc Falerna tace & testa nobili, Odorem quae jucundum late spargeret. Hunc postquam totis avida traxit naribus :O suav.s anima i qualem te dicam bonam Antehac fitille , tales clim sint reliquiae iHoc quo pertineat dicet qui me novet .
INTERPRETATIO. a Nus vidit jacere lagenam vacuam ut qua di funderit lange fuatiem animam re ente adhuc re 'ram vini Dialerni. Posteaquam flagrans iliam hausit ANNO x. Amphora. J vinarium vas octo &quadraginta sextarios continens. x. Falernaface. J Falernus mons & ager erat Campaniae et ager frumenti , mons uini generosissimi ferax.3. Talai cum t reliquit.J Ita Horatius: 'uo semel est imbuta recens servabit totis naratas. o dulcis odor, quantum ted eam fui se bonum olim . eum habemtates reliqui . Cur mi, sum. into irreu, illud Pectet.T A T i o N E s.
Testa diu. . Hoc qu, pertineat. J Senectutem suam consolatur Phaedrus. vult ex hoc ultimae senectutis, quae est quasi faex vitae, opusculo fabularum posse colligi qualis fuerit integra adhuc aetate.
Benefico bene erit. PANT RERA ET PASTORES.
SO c t et a despectis par referri gratia. Panthera imprudens olim in ioveam decidit,
videre agrestes : alii fustes congerunt, Alii onerant saxis: quidam contra miseriti,s Periturae quippe , quamvis nemo laederet, Misere panem , ut sustineret spiritiun. Nox insecuta est , abeunt securi domum,
INTER PRETATIO. PImiti beneficium solet rependa a comem- . pidibus. Suidam; contra tacti misericoma pris. Panthera imprud/us corruit ali- l dia Ad runt panem . ut si stentaret vi- quando in foviam. Dctici adverterunt. l tam . quippe moritura . di si nu ui ipsi no-- ω conjiciunt Ures , alii obruant la- l cerit. Nox successit . repetunt securi ades.
74쪽
Quasi inventuri mortuam postridie. At illa vires ut refecit languidas ,ro Veloci saltu fovea sese liberat, Et in cubile concito properat gradi Paucis diebus interpolitis , provolat, Pecus trucidat, ipsos pastores necat, Et cuncta vastans saevit irato impetu.is Tum sibi timentes, qui ferae pepercerant, Damnum haud recusant, tantum pro vita rogant. Et illa; Memini qui me saxo petierint, Qui panem dederint: vos timere ab si stite ;Illis revertor hostis qui me laeserant. I N T E R P R E T A T et o
quasi reperturi extinctam postero die. Sed ut hac reparavit vires debilitam . exsilita fovea magno saltu . Asinai in
Dum tectum climis citato. Interiectis diebus aliquot. irrumpit. necat armem
ta . trucidat pastores, O dimens omnia furit suo impetu. Tune mettientes sibi qui miseriti fuerant fera . non detrectangstragem deprecantur solum vitam. Sedi a dixit: nomi qui me iacesserinisaxis, qui miserint panem 1 vos desinite metuere. R
deo solum infensa his qui me os siserant. A N N OTATIONES.xo. S. Atarat fovea. J Pro a fovea. El- lipsis. I bus & feris, de etiam avibus, ut legere estit. Cubile. J vox communis hominiis de feris, dc etiast passim in virgilio.
Vulgo esse fertur : Causa sed non dicitur: Nomicet quae nunc primum fabella mea. S Habenti cuidam pecora pepererunt oves s Agnos humano capite. monstro exterritus Ad consulendos currit moerens hariolos.
INTERPRETATIO. V octus experientia ereditur vulgo i oves enixa sunt Agnos evira hominis venor eon ectore . sed siletur ratio . t cuidam diviti pecoris. Territus prodi- qua jam sam vulgabitur meo fortio. rio properat tr i consuli mi hariolos. ANN OTATIO.
c. Hariolos. J Harioli futurorum conjectores dicebantur. Quasi farioli a fari MDA . ut, haedus, foro .
75쪽
Hic pertinere ad domini respondit caput, Et avertendum victima periculum. Ille autem assirmat conjugem esse adulteram, ito Et insitivos significari liberos :Sed expiari posse majori hostia. Quid multa 3 variis dissident sententiis , Hominisque curam cura majore aggravant. Esopus ibi stans naris emunctae senex, iis Natura nunquam verba cui potuit dare: Si procurare vis ostentum, rustice , Uxores, inquit, da tuis pastinibus.
INTERPRETATIO. ne dieit hae si . re vitam heri. S avembra an iam insertuntum hostia. Ille etiar, asseverat uxorem esse adulteram . di m rari nixus esse ad iteranos . sed praemrari posse ma ori victima. rid plura distrahuntur mersis opinionins O. -- augent anxietatem hominis maiori anxietate. opus hic aderat senex acui naris. quem Natura non potuit linquam decvere et Si vis, inquit . . Ruricola . ave tera tale porun rem . Iunge consuri tu i sorabus.
ANNOTATIONE s. v. Caput . J Pro vita saepissime uisu
tui apud melioris notae autores.
s. Avertendum victima piriculum. JSolebant enim prodigia uotius procurari, idque ex conicio & Augurum praescri-Pro , quindecimque virorum qui libros Sybillinos super hac re adibant & inspiciebant.13. Majori 1 Iis. J Majorem hostiam pro maxima posuit, quod De tis non inlotens. Maexima autem hostia apud veteres de ovibus dicebat ut , ita enim Felius: Maximam liostiam ovilis pecoris apellabant, non ab amplitudine corporis, sed ab ammoplacidiore.16. Procurare silentum. J Solemnis vox Augurum , id est avertere, & i cervicibus, nostris depellere.
Mentem hominis spectato non frontem ..
PENox rex ad Lanium quidam vidit Simium.
Inter reliquas merces atqui opsonia.
Quaesivit quidnam saperet, tum Lanius jocans e
Liquis conlpexit Simium pendentem apud Lamonem inter alias mercimonias cibaria. Percontatus e T.
quis esset Apre , tum Lanius Innus. ANNOTATIONES. r. Ad tantum .' Id est, Apud Lamum. l x. Inter rari quas merces. J Hoc loco re- Plautum locis seremis adeas , ita Ad l liqua, quatuor sit labarum est. Pratorem solvere , pro Apud pratorem Oe.
76쪽
Quale ( inquit) caput est, talis praestatur sapor.s s Ridicule magis hoc diaetium quam vere aestuno, Quando dc formosos saepe inveni pessimos ,
Et turpi facie multos cognovi optimos.
INTERPRETATIO. Luali . ait . ea ut e ct . talis ess sapor. lv i spe pulchrat , nequi mos abinia Puto hoc dici 'c ira quam venui . cum vim plures deformas, honem unos ANNOTATIO. s. Ridicun magis. J In gratiam Asopi, I Si mihi dissicilis formam natura nega qui licet turpi facie, tamen optimis moribus erat praeditus: unde Ovidius:
Ingenio forma damna rependo mea.
Erit ubi poenas det procax audacia
ccussus ad perniciem multos devotat. 8 Alsopo quidam petulans lapidem impegerat, Tanto (inquit) melior: aissem deinde illi dedit. Sie prosecutus et Plus non habeo me hercule , s SQ unde accipere possis mons rabo tibi. Venit ecce dives de potens: huic similiter Impinge lapidem , dc dignum accipies praemium, Persuaius ille , fecit quod monitus fuit. Sed spes sesellit impudentem audaciam , Io Comprehensus namque poenas Persolvit cruce.
INTERPRETATIO.m Uentus Delix trahit ptarimos in rui
cis nam. Euthiam protervus congesserat saxum in asotum. Ato. ait. -- Aor . dein erogavit icti assim. Cum ite
rum iis imp risi lapidem a per herculem nihil mihi est amplius . sed tibi ostendam unde post habere. En nobili,
dives ades , impinge quoque illi lapidem . referes merceium Alviam. His a. Amra verbis , paruit monenti: Verum stes Alosit temeritatem insolent m. captus en nim dedit poenas patibulo. ANNOTATIONES.3. Tanto inquit melior. J Laudandi atque approbandi apud veteres sermula. Improbandi vero : Tanto nequior. Ut
est apud Plautum. Isim. J Non ibi sumitur vox assis pro libra, sed pro nummo aeremto. Cruce. J. Supplicii genus quod in usu fuit ad tempora Colman talia Imperatoris , qui illud abrogavit in honorem Crucis s. c.
77쪽
Ridenda imbecillorum superbiloquentia. MuscA ET MuLA.MU s e A in temone sedit, & Mulam increpans, Qu1m tarda es , inquit et non vis citi ius progredi rvide, ne dolone collum compungam tibi. Respondit illa: Veibis non moveor tuis , s Sed istum timeo , sella qui prima sedens Iugum flagello temperat lento meum , Et lora franis continet spumantibus. Quapropter aufer frivolam insolentiam: Namque ubi tricandum est , & ubi currendum , scio. io 8 Hac derideri fabula merito potest,
Qui sine virtute vanas exercet minas. INTERPRETATIO. bis flexibili , O regit haἷenat sanis
Hemi spuma. Suare omitte ridiculam audaciam . Novi enim quando oportet morari . se quando properare. Ille potest uri irrideri Me argumento . qui Iami; minas manes De animo. ANNOTATIONES. in temone . di arguensae I Mutam: Quam incedis lent. . alte non placet inredere citatius Cave ne tibi fimam e miram meo aculeo. Hae reposuit i verba tua non me tangunt,
sed reformido hune qui sedens in sella
anteriori . moderatur meum Iugum ut
3. Dolone . J Dolon est lignum in quo latet gladiolus. Scite Phaedrus Dolonem
vocat Muscae aculeum quo pungit irata. . Spumantibus. l Ira tenet ut spument :vult reddere rationem quare non possit citids progredi. Non tantism , ait, tenet, sed tenet tam validδ, meque collibet,ut &hena spument, hoc est puma ex labore oppleantur: Imitatione virgiliana:
Stat sonipes. o Frena ferox spumantia
3. Ubi tritandum. J Legit Grutteriri strigandum. Quid striga, quid strigandum, quia vulgo notum non est, Scal geri. verbis hiar. Strigare dicuntur equi quoties interquiescunt . dictum a stragaqua erat spatiam trumanum in quo equis ingebantur.
78쪽
Libet inops servo divite felicior.
OU A M dulcis sit libertas breviter proloquar.s Cani perpasto, macie confectus Lupus
Forte occurrit: salutantes dein invicem Ut restiterunt : unde sic quaeso nites,
s Aut quo cibo fecisti tantum corporis 3 Ego qui sum longe fortior , pereo fame . Canis simplicitet: Eadem ei E conditio tibi, Praestare domino si par ossicium potes. Quod i inquit ille. Custos ut sis liminis ,
io A furibus tuearis & noctu domum. Ego vero sum paratus : nunc patior nives , Imbresque, in sylvis asiperam vitam trahens, Quanto est facilius mihi sub tecto vivere, Et otiosum largo satiari cibo 3rs veni ergo mecum. Dum procedunt, aspicit Lupus a catena collum detritum Canis.
INTER PIIeam brevi quantum his tas sit
nata. Lupus macilentus incutit se te in Canem praepinguem di Tum l. D tautes mutu. ut p. terunt. Unde , o mero .sic nitidus es , di quibus estis factus es ita eo utentus Ego qui te' sto
robore . enecor es ritione. Canis respon
dit ingenu . Tibi erit fortuna si mira , si valeas exhibere simile ministerium meo
ANNOTA Lupus ret CA Nis.l similis serme Fabula legit ut apud AE pum de Asino Sylvestri qui beatum dicebat Asinum domesticum , & propter bonam corporis habitudinem , & propter ciborum copiam. Sed cum illum vidisset ferentem onera, & Agasonem ipsum baculis percutientem , abiit & mi elidem ex illimavit. Mire Horatius , lib. L. Sermonum Sara ra . depingit quam libertas gratast fabula Muris iustici, & Muris domestici, quam leges. Hos securus eli tanquamgt A Tio. hero. Quodnam ah iste eustodia,
tum Smes aedes per nectem tutas atat onibus. Ego viro presto sum. Nune tolero nives platiram , ducens crat m uram in ni moribus . quanto erit mihi melim morari in aedibus . me desidem replere multis cibis I Me igitur seque
re. Dism tint comites . Lupus anima venit eo iam Canis hirum a vincntis
T i o N E s duces in hacce sabula Phaedras noster. s. Fecim tantVm corporis. J Nullus praeter Phaedruna videriit usurpasse hunc loquendi n)odum. Significat pinguescere , de nitidum . beneque curata cute fieri, ut ait Horatius. Legitur apud Lucretium verbum significationis oppositae , corpus amittete, i Iesi, macrum licti. Inveni tamen similes . & semie germanas hujusce loquendi formulas , ut Cicero in vertem , Maximam hoe anno tectiviam facere tesseri & Quintilianus, iret faciamu/
79쪽
Unde hoc, amice ὶ Nihil est. Dic quaeso tamen, Quia videor acer , alligant me interdiu , Luce ut quiescam , dc vigilem nox quum venerit: o Ctepusculo solutus , qua visum est , vagor. Adfertur ultro panis, demensa sua Dat ossa dominus, mista jactat familia. Et quod fastidit quisque pulmentarium. Sic sine labore venter impletur meus. is Age, si quo est abire animus, est licentia ENon plane est , inquit. Fruere quae laudas Canis: Regnare nolo , liber ut non sim mihi.
amabo Suoniam videor ferox. me con stringunt . ut dormiam per diem . ct ui vigilem nocte accedente. Sero liber discurro qua libitum est. Obsititur ultro panis . O tarus laetitur e a de sua men-
D et Semi traiiciunt si sta . ct obsinium quod quisque respuit. Ita me in alvus satiatur e labore. Age si es animus aliquo irae . jam licet F Non est . ait. mihi. . tere, o Canis . jis ena probas. Imperare nolo. ea lege ut non sim mel jurii. ANN OTATIONES. o. Crepusculo. J Crepusculum est lux dubia , quae fit ante solis ortum de occasum 13. Pulmentarium. J Proprie dicitur pulsvel cibus in modum pultis factus. Q an
Iam ec generaliis pro quovis oblonio
unitur. x . Regnare noli , ut nonsim liberit Itamus rusticus apud Horatium loco laudato: Tum rusticus . haud mihi vita
Tutus ab insiduis tenui si itur ato,
PR AE c E P et o monitus saepe te considera. Habebat quidam filiam turpissimam , Idemque insigni de pulchra facie filium. His speculum in cathedra matris supposituin suit,s Pueriliter ludentes , forte in exerant. Hic se formosum jactat: illa irascitur, Nec gloriantis sustinet fratris jocos,
INTERPRETATIO.INtuere te ste admonitare praceptis. Erat euidam Aia maxime deformis, ct eidem sim . praesam S eleganti ultu. Hi ludentes more puerorum se consideratierant fortuit, in sperato D-sito in sedili renitricii , i e se jactitat pulchrum sinae indignatur . neque fert casi rationei sermani superbientis,
80쪽
Accipiens (quid enim i cuncta in contumeliam. Ergo ad patrem cucurrit laesura invicem , io Magnaque invidia criminatur filium ,
Vir natus , quod rem feminatum tetigerit. Amplexus utrumque ille, & carpens oscula. Dulcemque in ambos charitatem partiens: Quotidie, inquit, speculo vos uti volo :is Tu formam ne corrumpas nequitiae malis :Tu faciem ut istam moribus vincas bonis.
interpretans e enim omnia in malam partem. Properat et tur ad parentem no-c tura invicem . di accusat fratrem Sm-ms invidia . quod vir natus contrectaverit ornamenta mulierum. Parem com
natum amorem in utrumque impero . inruit . vos contemptari quotidie in secuto. Tu, o filii ne dedecores inam purachiit . em malu moribm TA ver. . nata , ut redimis faciem turptim bona indole o TATIONE s.
ir. Rem seminarum. J Omnem supellectilem mulierum , speculum scilicet, pigmenta, & id genus alia, cultui Sc ornatui mulierum servientia, intelligit. r . Si otidie IIcculo vos uti volo. JSic Plautus Epidico:
Non oris causa modo homines aeuum
fuit Sibi habere speculum . ubi os contemplarent suum :ha qui peripiacre possent cor sapientia.is. Formam ne corrumpas. J Sic Plautus Mosteli. Nequicquam exornata est bene,si moram ta est mate. Pulchrum ornatum turpes mores pejus
Nam si pulchra est . n. mu ornata est.
VULGARr amici nomen, sed rara est fides.s Quum parvas aedes sibi funda flet Socrates ,( Cujus non fugio mortem , si famam adsequar , Et cedo invidiae dummodo absolvar cinis s E populo sic nescio quis , ut fieri solet:
INTERPRETATIO. A r Omen amici est obolum. at eo am i nomen I c, Abeo invidiam . modb insin I v tia amitortim minime oboia. Soera- fam post obitum J Cumsi ad ea et partes s cujus non Aprecor mortem .si obtineam i vulam domum, nescio quis e plebe,ut mos est, IN Tr RPRETATIO. x. Socrates. J Philosophus Atheniensis. Nota Historia de illius morte. Accusatores fuere Anytus do Melitus , qui postea omnium judiciis condemnati, ipti vero S crates absolutus post mortem , & statua
. Absolvar ei M. t Id est , post concrematum corpus,& in cineres adductum. Respicit ad morem antiquirin .Rogo enim imposita cadavera in cineres convertebantur , erceptis insantibus adhuc edentulis.