De Terentio eiusque fontibus

91쪽

nisi quod in grasea amphilus non Syrum sed Clitiphonem adlocutus putandus est. Quod Si recte Xeogitavimus, Clitipho Dd0ambulatione prius apud Men. quam p. Ter. IV 6 reverti fingebatur et ros paullo alitor administrabatur. Sin autem est ut hoc fragm. ad colloquium portinoat a Terenti resectum, quo Cliniam ViXdum reversum o Asia Ira motuquo patris denuo proficisci cupionium Clitipho consiliis suis adiuverit rotinuseritquo tum novum habemus argumentum qualecumque est ut primaria fabula pars circa Menedemum filiumquo ut par os potissimum Versata)seeundaria detrimento in brevius a Terentio contracta dieatur. - dioiam praseterea alia prototypiindicia qua tamen utpote incertissima pro nostra investigatione nullius sermo sunt momonti Ad I 1, 28roferri solet Men. gn mon 39 A sit Da ZM 1 et' χχGUS L UNA et Mellit fortaSSe Compara Veri gn. On. 448

92쪽

vid0ntur ad duos Torsentianos locos III 1, 13 III1, 43)Vulgo rotata. Idem dicendum otiam do aliis sontontiis Menandreis, gn. m. 332 et r. ine. 112, quae cum V. 230 991 comparari Solent.

I. Cum anto odilos Eunuchi pr0batio oret 0r- potitus illo Toronti obtrociator Luscius Lanuvinus ' Exclamat furoni non poetam fabulam Dodisso se nil odisse uerborum tamen: Colacem osso noui se Plauti, uetorem fabulam, Parasiti orsonam indo ablatam et militis.

93쪽

D hoc loco qui pro lantium investigation maXimi est momenti mirum quantum disputatum est, Bonileio primo ni fallor difficultates Xuitante. Qui cum animadvortisset, si Plautus post Naevium Colaeoni Menandri transtulisset, potuisse so orontium illius eXemplo contra Luscium defendore reponi iussit Co- laeem esse nempe Plauti. - . Gellii tostim0ni N.A. III 3 Dotus Graiiortui omn0m difficultatem tolli arbitratus est, si Naevius Colacem scripsisse, Plautus

eandem retraetasse et XpoliSse putaretur. Uberius

in hanc sent0ntiam disputavit Ritscholius in Parerg. I, 9 sqq. At si numeri singularis offonsio ' uotorum

fabulam , pro ' uotore fabulas ἡ aut ' et . et Ρl ueterem fabulam . Si remoVetur, non item per Spicitur cur Plauto licuerit retractare Veterem fabulam Terentio non licuori eiusdem partem. Tum fabula Naseviana a Plauto retractata unius lauti nomon prae se ferro debuit, non utriusque. Cum ita se res

habeant cumqu0 ad00 0ussoli conisectura ' Studion USW. ἡ . 281 Sq. de mutua Simul utriusque opera in unam fabulam collata nullo quod sciam antiquitatis

lacem Ss Naseu aut lauti . . , QuamVi autem tomerarius possim Ribbockio videri, unam eum ep- porto ' latinam extitisse Colacem contendo, quae utri

Alig. schulet. 1828 abili. II n. 141 p. 1166 sqq. et ana' loci. p. 130. Com. p. 11. N. Iahrb. f. phil. ἡ lv274. Qui amo perverse facit quod verba sed a fabula . v. 33 in subsidium vocat, Spreta Ritscholi palmaria mendatione ' eas ab aliis.

94쪽

78 II. - DU SINGVLIS FABULIS.p00ta attribuenda esset antiquitus ambigeretur. Nam, si duae Xtitissunt, Luscius Certo aut neVianam Solam aut solam Plautinam nominavisset potorat enim Torontius de alterutra transtulisse vidori, non de utraque trium, si quid video sensus postularo ' a oui uel Plauti. ἡ Cotorum satis constat 90st lauti mor-toni continuo do ipsius fabulis ambigi coeptum esse: nonnullas promiscuo Naevi, Plauti nominibus commemorari: Carbonariam quidem a sevi simul of

Ρlaut tribui a Priscian0. Nihil igitur mirum quodo Nasui si Plauti Cola apud grammatioOS, Utraque

autem apud Nonium, laudata inveniatur. β' Nisi forto v. d. sic intollogi Eunuchum Colacem esse N. aut . q. . , quae eusteli quoque intorpretati fuit, totius loci tenor improbata. Nam incitata oratio, quam seu lius

dosidorat OS v. 23-24, a re aliena St. Terentiu enim graphice lepidequo eo modo proloquentem fecit Luscium ut qui magno conatu magna nugas dicturus esset cf. ' o nil do-disSe uerborum tamen ἡ), 0Stea vero quo modo Se re haberent simpliciter aperientem quasi ho sufficero ad brusndum ignominia poetam. Macr. Eat. II 1, 11. Aulularia, Carbonaria, ervolariR.

Nec prosocto tomero est quod Luscius addere fingitur ueterom fabulam , ut sit ' parum refert utrius proprie Ait:

certe vetu QS i. e. iam actitata , Hoc enim tantum urgere voluit Luscius, ne fabula pro nova ab aedilibu emeretur.

Accedit quod si do duabus fabulis cogitotur difficultas recurrita enti ei monstrata. Nam altera post alteram scribi nimirum debuit. - Αd latinam autum Colacem quod attinos, fomero mihi videtur amplus D. II of IV R. Chaoroas tribuisso V 2, 5). Nam si Chaerea quoquo Naevianus aut Plautinus cum Torontiano conSesSisset, non do militis tantum et parasiti personis locutus SSO Luscius. Nu0 doniquo primam lautina M. glor. Scaenam et ipsam e Colace manasse Becker opinatur

95쪽

Meritono an iniuria accusatus fuerit Torsentius di scito si diiudicatu lio vor licet o prologi verbis

inferre, ipsius fabulam non ad verbum cum Naeviana aut Plautina consensisse. Nam neque hoc crimen multo gravius silentio pressisset adversariuS ut BraunuSanimadvertit, et menda facito deprehensus esset post qui latinam se non nosse defenderet. Tum, quo oro dixiss0 ' quod si personi iSdem . . , I Ol. V. 35 Sqq. quando Suo iure respondere potuit adver- Sarius personis quidem licet, at non isdem uti verbis.

Quod nim studuit opta comicam sibi libortatoni in

porsonis iungendis Vindicare quam tamen non VLd0tur Luscius ei 110gasse, id ostendit, arbitror, erontium lati a fabulae vestigia non preSSe estutum esse. Alias pra0tor militi et parasiti persona e Men. Colae translatas esse a Terenti qua prior QOmieuS latinus integras reliquisset aut transferendo penitus immutavisset, haud equidem putaverim hoc enim novum fuit Torsentio argumentum quo se de furti crimine aliquo modo purgaret, si non consulto duas illas tantum persona quae iam latina laetae essent, Sed quascumque ibi usui esse credidissset in suam rem

aliis iam prolatas. Quam ob rem falsus est Ilinius qui

Chremetis pers0nam partim emen Calae partim X Eunucho in Terentianam fluXiSSe cenSent . . . .

19 sqq. eademque ratione Brauni opinio iam nunc mihi ropudianda videtur qui Antiphoni personam X qualib0 alia aut Menandri ipsius aut cuiuscumque gra0ci poeta fabula Sumptam Sse defendat . . . p. 26. Namque Luse incusationem haud parum de-

96쪽

80 ΙΙ - DE SINGVLIS FABULIS.bilitaturus ora Terentius, si non e Colae solum Sed qualibet graeca fabula Se ea SumpsisSe confeSSUS eSSet quae conVenirent neque igitur so illa sola data opera hausisse quae latina iam facta essent, laboremque ido intorprotandi concinnandique rem romano

spoctatori sibi imminuserunt. Militis ergo se parasiti

personae e Men. Colae solae fluXisse censenda sunt. II. Cum alia tum nomina personarum mutti ViSSQΤ0rontium discimus Ochis Porsit orbis Men. Eunuchi Xordium convertentis Sat. V 161 sqq.: Davo cito, hoc credas iub00, finire dolores

Praetorito meditor trudum Chaerestratu unguem Adrodens ait haec in iocis dedecus obstem Cognatis an rem patriam rumor sinistro

Limon ad obscaenum frangam, dum Chrysidis udas 165

Quod Sangae personam non nominaverit LuSciuS, quae quidem et de Colac procul dubio manavit et apud Naevium

quoque aut i fuit, quom illud do poniculo dictum IV ,

omisisse veri simile non est, id Sententiam nostram non infirmat, sed hoc tantum demonstrat illud untaxat angas dictorium, non totam illius personam latius in graeca patentem translatam esse a Terentio Partes enim Sangae multo longiores ap. Menandrum fuisse argumento sunt si coqui illius serba fost Vsnoris sacrificantis Athon. XIV 659 d, cui rospondet Terentianus Sanga coquu et ipSe. Quid sibi volint udas Chrysidis lare , non ad Sequor. Nam Acholiasta interprotatio ' udas fors dixit, quas amatoreS Solon unguento perfundere, et ante ianuam earum noctem uigiliis et cantu transiger haud pluris oppido Valet quam qu0d in libro nuper edito scriptum reperio id propter pluviam dictum esse cuius auctor in saltu uno ut aiunt du0 cepit apr0s, cum ei contigorit adomipora stiam illud ' extincta cum face Xplicare. Nec plus promovet Casaubonus haec adnotans ' Cur autem Persius udas appellet fores, docent Graeci poetae ac Latini, qui multiplicem iuuoniam insaniam in suffundon dis illis modo uino modo aqua in cardinibus modo lachrimis passim comme-

97쪽

Ebrius ante fores Xtincta eum ae eanto γ Euge, puer, apta S di depellentibus agnam Pereute. - Sed ensen plorabit, Dave, relieta γ Nugaris; olea, puer. Obiurgabere rubra; trepidare uelis atque artos odor casses 170Νune serus et uiolens at Si uocet, haud mora, dista S, Quidnam istitur faciam' nec nunc, cum accersat et ultro

Supplicet, eoedum 8 si totus se intogor illine

Priora usque ad ' dicas rosecuit Terentius o pons insoquontia Phasedriae Chaerostrato domandavit Neque enim ei adsentior qui etiam apud Persium orba Quidnam, accedam a V. 172-73 Chaorostrato tri

quod si statuas, profecto neSeia cur nondum a me

morant nec male resera ad lenarum anuum potationes de

quibus fuse Plautus ea quam diximus scaena Curc. IID Vellem equidem . d. Xempla attuliSSet: nam quod ad Curc. 15 sqq. attinet, alia prorSu res St. Reponendum esse censeo Chrysidi surdas Cf. v. m. 1, 6, 2 foribus Surdior pSe tuis, Mart. 10, 13 ianua surda, v. ast V 33 ' brius ad durum formosa limen amicae Cantatri. S. - Tum ' non amici postes limina dura habet locus Horatianus carm. XI 21sq. qui PerSi occurrisse putatur et 'isSperae fore ἡ commemorantur in noto illo παρακλαυa θυ pq Horatiano d. III 10 Metri causa errorem ortum esse opinor. Illud autem ' extincta cum face quorsum spectet docet Drtass0oibullus 1 9. 1cl. I, 2, 33: nisi foris mavis de productis vel super facis extinctionem vigilia et cantu cogitare. Hase omnia ut de Men. Eunucho conVerSa cenSea non est quod Persi scholiasta teste utare ut vulgo fit nam reSipsa l0quitur. Nec plus ille quam quod nos de Menandrea fabula seiro obuit qui haec adfirmet idemquo Chaerestratus)tamen ab ea reuocatus ad illam redit. ἡ Quod quidem do Phao-dria Terentiano recte dici potuit, non Chaerestrato Menandreo, qui revocatu nondum St.

98쪽

82 II. - Ε SINGVLIS FABULIS.

retrice revocatus adulescens ' at si u000 lili dicat s accorsitum ab ea et ultro Supplicatum SSe. Sunt igituria verba Davo tribuonda adulescenti oration om imitanti Noe in causa st quod erentius ot ha0 a Phaedria ipso pronuntiari v0luit et priora resecuit ChaeroStratus enim p. ors do rivali sibi obiecto ne suspicari quidem Videtur, sed de sola Chrysidis aviditat queritur: at hoc capita erat p. per ut rivalis amatoris adventu aliunde adsciti pra0- pararetur ideoque non de argent sollicitus sed ol0- typia veXatus ostenderetur adulescens. Quam ob rem de morotricis aviditat no orbum qui dom facit Pha0dria, sed Xclusionem tantum et meretricis contumelias gravatur. Verba ' an potius obseeret , I, 1, 2-4 cf. I, 2, 10 non hab0 Persius: a quidem leguntur ap. Horat. II, 3, 263, Sed Horatius n0n Menandrum Aod Torontium anto oculos habuit, ut media luce apparet). Aliter vero apud Menandrum nam si hos fa

avari patris adulsescontis VI, 15 diuturnum p Men. in morotrices odium Don. ad V 5, 30 t 0rotricis nomen XρυI , haud forsan a Vero longe aberra VeriS, si pecunia causa in Mon Eun litem inter Chrysidomst Chaserostratum ortam esse Statueris, Ob eamque rem adulescentem eXelusum esse quod argentum Suppedi' ius ita dicta censetur quod nimis auri avida fuerit sivo quod nimis sumptuosa sive quod splendidis induta ostibus in Scaenam prodierit Poll. IV 152, 20 γ οε ci χρυσος ταρρα

ambiguitas os in orbis ' Thais pretiosa p. Prop. VI, 44.

99쪽

tare nequiret. Simul setiam quod natura paullo litigio-

Ρrima rivalis militis mentio . o. per Sonae aliunde accorsitae in Thaidis set Ρhaodria colloquio I 2 inv0nitur videamus igitur situ in o aliquid quod cum reliqua fabula minus cohasereat an contra decori leges quodam modo peste et Quod Chaerea adulescens in Men. Eun Pamphilum vitiaverit unuchi veste indutus, hoc nihil causa sest cur in dubium revocetur, totiuSonim fabula argumentum ire hoc laetum Versabatur; - illud quoquo facit concessoris amphilam etiam p. en ingenuam fuisse cum ob alia multatum ob Menandri consuetudinem Vitiatarum Virginum probra matrimonio Semper cohonestantis: quod quidsem ut constat nisi inter cives rite si 'ri non poterat. Qua cum ita sint ne quo mirari satis quod Parmeno SerVus, qui Pamphilam eiVem eSSe probe nosset quippo qui ha0dria et meretricis colloqui interfuisset, orili filio vitianda virginis auctor fuserit atque adeo viam ad hoc munierit, quamquam eum quidem ignorare quae istius modi facinori poena parata esset haud sano seri similo putandum est. Neque est cur dicas serotricem dubitativ d ingonuitat pu0llae loeutam osse I 2 30: nam vel iniecta servo suspicio

Id quoque ex nominis etymologia duco χπι ob et paet , χαῖρε v. f. in Plauti Truc. ' Strat ulla ἡ Στρατυλλας quod nomen est servi violentissimi pariterque litigiosissimi, Setpαet ος nomen parasiti p. Alexid patri suo irati CGF III 47 h. ).

100쪽

84 1Ι - DE SINGVLIS FABULIS.

satis osse lebuit ut cautiorem faceret tum, quod etiam admirabilius est, ubi Parnion compserit o Pythia civem esselamphilam, Thaidis verborum nihil prorsus ni minit satisquo hab0t dicor ' id nosciobam V 4, 31.

Equid0m arbitror armenonem in Eun. Men ignorasse de quanam puella meretri locuta esset, hanc autem non fuisso do ingenuitato uollae perpleXelocutam, cum e quibuSdam loci ad Men. Eun. Sine dubio spectantibus manifesto appareat meretricem probe OSSe, cuiu puella Soror esset. Nam se IV 1 3

Dorias Chromotom porto dicit virginis fratrem, quod quidem si non ignorabat sorva, qui poterat domina γ it IV 6, 7 Thais has ait Chromoti dum tibi

aliundo non constet hoc cortioribus indiciis compertum habuisso morotricem. Ad Terentianam igitur Componendi artem ea rettulerim qua Don adnotat ad II, 30 ' bono arbitror, nihil certi quando enim RU- Suru esset Parmeno adornare Chaoream ad uitiandam hanc uirginem, Si praeScisset tuom esse , Nempe illud ' arbitror, certum non Scimu , Terentiana addita monta Xistim oeconomia gratia intorposita eta hald idcirco pronuntiata quo ori similius sorset Parmenonem vitianda virginis consilium dare. Quod quid0m ut credam suadet se ipsius Donati schol ad I 2 6 ' optimo purgauit Torontius quod mox liberalibus nuptiis laserat obfuturum, si uitiatam uirginem

duceret Chaerea necesSario ergo dessenditur tamquam quae honesto nuptura est , Quo tandem loco non est cur ' Terentius , pro ' poeta , in uniVersum arbitremur positum siquidem eum Chaereae nuptiiS, quae