Sanctissimi domini nostri domini Clementis papae 11. Constitutio unigenitus theologicè propugnata. Tomus primus quartus cum synopsi

121쪽

etor Constitutio UNIGENirus propugnata 2 g

men non omnimodE consecuta est i evino eroationam liber ab aliquibus prius Episcopis miniis provide approbatus , nunc ab iisdem non derelictus solummodo; sed etiam rejectus, ac prohibitus conspiciatur. Verum non despondet animum Que nellus, & nova instructus fallacia per suos praetensos Gallia Theologos denuntiat, ad pacem , ct coneordiam in Regno , ct Ecclesia necessarium, ut memorata sua dogmata Propositionem Arnaldi blasphemam , impiam ,

haereticam certissimh continentia , Scholasti eis permittantur; quae non obscura censurarum abrogatio erit, ut impleatur Que uelli augurium in praefatione Causae Arnaldinae pag.sq. M Tempus erit (cur enim veriri tatis defensori id non auguremur, quod is sibi veritas ipsa debere videtur tem-M Pus, inquam, erit, aliquando eum sacra ,, Facultas tam indigni iudicii pudenda , ,, mysteria revolvens, & illatam tam sibi

M caro, tam omnibus venerando capiti in-M juriam exhorrescens, conflatam indo inista vidiam a se depellere serio cogitabit.

Censuram e suis commentariis erasam , M excisam volet, eamque paucorum consi-- liis, & molitionibus confectam Facultatita ipsi falsissime adseribi, orbi Catholico

se denuntiabit,,.

3 Litanda itaque paci Regni ,& Ee-elesiae , iuxta Adversarium, est, non soliinia Constitutio Unicanivus ; sed etiam triplex

alia Sancti Pii V., Gregorii XIII., & Urbani VIII. sententia Sorbonae anni II 6 o. contra Baium cum Decreto anni fici q. contra eundem, de altera anni X6 6. contra Arualdum , quamvis haec novo recentissime Decreto confirmata, & Doctorum omnium,

Licentiatorum, Baccalaureorum, qui ab illo tempore in hunc usque diem exstitere, subscriptionibus roboretur . Subscripsit ipso Eminentissimus Noaillius, & eamdem tria Arnaldo doctrinam censuit, declaravit blasphemam , impiam , haereticam , quam velut omni liberam censura, paci, , concordia Regni, atque Ecclesia necessariam, nescio qui,

Gallia Theologi , , viri quique illic cordatis mi iterum obtrudunt publicis Magistrorum cathedris restituendam. Sanctificata

nempe a Que ello haeresis fuerit hoc ipso ,

quo Observationibus eius Moralibus, Compendio Moralis Euangelica inserta.Sed non apparet verisimile, Cardinalem Archiepiscopum Parisiensem, Doctorem quoque Sorbonteum subseriptionis suae sacratissimae oblitum blasphemiam, impietatem,

heresim approbare, quantumcunque eum Adversarius numero Theologorum Gallia, o cordatissimorum quorumque oborum minimEvoluerit exclusum; sed eo prae caeteris comprehensum intelligi . Ne cireumferamur omni vento doctrinae, monet Spiritus Sanctus , qui ideo non in arena Ievi; sed in petis solidissima fundari eum fide Ecclesiam

voluit, columnam, & firmamentum veritatis , non deficiendae prilis, quam corruat ipsa Divinitas. Uestes continuo mutet GaIlia, atque in novis semper, & elegantibus formis excogitandis foecunda ejus industria desudet, quantum placuerit; non displicebit ea etiam exteris passim nationibus noviatas i sed fidei iterata in aliquibus mutatio ,& toties execratae susceptio haereseos , levitas ab omnibus semper censebitur pudenda , exitialis, & tam gloriosa, atque Christianissim si natione indigni ssima. Frustra ei pacis,di concordiae necestas obtenditur, frustr1 viri quique cordatisimi allegantur; obtentu enim simili, sed utrobique mendacissimo, Calvinianae, atque Lu- theranae pesti in terris Catholicis , in ipso Ecclesiae sinu , libertas fuerat concedenda . Quae vero erit tandem Ecclesiae Gallicanae, hactenus Christianissimae facies , si deinceps blasphemias, impietates, hereses pro Religione, pro Fide Catholica amplectatu te Annexam talibus conditionibus pacem , ut impietatem, bla hemiam, haresim Ecclesia Christi odit, & in finem usque seculorum detestabitur. Propterea Adversario nostro respondet Hieronymus Apologia adversus Ruffinum, versus finem: Si pacem de eras, sit inter nos una sides, O illico paxsequetur. Et in Praefat. ad Dial. contra Pelagianos et Euod bellam seroavit , pax sic a non auferat. Nolo timore per iam discere , eum Mem mea Chrisus reliquerit voluntati, Cum igitur nobis Adversarius occinat regulam , quam ait ab antiquo Ecclesiae Magistro traditam , ut in rebus necessariis unitatem , in dubiis libertatem, in omniauae chariatatem sectemur, expectamus, ut in rebus

tam necessariis, qualis est abdicatio dogmatum toties damnatorum, sectetur unitatem cum caeteris extra Galliam Catholicis

regionibus, & plerisque in ipsa Gallia Episcopis et in dubiis nemo ipsi libertatem auferet ; modo dubiorum nomine non intelligat periculosa, & ad haereseos nimis prope accedentia abyssum . Ad charitatem quod attinet, quomodo Quesnellus, & caeteri refractarii eam in omnibur sectentur, non solis

Galliis , & Belgio , sed & finitimis quoque

Provinciis, & toti quodammodo Europae notum est, & vulgatissimum.

Quae enim Christiani Orbis regio est, i quo

122쪽

et oi Pars I. Praeced. s. Prop. Impugnatio iterata. Cap. V. aos

quo non libellorum infamium contra Religiosos , Episcopos , Cardinales, contra ipsum Pontificem Maximum illuvies penetr viti neque in solis sistit scriptionum satyris Iansentana charitas, sicubi nova secta domia natur, sive authoritate, patrociniis, viribus praevalens ; quos non odii implacabilis , &plusquam Vatiniani, utpote furoris Schismatici effectus, quas non persecutiones se ire quotidie coguntur , quicunque forte prae caeteris apparuerint Eelo fidei, religionis , obedientiae erga Apostolicam Sedem

praediti, Constitutionem UNIcr Mirus venerari , & contra oppugnatores ausi defen

dere a

Notiora funt , quam ut narratione odiosa opus habeant; quae novis suis publicis cum plausu inserunt quot hebdomadis Calvinistae Batavi , neque Iansenismi historia posteros celabit. Hic satis sit indicasse, Jansentanos, ut in caeteris passim fraudibus, in hac quoque Haereticorum veterum premere vestigia. Franciscus Simonis parte t. de Fraudibus Hereticorum, secundam hanc posuit e Pracipue mentiri ch ritatem . fiuid, inquit, pag. II. Deci ut

charitate , pace , concordiae Hanc ergo

seciem in primis piorum oculis nunquam non objecere Haeretici. Hane strenue simulavit Pseudo- patriarcha Photius falsorum Author dogmatum, D Ucoro , O Lucifero eaeodaemoni comparatus, Praefatione ad Synodum octavam . Ita is scripserat ad Nicolaum Pontificemi Charitate nihil venerabilius, nec protiosus me O nostra mediocritati pera suasit , non graviter objurgationes ferre, qua a Vesera Paterna Sanctitate laetiorum in armissa sunt: ac fecit, ut arbitrarer perturbati animi eos fetus non esse , nec mentis osse o-nem, S inimicitiarum cupidae verba; sed potius assectus veri, ae nihil singentis. Fingit autem , ac belle mentitur ipse charitatem,& mansuetudinem hypocrita, de quo paucis Nieaetas: Sedem, inquit, Patriarchalim

conscendens, alia voce populo pacem annuntia-oit, nihil pace dignum cogitans.

Quid pace dignum cogitant hodierni Sedis Apostolicae Adversarii e Imo minus

praeseserunt pacis , charitatis, mansuetudianis, quam Pseudo- patriarcha ille Lucifero cacodaemoni comparatus ; nam is , saltem a Pontifice reprehensus , non excandescere visus est, non in rabiem agi, & Pontificem mordere- ac proscindere libellis infamibus,

ut novi hodie Augustini Discipuli non plus Augustinianae humilitatis habentes , & charitatis , quam Catholicae Fidei, & Religionis .

CAPUT U. Malis side a praetensis Galliae Theologiae

citantur Toletus, Tel minus, seque , oecor a Duersarius nomine Neologorum i h sauia scribens Observationer v

---rias pag. Iso. cum suis viris quia

humque eordatissimis vehementer dolet, ilia illis Propositionibus rem ra percelli vini nem in Scholis frequentatam , etiamno tempora Sancti Pii V., Gregorii XIII., ct Urb

ni VIII. circa operum a que gratia elicit rum . In margine Toletur , Deliarminus,

inqueet , Oc. tectes fura ejusmodi libertatis in Scholis, etiam poset Gregorium XIII. Ad Seholas provocans Adversarius, nul- Iam nominat; sed sine restrictione, sine limitatione Scholas appellans, omnes vult inteIligi, aut salthm plerasque. Uerum certus sum , tales neque in Italia , neque in Hispania, Lusitania, Germania, Polonia reperiendas . In GaIliis Sorbona eandem ilia Bajo opinionem, Hereseos damnavit. Num forte, quod Haereticum tunc fuit, Catholia eum dein redditum est Uel itaque freque tata ea illic opinio deinceps non fuerit, vel ipsius Sotbonae solemni judicio execranda haress il paucis forte Novatoribus 'equentata est. In una Belgii Academia Theologis aliquibus de Bajana, &Jansentana pice aliquantulum adhaesisse, non ibo inficias. Sed ideo ne doctrina pestilens , & celeberrimarum Academiarum, atque ipsius Sedis Apostolicae judicio saepius condemnata , a Censuris omnibus absolvenda est i quia ab aliquibus , sive ignorantibus, sive temerariis ,& malevolis,omnis authoritatis, etiam supremae, contemptoribus resuscitatur e Pr positio 3 s. de communione sacrilega, quam inter 6s. merito proscripsit Innocentius XL tradita fuerat a pluribus in Schola non una:& tamen in ejus damnatione Salvator, O

Magister nocler IESUS O iatis

Aperuit os sui in terris mearii; teste Cast

riensi Episcopo, Arnaldi, & Quesnelli post

fugam h Gallia receptore in Hollandia benevolo , & ab his pariter novae Ecclesiae capitibus in Sanctorum relato catalogum . Praeceptorum Ecclesiae, de ieiunio praecipue, transgretares ubique sunt non pauci ;sed ea multorum transgressio non propte ea praecepti abrogatio est. et Neque sola assertio adversarii de Toleto, Bellarmino, Cassiqueetio quasi te ibus

ejusmodi libertatis in Scholis, etiam post Gre

123쪽

ao6 Constitutio UNIGENrrus propugnata a OZ

gotium XIII. mihi fidem facie, dum nulla aut horum istorum verba profert, & nh locum quidem indicat, ubi quaerenda sint. Toletus in Commentario Epistolae ad Rom. docet, tentationem sinh gratia superari non posse; at quod liberum arbitrium sine gratia Dei adjurario non nisi ad peccandum valeat, non snh e alumnia Toleto tribui potest, postquam ea opinio a Gregorio XIII. proscripta est, atque ipse Toletus ab eodem Cregorio in Belgium cum potestate missus,

eam inter Baianos caeteros articulos , curam

vit tum ab ipso Bajo, tum ab aliis omnibus Lovaniensibus Theologis solemniter conisdemnari e nusquam de permissa, vel frequentata post Gregorium XIII., minus etiam de permittenda Baji sententia verbum in

venies .

s Non invenies etiam in Bellarmino, qui lib. s. de gratia, & libero arbitrio cap. s. hanc statuit assertionem : posse hominem Zfide cum auxilio speciali, O etiam e tuo bonum aliquod morale perficere, sinu a tentatio urgeat. Dein, ubi ostendit, posse fieri opus bonum sine fide, pergit ad opera moraliter hona sine gratiae auxilio .,, De secundi, in-M quit, generis operibus habemus testimori nium in libro de perfectione Iustitiae re M ponsione proxima postremae ,, Ubi relata Apostoli, & Augustini sententia Bellar- minus sic inferte ,, Itaque concedit Au- gustinus, in hujusmodi operibus huma-- nis, quae ad salutem non pertinent, auxi- lium gratiae non semper requiri r & ta-- men haec opera bona sunt, cum peccatari non sint, Apostolo tester non peccat st

re nubatis

Ibid. post multa. ,, Adde etiam ulti-- mo, (inquit quod idem Author ( Auri gustinus; in omnibus ferE locis, ubi scri-- bit,nihiI fieri posse boni si ah auxilio grata tiae,addere soleat limitationem, si videli-M eet bona illa opera ad pietatem,&salutem ,, pertineant,, Dein citat authorem Hypognostici lib. s. non procul ab initio dicentem i Esse fatemur liberum arbitrium omniabus hominibus, habens quidem judicium rationis i non per quod sit idoneum , qua ad Deum

pertinent, / Deo aut inchoare, aut certe per-

Aere et sed tantum in operibus vita praesentirtam bonis, quam etiam malis. Bonis dico, qua de bono natura oriuntur . Tum relatis variis bonorum operum

exemplis in Hypognostieo adductis, sic animadvertit Bellarminus . ,, Neque satisfacitri Ariminensis respondens , haec non e stra bona moralia; sed naturalia et nam Ruthor

,, hujus libri haec bona opponit malis, cumis dicit liberum arbitrium posse sinE Deiri gratia velle tam bona , quam mala, quae,, ad vitam praesentem pertinent, de certe se non loquitur de malis naturalibus i ne-- mo enim eligit illa mala i sed de mor1IL,, bus, quae sunt proprio voluntaria . Quod ,, etiam patet ex exemplo, quod idem, M author ponit, nimirum colere idolum, & similia . Loquitur igitur de bonis mois ratibus, qualia sunt ea omnia enumerata, si si debitis circumstantiis vestiantur. S.

si Prosper libro contra collatorem cap. 26. M Natura, inquit, humanae, cuius creator ess,, Deus , etiam pos praevaricationem manet se substantia , manet forma, manet vita, eris sensus edi ratio; cateraque corporis , atques, animi bona , qua etiam malit , oitio que,, non desunt. Sed non in illis veri boni pomis ceptio es, qua mortalem vitam honestare M possunt, et emam conferre non possint. Nota ta illud hon aerii non enim peccata ; sed si solae virtutes vitam nostram honestareis M possunt.

Dein citatis S S. Fulgentio, Gregorio Magno , Damasceno , suam , & communem sententiam stabilit etiam rationibus, diacens : si Si opera facta sine fide, & auxiliori speciali semper essent peccata, id acci-,, deret, vel quia deest illis circumstanti x,, finis, cum propter Deum non fiant ,, vel quia bona opera non habent pros, portionem cum naturae nostrae viribus ;,, vel denique nimis dissicilia sunt ob earis,, nis rebellionem , Daemonisque tyranni-,, dem. At nihil horum dici potest; nania ,, quod attinet ad circumstantiam finis ...is nisi apponatur circumstantia finis mali, M omne opus bonum morale per se rese H tur ad Deum; etiamsi author operis id M non cogitet, vel non intendat.,, Quod autem possit homo suis viribus,, non apponere circumstantiam finis mali, , , imo etiam dirigere opus in finem bos, num secundum rationem, manifestum

is est; nam, si potest suis viribus operariri malum arduum, & naturae contrarium, . M cur non poterit operari bonum lacile , , , congruumque naturae e Si potest, exem-,, pli gratil,suis viribus sinh auxilio gratiae,, projicere omnia bona sua in mare , vel si ipse se occidere , a quo natura abhorret; M cur non poterit paucos nummos largiriis indigenti, vel hominem a praecipitio re-,, vocare ob misericordiam, ad quam pro-- pe natura ipsa compellit e Si potest in-- terroganti falsum de industria responde-M re 3 cur non poterit respondere verum e lactenus Bellarminus , qui sententiam

124쪽

ro8 Pars I. Praeced. s. Prop. Impugnatio iterata. Cap. V. a oo

eamdem pluribus firmati ac Dein multis sequentibus capitibus omnia Κemnitii, M lanchionis, Calvini, Tilmanni, & similium

haereticorum contra nos argumenta clari

sime di sibivit. De Catholico autem vel uno, qui post Constitutionem S. Pii V., & Gregorii XIII. ab ipso Baio , & omnibus Lovanti Theologis tam solemniter receptam , tradere perrexerit doctrinam, ab illis Pontificibus condemnatam , no verbum quidem facit Eminentissimus .

Tertium adversarii mendae tum est de UasqueE . nam etsi is contra Bellarininum, & reliquos passim Theologos cenisseat, nullum opus moraliter bonum fieti posse sine gratia; alienissimus tamen est ab Apostolicae Sedis, & definitionum ejus contemptu , seu damnatorum ab ea dogmatum resuscitatione. Imo definitionibus contra Bajum deferendam non qualemcumque so-Ilim reverentiam , quam & iniquitatis filii subdole simulant; sed obedientiam quo isque deferendam docet, cujus utinam restiagiosum adversarii imitentur exemplum . Sententiam ejus dilucidis ab ipso Authore expressam vocibus exhibeo ex dispuratione Iso. cap. I a. ubi,cum retulisset articulum Baji dis . Liberum arbitrium 8 gratia Dei adjutorio non nis ad peccandum valet, non damnationem articuli impetit, neque proscripto dogmati vindicare nititur libertatem ; sed Pontificiam reveritus definitionem , eam sibi merito velut regulam praefi-

sit . Sic igitur sibi objicit,, Damnant PomM tifices, asserentes simpliciter, nullum si aliud opus possie essicere liberum arbis, trium, nisi peccatum s id autem quamvis

G nos non dicamus, ex nostra tamen opis, nione videtur sequi. Nam, si liberum ar-- bitrium nullum potest opus sine gratiae , , auxilio facere, nihil aliud poterit, nisi H id, quod peccatum est: ad quod respon- deo ( inquit ex nostra sententia id nul

M lo modo sequi; nam nos concessimus G supra disput. sa. opera indifferentia , ,, idque aut horitate NagianEeni, imo &M Hieronymi, qui non minus acriter con- tra Pelagianos defendit gratiae necessita- tem ad singula bona opera; quam exH Augustino confirmavimus: in qua etiam

sententia est authorHypognosticon lib. g.,, & Greg. Mag. homil. a T. in Evang. ut no-- tavimus supra cap. II. Sic autem,licht dios, camus , nullum vitari posse peccatum , H nullumque opus morale ex omni cir-- cum stantia bonum fieri find aliquo auxi- , , Iio gratiae per Christum g non sequitur, Consitutio Theol. propugn. Tom.II. se nostrum liberum arbitrium nihil aliustri possie sine auxilio gratiae, nisi peccatum r, , siquidem multa alia opera etiam interis,, dum faeit sine auxilio gratiae ; nempe ea, ,, quae praesentis vitae commoditatibus de-,, serviunt, ut colere agros, aedificare, aut ,, reficere domos, conciliare amicos, quae, ,, ut diximus cap. II., ex sententia nostra,

si & aut horis Hypognost. , & Gregorii Ma-,, gni indifferentia sunt, & sino auxilio gratata tiae fieri potant; .... ob hoc tamen non ,, videtur necessarium concedere opera in-,, differentia absolute; sed satis est, aut haec,

b, aut bona aliqua arbitrio tribuere sine au-,, xilio gratiae , nh dicamus ita vitiatum i,, mansime post peccatum, ut non nisi ad ,, peccandum valeat r Augustinus vero, de,, Prosperi ut cap. 8. & s. hujus disput. vi-,, dimus, ne omnino videretur extinctum ,, arbitrium post peccatum, dixerunt man-

sime quaedam ad similitudinem legalium

,, mandatorum, & quaedam etiam praesentis,, vitae bona, quae ex se mala non e sint,,

Ita UasqueE . Ubinam hic damnati in Bajodogmatis defensio e Ubi tributa ei probabilitas e Ubi testimonium de usurpata in Seholis libertate sustinendi Baianum articulum post Bullam Gregorii XIII. EQuos adversarius post Toletum , Beblarminum, vasqueZium, addit ceteros non

nominatos, si intelligat Baianae , ae Jansentanae haereseos afflatos fuligine, testes istiusmodi in causa propria suspectos aeque ,

ac praesentem adversarium merito recus mus . Si vero eateros sino nomine testes ac

cipi velit pro Theologis probatae fidei, &doctrinae, indicari illos nobis cupimus , alioqui allegatio caeteroram confusa cael ris hujus aut horis fraudibus, ac mendaciis

jure annumerabitur.

Sed, etsi recentior quispiam, alias pluriae religiosus, Constitutionum veterum non satis conscius , novaturientium forte aliquorum authoritati nimium credulus via

deatur, atque inde alicubi a communi Scholarum, etiam suae, tramite abductus , ut veniam facit E meretur, ita neque ejus quali cunque lapsus, nobis esse debuit exemplum pariter aberrandi: miniis etiam eta poterit imposterum, accedente fulgidissima Constitutionis UNIGENITUS lucet quae si Recentiori illi resplenduimet, neminem credo eo futurum fui' ad obediendum promisptiorem . De eo sic Cardinalis Aguirre in Theologia S. Anselmi Romae edita anno I 6yo. disput. Is o. hct. I s. sub finem. M Uerum alioqui pius ,& eruditus M Scriptor, plurimum deditus doctrinae re

125쪽

aio Constitutio Unica Nirus propugnata a II

si centiorum Lovaniensium , praesertim in spreverit, quomodo absque impudentissimois hae controversia, religionem injicit, & mendacio arrogat sibi commune Theoto eo- si frequentia conscientiae onera contra sen- rum Gallia nomen contra praecipuos Galliae si tentiam aliorum feth communem, etiam Magistros Sorbonicos , censurae utriusquectis piorum, & timentium Deum . Cum au- suffragatores

,, tem ille diem obierit, ut audio, idque in Inter hos plurimi numerantur Episco-,, operibus piis docendi, ac praedicandi ; pi; nam plures quam centum Bullam UNI , , non dubium, quin jam exploratam ha- GENITUS amplectendo , Baii articulos ais beat veram in hae parte sententiam. At Quesnello resuscitatos condemnarunt, at-- nonnullis, qui e 1m hodie sequuntur, for- que ipse Eminenti isimus Noaillius gradus,, lassis timori esse potest, ne strictioribus academicos in Sorbona suscipiens censura si justo opinionibus, & nulla condescentio- adversus duo Arnaldi dogmata subscripsit, si ne erga fragiles atque infirmos facta , quorum primum censuit blasphemum, imis Pharitaleam severitatem , ac ingenium pium,haereticum, de negata Petro tentato grata induant a Christo Domino reprehensum, tia, AP qua n hil poterat. Eadem tamen ,, uel subeant notam illam a Tertulliano Arnaldi doctrina certissime continetur pro-- inustam quibusdam novatoribus e Firmos positionibus Queinelli nona, & I r. sequenis gravant et in mos capiunt: medio1 cunia tibus, quarum proscriptione omnino odi liata serupuIo dimittunt. bertatem Scholarum eravi 8 dolent Theologi ; si fides adversario est Theologorum Gaia CAPUT VI. liae nomine scribenti.Eminenti simum autem

Doctorem Sorbonicum e numero Theola-Pra tensi Gallia Theologi comparati cum gorum Galliae, & Cordat: morum quorunque nuntiatoribus Episcoporum Luciu- virorum excludere , gravis contumelia est; nensis, em Rupellensis. longe tamen gravior,si inter illos ab adversario comprehendatur , utpote tunc manii a Nno post editam Constitutionem festissime adscriptus perfidorum .& mini LAE UNIGENITUS prodiit libellus me catholicorum turbae, qui postquam priad,hoe titulo: Ad Eminenti um, mum Arnaldi articulum scripto exocrati S. R. E. Cardinalem , O Reverendissimum in sunt veluti blasphemum, impium, haeretieum, Christo Patrem Archiepiscopum Parisiensem D. nune in pluribus Que melli propositionibus Ludovicum de Noailles supplicatio, o denun- approbent quali Doetrinam Augustini, paciliatio plurimorum Parisiensis Civitatis Me- S eooeordia Rerni simul, & Ecclesia nee .

tropolitanae Eeelesia Canonicorum, Urbicorum ritim, vel saltem necessario permittendam . Parochorum, Superiorum Regularium, , S. a Prosequenda nunc mihi est utrius

Facultatis Parissensit Theologorum. Aliqui que Scriptoris comparatio: qui, si unu et in dignoscenda scribentium methodo, seu idemque sit, quod apparet verisimillimum styli discretione utcunque versati, eiusdem (certe earumdem est cum Que cito par salivae esse arbitrantur, sive ejusdem autho- tium quomodo non appellabimus strenuum ris supplicationem illam , & varias Theologo- Sycophantam , qui doctrinam candem Barum Gallia observationes in Constitutionem janam, modo ut errorem intolerabilem de S. D. M. CLEMENTIS Pape XL, qua incipit nuntiet in duobus Quesnello adversantibus UNGENITUS. Eadem mihi, ut verum Episcopis, modo in Quesnello approbans fatear, incidit de aut hore utriusque opuia ait,liberam omnibus relinquendam esse eius euli cogitatio . Sed & oboritur dubium, tradendae potestatem, utpote paci, ct conari revera Gallus sit, tum quod libelli quot- cordia Regni, ct Ecclesia necessariam equot videre mihi licuit scriptos contraCon- In supplicatione, ci denuntiatione Paristitutionem, & constat a Gallis scriptoribus sensem finiistitem statim sic alloquitur ieditos , linguam praeferant nationis , tum H Eminentissime Cardinalis , ac Reveren- quod posterioris opusculi author scribens si dissime in Christo Pater,iam multis, tam- communi Gallorum nomine Theologus vi- que praeclaris indefessam vigilantiam Uederi voluerit inter suos minime vulgaris; M stram, &constantissimum in repellendis quomodo igitur ignorare potuisset cele- ,, erroribus helum experimentis iam abrem Parisiensis Academiae adversiis Baja- quindecim annis perspeximus, ut dubinos articulos censuram , & dein alteram si tare nobis minime liceat. Eminentiam adversus Arnal dicos e Si autem sciverit, D Vestram sparsis nuper in hae regia urbe

contemnere non poterat tantae authoritatis M tractatibus dogmaticis , seu Mandatis

in Gallia judicium. Si vero etiam sciens M D. D. Reverendissimorum Episcoporum

126쪽

aia Pars I. Praeced. S. Prop. Impugnatio iterata. Cap. VI. a Ig

,, Lucionensis, Rupellensis, ac Uapincen- sis, fuit se vehementissime commotam,, Inter prima autem denuntiationis capita est: se Propositio et T. Michaelis Baji, Ube-,, rum arbitrium sita gratia Dei adjutorio,, non nic ad peccandum vitet, in Lucione n-,, si mandato renovata . Quam propositio-,, nem olim Pius V., Gregorius XIII., Uris banus Octavus in Michaele Bajo damna-M runt, eandem mandati Lucionensis , &ta Rupellensis scriptor tueri non erubescit, M spreta Romanorum Pontificum authori-,, tale, atque adeo (ut ad praefationem red-,, eam Plebs Christiana decipitur, dam-M nati pridem ab Ecclesia errores instau-M rantur .... Romanae Sedis, quae unitatis,, Catholicae centrum est, reverentia conis culcatur. ( Et paulo supra Has Romani,, Pontificis contumelias dissimulare , nec , , possiamus nec debemus ( rursus supra )M Quod enim & nobis , & Ecelesiae pericu-

, , tum non debemus metuere, quando,, nonnulli Episcopi, & Ecclesiasticae com-- munionis, & loci sui immemores ,, nec Romanae Sed is Primatum reveren-M tes . . . . Apostolicae Sedis judicia refor-

si mandi ius ilbi vindicant e,, Ita, si Suppliaeationi , O Denuntiationi creditur, plurimi Parisiensis Cloitatis Metropolitana Ecclesia Canonici, Urbici Paroebi, Superiores regulares , , Saerae Faevitatis Parisiensis Theologi .s Contra hos defendunt se Lucionensis , & Rupellensis Episcopi in responsione anni iii . pag. 2 . & seq. ostendendo, quod libero arbitrio sine gratia nou negentur opera indifferentia, non opera naturalia moraliter bona; sed tantum conducentia ad iustitiam, & salutem . Tum Pag. yi. Lectorem monent de hoc Ian seni-ctarum strata gemate , quod videntes Que stellum de tot erroribus convictum, quos nec ipse, nee symmystae ejus defendere rationibus valeant, ad clamores, & calum

nias convertantur.

Explosis itaque istis Canonicorum, Par chorum, Superiorum regularium, O Theolog rum Parisiensium Iarvis , obscurum hominem tot sibi mendaciter titulos arrogantem, sic adoriuntur, pag.3 r. ,, voluit est en-,, tibus suis Iansentanis e praecipua arcota dejectis, fugamque capessentibus suppe-,, tias ferre, & inermis quidem; sed cla-

, , mosus nova bella, unde minimh expecta- M veramus, intentat; at bella ludicra, ut G quae praeter coniectas temere calumniasis nihil serio moliuntur Quis cnim H Persuadeat, denuntiatorem serio defensi dere liberi arbitrii vires, tanquam ad alio ittitio Theol. propugn. Tom. V.,, qua virtutis opera, ad quorumdam prae-,, ceptorum fugam , ad aliquarum tent

ri tionum victoriam suffcientes sine gratia, si qui eas in Quesnelli ad novum Testa-,, ment um Resexionibus tanto a se in pretio,, habitis, ubique negari, rejici, impugna-,, ri conspicit, ut spiritus Sancti oraculisis repugnantes Nempe ex Lucae 8 .vers. s. si ita Quesnellus colligiti Peccator non es,, liber , nisi ad malum Ad gratia libera-,, toris . Ex Matth. 2 o. vers. Voluntar,

, , quam gratia non pravenit , nihil habet lu-,, minis , nisi ad aberrandum . ardoris , ni

,, ad se praecipitandum vi virium, nis adses, vulnerandum et es capax omnis mali, O,, incapax ad omne bonum . Ex I. Theni. a.

,, ver t. 28. Sine gratia nihil amare possumus,,, nisi ad nostram condemnationem . Ex Epiri stola ad Rom. I. vers. I s. Omnis cognitio,, Dei, etiam naturalis, etiam in philosophisse Ethnicis, non potes venire, nis a Deoi di,, μὰ gratia non producit , nise praesumptios, nem, vanitatem, O oppositionem ad ipsum H Deum, loco affectuum adorationis, gratituis,, dinis, O amoris . Ex ae . II vers. s. Solata gratia Christi reddit hominem aptum ad

, , Sacri tum sidet: sive hoe nihil, ni impu-,, ritas; nihil, nisi indignitas: Ex Ioan. s.

,, vers. as. Non sunt, nisi duo amore , unde,, volitiones, O actiones omnes nostrae mari suntur ; amor Dei, qui omnia agit pro-,, pter Deum , di quem Deus remuneratur , ,, adeoque est ex gratia , O amor, quo nos, , ipsos, ac mundum diligimus, qui quod adis Deum referendum es , non reseri , ct pro-H pter hoc ipsum A malus . si Hae propositiones sunt inter nuper-,, rime damnatas 38. 3y. o. I. a. M.ta Plutes aliae illic sequuntur eodem perti-- nentes et has viderat pridem in Decuma-

si ter caeteras adamatas adeo Resexiones,,, animis omnium , ut Spiritus Sanetiun-,, ctione plenas imprimi volui Cet ; in his,, Baianum articulum a T. Liberum arbia,, trium sine gratia Dei adjutorio non nisi ad se peccandum valet, tam clare, tam diserte, i, tot diversis phrasibus traditum, obtru-- sum , inculcatum , agnoscere se dissimu-,, lat. Relatae Quesnelii propositiones pro-- cul dubio inter eas sunt, de quibus ipsi se amici eius in officiosa ad illum epistolata si confidenter questi sunt, veritates quas si dam ( Bajanas, & Iansentanas nimis'e-,, quenter, O sudiosa quasi affectatione in-,, geri. Sed Denuntiator noster, larvatus,, Reflexionum patronus , in hac meridiana ,, luce coecutire vult, ut videns non videato et si in

127쪽

uid Constitutio UNIGENirus propugnata a Is

is in Quesnello passim obvia, quae apud

se nos, ubi nulla eorum sunt vestigia, fru-- stra lucernis per devia, ct invia oberrans,, quaeritat . , Ita Lucionensis, & Rupet

tensis Episcopi.

ntim Variartim author est , si idem qui Sapplicationis , ct Denuntiationia si An non vertumno mutabilior, qui prius contra duos Quesnello contrarios, & Sedi Ap stolicae obedientes Episcopos, denuntiatorem agens , seu calumniatorem , iis velut enorme assingit flagitium , resuscitationem articuli et . in Baio pridem a tribus Pontificibus damnati , Liberum arbitritim gratia Dei is dititorio nonnisi d peccandam via trae de in hiennio post in variis DUroationi htis nomine Neologorum G Alia editis, ultra Propositionem O. , & duodecim sequentes , etiam g8. 3 o. o. & i. , in quibus eadem Baiana et . clarissimo continetur, vult a

CLEMENTE XI. permitti Scholis, ut plena gaudeant libertate e atque istud esse ait judicium, istud votum Theotigorum Galliae,

di cordaris morum quorumque virorum, vel

ut unich nec saritim ad Regni non solum a sed etiam ad Ecce ae pacem, S concordi im ;dum tamen ipsissima doe rina est, contra . quam tam pathetice declamat, duos denuntians Anti - Iansentanos Antistites . Miratur illorum temeritatem , & impudentiam, sue, ut erga Reverendissimos mi nus irreverens videatur, mirari se ait, acriptoria ineptissimi audaciam , qui ab illis ad Mandati Episcopalis eompositionem adhibitus, inserere, ac tueri propositionem, quam olim Pius H, Gregoritis XIII., Urbantis VIII. in Michaeli Baio damniaverant, non erubescat, spreta Romanortim Ponti etim aiat loritate. Ita Romunae sedis , qtiae tinitatis eatholicae centrum eia , reverentia concutiatur . Inde

prosequitur hypocrita et Ruod nobis, O Helisae pericvisim non debemas metuere , quan

nioniae, O uti Di immemoreI .... nec Romanae Sediae Primattim revierentes so-

sol a Sediae iudicia res mandi iti sibi Gad

eant 3 Has Romani Ponti is eontumelias dis tilare nec possumus, nee debemus . Quanta huius Scriptoris religio,quanta pietas,quam ardens Authoritatis Pontificiae defendendae studium t Sed tune solum hypocrita religiosus, & devotu his est quando accusandi per calumniam veniunt Anti - Quesnelliani Antissites, quos cane peius, & angue odit.

At in Questello idem jam non fictilium a

sed verum facinus, non se stim dissimulari oportuit ; sed etiam ut iteretur, quoties ipsi, aut eius Sectatoribus placuerit, a Ponti fiee permittendum est. Quesnello licuit, vel liuere debuit propositionem, quam olim Pitis V. , Gγegorius XIII., Urbisnus MDI. in

Miehae e Baso damnavierant, spreta Romanorum Pongi cum authoritate reducere: &,

ut gloriosior foret de Constitutionibus

Apostolieis triumphus , inserta ea est Compendio moralis Euangelieae, quo nomine insigniti Quesnellus voluit morales suas in no vitim Tes menitim Observiationes.s Quisquis enim Theologiae nrin penitus ignarus es, imo quisquis rationis utcunque compos, considera propositionem et r. a tribus olim Pontificibus in B lici damnatam Liberum arbitrium flo8 a citia Dei Hutorio non nise ad peccandum vIlet, de eam confer eum hac go. Quesnelli , ne ae alia nihil amare possismus , ni ad nonram

eondemnationem: Sive cum hac go. Volumias, quam gratia non praevenit, nihiI halet siminis , his ad aberrandum et ardori .ni adsepraecipitandum i viritim , nise a se utisne andum e est eupax omnis mati , ct inevax ad omne honum. Quae utraque propositio quoad sensum , ut patet, nullo discrimine separatur a vigesima septi in a Baii, nisi quod haec

mitior sit, utraque Queinelli durior, & Baianam superet perversitate. Baiana enim solam peccati cujuscumque maculam conjicit in actiones omnes gratia destitutas rQuesnelliana go. delictum exprimit, quod condemnationem mereatur. Baiana simpliciter asserit liberum arbitrium fine gratia nonnis ad peccandum viati ei Que elliana id multiplici figura, & repetitione ingerit, in-

farcit , neque eontenta apparet quacumque nova et non enim de quolibet justo veniale

quidpiam levissimum committenti dicitur , quod se praecipitet. Has tamen propostiones geminas, uti& 38. & i. illis similem, & a Baiana prorsus inseparabilem donare oportet pleniqima libertate, non solum post trium pontificum Constitutiones veteres vi sed etiam post recentissimam Clementinam, exigentibus eam libertatem Theo vis Galliae , & viris quibusque cordatissimis, utpote Amme necessariam ad foviendam in Regno, O feeIesia pa-eem , ct concordiam . Mirabilis , ut aliarum rerum, ita fidei, & religionis pen/s istiu modi genus hominum vicissitudo, aut sinu latio est l6 Inter Gallia Tleoloeos, & viros quosque cordati mos proculdubio sunt veneratabiles isti superius relati Pis i ensis civit istis Metropolitanae Vel ae Cononie , U-hiei Pa schi, Superiores regulares, O S. Faetitia is Parisien-

128쪽

riti Pars LPraeced. S . Prop. Impugnatio iterata. Cap. VI. et ig

risiensi, Theologi . At quomodo viri illi tam Regni, ct Ecclesia Pacie Contraria vero magni, tam sapientes Supplicationis, O De- eidem doctrinae Sura iratio , ct de vitationuatiationis suae tam cito obliti sunt e In iisdem nuper Quesnelli sectatoribus ad aliae Eminentissimo Parisiensium Archiepi- spergendain Episcopis eatholicis infamiam seopo non nisi a biennio querebantur do visa fuerat non minus neces aria. An non Episeopis Lucionensi , & Rupellensi , quasi istud est habere pondus,e pondus; mensuram, esseni Ecclesia ea Communionis , O loci sui ct mensuram, quod adeo Spiritus Sanctus,

immemor es nec Romane Sedis Prima- & ipsa naturae ratio detestatur e Sic in rebustum reterentes . Folica Sedit judicia sacratissimis luditur ab iis, quibus fixa ani- res mandijussibi vindicaverint, dum Pro- mo est novae sectae defensio, & omnium ipsi positionem , quam olim Pius m, Gregorius adversantium pernicies. XIII., Urbanus VIII. in Michaeli Bajo dam Libertatem, quam praetensi Galliae Themnaverant, tueri non erubuerunt, spreta Roma- logi contra Constitutionem UNic Nirus, &no tim Pontificum authoritate. Tunc scili- trium Superiorum Pontificum, paci Regni,cte et illis Metropolitana Ecclesia Parisiensis Ecclesia necessariam praedicant, pride tria Canonicis, Urbicis Parochis, Superioribus re- Que ellus ad caeteras omnium Pontificumgolariatis , O Sacrae Facultatis Pari ensis Sanctiones extendit, declaravitque esse Ee- Theologis dubitare minime licuit, quin elesiae suae propriam in Epistola Gallice edi- Eminentissimus Archiepiscopus pro sua in- ta Abbatis ad quemdam Romanae Curiae Prae- defessa vigilantia,Oconstantissimo in repellen- latum . Pag. I S. Habemus hoc nos singulare

is erroribus tela vehementissime commotus prae aliis, quo nobis bene est, O semper ut

fuerit praetenta illo duorum Antistitum tam mur, quod simul in possessione eandemsempercto . Has Romani Ponti cis , imo Romano- tenendi viam, quidquid opponant censores rum Pontificum contumelias dissimulare (iu- Romani, , quodcunque Deeretum ab hoc qui unt nec possumus, nec debemus, in duo- tribunali emanaverit. Pag. 3 o. Romani ma-bu s Episcopis; sed possumus , & debemus jore polient ingenio, quam ut credant nos ter- in Quesnelio : quod prioribus crimini ver- reri sententia lata excommunicationis Ponti titur, in Quesnello est non solum innoxium, ei reservata. Pag. s. Quando Romanorum atque laudabile ; sed etiam necessarium Re- Pontificum fulmina justa sunt, quando non ap-gni, , Ecclesiae paci. Si igitur Supplicationii, paret mixta passio , quando veritati nuuat O Denuntiationis idem qui variarum Obser- nus praejudicant, quando nihil damnant ni vationum Mathor sit, convincitur perfidus, errores, ct quando in forma legitima illas& partes in contrarias versatilis religionis, damnant, laudamus, ct approbamus sente si ilis certo causidicorum generi nequissi- tiam, quamoiae tribunat agnoscere non posmmo, qui parati sustinere quidlibet, partibus mus Et utpote exempti ab omni iure Ponti- facile patrocinantur oppositis, prout affe- ficio. Simile quid dicere Quesnellus pote-ctvis odii, vel amoris, vel spes lucri quan- rat de cujuscunque academiae extraneae ;tumlibet injusti, repugnante quantumcun- imo de cujuscumque Magistratus Laici, qtae veritate, stimulaverit. etiam rustici, etiam Turciei, & infidelis

et Si autem opuscula diversorum sunt, sententia justa , licet tribunalis minime

non minus perspicuum est, authorem utrun- competentis .

que Quesnelli asseclam esse, atque ad eun- 8 Forsitan ea novae EecIesiae libertat dem diversis semitis contendere terminum, surculus quidam libertatis est, a Lutheto de

quibus applicati posset illud Gregorii IX. Calvino sibi & suis assertae sequacibus .

in Constitutione contra sui temporis haere- Quidquid vero sit de apparenti quorum-ticos, quod facies quidem habeant diMersas, dam novorum dogmatum rigore, non so- sed caudas ad invicem colligatas, quia H -- ltim Pontificiarum legum obedientia suam

nitate eonvenitivi in idipsum . Et sane quis Quesnellus Ecclesiam liberati sed non addubitet, quin fictitii iidem sint illi plurimi modum dii licitis est, ut potestatem cuilibet Parisiensi, Goliatis Metropolitanae Ecclesia faciat dispensandi se in Ecclesiae univer-Canonici, Urbici Parochi,Superiores regulares, sae , ipsiusque Dei praeceptis gravissimis . O S. Factiliati, Parisiensis Theologi, qui in Prop. I. Homo obsui conservationem potesse priore opere Suppliees denuntiatores agunt, dissipensare ab ea lege, quam Detiae condidit in posteriori illimitato Theologi Gallia appel- propter ipsius utilitatem ; ut conditae sunt le-lantur, ac viri quique in Galliis cordatissimi: ges omnes . Quid opus tot praeceptis , &qui in priore denuntiant Archiepiscopo legibus, aut quem fidelium adstringunt, si Parisiensi doctrinam , quam in posteriore juxta Prop. 68. Dei bonitas abbrevitavit viam iudicant retinendam , utpote necessariam salutis, claudendo totum inflis, O precibur e

129쪽

a18 Constitutio UNIGENI rus propugnata 2IO

Sic libertati maximae , de licentiae exitiali

aperitur porta latissima. Talem libertatem cognovit; Sed mini-m h probavit Apostolus ad Rom. 6. Cum,

inquit, servi essetis peccati, liberi fuistis ju-

sitia : Et Iob. tr. in vianus insuperbiam erigitur , , tamquam pullum onagri se liberum natum putat. Quemadmodum Lutherus in cap. a. Epis. ad Galat. Nihil mihi eum lege. Quare e quia habeo libertatem. Et libro de libertate Christiana: mihi opere,nulla lege

homini Chrsiano opus est, cum persidem sit

liber ab omni lege. Catholicis vero sufficiat libertas, debitum obedientiae non excludens , libertas meritis Christi comparata , qua a servitute peccati, & daemonis liberamur : Sed ut jubente Christo tenetur Petrus fratres suos confirmare, pascere agnos,& oves ; nonne eadem Christi dispositione tenentur agni cum ovibus sequi vocem , &ductum Pastoris e Libertatem noxiam quaesiverat sibi ovis Evangelica errabunda, &peritura . nisi ab hae ipsam damnosissima libertate felicior servitus liberasset. Recedens a Patre filius Prodigus, libertatem sibi pariter vindicaverat ; sed quam malo suo

expertus nimium infaustam, salubriore consilio didicit cum humili obsequio , & digna

filio obedientia commutandam. Utinam tam salutaris poenitentia, & sapientia coelc-s is ad communem Cliristianorum omnium Patrem, & Pastorem deducat tot hodie filios prodigos, tot oves non suo solum exitio errantes; sed plurimas exemplo perni-eiosissimo in eumdem secum trahentes interitum ly Damnatis ab Innocentio X. quinque Iansenti Propositionibus, circa quas praecipua, ut ipse Pontifex testatur, orta fuerat, praesertim in Galliis controversia, non

pelthre Episeopi Galliae libertatem, eas, vel earum aliquas in scholis tradendi pro libi- tu ; multo minus eam potestatem jure sibi debitam arbitrabantur; sed, inquiebant in Epistola ad eundem data Pontificem anno 1 53 3. mense Iulio, Iudicia pro favetenda r gula Hei a Summis Pont cibus lata super Episcoporum consultatione s e suam in actis

Relationis sententiam pomant , e omittant Divina aegis, ae summa per universiam Ecclesiam authoritate niti, cui Christiani omnes ex o se imui quoque mentis obsequium praestare tenentur, Ea nos quoque sententia, ac side

imbuti Sc. Sed non ea imbutus sententia, ac fido Quesnetius est, se , suosque ab omni Sedis Apostolicae obedientia absolvens, ut declarat loco superius citato; se Romanorum Pontificum tribunal agnoscere non posse, etiam quando nihil damnant nisi errores , O informa legitima illos damnant: Subintelligo quoque juxta quotidianam, quam perspicimus , & tota luget Ecclesia, praxim Que nelli, atque ei adhaerentium, etsi judicia pro sancienda regula sidet a Summis Ponti ibu, lata fuerint super viscoporum consultatione, ut latum est judicium circa doctrinam a CLEMENTE XI. condemnatam . Vociferari nihilominus pergit Quesnellus, & audiri iterum vult siuerimoniam suam, ac

Protesationem.

CAPUT VII.

.erimonia, ac Protestatio stumne lana plena doli,emendacii convincitur.

et Aragraphus ejus sextus qui es de libertate e gratia pagois. contra a Documentum Pastorale quadraginista Episcoporum Galliae , & Constitutionem

UNicraei rus ita queritur , ct protesatur et

M Quod S. Augustinus, & ejus discipuliri centies inculcarunt, hominem non est

si liberum ad bonum sine gratia Christi, de,, fundatur in Servatoris sententia, Si vos,, silius liberaverit, tunc vere liberi eritis , ,, asserui non alio sensu, quam ipsius Chri-,, sti, Pauli Apostoli, & SS. Patrum . Unde,, non sequitur, quod aliqui ex verbis,, meis deducere perperam conantur, ho-,, minem, quem Christus nondum libera- M verit, peccare, ac determinatum esse neri cessario ad peccandum, neqtie ad aliud si ipsi libertatem suppetere . Semper in li-,, bero positum habet arbitrio, ut se vel ad ,, bonum, si voluerit, conferat, vel ad ma- , , lum. Quoties malum amplectitur, ele-H ctioni ipsius tribuendum es t ipse solus se ad illud se determinat propria, & corru-,, pta voluntate ; bonum autem eligeret, si,, vellet et Sed ad volendum , & perficien-,, dum, gratia Dei nece Caria est; praepa-M ratur voluntas a Domino . Haec fides Au-

si gustini est, & EccIesiae . ,, Pag. rso. Postquam citavit Christi verba Ioann. 8. Amen Amen dico vobis, quia omnis, qui facit peccatum ervus efI peccati . . . .

Si ergo vos Aius liberavieri , ver/ liberi erratis,hanc subnectit considerationem. , , Nihil ,, clarius, nihil majori solatio est humili-,, bus, qui se ipsos, &, quales sibi relicti M sint, cognoscunt i qui pleni spe chri-

stiana totum expectant a meritis, & gra-- tia Servatoris. Videntur tamen verita-,, tos istae Denuntiatoribus, de collectoribu S

130쪽

2ao Pars I. Praecec s. Prop. Impugnatio iterata. Cap. VII. a ar

is bus Propositionum apparuisse, velut caeis teris perniciosiores, & unde initium duo cere debuerit Observationum impugna-,, tio. Primo enim loco posuere et fiuid,, aliud remanet avima, qua Deum atque

se ipsiui gratiam amisit, ni speccatum, Opee,, cati consecutiones, superba paupertas, o

si segnis indigentia; hoe est generatis imp

,, tentia ad laborem, ad orationem,mad om-- ne opus bonum e Huic junxere trigesimam M octavam,Peccator non est liber,nisi ad ma-,, tum, setia gratia liberatoris . Addideram, is ipsasola eum liberum facit, rumpendo vin- cula, quibus se propria constrinxerat vo-M Iuntate. Non quaero cur illud omise-,, rint; quia evidens est, eos noluisse, ut M appareret, agere me solum de servituteis voluntaria, in qua non sunt hominis aliab, vincula, quam sua peccata, & habitus, , , quos suis cupiditatibus contraxit: deni-- que voluntas peccato subdita, atquOM corrupta. Persuadere proinde volu M runt, in ea me esse sententia, quod homo,, per peccatum amiserit faciendi boni, &,, vitandi mali potestatem naturalem, & Ii-- bero essentialem arbitrio, quam contra

H eos sustineo remansisse homini post Adae , lapsum , & semper subsistere, neque de-

M pendere a gratia, quemadmodum I mota explicatum est; de quidem in primi Docu-M menti mei Monito, ipsos denuntiavi Ee-M clesiae, tamquam liberi arbitrii destiu-- istores . Denique voluerunt illudere le- etori, & impedire, ne videret,bonum, ad is quod nos Salvatoris gratia reddi liberos M assero, non esse aliud , quam ad aeternam is utile beatitudinem, unde propria homo,, excidit voluntate factus liber justitiae, M servus peccati, ac daemonis, sicut tertiari post linea exponebam,, a Ita Quesnellus, ubique tam subdo- Ius in occultandis suis , ubi damnatus est, sententiis, quam fuerat antea in divulgandis temerarius . Has Scripturarum oraculis,

Traditioni Patrum, etiam Augustini, conistrariax demonstravi, ubi singulas a trigesima octava usque ad gr. examine discussi ac

curatissimo .

Testatur nune Quesnet Ius, se non alio eas sustinuisse sensu , quam Christi, quam Pauli Apostoli, & Sanctissimorum Patrum . Quod etsi de manifestae eonvicerim falsitate ; minime tamen miror, Quesnello magnifich jactari. Quis enim ridiculus adeo

disputator est, quantumvis haereticus, ut sive Scripturarum, sive Patrum citans. testimonia, alio 1 se sensu accipi fateatur, quam

a Divino Spiritu dictata , aut a Patribus ad

quos provocat, nobis tradita fuerint. Ipse Diabolus Christum tentans adducta e PsaI-mis sententia, etsi stolido mentiretur, persuadere tamen in dubie Salvatori voluit: non verba solum Saeri codicis esse; sed etiam sensum, quod si se deorsum mitteret,

non laederetur Scriptum es enim,quia Angelis suis mandavit de re, n manibus tollent te,nὰ forte ossendat ad lapidem pedem tuum. Matth. . Quesnellus contra o. Episcopos, atque ipsum Pontificem perfido protestans , asserit, non sequi ex sua sententia hominem, antequam eum Christus a Pe cato liberaverit, determinari ad peccatum necessario, solamque ei superesse eligendi inter crimina libertatem; tenemus enim manifestam Quesuelli Sententiam , quam ipsis ejus verbis continet haec 38. Peccator

non est liber nisi ad malum sin/ gratia liberatoris . Neque Quesnellus elabitur, dicendo, se non omnem ante justificationem negasse liberatoris gratiam , qua peccator quidpiam non mali , imo & boni agere possit, si velit; nam clarior est Propositio a S., quam ut cavillationibus obduci se facile

patiatur: Prima gratia , quam Deus concedit peccatori, est peccatorum rem M. Peccator itaque salthm qui non convertitur, ominni privatur gratiae auxilio; hoc auterio quamdiu caruerit, non es liber, nisi ad ma-ιum , juxta citatum articulum 3 8. Quo igitur modo, quibus mediis, aut viribus, cujus ope expedire se poterit necessitate peccandi Nam Proposis s. Volanis

taI, quam gratia Non prevenit, nihiI habet luminis, nisi ad aberrandum ; ardoris, nisi ad se praecipitandum ; virium,nisi a e vulneranis dum et es capax omnis mali, ct incapax ad omne bonum . do. Stia gratia nihil amare possumus,nis ad nostram condemnationem . Iuxta quae novae theologiae placita peccator,antequam obtigerit prima gratia, quae est peccatorum remissio, nihil habet obium, nisi ad peccandum . Quis hic aliud intelligat,

quam peccatorem, qui non convertitur,

nullum possc opus elicere quod a delicti

macula linmune sit, nullum moraliter bonum, nullum indifferens e Mendacium patentissimum est, quod homo juxta Quesnelli sententiam semper in libero positum habeat arbitrio,. ut ad malum conferat, vel ad bonum, qui prorsus ad omne bonum inea-

pax est, nihil ad hoc necessarii simiais habens, nihil virium. Per Propositionem qq.

Non sunt nisi duo amores, unde volitiones, O actiones omner no Ira nascuntur; amor Dei, qui omnia agit propter Deum, quemque Deurremuneratur; O amor, quo Ros ipsos, ac mundum