장음표시 사용
91쪽
r a Constitutio UNIGENI rus propugnata I g
ea uerit, vitio non caret, quoties intuitu ILret aeternae Beatitudinir operatur .
In his omnibus actibus non reperitur bis rei tum Mei, elicitae ex Dei amore , qui omnia agit propter Deum , quemque Deus remuisneratur , sin E quo, iuxta Que iselli Prop. . Volitiones, ct actiones omnes nostrae mala sunt, sive ut e nunciat Propositio praesens gr. Nihil es , nisi impuritas , nihi , nisi indignitas ejuxta hane timor gehenna non es supernaturais it i & attritio, quae gehenna, O stoenarum metu concipitur sine dilectione benetiolentia Dei propter se non est bonus motus , O supernat ratis et qui sunt articuli I ., & I s. eodem
Alexandri VIII. Diplomate proscripti. Sed hujus Decreti apud Quesnellum nulla est authoritas, quin & propter illud ipsius Pontificis memoria in nova Ecclesia est abominabilis i Catholicis vero Theologis vel prompterea in benedictione est , quod illam triginta capitum hydram e Jansentani colubri cineribus in Belgii, & Galliae exitium rediis
vivam , Vaticani fulmine prostrarit, excu seritque , nunquam apud Catholicos renascituram vis Nondum finis impiis h praesenti
Que melli dogmate se protrudentibus consectariis: Bajanus articulus 38. erat peccator paenitens mon vivificatur miniserio Sacerdotis
absisentis ; sed a sola Deo , qui paenitentiam funerent, O inspirans viviscat eum, O res citariminiaerio autem Sacerdotis solus reatur tollitur . Requiritur nempe in Baji, &Que elli systemate ad sacerdotalem absolutionem praevia in poenitente dispositio , in bonis fidei, & poenitentiae, non qualibu cunque actibus consistens; sed, elim nihil, si impuritas si nihil, nisi indignitas sit in humanis actibus absque sacrificio ei, & quidem natae ex amore Dei, ut omnia agit propter Deum, quemque Deus remuneratur,apparet evidens,
exigere Quesnellum dispositionem justifieantem , antequam effectum obtineat absolutio; quo supposito nunquam illa remittit peccatum , nisi antea poenitentis actibus
condonatum: nunquam Peccatores Deo re-eonciliat i sed justificatis iteratam solummodo absolutionem non necessariam impendit. Unde desineret, & Sacramentum istud esse humano generi necessarium, quasi altera post naufragium tabular quod institutioni Christi, & Tridentinae Synodi declarationi minime consonare , universa hodi Orthodoxorum agnoscit Ecclesia . Alias neque Sacerdos unquam proprie posset retinere peccata, neque desineret poenitens semper esse coram Deo justificatus, sive Sa-eerdos serio, sive joco absolveret et quae omnia definitionibus Tridentini sese. I
cap. i. a. 3. S. 6., & Can. I. a. s. s. , & Id. minime conveniunt.
Non tamen existimo , haec a me collecta ex novo dogmate consectaria , quantumvis fidei nostrae, & doctrinae sanae adversantia, novis Theologis displicere ; cum & pro sui perspicacitate ingenii satis videant necessariam eorum cum suis principiis conventionem , & praecipui novae Ecclesae fundatores ea statuerint inter prima reformationis capita . Sie Claudius Segnenot ejusdem curria
Quesnello instituti, & fidei, libro de virgiis
nitate pag. ita. I 26. Iag. : Attritio, inquit,no incit; sed contritio ex perfecta charitate absolute necessaria es ad recipiendum Sacra
Pag. Ias. II o. r AbsolutioniblI es aliud, quam declaratio peccati remis. Sorbona vero anno io 38. prima Iunii,& rursus prima Iulii de duobus his articulis ita censuiti m propositionessunt quietis an
marum perturbativae ; communi, ct omnino tutapraxi Ecclesia contraria: imminuunt e casiam Sacramenti Poenitentia , ct in per temerariae sunt, ct erroneae . Authorein carcer
Regius, B ille vulgo, compescuit , quo tempore Ioannes Vergerius Abbas Sancyranus totius novae reformationis fons, &oraculum , comprehensus est, atque ad carcerem Parisiis vicinum prope Uincennensem silvam delatus est . Illustrissimus Dominus Sebastianus Episcopus Lingonensis , ejus aliquando fautor, dein novitatum horrore perculsus , ad ver sus eum testis irrefragabilis, haec se ab ipso audivisse commemorat , in declaratione scripto tradita Supremo Galliae Cancellario
anno 1636. die II. Iunii: Sacramentum Paenitentiae non delere pereata e sumptionem Eucharisia plus valere ad delenda peccata , Odsonendum hominem ad beatam mortem squam confessonem et ideo magis expedire peste infectis, aliisque moribundis admini are S eramentum Eucharima , quam Paenitentiae verba absolutionis non operari peccatorum remi onem, sed declarare tantum . Contritio
nem ad Sacramentum Paenitentia omnino ne
cessariam Use, ut peccata remittantur et verba Concilii Tridentini explieanda esse de contritione , ut a quibustam Lovaniensis Academiae Doctoribus explicantur; aut dicendum quod Concilium in hoc articulo erraverit: Non
posse baberi Hem ejusdem Coneilii desinitionibus ; quia celebratum non fuerit juxta nommam Conciliorum veterum e & aliquanto supra : concilium Tridentinum non fuisse verum
92쪽
i Pars I. Propos. XLII. Cap. II. I S
Concilium, utpote cuIus definitiones circa Sacramentum Poenitentiae,& alias materias, novis dogmatibus aperto nimium adve antur . In quam tandem labyrinthum novitatum Quesnelliani dogmatis filo deducimur is Redeamus ad caput controversiae, Sacri cium ei, / quo reibit, ni impuritat; nihil, ni indignitas. Novitatis huius originem deducere possem 1 Luthero in Gen.
cap. g. Κemnitio examine Tridentinae sessionis f. canonis r. , & T. , Melanchione tria Epist. ad Romanos cap. I ., Calvino lib. s. Institutionis capite I . , Cham iero lib. q.
Sed nimium forto odiosa nomina ave Latus Quesnellus mavelit audire Ian senium dogmatis praesentis, & annexorum plurium Authorem . Sic igitur is lib. 3. de gratia , Christi capite ri. ostendendum suseipiens omnia Infidelium opera esse peccata, altesiuamdiu In Hes manent, ipsis principitis eiendi moraliter boni carent. Hae autem prine pia duo sunt. Primum e ct dilectio Dei, fui uia (ine reatae) qua in omni opere, etiam moraliter bono dominari debet, atque ita dominari , ut nisi adsit, non ni peccatum futurum sit opus, quod ex alia quaeumque dilectio
ne nascetur . . et . . . Secundum principium
boni operit , quo in eleg earent , est sides v
H Dei, O Christi ejus , e qua side impos Lle es, vel seroare legem , ve cavere peccata
Lib. s. de gratia Christi cap. 6.: Nutiam ipse (Augustinus) agnos ii Idem veram, atque Christianam .... nisi ex Dei charitate
Cap. T. Amor Dei, nisi voluntatem ho- misit ad credendum sectat , non erit siderCb istiana ; sed vel daemonum poenarum timore , vel carnalis ex mundi amore, quorum neutra est ei, qua Fideles nuncupamur .s Eodem modo Quesnellus, nisi, inquit, volitio qua imperatur farrisicium ei, sive ipsa actio, qua sacri iam istud constituitur, nascatur ex amore Dei, qui omnia agit propter Deum, quemque Deu1 remuneratur,
qualecunque illud nobis visum fuerit, Nihil es, ni impuritas ; nihil, nisi indignitas. Nos
vero Divinis Scripturarum oraculis, traditioni Patrum , Pontificum definitionibus , Theologorum omnium Catholicorum contra Jansentanos, & Baianos consensui ab que erroris periculo credimus , dari opera innoxia find fide ; atque hanc existere po se sino charitate , ut definit Tridentinum sese. 6. canone ag.,& Apostolus, ipso teste Augustino lib. I s. de Trinitate cap. I 8.: His dei juxta Ap olum esse potest sind charitate ;constitutio Theol. propugnis Tom. II. sed de hoc amplius nobis disserendum ociscurret Proposit. . & sequentibus. Interea hic silentio non praetereundum, quod adversarii duriorem in se ipsos, qua in existiment, aut velint, sententiam ferant. Bellar minus enim lib. 6. de gratia, & libero arbitrio cap. 3. cum reliquo Theologorum exercitu propugnat receptissimum contra Haereticos dogma , nullam in eis quamdiu obstinati permanserint, posse esse veram fidem, etiam circa articulos , circa quos ab Ecelesia non dissentiunt.Quod autem Que net Ius , & ei adhaerentes a me haeretici vocentur , ignoscere debent, quando adeo publica est eorum in defendendis tot erroribus impiis, & haereticis ab Ecclesia damnatis pertinacia r damnatis, inquam , non minori aut horitate, studio, solemnitate, quam plures aliae olim haereses proscriptae sunt, quas nemo postea Catholicus recipere ausus sit. In sua igitur contumacia perdurantes adversarii ad offerendum sidei saeri cium minime comparati sunt, ac proinde, quid in ipsis , iuxta Propositionem q2. ef poterit , nisi impuritas , nise indignita, eQuanta itaque continuo sibi accumulant demerita, quanta supplicia, praesertimis, qui octogesimum supergressus annum nosia alio, quam Andilii, , Arnaldi (adeoqtie Jansenti doctrinae lacte enutritus es, quem admodum de Quesnello, & ejus sociis gloriatur , totius Quesnelliani ordinis nomine Praefatio, sive Epistola dedicans theses Andegavensi Episcopo, & refertur in Proce la juridico, seu Causa fiumnestiana pag. 32.
Propositioni qx.frustra patrocinium
quaeritur in Scripturis .i Ton sola Hexapta, sed & quae sup-l petias illis recentius tulit Pro-1 positioistim in Constitutione CLUMENTIS XL damnatarum collatio cum quia busdam Sacra Scriptura locis , ac M. Patrum
testimoniis, initium hie ducunt ab illo Epistolae ad Hebraeos cap. I r. vers. 6. Sine fide
impossibile es placere Deo: quod uterque Iam
senianus interpres damnato dogmati tam aperte suffragari autumat, ut sola textus Sacri relatio lassiciat ad convincendam de calumnia Pontificiam censuram. Uerum neque ego, neque alius hactenus, praeter Ian- senistas, sive in versu illo, sive in toto capite, quidpiam deprehendere possumus,quod damnato suffragetur articulo . Argumen
93쪽
i 6 Constitutio Unic ENirus propugnata I si
Christi corroborat ad persecutionum tolerantiam , explicando quid fides sit , quanta certissime promittat bona, quam ardua , &heroica fecerint, vel perpessi sint olim Fideles, fide, & spe coelestis gloriae excitati . Et quidem vers. s. dicitur. Fide Enoch
translatus es, ne videret mortem , ct non inveniebatur ; quia transtulit illum Deus; ante translationem enim tesimonium habuit placuisse Deo . Tum sequitur vers. 6. i Sine eautem impossibile es placere Deo. Hoc Sacro Textu utitur Tridentinum sese.6. cap. 8. dicens: Fides es humana salutis initium, fumdamentum , O radix omnis jus cationis; Zqua impossibile est placere Deo , ct adsiliorum
ejus consortium pervenire . De eo nemo Cain tholicus dubitat. Verum aliud est , hominem placere Deo, aliud actionem ejus aliquam non displicere . Quamdiu Peccator criminis reus est, Divinae manet obnoxius indignationi, atque vindictae . Po sunt tamen interim reperiri in impio opera quaedam misericordiae, temperantiae , castitatis .
Fatetur id Augustinus lib. de Spiritu, &Iitera cap. et S. dicens et Sicut non impediunt avita aeterna iustum quaedam peccata venialia, pia quibus haec vita non ducitur; sic ad saluistem aeternam nihil prosunt impio aliqua opera
bona, sine quibus di cultis vita euaslibet pessimi hominis inoenitur. Ut nempe aliud est, hominem bonum esse , aliud bonitatem inesse alicui ejus operi; ita potest opus aliquod non displicere Deo, etsi propter alia displiceat operans: atque hic placere potest propter inhaerentem justitiam, etsi opus ejus propter venialem malitiam displiceat. Sinh operibus bonis nullus Peccator ad justificationem se praeparat,ita Tridentinum
sese. 6. cap. 6.: Disponuntur autem ad ipsam juclitiam , dum excitati Divina gratia , ct adjuti, Idem ex auditu concipientes , liheia moventur in Deum, credenter, vera esse, quae divinitus revelata, ct promissasunt O, dum Peceatores se esse intelligentes, a Di-oina juclitiae timore, quo utiliter concutiuntur , ad considerandam Dei misericordiam se convertendo , in spem eriguntur, sentes ,
Deumsibi propter Chrsum propitium fore , in tamque tamquam omnis justitia fontem diligere incipiunt; ac propterea moventur adversus peccata per odium aliquod, ct detes alionem ; hoc est, per eam paenitentiam, quam a te baptismum agere oportet Oe. Tum stat in
sequitur initio cap. 8.e Hanc diapositionenia, seu praeparationem ju Fcatio ipsa consequitur. Placet scilicet Deo Peccatoris, etiam inchoata poenitentia, & ad justificationem conatus, ac praeparatio , etsi is nondum iustificatus, adhuc odio habeatur , & damnationi subjaceat. Pari ratione ex eo,quod impossibile sit, hominem placere Deo sin3 fide,& sino ea semper maneat damnationi obnoxius, minimo sequitur de omni opere, quod nisi eliciatur ex ilde, a Deo nequeat approbari ; sed inter peccata rejiciatur . et Oppositum nos docent ipsa Scripturarum oracula. EZechielis cap. 2 p. laudat Deus, & dignum judicat praemio temporali auxilium, quod infidelis Nabuchodo. nosor Iudaeis praestitit adversus Tyrum. In quem locum Sanetiis Hieronymus sic animadvertit: Ex eo, qu)d Nabuchodonosor mercedem accepit boni operis, intelligimus, etiam
Ethnicos , si quid operii boni fecerint, non absque mercede Dei judicio praeteriri. Ubi apparet evidens,sine fide opus Deo pIacuisse,etsi non placuerit operans infidelis. Sic & quem adversarius citari libenter audit Cardinalis Aguirre Theologiae Sancti Anselmi disputatione II o. sech. s. discutiens r An omnia opera Insidelium sint peccata, pronuntiat ex Scripturis , Patribus, etiam Augustino , esse quaedam opera Insidelium bona, tum n. 6. ait: Nosra, ct communis sententia eos itur ex variis Seriplura locis , in quibus legitur remuneratio aliqua , via premium a Deo coli tum in Hibus ob quaedam opera i veluti Obstetricibus Rugaptiis, quibus, propterea edi cavst Domos , ut habetur Exodi r. i deinde Rahab meretrici, Iosue t. O 6.; ae praeterea Nabuchodonosori, de quo legitur Erechielit a v. accepisse mercedem sui operis a Deo, quom niam cum Exercitu suo Iaboravit in devia tam do Dro. Patet vero , ea opera ab iis insidetibus relata non fuisse in Deum eo de , praeseratim per dilectionem operante et nec Deum conferre premium aliquod, etiam temporaneum, nis propter opera moraliter bona.
Omni certissimh exceptione major,etiam apud adversarios debet esse Sanctus Thomas fidelissimus Scripturarum, & Augustini interpres,ne ab ipso quidem recusatus Jan- senio et quaestionem , ubicunque occurrerit, pro nobis dirimit clarissime, ut cap. sequenti verbis ejus copiosius demonstrabo.Nunc solum audiatur in cap. I . Epist Iae ad Rom. Ieist. s. explicans illud Apostoli:
Omne autem, quod non es ex Ide, peccatum est, quae sententia, inter eas merito numerabitur , quas indocti, & instabiles ad latim alior uinque depravant interitum i vix ulla est enim , qua novatores abutantur magis contra Apostolicas in praesenti materia Sanctiones. Sic autem S. Thomas loco citato Mis Potest hic fides dupliciter accipit uno
94쪽
r 8 Pars I. Propos XLII. Cap. III. I v
, , modo de fide , quae est virtus: alio modo nes contra Baianos, de Iansentanos SehoIa-- secundum quod fides dicitur conscien- stici consentiunt; nec ullus hodie dissentireta tia, & laae duae acceptiones non differunt, potest Catholicus .is nisi secundum differentiam particularis, Praeluxere SS. Patres, etiam Augustiis & universalis . Id enim, quod uniuersa- nus , & Fulgentius, quos sibi patronos ad-,, liter de fide tenemus,puta usum ciborum versarii perperam adsciscunt, ut sequentiis esse licitum, vel illicitum, conscientia , capite fiet manifestum. Interea dum hie deis applicat ad opus, quod est factum, vel Scripturarum intelligentia disceptatur , di
se faciendum. Dicitur ergo ideo eum , qui missis novatoribus, Duces hactenus alIega-- manducat, & discernit, eme condemna- tos scientia, & sanistitate clarissimos , aeo tum; quia hoc non est ex fide, imo est proinde tutissimos semper teneamus dicen-,, contra fidem , id est contra veritatem si- tes cum maximo Seripturarum interpretori dei, & contra conscientiam facientis. Hieronymo in caput primum Epistolae adis Hebr. II. r Sin de impossibile est placer C. Gal. : Multi absque side, o Euangelio Cis si Deo . Et quod haec sit lassiciens causa , si, vel sapienter faciunt aliqua, vel sancte, is condemnationis , ostendit ( Apostolus ut parentibus obsequantur , ut inopi manum
H subdens : Omne autem , quod non est ex A porrigant; non opprimant viduas , non alienata A, peccatum est Dicendum est, diripiant &c. quae igitur dementia est , om-- quod aliter se habet fidelis ad bonum ., nia ista sine fidei sacrificio vocare impuri-- & infidelis ad malum. Nam in homino, talem , Sc indignitatem , repugnantibus,, qui habet fidem formatam, nihil est da- Scripturis, traditione Patrum, Apostolicis mnationis; sed in homine infideli cum contra Bajum, & recentiores , definitionita infidelitate est bonum naturae et & ideo, bus, Scholasticorum Principum es& cum eista cum aliquis Infidelis ex dictamine ratio- Theologorum omnium, atque adeo Ecele- nis aliquod bonum facit, non referendo sat sententia universae. Nos huic, dimissa
,, ad malum finem, non peccat . Haereticorum, & novaturientium turba, sese Cum vero infidelis aliquid agit, ex eo curi adhaereamus. A quod infidelis est, manifestum est quod I Reliqua, quae objiciuntur Scriptura-
, , peccet. Unde in glossa:cum dicitur: opus rum testimonia nonnisi levi oculo pertrans ri omne,quod non est ex fide,peccatum est, eunda sunt, utpote ad praesentem contro- sic est intelligendum , omne quod est versiam minime pertinentia . Psalm. q. veris contra fidem, vel contra conscientiam, sic. .: Sacri cate sacri tam justitiae. Psal- peccatum est; etsi ex genere suo bonum mo so. verile. 18.e Sacrificium Deo spiritur H eme videatur ; puta si Paganus ad hono- contribulatur , cor contritum , ct humiliata rem suorum Deorum virginitatem ser- tum Deus non despicies. Aet. Is .r Fide puri H vel , vel eleemosynam det , hoc ipso cans corda eorum.
M peccat. Revereor ubique Divini Spiritus per Quando igitur infidelis administrat ju- Hagiographos loqtientis sanctissima testistitiam , vel eleemosynam dat, vel honorat monia a sed stulte ab adversariis tentatam parentes, vel abstinet a luxuria, ab ebrieta- eorum ad damnati articuli applicationem te propter honestatem naturalem,juxta An- referre absque tardio, & indignatione non gelicum non peccat, neque ab Apostolo potain . Quid enim ea habent connexionis condemnatur. Non est itaque cur psacria cum damnato dogmate ; sive hoc in signifi-
Aio ei, nihil sit nisi impuritas, nihil nisi in- catione verborum simplici, & obvia in te dignitar. Sine fide quidem impossibile est ligatur, sive in sensu aut horis, qui prioris
placere hominem Deo , quia nemo sinh fide malitiam non imminuit, sed Ionge deterio- bonus est, seu justus, nemo sine peccato, ribus extendit incrementis sive originis, sive propria voluntate contra- Confer, si lubet, Lector Catholice, textus ctoi fine fidei actu nemo se ad justitiam dic singulos,cum Quesnelli sententia,& hanc exponere potest, declarante Apost. Hebr. IX. illis,qua vales arte,deducere stude, fallor,si
vers. 6.: Credere enim oportet accedentem ad non operam perdi censueris,atque adversa-
Deum , quia ess, O inquirentibus se remu- rios istiusmodi vindiciarum ratione inepti nerator sit. Verum opera aliqua potant e ma causam suam non defendere sed prodere se rationi naturali conformia, & fine qui- desperatam. Deus a nobis populat sacri Ddem ad supernaturalem ordinem non evehi, cium juclitiae ergo, inquiunt adversarii, om- sed nec ullius vitii labe ex ulla circumstan- nis humana actio, omnis volitio , quae nontia contaminati, teste Angelico iam relato; est ex gratia , de acri cium ei, non est nisi cui cum Scoto, & Bonaventura passim om- impuritas , nisi indignitas. Alibi dicitur : nstitutio ritu. propugn. Tom. V. Κ a inise
95쪽
disericordiam volo, , non sacrificium: ergo omnis alia praeter misericordiam volitio , non est, nisi impuritas, nisi indignitas: sacrificium Deo spiritus contribulatus est; ideo noomne praeter spiritum contribulatum, est peccatum e Matth. s. monemur r Estote persecti,sicut Pater veser caelisis perfectus es. Sed non propterea omnis actio inferioris ordinis perversa est. Lucae I t. dicituri Vendite, qua possidetii, O date eleemo nam Inum propterea castitas , temperantia, mansuetudo &c. omnia, praeter paupertatem v
Iuniariam, & eleemosynam , nisi nisi impuri-ras,funt; nisi nisi indignitas e Ex illa quidem Christi sententia praeceptum paupertatis omnibus impositum credidit Pelagius cum suis , ut testantur Hilarius, & Augustinus Epist.8y. ad Hilarium: me enim posuist eos dicere , divitem manentem in dioitiis suis, Regnum Dei non posse ingredi , nisi omnia vendiderit: quos sic Augustinus redarguit: Videsinant contra Script ras loqui , O in suit exhortationibus ad maiora sic excitent , ut minora non damnent; quia, ut observat Sanctus Gregorius lib. I s. Moralium cape Ii., Ecclesiasiescit periora bona suscipere , ut noverit etiam inferiora venerari , quatenus vec summa aequet in is, nee rursum ima despiciat; dum summa ve
Affectus cognationis , & carnis, cujus idem meminit Gregorius Homit . et T. ire Euangelia,non videtur esse ex supernaturali gratia,certe non est sacrificium sidet: nihilominus ait e Sunt nonnulli, qui diligunt proximos per assecIionem Oognationis, ct carnis, galbus tamen in hae dilectione facta eloquia non contradicunt. Oblationem justitiae, &cordis contribulati Deo gratum esse Sacrificium , & gratius sacrificio taurorum, omnes agnoscimus; uti neque a Deo despici cor contritum , & humiliatum; sed nonne
oculis praeditum esse oportuit plusquam lynceis , qui in istiusmodi Scripturarum sententiis detexerit obligationem perpetuae fidei, perpetuae contritionis e In Actis Apostolorum, quod ab Adversariis citatur, est Christianorum distidium, an iis, qui ex gentibus conversi ad Christum fuerant, praecipi deberet circumcisio,& reliquae observatio legis, de quo in Apostolorum Concilio Petrus sententiam dicit pro gentibus ab hoc onere liberandis, quod, a Deo se puri catis eorum cordiabus , & Spiritu Sancto donatis, non esset,
cur censerentur amplius immundi, aut cogerentur gemere sub iugo legis , quod, in quit Petrus , neque Patre; mori, neque not
portare potuimur, & a quo suos Christus voluit liberari. Nunc vim argumenti nobis oppositi, si potes , Lector concipe et Corda eorum , qui ex gentibus ad Christi Ecelesiam accessere, Deu side purificaviti omnia igitur opera sive Fidelium , sive Infidelium,
nisi quae scrificium ei purificaverit, sunt impura , imo nihil in iis est, nise impuritata nihil, nisi indignitat. Ad Christi Eeelesiam
accedentes purificati fuere gratia sanctificante et ideo ne absque hac omnia opero sunt peccatae Ita redibunt eliminata pridem ab Ecclesiae finibus , haji, & Sociorum
ejus dogmata complura superius relataeo , quae non est opus hic repetere.
Nihil stolidius, quam ex eo, quod boni quidpiam de virtute aliqua praedicetur, statim omnes alios mortalium actus contemnere , & accusare de vitio , ut hic Adversa rius ex eo, quod Deus corda persidem puria Aet, actus caeteros sine fide arguit impuriatatis adeo , ut nihil, ni impuritas sint, nihil, nisi indignitas. Eleemosyna extinguit pecacatum, sive, ut dicit Angelus Tobiae cap. ra. vers. 8. Bona es oratio cum jejunio, S ele mosna. Uers. s. Eleemosna a morte liberat, ct ipsa est , qua purgat peccata r Ideone omnia peccati Iabe inquinantur, quae non sunt eleemosyna, oratio, vel jejunium e I. Corinth. I 3. dicit Apostolus: Charitas patiens es, benigna es , charitas non aemula tar , non agit perperi m , non in tur, non es ambitiosae e quibus excellentibus charitatis e neomiis nemo sapiens inferat; igitur quoties charitatis actus non comitatur , fides, spes , & quaecunque aliae virtutes, aut virtutum opera, vitiis laborant charitati contrariis ; fides, & spes , sino charitate, impatientes sunt, durae sunt, aemulantur, agunt perperam, sunt ambitiosae. Denique, si talis arguendi, & Scripturas interpretandi ratio legitima habeatur, quae tandem haeresis adeo malesana est, quae ex Scripturis sibi patrocinium vindicare non aequo , ac Adversarius valeat e Si ex eo, quod Deus corda se puri caverit, recte inferatur, quod sine fide perpetuo iterata , nihil in actibus nostris sit, nisi impuritas; nihil, nisi indignitas , oportebit quoque repetere saepius Baptismum; quia etiam Baptismo purificati
96쪽
Pars I. Proposi XLII. Cap. IV.CAPUT IV. Non si agatur inversariis S. Augustituti, sed opponitur certissime, uti
assinium videtur Adversarios adegisse, ad reducendum alienos de peribus sine gratia, quos locis propriis ad
superiores Articulos expendens , a damnam eorum dogmatum erroribus vindicavi; qua-Propter,ne repetitionibus nimiis frustra Lectoris oculos fatigem , solis inhaerebo hic Augustini, & dein aliorum Patrum sente uistiis , quae pro fide adferuntur ad omnem actum sive bonum, sive innoxium, si Adver- iis credimus, necessaria et unde confirmmari videatur praesens Quesnelli enunti
tio, quod sine si crificio fidei vibit sit, reses,uritas; nihil, ni indignitas. Sanctus Augustinus in Psalm. gr. Ena ratione a. capud me est in Praefationυ rs, Debemus nulla opera praeponere fidei, M idest, ut ante fidem quisquam dicaturs, bene operatus. Ea enim ipsa opera, quaris dicuntur ante fidem, quamvis videantur H hominibus laudabilia, inania sunt. Itas, mihi videntur esse, ut magnae vires , &s, cursus celerrimus praeter viam. Nemos, ergo computet bona opera sua ante fi-,, dem. Ubi fides non erat, bonum opus M non erat; bonum enim opus intentio fati, citr intentionem fides dirigit,,. Quid autem intentionem Adversarii hic minime bonam dirigat, manifestum est; fides nempe pessima. Non enim ignorare potuit, Augustinum agere de operibus bonis ad justitiam conducentibus. Talia negat sind fide,
di ante fidem esse. Uerum quid inde ad st biliendum articulum , quod sacri cis ei nihil sit in humanis actibus, nis impuritas i nihil, nisi indignitas, sive, quod omnia
opera sin3 fide sint peccata, ut cum BajO, Iansenio , Calvino , Luthero Quesnellus persuadere frustra Ecclesiae conatur e Praefationem citatam sic Augustinus orditur et M Psalmus gratiae Dei, & justificatio-M nis nostrae, nullis praecedentibus meritis,, nostris; sed praeveniente nos misericorta dia Domini Dei nostri , commendatus,, maximo ore Apostolico, sicut praecedens,, hunc Psalmum lectio nobis intimavit, as, nostra tenuitate susceptus est, cum vestras, charitate tractandus ,, . De hac operum
bonitate, nempe ad justificationem , & beatitudinem, seu Rcivum Coelorum pertinente tota Augustini procedit oratior,, Audia-M mus , inquit, vocem Dei dicentem no- bis . Ne declines in dexteram , vel sinias, stram: ne praesumas ad regnum de justitiadi, tua: ne praesumas ad peccandum de mise- ricordia Dei Iterum dico, quod M breviter fixo animo teneas r no praesumas,, ad Regnum de justitia tua: no praesumas,, ad peccandum, de misericordia Dei. .. , , Hunc Psalmum ad hanc gratiam pertine-M re, qua Christiani sumus, testatus est M Apostolus Paulus: unde ipsam lectionem ,, vobis legi voluimus. Hoe dixit Aposto- , , tus, cum commendaret justitiam, quae ex,, fide est; adversus eos, qui gloriantur deri justitia, quae est ex operibus, hoc ait eta Quid ergo dicemus, invenisse Abraham,, patrem nostrum secundum carnem eta Si enim Abraham ex operibus iustifi-M catus est, habet gloriam : sed non ad se Deum . Avertat 1 nobis ipse Deus ta-,, Iem gloriam; & illud potius audiamus ita Qui gloriatur in Domino glorietur is,, Multi enim gloriantur de operibus, &H invenis multos Paganos propterea nolle
fieri Christianos, quia quasi lassiciunt sibi
,. de bona vita sua . Bene vivere opus est,
se ait; quid mihi praecepturus est Christus ese Ut bene vivam e Iam vivo bene si Non autem sic pater noster Abraham . si Haec autem sententia Apostoli ad hoc M vult intentionem nostram dirigere. Quia enim fatemur & ipsa est fides nostri deis sancto Patriarcha , qui placuit Deo , ut is discamus eum , & noverimus ad Deumeta habere gloriam , ait Apostolus et Certe,, notum est nobis. , & manifestum, quo-,, niam Abraham ad Deum habet gloriam.
H At si ex operibus justificatus est Abrari ham, habet gloriam; sed non ad Deum.
Ad Deum autem habet gloriam et non cr-M go ex operibus justificatus est Abraham. ,, Unde justificatus est Sequitur, & dicit, , , unde. Quid enim Scriptura dicit: idest, ,, unde dicit Scriptura justificatum Abra-,, ham e Credidit autem Abraham Deo, si & reputatum est illi ad justitiam; ergo ex,, fide justificatus est Abraham,, . Haec prolixius ex Augustino describere
volui, ut, si Adversarius erubescere nesciat, Lector impudentiam ejus detestetur, quae decerptam ex Sancto Antistite laciniam
contra eius mentem toties inculcatam
ipso, qui objicitur, loco, in damnati erroris
consensionem pertrahere audeat; quasi omnem actum sin, fide non soluminodo nihil ad justitiam, & beatitudinem conferre docuisset; sed omni prorsus honitate laud
97쪽
is. Constitutio UNIGENirus propugnata Iss
hili, & honestate carere vi imo nihil esse, ni
impuritatem; nihil, nisi indignitatem. Fixum sellieet Novatoribus est , damnatum ilia Baio , & resuscitatum a Ian senio articulum adversus Ecclesiam rursus erigere , & summa contra S. Pium V., Gregorium XIII., Urbanum VIII. pertinacia sustinere: Omnia opera Insidelium sunt peccata , O virtutes Philosophorum sunt vitia. 1 Si objectam Augustini sententiam ,
tibi fides non erat, honum opus non erat, juxta ipsius Authoris sanctissimi iteratam toties declarationem , intelligere Adversarii noluerint ; ut in ore duorum maximh irrefragabilium Doctorum stet inconcussa interpretatio I audiatur Angelicus hanc ipsam Augustini assertionem referens, & exponens in lib. a. Sentent. dist. o. Ubi et non erat, bonum opus non erat, ides, inquit, meritorium I pro pleniore autem intelligentia remittit nos ad disinctionem sequentem a. Illic articulo a . quaeritur , utrum aliquis
actus in I delibus post esse bonus , quorum intentio non es per sdem directa et Et praeis missis more suo rationibus adversantium: Sed contra , inquit, non es consilium, esse de bono; sed Insidelibus consulitur , ut aliqua degenere bonorum faciant; ergo illorum actus non omnes sunt mali. Praeterea nihil laudabile
es , vel laudatur , nisi bonum ; sed fancti , ut
Hieronimus, O AG inus saepe laudant alia quos Gentiles de aliquibus operibus; ergo aliaeaa opera ipsorum fuerunt bona . Ad quod ex Glossa apponitur in margine ab eximio Doctore ejusdem ordinis Praedicatorumo Patre Ioanne Nicolai:,, Sic enim Hierony-,, mus Iib. I. contra Iovinianum cap. a T. ,, Gentilium quarundam foeminarum pudiri citiam laudat. Et in Erech. 2 s. ex eo, is quod Nabuchodonosor mercedem accepit
se boni operis, infert, Ethnicos quoque , si H quid boni fecerint, non absque mercede si judicio Dei praeteriri. Et Augustinus lib. si de spiritu, & litera cap. et T. Impiorum,
,, nec Deum verum veraeiter, j eque co-
si lentium quaedam facta legimus, vel novi-M mu , veI audimus, qua secundum juclitiae,, regulam non solum vituperare non possu-,, mur, verum etiam merito , recteque lau-,, damus,, . Augustino sapientior Quesne IIus, non solum laudare non audet aliquas; sed aperte vituperat, & damnat omnes Infidelium actiones, velut impuritate, & indiagnitate abominabiles. Ut autem plena luce donetur communis , & sana Ecclesiae doctrina contra Bajanos, ac Iansenistas , Quesnellum praecipuo utriusque agminis Haeretici antesgnanum,
audiendus est Aquinas a nemo enim rati ei natur soliditis; nemo distinctius, & claritis evolvit, quidquid Novaturientium calliditas , quorum omnis in tricis, & tenebris spes est, obscurare nititur, atque confun
Sie itaque loco citato Angelicus explicat, & dirimit Quaestionem :,, Omnis actus,,, in quantum est actus , habet quamdam H essentialem bonitatem, secundum quod di, Omne ens bonum est; sed in aliquibus M actibus superadditur quaedam bonitas ex,, proportione actus ad debitum objectum, ,, & secundum hoc dicitur actus honus ex M ge ere ei & ulterius ex debita commensu-- ratione circumstantiarum dicetur bonus M ea circumstantia: & sic deinceps quouo,, que perveniatur ad ultimam bonitatem , ,. cujus humanus actus est susceptivus, quaeri est ex ordine in finem ultimum per habis, tum gratiae, & charitatis: de ideo actus D eorum, qui gratiam, & charitatem non M habent, hoc modo bonus esse non pomis test i & haec est bonitas, secundum quams, actus meritorius dicitur; sed substracto,, posteriore , nihilominus remanet prius , ,, ut in libro de causis dicitur Indo,, quamvis ab Infidelium aetibus substra-,, hatur ista bonitas, secundum quam actus,, meritorius dicitur, remanet tamen boniis tas alia, vel virtutis politica, vel ex tam se cum Iantia , vel ex generei & ideo nons, oportet, quod omnis eorum actus si ma-,, Ius s sed solum, quod sit deficientis boni-
M talis Ad primum ergo dicendum , ,, quod cum dicitur, omnis inta Insidelium,s peccatum est , non est intelligendum hocri modo, quod omnis actus eorum peccam si tum sit; sed quia semper cum peccato,, vivunt: quia infidelitas est tale peccas, tum, quo retento , nullum aliud remit-
, , titur. Vel dicendum , quod intelligituris de illis actibus , ad quos ex sua infideliri tate impelluntur ; ut est adorare idola , si & abstinere a cibis prohibitis in lege, ,, quasi non sit eis licitum vesci; & hoc
,, videtur intendere Apostolus.,, Ad a. dicendum, quod fides dirigit
,, intentionem in finem ultimum: sed ratio,, naturalis , vel prudentia potest dirigere,, in aliquem finem proximum: &, quia ille , , finis proximus est ordinabilis in finem, , ultimum , etiamsi actu non ordinetur; ,, ideo in Infidelibus, quorum actus per ,, vim rationis in talem finem diriguntur s,, possimi aliqui actus este boni; sed defi-,, cientes a perfecta bonitate, secundum ,, quam actus est meritorius.
98쪽
is 6 Pars I. Propos XLII. Cap. IV. IST
H Ad 3. dicendum , quod sicut ali-M quid participat bonitatem , ita etiam ,, I eo est acceptum : & ideo actus illis, enuntiantur Deo accepti simpliciter, qui,, meritorii sunt, completam bonitatem ha-M bentes. Sed tamen etiam actus alii, seri cundum quod sunt boni ex genere , vel
M ex circumstantia , Deo placent; non ta-- men sicut remunerabiles aeterno praeis, , mio .H Ad q. dicendum, quod non obliga-,, mur ad hoc, quod quilibet actus actu di- rigatur in finem illum, in quem non po-,, test, nisi fides dirigere ; quia praecepta ,, assirmativa non obligant ad semper , ,, quamvis semper obligenti & ideo nons, oportet , ut actus Infidelium, qui in ,, finem illum non est ordinatus, semper sit ,, peccatum . sed solum pro tempore illo, M in quo tenetur actum suum in finem ulti
H Ad s. dicendum, quod Infideles,, non semper ex infidelitatis errore, finem ,, sibi praestituunt; sed aliquando ex vero,M & recto judicio rationis . Et ideo non M oportet, quod in quolibet actu peccent; ,, sed tunc solum , quando ex errore finem ,, sibi praestituunt si . Quod ita explicat Glossi in margine addita. HSeu quando,, illud , quod aliunde bonum erat, stulta , ,, O noxia faciunt voluntate , ut Augustiis M nus contra Iulianum lib. . cap.3. intelli-M gendum urget,s, Circa responsionem Angelici ad primum : Et hoc videtur intendere Apostolus, sic notat iterum Glossar,, Cum id escarum, ,, quae idolis immolatae sunt, occasione di-M cat, ut ex praecedentibus patet. Quam-H vis nec de Infidelibus tantum hoc intel-,, ligit ; sed potius de illis Christianis , qui,, illas escas contra conscientiam comedes, bant, ut pro conscientia fides intelligas, tur . unde praemittit (Apostolus qui disem cernit, si manducaverit , damnatus es, H quia non ex e ,,.s Non solum hic Augustini, atque ipsius Apostoli mentem dilucide propositam, & ab Angeli eo interprete, & praeelaro ejus Discipulo abundantissim E expositam,
habemus; sed etiam praeoccupata, at quo elisa Adversariorum argumenta omnia, quae stabiliendo errori ab ipsis poterant excogitati . Si ab I delium actibus subtrahitur, solummodo ina bonitas, secundum quam
actus meritorius dicitur, remanet tamen boniatat alia, vel virtutis politicae, vel ex circum santia , ve ex genere, O ideo non oportet,
quod omnis eorum actus sit malas ; Adsitim, quod sit desicientii bonitatis; deficientis nempe a bonitate meritoria. Sed quomodo sine sacri io Mei, ut statuerat Quesnellus, nihil
est, nisi impuritas ; nihil, nisi indignita, s si ad
bonitatem immunem 1 peccato lassicit, quod ratio naturalis dirigat intentionem in sinem aliquem pro imum , qui ordinabilis est ad sinem ultimam; etsi re ipsa non ordinetur e
Si & ideo in I delibut possunt aliqui actus esse honi, esse accepit Deo, illi placere, quamvis non ut eos aeterno praemio remuneretur a quomodo in illis nihil est, nisi vitium, nihil, nisi peccatum , sive , ut Quem ellus ait, nihil, nisi impuritat ; nihil, nisi indigniatas e Impuritatem, & indignitatem bonam fingere, insania est 3 Deo acceptam, ac placentem , blasphemia, dec.
Nihil superest, nisi, ut ipsum, quem
nobis Adversariorum temeritas intorquet Augustinum, in damnati Articuli certissimam convertamus perniciem . Si ab hoc Sancto Hipponensium Antistite agnosci demonstravero in Infidelibus 'bcaecatis, laude dignas virtutes, continentiam, quae Dei donum est, iustitiam, & actus strenuos, quibus 1 Deo praemium meruerint temporale,
in dubie apud omnes rationis compotes cauissam evicero et videlicet, non omnes mortalium actus ei sacrisicio impuritatem esse, atque indignitatem. Dedi saepius Augustini Epistolam s. ad
Marcellinum ; & lib. s. de Civit. cap. ra. de approbatis 1 Deo, & temporali praemio donatis quibusdam Infidelium actionibus. Epistolam quoque is o. ubi Augustinus Iaudat hominis Ethnici continentiam, & praedicat velut donum Dei, ideoque remotum 1 vitio . Lib. I. de peccatorum meritis cap. 2 2. Undest, ut homo ab ineunte aetate ad virtutegeateras provectior , aptiorque consurgat; O
tamen eo loci sit, ubi espraedica i Chrsiana gratia non possit e Praetereo, quod de quibusvis imis piis Sanctus Doctor libro de spiritu , &lit. cap. 26. ait:,, Ipsi homines erant, & vis,, illa naturae inerat illis, qua legitimum si aliquid anima rationalis & sentit, & f is cit; & sicut non impediunt a vita aeternari justum quaedam peccata venialia, sin h,, quibus haec vita non ducitur, sic ad la-,, lutem aeternam nihil prosunt impio ali-M qua opera bona, sine quibus dissicillimE vita cujuslibet pessimi hominis inveni-M tur se . Praemiserat Sanctus loquens de Infidelibus: HIn numero etiam hominum imis piorum , nec Deum verum veraciter, i
,, steque colentium, quaedam facta legis, mus, vel novimus, vel audivimus, quae M se-
99쪽
secundum iustitiae regulam, non solum ,, vituperare non possumus i sed etiam me- rito, justdque laudamus et quanquam , s,, discutiatur, quo fine fiant, vix inveniun-,, tur, quae justitiae debitam laudem, defen-
Quid ad haee Adversarii E Num dicent
Augustinum obtutes omnes Romanorum ,
Infidelium eum Michaele Baio vitia ocasset Sed istud nulla ueti specie allegabitur, ad quod necesse seret, Et linteos illos, quidquid
laudabilitet extrinsecus gessere, fine coris rupisse perverso et nunquam scilicet administrasse justitiam, nunquam detulisse honorem parentibus , nunquam succurrisse pauperi, nunquam abstinuisse ab homicidio, ab ebrietate, a luxuria, quia ita convenit naturae, rationi, honestati: sed semper stimulante, vel idololatriae crimine, vel nescio cujus concupiscentiae vitio et quod etsi saepius concurrisse dissilendum non sit, omnibus tamen prorsus actionibus scopum fuisse nemo assirmaverit absque temeritate,& calumnia et imo blasphemia . Nam Augustinus ea , quae fine fieri perverso censuisset, oiritites simpliciter appellare non poterat, nec Deus praemio remunerari. Quis sapiens virginum Vestalium impiam, & falsis dicatam Numinibus continentiam virtutibus a numeret 8 Quis datam puellae pauperi pe-euniam ad ejus seductionem, virtutem nominet misericordiae hQuapropter rectius Augustinus negat virtutibus posse esse finem malum lib. a. de lib. arb. cap. I s. i m tutes , inquit, quibus recte vivitu , magna dona sunt; species autem quorumlibet eo orum, sin/ quibus rem visi potest, minora bona sunt i potentiae vero animae media bona sunt. Virtutibus nemo mali uritur: eaeteris autem bonis , ides mediis, edi in is, non sum bene , sed etiam malassisiae uti pote et i ct ideo Cirtate nemo mali tititur; quia optiae Virtatis es bonus ustis Uorum , quibus etiam non bene uti possumus i ne
mo autem bene utendo , mal/ tititur . Non ,
itaque justitiam , & actus Romanorum strenuos, quos Augustinus merito virtutibus adscribit, existimare potuit fine pravo fui se elicitos i alias enim Romani male usi vir tutibus fuissent, quod toties Doctor sanctissimus infietatur. Et quomodo absque impietate , & blasphemia asserere poterate Romanos iustita , O actibus et renuis promeruisse a Deo imperitim, s eorum iustitiam, & actus strenuos vera vitiae redidisset, sue, ut Quennellus loquitur, nihil, niis impuritatem,nihil, ni indignitatem e Profecto se ista Augustini sententia de Romanis a Deo Imperium pro-
meritis,dignior atheo foret divinitatem de struere volente, quam Doctore Catholieissimo hs Merito autem Augustinus loco ab adversariis objecto ait : Noli de tuo retribuere, non vult Deus de tuos ibi retribui ; is de tuo sibi retribuis, peccatum retribuis , omisa enim, quae habes, ab illo habes ; tuum peccatum solum habes; non vult sibi retribui de tuo, de
suo vulcra quia quidquid boni habes, sive supernaturalis ordinis, sive naturalis,a Deo est; in solo peccato nullam sibi Deus paristem vindicat; istud a te solo est . Non ita seres habet, inquit adversarius; sed quidquid Augustinus Dei esse enuntiat , seu Dei donum , intelligit supernaturale ex gratia propriissime dicta concessum , utpote Acrisicium fel, vel actus a fidei profluens imperio ; nam sola gratia Chri i reddit ho hi nem aptum ad sacri tum ei: Ap hoe nihil, nisi impuritas et nihil, ni indignitas . Ita quidem Quesnellus i sed nos bona
etiam inferiora , dc ordinis solummodo naturalis dari ex ipso didicimus Augustino inam & in Romanis Ethnicis virtutes aliquas agnoscit, quas merito bonas vocat, & quibus d Deo promeruerint Imperium, ab v tamen sacrificio sides , ut manifestum est. Provenere autem bona illa a supremo bonorum omnium Fonte , uti & Polemonis castitas, quae absque fidei sacrificio fuit Antiis Dei, juxta Hipponensem , apud quem etiam species quorumlibet corporum, bona q uaedania sunt, etsi virtutibus minora i potentiae vero anima media bona sunt, & quaecumque alia ex his dimanantia, quaedam sunt supremi,& increati boni participatio , ipsius beneficentiae favore praestita. Universim itaque,& non de solis bonis supernaturalibus dicere potuit Apostolus : Ruid habes , quod non accepisti . Si autem accepisi, quid gloriaria quasi non acceperis Solum hominis est mendacium, & quodcumque peccatum , quod nihil rei est, & in quo Deus nullam sibi paristem tribui patitur, totum relinquens instigatori diabolo, &malesano diabolum sequenti arbitrio hominis . Haec uti a nullo ignorantur Theologo, adversarios lathro non possunt, nisi novitatis , seu amore, seu
furore caecutire constituissent.
Uerum in hoc , & aliis non magis Augustiniani sunt, quam Pontificii, quidquid ad circumveniendos simplices aliud buccinent, veri utriusque authoritatis contemptores, sanae doctrinae in centenis capitibus corruptores , & quantum in ipsis est , subversores fidei; perturbatores Reipublicae, & Ecclesiae, cujus Capiti publich rebelles
100쪽
les sunt. Quantumvis autem haeretici; non tamen sine omni gratia sunt; sed in eis verae sacrisicium sidei nullus agnoscet Catholicus;
non tamen propterea eos 1 capite ad caliseem ita delibutos criminibus arbitramur, ut
nihil prorsus boni operis in eis sit,uel innoxii , quasi absente Derisicio sidet, nihil remanserit se impuritas; nihil, ni indignitat. Ita nos quidem benigniores in adversarios sumus , quam ipsi in suo systemate pri
Non favet Adversa rus S. Prosper . t v v Ie Sanetus Augustini Discipulus
Carmine de ingratis capit. IT UL ait eis Usque adeo donum est, quod credimus i & data gratis
M Gratia , non merita ditat mercede
, is Nec iustorum operum discernit facia ; sed omnes,, Sola ex immundis mundos facit Fides itaque est donum Dei, & data gratis gratia, quae sola ex immundis mundosi est: quae Prosperi sententia vehementer placet Lutheranis , & Calvinistis soli gratiae absque liberi cooperatione arbitrii justificationem tribuentibus . Verum n E in illo quidem falso , & a mente Prosperi alienissimo
supposito probatur Quisnelli articulus statuens , quod sine sacri cis sidet ex gratia provenientis i Nihil sit, nisi impuritas; nisi , hi indignitas, Aliud scilicet est,sola gratia homines ex
immundis mundos fleri, ut ait Prosper; aliud. quod adversarius statuit, omnes actus immundos esse sinδ gratia. Absque fide nemo a commissis criminibus purgatur; sed non ideo crimen est, aut vitium , quidquid extra fidem agitur . Si adversarius inter haec duo discrimen non percipit, oportet eum novitatis amor non fide solum, sed & rationis naturalis lumine privaverit . Idololaetriar sacrilegium nisi seria ad fidem conversione,& poenitentia non abstergitur; ideo ne omnes interim actus novum idololatriae contrahunt reatum e Luxuriae in haeresi commissae macula non abstergitur quamdiu homo in haeresi permanserit; sed non propterea omnis ejusdem haeretici actio, vel volitio ad luxuriam refertur. Quod in particu- Iaribus istiusmodi criminibus apertum est, ad caetera quoque vitia facile applices .
Quod autem Ian senius post Bajum , &Constitutio Theo propugn. Tom. U. utriusque in haeresi, non in submissione se ctator Quesnellus , exi Ziment, infidelem sicut a peccatis pristinis liberari sino gratia ,& fide non potest, ita non posse vel uno puncto temporis, dum vigilat, a novo crimine , vel delicto abstinere, existimant nulla
ducti ratione, repugnante naturae lumino, damnante, cum tribus contra Baium Pontificibus , Ecclesia universa. Sola Augustini,& Prosperi perperam intellecti praepostera
interpretatio , ut mos communis haeretico rum est, contra omnia Ecclesiae anathemata
velut scutu a Quesnello apprehenditur ised irrito , ut patet, molimine. Hexaptis hic facile condono, quod in versione primi
versus addiderint et par aene bonippure , ita
exigente metro, & rhyimo Gallico , sed additiones similes fieri in Scriptura: Sacrae versionibus, quae fiunt oratione soluta, minus tolerabile est . Exemplum de versionibus damnatis Montenti, & Catalaunensi videri potest Tomo superiori in Prologomenis ca
et Alia nobis objicitur Prosperi sententia
lib. contra Collatorem cap. 28. ,, Puto a
,, tem istum ( Cassianum verisimilitudin si decipi, & in specie falsarum errare vi
,, tutum, dum ea bona, quae non possunt, ,, nisi ex Dei munere haberi, etiam in imis,s piorum animis aestimat reperiri; ideo sci-,, licet , quia multi eorum sint justitiae, M temperantiae, continentiar,& benevolen-,, tiae sed atores et quae omnia non seustra quidem, neque inutiliter habent, mul- , , tumque ex eis in hac vita honoris,&,, gloriae consequuntur; sed quia in iis stu-,, diis non Deo, sed diabolo serviunt, licet
,, habeant temporalem de vana laude mer-- cedem ; ad illam tamen beatarum virtu-,, tum non pertinent veritatem: Et ita ma-,, ni festissimh patet in impiorum animis,, nullam habitare virtutem; sed omnia ,, opera eorum immunda esse, atque pollu-,, ta, habentium sapientiam non spirita-,, lem, sed animalem; non coelestem, sed ,, terrenam ; non Christianaem , sed diabo-,, licam ; non a Patre luminum, sed a Prin-,, cipe tenebrarum i dum & ipsa , quae non ,, haberent, nisi dante Deo, subdunt ei, qui H recessit ab eo. Et cap. 26. ait ,, Uita, sensus, & ratio,,, caeteraque corporis, atque animi bon o,
, , etiam malis, vitiosisque non desunt; sed si non in illis veri boni perceptio est, quae,, mortalem vitam honestare possunt, aeteris , nam autem conferre non possunt. ,, Peccata nd praesentem quidem ullam proprie honestant. Quis Sanctus dicet, castitatem L in ho-