장음표시 사용
421쪽
tas, ct segnis indigentia i hoc ess, generalis
impotentia ad laborem , ad orationem, O ad
Praeterea quo principio, qua virtute , quo adjutorio impius ullum opus bonum , vel levissimum perficiat, inchoet, vel aggredi decernat e Propos. r. Iesu Chri Figratia principium es care boni cujuscumque generit necessaria est ad omne opus bonum i a que
ilia non solum nihil sit; sed nee sieri potes.
Secundae junge Propositionem et S. Prima gratia, quam Deus concedit peccatori, es peccatorum remiso .
His positis, vides impio, imo cuicumque peccatori ante reconciliationem omne opus bonum , omne boni desiderium, omisnem utilem de conversione cogitationem,
atque ita dispositionem vel minimam ad meliorem frugem esse impossibilem . Quomodo igitur in potestate impii foret salutifera oratio e Non per gratiam, qua omni
penitus destituitur juxta Propositionem et S., non viribus naturae, ut voluit Pelagius ;imo juxta Prop. 38. Peccator non es liber nisi ad malum sine gratia liberatoris . 3y. P luntas, quom gratia ncn praevenit; nihil habet Imminis, uis ad aberranaum ; ardoris, ni adsepraecipitandum ; virium , nisi adse vulnerandum: es capax omnit mali, ct inrapax ad omne bonum. o. Sine gratia nihil amare possumus, nisi ad nostram condemnationem. Sed praecipue semper prae oculis habeatur 28. , nullam dari gratiam peccatori quamdiu peccator est , sive, ut verbis propositionis utar , Prima gratia , quam Deus concedit peccatori , est peccatorum remisso . E quibus exploratissimum fit, peccatorem, quamdiu in peccato est, juxta hune theologum, orare non posse ; aon enim auxilio gratiae, quo caret; si autem sine illo orare contigerit, cum peccator sine gratia liberatoriae non sit liber nis ad malum, evidens est, orationem illam novo esse obnoxiam
delicto. Atque ita propositio Sp., quam modo discutimus, non solum in terminis conspicitur loco superitis indicato , sed est
praeterea consecutio necessaria in praecedentibus Quesnelli propositionibus clarissi-
Terrificum igitur dogma,Oratio impiorum est novum peccatum, O quod Deus illis concedit, est novum in eos judicium, non est capax ullius explicationis sanae, qualem Augustini sententiae dedimus cum Angelico ; sed plano accipienda est, ut sonat, in sensu rigido,& minime orthodoxo .
Quid itaque tandem superest impio, aut peccatori cuilibet, si, quamdiu pecca-
ior est, omni caret gratia, & sin3 illa omnis
actio, etiam oratio. in novum vertitur peccatum e quid consilii mirificus animo rutro director Quem ellus miseris dabit, quo o luctuoso damnationis statu emergere valeant,& iram Dei vindicem placare Si suis inhaeserit principiis, aliud suadere non poterit, quam iners otium, & cessationem ab omni prorsus opere . quantumvis alias sancto , ut est oratio, quia, cum juxta citatas ejus in variis propositionibus ObservationeI, peccatorem ante justificationis gratiam in omnibus actibus peccare necesse sit, quo plus operis, alias , ut apparebat, sancti illini, sibi agendum proposuerit, eo semper peccabit amplius, magis Dei
contra se irritabit iustitiam, magisque a reconciliatione removebitur. Unde praecipere debebunt Quesnelliani consulentibus se peccatoribus, ut studiosa ab omni operocessatione, divinae se providentiae commi tant in otio, &, si possent, in perpetuo quasi sotnno expectent, quod Dei seu misericordia, seu iustitia de se statuerit; sive uti iopeccato deserti pereant, sive ut ex pura Dei misericordia, sine ulla sua ad justitiam di positione, justificationis gratiam infusam accipiant, juxta propositionem et S. Prima
gratia, quam Leus concedit peccatori, es peccatorum remisso . Sie novus inducitur Quietismus cunia priore certaturus, uter majorem animis perniciem adferre natus sit. Et tamen recentiores hi poenitentiae passim severioris habentur praecones , & exactores ad excessum usque exoticum rigidi . Sed haec ad ostentationem potius serviunt magistrorum, quam ad peccatorum reconciliari desiderantium utilitatem . Quae enim ex ea poenitentia utilitas , si singula ante reconciliationem op ra, nova peccata sint, quae poenitentis reatum augeant, atque ita longi urum eum rem v eant a remissione criminum, justitia, ac salute es Si vero peccator alios cujuscumque Scholae theologos in eonsilium adhibuerit,
suadentes audiet opera poenitentiae; nominatim orationes, non tamquam incrementa
delictorum , sed, ut vero sunt, utiles ad sanistificationis gratiam dispositiones et audiet illos sibi dicentes, ut Danielein cap.
v. et . Nabuchodonosori, Peccata tua eleemosvis redime r alii etiam ieiunia, cilicia, corporis verberationes, & istiusmodi eastigandae, domandaeque carni opportuna remedia suggerent. Praecipue vero secessum a curis tantisper temporalibus, ut aeternorum, atque imprimis
422쪽
mis quatuor novissimorum meditationibus attentius incumbat, meditationibus junis gens frequentem , & humilem orationem , qualem continet Regis serio poenitentis Psalmus Io. Miserere mei Deus secundum
magnam misericordiam tuam, ct secundum. multitudinem miserationum tuarum dele in
quitatem meam cic. cum sex aliis psalmis , quos Spiritus Samstus ad excitandam in peccatoribus poenitentiam creditur inlabrasse. Impos ecum autem, si Quesnelli novitas invaluerit, non poterunt illi peccatoribus permitti ; sed justis solummodor neque prioribus dicere licebit quod in Horis canonicis quotidie dici Ecclesia jubet , Converte nor Deus salutaris noster , ct averte
iram tuam a nobis: E Litaniis expungere oportebit, vel a solis justis enuntiari, iuratorer, te rogamul audi nos ut nobis pareas , ut nobis indulgeas, ut ad veram paenitentiam
nos perducere digneris. Eliminari pariter hsacris literis. debebunt monita, hortationes, imperta Dei benigni Ema inculcata toties peceatoribus omnibus, non excipiendo impios,& idololatras,ut ad creatorem suum,& Dominum salutari poenitentia revertantur. Quomodo enim illa esse possunt seriar in Deo voluntatis indicia, si ne rogari quIdem ab impiis , & quibusvis peccatoribus
ante reconciliationem velite Propias o. Frus ea clamamus ad Deum, Pater mi, si Spiritus charitatis non est illa, qui clamat. s q. Solaebaritas es, qua Deo loquitur et hanc solam Deus avdit . sv. oratio impiorum es novum peccatum, O, quod DeuX itur concedit, es essuum in eos judicium .
6 Non ita Deus, qui de peccatoribu de quidem impiis enuntiat EEechielis 18. I. umquid voluntatis mea es mors impii , dicis
Dominus Deus, O non ut converstatuae a viis
suis, ct vimi e Noto mortem morientis dicit Dominus, reoertimini, O vivite, Cap. 33. Dic ad eos: Vivo ego dicit Dominus Deus; nolo mortem impii, sed ut convertatur impius avia fure, O Goate Convertimini, convenimini. . . impietas impii non nocebit ei. Et in novo se de re describitur nobis Deus a. Petri cap. 3. veluti Nolivae aliquos perire I sed omnes ad
Ipse Dei Filius pio salute omnium hominum homo factus, qui non venit vocare justos; sed peccatores ad poenitentiam . MItth. II. clamat omnibus, etiam impiis, Venite ad me omnes, qui laboratii, O onerati estis, O ego resiciam vos e nullus excipitur, nullus excludituri Vocatio, & invitatio generalis est . Qui vero laborant magis,
qui magis onerati sunt, quam impii Circa conclitatio Theol. propugn. Tom. II.
hos maximo cupit coelestis Medicus virtutem suae gratiae ostendere ; proinde excitat
eos amantissime , ut ad se veniant, potentiam, & clementiam suam implorent, arripiant auxiliatricem dexteram . Rom. Io, Expandi manus meas tota die ad populum non credentem, O contradicentem. Quae omnia
non sincera , sed fallacia dicentur, si Deus
accedentes humiliter ad se impios repellat, eorum preces non talum despiciat; sed velut novum eis imputet peccatum, & quidquid illis forto concesserit, in novum,&gravius velit esse judicium . Quam haec aliena sunt ab infinita Dei clementia, ab ardentissimo Servatoris nostri erga omnes homines amore , promitarumque ejus, & testimoniorum immota fide lLongo aliter, quani Quesnellus nos docet S. Mater Ecclesia, quae est columna, &firmamentum veritatis et Illam proinde peccator quilibet , quantumvis hactenus impius, in posterum salutis suae haud negligens
audiat, uiam sequatur; missos vero faciat novatores, crud*les veluti Rhadamantas , qui miseris peccatoribus torquendis solummodo, & ad desperationem adigendis inotenti videntur, non medicindis, non liberandis ab interitu.
Obfirmationes Hexaptorum subdola
refutantiar hi es a Uas Hexapta praemittendas obje-
st ei ionibus duxere Observat OneI , integras exhibeo . , , In quibus si circumstantiis P. Que et Propositionem
is scripserit quinquagesimam nonam, a is tendere seruit; ut a pravissensibus, qua-- Iescumque ei cavillatio maxime frivola , M tribueret, penitus liberetur. In poste- rioribus editionibus pro oratio impiorum, is positum fuerat, talis oratio , ne superessetis amplius locus disceptationi, num quod M author dixerat de precibus perversis, ap-- plicuerit iis,qui orarent instar Iudaeorum, H de quibus occurrerat sermo .is Si utraque ea consideratio inesneIM Ium adversus omnem prorsus vindicat ,, accusationem,qussim splendidae luci expo-,, nil malitiam eorum , qui articulum de-M nuntiarunt i Quid persuadere denuntia-M tione sua voluerunt 3 an ut censeretur H Quesnellus asserere,quod peccent impii, ,, quando ad Deum recurrere, ut a pecca-H to se expediant, eumque implorare hu-
423쪽
ta milibus precibus incipiunt e Fieri ne po-,, test, ut accusatores ipli aut norem credi-M derint reum erroris , quem denuntiant e,, Denique quid pluribus isticisnodi molita
M tionibus consequ sperarunt, nisi ut pa- Iam fieret, denuntiationes tuas non mi- ,s nus ex calumniae, quam erroris spiritu
Hactenus Hexapta . Propositionis circumstantiar, ad quas provocamur, sunt, quae eam in Quesnelli opere praecedunt et Imusta,
ingrata, malevola mutat temeraria Iudaeorum oratio merebatur, ut Christus eam exaudiens concederet tuis superabundans luminis incrementum, quod, ut ad eum perdendum subdole postulabant, eorum adsummum proveheret Oecitatem , ct obdurationem. Tum sequitur damnata propositio et quae quantumvis secundum se, & ab antecedentibus praecisa, appareat illimitata , & universali aequivalens ; Hexapta tamen persuadere cupiunt, determinationem a praecedentibus accipiendam, ut sola reprehendatur oratio Iudaeorum , vel illi similis, injusa, malevotis OmHane limitationem asseri ex mente Que ne Ili, demonstrandum suscipiunt etiam pluribus ejusdem aut horis sparsis alibi sentenistiis. si Haec ( inquiunt propositio aliud ,, non significat, nisi quod oratio impios, rum , ut impiorum, sive volentium in M peccato vivere, & volutari, novo illis M apud Deum vertatur crimini, quodque H Deus illis concedit, cedat in novum conis M tra eos judicium: is sensus genuinus pro-M positionis est, & sermo Scripturis pro-- prius, quarum videtur aut horitas debui A se Quesnellum immunem reddere a centa iura M o,, Sensus, qui propositioni tribui pose,, set perversus, est, peccatorem , qui di ,, positus animo, & quodam motus amorista initio , ad Deum se convertere incipit,
M orando novum committere peccatumia ;- ipsamque orationem novum geri obieemri saluti. Qui sensus revera falsus est, sed asi sententia Quesnelli remotissimus ; ut de- si monstratu facile est ex pluribus ejus a si sertionibus contrariis M .H In Ioannis caput p. v. I. ait: precesta impii, in impietate persissere volentis, se- , , ductoris , O Peccatorum istiusmodi, qui
H nullam de conversione admittere cogitatio-,, nem volunt, Deus rejicit hi numqvam autem si peccatoris odio habentis peccatum ex amoreri Dei,s. In caput Ioannis I S. v. 23. Peccators, tamquam Adami sitius, non meretur nisi A
, , Deo rejici: non habet ius, ut osserat Deo,, preces, ni tamquam De liut, O lii CutM membrum , quod esse incipit, qui desiderat.
M In Matth. cap.y. v.22. Omnia donatri Iesus precibus oblatis eum Ide , O humilias, rate; numquam Deus praetermittit miser ,, cordiae oculos convertere ad paenitentem, ,, qui ex humilitate non audet oculos ad eum, , attollere,,. Hactenus Hexapta ex Que nello, T otus itaque observationum cumulus ad tria haec reducitur capita r. quod verba propolitionem antecedentia de oratione
malevola Iudaeorum , debuerint authoris sententiam ad preces Iudaicis similes restringere . a. Quod in editione anni I 6so. ut omnis praecluderetur cavillationibus aditus, positum fuerit non simpliciter oratio impiorum , sed talis oratio. 3. Quod Que nellus alibi doceat, Deum non despicer orationem humilem peccatoris, & peccatum odio habentis ex amore . Singula e pendamus . Ad primum quod attinet, circumstantia orationis Pharisaicae in Iudaeis petentibus a Christo declarationem publicam, quod essetur ut, id est,unctus, de Rex Iudaeorum, non ut in eum crederent; sed Pilato redderent odiosum ; ea, inquam , circumstantia minime restringit, quod de impiorum poste: oratione dogmatice , seu indefinite asseritur, esse novum peccatum , & novum in eos judicium. Hanc scilicet Quesnelli fallaciam verius, quam imperitiam indicavi saepius Tomo I. circa propositiones de gratia , ubi ex fusto aliquo particulari, & saepe maxime dispari conelusionem elicit dogmaticam significatione universalem ; sed vitiosissimam, & vel a Dialecticae tironibus explodendam . Subinde etiam fraudem tacitus praeterivi, no repetitio frequentior taedium pareret Lectori . Sic Marci a. v. I I. ait Christus paralytico et Tibi dico ,surge, tolle grabatum tuum, drvade in domum tuam i cistatim surrexit ille , oesublato grabato, abiit coram omnibus . Cui Sacro Textui appendit Qnesnellus hane observationem ex Scripturae testimonio collectam Propos. ra. Ruando Deus viat saloare animam , quocumque tempore, quocumque lo- eo essectat indubitabilis sequitur molautatem Dei. Lucae cap. s. v. II. dicitur: Extendens
Jesus manum, tetigit eum, dicens: Volo, mundare, ct conmesim lepra discessu ab illi . In quem Iocum ita Quemellus Propo L. II.ctuando Deut vult animam Disam facere, Oeam tangit interiori gratiae suae manu, nulla
424쪽
8o8 Pars II. Propos. LIX. Cap. II. Bos
voluntas humana ei resib se. Marci s. v. o. Videns autem ( Energumenus Iesum a longe, cucurrit, O adoravit eum. Cui historiae Quesnellus conveniense ensuit hoc documentum Prop. i . fiuantumcumque remotus d alute sit peccator ob ira natus , quando esusse ei videndum exhibet laminesalutarisa gratia , oportet, ut se dradat, accurrat, ese humiliet, ct adoret Salvatorem suum. Lucae s. v.6o. Dixitque ei Iesus et Sine, ut mortui sepeliant mortuos: tu autem vade, Sannuntia regnum Dei. In eam Christi sententiam sic Quemellus Prop. I s. aeuando Deus mandatum suum, ct suam externam i cutionem comitatur unctione sui Spiritus, e interiori vi gratiae suae , operatur illa in corde
obedientiam, quam petit. Ubi patet, Que nellum supponere, quod externam Christi locutionem unctio Spiritus, & interior vis
gratiae comitata non fuerit; operatura alioqui quam Christus petiit obedientiam. Hic autem, ut saepissime alias se prodit in Que nello intolerabilis innovandi pruritus, dum non se continet, quin locis, etiam maximo impropriis dan senismum importuniis me ingerat . Quam enim illa adolescentis inobedientia necessitatem , vel occasionem congruam suppeditat inferendi, quod unctio Spir: tus Sancti, & interior vis gratiae, quando ( id est, quandocumque illa comitatur
mandatum Dei, sive externam eius locutioriem , operetur in corde obedientiam, e
Ubi nianifeste traditur secunda propositio Ian senii: Interiori gratia in satu natura lassae numquiam resistitur Actorum 8. v. ra. Cum vero credidissentc Samaritani Philippo euangeli etianti de regno Dei, in nomine Iesu brisi baptisahantur viari, ac mulierer . Hic iterum tam fallax dialecticus, quam mysticus novaturiens, dogmatich enuntiat Propositione i6. Nulla sunt illecebrae , qua non cedant illecebris eratiae , quia nihil resistit omnipotenti. Ubi sola figurae, & phraseos immutatione rursus ingeritur venenum secundi dogmatis Iansentani jam relati. Apostolus ad Romanos cap. Id. v. q. ait: Tu quis et, qui judicas alienum ferti m ; Dominoso stat, aut eadit ; potens es autem Deus Fatuere situm, largiendo gratiam efficacem . Hinc Quem ellus de omni gratia illimitate , seu generaliter definit Prop. Iv. Dei gratia hihi aliud es, quam ejus omnipoteras volum ras . Haec es idea , quam Deus ipse nobis tradidit in omnibuae futi Scr pluris . Marci g. v. 3 p. Exurgens (Iesus comm natus est vento, o Qxit mari et Tace, sim tesce et O eessavit ventur , ct facta est tranquillitas magna . Hinc iterum sine inello placuit Iansentanam educere definitionem gratiae , quam ex prim s Dialecticae regulis
constat competere debere omnibus definitis: Prop. 2 o. Vera gratia id a UI, quod Deus ouitsibi a vobis obediri,moheditur . imoerat, ct omnia stanti loquitur tamquam Ohminus ,
2.Cor. cap. s. v. El. Elim, qui non noverat
peccatum, pro nobis peccatum fecit, ut vot episceremur iusiuia Dei in ipsi Eificaciter quidem, & re ipsa pro iis, qui oblatam gratiam
non respuunt; sufficienter autem pro repellentibus. Constit enim, neque omnes Prorsus homine S, neque omnes aliquo auxilio
gratiae praeventos , fieri ex Christi meritis justos; live, ut Apostolus loquiturdi sitim Dei. Novit nihilominus Quesnelli industria
pro essicacitate omnis gratiae hanc emunge re ; vel potius mentiendo fingere gratiae ideam . Prop. a I. Gratia Iesu Chri ii est gratia fortis, suprema, invincibilit; utpote qua es operatio voluntatig Omnipotentis , sequela , b imitatio operatiovis Dei incarnantis, O res itantis Filium suum . Quesnelli fraus similis in pluribus o
currit propolitio albus; allegatae autem abundo iussi ciuiit ad oste iidend un inepti stimam propositionis s s. excusationem I quasi ex praecedenti orationis subdolae in Iuclaeis eircumstantia ad eam solam , vel ei timilem intelligi debeat limitatum, quod de oratione impiorum absolute, de limpliciter a iseriis
tur , esse novum peccatum, s' quod Deu, lilii concedit, esse novum in eos judicium . Ars scilicet haereticis et sed praecipuo Quesnello familiaris est, ex Scripturae textibus ad singularem determinatis materiam conclusiones elicere universales.
Sie quod Calvinus de iustis aliquibus ,
se ilicet praedestinatis , & perseveraturis Iegerat, ad justos extendit universos,justitiam fingens, quibuscumque semel obtigerit, amitti nesciam. Lutherus, quod de fide formata, & per dilectionem operante in Divinis oraculis repererat, de fide omni praedicat, veluti se sola conferente justitiam , quamquam neque fidei nomine virtutem accipit inter
theologicas primam ; sed fiduciam de justitia jam possessa.
Ut autem excusationis mendacium p
tentissim uin ipsis Quesnelli vocibus amplius convincatur, ex pluribus Quesnelli articulis demonstrandum suscipio q uod de impiorum oratione in quinquagesimo nono asseritur, ab authore intelligi non de sola oratione
425쪽
gio Constitutio UNIGENI rus propugnata SI I
pharisaica, & nequissima Iudaeorum, aut illi fimili . sed de qualibet impiorum I praeterquam iustificante, atque adeo novum in impiis; imo quibuslibet peccatoribus ego
peccatum quamcumque orationem ex omni alio motivo , quam charitatis elicitam . oratio autem, quae ex charitate proficiscitur, non est oratio impii, neque peccatoris;
si proprie loquamuri sed justi; quia chariatas operit multitudinem peccatorum. I. Petri
cap. . Ego diligenter me diligo. Proverb. g. Omnis, qui diligit, ex Deo natus es. I. Joan.
Quod, inquam, omnis oratio peccatoris antequam justificetur , novum in Quesnelli sententia peccatum sit, patet ex pluribus eius articulis, ut . Non sunt ni duo amores, unde volitiones, ct actiones omnes nostra nascuntur; amor Dei, qui omnia agit propter Deum, quemque Deut remuneratur I ct amor,
quo nos lasos, ac mundum diligimui , qui quod ad Deum referendum es, non refert, O propter hoc ipsum sit malus . s. Amore Dei in
corde peccatorum non amplius regnante, necesse es , ut in eo earnalis regnet cupiditas, omisnesque actionet ejus corrumpat.
Manifesth itaque Quesnello peccatum est i imo necessario peccatum est, uti omnis
actio, ita & oratio non profluens ex amore Dei regnante, omnia agente propter Deum, gliemque Deus remuneratur, qui amor indubie justificat.
Praeterea oratio peceatoris veI nascitur ex gratia, vel ex solis naturae viribus . Si ex gratia,iuxta Quesnellum non est oratio peccatoris; sed justi;quia per articulum 28. prima gratia , quam Deus concedit peccatori, e peccatorum remissio. Deinde si oratio est ex gratia, necessario est ex fide . ia art. 26. Nulla dantur gratiae , nisi per sdem . Art. a T. Fides est prima gratia , O fons omnium aliarum . Rursus si oratio est ex fide, necessario justificat art. s i. Fides iustificat, quaredo operatur ; sed ipsa non operatur, nisi per charita
Si vero oratio non oriatur ex gratia, seu fide, necessario peccatum est perari. 38. Peccator non es liber, nise ad malum sine gratia
liberatoris . 3y. Voluntas , quam gratia nom
praeoenit, nihil habet luminis, nise ad aberranis dum; ardoris,nis ad se praecipitandum: virium nisi adse vulnerandum e es capax omnis mali, ct incapax ad omne bonum. o. Sin/gratia nia
hit amare possumus (adeoque nihil operari
ni ad n ram eondemnationem. I. Sola gramria Christi reddit hominem aptum adscri cium .ir sine hoc nihil, ni impuritas; nihil, nisi lia nitas Iacet igitur subruta undique prima Hexaptorum Observatio contendens , peccatum non afflicari a Quesnello precibus impiorum , nisi similibus orationi Iudaeorum subdolae, de malevolae, cujus scopus non erat credere in Christum, non eius aucupari gratiam ; sed accusare eum, & perdere. Patet enim, Quesnelli sententiam non in praesenti solum artieulo secundum significatione iaejus obviam ; sed totius quoque ejus systematis perspicuam , & nullis umquam obducendam sophismatum fucis esse, quod omnis impiorum oratio , antequam Deo reconcilientur, peccatum sit et quod peccent orando ex motivo fidei,timoris,spei; nisi charitas j stificans ad orandum excitaverit;vel nisi ipsa oratio charitas sit hominem Deo reconciis Itans. Non autem Quesnellum eo usque haereticum , aut tam aperte atheum credimus,
ut censeat, non posse Deum potentia absol ta infundere impiis orationem , quae ex charitate sit justificante ; ac proinde non con stituat peccatum novum , neque novum imaeos judicium t in Quesnelli tamen sensu i si
eum Tridentino Concilio componatur , numquam fit, atque ita in hoc Decretorum ordine fieri nequit, ut ulla impiorum oratio non sit peccatum e quod sic facile demon
Nulla potest esse salutifera oratio , nisi ex fide oriatur, vel ipsa fides sit. De hoe
convenit inter nos & adversarios. Fides vero salutaris necessario praesupponit gratiam juxta Tridentinum sesL6.can.I. Si quis Axerit, e praeveniente Spiritui Sant i in iratione, atque ejus adjutorio hominem credere,fp rare, diligere , aut paenitere posse sicut oportet, ut ei iustificationis gratia conferatur ; anathema sit . Audit Quesne Ilus, non posse hominem salutifero credere sine praeveniente via ritus Sancti inspiratione e Audio, inquit, sed etiam assero propositione et t. quod prima
gratia, quam Deus concedit peccatori , peccatorum remissio.
Hinc nos contra Hexapta, & quemlibet alium Quesnelli defensorem inferimus invictissime , orationem salutiferam in eius sententia necessario esse posteriorem iustificatione , ideoque numquam esse orationem
impii; sed justi . Proinde liquet, non solimi impii, ut impii, sive ex impietatis spiritu
procedentem, subdolam, & malevolam; sed qualemcumque simpliciter impii orationem esse novum peceatum ; quia si salutifera sit , profluit ex gratia, quae ipsa peccatorum rem missio est per Prop. 28. proinde succedens oratio non est impii, sed iusti. Si vero non nascitur ex gratia, non est ipsa charitas, neque
426쪽
que ab ea profluit, atque ita peccatum est juxta propolitiones varias superius rela
Manet itaque inconcussiim de ineluctabile, omnem, proprio & simpliciter loquendo, orationem impii, tum per Prop. Sy. tum per caetera Quesnelli principia, esse novum peccatum, & novum in orantem judicium . a Non minus frivola de fraudulenta est Observatio a. de facta in posterioribus editionibus mutatione , juxta quam non de qualibet impiorum oratione asseritur esse novum peccatum; sed de tali oratione, qualis relata fuerat perversissima Iud(orum. Observatio haec a me praeoccupata , & repulsa est tomo I. in Prole gomenis cap. s. quod est de
editione Observationum moralium magis correcta , O denuntiatione Propositionum . Qualis vero ea est in posterioribus editionibus mutatio e Num sublatio erroris, an callida ejus occultatio , quando ex uno loco venenum, ubi nimis patulum est, tollitur, ut pluribus magis eallido inspersum, minus terreat, atque haustum incautius animos enecet, ante quam percipiatur e Laudandum quidem in Parisiendum Archiepiscopo apparet eatenus religionis studium, qu8d novitatem horridam in praesenti articulo facith depreliensam, in secuturis editionibus jusserit praetermitti . Quod autem eamdem in pluribus propositionibus obscurius involutam non perceperit, rotdioeceseos amplissimae curis gravibus distr eius, minus mirum est. At quomodo a perfidiae suspicione , vel gravi incuria liberabimus ejus administros in controversiarum studio enutritos, quibus ab Eminentissimo correctionis cura commi is este Non enim verisimile est, viros, quibus nec otium deest, nec ingenium , errorem , quem hoc loco corrigere jubebantur, in tot aliis propositionibus implexum deteger non potuisse, ut eum ibi pariter ex mente sui Antistitis corrigerent Sed tum non levis in Quem elli librum inducenda fuisset mutatio, di totius ejus novi systematis pars non minima corruisset. Similis oscitantia, vel mala
fides in iisdem Archiepiscopi Ministris indicata est a me Tom. I. ad propos. t. cap. .
Animadversione quoque dignum est, quod nequidem in editione anni i6ys., ex qua propositio desumpta est, ullum Que
net Ii superbia errorem agnoscat, mutationem qualemcumque aegre patiens , nec alia lege , quam ut non correctio necessaria ; sed velut incongrua habeatur Cardinalis erga
adversarios indulgentia, imprudens scrupuis
lus, & in suis approbationibus, ae promissis inconstantia . videri haec possunt ex ipsis Quem elli literis contra ipsum prolatis in Processu Iuridico coram Archiepiscopo Mech liniensi, sive Catis.1 fiu velliana Art. Iy- Procul scilicet hic novus Augustini discipulus a magistri sanistissimi abest humilitate . Nam libros Retractationum duos ediderat Augustinus, daturus plures, nisi Iuli
ni importuna provocatio, Se sua mors praematura studium tam utile abrupisset. Queianellus autem nihil umquam retractare voluit, nullum erratum agnoscere . Cur igitur
Sedes Apostolica permittere debuit, aut quomodo sapienter potuit, ut error perniciosissimus, innumeris libri exemplaribus in omnes sparsus Christiani orbis provincias, impune grassaretur, & Ecclesiam corrumperet; quia in editione aliquot post annos secuta, unico praetermissus Ioco est ; adeo non facta retractationis mentione,adeo non monito lectore de errore antea commisso , ut potius error idem locis pluribue inlaetus a correctoribus manserit, ut de , sublato horrore , nocere pergeret securitis , & vigilantiam facilius eluderet Epii coporum , atque
ipsius, si fieri posset, Apostolicae Sed is es Pro detegenda tertiae observiationis fallacia attendendum ante omnia caput controversiae, sive figendus, ut dicitur, quaestionis status. Oratio impiorum, inquit Quesenellus, es novium peccatum, di, quod Deus i lii concedit, es novum in eos judicium . Non hic authorem arguo , quasi orationem ejus, qui ante impius fuerat, sed modo justus est,
novum asserat peccatum I non enim oratio
ista proprie impii est; sed sancti, sive sanctificati. Talis Quesnello est omnis oratio a n vo libera peccato ; si cum Tridentino sest 6. de justificatione can. s. anathema dicat asserenti, inmisem sinὰ praveniente Spiritas Sav-cti inspiratione , atque ejus adjutorio credere , sperare, diligere, aut paenitere posse cui oportet , ut ei justi attonis gratia conferatur. Cum enim per Prop. a S. Prima gratia, quam Deus concedit peccatori , sit peccatorum remises, evidens est, orationem, quae ex fide proficiscitur, ac proinde ex gratia, non esse orationem impii; sed necessario iustificati; quia, uti ipsa ex praeveniente Dei adjutorio est, eandem praevenit pariter delictorum remissio, Praeterea,dum per propositionem s i. Fides j iscat, quando operatur; sed non opera tur, ni per charitatem, perspicuum est, orationem, quae actus religionis est, profluere ex fide non otiosa, sed ipsam operante orationem et atque ita omnem orationem novo
427쪽
Sio Constitutio UNic ENirus propugnata Sis
theologo esse iustificantem , quasi ex abundanti: quia prima gratia fidem salutiferam necessario praeveniente, collatam impio justitiam juxta Quem ellum jam vidimus . Hoc
sensu Deus, juxta eundem, numquam rejicit precer peccatoris odio habeutis peccatum ex amore Dei, utpote justificante r imo gratia , . amorem praeveniens (si ulla, Quesnello judice, gratia reconciliationem praeveniat cone a peccatori, es peccatorum remissio .
Hinc facile percipitur sensus secundi lo-ei uesnelliani ab Hexaptis allegati: Peccator , tamquam Adami sitius, non meretur, ni a Deo rejici: non habet ius, ut osserat Deo pre-eei, ni se tamquam Dei Aius , ct Hii eius mem-hrum, quod esse incipit, qui desiderat. Cum dicitur peccator tamquam Dei filius, & filii
ejus membrum offerre Deo preces , locutio impropria est & per figuram, ut dicitur homo mortuus, qui homo amplius non est, sed fuit.
Ita Filii Dei, & membra Christi, si proprio
Ioquamur, non sunt in peccatorum numero;
sed justorum. Dum itaque dicitur peccator tamquam filius Dei,& membrum Christi hahere jus offerendi preces Deo, patet intelligenda assertio de peccatore iustificato, qui peccator esse jam desiit. Quod etiam Aiu, Dei esse incipiat, qui desiderat, apud catholi- eos passim significat, desiderium justificationis esse utilem ad consequendum reconciliationis beneficium dispositionem ; apud Quesnellum vero omne justificationis votum utile, necessario est ipsa iustificatio, vel iliam praesupponit; quia vel ipsum desiderium
gratia est , vel ex gratia nascitur; prima aurem gratia , quam mur conceaeit peccatori, est peccaterum remissio . Unde liquet, neque secundam ab Hexaptis produitam Quesnelli sententiam esse contrariam sensui maxime damnabili propositionis Sy . quod scilicet omnis oratio impii, quae revera impii est , de nondum transferens illum ad statum justitiae, sit novum peccatum.
Simili modo eum proscripto Quesnelli
dogmate componitur tertia non minus subdola ejus sententiarOmnia donare Iesum precibus oblatis eum eaem humilitate: nunquam praetermittere Deum oculos misericordia convertere adpaenitentem, qui ex humilitate non audet oculos ad eum attollerer in quibus vocibus procul dubio nihil est, quod merito reprehendas, nisi fraudem & hypocrisim authoris, catholica loquendi formula sensum minimo catholicum occultantis, ut de Ian- senistis formula Alexandri VII. sacrilege jurantibus merito conqueritur Sanctissimus
D. N. CLEMENS XI. Constitutione, sua nulla unquam fuit in Ecclesia Dei ad infringendas novae Haeresis versutias sapientius excogitata vi incipit Vineam Domini Sabaothi,, Eiusdem inquit Pontifex formulta
, conceptis verbis loquuntur, quod Ecese
,, sia loquitur a quod tamen sentit ipsa, non D sentiunt; ,, Ita & in allegata Quesnellus sententia loquitur quod Ecclesia; quod i men sentit ipsa, minimo sentit . Quisquit enim Catholicus posteriorem ejus periodum enuntiaverit, intelligi volet cum Angelico Doctore, cum Tridentino Concilio, di uniis versis Doctoribus Orthodoxis, quod , sicut attritio non justificans a Deo suscipitur,
movetque ejus misericordiam ad impertie dum uberius gratiae auxilium, quo peccator ad nobiliores poenitentiae actus, ipsamque justitiam promereatur; ita,ut oratio pCccato ris, etsi charitatis expers, & ad reconciliandum Deo hominem non sufficiens, a Dei tamen clementia respiciatur, ut ulteriora gratiae praesidia non deneget, quibus paulatim poenitens ad Charitatem perveniat, & justiti .im: in Quesnelli vero sensu, fides, & humilitas , quae a Deo non reiicitur, & a novo immunis supponitur peccato, debet ipsa simul charitas esse justificans, vel ex ejus proficisci imperio, uti ex tot Quesnelli relatis a me superius Propositionibus indubitatum
est. Itaque , nisi universum subruatur novorum dogmatum systema , negari non potest, hanc esse Quesnelli in damnato Articulo sententiam,tum significationi verborum obviae, tum reliquis ejusdem aut horis opinionibus conformem , & ab iis inseparabilem , quod impii, de cujuscumque peccatoris extra divinam amicitiam constituti oratio, nisi iustificans fuerit, vel eam Charitas , &Iustificatio comitetur, sit novum peccatum, &q uod Deus illi concedit, sit novum in eum judicium.
Imo in Quesnelli principiis inevitabilis
est error; adstruitur enim simpliciter, omnes impiorum , vel quorumlibet peccator ursia preces, quomodocumque institutas, novum esse peccatum ; quia fiunt ex gratia , vel ex solis naturae viribus ; si prius affirmaveris , non sunt preces impii, vel peccatoris ; sed justi; quia praeveniente, atque ad orationem excitante gratia justificatus est per Prop. et s. Prima gratia , quam Deus concedit peccatori, es peccatorum remissio. Superveniens itaqUCoratio, quae duetum praevenientis, & justificantis gratiae sequitur, jam non est hominis impii, atque peccatoris, sed sancti. Si vero oratio non est ex gratia , nequit esse ad justitiam dispositio , vel ad obtinendum supernaturalis ordinis beneficium Utilis
428쪽
lis, ut omnibus notum est Catholicis, & ultro consentiunt adversarii, a quibus talis oratio etiam arguitur peccati pluribus Queianelli Articulis , ut 38. Herator non est liber, nisi ad malum, sine gratia Liberatoris. Similes aliquot superius recensui. Imo sola Charitatis absentia omni actui aspergendae peccati maculae juxta Que ellum sussieit per Prop. q.& plures ex sequentibus a me saepius commemoratis.
Paenitentis igitur nomine in allegata ab Hexaptis Quesnelli sententia non potest intelligi poenitens ilnperfecte , sive attritus, cuius oratio consistere valeat cum peccato habituali, & damnationis debito, quia ipsa talis Melaello oratio & attritio novum in peccatore quolibet peccatum est; ideoque nee de istius modi se, humilitate, & natis ind3 precibus intelligi ex mente authoris potest, quod asserit, omnia donare Iesum preciabus oblatis eum Me ct humilitate r nunquam
praetermittere Deum oculis misericordia comvertere adpaenitentem, qui ex humilitate non audet oculog ad eum attollere; sed haec omnia,
iuxta Quem ellum , accipi oportet de fide, humilitate, precibus poenitentis justificati
Praeveniente gratia,vel charitate,& ipsis qui hic referuntur actibus , qui simul ab authore charitas supponuntur. Quocumque demum modo obiectantia scriptoris sententiam interpreteris, nisi totam Quesnellianorum dogmatum structuram subruere animus fuerit nunquam reperies sensum, cum terribili, & maximδ obnoxia anathemati significatione quinquagesimi noni Articuli pugnantem.
Obserυatio Collatoris , in Protestatio fiumnelli convincuntur deside
x Ralio impiorum, inquit Collator,
iis impietate permanentium, ac po
stalantiam si conredi quidpiam non bono e , ut Iudai a Christo requirentesian esset christus, manis P es novum pecc tam si illud concesserit Deu , erit id abseque dubio movum in eos judicium. Observati ni hactenus subscribimus:audiantur sequentia . Porro ad hune sensumsatis determinabatur Propositio , per merba authoris immediate pracedentia in editione anni et Syy.; sed evia dentissim8 in editione 16yg. voras uniuI addi sione et TALIS oratio impiorum est novum preMeatum , ct quod itine Deus illis concedit, judiacon uatio Theot. propugn. Tom. II. eii, atque ira illius novur essectus es. Verum, ut alibi, ita , hie aequitatis omnis Romani Censores immemores fuerunt. Minor irreverentia Hexaptorum apparuerat, in eo, quod perfidiae erimen in solos conjicerent Denun tiatorere Collator ipsos aggreditur Iudices, sive Censores a neque hie solum, sed & alibi aequitatis omnis immemores pronuntiat Quae contumelia quo patet latius & viros impetit ordinis altioris , eo gravior est, &majori subjacet supplicioi saltem usquedum solidis documentis , quae non comparucre hactenus, stabiliatur. Calumniae igitur immanis author rea habebitur, donec eam aut retractaverit pamiam, quod a Iansentana Charitate & Iustitia
non expecto ; aut argumento confirmaveritureumque probabili, quod tam frustraneo tentabit opere, quam inferorum, mendaciorumque praesidio Ecclesiam evertere Christianam. Tota autem recens ta obser atio, ut in arena fundatur dissolutissima , statu venti levissimo dejicitur, ae dissipatur. Quod enim error in editionibus anni t 6ss. de Ioy q. locis pluribus contentus, propter subdolam loci unius in posterioribus mutationem,permmitti non debuerit,ut millenis exemplaribus quaqua versum disseminatus pergeret corrumpere Ecclesiam, & animas pertrahere in interitum, dictat ratio manifesta . Vide dicta cap. praecedenti, & tomo I. in Prol egome
a Lepidum vero est, quod de editi ne anni r6y3. dicitur . Ad hanc sensum (qua- Iis fuit subdolus, & malevolus Iudaeorum, ,
requirentium , an esset Christus determinabatur propositio . . . evidentis 3 in editione anni 16ys., vocis unius adjectionet Une TE LE PRIERE, talis oratio. Fateor, vocis
unius adjectione potuisse propositionem adsensum innocuum evidentissimo determinari in editione anni r Sys. et De hoc neque di ceptatio esse potest, neque dubium; at, cum Adversarius asserat, in editione anni istius propositionem non solum adjectione ista potuisse ad sensum bonum determinati; sed reipsa determinari evidentissim/; quaero; num igitur in editione, de qua contentio est,uox
illa addita fuerit 3 Nequaquam, inquit, sed adjici potuit; & per hoc quod adjici potuerit , determinabatur propositio evidenti m et Dignum profecto Quesnelli vindice , & novae Ecclesiae Doctore acutissimo argumen tum . Sed quaenam , amabo, haeresis est, aue fuit unquam, quae unius adjectione, vel sublatione vocis , ad sensum nequeat determinari Catholicum omnis propositio aErmaus haeretica, negationis adjectione indu-
429쪽
bie fit orthodoxa i uti & omnis haeretica propositio negans, si negationem sustuleris. in Catholieam convertetur; ideone cursus liber haeresi permittendus est, quia vocis unius adjectione , vel sublatione Propositio determinari potuit ad significationem Catholicam e Hoc pacto nulla unquam potuit, aut deinceps poterit haeresis condemnari. Quae quidem Collatoris regula a Sede Apostolica ignoratu e , sed vel ideo Romani eem
ores ab eo audire debuerunt, quod ,ut alibi, ita ct hie aequitatis omnis fuerint immemores. Quod autem vocis adiectio, quae cernitur in editione ioysis impedire non debuerit censuram editionis anni tos s. de I Sy ., ostendi
capite praecedenti,& in tomi primi Protegomenis ibi citatis. 3 Quesnellus in Protestatione pag. 2o6. non patitur Propositionem sp. intelligi aliter , quam de impiorum Iudaeorum , aut eis similium oratione sim ais S m.ile .s,qualis a se descripta superitis fuerae r quae circumstantia, ut ait, limitare debuit pro pomtionem, quae illic sequitur,& in Constitutione refertur veluti indefinita . Uerum excusatio haec tanquam inanis & frivola supe riori capite confutata est , ubi fallaciam novo Theologo familiarem , sed omni Catholico indignam detexi exemplis ex eo frequentibus, ubi ex casu singulari, qualis hie erat oratio, sive petitio simulata &malevola Iudaeorum, Q te Sellus arte sibi solita, & invehendis quibuslibet Novitatibus accommodatissima conclusionein concipit indefinitam, & dogmaticam,quae apud omnes aequiis valeat universalit oratio impiorum es novum
peccatum , ct quod Deus illis concedit, est is Uum in eos iudicium. Nulla hic restrictio cernit ut ad orationem Iudaeorum vel illi similem , simulatam & malevolam et Neque tria Que melli opere restrictionem praestat vicinitas sermonis de oratione Iudaeorum ; iam
enim exemplorum multitudine Authorenta de arte sua veteratoria convicimus , qua ex facto aliquo particulari format sua dogmata sensum complectentia illimitatum . Et quis utcumque in controversiis vera satus ignoret, semper morem haereticis suis. se, commentarios edentium in sacras literas, diuinis Textibus assuere observationes haereticas e Evasio autem censeretur inepti sina, si isti errorum artifices, dum ab Ecclesia novitas condemnatur, veluti de injuria,& calumnia conquererentur , quod eorum enuntiatio vicina textui sacro , ab hujus debuerit societate ad sensum Catholicum determinari .
Pag. aop. & aliquot sequentibus Quesnelli protestantis querela est de Documento Pastorali o. Antistitum . - Lon-
gissime (inquit abfui ab ea sententia,
,, quae mihi a Documenti Authoribus pa-,, lam,&fraude iniquissima imponitur,quod , , ante justificationem, & reconciliationem M omnes corruptae sint actiones: quod ne-,, que fides, neque spes in Deum sit: nequeri Deus, neque religio, ubi non est charitas
(justificans; quod nullum sit opus bo.
nuin , sed omne , etiam oratio, sit pecca-,, tum & hypocrisis. Doctrinam istiusmodiu detestor , neque ea ullatenus ad me pe M tinete neque ulla a me data fuit occasio , ,, ut mihi imputaretur. Uerum quis pariters, non detestetur calumniain, qua mihi sinEri ulla ratione, sine praebita a me causa vel ,, minima affricatur imo vero eodem loco,
,, unde quinquagesima nona Propositio de , , sumpta est, in Publicano humili praedica ,s vi pretium, & valorem orationis elicitae a,, peccatore nondum justificato, atque ad ,, reconciliationis gratiam se praeparant ,, dicendo: Deus propitius esto misi peccat. G tori. Miratus ibi sum , quomodo gratia se superbiain peccatoris in confusionem vero M tat salutiferam, inspiret ipsi sancta in ad-,, versus se indignationem , confessionem
candidam peccatorum , orationem humi. M lem, ferventem, continuam ... illic pec-,, calor dicitur ad Deum accedere, dum ab ,, eo se ex reverentia procul removet; Dei,, ad se oculos convertere , non audendo,, suos ad eum attollere; sibi non parcendo,, mereri, ut parcat Deus; suam confitendo is miseriam, consequitur misericordiam. Prosequens pag. Eo 8. ait se sentire cum
Bellarmino, de Metensi Episcopo et denique
detecturus nobis condemnationis suae rationem , non aliam repetit, quam M Volun-,, tariam in suis adversariis caecitatem; n
si minatim in Secretariis Antistitum qua-,, draginta authoribus Documenti Pactora-,, sit , qui videre noluerint, tum Patrum in hac materia doctrinam , tum discrimen, ,, latissimum inter peccatores solummodo,,, & impios professione. Prima Secretariis,, illis cura fuit pro solita sua fide appella-,, tionem impiorum , cum peccatorum OIn-,, nium nondum reconciliatorum nominos, commutare . Praeterea simularunt, se non
M videre, quod notaveram ad illam Caeciis Euangelici sententiam. Ioann.s. vers 3 T.
,, Scimui, quia Deus peccatores mon audit
,, circa quam ita disseruit Preces impieta-,, tem profitentis , seductoris , & smilium
M peccatorum , qui cogitare nolint de conis versione, rejiciuntura Deo; non autem
430쪽
8ro Pars II. Propos LIX. Cap. III. Sar
si peccatoris odio habentis peccatum eaeri amore Dei Alienissimul est Deus a se despiciendis precibuet eordis contriti, Mis humiliati, qui1 Divino spiritu orat
Pag. 2 go. M Poteramne orationem pec-M catorum vulgarium, do quibus ibi nolo M agebam, discernere clarius a precibus,, impiorum, quos unich respexi, & dos, quorum orationibus statui accuratissimeri iuxta Psalmograptium, Leonem Magnum is Pontificem , Augustinum , & alios Dos, ctores Sanctos, etiam juxta Bellarminum3s, Adeo persuasum mihi habeo , orationem di, peccatorum , in quibus neque fides , ne-M que conscientia suffocata est, posse 1 inori reeipi clementer, ut si vel ipfi aut hores, 3, & approbatores Documenti Pastoralis,
( qui sunt centum Galliae Episcopi ,, vel-M dent poenitentiam agero molitionum ini-M quarum, & calumniarum, easque susci
s, Pere retractandas, eorum orationem pro
ri sectam ex corde contrito, & humiliatori Deus non despiceret, possetque illa preta cantibus misericordiam obtinere ,, Hue usque Quesnellus, cujus mirifica charitas, ta elementia est erga non solos, ut loquitur, Episcoporum Secretarios, veluti authores Documenti Pastoralis i sed etiam erga ipsos. quadraginta Antistites ejus approbatores, di sexaginta alios illud sibi publice adoptantes . Centum itaque illos Antistites molitionum iniquarum, calumniarumque damna palam , di minime haesitans Quesnelius: ubitam sincera eius elucet charitas, quam humilitas , qui & initio epistolae ad CLEMENTEM XI. , se tantillum homiam p rotaretur, de suae conscium tenuitatis. Quantum olim flagitium Saneyrano id suo Petra retio videbatur non deferre reverentiam Episcopol Quantum Iansentanis Belgis olim in Iudieio Asticano, Somnio Hipponensi , Libello supplice Ioannissausenii accusari a Monae bis, & Clericis apud Apostolicam
Sedem librum unius Episcopi l Nunc cenis tum Episcopos cum Documento suo Pastorali arguere palam, damnare iniquissimarum molitionum, atque calumniarum Iansentas a charitas, misericordia, etiam humilitas est tantilli hominis, O tenuitatis suae conis
i s Accusare inemellus Sede in Apostolicam non potest de mutatione vocis impii in peceatoris I nam oratio impiorum, pr ut in damnato volumine exprimitur, retenea in Constitutione est et neque Galli Antistites mutavere vocem; sed interpretati sunt: at, inquit Quesnellus , interpretatio eviumnia convictissima est a nam nulla a me Constitatio Theol. propugn. Tom.II. ansa praebita est, ut dicerer ante iusti fieati
nem, & reconciliationem omnes actiones asserere corruptas, atque adeis etiam ora
tionem; quasi neque fides, neque spes in Deum sit, neque Deus, neque religio , ubi non est charitas ( iustificans; quod nullum sit opus bonum vi sed omne, etiam oratio, sit peccatum, de hypocrisis. Ita Quesnellus. Si
verci lector in memoriam revocet, quae h ctenus contra damnata ejus dogmata disputavimus , vel ipsa tantum , quod facillimum est, dogmata inspiciat, componatque inter se , catenam reperiet ipsissimam , quam hieta melimento contextam legimus Paclorali. Prop. 38. Peccator non est uber , nisi ad malum sin8 gratia Liberatorii, quod pluribus mox Quesnellus Propositionibus confirmatratqui Prop. 28. Prima gratia, quam Demconcedit peccatori , es peceatorum remissio .
Non est opus scientia theologica; sed
solo naturae lumine , ut ex utroque dogmate exurgere videas hanc conclusionem, quae totius allegati systemati& veluti compendium est; peccatorem , antequam concedam tur peccatorum remissio, non esse liberum, nisi ad malum i sipe, quod idem est, ante justificationem, & reconciliationem nublum esse opus bonum , sedomne , etiam or tionem, esse peceatum . Quod in Documento
additur de hypocris, desumitur ex Prop. T. ubi dicitur is obedientia legis profluerori debet ex fonte , & hic fons est charitas: - quando Dei amor est illius principium inari terius , & Dei gloria ejus finis, tunc pus, rum est, quod apparet exterius; alioquia ,, non est, nisi hypocrisis, aut falsa justitiar Acharitatem proprie, & in sensa obvio acetispi pro habitu, vel pro actu justificante,The logis exploratum est. Consentit Quesnellus in primam Ioannis epistolam eap. s. vers. s.
dicens: Nullum peccatum mortiferum secum charitas patitur,s Prop. t. Sola gratia Christi reddit hominem aptum ad sacrisiciam et i sies hac nihil, nisi impuritas i nibi , nisi indignitas. oratio itaque, ut sit aliud, quam impuritas,& indignitas , debet esse ex gratia Christi, de saetificio fideli porro fides imperans, seu
operans orationem, essicit remissionem criminum; quia per Prop. ss. Fides justificat,
quando operatur . Neque ossicit, quod se quitur; sed non operatur, ni per charitatem; nam quomodocumque operetur, manet haec
dogmatica enuntiatio illimitata , sine exceptione , & sensus universali simus; sidet jus eat quando operatur. ocatio itaque,quam fides operatur , semper cum justi cation conjungitur , vel eam supponit . fide ope-F ff 1 rante