Mariale, siue apophthegmata sanctorum Patrum in omnibus festiuitatibus & materijs Virg. Mariae. Auctore F. Gregorio Gallicano ... Opus verbi Dei concionatoribus vtilissimum, in quo quidquid beati Ecclesiae Patres de Virg. Maria tam in omnibus festiui

61쪽

vem transfrrimur, atque a morte ipsa liberamur Quotquot igitur hoc loco fideles adjumus illi cum Gabriele ae clamemus. Aue gratia plena Dominus te eum, qui propter te, Maria, magnam erga nos misericordiam declarat,ati, commonstrat. Idem. En illa nascitur,qua antequam nasceretur, Dei mam ter fore de gnata en .riasciturFugulare virginitatis decus,mersia mentumenascitur Aaronis virga de radice Iesse germinas, nascitur Prophetarum praecomum,ta' iunorism, Ioachim Anna germen, haec nascitur , re una cum ipsa mundus renascitur, nascitur, et per ipsam Ecclesa decori rursum prinino renitu tur:nascitur templumfractum,ree piaculam diuinitatis, organum virginale, Regisque thalamus, in quo admirantam illud derium visionis naturarum in chrit o. inexplicabili modo se coeuntium fuit absolutis m. Hunc proinde christum adoremus, immaculata sise virginis uatiuitatem,hoc,vel smili laudum praeonio, celebremus. dativitas tua Dei genitrix virgo, gaudium

annuntiauit uniuerso mundo .

Rubertias lib. s. Canti. Quae est ista , quae proe reditur quasi aurora consurgens, hoc modo Mariam affatur.

Quando nata es,o Virgo Mater , tune vera nobis aurora surrexit,aurora praenuntia die isempiterui, quia sicut aurora quon- diana,finis praeterita noctis re initium dioisquentis se natiuitas tua, finis dolorum, di conflationis fuit initi-m , suis tristitia,O Iaetitia nobis extitit principium. Geterricus Abbas Ser. i. de Natiuitate. Plata en inquit, hodie Virgo, de qua Plus omnium volsit nasci, t natis ad mortem, daret ad vitam OHe renas i. Nata e phodie mater nona, qua primae Matris maledictionem desoluit, ut per istam benedimionem haereditatem posi

dea ut, qui per illam sub praeiudicis maledicti aterni fuerane

nati.

Idem. 2 oua mater. Mariatiuitatem attulit Ies inueteratis, vitiis myrum e sanauit itam ingenitae , quamsuperaddita vetunatis. Idem. 2 qua mater , qua iam nouo miraculo parit, vitariat, virgo P, ipsumque pariat, quia omnia , matremque ipsam inter omnia creavit.

sancta Brigitta. in seim. Augelico cap. . Ipsos etiam im

62쪽

teli, Angelos , laetitia quadam instita fuisse perfusos , q*um

Dei matrem, ante mundi conspirationem nascituram, diuina illustrat piritu cognoferent,atque prouiderent, imm), di priamum parentem Adam, quum huius riatiuitatis esset praesius, magnam inde consolationem, di exultationem animo perce- me

Ioan.Chrysostoiv.apud Metaphrastem Serm.de Natiuitate virginis. Hodia sit mundo salutis initium , Iubilate

Deo omnis terra, eantate,& exultatem psallite . Exaltate v cem veBram,m nolite timere.Fdita enobis in lucem Sponsa Dei,de 'a nasciturus est Ams Dei, qui tollit peccata mundi, exultate montes, discut cera fuste , Ictare homiraum genisi, eantate caelestes Spiritus , lapides nolite timere , quoniam hodie nata e D illa irgo , qua pertulit miri odoris frangra*

tiam

Petrus Damianus Serm.l. de Natiuitate Uirginis. Petrus Etsi multa magna facta sunt in creaturis mundi , nil tamen Damia.ram excellens , tam magnificum fecerunt opera digitorum Laurentius Iustinianus de casto connubio cap.s. DuI- us mortalium, quamuis donorum nsmerositatest praeditus irgini valet coaevari. August.Ser. is. de Sanctis qui est secundus de Annun- tiatione Dominica. . e B nobis dilectissmi,ophitus dies Beata, ac venerabilis Amper Virranis Maria : ideo cum Ararma exultatione gaudeat terra voLira , tant I irginis suuPrata natali. Ioannes Damascenus. oratione prima , de Natiuitate D. N. virginis, in principio.Audite gentes: omnes, omne hominum genus,omno cuiusuis linguae,m etatis, ac dignitatis orbis uniuersi,iatilia natalem diem, laetis animis celebremus, Cre. Idem in eodem loco.Hodie mundi filus inchoauit:Iubila re Deo omnis terra,cantate,m exultare,di psallite. Tollite vocem vestram: tollite,'ni timeatis . suoniam nata est bobis Dei Mater infancta probari ea, ex qua Des Agnus , P, mundi nccata tollit, in luce edi placuit.

O San si ma Ioachini, in Anna Nia , qua principatus , ac parestates fefellisti,atque ignea maligni tela extinxim, qua frasti ritus thalamo versata es, assue smmacrum M , conferuata mini

63쪽

serui uberis iacte aleris, re ab Angelis undique cinxeris. O Dea chara filia, arentum decus, quam, vivere abs te di mest en rationes omnes beatam praedicant. O Deo Agua filia, manae nature venustas,primigena matris Tisa correctio, tenim per partiam tuum, ea, quae eeciderat,excitata , atque erecta est. O Sanct spma filia,muli.rumor metum. Ostia semper virgo sua virili opera ad conceptionem minime opus habuisti. O terrena silia, sua Dei genitricibus ulnis erratorem genasta. O miracula mentis caprum,atque orationis facultatem excedentia : te rerum omnium Deus dignam praevoscens, amauit,amatam pra- destinauit, atque extremis temporibus , iis ortum produxit, ae

Dei matrem, Dique filii , m verbi nutriciam effecit , & non multo post istare beata Anna , quoniam fremulam peperim Haec enim foemina Dei mater est, vita porta, lucusans, que faeminarum crimen dissoluit. O desiderabilis, ac ter beata foemina benedicta iis inter molieres, di benedispius fructu vis ras mi. O semina,David Regisflia,ae Dei omnium Regis mater: O Diuinum, ac uiuum simulacrum, ad quodvisex Deus inue m en mentem quidem diuinitus gubernatam habens , ac Deo soli operam dantem,& paulo post. O Miraculam omnium miraculorum maxime nosum,Mulier Seraphinis sublimior effecta est . O Virgo diuinitus gratia donata , templom Dei sanctum,

quod ille pacis princeps Salomon spiritualiter construxit, inhabitavit. Vide attente istam orationem Damascent.

ADDITIO. De Natiuitate Virginis. '

Gn' si Dictum fuit Noe, Fac tibi Arcam de Ise

gnis levigatis, mansiuncules in ea facies bi-miue linies intrinsecus,re extrinsectis, edi se faeies eam. Trecensoris cubitor5 erit longitudo Arcae, quinquaginta cubitorum latitudo, O triginta cis-bitorum ahirudo illiss . Fenestram in Arca facies, oe in cubitaeonsumabisAmmitatem illius, iam autem Arcapones ira I

64쪽

rere deorsum. eo cista re tristega faci s is ea . In his verbis laudatur virgo sub typo huius Arcae in multis, & primo quantum ad dignitatem suae Natiuitatisi& ostenditur dignitas ortus eius, quantum ad auctorem . unde dieit P

ter filio,fac tibi. sibi enim fecit eam Christus principaliter ad honorem suum,nec solum sibi,sed & hominibus, S Angelis.& toti Trinitati: de se possumus dicere,quod

facta est omnibus,omnia. Ostenditur etiam dignitas o tus eius,quantum ad sanctificationem, ex parte mentis, cum dicitur Arca. In qua videlicet reconditi fuerunt thesauri sapientiae coelestis, thesauri desiderabiles, virtutum charismata. Fuit enim anima eius in infusione a peccato originali praeseruata, de omni decore virtutum ornata. Decebat enim, ut dicit Anselmus , ut ea puritate niteret , Misa maior sub Deo neuebit intellio, quam Deus Pater filio Ansel. suo eligebat in Matrem. Ostenditur etiam dignitas ortus eius,quantum ad progenitorum sanctitatem , cum dicitur,de lignis levigatis, idest politis: vel bituminatis,fecundum aliam litteram, siue quadratis, secundum aliam. P tres enim,de quibus ipsa orta est, politi fuerunt per honestatem conuersationis,quia nihil in eis erat, quod offenderet oculos intuentium,conuersabantur enim in medio nationis prauae,& peruersae fine quaerela, nam aspectu,&auditu iusti erant, & erant quafi lilium inter spinas:Bituminati etiam fuerunt per feruorem charitatis. Quadrati vero per iustitiam;a parte posteriori, ad corrigendum errata, ab anteriori, per prudentiam, ad puniendum futura, a dextris, per temperantiam, contra prospera: a finistris, per fortitudinem contra aduersa. Secundo commendatur quantiim ad statum vitae praesentis,etim dicitur; Mansiunculas in ea facies. In Eccle8a sunt tres ordines, siue status. Virginum, Coniu(atorum,

di Praelatorum .Et ipsa fuit Uireo, coniugata , di habuit quodammodo super filium suum officium Praelati. Lucae ixi. Et erat Abgitus illis. Et bitumine linies eam intrinsecus, & extrinsecus,scilicet quo ad Deum, & proximum, idest charitate feruentissima, de indissolubili. Vel quia est duplex linitio,charitas in affictu,& effectu. Unde dicitur,Mater pulchrae dilectiouis: per quam dedit vn ige- D nitum

65쪽

nitum suum pro scelere nostro, & fructum ventris sui pro peccatis animarum nostrarum. Ideo dicitur Cant.6. Pulchra es interius in mente, per charitatem in affectu, decora exterius,per charitatem in effectu . Tertio commendatur quantum ad decorem virtutum, cum dicitur.Trecentorum cubitorum erit logitudo: fuit enim in ea fides,quae longitudo dicitur, quia ei succedit longitudo dierum,idest claritas visionis diuinae. Lucae t. Beata quaeredidim, me. Fuit in ea latitudo chalitatis, quae extendebatur usque ad inimicos. Et altitudo spei, quae usque ad interiora velaminis pertingebat; sed quiandes praecipue refertur ad mysterium Trinitatis, ex parte ipsius crediti, per centenarium vero perfectio ex parte credentis intelligatur. Quoniam vero charitas operit multitudinem peceatorum,idcirco dicitur, latitudo quinquaginta cubitorii ; quia quinquagenarius numerus est remissionis. Qivia vero ex fide operante per dilectionem,

habetur certitudo spei s ( quia spes est certa expectatio futurae beatitudinis,ex gratia, & meritis praecedentibus, proueniens Propterea, ea dicitur altitudo triginta cubitorum,ut in ternario AEdei peifectio,in denario, decal gi intelligatur impletio. Quarto commendatur a perfectione vitae duplicis scilicet contemptat tuae,& activae,contemplativa per fenestram, nam per actum contemplationis dirigimus aciem oculorum nostrorum ad solem iustitiae, id est Cluilium, di illuminatur ab eo domus conscientiae nostiae; activa notatur per cubitum, quo exercentur opera. Quinto commendatur a pudore virginitatis, cum dicitur,ostium Arcae pones in latere deorsu per hoc ostiuintrauit in eam filius Dei,& venit ad nos, , fuit in latere Arcae deorsum,quia Virgo fuit non solum mente, sed etiam carne; vel ostium in latere Arcae, idest filius in ventre,qui dicit,vosm ossium. Iran. Io. sexid commendatur a Conceptione Saluatoris, ex merito intercessionis. Cum dicit Pater filio, Ingredere Arcam,carnem de Virgine assumendo,tu,& uxor tua,scilicet coelestis sapientia.Sapien. 8. Quaesiui mihi ponsam illam

se mererae silij tui, idest dona spiritus lancti: di uxores

fili

66쪽

filiorum tuorum,sci licet septem illae virtutes, de quibus. acob 3.dicitur.Sapientia autem, quae des sum est. primaemnetiudica est,taindepacifica, modena suadibilis,me.Noe. Ideli Cn riuus,qui interpretatur requies, quia ficut tempore Noe quieuerunt per diluuium omnia retro opera. ita per Christum omnes,qui antea laborabant.

De Nomine Virginis Mariae. 'topympi tib de Nominibus hebraicis, titu raro

lo de Nominibus ex lib. Exodi .sic ait. Marianismi trire mea, vel illuminans eos , vel Bella

maris.

Mariam plerique existimant interpretari, illuminant me isti, vel illisminatrix, vel ima maris , sed mehi nequaquam vidi rar. Mesius autem est, ut dicamisso uare spellam maris, Aeamarum marestentamque, quod Maria sermone Dro Domi

na nuncupatur.

Eucherius lib.5.Instruet.cap. r. Maria - illismiua ea sue stella maris,sed fermone Dro, Domina. Epiph .serm.de Laud. Virginis. Ioannes Damala. lib. orthodo sidei cap. Is.idem sentiunt. Io m. Petrus Grisor. Serm. I s. obseruat. Nomes ipsum Ma- Pq mria dictum Latine, idem esse,q-od maria breue edi assignat eas Iam,quia sicut congregationes agrumarum Scriptura appellat maria,ita etiam voluit Deum ut omnes gratiae in Firmine congre gentur,oe gratiarum omnium congregatioues, Maria dicerera

t ro

Aupestinus de sanctis Serm. I l. anth medium, tomo lo. AIpse at loquens ait.Si te caelum vocem,altior es; S, matremgen tium dicam,praecedi Si Dominam Angelorum nominem,sver omnia esse comprobaris . Idem v bi supra . Appellat Mariam collegium fax Iitatis seraphicui Bonaventura, in meculo B. Virginis lect.3. Seraph. Omnia misa intrant tu mare idest , omnes gratia intrant in Bonau. Mariam fumen gratia Angelorum, 'meu gratig Datriar charum men gratia Marum confessorum,*c. et

67쪽

Arnoldus Carnotens. tractatu de Laudibus virgini, Maria,lingua Soriaca, Domina dicitur, Christus Dominus, Maria Domina,& licet ipsa, se Christi profiteatur Ancillam; hoc seruitutis genus, omni regno sublimius esse intelligit: constituta quippe est super omnem creaturam, S quicuque Iesu curvat genu, Matri quoque pronus supplicat, & filii gloriam cum matre, non tam communem iudico,quam eandem. Super Migus est Bernardus Homil. t. inquit. Nomerarietinis,Maria,quod tuterpretatum, Maris stella, dicitur, est praeclara eximia stella ver hoc mare magnaem , ODariosum subleuata,mirans meritis, illustrans exemplis . O quis suis te intelligis, in huius faeculi prosumto , magis inter procel-Ias,ditempestates SMre, quam phr terram ambulare,neam Mertas oculos a fulgore sideris,si non vis obrui procellis: ressia eo initam, voca Mariam. Idem Serm. I.de A flumptione B. Mariae. Maria praesentia, totus illustratur orbis, di ipsa in caelani patria clarius r-rilat virginea lampadis irradiata fulgore.

Idiota lib.Contempl. Virginis cap. s. elegantissime dicit. Dedit tibi,Maria, tota Trinitas nomen, quod post nomerasti tui, super omne nomen;- io uomiue tuo omne genuflectatur, MIesbum errestrium,di inferorum: Hoc nomen Uer omnia sanctorum nomina ,reficit lapsos anat Iavmidos, illuminateacos, penetrat duros,recreat fessos, vivit agonistas , O iugum Diaboli extrudit,lantae virtutis est,em excellentiae tuum fanctiffin m nomen Beatissima virgo , ut ad erus inuocationem, caelis videat,terra laetetur , Angeli congaudeant Damones contremiscant,m infernus conturbetur.

Dionysius Carthusianus lib. de Laudibus Uirginis

cap. vltimo. Restit, quod Beata irgo apparuit Beata Brigitta in dixit. Audi quantum situs meus nomen meu honorauerit. Pi ome meum,dum Angeli audisnt,gaudent,Deoque gratias a--nt,quo per me,m mecum talem gratiam fecit, di quoniam

vident humanitatem fili mei, in Deitatem glurimatam, qui ira Turgatorio sunt,gaudent,nomine meo audito, Angeli etiam bonita duo hoc nomine, iustis magis propinquant,m de eorum la- tantur profectu,quibus sunt ad custodiam deputati, omnel quos Damones verentur hoc nomine Maria, isque audito aufugiunt Gre-

68쪽

Gregorius Nisienus de sancta Christi Natiuitate. Mais Gregoriria,diuinitus darum m nussiguificare. . . t Metodius. Orat.ob hypopantem Domini. Bebedicta is Meliae celeberrima, de eratisim tuum Dei genitrix nomen ,diuinis benedictionibus, oegrati omni ex parte refertum est. D. Bonaventura lecti . Speculi virginis O vere be tigm s.f.Mema,. vere radiosssima stella, Maria : cuius radius Musolum

mundsm .immo etiam caelum,m nonsolum coriam , immo etiainfernum penetrabit.

Bernardus Hom. t. super Missus est , circa finem. Ipsa erum emam

pr clara,ra eximia stella ex Iacob orta , euius radius uniisersis orbem illuminat, cuiussplendor etiam io Aperuis ' 'laetae inferos penetrat.

Idem ut supra. PO auertas oculos tuos, a sulgare Isiui deris i nqn vis obrui procellis.

ADDITIO. DR 'xcellentia huius nominis, prolatice dixit

Salomon. Otium ess iam nomen tuum. cant. I. Ideo adolescentula dilexerunt te nimis 1 recte

hoc nomen Maria,oleo comparatur, quia sapra omnia sanctorum nomina, post nomen filij,supernatat omni nomini, sicut oleum omni liquori. Dedit ei tot a Trinitas nomen, quod est super omne nomen, post nomen fili j sui, ut in nomine eius, omne gena flectatur,cqlestium terrestrium,& infernorum: & omnis lingua confiteatur huius sanctissimi nominis gratia, gloriam,& virtutem. Non est enim in aliquo alio nomine post nomen filij,tam potens adiutorium, nec est aliquod nomen sub coelo datum hominibus, post dulce nome Iesu,ex quo tanta salus refundatur hominibus. Dicitur e go Mariae nomen tuti, idest fama nominis tui:quod prius clausum fuit,quamdiu morata es in mundo, ficut oleum in vase; post Assumptionem tuam ad Cqlum effusum est, Per omnia mundi climata. Nam io praedicatione Apostolorum, in omnem terram exivit sonus eius, di manitest

tum est toti mundo .e

69쪽

ponitur pro nominatos ficut ibi, Protegat te nomen Dei Iacob, idest ille qui nominatus est Deus Iacob. Er est sensus.Oleum, id est, tu qui nominantis oleum, iuxta multas proprietates olei' maxime proprer misericordiam, ese fusum,extra vas fusum, cuius vas ipse Christus, de cuius plenitudine accepisti,& nobis de tua plenitudine, gratiam pro gratia refudisti. Et quia oleum effusum est nomen tuum,ideo Adolescentulae, idest fideles animae, quae exuto veteri homine cum suis actibus,nouum induersita& ideo nouellae per gratiam,non vetulae per culpam, nosenio stetiles sed donis spiritualibus fecundae; Fortes in fide,& dilectione,non debiles,ut vetulae:non incuruatae per amorem terrenorum, sed per caeleste defiderium re- ad coelos erectae. Dilexerunt te nimis; idest,uehementer. Et nota, quod ideo genere tamineo dicitur, Adolescentulae, quia feruentius amant, quam Adolem scentuli,& quia commendatur ab humilitate, di foecunditatet .

Dignitatem, & efficaciam istius nominis, innuere vim

detur Salomon,dicens. Prou. 22. Melius enomen bonum, quam diuitia multa. Item Eccl. I. Melius en nomen bonism,

Visam pratiosa unguenta. Mariae siquidem nomen , longe melius,quam diuitiae corporales, quia melius angustiam releuat paupertatis 3 de dolori peccatorum medetur memlius,quam unguenta. Pauper es,confuge ad nomen Mariae, quae tibi pauperrima exhibetur, de fi deuote attendas,quod de hac paupertate exaltata est etiam super Angelos, iam non erit tibi onerosa paupertas. Peccator est ad Mariae nomen confugias, ipsum solum sufficit ad medendum . Nulla est pestis tam efficax, nulla fic haeret, quae nomini Mariae non cedat continuo, ficut patet permulta exempla.Tentatus es e ad Mariam confuge , ipsa

est terribilis, ut castiorum acies ordinata. Bernardus super ista verba. Piso ita metuunt hostes visebiIe, quamlibet cgfrorum multitudinem copiosam, siaut aerea potestates Mar e

vocabulismeatrocinium,e exempliam: cedunt, e pereunt sic pcera a facie ignis, ubicumbe inuenerat huius nominis crebram recordationem,deuotam inuocationem , solicitam imitatiouem.

Roganda est igitur assidue Maria,ut nomen suum, quod

70쪽

eit Domina, interpretetur in nobis, tentatores nostros

expugnando, &se turrim fortitudinis nobis exhibendo a facie inimici:& ut hoc nobis praestare dignetur,nomen eius,& memoriale in desiderio an i anae, de iugi memoria

teneatur.

Maria,quatuor interpretationes huius nominis habentur in usu. Mar ia, id est, illuminatrix fuit in si iij Nativit te,quando emisit radium totum mundum illuminantem, S mundo edidit lucem veram; quando scilicet verus Soliuilitiae exortus est ex ea. Domina fuit,in si iij oblatione, quando ipsum praesentauit in templo; ubi totus conueniebat mundus,quasi toti mundo ipsum daret.Fuit amarum Mare, in filii Passione, quando animam ipsius filii. pertransuit gladius: ideo longe plusquam Martyrem,ea non immerito censeamus, in qua passionis sensum exce si compas onis aflectus. Domina, quia nos protegit tan. quam Turris fortissima, & aduersarios nostros reprimit, di expugnat, quia terribilis est ut castrorum acies ordi

nata.

Est stella maris,quia dirigit vias nostras per mare huius mundi. Roganda est ergo assidue,ut nomen suum interpretetur in nobis, ut scilicet illuminet tenebras nostras;noxias nobis amaricet delicias, vias nostras tanquastella maris regat,& dirigat.Tanquam Domina comprimat tempestates,& aduersarios nostros compescat. Dicitur Domina, quia nos protegit, & expugnat, quibus est terribilis, ut castrorum acies ordinata. ivella maris dicitur Mare amarum,quia nobis amaricat noxias mundi delicias, ut supra.

Dicitur Illuminatrix;quia sicut Sol radiis suae clarit iis illuminat mundum: fic ipsa suis virtutibus, & exemplis,populum irradiat Christianii. V nde dicitur Eccl. 1 . Illuminabo omnes sperantes in Domino. Ipsa enim illuminat Eccleuam militanteiar 'g'3tam per Arcam Noe, quam illuminabat fenestra christallina, Quae figurabat Maria. Illuminat & triumphantem. Vnde dicitur Ecclefiast.x, fgo fo,ut is coelis oriretur lumera indesciens . Propter hocce ea canitur,qu id vita eius inclita, cunctas illustrat Ecclesiassidest Militantem, di Triumphantem. Ipsa etiam