Mariale, siue apophthegmata sanctorum Patrum in omnibus festiuitatibus & materijs Virg. Mariae. Auctore F. Gregorio Gallicano ... Opus verbi Dei concionatoribus vtilissimum, in quo quidquid beati Ecclesiae Patres de Virg. Maria tam in omnibus festiui

91쪽

Sicut meminimus Mne Virginem nobilissimam haredem , quae patribus carerit, suis parentibus in haereditatem unice sice

Me, nec sene hareditate e potuisse,cisitam boueni, nobilesque G manusatriarcha Constantinopolitanus super iit Germ/- ia verba; Audi filia,& vide. O Lirgo, illustris proles ,exi-

Patri nis hominibus, Ioachim, nna, in lucem produsti. . .,

Bernardus Serm.Signum Maenum. Maria ex Minus 'rBernar ta ,smine Abrahae,ex generosa nupe David. uitta Epiphanius . de Laudibus Virginis. Matre Comim nil D. Bona uentura lect. t 6. Speculi. O vere mirabilis i P βρ'g'-hobilitiaioruere nobilis de Virgine riatiis itis. IXobi ias fuit nascentis in virginitate parentis: oesbilita. parientis in Diuinitate nascentis.

Drsi '' ix virgo de semine Patriarchali; sciis

licet aquatuordecim Patriarchis, quorum primus fuit Abraam. Mati. i. Descedit etiam Virgo benedicta a quatuo decim Ducibus ,& a quatuordecim Regib. Mail. ut supra . Ideo in eius Natiuitate Ecclesia canit. MPI, ex progenie Maria exorta resedet. . Descendit etiam ex semine Prophetali , maxime ex David,qui fuit eximius Prophetarum. Et ideo Ecclen 2 atiuitis glorios Virginis uaria ex semise Abrahae, orta M Tribis Iuda,c ra exstirpe Daisid. Descendit etiam de semine Sacerdotali, ex Triba Levi; quia solum tribus Regia,scilicet Iuda; di Sace do lis, scilicet Levitica, iungebant simul matrimonia. v nae Beata virgo, etiam descendit de semine Aaron Sinimii Sacerdotis: quia de stirpe eius fuit Anna Mater eius , ut

Damas inquit Damasc. lib. - - -

Barthol. Vnde, ut dicit Baitholomaeus Pisanus in suo Marruli , Fibnui fructu g. Irata Virgo orta est primo de multis patribus veter

92쪽

eis testament ma xime a decimo nono,incipiendo ab Adam,v Me ad Thare. Secundo de Patriarchis: tertio de Principibus, uarto de Iudicibus . Quinto de Regibus : Sexto de Ducibus: Septimo de Prophetis : cctauo de Doctoribus: Nono de viris frenisis 'fortibus : Decimo, de Sacerdotibus, O Summis Pontificibus . Vndecimo de populi Octoribus : Duodecimo de culis ribus Dei, iustis Tarentibus, ut ipse ibi latius declarat: Et ideo dicere non immerito possumus Beatae vi te ini, illud virgilii in primo Aeneidos . Quae te tam laeta tuleruntia-Ia:quae tanti talem genisere parentes . Ideo apparet quanta

sit ipsius Virginis Nobilitas. Unde Ambrosius lib. I i. de virgin itate, ait .Quid nobilius Dei Alatre equasi dicat,nihil

in rebus creatis. Omnes enim praciaritates: ingenuitates,dignitates, re nobilitates, quae possent esse tu aliquo indiuiduo humano posuit Deus in hac egregia puella, qua omnes Principes. ces, genem Imperatores, m qu unque nobilissimos viros. Crfoeminois nobilitate transcendit. Et quia ergo beata Uirgo de stirpe regali progenita est, regiam habuit dignitatem secundum carnem:nam filia quae de regali progenie nascitur, regalis dicitur,quia vero Deo desponsata fuit,qui . est Rex Regum,& Dominus dominantium: clarum e si, quod omnes creaturas nobilitate transcendit. Nam steminis clarissimam dignitatem Mariti tribuunt. t Fqminq. R de Senato: F minae enim corruscant radi js maritorum. s. Hoc itaque in Aul. de consuetu . Unigenitus etiam Dei filius, qui ab sterno decreuerat ex ea nasci,& in eius utero habitare, illam omni nobilitate decorauit,& clarificauit, nam parentes efficiuntur nobiliores pet filios nobiles ut ait Glosa in s. Generaliter in Aut . de Dignitate. Et Matres dignificantur dignitatibus filiorum secundum Bart. l. i.E de Sena. Ideo de ipsa Domini Matte diis ei potest illud Apoc. xi. Claritas Dei illuminauit eam. Nos quoque dicere debemus illud a. Esdiae S. B.nedictu,

Deus patrum nonrorum, qui dedit volunxatem in cor Astite

scilicet, si iij sui,clarificare domum suam, idest. Matrem: benedictam.

93쪽

A I OT HTHES M.AT A De Amore Virginis erga Genus huma

num. Pater

Ater aeternus ita dilexit mundum, ut filium sua

Hiero a

Tuam. Euangelista Lucas, refrendo Circum ei fionem D.cas. Christi, ita imperfecte narrat, vi necesse sit in uestigate multa in ea. Ponit tempus postquam consummatisunt dies octo . Ponit tamen quod impositum fuit ipsi filio suo: Et vocatum en, etc. sed de Ministro Circumcisionis non facit mentionem, ita quod Doctores inter se discrepant, qais fuerit Minister. Hieronymus lib.de vera Cireunci fione, dicit. Chri soctava die circumciditur a Matre, utique quas homo , qui promissus fuerat ipse Abrahae. VBero. Sanctus Bernardus.Tractatu de Planctu virginis hi=go christum genuit,lactavit,octaua die circismcidit. Ita ut secundum Hieronymum,& Bernardum. Uirgo Maria fuit Ministra Circumcisonis. Duo dubia habeo in isto facto. Primum ex parte facti, Aliud ex parte Euangelistae. Ex parte facti,quomodo fuit possibile, quod beata vi reo fuerit Ministra Circumcisionis:forsitan non erant ibi Sacerdotes non erat ibi Ioseph l Qua de causa non vocavit Zachariam, siue alium,S non ipsa effundere sanguinem proprii fili j Ipsa vult effundere sane uinem filii sui, ut cognoscamus quanto amore prosequebatur mundum, quia sanguis suus purissimus sublimatus ad tantam dignitatem, ita ut dicatur sanguis Dei: & vna gutta sit valoris summi, quem ipsa liberaliter effudit, ipsa liberaliter offert Patri aeterno, ipsa dat pro peccatoribus. Uidem te' amorem,& charitatem Virginis. Aliud dubium est ex parte Euangelistae.Qua de causa Euangelista non fecit mentionem, quod virgo circumciderit filium suum, stante quod virgo circumciderit filiue

94쪽

consideratione huius facti, & animus suspensus detinuit plumam;& ideo nihil dixit, siue scripsit.

Sicut excellens Musicus,cantando Mot telum; fi peru nerit ad notam altissimam,ubi vox sua peruenire non potest, suspendit vocem,cantans principium, Si finem, relinquens medium. Ita Euangelista, incepit tractare myllerium Circumcisionis,dixit principium .Ponquam consummatisini diei octo. Peruenit ad medium, ubi icribere debebat, quod virgo accepit gladium, & effudit sanguine, offerens illum Patri: Et quia mysterium altissimum est, suspendit notam, & cantauit finem moletii. Et vocatism

Et in rei veritate. Quis potest declarare generositatem virginis, dando sanguinem filii, pro redem-ttione ingrati hominis dec. sanguinem filii, pro re-ellet Sc. Sed dicet aliquis. Hoc idem non scripsit Ioannes de

Patre aeterno, non dixit: sic Deus dilexit mundum, ut filium suum unigenitum daret: qua de causa Lucas non dixit idem de virgine sanctissimay Notate, Ego confiteor,quod amor Patris erga filium; & amor Matris erga filium,non sunt comparabiles. Quia amor Patris ergRfilium, in immensum excedit amorem Matris, sed in una re Pater permisit quod amor Matris superaret amorem

suum : Quia si Pater, & Mater dederunt filium pro nostra Redemptione,si Pater,& Mater dederunt sanguine filii pro nostra sa lute; Ipsa Vi rgo propi ijs mani bus effudit illum, proprijs manibus obtulit illum sanctissimum

sanguinem.Et hac de causa Lucas plenus stupore ,& extasi, admirans factum,non audet scribere: ponit principium Circum . i. i cisionis, id est tempus: ponit finem, idest nomen: dc tacet medium,ut nimis

altum.

95쪽

ADDITIO.

Virgo Maria amavit Genus humanum

toto corde.

Ni 'tum cor virginis amauit Genus humanum,

quod anima illius vulnerata fuit ob iniquitates nostras, & attrita fuit suo modo , propter scelera n lita. Dolores fi quidem nostros, & filii,& languores, & unigeniti, tunc ipsa portauit in intimis co dis visceribus Et nam tunc fuit omnis plasta tristitia coradis eius. Charitate autem eximia, qua vulnerabatur,vni genitum suum dedit pro sceleribus nostris, & fructum uteri sui pro peccatis animarum nostrarum. Tunc adimpletu est illud, quod de prima Muliere praedixerat Deus in fenra Mariae,quasi loquens de secundo Adam Gen. t. Non est bonum hominem esse solum, faciamus ei adiutorium simit e sibi. Nolebat squidem Deus Pater (s licet ita loqui solius filii morte saluari Genus humanum, de Diabolum condemnari; sed disposuerat in manu sim in q, tradere si saram iudicum. . Et quod una Mulier hebrea confusione faceret in domo Nabuchodonosor Iudit n. i . Quod autem praedixerat Isaias. 3 . in persona Christi. Torcular calcaui solus, S de gentibus non est vir mecurse intellinendum est,& secure potest sic exponi. Verum est Domine,quod non est vir tecum sed una Mulier astabat tibi Crucifixo, quae quascunque plagas, quaecunque vulnerat quoscunque dolores sentis, , suscipis in tuo corpore, compatiendo suscipit in visceribus cordis sui:& sicut dira lancea poetarat latas tuum, sic eius animam pertranseunt dolorum tuorum pladii uniuersi. sic igitur patet, quantum haec Mulier amauerit Genus humanti,quia cooperata sit ad salutem mundi. Nam ponente filio animam pro salute mundi, Mater etsi non posuit pro mundo animam, exposuit tamen, & quod potuit fecit. Nec ipsa defuit martyrio corporali, sed martyrium corpor

te defuit illi.

96쪽

De corpore amauit Genus humanum Maria. DB texta corporis eius, creauit Altissimus me

dieinam earnis, de animae nostrae, scilicet Christum hominem, qui languores nostros iis lis insio corpore super lignum,edi dolores nostros pse portarumis. Eccl. 38. Item de corporis eius

substantia virginali, summus assumpsit Pontifex hostiam suae carn is,quam in Arca Crucis pro mundi salute, eleuatis in Cruce manibus, sacrificium obtulit vespertinum, euius suauissimus odor deliniuit iracundiam Patris. Pascimur etiam, de potamur earne eius. de sanguine in filii sacramentorquia caro Christi, de caro Mariae, ficut caro Matris,&filii una caro est. Genes g. Erunt duo in carnevna,Christus scilicet,& Maria: pro ter haee, de multa alia praedixerat.Tobias ei uitati Sanctae Ierusalem,sub figura Mariae: quafi loquens de fidelibus uniuer fis, terram

si am, id se,corpus virgineum, in fluctificatione habebunt , nomen magnum inuocabunt in te; maledicti erunt, qui contempserint te m condemnabuntur,qui blasphemaserint te. Et beati omnes qui dilexerint te .

Auditu amauit, SCA' Ap itu virginis initium sumpsit reparatio

nostra, ut intraret remedium, unde morbus irrepserat; ideo assentit Angelo dicenti, Aue gratia plena. Per auditum etiam Maiiae, nostro auditu e audium, de Istitia promittuntur Item per Mariam exaudit Dominus pauperes spiritu. Vnde dicimus Christo.Pr parationem cordis eoru ro,id- est,humilium,audiuit auris tua; id est. beata virgo , quia ea mediante pauperes exaudis, sicut homo audit mediante aure sua.

97쪽

oculis amauit Genus humanum.

OCpii Mariae columbini, & misericordes per a

bundantiam lachrymarum fuerant filio p tientrivi sic quasi quadruplici irriguo,quod manavit de Christi corpore, videlicet sudoris,& fletus,aquae,& sanguinis, adiunctis lachrymis Beatae virginis, quasi quinto soco, tolleretur squaliditas animarum. Isti etiam oculi respiciunt pauperes spiritu, & sunt illis ves ut flamma ignis Apoc. i. Illuminans,At calefaciens,exterrens, & exurens: Haec enim quatuor facit samma, illuminat enim Gloriosa virgo suos amatores ad cognitionem veri, de eos inflammat ad dilectionem boni,aduersarios eorum exterret ab eis dura comminatione, &incorreptos exurit gehennali conflagratione. Item,oculi Domini super iustos,oculi Dominae super peccatores,& iustos , sicut oculi bonae Matris super puerum ne cadat, vel si ceciderit, ut eum releuet.

Iabiis amavit Genus humanum

Maria.

DE q*,dicitur in Psalmo. Di suba est gratia in Ia

biis tuis,me. Quod sic exponitur, gratia collective, idest, uniuersitas eratiarum diffusa est; non solumfusa per te, sed diffusa, idest toti mundo abundanter distributa per te:Proptepterea benedixit te Deus,non finistra, quae sunt temporalia,sed dextera,qua dantur aeterna. Unde sequitur, in aeternum,idest benedictione ducente ad aeternitatem.

98쪽

De Ore, is

s virgineu,cuius odor comparabi lis est odorim malorum, (nam praecibus suis aromata spirati tibus) attrahit homines ad cultum filii, acut malorum odor gustum allicit ad eden-- dum, pro nobis allegat, de bonum loquetur in conspectu Dei,quoniam nostra est Advocata.

Dentibus. DEpiri ei*i eburnei,masticarunt,ut pie crediatur paruulo filio, qui datus est nobis,cibum suum, prout est mos Nutricis; Sensus autem eius,& studiositas, quae duo significantur in dentibus, sibi ipsi masticarunt, attriuerunt, ruminauerunt,& animae suae incorporauerunt,ueluti virentes her bas diuinarum sententias scripturarum. Nobis etiam ostendit multa ambigua Diuinae sapientiae studentibus,in verbis,de gestis ipfius .

Lingua,Scis Lingua eiqs exat calamus velociter scribentis,sciis

licet,spiritus Sancti, ipso scriba mouente cal mum,eructauit illud verbum bonum mi ilissus, & suave. Ecce Ancilla Domini,siat mihi,&c. In hoc autem verbo intantum exhilarauit de salute nostra Regem coeli sollicitum,quod quafi factus immemor iniuriae primorum parentum, a Sede Regali st tim descenderet, velut deposito diademate gloriae,&cP- ros dirumpens exit iret eodem momento de sinu pate no,in Vterum Virginalem. Vociferans illud PMab. Deliciae meae esse cum filiis hominum. e.

P a cutis

99쪽

Brachiis.

N Brachiis eius, & humeris, translatus est filius in Aegyptum,& reuersus in terram Israel. In quo h- gnatum est,quod per ipsam habituri essent Deum, qui prius Idolis seruiebant, S ex dono eius tanda in regno Israel conspecturi essent Regem in suo decore oculi beatorum, in quem desiderant Angeli prospicere.

MAppi eiqi tornatiles aureae, plenae hyaciniathis . Nobis membra nutrierunt Unigeniti Dei lacte, &c. Tornatiles autem describuntur manus istae, nam sicut ars tornaturae promptior est ali is artibus celeriter perando: sic Maria velocior caeteris sanctis omnibus, miseris subueniendo; ut dicere de ipfis miseris videatur est filio illud Isaiae cis. Antequam clament ad me, exaudia eos. Dicuntur hae manus aureae. In auro charitas notatur, . nam ex mera charitate omnino indignis misereri, & b nefacere comprobatur s dicuntur etiam plenae hyacinthi nam quantum in se est,dat omnibus affluenter,eum

sit summe diues, summe etiam liberalis . Hyacinthi sunt lapides coloris aetheret,quia suicquid boni facit, coel ui refulget intentione, se de fonte procedit aeterme sapiatiae:Habet etiam hyacinthus gratiam impetrandi, nam quicquid placet ei dare, facillime orando impetrat ab nigenit' suo; qui non solum dat ei secundum quod p titned etiam ipsam incitat ad petendum. Sicut in figura

dixit Salomon 3.Reg. t.Matri suae. Pete Mater mea, neque enim fas est, ut auertam faciem tu m. Hoc idem testitur sub heura illa dixisse. Affierum,qui Christum designat: Euherque figurat Mariam. Esther.T. Qua inpetitio tua , Perim quidvisfert,etiamsi dimidiam regni mei partem p

100쪽

inomiis ruis, da mihi populum meum, pro quo obsecro . Ecce

quomodo postulat Maria pro seruis suis. De Uberibus.

SAqiis uberibus ministrauit lac Dei filio; quo pa

stus est ipse solus,nec puer alius inde bibit.Vnde ipse gloriatur,dicens. Cant.s. Bibi vin*m meum,ec lacte meo virginali, quod totum fuit meum: ex hoc autem glorioso lacte nutritus est,& coagulatus ille sanguis,ex cuius effusione,nostrae redeptionis est praetium persolutum;& in hoc sanguine continetur vita fide Ilum animarum, proptera sanguis iste dominicus bib, tur in Altari.

Epter erui eburneus,distinctus sapphiris, e

creator suus si bi elegerat in domum. Vnta,

qui creauit me , requieuit in tabernaculo meo ,

ibi propterea decorem induit.& stola candida se cooperuit,idest, mundissima humanitate, a mediante nos hospitamur in coelo.

PEdes Beati Virginis,dici possunt charitatiui affectus,

quibus suos visitat amatores: de charitate virginiston est immorandum, ,

Cressibus. Sesti eipi pulchri in calceamentis, idest,do

mesticos suos inuisere,& concomitari; & eorum necessitatibus semper esse praesto, nunquam cessant. Unde dicit sibi seruieti.Isai.

Semias sue u es t cmm transieris per aquas , recis

ero,de appellat aquas tribu lationes: & flumina tentatio- di tribulationum, non operiept te. Hoc est etiam quod