장음표시 사용
172쪽
Illawinatio, or Vmbra Veneris . cap. II.
I Inter admiranda, quae nuper ope Telescopi j caelitus innotuerunt,illud sane pulcherrimu de Veneris ill
minatione; qua non unicam in caelo Lunam, sed duas in caelo Lunas rimatus, atque miratus est mundus: illuminatur enim a Sole, ita ut modo falcata, modo semiplena,modo plena luini ne conspiciatur, non ali ter ac
Lunai quamuis alio ordine quae illuminationum series,& modus in aposita figura clarior euadet. in qua ocu tus noster aspiciens liasce illuminationcs sit ubi O, Sol sit ubi b. gyruGque Solis proprius si X S Υ. Epicyclus liue gurus Veneris cr adolem, si quem vides; in cuius varijs locis depicta est Veneris sphaera , eodem
modo semper illuminata; Verum non eodem modo se oculosin O , fit apparens. duae lineae OX. ΟΥ. tangentes epicycium distant a linea O S R. ipsum bifariam secante, hinc inde per gr: q8 . idem arcu MS Y. sunt gra. q8. singuli, iuxta maximam Veneris a Sole digressionem. quando igitur Venus irrerpit esseMespertinus Hesperus, quando scribcet post Solis occasum primo apparet, tunc perd elescopium ulsa, rotu Res seu plena apparet, quia est in B. in quo situ totam sui ilimn rnationem Oculo in O. sito. videndam Ohuertit. postea recedens a Sole rotundita rem paulatim amittit,quia descendit ad C.ubi amplius tota illuminatio ab oculo videri nequit, &propterea gibbosa apparet. deitide dimidia seu semiplena apparet, quoniam ad D. deuoluta est, v b dimidiam sui illuminationem oculo exhibet. dehinc in E. delapsa corniculata cernitur, quia oculus o. paruam illuminationis partem,eamque sal catam vi de re potest, sicuti etiam in Luna explicatum est. In A: & F. videri nequit ob nimium Solis fulgorem ,eaidem apparentias alterum epicycli semicirculum ingrediens, ubi ex Hespero euasit Lucifer, & mane prae fulget, restituit; sed inuerso ordine,nam in G. corniculata, in I . di mist diaea, in I. gibbola, in Κ. plena conspicitur: Vt consideranti patere potest; oculus enim videt eam solam par tem illuminationis, quae continetur literis e r p. quae falcata apparet, quia est in superficie sphaerica, eamq; praecingit. quae omnia saluantur perfecte, si dicamus Venerem circa Solem circumcursare, ut in figura ostenditur. Idem hac iucunda experientia confirmari, ac rite percipi potest. Cape sphaeram aliquam tertiam , eamque Circa lumen aliquod paulatim circunducas, ita ut oculus tuus extra gyrum sit, gyrus porro hic debet esse in plano imaginario per oculum tuum transeunte. in hac igitur sphinae gyratione iucunde contemplaberis has omnes Veneri illuminationes: hoc eodem modo Mercurium illuminari existimo. Hac Veneris illuminatione sic prospecta i satisfacere possumus cuidam qUzestioni , quae priores Astronomos urgebat; cur nimirum Venus quando circa ima epicvcli versatur, nobisque propior est, minor appareat, qualia cum sublimior fertur, contrarium enim accidere deberet, quae enim propria sunt, maiora videntur. Respondemus i gitur ideo minorem videri, quia non tota videtur, sed minor eius pars illuminata, uti modo explicatum est; & apparet inspicientibus etiam per Telescopium . quod i cilicet quando est infra Solem, parui lluminationis eius
Notandum praeterea solam Uenerem inter Omnes planetas, luminaria, interdiu non raro percommode videri, quod ei accidit, cum plenam sui illuminationem nobis exhibet, ac simul extra Solis fulgorem euasit: adeo enim magna aliquando conspicitur, ut vulgus eam,aut cometam, aut,nouam aliquam stellam existimet illud tandem ei proprium ex quinque planetis, ut noctu cum pleno iubare fulget, corpora ab ipsa collustrata, umbras esticiant: Porio locus Plini j ex lib. a cap. 7. dignus est qui hunc referatur; Solem, inquit, ambit ingens sydus appellatum Veneris, alterno motu vagum, ipsis cognominibus aemulum Solis ,& Lunae: praeo
ueniens quippe, & ante matutinum exoriens, Luciferi nomen accepit, ut Sol alter diem maturans: con trae ab occasu refulgens nuncupatur Vesper, aut prorogans lucem , vicemque Lunae reddens. quam eius natu
ram Pythagoras Samius primus de praebendit Olympiade circiter η a. qui fuit Urhis Romae t qa. lam in λ
gnitudine extra cuncta alia sydera est claritas quidem tantae, ut unius huius stellae radijs umbra reddantur. haec ill e . Postremo non est praetereunda cosiderario umbrae ipsius Veneris quanta videlicet iit; eam sic habebimus, constructa figura in qua verae lint corporum Solis, & Veneris necnon distantiae propolitiones, ductis duabus lineis tangentibus utrumque, exurget umbra conica Veneris, ex parte concursus lineariam tangentium, quemadmodum in Luna factum est: sed, S alio modo, quo usi sumus in intac stiganda umbra terrae, & Mercuri j, cuius demonstrationem , & figuram habes pag. 78. duo tamen supponenda sunt, quae paulo post probabimus: distantia nimirum Solis, & Veneris; necnon utriusque diametrorum proportio, dillant emite mi dia m. terra: 8s s. diameter Solis ad diametrum Veneris est, sicuti a 6. ad K. ve igitur est a3 ij ad 2 li. sic fiat 8c s. ad aliud per auream regulam, reperiesque Ioa. fere quare Veneris Vmbra totidem terr e semidiam .proteuditur: qua propter nullo pacto Lunam obumbrare poterit, quae intra ipsam plui quam ducentis se diametri8 a Sole gyrat.
173쪽
CVm, ut vidimus, sphaerice seu in modum sphaerae illuminecur, necessario spIiserica erit, si enim sphaerica non sit, numquam praedicto modo illuminabitur: crediderim tamen non Geometrice, sed rudi teres1e sphaericam, ob causam in Luna , & Mercurio allatam.
SIcuti in Mercurio,quatuor motus recensebimus. Primo motum apoggi primi,quod est locus in Zodiaco, ubi Venus a terris magis distare videtur, quod ibi minorem aliquanto epicyclum describat: hic igitur locus, seu apogaeum mouetur digusis annis secundis tantum. 3I''. qui est idem cum motu stellarum fixarum, ut postea patebit:. nostro autem saeculo apogaeum istud Veridzur circa gra. 7. Geminorum; distat enim ab aequinoctio si g. a & gra. feri I7. ' 7 - - Secundo. Motum Veneris in tangitudinem,quo motu centrum epicycli mouetur in consequentia signorum, & quoniam epicyclus semper Solem circumambiens, eum comitἀtur, sequi tur motum centri epicycli
esse idem cum motu Solis. . ..
Tertio Motum anomaliae; quo planeta ipse peripheriam epicycli circuncurrit; in superiori quidem pam te, sicut etiam Mercurius, secundum ordinem lagnorum; in inferiori vero contra ordinem signorum, seu ad occidentem: unde,& Directa,& Retrograda,& Stationaria evadit; quapropter motus eius in longi tudinem est anomalus hanc anomaliam in epicyclo Astronomi numerant λb A. apogaeo epicycli, a quo diario motu:recedit min. 372antivo vero signis T. gra. II. 1'. eiusque integia periodum absoluit anno uno simplici, cum diebus et I 8. & horis a I.. seu mensibus I9. & praeterea diebus tere 8. - Venus quando oritur vesperi heliace, tunc incipit descendere ab A. apogaeo epicycli, appellaturque Hesperug, & Vesperugo in toto semicirculo Orientali A C F. inde a perigaeo F. persens mane oritur heliat e ,-transmutaturque in Luciferum, Solem mane praeueniens, ac praefulgens: sicque in altero semicirculo FI A. Perseuehat. Sc:endum porro priores mundi habitatores existimasse Luciferum ac Hesperum duas esse stellas ab inuicem distinctas, quem errorem primus Pythagoras abstulit; Plinius enim lib. a. cap. 7. haec habet antiquitas illa, quae Pythagoram praecessit, eam binas esse stellas existimauit, sed solertissimus ille Ρhilosophus
Pythagoras primus deceptionem hanc mortales dedocuit, Ostenditque Luci teram atque Hesperum unam . eamdemque esse stellam. . Quarto. Motum in latitudinem, qui inde oritur, quia epizyclus Veneris non iacet semper in plano eclypticae, sed ab eo nunc in Austrum,nunc in Boream obliquatur: Vnde, & planeta eum percurrens australis, &borealis euadit, &respectu eclypticae sorti tur latitudinem Vtrinque ab ea, quae ad summum gradus septem excedit;quare sola ex omnibus planetis extra radiacum euagaturali Quando; latitudo enim ordinaria Zodiaci est gra. ia. secundum communem sententiam; nonnuli tamen Vt Venerem quoque intra Zodiacum contineant, eum 1 gra. I . dilatant. hic igitur est motus in lati tudinem . Quinto. Dum igitur Venus hisce motibus agitatur, interim cum Sole d urnam conuersionem, ac consequet ter annuum cum eo motum, quare ab uno tropico ad alterum remeando ultimum tandem ac spiralem motum describit.
agnitudo Epic cli, atque ipsius Stelia Veneris . cap. V.
QVoniam Venus interdiu aliquando commode spectatur, ideo per Quadrantem facile poteris eius a S
te digressionem per aliquot dies obseruare, quousque maxima sit, quae icilicet amplius non cret cat, ea - autem erit ad summum gra. q8. igitur si hinc inde a Sole, duo arcus graduum singuli q8. aslumpti sint, ducanturque duae rectae O X. O f. illos arcus terminantes, descripusque fuerit epicyclus ex centro S iis eas tangens, eius epicycli magnitudo apparebit,quae ad gradus tantum qs . utrinque a Sole perueniet.eritque semima meter epicycli S F. tres quartae partes totius diuantiae S O. erit, O F. semidiametri terra: et 87. rei qua vero PS. 833. Arcus praeterea epicycli inferior D FH. sic innotescet, angulus enim DO H. notus est , gra. 96. ergo in quadrilatero D S Η O. angulus ei oppositus D S H. erit eius complementum ad duos rectos, seu ad gra 18o. angulus igitur D S H. erit gr. 84. quia cum gr. 9ώ. complet. gr. 18O. ratio est, quia in hoc qua di i latero,quatuor angulis rectis per coroll. 32. primi sed duo anguli ad D. & H. sunt recti per I 8.tert ij Elein. ergo duo anguli ad O,& S.simul sunt aequales duob rectis; ergo alter alterius ad duos rectos complementum erit tandem detracto arcu inferiori D h H. ex toto circulo, remanet pars epicycli superior cognita gr. 276.
9 Rimo indagabimus distantiam Veneris tum a Sole, tum a terra, eodem prorsus modo, quo snpra ex Aristarcho Samio distantiis Lunae, Terrae , di Sole indagavimus. nam quando nobis per Telescopium dimidiata
174쪽
diata 1 ciecise apparet, sue vesperi in D, siue mane in H, figurae praecedentis debemus concipere triangulum rei tanguluin o DS, vel G H S , in quo latus O S, notum est, distantia Solis a terru ; praeterea angulus ad D, vel ad H, est rectus, ut antea ostendit: angulus etiam D O S, vel S O H, notus erit, dimidium qu: ppe totius anguli noti D O H,ergo per 9. propos . nostri Apparat. nota euadet O H, distantia Veneris a nobis; necnon H S, distantia eius abole. Oe praehenditur au tem in figura O D, vel G11, comi nere duas tertiast lius O , , inte diametros terrae 76z. circiter. Iam ad eandem distantiam, diameter eius apparens observethraccurate , depraehendeturove esse min. fere 3 quibus habitis, ij idem mDdis, quibus in Mercurio proportionem diametri Veneris ad diametrum terrae inueniemus esse ut 6. ad it . atque hinc proportio quoque sphaerarum innotescet, eritque sicuti I. ad 6. prope. Quare terra sexies Venerem compraehendit. Hinc etiam sequetur Venerem ad Lunam esse sicuti 7. ad I. prope: ad Mercurium vero viii a. ad I. ad Solem tandeniavit 1. ad 84o. quasi . ijs modis quibus in Mercurio.
. pendix de calculo et eneris . cap. VI.
CAlculus Veneris perfimilis est calculo Mercuri3: nam motus apogaei primi Veneris tardissimus est, amnuo enim motu procedit in consequentia secundis tantum I' Unde gradum unum superat annis te 7o. quare pro calculo eius susticiant sequentes annorum Radices.
clo reuolui cur: pro enius calculatione damus sequentem Tabuiam. Motus vero 'vetis tria longitudinem est idem cum Solis , ac Mercuri; motibus in longitudinem : quare habito, ex calculo, loco Solis in diaco, habemus simul locus centri epicycii Veneris, ct Mercuri'. Restat igitur motus An Maliae, quo Venus in epicyη
175쪽
176쪽
142 De Mundsi Fabrica, eon umo, in myses Tabulae praecedentis,
C Uius constructio patet ex superioribus, usus vero exsequenti exemplo. OEaeramus ergo ad meridie II praesentis diei, quo haec scribo, praedictos Vener. motus, nimirum diei ia. ctobris, anni sextilis Eoio. accommodato i Eitur tem Pora dato ad usum Astronomicum, ut in tormiata videS, accip o ex 1 abula, Sex proprijs columnis Omnes motus tem potibus corret pondentes, quorum summa indicat afrum Uener distare ab apogςo epi cycli A, gr.7. numera do ab A, verius is, usq; Vcneris chiaraeierem. Est igitur Venus in is semicirculo epicyclo Orientali, quare inmintu diurno,vesperi post Solem occumbet, Hesperuiq; dicetur; non tamen videri poterit, quia non satis a Iole distat, nam paulo ante in A, Soli coniungebatiar. si videri pollet per I elescopium plena v Ideretur ob rationem . supra allatam. si in figura recte constructa ducatur linea O, Vener. transiens per Mon gyro Solis,erit arcus M Δ, quanticas.qua Vei. v
Sole id in Zodiaco praecedit secundum ordi. nem signorum; hodie etiam Sol occupat eo. grad. Δ, quare ibidem est centrum epicycli S; arcus vero M S. videtur esse quasi graduum trium: Quare Venus Occupabit δῖ. gradum lat. De motu eius in latitudinem Consulto taceo: haec enim nobis Iussiciunt. Sig
M Artis nota Telum refert, quam Aepvptii ad Martem belli Deum denotandum, veluti ipsiιis insi*ne adnibebant; eam igi cur Astronomi pro Marte aliquando usurpant. i Locus Martis. Cap. I.
Communis Astronomorum sententia reliquos tres planetas Martem, Iouem, Saturnum , quos superiores appellant, sic collocat, ut intra eos praedicta iam omnia videlicet Elementa, Luna ol, Mercurius, ac genus contineatur: non desunt tamen , qui ab hac sententia recedentes, ted magnae auctoritatis Astrono ini, CopernicuS, dycho, Keplerus, eos ita moueri tradunt, ut ad centrum uniuersi con resurantur , sed po tius via acu caeteris planetis Solem tanquam medium respiciant, id est, respectu uniuersi sint eccentrici, quin rum tamen centrum sit in Sole: quam totam positionem melius concipies ex inspectione figurae uniuersalis totius mundi, quam initio huius tertiae partis exhibuimus. id autem primo probant ex parallaxibus Marcis, quae sumae a diligentia, & optimis organis depWhenis. aliquando sunt multo minores, quam Solis; aliquando etiam maiores: attingunt enim fere min. . . Solis vero pdrallaxis est min. y . illae quidem euincu it Martem supra Solem at tissime attolli; hae vero aliquando infra eiusdem ori, tam Gescendere. Iuxta lychonis obseruationes, ni nima distantia Marti a terra continet semid. terrae 76I.circiter: quae sunt duae tertiae partes solaris a terra distantiae: Mediccris vero distantia semidia D. terra: I7 3. De sna X ima vero quamuis nihil afferat sequitur tamen eam continere saltem semid. terrae 2729. sic enim mediocris distantia tanto superabit minimam, quanto eadem a maxima 1uperabitur. Secundo, sicuti Maculae, Mercurius, Venus, Solem circumeunt; quidni etiam Marsy l ertio. Mars reliqtios duos Iouem, &Saluinum aliquando occultat, igitur infra eos iii cedit, occultatur autem a Sole Mercurio, Venere, ergo, superior illi Sest. Quarto videmus eum singulis annis Soli coniungi, idemque diametraliter postea Cpponi ita v c inter eos, ni s mcdij interponamur: ergo Mars sua gyrati Cne saltem amplectitur Lunarem regionem. Quo rito ex velocitate motuum; Mars enim citius suum cursum in longi tudinem abitatuit quam . lupi ter, & Mῶurnus, ergo ut alias diximus infra eos collocari debet.
QVamuis Martis motus paene sint inextricabiles, adeo ut merito Plinius quaeratur Martis sydus inobsem uabile esse nos tamen Donulla pro instituto faciliora simul,& certiora proponemus. Ad 1aluanda igitur ipsius praecipua phaenomena, & Obleruationes,debemus,primo concipere circulum respectu totius mundi eccauit um, tamen centrum sit in bole, quem in sequenti figura notauimus literis N. O. G. h unc
177쪽
circulum vocant deserentem epicycli, quoniam adhue conueniens est ei superaddere epicyclum AE M. cuius centrum E. sit in ipso deserente, & in cuius ambitu re uoluatur lydus Martis,ut in figura apparet. hanc pωrro
figuram hac ratione construxiitius; circa terram T. de
scriptus est primo gurus Solis S T. in medio um distantia T S. Solis a terra,quae est semid.ter et I 2PT Ριvea rosit minima Martis a tersa remotio coli aetas duas tertias totius T V. qui; sunt semid.76 i. vi an ea dictum est. T M. fit mediocris Maresa terra distanti et .' T A. maxima,&altissima Martis a terra sublimitas 2729. quas tres distantias deicripti sunt circa Solem trScim cultus, quorum minimus Μ Ρ. in quo Μari semper est perineus,sed maxime in P.ubi etiam est terr propio quam Sol. Secundus gyrus EN. GU. qui deferens discitur,quod deferat centrum E. vel G. epicycli , ac proinde epicyclum secundum ordinem signoriam , sutela Iongitudinem. In hoc gyro circa puncta N O.centruimepicycli sortitur mediam a terra distantiam. Tertius.&vltimus Martis gyrus circa Solem es AB 'sti uo Mars est apogaeus, sed maxime ad punctum A. supra Solem directe positu. hac porro ratione diameter epicycli,ae proinde crassities east,seu regionis Martialis erit semid. terrae 98q. seu Iooo. nihil tamen certi in re adeo a nobis semota affirmarim. debemus praeterea hosce circuitus concipere sub radiaco, eosque esse orbitam, per quam centrum epicycli E. vel G. pergat sub Zodiam, secundum signorum ordinem,medio motu quotidie min. 3I'. sec. 26'Vannuatim vero signa o. gr. II. II . totumq; Zodiacu hoc Θroprio motu, peragrat anno uno simplici,cum debus praeterea se e 3za. Hic dicitur motus Martis in longi tudinem,& numeratur
ut in alijs planetis a principio Zodiaci, seu signi Arietis.
Notanda traeterea sunt in hoc eccentrico apogaeum,& perigaeum: apogaeum semper est directe supra So- Iem,quale est in figura punctum E. quod tamen non semper erit centrum epicycli ut est in hac figura . Perigaeum est ei oppositum, quale est G. terrae propius,soliq; diametraliter oppositum, in quo Wdus Mutis na
Icimum spectatur: haec duo sunt apogaeum,& perigaeum eccentrici. Dum igitur centrum epicycli hoc motus Zodiacimi versus orientem percurrit, interim planeta ipse in ambitu ipsius epicycli strat, in superiori uuidem parie lacundum signorum ordinem,in inseriori vero contra,si uti etiam reliqui quinque planetae; ntque in hac circu atione Directus, Stationarius, & Retrogradus, non secus ac illi. hic dicitur motLsanomaliae sicut in alijs, quod sit causa irregularis progressus Martis per diacum. Diarius porro motus aequalis a nomaliae siue planetae in peripheria epicycli est min.27' a 't. Annuus vero est sig. s. gr.8.28'. totumq; recurrit annis duobus,diebus q9. horis fere 2O.& ut in alijs numeratur ab apogaeo A.epicycli,est enim ut in alijs hic quoq; apog um,& perigaeum epicycli. quando autem planeta fuerit in perigaeo tam eccentrici,quam epicycli maximum ac fulgidissimum 1 pectatur, videlicet in puncto P. ita ut magnitudinem Venerem adaequet,quo etiam tempore est quam Sol terrae propior. Porro haec Martis, ac reliquorum duorum superiorum Iouis, & Saturni in suis epicyclis reuolutio, mira-hili habitudini ad Solis motum comparata est. nam quotiescunque Sol alicui horum trium planerarum coniungitur,vel eum assequitur, semper planeta ille apogaeum epicycli occupat, ac proinde exi stit apogaeus tria
Qxtremo guro A B. bole postea illum praetereunte, quippe eo velocior, planeta ab apogεο epicycli delabi incipit , quasi Solem insequi vellet , tantumq; in epicycio descendit, quantum Sol ab epicycli centro recedit: Quare cum Sol per semicirculum, seu per diametrum a centro epicycli recesserit, siue ei diametraliter op-Posi us fuerit;tunc pariter planeta semicirculum epicycli Orientalem coiscerit,eritq; propterea in perigaeoepi cli,& simul minimo gyro Μ Ρ. Postea Sole hinc ei appr9pinquante,planeta ab hoc perigaeo paulatim scanait alterum epicycli semicirculum;atq; iterum in noua Solis coniunctione cum epicyclo,apogaeum epicycli obtinet, ac Soli coniungitur, idest, in eodem cum eo gradu Zodiaci reperitur. quare sequitur in conis luctione cum Sole esse directos,in oppositione esse retrogrados, in quadratis esse stationarios; sic superiores
hi tres planetae mira ad Solem allusione, perpetuas circa eum choreas exercent.
Hinc sequitur quod hi planetae,dum descendui in semicirculo orientali suorum epicyclorum,sint orie tales, & matutini , idest, mane ante Solem oriantur: & quidem heliare cum primum e radii Solis emerio Tint, atq; effulserint; quod illis accidit a coniunctione cum Sole usque ad oppositionem. quando vero scandunt 1 emkirculun occidentalem, sint occidentales,& vespertini, idest, vesperi in oriente oriantur, quod illis accidit ab oppositione ad coniunctionem. Praeterea quando planeta est Soli oppositus, quod esst quando eit in epicycis perigaeus,dicitur Acronycus, quod idem Vale ac Vespertinus nam αουσι ui, seu , es principiun noctis. , Hinc considerandae sunt variae habitudines, seu aspectus, quos cum Sole, &caeteris planetis , h superustres tres Planet u Zodiaco fortiuntur: bortiuntur primo coniunctionem, quando in eodem gradu Zodiaei cnm eis s-siat, cuius character est hic er. Sortiuntur Oppositionem,quando in opposito eis Zodiaci gra
178쪽
dst M sh, cuius nota esth δ. hi autςm duo δspcctus communi nomine dicuntur Sygygiae, idest, conicitationes. Mxtilem ρ spectum habent,qu-ndo dist ni ab Vno eorum per sextantem,idest,textam circuli par.
ι a,ieu petr gno . erus renum est hoc trarium .i V Quadra; λ ai pectu ad alios reseruntur,cum δbς ruim quopiam per uadrante idem quartam circuli par. tem,le9 gr.oo. distant, cuius nota est M. . u4 4no. ipectu aliquem planetarum intue tur, cum ab eo per trientem seu tertiam partem,seu gr. I 2 o. rγ
iunt prae ipue habitudines quas Astru Oti Fidest, iudiciarii considerant, reliquas vero intermedias, tanquam milius valid a missas faciunt. Mouetur adhuc Mars motu latitudinis, stu in latitudinem, idest, modo ad unam eclypticin pῖrteat, modo ad alteram Orbitat, unde respectu eclipticae sit modo Australis, modo Borealis c uiaximaque eius latitudo ad sessi graduum excrescit , quare tunc extremam Zodiaci margi. Posthemodum praedictis motibus agitatri. . etiam diurna conuersione in Occidentem rapitur, quo motu apogaeum eccentrici E. spatio horarum et . pyr totum Mundi gyrum ab Oriente in Occidentem reuolui-'tur: undς hic quoque ut in alijs vltimus ac DRI pl49ς V motus exurgit, qui spitalis est, quo videlicet a trinpico ad troricum spiratim remeat. Quod siὲ - u. diurnus in eo ccssaret, moueretur Tue tantum secundum longitudinem , simulque in epicyclomo Nau maliae reuolueretur, dei criberet ex sententiam Kepleri in;ri tam illam a pς; Plexam figuram, qugmine Teplerv. initio Operis de Marte dei ingit, uti sis
A, est centrum mundi, circellus uιςm B, includit sphaeras Solis, Lunae, & element' rum. Mars
'fi . I mu . l. . . . . 1 i igitur initium sicit in C.perrexit
in D. per igaeum es icycli versus xerram i postea retrograris factus per epicyclum rcsseau iter per E F. quousque peruenit tria C apogaeum epicycli , ynde. iterum os terras descendeor alias spiras agglomerauit, desiit luo
In Id. sunt autem S. recursus i ,16. iuxta proportionem motus bo is ad motum Martis iquae sei εdupla est . reliquum autem Mar- Us progrestum deicribere, ob li
pedit. Porro dum hanc fguram in suo circulo deducit, interim motu diurno pariter spirali . vii diximus, rapitur. Sed dubitabit quis, qua ratio nepotiit Mars esse retrogradus scum enim tardius ipse moueatur in peripheria epicycli , quam ip se .episycli in peripheria eccen tr ci, Ru in longitudinem , te fuitur pius semper epicycium in Zc diaco progredi, quam pla Dela in epicyclo, & consequen ter etiam quando erit in parte epicycli interiori, in qua aduerso illi motu fertur, segnius ine retrocedat, quam progrediatur . . t in v ccentrico, idest, motus anC-m lue nunquam senerabit motum in longitud:nem, quare semper in radiaco progredietur. Huic subtilium. qu ustioni se respondendum est: ob amplitudinem epicycli accidere posse, ut g dus qui sunt iux xὸsiu. Pς 'g. um, eo quod sint nobis propiores multo quam gradus eccentrici, misi Urem aruum subten-o-ntu Hodi)co, quam sud tendant gradus eccentrici,.ouos centrum epicycli percurrit; quare qua uis P.RBς 4 in per gMO epicycli tardius in epicyclo moueatur. quam centrum epicycli in consequentia, ob vi Cinitatem tamen ad terram, poterit motus eius in peristaeo velocior videri, quam motus centri epicycli in ni quenti δ, hacque rat one repedare videbitur . quod experiens a cons matur, videmus enim ea . quae mouentur in aere, quamuis segmus multo seramur , quam Sol, cum tamen longo spatio superare, quod illis aecidit ob propinquitatem ad oculum nostrum: sic Sol tarduo Vid ur ob maximam distantiam, quamuis velocissune circumferatur. Flum
179쪽
Lib r Decimmutuur . Figura artis. cap. III.
inem admodum Terra, Luna, Sol, Mercurius, & Venus, sphaerica existunt, idem de Marte conueniens est existimar .
staminatio, in Umbra martis. 6ap. IV.
SUperius ostensum est Lunam, & Venerem, inferius vero Ostendetur Iouem quoque, ex una parte, a Sole illuminari , ex altera vero Vmbram proij cere. quare probabile est Martem quoque ex una parte collustrari, ex altera vero umbram emittere. Porro lux huius planetae ignea,ac rubicunda est unde Graece Pyrois dicitur, quantitatem autem umbrae indagamus eo modo 'uO in praecedentibus planetis. nam diameter Solis ad diametrum Marti est sicut 6. ad abs. distantia vero eius a Sole maxima, colligitur ex praedictis, esse se-inid. terrae a729. quare eadem demonstratione, & figuratione, qua in umbra terrae usi sumus, hunc accommodata,erit umbra Martis maxime distantis a Sole, lonsa semici terrae Ἀ7.unde licebit cognoscere an poLst eclypsa re quempiam planetaru , cum planetarum distantiae a Sole,pariter sint cognitar.quod ad sensum in figura magna, & vera apparebit. Mercurium,& Venerem nequit eclypsa re quia ipsi sunt 1oli viciniores, quam Mars, umbra autem Martis pro ijcitur ad partes Solis auersas. Neque eclipsare Iouem poterit , quia minima distantia Iouis a Sole est fere zo46. at vero apex umbrς Martis non protenditur a Sole plus lua 177s.
Magnitudo Stelia Martis . cap. V.
M Ediocris eius a terra remotio est ex Tychone I 743. semid. terrae. in qua remotione exhibet apparentem diametrum quasi a . min. Quemadmodum igitur in alijs factum est, siue practich per triangulum1sosceles, cuius basis subtedat angulum a '. min. siue alijs modis supra adhibitis, inueniemus proportionem eius diametri ad diametrum terrae esse fere eandem, quae est inter et S. & 6o. unde, diameter Martis continetur in diametro terrae bis cum duabus Quintis. Hinc sphaerarum quoque proportio emerget, eritque vi I. ad 13. circiteri tredecies igitur Mars a tetra continetur. Porro quoniam Luna quadragies, Mercurus vicies, Venus sex tes, Mars vero tredicies in terra continetur: I erra vero a Sole centies, S quadragies: erit Margvaulo plus quaum triplus ad Lunam,& plusquam duplus ad Mercurium,& paulo minus quam subduplus ad Venerem: ad Solem tandem Vt I. ad I 8a ..
. pendix de calculo martis. cap. VI .
D Vos tantummodo motus Martis ad calculum redigemus: quorum primus erit medius eius motus in longitudinem, seu motus centri epicycli in longitudinem, seu in consensequentia signorum; qui in tus nobis numeratur seu incipit ab aequinoctio verno: pro quo damus sequentem tabulam, quae facile ex ta- lis iam praemissis intelligi potest. Alter motus, quem calculo subij ciemus, est motus anomaliae, siue astri ipsius in epicyclo,cuius numeratio lucipit ab apogaeo epicycli ut in alijs pro quo nulla indigemus tabula, eam enim supplet admirabilis huius motus ad motum Solis connexio, & dependentia,quam supra explicauimus. Ex calculo autem horum duo.
ἔ- motuum habebimus ad datum tempus locum Astri Martialis in Zodiaco, qui in calculi finia.