장음표시 사용
201쪽
Bsoluta iam errantium 'derum regione, superest, ut ad Firmamentum, quod inerrantiu Stellarum sedes est, ascendamus. nec dubium quin supremusn hunc locum in hac Mundi Fabrica eae sibi vindicent: videmus namq; eas supra omnes planetis reuolui, cum it inhia, occultentur,non contra. Secundo ex proprio earum motu, qui tardissimus est, ut videbimus, sunt autem illa 'dera caeteris superiora,quorum propriae motiones lunt tardiores, ut alias docuimus. Quantum autem distet Firmamentum a mundi centro, ce rio affirmare difficile est; non enim constat an supra Saturni circuitum proxime statuendam sit , cum nonnuli; illud immenso interuallo supra Saturnum extollant. Quod si Saturni gyrum proxime ambiat,erit eius distatia eadem quae Saturni maxima si vero altius euehatur incerta omnino remanebit; 1 ycho tamen prudenter existimat eam continere semid. terrae I OOO. incerium praeterea est num stellae omnes ei affixae a mundi centro aequid istens; sunt enim qui suspicientur,alias alijs esse nobis propiores; ac propterea alias alijsmaiores apparere. Dicunturautem fixae,quod easdem distantias,situs & positiones,ad inuicem habent,perpetuo seruant, v.g. illae septem stellae, quae carrum vulgo appellant perpetuo eandem carri figuram,& eandem in Firmamento positionem constanter retinuerunt, ut testantur veterum, Hipparch i, Ptolemaei, ac recentiorum omnes obseruationes inuicem collatae: hinc etiam ipsarum regio,seu caelum appellari meruit Firmamentum. Plura huiusmodi exempla habes apud Tych ne Om. I. Pag-234.
Partitio Stellarum in q8. constellationes, seu imagines.
N prima porro illa aurea, sed rudi tamen aetate Mundi; ut eleganter cecinit Senecar Nondum 'Misquam f)dera norat;
Un Olenia sydera Capγα, Non qua sequitur, flectitque senex
Arctica tardus plaustra Zootes.
succedentibus postea seculis primi omnium poetae veteres initium, quodvis aliud agentes, sychrali scier Stiae dedere ij enim Stellarum omnium consulam,ac palantem multitudinem suis ludentes fabulis in ordinen redigere, atque in partes quasdam distribuere caepetunt. hoc pacto dum ipsi Cynosuram , aut Helicem in Vrsas a Ioue conuersas,&in caelum translatas esse confinxerunt, Stellas complures in duas veluti Prouincias ab alijs diuisas distinxerunt. idem de Arcturo, Ρerleo ,& reliquis praestiterunt. Poetis suppetias tulerunt Nautae, qui Nauticae artis necessitate compulsi, ac Stellarum cognitione propterea indigi, eas obseruare, ac denominare coeperunt. sicque, auita tum Stellis numeros, ct nomina fecit. Quibus postea Astronomi succurrentes tandem totam Firmamenti faciem in q8. vel q9. in so.Veluti regiones diuribuerunt, ut facilius hac distinctione,atque ordine in cogn tionem omnium Stellarum peruenirent. has vero Stellarum figuras appellarunt Asterismos, seu constellationes, quorum nomina, & ordines in catalogo
Stellarum infra apparebunt. sic legi mus Thaletem Milesium inuentorem fuisse V minoris, idest, eam constellationem statuisse: Cononem etialia in gratiam Regis Ptolemaei, Bereces comam in caelum transtulisse: idest,Stellas quasdain inde denominasse mostra pariter aetate Galilaeus iure inuetionis Stellas Mediceas nuncupauit. quo autem consilio poetae illi vetusti silini Heroas illos, aut animalia illa in caelum transtulerint, M uinam , j fuerint, ne ego longior sim, vide apud Aratum, Q i Ianilium, & Ηiginium poetas veteres. antiquissimas porro esse halce *derum appellationes apparet ex libro Iob antiquissimo quem putatus acrae Scripturae expositores esse ipso Moyse antiquiorem qui cap.9. ait, qui facit Arcturum, & Oriona, te Hyadas . & Amos cap. s. facientem Arcturum, & Oriona, apud etiam Hesiodum, & Homerum antiquissimos poetas plurium Asterismorum nomina leguntur. Hesiodum quidem, qui parum post Troiani belli tempora floruit, in lib.et. operum, ac dierum plurium constellat: meminit, quae loca infra adducentur, cum de ortu, & occasum syderum erit sermo.
202쪽
Hoc iam veluti apparatu praemissis,peruetustos illos syderum cultores incessit cupido multitudines Stellarum dignoscendae, ac si fieri posset earum omnium numerum assequi . cum igi tur iam omnis earunia multitudo es et in 8.constellationes distributa, facile ijs fuit singularum constellationum stet las enumerare, sicque tandem omnium constellationum numeros paruulis tamen non paucis,quae aegre discerni paterant, omissis in unam summam redigere; harum autem summa fuit Ioza. quos quidam alioquin docti Isimus vir sequutus,dum scripsit omnes Omnino stellas esse tantum Ioeta. fallus est. quod erratum inde covincitur,quod Tycho in tuo Stellarum catalogo exhibet Ioo .fere Stellas a se vjsas amplius, praeter antiquis numeratas, atq; in sola Cassiopea II. amplius Obseruauit praeter recensitas a maioribus. Caeterum Stellarum numerum esse propemodum humanae menti infinitum ex Telescopio perspicuum est,per ipsum cnim non solum in lacteo circuli'& in nebulosis stellis, innumerae stellulae deteguntur; verum etiam in quamuis caeli partem per illud inspexeris,quam plurimas oculis alioquin nostris inuisibiles,conspicere licebit. Dum igitur in hoc stellarum censu versarentur,aduerterunt eas inter se, tum apparenti magnitudine, tum colore differt , quare eas iuxta magnitudinem in sex classes redegere; maximas omnium in prima classe reponetes, quas primae magnitudinis dixerunt, quae sunt Is . alias praedictis proximE minores, secundς classis, ac magnitudinis fecerunt: eodem modo relinquas in reliquos ordines,te tium, quartum, quintum ,& sezium distribuerunt: quas etiam proprijs citaracteribus distinxerunt, quibus in globis astronomicis d pingendis, ad stellarum ordines distinguendos, adhibent. Respectu autem coloris , alias claras, alias nebulosas, alias obscura statuo runt: quorum ordo, insequenti Tabella exponuntur. Summa lora Stellds autem Omnes sex classium clarae dicuntur, suntq; numeroa oo8. reliquae ut in Tabella. Nebulosae sunt quasi particulae quaedam Iactei circuli. Porro praeter has stellas animaduerterunt in Firmamento albedinem quanda oblongam a Bo rea in Austrum inordinate incedentem, totumq; caelum cingentem quam Galax iam, seu viam lacteam pG tae cognominarunt. pariter prope Antarcticum polum, Ut reserunt Vectores indici, conlpiciuntur Nubeculae duae siue maculae, quae similes sunt Nebulosis Stellis,aut Galaxiae partibus . quid vero haec omnia snt, an teactis omnibus seculis incompertum fuit. nostra tamen aetate, admirandi 1eiescopi j beneficio, aperie vide mus Galax iam nihil aliud esse, quam oblongum stellarum agmen, adeo exilium, ut nullae per se ob luminis paruitatem distincte cerni queant, omnes autem simul candorem illum lacteu in oculis exhibeant. Idem prorsus contingit Nebulosis, quas idem instrumentum Ostendit esse quoida in stellularum greges. Idcmexi
stimandum est de Maculis ad Antarii cum polum sitis. vide Nuncium lydereum Gali ei, qui omnium Prismus isthaec Mundo miracula patefecit.
Loca Stellarum in Firmamento. 6V. III.
PRoxima Astronomis cura successit singulis Stellis propria assignare loca in Firmamento;quod praestiterum inuestigantes longitudines, ac altitudinc singularum iupra autem in tractatu offici j Zodiaci eclipticae dictum est quid sit utraque ex cognita enim longi tudine, & latitudine alicuius lyderis, cognoicitur determina' tus ipsius in caelo situs, ut ex consideratione praesenti figurM patebit, in qua ecliptica sit B D, circulus A B C D, referat ip sum Firmamentum, in quo sit Stella E. cuius locum in Firma mento Oporteat determinare; A C, sint poli eclipticae; A, BO' reus; C. Austrinus. transeat igitur per ipsam,& per polos ecti'pticae circulus latitudinis A E G C, secans eclipticam in G,qui
fit et s. gradus Tauri, sitque alcus G E, notus,v.g. gr.qO. ad BO ream,qui arcus erit eius stelis latitudo Boi eatis; longitudo au'tem eiusdem stellae eri t arcus B G,gr.3 s .ab ini tio Arietis com putatus: ex quibus cognoscitur ubinam in caelo stella E, fit a Xa,id est, eius proprius locus in Firmamento, relatus ad Zodia ci polos,& ad eclipticam manifestatur. Iam stella F, sit in par te Rustrali, circul us eius latitudinis A F C, secans eclipticam in II, 28. gr. Cancri, arcus H F, erit eius lactitudo australis gr. 43. logitudo arcus B H, gr. I I 8.ex quibus eius in caelo situs ex Mete designatur. inquirunt igitur Astronomi stellarum praecipuarum longitudines, & lati tudines, ut ex ijs,vera earum localia caelo definiant. Primi autem,qui in hanc praeclaram curam incubuerunt fuere Aristillus, & Timocharis, qui a mort Alexandri Magni annis circiter ψI.plurimarum stellarum loca obseruariit; postea Hipparchus, inde Magnitudines Numeri
203쪽
inde Ptolemens,hinc Albat nius &tandem Tycho,omnem in hanc curantidiligentiam adhibuerunt. quisbus vero modis id praestiterint, nunc dicendum. Veteres ad hoc utebantur instrumento quodam, quod Astrolabium, & Armillas vocarun i, quod Ptol aeus ini tio lib. s.describit. erat autem hoc instrumentum persimile magnae sphς armillarGquare si sphaera adsit satis magna, atque accurai fabricata, usui nunc eare poterit, si tamen in ea inclusus fuerit circulus , quem secundi motus appellauimus; nunc autem dici poterit, ab ossitio quod praestabit, circulus latitud nis, uti in apparatu docuimus, qui scilicet in polis eclipticae conuertatur: est tamen nunc addenda Dioptra,quae circa centrum eius, seu ecliptieae,vertitur qusque habeat in utraque eXtremitate pinnulas persoracas,ut per ea foramina liceat in sydera colli mare. Secundo nece ite est tempore obseruationes, quae no nisi noctu hoheri potest, in die enim stelis noti videntur habere locum Solis in ZOdiaco accurate notum. Tertio vel res Hipparchus, & Ptolemaeus habebant etiam locum Lunae notum in Zodiaco per calculum, seu quod ino. lius est tempore alicuius eclypsis lunaris, quia tunc locus Lunae exacte Soli opponi tur. pro Luna industrius,ci solera Τycho Uenerem assumpsi,quia locus eius in radiaco,& distantia eius a Sole,certius haberi potest, quam Lume: eius enim motus magis obseruabit is est. habito igitur loco Lunae aut Veneris in Zodiaco, idest, in quo sis gradu per eiusa Sole dis ansam, noctu adhibita armillari si cura,stellam quampiam Lunς aut V neri proximam obseruabant, quantum scilicet locus eius locum Veneris in Zodiaco precederet,vel sequeretur. praecedere autem est esse propius initio radiaci secundum signorum ordinem, sic stella in zo. gra. Arietis praecedit alteram, quae sit in as. gra. vel quae sit in Tauro, aut Geminis, &c. id autem per nostrain armi, larem sphaeram sic assequemur. ea Astronomice , splendente Luna , aut Venere, eorumque locis iam praecignitis, collocetur, postea circulus latitidinis ita moueatur , ut Visiuus radius illi adhaerens; transeat per mediam Venerei quo facto statim ad uessam obseruanda idem circulus transferatur ita,ut visus peν Dioptram peruadens in stellam dirigatur, atque in terram gradus eclipticae n tetur, per quem circulus transit,quantus enim erit arcus inter locum Veneris,uhunc , is erit distantia stellae a Venere secundum Zodiaci longi tud, nem, quare si ei addatur Veneris longitudo, si eam Venus p raecedat, conflabi tum tota stellae longitudo,v. g. Venus sit in Io. gra. Tauri, stelsa vero obseruata distet a Venere gradus φ erit igitur stella in I . gra. Tauri, ac proinde eius longitudo erit grad. 9.distantia scilicet ab aequinoctio,quae primo quaerebatur. Arcus vero circuli, latitudinis inter stellam,& eclipticam interceptus, erit latitudo stellae obseruatae borea vel austrina, Prout citra ad boream, vel ultra ad austium ab ecliptica fuerit obseruata : quae erat secundo loco inuestiganda. ex duabus hisce distantijs verus, & proprius stellς locus in Firmamento dignoscitur. sic igitur omulum stellarum possunt loca definiri, totiusque Firmamenti ordinem, ac configurationem determinari. Non est autem necesse singularum stellarum longitudines, & latitudines adeo laboriose inquirere, sed satis est nomnullis praestitisse, uti fecerunt in prima Arietis stella, atque in spica Virginis quae olim erant erope aequinc Oia; aut in Baslisco,&c. constituitis enim harum locis possunt aliarum loca per distantias ab eis inuentas d terminari. Hoc igitur modo describunt Catalogum fixarum, in quo quaelibet stella habet propriam longi tudinem, & latitudinem, atque etiam magnitudinem. Talem Catalogum videbis apud Ρtolemaeum,sed c rectiorem apud Copernicum, & correctissimum apud Tychonem, tom. I. qui lumma cura ac diligentia nebaarum loca ad nostra tacula definiuit, idest, ad annum Christi I 6oo. completum.
Totus igitur Calosus diuiditur in tres partes. quarum una coni net omnes stellas apud Zodiacum. secunda stellas, quae extra Zodiacum sunt Borealas. tertia A ustrales. mi ius totus constat columnis A. prima continet nomina stellarum, in qua illa dicitur praecedens, quae minorem habet longitudinem, illa sequens, quae maiorem.situm Vero earum explicatur iuxta imaginis illius membrayn qua existunt.Secunda columna continet longitudines e regione stellae sitas. Tertia eodem modo latitudines, & in Zodiaco additur ii itera B. quae Boreales, & littera R. quae Australes denotat. Quarta Magnitudines, aut colores, sic. I. significat primam magnitudinem. a. secundam Sc. Ne- significat Nebulosam. Obs. obscuram.
Quoniam vero apud striptores eadem taph stella varijs nominibus appellatur, plaeuit hoc loco hanc stellarum ΡWyonymiam explicare, unde scriptores intelligi possint de qua stella loquantur:sunt autem nominabaec partim Hebraea, vel Arabica, partim Graeca, & Latina.
Pol umia stellarum, lν Anerismorum. cap. IV.
Ita Caput Meduis, Arabicε Algol'.
Bootes, Arctophylax, Arcturus. Capra,Capella,Hi rcus, Arabes Alaiot. Cygnus,Gallina, auis. Erictonius,Auriga, Agitator, Heniochus. Ursa minor,Cynosura. Vrsa maior,Helice,in ea Carrnm, vel Plaustrum. Corona Ariadnae,Gnosita. Serpentanus, Ophiueus. Lyra,vultur,cadens. Itiangulum,Delto n.
l Regulus, Stella regia,Basiliscus, Cor Leonis.
1 Pleiades,Virgiliae,in Tauri dorso . Hyades, Sumta, Atlantides, in capite Tauri. Oculus Tauri una Hyadum; Arabice Aldebaran; est oculus Tauri australis, latine Palilium. Spica Virginis, Arabice Alacet, & Alimech, in sinistra manu Uirginis. Vindemiatrix, Arata Alasaph. Prot aetes GraecEI est in Virgine.
Castor,ADollo,est caput boreum Geminorum. Pollux,Hercules,est caput austrinum Geminorum. Cor Scorpionis,Antares,apud Ptolemaeu Graecum.. Libra Chelae, idest branchiae Scolpionis. Canis
204쪽
Canis maior, Canis Syrius. Arabice Athabor, vel Ethabor. Canis minor, Procyon: Anticanis, Canicula, Alg metia Arabice. spiscij noti j: vltima Aquarij,Fomahant Arabicε. Canobus,Canopus, in extremo LemonIs Argonauis. Lar, Thuribuluin, Ara,Puteus. Eridanus: Fluvius, Amnis. Hrgus, Nauis, Argonauis. Lupus, Bestia Centauri. Corona austrina, Rota lxionis. Crater, Vas. Inter has Palilium, & Antares diametraliter oppo
Stella quaedam monyma. Scheat Arabice, in dex ra tibia Aquarij. Scheder,in pectore Cassiopeae, Arabicti Marchab in ala Pegasi, Arabice. Regel,sinister pes Orionis,Arabicό. Acarnar,extrema Eridani,Arabice. Haedi,duae paruae Stellae in manu riurigae. Aselli,duae Stellae in Cancro, iuxta prauepe. Priesepe,Stella Nebulosa inter Atellos. Propus, quasi propes, idest, ante pedes Gemino. rum. . . . Chelae, branchiae scorpii. Polaris Stella est tertia, & vltima cauda Cynosurae, reliquae vero duae dicuntur Uigiles, & Circitores, uia circa polum circinent: vulgo dicuntur, guarie, custodi, quasi poli custodes , ct vigiles sint: Graecis teste Hyginio, χρεω rata, idest, chorum es
CATALOGUS ASTERIS MORV M.& Stellarum inerrantium praecipuarum ad annum Christi completum in OO.
Primo de Stellis, quae a Zodiaco in Boream mergunt.
In latere quadranguli p cedente. l
In eodem latere at tera. 26 27738s
Pradictae septem Belia esstiunt figuram parui plaustri, ei persimile quod ea
in Ursa maiora, Ied contrario si tu .
Superior praecedentium in quadrangulo.
1nferior praededentium in eodem quadrangulo.
Superiori sequentium in eodem quadrangulo.
Inferior sequentium in eodem quadrangulo.
Αppellationes Stellarum. Longitudo. Latit. Magn.
Borealior duarum in dextro pede .
205쪽
In secunda fleXura. Quaedam. In flexura terti) n i. t Polo Zodiaci prima . Ad extremam flexionem. Praecedens feXupam. Ad eandem flexuram. Quae flexura n proxiinsequitur Penultima caudae. i γ lVltima caudae.
In humero sita stria.. In capite dextro. In dextro humero. lIn coxendice . : lIn crure dextro. In tibia sinistra. ais
e ta,ulosa in pede sinistro. -------. I . In femore dextro.
Lucidissima in ancone alae superiorige In ancone inferioris a I - rExtrema inferioris alae. γ. r ι Nova qua adhuc perseuerat in imo collo. c vi
206쪽
Appellationes Stellarum Lucida Cathedra. 3 . CI Nouaanno Is7a. quae postea euanuit. A
In dextro humero. I 2 G Fulgens in dextro latere . t L I f
in sinistro humero, Goel la. Lucida in dextro humer . Haedus praecedenso s
In sinistra manu. Eam sequensis: r: ca l
207쪽
In cauda . . . t 8 v lIn rhomboide lateris primi. f lin eodem latere borealior. Sequenti ateris australior, -- Ei uidem lateris bosea.
Longitudo. Latit. Magu. Sig. Gra. l. Gra. I r.
Lucida colli Dextrum geRV ex ri lPrima ala . Marchalu i i , l
In Australi pede Iucida. In sinistra scapula. di i H et I
In basi praecedens bore In basi Australior. 4 -- l Ur
ARIES. 26 Prima omnium in cornu dextrum duarum praeced. Lucida in capite. In canda. I o : 2 l Sequens in eodem cornu.
in naribus, Sucularum prima Apud oculum boreum.
Nomina Stellarum. In oculo australia Aldebarana. Palilium In oculo reo. In fine cornu australit. In summo cornu horto. Media,& lucida Pleiadum Longitudo. Sie. Gra. t.
208쪽
Insuperiori capite. Castor. In inferiori capite. Pollux. ln genu superioris Gemini. In genu inferioris Gemini. In ventre inferioris Gemini. Calx superioris Gemini. Lucida pedis superioris ι
Nebulosa in pectore. Atellus boreus . Asellus australis In brachio austrino. lLucidor in radice caudae.
. L E O . 28. In capite. In collo. Media, & lucida colli. In collo sequens. .-Cor, Regulus, Basiliscus. Lucida in umbis. lIn cI90e. In semore . Lucida in extremo caudae. zzt l
VIRGO. 29. in extremo alae sinistrae. Sequens in sinistra ala.
Media in fronte --- Tertia in fronte. xii . t
Cor Scorpionis. Antares. Nebulosa prope aculeum Scorpionis.
. i S AGITTAR I UIuae spide sagittae.
In sinistra manu. In arcus parte australi. In parte arcus horea. Ita stremo arcia boreo. Iuruimero sinistro. l
In ocul nebulosa . Sub axilla. . t
In genu eiusdem cruris. In dextra priori suffragi . In sirustra scapula. In priora dextro genu.
209쪽
In cornu praecedenti . Altera in eodem cornu. Nebulosa praecedens cornua.
Nomina Stellarum. Longitudo. Latit. Magno Iig. Gra. L
Tertis de Sultis ὰ Zodiaco meridionalibus.
CETE. 36. Lueida mandibula Cete. l
In capite nebulosa. Lucidus humerus dexter. Sinister humerus praecedem. In dextra manuis