장음표시 사용
161쪽
dum furebat. Tussis vehementius urgebat cum anxietate et dolore pectoris intolerabili. Cum haec nihil remitterent postero die, qui erat decimus quintus mensis, e brachio Sanguis ad uncias septem mittitur, qui repertus est valde phlogisticus. Die decima octava maculae coeperunt pallescere, urinaeque, quae antea parcissime per plures dies fluxerant, copiosiores reddi. At febris valida perstitit usque ad vige-εimam primam, quin aliquantum mitesceret, tuSSis Vero et pectoris dolor ad vigesimam nonam usque, repullulantibus identidem, etiam deinceps, exanthematibus. Convaluit quidem ex hoc morbo, sed lente et non sine taedio minus prosperae valetudinis et diuturnioris adhibitae curationis. I in Id. m. ρ. I05.
Quemadmodum variolae sine Variolis, nempe Sola se- nostbsias Mabris Variolosa sine exanthematis a medicis exercitatissimis /erdum sine
visae et Observatae sunt, quod SUO IOCO demonstrabitUr, i, sic febris morbillosa, sive morbilli sine exanthematis, si clinicis fides habenda est, interdum epide micis morbillis intercurrunt. Imo frequentes huiusmodi febres esse testatur ΙΙAENIUS, experientia convictus, morbillosasque iure Vocari, quod eodem modo eisdemque symptomatibus invadunt decurruntque, ac si morbilli erupturi essent, nec lamen erumpant '). Tales revera eas habendas esse, non Solum argu mento sunt morbillorum praesens epidemica constitutio et symptomata omnia primi stadii sive contagii propria, quae eas comitantur, Verum etiam ipsa curandi ratio, cui obtem perant, quae non alia est, quam illa, quae morbillis accommodatur. Res autem in sacto atque Observatione ita posita et locata est, ut negari a quopiam, nisi temere possit. Ne- C/ιr Oler-
que ea est, cuius ratio probabilis reddi nequeat; nam si non erum-miasma morbillosum, quod intus receptum liebrim genuit, PGH
162쪽
Non in erra morbivis, nisi tid SPE-
ad cutim protrusum vias patentiores inveniat, per quas sine ulla mora exhalari possit, vel per se satis tenue et soriasse etiam humore aqueo ita dilutum sit, ut sine exspirantium meatuum os sensione evaporetur, vel, praeterita cute, ad alvi urinaeque organa conversum quasi latenter ei fugiat excernaturque; sacile quisque intelliget, quainobrem interdum morbilli sine morbillis sive labris morbillosa sine exanthematibus esse pOSSit. γ ΗAEN. Febr. Dioisiones , dioision. VI. S. 6.
Febris morbillosa Syden hamis., g. CLV. Λnno 1674 dum Londini epidemide morbilli maligni
sive anomali saeviebant, sparsim vagabatur febris quaedam, quam morbia sani vocavit SYDENIIAMIUS '). Erat autem haec immitis, sed eiusdem plane generis, ac in morbillis, protrahebaturque ad dies quatuordecim, imo nonnunquam etiam ulterius. In hac exanthemata morbillis similia prodi bant circa truncum corporis et colli praesertim posteriora humerosque. Praeterea ista febris eandem omnino postulabat curationem, cui morbilli parebant. Quia Vero non universum corpus occupabant, ut morbilli regulares solent; idcirco discrimen aliquod visum est, quo ab his illa seiungenda crederentur. Verum tam leve exiguumque videtur huiusmodi discrimen prae reliquis, quae recensui, signis morbillorum propriis, ut nullus dubitem , quin anomalorum Varietas quaedam Vere exstiterit. I er. Secl. V. cv. 3. P. 267.
Minimo vero ad morbillos pertinet Ruteola cario des SAU VAGEsII ), cum non solum ipse ad credendum propendeat, hanc variolarum speciem aut varietalem quandam esse, Verum etiam talem reapse habendam demonstret de
163쪽
script o, quam scripto tradidit BUXERIIos ') quamque SAU
AGESIUS idem allegat; ex ea enim continuo elucescit,luiiusmodi morbum quam maxime a morbillorum natura abfuisse. Droximius vero ad Variolarum genus accessisse. Mor- Nubestia an
bus item a DOUGLASSIO Observatus ac descriptus ), quem is SAUVAGESIUS nominavit rubeoum ungiaosam, rectius milii videtur angina maligna aphthosa, exanthemate miliari comi lata, quam morbillorum species ulla. l) MSolog. method. H. 3. orii. I. g m. IV. S cc. 3. 23 IotirnDI de I dec. T. IX. P. 81.3) Essus de modec. d Edimb. T. IV ρ. 6l T.
Exemplo a variolis ducto insitio quoque morbillorum tentata est. Primus omnium, qui eam adhibuit, fuisse ser tur FRANCISCUS UOMIUS medicus regius, et collegii medi corum Edimburgensis socius ). Instituitur autem sine ulla corporis praeparatione. Sanguine ex aliqua parte morbillis obsita per levem incisionem educto imbuitur gosso pium. Hoc vulnusculo, quod utrique brachio eius, cui inserendi morbilli sunt, inflictum sit, imponitur et deligatur. FOrtasse etiam, non incisa prius cule, gossypium sic insectum, nudis brachiis alligatum contagionem aeque certo Communicat. Λlii sanguinis loco utuntur saliva aut lacrymis, tem pore Criseos Stillantibus, aut squamulis cutis defluentibus ab aegrotantium corpore '); nam omnibus hisce modis conta ges communicari cum sanis dicitur. Sello ab insitionis die sub o Peram plerumque febricula exoritur, misso u liassicula sine insomnia et in malorias symplomatibus con- comitante; neque febris hectica, neque tuaSA, neque OCu locum inflammatio subsequi consuevit ') Benignissimum ergo morbum et levissimis symptomatibus coniunctum inde gigni contendunt. Nihil O tamen minus morbillorum insitio pauc0s admodum sectatores habuit, sic ut pene iam desue-
164쪽
Oariolarum antiquitate. Arabes m
verit. Causam DUBOS QUIUS DE LA ROBERDIERE ' putat, quod morbilli pluries in eodem homine reversi narrantur. Non tamen inutilem nec spernendam eam existimat VOGELIUS ') in epidemicis morbillorum pestilentium constitutionibus, in quibus ut vitae periculum summum est, Sic omni conatu et studio eniti expedit, ut mitior benigniorque mor bus reddatur; id quod obtineri per insitionem posse, probabile omnino Videtur.
Disceptatum acriter est superioribus praesertim temporibus, utrum variolae HIPPOCRATI, GALENo aliisque antiquioribus medicis notae suerint, affirmantibus aliis, aliis negantibus, sic ut hodie non expediat in huiusmodi controversia R) oleum et operam perdere. Verisimillimum Vero plerisque videtur, Variolas dilucide a quopiam descriptas non esse ante Arabes, quibus etsi eas anno Christi 572, aut saltem 622 innotuisse suspicari liceat '), tamen communior sententia est, in Aegypto atque interioribus Arabiae locis primum exortas, a Saracenis in Hispaniam Europamque sub sinem tantummodo saeculi XI. et principium XII. perlatas ')suisse. Ab lioc enim tempore adeo se dissudit eiusmodi lues, ut non modo pro morbo inevitabili et cuilibet semel saltem in vita, nisi quis co in utero matris assectus fuerit,
165쪽
Variolarum autem morbus est exanthematicus sebrilis, seu d Vumo- contagiosus, brevis sive acutus, semper pilinarius, pustulas in cute extima proferens exiguas, rubras, plerumque phleg- monodes, Varis similes, quae primum in facie et collo itemque parte capitis capillata erumpunt, deinde ad pectus, humeros, manus reliquumque deinceps corpus sese disseminant, paulatimque auctae ad pisi sere minoris magnitudinem, quod frequentius accidit, intra paucos dies suppurant et brevi incrustas deciduas desinunt, vestigia rubra sensim delenda, et quandoque foveolas aut cicatriculas post se relinquenteS. VcbMilem eum voco, quod plerumque sebrem comitem ha- Febr/S modo bet. Dico plerumque, nam interdum adeo mitis est et be- hitiis' nignus, ut nulla febris eum antecedat aut comitetur aut, Siqua cum eo coniungitur, vix sensibilis ipsa sit, neque continua eius comes, sed modo accedat, modo recedat '), ex cepto graviori casu et malignitatis non experte, in quo se-bris plus minus acuta atque assidua locum habet et tenet. Quam ob rem veniam 'petimus, si minime iis assentimur, Non vectant
qui ad febres, et speciatim ad synochias conta solas id mali μή f si genus R) reserunt.
166쪽
quoque leves et paucas sine febre observavit ΡHILIPPUS IN GRASSIAS , teste CAESARE MARESCOTTO, qui praeterea refert, se duos Pueros variolis sine sebre laborantes curavisse. ΜΑ- RES COT. de Variol. ρ. 20. Variolas sive pustulas Variolosas, quae sine manifesta febre eruperint, maturuerint et Plane exsiccatae sint, vidit etiam JoΗ. FANTONUS, Dissert. de antiq. et Progress. icbr. militir. ρ. 70. Tales tam sporadicas quam epidemicas offendit D REI INCOURTIUS et quaedam similia exempla ex FORESTO, EPIPII. FERDINANDO et JOII. RHODIO aliisque depromta adducit, Dissert. de otiriot et morbialis. Id in be- Dignissimo morbo tam spontaneo , quam insititio comΡlures alii contingere tradunt. obvium vulgatissimumque est Pus Variolosum contactu immitti in cutim eorum, qui Variolas iam Passi sunt iudeque pustulas exoriri, quae sorma, durationis tempore, inflammationis, suppurationis exsiccationisque modo
Veras omnino variolas Deserunt. Sed, quoniam interiora ab co fortasse ob corporis ablatam dispositionem Don assiciuntur, nulla eas febris comitatur, nec antecedit, nec statis equitur. HOC SaePc exΡer1untur mulierculae, quae Variolas habentibus famulantur, assident, aut eos brachiis nudis sustinent, aut sa-ciem saciei aliquamdiu applicant, imprimis si delicatiore cuti Praeditae sint. Frequentissimum vero hoc deprehenditur in in oculatis variolis. Dus enim insertum Persaepe solam cutImassicit, in eaque pustulas excitat, quin ulla febris moveatiar, ut omnes norunt, diceturque deinceps suo loco. Vid. UU ΛΜ de la AetDE ODOL.
Contagiosum porro huiusmodi morbum j. CLIX.) esse
posuimus, quia Variolis sani insciuntur accessu ad aegrotum, eiusdem attactu, Contrectatione vestimentorum, linteorum aliarumque rerum, quibus ille usus est, inspiratione aeris halitibus variolosis reserti, eisdem cum saliva haustis: cute attractis, puris inoculatione, phlebotomo non satis deterso, quo sanguis Variolis laboranti missus suerit, atque ad venam incidendam incaute adhibito. Non videntur igitur variolae ab erroribus diaeteticis neque a temporum aeris que mutationibus R), sed a peculiari quodam veneno sive naias male oriri, quod subtile admodum sit, Volatile, inflam mare atque irritare aptum, quodque semel natum aut evolutum diu persistat integris viribus, sortasse per aera volitans aut corporibus adhaerens, sicque sensim in sanos in
grediatur atque Mos ') quasi clanculum inficiat. Id autem
167쪽
seri probabile est, cum variolae epide mice Vagantur, et plurimos indiscriminatim corripiunt, eosque etiam, qui nul
lam cum VarioloSis aegris consuetudinem habuerint.
2 ) Contrariam tuetur sententIam CΑsIMIRUS MEDICUS , qui
Variolas Pro morbo spontaneo habet, nec eas putat ab occulta Catas a Profluere, quamvis contagione propagentur. ComParata Pse Variolas cum scabie, quae licet sponte ex Lia moriam vitio orta, In sanos tamen contagione invehitur, vimque contagii ariolosi exiguam osse contendit. Epidemicas autem ut reliquos morbos epidemicos temporiam tribuit vicissitudinibus. Vid. Comment. de reb. in sciant. natur. et med. VCSt. SUPPictu. 2. ad sescud. 2. ρ. 225. Sed scat, i ei contages solo contactu contrahitur, non ex aeris. insecti usura, non in ora al)ud aegrotarates, non sola Propinquitate, quae omnia contagii non levem differentiam et variolosi vim Don exiguam, sed Pro Pe Pe Stilentem commonstrant. Nec sacile concedam, cpidemicos morbos omnes a solis temporum vicissitudinibus repetendos eSSe, clam horiam non pauci saepe sub contrariis oppositisque tempestatum constitutionibus ingruant invalescantque, et magnum discrimen intersit inter vere mi. micos et frationurAS, sive a temporum aurisque perturbationibus Ρrofectos. CASI- MIRI MEDICI modo laudati sententiae savent viri clarissimi, qui Veterem obsoletamque opinionem restituere videntur, dum Variolas a sangυine funiculi umbilicatis non satis expresso deri- Vandas volunt. Quid de eorum tentaminibus ad praecavendas variolas feliciter, ut aiunt, institutis sentiendum sit, temporis esto Iudicium. Interim tamen petam ab eiusmodi pro Phylacticae methodi fautoribus, cur, quoniam eiusmodi catasa ita antiqua est ac genus humanum, Europa ac America tot saecula sine ea liberae a variolis manserint' cur Sinenses, a quibus Inventa et ad nos transmissa ista prophylactica methodus di- Citur, non potuerint huc usque effugere variolosam contogem, a qua frequentissime et gravissime plectuntur' cur nostris diebuSt Postquam ars obstetrica aucta et prope Persecta est, Uni-Versmique exculta, ut suniculus umbilicatis hodie a nemine Vinciatur recidaturque, quin omnis ab eo sanguis eXPressi sSit, adhuc tamen variolis, ut antea, subii Hamur' Quod P0- Stremiam cum iam ante sexaginta annos et amplius Bononiae a Ρeritioribus obstetricibus sieri videret Caestir narescol uspublicus medicinae lector, quin aut numerus variolis aegrotantium aut variolarum perniciosa indoles quidquam minueretur, in suo tractialia de par ιstis vanam salsamque S mensium, etsi Plurimum iactatam, pracscrvandi a variolis rationem reputavit
despexitque. Nuper, mense nimii iam Decembri anni I 83. Io. Lutista triarns Lia insantulae cuidam vix editae diligentissime expressit ab eius su Diculo umbilicati omnem saraguinem, sic ut inter vincturam et umbilicum vacuus omnino esset. Vcreansequenti narratum est a nutricc, insantulam variolis paucis,
168쪽
d seret Is et febrIs expert bus feliciter persunctam esse. Mensedulio Variolae grassari epidemice coeperunt, maxime malignae. Augusto ad sinem vergente nutricis filiola quaedam variolis correpta est discretis; quae cum ad exsiccationem iam PerVenissent, infantula lactens, de qua supra locuti sumus, incidit et ipsa in vario las minutas, crystallinas, corymbosas, quibUS die 23. Septembris anni 1784 proxime elapsi rapta est. DD-luit vir cruditissimus, hoc primum experimentum adeo In selIX inutileque suisse, ut ne benignum quidem morbum reddidisset,
quem omnino evitasse sΡeraVerat.
Miusma sine Praecedente divositiorae
Quamquam latendum est, semina morbi g. CLX. non soli aeri insidere, neque in eo vagari semper, Cum SatiSConstet, ut supra animadversum est, illa pannis, linteis, Vestimentis aliisque rebus adhaerere, et diu in ipsis integra
latitare posse, donec causa accesserit, qua eXSOlVantur, atque halitu aut contactu in corpora sanorum immissa Contagionem pariant. At interdum variolae sporadice tantum, imo singularem aliquem hominem inexspectatae adoriuntur, quin contagionis ulla evidens causa comperiatur. An latuit iamdudum in corpore venenum istud, et tum solum intercedente inliqua causa procatarctica erumpit et manifestatur'Λn vero tum etiam in acre, ut dictum est, iam existebat, nec communicari poterat, quod corpus ad illud suscipiendum minus paratum esset y Certa quadam fortasse eget temporum aerisque constitutione, Ut Se exserat, aut ut eam no cendi potestatem acquirat, qua uno potius tempore, quam alio emicet et propagetur; aut ut corpora nostra habitudi nem diathesimque sibi comparent, qua miasmatis Vim Contagionisque persentiant efficacitatem. Λtque hinc plane in telligi potest, cur pro diversa huiusmodi temporum CorpOrumque constitutione modo universim sive epidemice, modo sparsim sive sporadice Variolae proserpant. Miasma enimvero variolosum sine eiusmodi conditione variolas nequa quam in generat, ne in Oculatum quidem, ut frustra tentatae in quibusdam insitiones saepe ostenderunt.
169쪽
Prout vero Ista corporis humorumque diathesis g. CLXI.
ad virus excipiendum explicandumque necessaria citius aUt serius comparatur, in Variolas etiam incurrimus modo insantes aut pueri, modo adolescentes aut adulti. Im O nec laetus ipsi in utero materno abditi ab hac labe satis tuti existunt; quandoquidem negari haud potest, eos in lucem editos pluries variolas in cute exstantes aut earum Vestigia satis conspicua habuisse, tum etiam, cum matres, quod Sallerarius est, dum utero gestarent, Variolis non laborave rint. Videtur igitur intasma in eos, dum in utero degerent, illaesa quandoque matre aut una insecta, irruisse; qua re edocemur, praegnantes recte prudenterque ab hoc morbo assectis arcendas esse, ne ipsae aut foetus, quos gerunt, contagione occupentur. Neque aetate quis adultiore ita considat nisi in utero matris sorte variolas passus sit), ut sibi persuasum habeat, non amplius, quod antehac contagem effugerit, variolis obnoxium fore; nam non solum proVecti senesque, Verum decrepiti etiam et prope annis consecti ex hac pestilentia nonnunquam perierunt
I) LUDWIGIUS A Gersar. med. Pracf. P. 3. Vol. I. P. 496. ubi inquit: Matre e variolis evadente, Post mensem foetUS abortu deiicitur, qui vestigia variolarum depressarum in COT-pusculo ostendebat FOUQUE TUS quoque De la Petite perol. T L A. 299. 9 narrat, mulierem gravidam variolis CorrePtam et demum pristinae valetudini restitutam peperisse infantem,
In cuius cute manifesta variolarum vestigia cernebantur. GUIL
quo mater Variolis discretis laboraverat, natum, qui a CaPIto ad pedes variolis discretis et bene amplis , quales octavo aut nono die esse solent in benigno genere, contegebatur. Mater erat Aethiops, et Jamaicae incola. Insans vero triduo Postoluit. In Commentariis societatis scientiarum ΙΙarlemensis T. XII. legitur observatio de pariotis antE Partum, quam cum societate communicavit JO SUA VAN IPEREN. Sic eam reserunt auctores commentarior. Lipsiens. de reb. in sciant. Natur. Et
med. gest. Vol. XVIII. P. 596. o Uxor Cl. auctoris gravida
se duos liberos variolis assectos absque omni incommodo cu- . , , tons, in saritem sanum quidem, In quo tamen vestigia vario inrum conspiciuntur, peperit. Paulo citate partum, ubi socius
170쪽
ΤEsCHIUS 6Gsornat de nedia. T. 2. P. 55. 9 non modo ex diario medico Bul son. ann. 1763, historiam insantis nati cum
variolis in sacie, collo atque humeris exstantibus depromtam Tecenset, Verum etiam narrat, suum si atrem Ioannem Baptistam an lucem editum, in cuius corpore multae variolae distinctae, pleraeque vero pure iam plenae, pisi magnitudinem aequautes conspiciebantur. Mater eius ultimo graviditatis tempore cum alio silio variolis laborante cubuerat. ROSENIUS c ala f. des enfans chaP. XII. ρ. 5. 18.9 Demorat alium insontem, qui natus est cum cicatricibus et crustis variolosis. Eius mater sub sinem graviditatis filiolo natu maiori, qui Variolis laborabat, assidue adstitit. Sexennio post reliqui eius silii in variolas inciderunt, at natu minimus, qui morbum in utero passus suerat, immunis ab eis omnino mansit. Ad hunc locum FEBURIUS subiicit, se vidisse natum pariter in
santem , cuius corpus conspersum erat Piastulis variolosIS, quae adamussim sua stadia Percurrerunt. Mater autem iamdiu variolas experta suerat. MURRAVUS Nisi. insit. otir Iur P. I. 9 mentionem et ipse facit infantis cum variolis nati, cuius mater in sine graviditatis cum alio silio ex variolis
aegrotante versata erat. Insantem mortuum, veris variolis Obsessiam a matre nondum hunc morbum perpessa vidit FRID. CHRISΤΙΑΝUS HOLI ER OhSero. mcd. chirum. Obs. IX. 9. Similem casum refert etiam ME ADIUS, des rarioL cv. IV Ex his ergo evincitur, non negandum esse, socius variolis quandoque corripi, etsi in liquore quodam verseritur, a quo eos praeservari COTUNNIUS opinatus est, nec semper Variolas COD- trahant, matre iis correpta. Cl. GERMANUS AZZOGUDIIUS
argumentum ita accommodata, ut hic transcribenda duxerim Iatino reddita: Doctus quidam medicus Neapolitanus aggressus,, est ad Pollicendum mulieribus gravidis, coriam foetus variolis subiici non posse. At quaedam observationes hominum me- ,, dicinae scientia excellentium atque longo anatomes usu Prae ,, stantium, ME ADII videlicet, HILDANI, RUYSCHII aliorumque,, complurium, quas ipse examine sortasse minus diligenti reie- ,, cit, stasPectam eius opinionem reddunt; quae. Oppia gnari etiam valide Potest, non solum ex eo, quod strenuo viro FER- ,, DINANDO MARCHESINIO nostro contigit videre, verum etiam ,, ex Observatione quadam Mons pelli anno, ni fallor, ITT3,, evulgata, Ubi nata est insans, quae in ipso Dascendi momento apparuit conspersa Variolis persectam stat purationem ad 'Plis, ,, quin Parens toto graviditatis curriculo obnoxia iis fuerit.
Λ vero etiam aberrant, qui existimant, in nobis, postquam semel variolis genuinis perfuncti fuerimus, destrui ha bilitatem sive diathesim corporis, qua, ut dictum est g. CLXI.), ad eas recipiendas idonei aptique reddimur. Nam certissimis ex sactis observationibusque medic0rum probatae