장음표시 사용
291쪽
Suppuratione absoluta et decedente febre evanescent - siccatio irat V que Symplomatibus, quod in discretis et benienis vario ις0st
lis regulariter evertit, pustulae iam flaveScunt et in Crustas eget.
continuo siccantur. Tunc vix quidquam est, quod medici Ope egeat. Morbus enim iam sinem assequitur, et pristina corpori valetudo redit, diluentia tamen et sub acida, cubiculi Dis cuius ventilatio atque extra lectum mora regimenque diaereticum risis alias laudatum nequaquam negligenda sunt; sic enim felicior Crustae di sustularum siccatio consequitur. Si vero pustulae pure pleta
nae, ut quandoque usu venit, alicubi serius arescant, eas et fomentis aperiri atqDe exprimi, quod supra iam proposui, convenit, si sim crustas contra, si diutius haereant, et duriores sint, lotionibus sontentationibusque tepidis molliri, ut secedant et delabantur. In his vero benignioribus variolis, cum ad exsic cationis sinem pervenerint, vulgatior medicorum sententia est, alvum leniendam eccoprotico aliquo medicamento esse, aut clo steribus laxandam, idque tertio aut quarto quoque die ad tertiam aut quartam usque vicem iterandum, multo que magis, quod suppurationis tempore, quoniam sebris secundaria vel omnino ab suit, vel mitissima exstitit, alvum nequaquam ductam suisse, pro certo assumi potest. Si quid enim variolosae materiae intus remanserit, aut non omne pus e pustulis emanaverit, id purgatione detrahi expelli que creditur. ImO TISSOTIUS non exspectandam persectam TI Otia mo- e Siccationem putat, sed mature, nempe simulae variolae
in sacie flavescunt, purgandum esse. TempestiVa enim pur- gatione. gati0ne optime praecaveri ea mala, quae Saepe a Variolis re linquuntur, illoque tempore plus unicam alvi ductionem, dum materia mobilis adhuc est et fluitat, proficere, quam tres aut quatuor serius ) institutas. Non tamen hinc quis- An ad er- quam credat, in manu arbitrioque medici eiusque modica si ' V V V
mentorum potestate positum esse, residuas morbi reliquiasitieultat. m.
292쪽
sive in cute adhuc haerentes, sive per corpus in circuitum actas a sanis humoribus, prout libuerit, secernere, et quo conserat, evocare. Illud tantummodo certum quidem vide tur, quod sordes in Ventriculo intestinisque toto morbi cur riculo coacervatae ac collectae, aut eo paulatim delatae uti liter et commode detrahi possunt, dum retentae ibi diutius, aut in sanguinem iterum refluentes nova mala inferrent. Neque inficiamur tamen, quandoque e penitioribus corporis latibulis pravos noxiosque humores excuti, atque ad intestina prolici, ut inde magno aegri emolumento emittantur; sed quis possit sibi certo polliceri, hoc ipsum semper exanimi sententia cessurum, ita ut omne malum, quod impendeat, purgatione avertatur, aut omissae purgationi, si qua peiora succedant, iure attribui queantῖ Quid si cathariici actione a periphema Variolosum tabum Intro revocatum maliqua interiori sede consistat, leti talemque metastasim faciatῖΡeritissimi igitur et cautissime omnia perpendentis medicierit ita in purgatione exsequenda se gerere, ut nulla inde
At in confluentibus malignisque Variolis, quoniam se-bris secundaria cum tetris symplomatibus plerumque sub earum adhuc exsiccatione protrahitur, continuanda Omnino
est ea curationis ratio, quam supra g. CCLXl I. ad k CCLXVIII. pluribus verbis explicui; scilicet si febris ad
huc urgeat, et spiritus dissiculter trahatur, aut metastasis aliqua immineat, aut sauces pituita oppletae susso calionem comminentur, simulque alvus adstricta aut pigra sit, tunc non solum altero aut tertio quovis die ea clystere, aut sero lactis, aut tamarindorum de coelo, aut cremore tartari caute molliri et laxari debet, apertaque servari, sed etiam, ni iam ante id satis peractum fuerit, aliquanto validius duci syriapo aureo e X senna, manna et tartaro, aut electuario lenitivo, aut sale polychresto, aut soliorum sennae diluto similive alio
293쪽
medicamento, non omissis interea diluentibus, uti decocto hordei, radicis graminis et althaeae cum oxymelle, nitro, ro ob baccarum sambuci copiose hauriendo, cui pro re nata acidi vitrio lici aliquid φ) adiectum sit. Nec alienum quoia Quarido cl-
que est, si sanguiS antea missus non luerit, aut non satis mciis ho,isi detractus, et calor vehemens extorreat, pulsusque duri deprehendantur, nec vires fractae sint, sanguinis missionem tentare aut repetere R). Nec desunt magni viri, qui die Sunguinis
clemum vigesima prima, ab Sol Uta Videlicet eXSiccationis Var diaetio heohoriolarum confluentium periodo, ubi scilicet gravior et acu - nitur innituti0r suexit ') morbus, sanguinem mittendum alvumque cienta ' si dam iudicent. Verum lam in venae sectione quam Cartharside cernenda Semper ea prae oculis habeantur, quae alias et UOU
maxime superioribUS paragraphis In utramque partem di pu' d. eernendo. tala suere, ne quid temere et cum aegri pernicie delibe
Quod si suppurationis stadio ob aliquod gravius sympt0ma, uti coma, delirium, convulsiones, dissicilem an he losamque respirationem, revellentia, epispastica et speciatim vesicantia adhibita suerint, horum ulcera in hoc etiam po cc u Qe ι'
carit iam diu stremo stadio aperta, et quidem diu SerVari debent, Ut omne is eriti serpus Variolosum via hac excernatur. Id quoque necessarium CCHtu . est, si in ipsa exsiccatione similes ob causas ulceranda cantharidibus brachia aut crura fuerunt. Alibi g. CCIX.) tus sim variolis accedere, plerumque uti epigenomenon, dictum Tussis su- est. Quando id a principio incidit, fere catarrbalis est, aut peripneumoniae symptomatica . Tum iis, quae catarrhis rianda. Opportuna ') sunt, aut quae peripneumoniae tollendae apta p0suimus g. CCXLIX. CCLIV.), curanda omnino est. Si in progressu morbi a pustulis fauces laryngemque Obsiden tibus oriatur, diluentibus et demulcentibus, itemque mucosis
294쪽
oleosisque mitiganda g. CCLIV. est. At si sub sinem per
melastasim materiae variolosae accesserit, disquirendum est, an pulmones male habeant ex in sarctu pituitae multae et lentae, an Vero a tenui acrique humore tantum irritentur. Ρrimo casu sputa crassa et Viscida educuntur, quae dissici Iem respirationem et pectoris oppressionem anxietatemque mirifice levant. IIaec tunc promovenda sunt potu aperiente atque attenuante, adiecto nitro et melle aut eclogmate aliquo ex manna, melle atque Oleo seminum lini aut amygdalino. Ubi valentius incidere atque anacatharsim adiuvare opus est, id praestabit oxγmel scilliticum, stibium diaphoreticum non ablutum, hermes minerale, minimae sulphuris aurati antimonii doses, inspiratus aceti vapor aliaque eiusmodi δ). Λltero demum casu hordei decoctum, lac aqua dilutum, syriapus papaveris albi, mucilaginosa atque Ole OSa, aquae tepidae vapor opem serunt. Interdum cum incidenditum revellendi causa in utroque casu vesicantibus uti oportet, ut nihil de sanguinis missione dicam, si peripneumo niae signa adessent. Λtque haec sere eadem orthopnoeae ex memoratis causis natae adhiberi consueverunt.
23 STORCΚ. I. c. ρ. 278. TISSO T. I. c. P. 25. et P. 37.
Exsiccationi etiam variolarum interdum salivae fluxus Succedere Visus est, salutem asserens, qui alias Secundo lantum stadio supervenire, et plerumque tertio, ut notatum supra est, desinere solet. Eum igitur sustinere et adiuvare par est potu calido, diluente, mellito saepe dato, simulque cavere, ne critica ista evacuatio f) catharticis aut narcoticis, aut frigore subito turbetur supprimaturve. Nec rarum est suppuratione ad sinem Vergente, aut exsiccatione iam in choata, imo interdum sinita tumores quosdam, surunculissimiles, sub cute variis corporis sedibus exoriri, quos efficit pus Variolos uin non satis per pustulas eX purgatum. ΙΙos anteverti dicunt, sicuti etiam variolas secundarias, quae pri
295쪽
mas exsiccatas saepe excipiunt, catharsi maturius instituta. Quandocunque Vero eiusmodi tumores prodeunt, considerandum mox est, num molles sint, et materia in ipsis ii quida et fluitans appareat. Tunc enim citissime, uti absces sus, sectione aperiendi sunt, diuque digerendi, ut omnis pii rulentus lium or via hac esseratur. Sin Vero duri reperian tur, et rubeant et doleant, cataplasmate emollienti et ano dyno ex panis mica et lacte, aut unguento althaeae et bii
tyro, aut diachylon simplici ad maturitatem perduci debent, et demum serro incidi, quemadmodum de prioribus di .ctum est. I) MEAD. I. c. cv. 3.
Nonnunquam morbidi humoris pars aliqua transfertur nefastases ad articulos aut ad ossa ipsa, ibi ave desistitur atroces dolo 'Vε μ ς res excitans, quin tamen ulluS tumor exterior cernatUr, aut NessoIMO rubor. IIinc saepe aut anchylosis aut caries subsequitur V/ GH
prope insanabilis. Quando illud accidit, ut tam dira et per- sione tentantinacia mala praecaveantur, si vires vigent, et pulsus sit u .
ssurus, tentanda est resolutio Iterata Sanguinis missione, vir te isque
terpositisque alternatim idoneis catharticis δ). Si tamen do- rem iιS.lores osteo copi pertinaciter persistant, et ossium aut articulorum corruptionem intentent, praeter externas menta tiones et cataplasmata a nodyna et discutientia, quae apprime indicata videntur, a STORCTIO R) intrinsecus danda proso' so egionanuntur extracta citutae, aconiti et flammulae Iovis, me- cMViatιO.lliodo iam ab eodem in peculiari tractatu de horum reme diorum viribus usuque tradita. Fereque haec ipsa adhi- GDcra a pa-benda suadet in ulceribus malignis et diuturnis crurum alia', - hi, rimrumque corporis partium, quae Variolas quandoque Si Se- curantur. quuntur, corpusque Consumunt. Aliis Vero magis arrident Quiae aliis decocta sarsaparillae, ligni sancti, radicis chinae et rubiae ' tinctorum, aethiops mineralis, antimonium crudum, atque e trinsecus fricationes ex linimento mercuriali. Sed magni Cum hora e
hic fieri debet camphora tam extrinsecus quam intrinsectis ι ianus Pi
296쪽
adhibita, quemadmodum a COLLINIO, celebri Vindobonensi medico in singulari de camphorae usu libello proponitur. Cui si corticis quoque peruviani adieceris opem egregie traumaticam, maior assulgebit spes, ulcera felicius coali
g. CCLXXIX. Dum autem haec sq. CCLXXVII. CCLXXVIII.) acci
dunt, praesertim tumoribus, quos memoravi, suppurantibus, sebris nunquam ex toto desinit, plerumque pomeridianis aut vespertinis horis invalescens, matutino vero tempore plus minus remittens. Symptomatica enim est et a suppuratione procedens, ideoque Suppuratione absoluta plerumque et ipsa evanescit. Nihilo tamen minus dum tenet et urget, mitigari et quodammodo coerceri ea potest temperantibus, nitrosis et leviter antisepticis, nec non subinde alvum lenien
tibus. Quod si periodum intermittentium assumat, cortice peruviano eam plerique adoriuntur, qui sane, ni febrisugavi hic prosit, proderit tamen roborando et putredinem arcendo, tum maxime, Cum copia puris manantis universos fere sanos humores in pus converti et putrefieri ostenderit. Tebrys ocre Certior Vero et lutior eius effectus esse solet in febribus m vere intermittentibus primariis, quas interdum complicari
1 solis com- cum Variolis Vel ab ipso initio supra g. CCIX.) memoratum Poc tuc co est. IIas igitur, quocunque stadio se prodiderint, antidoto
Viribus Iun- Scire quoque licet, simulac sebris secundaria decedit, b βεμβ et variolae exsiccentur, saepenumero aegros Viribus languere
modo hros A destituique Videri. Huic languori succurrit Vinum aqua di ci V Vm lutum, aut serum lactis vinosum, aut simile aliud analepti-
297쪽
cum. Si vero ista virium desectio, sinito et ana morbo, convalescentes diutius premat, ut dissicillime ad pristinam inle gritatem redeant, nihil eos citius efficaciusque restituit, quam lac, cortex perlavianus et corporis exercitatio δ). Expiatis autem, ut supra praeceptum est, primis viis, paulo largiori cibo sensim dato corpus alendum est, donec ad priorem Victus rationem perveniatur. Tandem exsiccatis delapsisque N Puum'
penitus pustularum CritStiS universa cutiS balneo tepido ab- .dis, luenda est, aut spongia ex decocto hordei lacti admixto, vel Demum eor- ex aqua sapone leviter imbuta, vel ex melicrato calentibus PMS Gl lucra
expressa leniter detergenda est, ut eXSpiratio Ii Sensibilis r gendtimque. Vocetur, Omnisque morbidus flames, qui cuti adhaeserit, auseratur. Mundato sic corpore vestimenta et linteamina Om- Mutatio ςc-
ma lectusque ipse permutentur, ut Contagionis Semina Pro f I cul a sanis arceantur. Ad cicatrices quod attinet, β i qV e Cilios Iehiprosundius insederint, deleri aut saltem minui creduntur, si foediores qui- lacte asinino aut aqua florum labarum aut amygdalarum dui si cium emulsione saepe et diu abluantur, vel linimentis mitissimis, inter quae oleum e vitellis ovorum recentissime eX- pressum imprimis celebratur, penicilli ope illimantur. I, Tiss0T. 'ist. cit. P. 48.
Ex iis Vero, quae post exsiccatas Variolas, morbo non Febris IcDI perfecte soluto, relinquuntur, exercentque convalescentes, ' si nonnunquam est sebricula quaedam lenta, hecticae similis, quae corpus paulatim depascitur atque extentiat. IIaee Esti, mutis modo ab acri varioloso retento, modo a purulenta caco P O UO.chymia, modo a puris copia ex cute eiusque ulceribus ma nante et alibilem succum subtrahente, modo ab interiorum
viscerum labe, et praesertim phthisica pulmonum corruptione originem ducit. Ρro causarum diversitate eius quo que curatio varianda est. Generatim tamen, nisi interiores scurarbos partes tale vitium ceperint, quod omnem artis opem asper netur, oppugnanda est blandissimis eccoproticis, sero lactis praestent.
desaeeato, lacte, liocque solo, vel aqua diluto, vel decocto
298쪽
tcrdiam tilia iam Sanguinis missionem Praedicat. Quiando Ea Iociam habeat. Oculorum morbi.
corticis peruviam, qui etiam per se a MORTONo aliisque luc praestantissimus perhibetur, lactis pari, aut paulo maiori
quantitati nupto ), emulsionibus seminum frigidorum, cremore hordei aut avenae, victu vegetabili, sed prae ceteris aure puro, aprico, rurali, vectione et moderata lenique exercitatione. MEADIUS R) auctor est, ut, praeter alvi ductiones, Sanguis etiam e Vena mittatur; cuius consilii titi
litatem SAGARII quoque ') experientia confirmatam legi mus. Siquidem fieri interdum potest, ut a diathesi quadam sanguinis phlogistica isthaec sebricula foveatur; quam tum
pulsus durus, calor acer atque alia id genus non obscura declarabunt.
Oculos etiam multi sariam a variolis male assici, supra g. CCVIII.) narratum est. Neque tantummodo Variolis erumpentibus aut suppurantibus id evenit, verum etiam iis iam Superatis et absolutis. Quoniam vero hactenus nihil a nobis traditum est de eiusmodi vitiorum, quibus oculi sub laCent, Curatione, nunc exponam, quid singulis eorum in utroque tempore convenientissimum sit. Incipiam vero ab iis, quae exteriores partes palpebraeque patiuntur. Hae interdum intumescunt valde, tenduntur, dolent oculosque Oecludunt. Sub his lympha lacrymalis acri varioloso insecta coniunciscam irritat, inflammat, unde dolor increscit, et lacrymae calentes, acres, molestae exprimuntur. Quando hoc incidit, humectari s verique oculi debent tenuissima mollis simaque spongia aut linteolo aqua et lacte lepido madefactis. Sic dolor et tensio mitescit, acrimonia temperatur, acris materia restitans abluitur, inflammatio discutitur, rosio avertitur, atque oculi aperiuntur. Quod si eiusmodi somenta lio iam ab initio instituatur et singulis horis repetatur, saepe sit, ut ista mala praecaveantur, et nunquam penitus palpe-
299쪽
brae claudantur. Ad id etiam decoctum hordei aut semi num psyllii accommodatum est. Egregie enim lenit et de mulcet. Alii ab eiusmodi noxis oculos praeservare student sola aqua rosarum albarum tepide et crebro adhibita, vel aqua simplici frigida aut ignito chalybe medicata, eo vide- Pustulis licet consilio, ne variolae palpobris aut oculis innascantur i). υς δεε V F
tis ranarum, malvae vel florum sambuci R), vel cataplasmata levissima ex lacte iis imponenda sunt '). Praestantissimum illud est, praesertim dolori leniendo inflammationique compescendae, quod ex pulpa pomorum dulcium et lacte con sicitur. Sed plerumque soli solus ex aqua et lacte sus si hthalmiae ciunt, Sedulo simul evitata luce, et quiete imperata. In ς ct
graviori casu maiorique inflammationis metu non praeter- sectio neces- mittenda sunt diluentia intrinsecus, antiphlogistica, sanguia ἔμ μ' nis missio, balnea pedum et reliqua ad revellendum idonea. I) A ZZ0GUID. Leli. cia. ρυ. XXXI L. XXXIII. 2 Id. G. 3) TissoT. 'Al. cit. P. 48.
Nec aliter succurrendum est, quam sanguinis missione, inhthalmia
diluentibus, antiphlogisticis, sero lactis atque eccoprolicis rati,
ophthalmiae illi, quae sub sinem variolarum interdum Super- ciaratur. Venit ). Quo casu etiam cutim cantharidibus exulcerare ad revellendum plurimum confert, imprimis si malum diu trahatur aut recidivum fiat. Quod si tanta horum morbo-
rum vis suerit, ut abscessus, hypopia aut oculi destructio consequantur, horum curatio, si qua esse potest, e chirurgia petenda est. Communissima Vero vitia, quae a variolis relinquuntur in oculis, sunt potissimum albugines, leuco mata, corneae ulcera, phlyctaenae, epiphorae et chronicae Ceteris ocu- ophthalmiae, saepe et leVi quavis causa redeuntes. Multa hia fet varia singulis hisce morbis proponi solent cum a medi- rumquc ΠΟ-Li., tum a chirurgis, quorum lamen maxima pars aut nota μ' ia aut supervacua esse consuevit. Leucomata, albugines,
300쪽
ebicacisSima. Internis Po- Ilias remediis confidere
ulcuscula corneae, plilyctaenae saepissime sola naturae ope et temporis beneficio evanescere, aut saltem plurimum imminui visa sunt; collyriis vero, a piis ophthalmicis, linimentis, sussilibus et prae ceteris pulveribus varii generis, qui in oculos infusi lari aut insundi solent, plurimum exasperari, augeri atque in deterius prolabi. Maximum Vero praesi dium quaeri debet in regimine diaetetico, atque iis, quae
acres pravosque humores emendant, ab Oculis avocant, et leniter paulatimque e corpore excernunt. In his excellunt succi herbarum res rigerantium aut earumdem de Octa, aquae minerales, balnea aquae dulcis et repetita ad intervalla catharsis. Serum quoque lactis caprilli, lac asininum, decocta sarsaparillae et radicis chinae hic commendatissima sunt pro varia temperamenti, anni temporis habitusque corporis alia rumque circumStantiarum ratione. In epiphoris contumaci bus ophthalmiisque recidivis et chronicis non semel plurimum emolumenti perceptum vidi ex largo vesicanti inter scapulas applicito et diu aperto, et postea cauterio in altero brachiorum inusto; quod quantum ad prophylaxim conserat, nemo nisi expertus noverit. Interdum in oculis remanent dolores diuturni et permolesti, ad quos abigendos, sicuti etiam ad maculas corneae discutiendas laudatur a STOR-CRIO extractum pulsatillae nigrae minima dosi magnesiae albae adiectum et per vices datum R). Λnimadvertendum tamen est, ab eiusmodi medicamento nonnunquam oculos in flammari et graviter assici, sic ut magna cautione et prudentia eius usus indigeat. ) STORCK. l. c. P. L. P. 285.2 Ibid. , et formul. n. 48. in Part. 2.
Nec desunt sua quoque auribus g. CCVIII.) mala.
Dolores inflammationesque fere eadem requirunt, quae OCulis accommodata g. CCLXXXIII.) laudavimus. Λbscessus Vero atque ulcera subsequentia abstergi leniter debent, diu que manare sint, neque sacile exsiccari, nisi tentatis prius