장음표시 사용
131쪽
mias et duas catla arses, variaque rem dia, die morbi duodecima, Liud ani grana duo, cum emulsione in qua Uncia salis prunellae, assumta sunt, et intra horam morbus cessauit. 15. A bimerina peripneumonicas Morbus epidemicus To Ionae in Gallo-Prouincia ann. Irap. du Med. A. Vere invadit hic morbus; exordium a tussi importuna et febri amphimerina acuta, bis quouis die exacerbante, cum sei .gore et calore alternis. Accedebat oppreIsio pectoris, sputum cruentum, dolor lateris; ut plurimum superueniebat vomitus vehemens per duas treSue dies, Viscosus, amarus, nee non in multis sudor copiosus, pertinaX; pulsas constanter plenus,
frequens, submollis; lingua subalbida, humida, pastacea; dolor
capitis et dorsi inter homoplatas. Finis, cum letalis erat, quinta vel septima die; sed morbus feliciter cedebat sequenti methodo. Cura. Praemittantur duae Phlebotomiae circiter, dentur ptisana non inuistans, sed diluens CX infuso herbarum pector. ; ddineops tartari stibiati grana pauca in decocto cassitae et tamarinadorum, quae uberem Viscosae materiae ano et cato euaeuatio nem cieant; sequentibus diebus cathartica minoratiua praeseribantur. Ab emeticis omnia symptomata, etiam inflammatori Aremittunt.
Epidemia illa, ab alternis per mensem sero et mane frigoris acuti calorisque suauis vicibus accessu, mulieres non attigit.
Feruor et delirium in paroxysmo, in remissione penis ri- escentia sine mole adaucta quod in dysuria calculosa etiam accidit) abdomen planum, rigidum, oculi obtutus fixus, loquela monosyllabica, urinae difficultas, os siccum, lingua conuellebatur, nullus calor, spasmi uniuersales, tendinum subsultus. Haee febris usu kinkinae sublata est; successerat quar
I p. Amphimerina mimosa; Febris exacerbans T moren sis, in Indiis peculiaris; Bonrii de medie. Indorum, cap. 15. Qui nauigant in Insulas Solor et Tymor, caedendarum santali arborum gratia, corripiuntur febri quadam putrida, qu aeeX'cexbationet per quatuor horas patitur, qua durante OXncerbacone ridiculas admodum actiones aegri edunt, imitiantes ea OPi
132쪽
CLASSIS II. FEI3 RES REMIT T. II 6
1idia, quae sani exoreuere, et omnia effutientes temerct, quae in vita tacendo, loquendoue, peregerunt cum maximo ad stan
tium risu ; adest praeterea bulimus ita, ut, dum in delirio sunt, omnia, quae ipsis praebentur, etiam foedissima devorent. Tribuitur maxime odori viroso iantalorum, aeri nebuloso, frigori
ipsi, fructibus immaturis. Haec Insula sita est 1 o gradibus latitudinis meridionalis, ibi Cum modo frigoribus, calido modo stringimur aestiae,
Tempore non certo, corpora languor habet.
Cura. Vena tundatur usque ad animi desectum in plethoriciso cucurbitulae applicentur ceruici, scapulis, capiti raso. Incolae temporalem arteriam lamina candenti, vel fune seloperario accenso urunt cum stupendo fructu, quod etiam in cephalaea Dciunt: tum vomitoria antimonialia aut ex gilla vitrioli usurpantur. Aduersus vigilias extractum croci Opponitur. Dein ad sudorifica et diu retica, ut BeZoar, rasura cornu Rhinocerotis, deueniendum; calor refrigerantibus syrupis emendatur.
18. Amphis rina phrenitica Bouili de medic. Indor. cap.rq, epiata est Mercati. de tertiana. A. Adest febris quotidie exacerbans, sed sine typo certo; de-Ιirio phrenitico continua, peruigilio, vomitu eruginoso, exteriorum partium algore, interiorum ardore et siti intensa stipata. Cura. Purgatio ex tamarindis et pulpa cassiae, praemis clysmate emolliente: phlebotomiae largae instituantur: aegri
totum corpus unguento tegitur: somnus narcoticis conciliatur
19. Ambimerina paludos; Amphimerina scorbutica Bartholinus de medicina Danorum; Fievre bilie e ou putride des mis
.t 3Tq. A. P. Sunt illae, quae in regionibus non humidis solum, sed obtempestatem etiam calidis, ut mense Julio, Augusto, oriuntur, ex halitibus putridis, a plantarum, Pisciumve corruptione. Haec sebris Lopius initio est remittens, ast versus finem abit in teritia nam intermittentem, cum scilicet hieme accedente putredo decrescit; invadit raro cum frigore, se Cpius cum copha- Ialgia, calore urenti, siti exeedente, Osteocopo, lumbagine, magna lassitudine et anxietate, frequenti eardi algia, gastro lynia, ope cum vomitione bilis viridis, flauae, odoris ingrati. Pulsus
133쪽
vulgo exiguus, sed a phlebotomia crescens; aliquando cephalalgia ita subitanea et vehemens, ut aegri tamquam maniaci Peragros eXcurrerent: sed remittente sobri cum sudore dolor periodice cessabat; aliis delirium in paroXysmo, Vnde milites excurru in flumen se praeeipites agebant, ut natando no comi viri attingerent. Plures bilem ano et cato, necnon alii lumbricos, reiecere. Sudores magni, Detebant aegri, et vibicibus ae potechiis cadauera scatebant. Pulsus etiam in agone regularis fuit; si sudor nono die accedebat, labris tertiana sueeedebat; si diar- rhoea critica post tres septimanas apparebat, febris in quotidianam abibat. Curatio. Disseri parum a curatione amphimerinae biliosae, scilicet I ' phlebotomiae parciores sint, licet febris ad continuam, ut synochum, magis vergat, rarius ad intermittentes; ea
si quidem magis est putris, quam phlogistica, et nisi delirium,
aut aliud phaenomenum, inflammationem topicam suadeat, minus est repetenda venae sectio, quam in biliosa; secus malignitas morbi crescit. 2' Vomitoria et cathartica magis conueniunt, vomitoria saepe tollunt morbum, sed tartarum stibiatum praestat, quia non adstringit. 3' Praemissis generalibus ad Lin kinam, confugiendum est statim, atque datur aliqualis intermissio; ea ne recidiva fiat, quouis die una lanae dragina sumenda est per autumnum, secus frequentes recidivae viscera obstruunt. 4' Anti septicus victus necessarius est, scilicet moderate nutriantur et parcius utantur illis, quae ad putrefactionem vergunt, seu quae relaxant, ut herbae, si uitus, flatulenta, eereuisia tenuis et recens; multo praestantius est, uti roborantibus ; quidquid enim roborat, est antisepticum, ut liquores spirituosi, moderate sumti. et O. Ampilmerina variolosa; Febris recidiva Mortoni variolis; Febris putrida, variolis confluentibus superueniens S leuhami pag. 593. Secunda febris variolarum confluentium Epist. depurgantibus; Flavre fecondatre. A. P.
In variolis confluentibus undecima die pustulae saeiei ex- siceantur, incrustantur, et eum minime sibi quidquam metuendum eXistimat ager, non raro, ob puris cum sanguine nus celam, ita subito corripitur labri putrida, quolibet vespere recrudescen te, cum saltim a dyspnoea, anxietate, apparenter eynan hQ)qψ ndoque sopore, ut nisi promptissime succutiatur, ista dae mo-'
134쪽
CLASSIS II. FEBRES REMIT T. I 18
tis periculum incurrat; quod si cogerit, inde ad usque decimum septimum, raro vigesimum, a periculo immunis non est. In his rerum angustiis tum Arabum, tum Neotericorum,
Oxperientia docuit nihil praestantius esse, apud adultos praesertim, quam sanguinem statim ad incias decem, vel plures, mittere: si coma simul adsit, capiti deraso amplum vesicatorium applicare: si vero nullus sit sopor, sed anxietas et agrypnia, pa-
Iegorico tranquillitatem conciliare, et circa decimum tertium diem, imo ex suasu Meadii. maturius, si casus ferat, lene catharticum praescribere ex infuso sennae cum manna; quam phlebotomiam, quodque catharticuin etiam sequentibus diebus repetere quandoque necessarium est; nec enim pustularum retrocessus timendus est, cum pustulae iam incrustatae sint in lacte. De hiqvideantur historiae decem a Meadio enarratae. f Quos variolis laborantes mori vidi, qui sint, aestimo, in ratione SO: I., quod repetas, eos hac febri morituros vidi. Vnwn scio debilem, me dissentiente, nimis refrigerante methodo detentum, ut suppuratio cohiberetur; in altero deficiebat virium vigor, qui vix suffecerat sustinendo morbo ad diem XI: in tertio qui puer VII
ann. variolis veris iam laborauerat, iterum ann. Xm his correptus , cutem cicatricibus nidiis resistentem videbatur tenere,
ut suppuratio non rite succederet, inde natura ptyalismum moliebatur egregium et sus iatum per aliquot dies, nihilominus hoc refrigeratione cohibito amplaimerina letalis successit. De
nonnullis rationis non satis recordor.
21. Amphimerina d arthritica. Vide Muinoires des EtrangerS, TON. 3, P. q57. A. P. Cognoscitur ex suppressis doloribus arthriticis, quorum loco aceudunt paroxysmi labriles singulis diebus, cum vehemen i frigore, dein calore, et urinis turbidis, lateritiis, sine sedi.
22. Amphimerina biliosa; Febris bili a D. Tisset. ann.1759 ; Eievre bibe e des catus, Privis Maladie des armees T. I. Chap. 3. p. 37; rectius putrida cognominanda; An tritaeophya biliosa Z A. P.
Accedit circa medium mensis Augusti, et epidemia in dies intenditur, quamdiu milites castra habent. lFebris est remittens, paroxysmis quotidianis vespertinis, summo calore, siti ardenti, vehementi cophaestigia, saepe et do
135쪽
lirio stipata, quae symptomata nom1 durant, manct evanescunt, post eplaidrosin , haemori liastiam, vel diarrhoeam; initio mori εfrequens nausea, vomitio biliosa, putris, oppressio in fine; nisi
evacuationes fuissent institutae, sebris continua et aurigo accedebant. Accedente hieme, et frigore acuto, febrim comitabantur tussis, rheumatismus, sanguis viscosus. His incommc- dis pedites milites, minus duces et equites, frigori minus expositi ratione pallii, obnoxii sunt. Hanc esse contagiosain probat obseruatio Pringle, ex 23 sartoribus, qui tentoriis horum militum resarciendis incubuere, septemdecim hac febri correpti periere Gandaui. Primus paroxysmus incipit a lassitudine, frigore ; ceteri a calore. Pulsus in paroxysmo plenus, velox; in remissione minus frequens; sanguis coccineus, firmus; thrombus sero immersus; accedente hieme pleuriticus euadit, et putredo minuitur. Curatio. Cum aestiuae et autumnales febres castrenses a putredine sanguinis incipiente ortum ducant, quippe cadaueracitissime gangraenascunt, et moribundi cadauerosum odorem spargunt, respicienda est humorum putredo, et solidorum laxitas. adeoque indicantur medicamina, quae I ' primas vias, seu sanguinis emunctorium expediant; 2' quae aerimoniam putrem corrigant; 3 quae eam eliminent; quae fibras roborent. Hinc mire conducunt vomitoria, cathartica, cardiaca, arida et kiniana; magna siquidem pars harum febrium in intermittentos feliciter degenerabat. Phlebotomia in paroxysmo instituatur, et repetatur vomitorium a remissione usurpandum; si nausea sit, et labris vehemens , ipecacuantia; si remissio longior, febris mitior, vinum
emeticum, tartarusve emet. anteponatur; saepius miscentur duo
grana tartari stibiali cum scrupulo i pecaeuantiae, sed praemisso clysmate, si aluus constipata sit, ut solemne est in hae febri.
Salia neutra, optime reducunt sobrim anomalam ad remissiones regulares, seu typicas; hoe praestat sil absinthii cum succo limonum; vel Salis absinthii drum. Onam et femissem; solve tu aquae unciis decem, instilla Diritus vitrioli q. f. ad saturitatem; adde
aquae cinnamomi, Drupi e cortice aurantiorum aua dragmas duo decim; capiat quarta, vel sexta, quaque hora cochlearia quatuor.
Praestat in hoc casu spiritus Mindereri uncia una in daastre.ue dolas sub aestus finem propinatus, ut sudor sit nul CSci Q
136쪽
lux sine caloris augmento; fit ille spiritus ex sale volatili ammoniaco ad saturitatem aceto assu , vel sal cornu cerui ad serupulos duos assundatur tribus aceti cochlearibus pro do si. Adseruorem febris temperandum nitri grana decem quater in die sumantur. Si in intermittentem mutetur labris, tantana, purgatis primis viis, est usurpandum. Si cephalalgia sit, aut delirium, phlebotomia indicatur; ast si pulsus non vigeat, septem circiter hirudines temporibus admoueantur, et salia neutra usur-Pentur. Sudor numquam calidis excitandus, nisi pulsus debilis
23. Ambimerina femiquartana. A. P. Est ea, quae quarto quoquo die parΘXysmum, notabili frigore stipatum, gerit; aliis vero intermediis diebus paroxysmo sine frigore notatur ita, ut sit Amphimerina quartanae veluti coniuncta. Obseruata est in vetula a D. Cusibu, et post, quam ope Linkinae paroxysmus quartanarius fuisset sublatus, residui sponte abierunt. 2 . Amphimerina femiquintana. A. P. Ea est, quae quinto quouis die paroXysmum horrore notabili insignitum gerit, quasi quintana intermittens Amphimerinam simplicem comitaretur; hanc in matre sua obseruauit, et multo Linkinae usu debellauit. M. meritissimus, fugauitque primo paroxysmum quintanarium assectu soporoso et periculoso
tionibus, abdominis dolor, a tactu non auctus. Transit in intermittentem, synochum, typhum. 26. Amphimerina catarrhasis bilios. Stoli. rat. med. T. 2. p. 51. I sederer de vario l. p. 22.27. Amphimerina verminosa. vid. spec. 13.
28. Amphimerina scabiosa. Vidi. 29. Amphimerina Dphilitica. Venerea inflamnatova
Plench de m. ven. P. 129. Comes inflammationum, in gonorrhoeae stadio inflammatorio, inflammatione testium, praeputii, prostatae, glandul. in gubnal. , ophthalmia syphilitica, angina: noctu exacerbatur. α, Pendrea, SauV. I. P. 3I 8.
137쪽
12 La graui suppuratione ossium. 3O. Amphimerina lithica. Journ. de med. Aout 1762. p. 173. A calculis renatibus.JI T TRITAEOPHYA; Tritaivbes pyretos Hippocratis Lib. I. Epid. Galeui Comm. in eum l. libr. et lib. 2. de disserentiis febrium; Tritator L neotes Galeui de diff. sobrium; Hebri
continua, tertio quoquo die exacerbans, tutermediis vero diebus aliquatenus remittens, Goraei Definit..; Tertiana perniciosa Torti. Tierce continue, Tierce maligne. Dissert a tertiana eX eo, quod in apyreXiam non desinat,
alternis diebus: ab amphimerina et hemitritaeo, quod singulis diebus non inferat paroxysmum, sed tantum alternis, aut, si singulis, sint paroxysmi tertianarii, saepius Vero, excepta inuasione paroXysmi, a frigore non eXordiantur. Tritaeophyae et amphimerinae hemitritaei nostris etiam temporibus minime rari sunt morbi, obseruante Brendetio, sed vulgo febres malignae indiscriminatim Vocantur. Disserunt a morbis eXanthematicis, Ut purpura, non per defectum petethiarum, sed ex eo, quod in Tritaeophya et amphimerina petechiae accidentales sint, ineonstantes, a regimino calido, aut aliis principiis extrinsecis, procedentes; unde Germani istas perechietantes vocant, ut a petechiali labri, seu purpura, eas distinguant. Idem dictum esto de peste, cuius cha
racter est bubonum, anthracumue eruptio constans, cum parotides in tritaeophya et amphimerina inconstanter sub finem tantum superueniant.
I. Tritaeopba Dncopalis Euriet de variis Hispanorum moris his dissert. ann. Riverit ob s. 36. centur. q. P. A. Intermittentes, ait Buriet, sunt grauissimi moris, maxime cum in syncopales abeunt, rarum febris alibi genus, Castellanket MatrItensibus non insuetum: illa rigorie in principio, in declEnatione perfusis sudoribus tertianae morem utcumque imitatur, in hoc tamen multo dissicilis, quod cardialgia, enormi vomitu, summa virium prostratione, contractione pulsus, eXtremorum refrigeratione, ni prompte succurratur, secunda aut tertia accessi-Dne tollit. Riverius oum morbum nomine febris tertianao malignae memorat l. c. : In singulis iusculis beroardicum
mnerale et iuuiale addebat; singulis diebus est pax0MIC
138쪽
mus, sed qui alternis diebus sibi respondent, aut similes lanet,
scilicet primus tertio, secundus quarto, cet. 2. Tritaeopba cauos Hippocrat. 3. Epidem. ; Catifus, sue febris ardΘns periodica River. de labrib. putrid. cap. 1; AEure
Est labris tritaeophyae species, quae paro'smis tereio quoquo die sine frigore redeuntibus eum siti clamosa, ardore corporis, sine diarrhoea ac sudore essentialibus, unam aut alteram
ad summum septii Danam EXcurrit.
Dissert a tritaeophya biliosa, quae vomitu bilis, et dein diarrhoea biliosa in augmento, vel statu, stipatur, cum in causo aluus hisce stadiis sit adstricta, et diarrhoea non, nisi in declin tione , adeoque critica, stipetur. Praeterea biliosa est tritaeophya saepius duplex, seu singulis diebus exacerbatur. Causus est tritaeophya simplex quoad paroXysmos. Adolescentibus biliosis, robustis, valde exercitatis, aestiuo tempore, ab itinere sub sole, a laboribus immodicis, regimine calefaciente potissimum, accidit; atque intra duas septimanas ad
salutem, vel ad moriem, terminari consueuit. Lingua arida, quandoque nigra, urinae flammeae, rubrae, dolor capitis , an- Nietas , quandoque grauiora in paroxysmis accedunt symp-
Curatio. Aegeae nutriatur tremoribus oryzae, hordei, vel iiusculis pulli, vituli tenuioribus, quarta quaque hora sumendis; lbibat ptisanam frigidulam ex emulsionibus, Emonada, vel aquam
nitratam vel spiritu sulphuris, aut vitrioli acidulatam, aut insulam acetosae. Phlebotomia iteretur pro aegri aetate, temperamento , morbi grauitate, pulsus vehementia. Clysmata ex emulsione, decocto refrigerante, emolliente quavis die iniiciantur; solus refrigerantes ex decocto soliorum maluae, lactucae,. - domini applicentur; quouis vel pere ivlapia, vel emulsiones, anO- 1 dyna exhibeantur; sedato labris impetu cathariis lenis ex de-eocto tamarindorum, cassia', cum manna, et si cardialgiae, nauseae cXigant, nullusque sit dolor acutus, sed tantum pondus in QPigastrico, lenissimum vomitorium, ut grans ni unum, Vel alterum tartari stibiali primo cyatho addatur. Cathartica lenia deinceps Vsurpentur ad bilem euacuandam, xsquequo labris dei erit.
139쪽
ἐ'c. Decembr. 17J7. A. P. Morbus epidemicus incepit Februario p0st famem, qua pauperes morticinia putrida vorabant, post caedes belli, aere cad veribus non sepultis insecto, post animi pathemna ex frustrata mense, aliisque aerumnis; adde, quod nullo vento expurgata su
Febris acuta, lipyria, asthenia generalis, dolor capitis et Praecordiorum, di arrhoea se rosa, biliosa, agrypnia, delirium in quibusdam rabiosum et aer hobicum; secunda die litis importuna, vomitus et diarrhoea biliosa, sputa viscosa, syncopes, ignis Viscera depascens, lingua arida, et quasi adusta serro candenti,
VOX nulla, anxietaths, stupor vnsuersalis, cita mors cum conuulsionibus; in aliquibus febris lipyria, summo et algido extremorum frigore adorsa, ardorem intolerabilem viscerum mox excitabat, cum sudoribus symptomaticis; diarrhoea whemens; super-Denit eruptio miliaris maxime pruriginosa; quarta die sudores et deiectiones copiosae, dein spasmis maxillae, nausea, enu resis inuoluntaria, leue delirium, telioris e naribus fluxus, sputa viscidissima, mors epileptiea. Ipse Prosessor Hahu sequuntia passus est. I die accessas labrilis vehemens sine rigore, dolor vividus occipitis, mox imflammatorius totius capitis, pedes frigidissimi, extremis spasmo rigidis, dolor ita crescebat in dies, ut contactus aeris intolerabi- Iis seret; animi languor, et debilitas incredibilis, noctes inquieta eum sudore continuo, oculi dolentes, graues, et sensuS rheumatismi uniuersalis in corpore. Die 3' dolores sedabantur; nox pessiima. Die Α' omnia peius habuere, pedes congelati, manus
rubrae omnino et conuulsionibus agitatae; imago mortis terrefaciens, vomitio identidem; hae die spongiae aqua frigida madidae toti corpori applicantur, frigidaque propinatur. Die 8'Pussus conuulsuus, dolores ad clamorem continuum usque. Dio9' delirium, grumosus sanguis vomitu reiectus. TI' Sudor, pulsus pacatus, Linhinae decoctum adhibetur, vox intercisa, loquela impedita, stridor dentium. 12' Maxilla conuulsa, risus sardonicus, surditas; dein paroxysmi tardius et noctu tantum re/uertebantur. I ' Frigus glaciale in toto corpore, sudor frigibdus, lotiones frequentes fiunt, omnia sedari incipiunt. 18' De'
lirium vividum, ast syncope ex lecto derelicto, salues, dein λ'
140쪽
dores copiosi, somnus profundus strepitus auersatio, omnia notia apparebant et extraordinaria. 36' Cholera. q8 Dc uana etio cutis: unguium lapsus. .
Prosuere in hae epidemia lotiones corporis eX aqua, illis frigida, illis tepida, clysmata aquea, potus aqueuS copiosuS, ea thartica; critica fuere exanthemata, rubeolae, erysipelati, esse-iae, similia, et cutis desquam matio circa declinationem. Tria millia hominum Vratis lauiae abstulit haec epidemia; quo obscurior est morbi cognitio, eius indoles eo dirior est. q. Tritaeopba opbodes; Diophoretica Torti p. A. P. Species est tritaeophyae, cuius praecipuum symptoma est sudor colli quatiuus, quo fere semper madent aegrotantes, cum P aio Xysmis tertio quoquo die reuertentibus Hanc speciem bis obseruaui, et quidem in paedagogonoso inii generalis viro quadragenario melancholico. Illi erat tritaeophya simplex, seu alternis noctibus ita ubertim sudabat,
ut novies indusia mutare cogeretuae, diebus vacuis utcumque
staret, is non erat omnino apyretus, sed debilis et diapho resi humidus. Praemissis generalibus seu phlebotomia et catharticis sanatus fuit usu Linhinae cum decocto florum chamaemeli, nec non granis Aliquot cascarillae, quarta quavis hora; paroXysmi a leui frigore incipiebant. Alter erat Rallet, qui virilibus vestibus indutus erat, tamen foemina, ut post obitum deteximus. Illa summa debilitate, anxietate, et simul boulimia laborabat; singulis diebus paroVLmus accedebat a leui frigore, dein per octo horas sudabat; simili
modo etiam ab hoc morbo euasit, vino etiam concella. Riverius Obs 28. commvn. memorat febris elodra , qua, sudore, per nouem dies continuato, nullis remediis cedente, aeger abreptus est; nec stragulorum reiectione, nec ventilatione, nec
eataplasmatis potuit hic sudor imminui; utrum ParOXysmos Pateretur, dubium est. Idem Episcopum Agathpnsem tritaeophya duplici laborantem vidit, qui etiam extra paroxysmos dis luebat sudoribus multis, ut vi X per horam dimidiam dormire possiet, quin mutanda essent indusia; urinae rubrae et crudae apparebant; hinc morbus phleh0tomia, dein catharticis et sebriiugis intra 2ψ dies seliciter s ut terminatus, niti quod recidiuam passus sit leuein.