Commentarii de Bononiensi Scientiarum et Artium Instituto Atque Academia

111쪽

nutritionisin conservationis, inquam, opus in ossibus peculiari ratione perfici ostendunt, dum scilicet ad perfectum soliditatis terminum perveniunt quamvis Oruli , Canaliculi, ra-rnificationes aliquae arteriolarum remaneant, quae sanguinem

ad ossa vehant it e sulcis , si si talis' re etiam in lubus rachiticorum insculptis fit notum tamen quum id ad alios usus faetum sit, ut a nobis fusius disputatum est annis proxime elapsis, dum de ossium fraetorum unione, coalescentia

verba fecimus, modo ea repetere non vacat, nam Galenus

quoque lib. s. methodi scriptum reliquit, fracta ossa non per unionem , sed per Callum, quem reci Poron appellant, Ceu gluten Ohaereres, atque Conjungi lapidemque cum lapide

testam cum testa numquam Coire Quum ero haec agerentur, ,edi rationes, observationesque nostrae omnes circum Rachiticorum ossa prum morbos essent Conversae , ad aures nostras rumor quidam pervenit, plerosque nempe in re medica anatomica exercitatos, sed fortasse ab nimis antiquorum Medicorum sententia Praeoccupatos, nostrae sententi te minime assentiri, ideoque , ut ad veritatem aliquam ha in re , Cognoscendam traducerentur, ab incepto Rachitidis sermone aliquantulum discedere de .

buirnus , manus adiutrices statim porrercit se stio Cadaveris cujusdam hominis, cui sectioni dicti thomines increduli convenerunt Dannorum quinquaginta , qui febre maligna in nonro Sanctae Mariae de Morte Nosoco mi vita decessit Vir iste quatuor transastis mensibus, fracturam passus fuerat in ostibus tibiae dexteraeci diffractio ossium , quatuor digitis transversis supra talum ita , effecerat , ut pars inferior tibiae diffraditae versus finem musculorum asteroclinem torum non recta sed quasi triangulari linea , Lobus digitis transversis sursum elongaretur pars autem reliqui superioris ossis exterius integumenta communia nonnihil elevaret necessariis interea

adhibitis praesidiis , quinquaginta fio transastis diebus bene se habebat homo, subalarium fulcrorum auxilio primis sequentibus diebus, dein sine illis , libere incedebat. Traniacto postea uno mense se odio diebus a dicta febre correptus fuit, vigesima prima die mortuus est . Secuimus Cadaver detractis integumentis , musculisque ossi antea fracta obtegentibus , statim offendimus corpus naturae ossea nonnihil spongiosae, quod supponebatur cui lana

112쪽

anteriori vacuitati tempore, quo os tibiae fratrii fuerat, reli-ecti, quam repleverat, partemque sit istius superiorem cum inferiori colligabat ossea haec apposita substantia extendebatur Goque in parte postica, sursumque producebatur usque ad finem cujusdam productae inaequalis rimulae . In abradendo , medio ultro naxima cum diligentia hoc osse adnato corpore , clare patuit , istud efformari a fibris revera se is non valde duris , quae circellum inaequalis figurae per omnem diffra 'tionis locum se extendentcm , omnesque scilicet Ossis

diffssi partes operientem , qui tibiam fui ad incedendum

aptam , firmamque reddebat.

At quum viderimus partem ossis diffracti superiorem nonnihil in dextera sui parte fulciri a relicta in seriori ossis parte, tun animo invisendi num hoc in loco foedus ut ita dica mus cum illo iniisset, idque praesertim ob illos Viros , qui

de hac re suaderi debebant, hanc quoque ossis partem lusi ra-Vimus, abundeque innotuit nedum hanc stricte adglutinatam

alteri superiori oliis parti, sed diffractam , ita ut una vi adhibita , nudis quoque oculis patuit , capita horum ossium divisa effeci qua propter nemini locus fuit sterendi per canaliculos, aut porositates a fibrillis osse is efformatas, substantiam ossisi. Cam ad ossium fra florum unionem in adultis hominibus indu

Cendam comparatam esse . Tophus autem , de quo est sermo, tempore disti morbi ad eam duritiem forte, ad quam pervernisset, si aeger alio veniente tempore vixisset, non per Venerat, reliciae vacuitates, ac foraminuta observata replevisset,

magisque Compactam , duramque naturam ossis ut 4n aliis animalium , hominum subus, quae apud nos asservantur ba quisivi Het. Tanti interea fuit haec observatio , ut illi, qui succum ossificum , ut dictum est , ingredi canaliculos, porositates ossium ut etiam semper in quibusdam insitionibus arborum sequio putabant, sententiam suam mutarint, nosque periossium tamquam subjectum ossificae conglutinationis in ossium fracturis, praesertim hominum adultorum forte adstruxisse

intelleximus. NOVeramus enim cur hortorum ultores noculatione , sive , ut junt. Em D satione , rassitionis loco interdum tantur, nam tunc scalpro nudato mora nihil arboris cortice , inter didusta vulneris labia, Corticem alium gemma in-nru Clum reponunt , efficiuntque u Convenἰian mutua Ve-

113쪽

luti coeund cupiditate facilique corticum amplexu coalescant;

noveramus item in aliis insitionibus, ramum aliqua gemma instructum in arbori alicui insertum Magis a cortice nutritionem, augmentumque recipere , quam ab humoribus a dicta arbore mi tuatis; nam si locus institionis tandem non operiatur a dicto cortice ramus insertus resiccatur; similiter in amputationibus artuum humanorum, ut vulnus inflictum sanitati perfectae restituatur, ab integumentis it omnibus fatis constat operiri debet. Sed ad Rachitidem redeamus, ac ut quid in illi ho morbo laborantibus observavimus κponamus vidimus enim primo , ossa fere semper incurvari, ubi maiores arteriae in illis implantantur secundo diametrum illarum latiorem in os mingressi, illamque statim Constringi ad meditullum partesque internas, medullamque , praesertim in ossibus majoribus, transferri tertio Cellulas, foramina ea scilicet in parte, quae sensim , sensimque fit concava Circum dictas arterias 1parsa, eorumque viciniam superficiem sanguine, in pueris Praesertim , ConspurCatam: quarto hasce cellulas peri ostio carere: istucique ubi manifestari incipit ulcusculis affectum: quinto demum, partem ossis convexa nihil dempta comvexitate , a naturali ossium Compage di Versam apparere. Attentis postea hisce observationibus, facile manuducti fuimus ad explicanda symptomata , quae in rachiticis manifestari solent animadvertimus enim sanguinem mucosis, inquam,

inertibus, frigidis , vapidisque partibus inquinatum tantum

valere , ut ex ejus tardo motu, quem acquirit in ossium tenerrimorum ingressia, ibi exundare posse, parietes illarum arteriarum male assicere circulo in vicinis peri ostii arteriolis impedimento alica esse, ex mora cellulas , cariem , di sta parva foram inula producere Nec aliter , ut credimus, res se habere potest, si attendatur natura ossium in pueris, peri ostii , ac tendinosorum staminum te inperies, modusque quo partes istae ossibus adglutinantur notum enim est primis aetatis temporibus, ossa adglutinis liquati naturam accedere peri ostium vero rei lentae, viscosae non adeo firmiter adhaereres Crescente autem aetate , quum gluten illud induretur ossium moleculae ad sese magis accedant, peri ostium quoque magis iisdem ossibus simul uniri ; nonnullos musculorum tendines ossibus immediate inseri , ac periostium recta per rare istudque supra ossa T. V P. II M X-

114쪽

expandi, ut magis Xpandi non possit, idque magis ubi r-

nitor , planior est eorumdem ossium superficies ac demum pleraque musculorum filamenta in una Ossis parte Continuata conspici, in altera eorundem ossium porulos, more fibrillarumperio stii, ingredici quum , inquam , ut anatomes docet, haeC medicis, anatomicisque sint nota , colligitur a labe inflicta O sibus ubi arteriae majores ea ingrediuntur cibi ossa debilitari deberes, nam ceterae vires musculorum, tendinum, perios ii impares redduntur ad impediendam ossium flexionem , crassitiem in articulis genuum, carporum, aliosque morbos, qui in rachitide manife1 antur, morbumque hunc abunde suas vires exercuisse ostendunt. De indicatis postea cellulis , qua pro occulta carie accipi possunt, deque non ullis aliis morbis cum Rachitide conjun-δt ab indicata caussa venientibus verba quoque DCerra At Medici larique celebres atque inter hosce Theophilus One- tu Anat. rao . lib. I. sec. a. ubi de Gibbositate , observatione a dum ait, se vidi isse in Cadavere cujusdem Adolescentis pueris gibbi, qui mortuus fuit suae aetatis anno I F. septimam , octavam, di nonam vertebram dorsi Carie exesas: item o Zacharia latnerius it in Actis ruditorum mense Decembri Anni 7s I. Ag. 37I. num. op di Cit , Pueros. Adultosque gibberosos ob1ervasse, in quibus Vertebrarum Or-Pora Corrupta erant, carie exesa quin immo pag. 375. dejnfante quinque annorum loquens , veram gibbositatem se vidisse ait, in qua plurima vertebrarum corpora arie eXesia erant Hieronymus Mercurialis Marcus Aurelius Severinus aliique docent, innasci tubercula non pulmonibus aliisque in loCis , sed vertebrarum ligamentis, Quorum caussa gibbositates quoque fiant.

Neque incommodis istis perferendi obstant majores a teriae, in quibus anguinis cursus ad ossa non intercipitur. nam reliqui arteriolaruna rami illis vicini, nedum tenuissimum albidum rorem ad ossa nutrienda it imaginati sunt aliqui Medici asservant, exaratis pravis affectibus, subjiciuntur: si aliqua ossium accretio fiat gracilia enim semper inveniunturo haec forte repeti poterit tum a particulis osse is ante morbum in ossibus existentibus, quae expli Cantur, tum a descriptis Tendonibus partibusque ossibus adglutinatis , quae , quum majori earum parte in sint, mole sua crescant,

istae

115쪽

istae conferre aliqua ratione possunt cretioni alicui, disten.

soni, longationique istorum ostium . At quum praesertim Circa majorum ossium capita , medietatem foramina a primordiis in illis insculpta , nerveas ramificationes, arterias, periositumque admittant, quae ad meditulium , medullamque feruntur, itemque per eadem foramina seu praesertim in mandibula inferioris interna facie , ubi foramina sunt majora, observari potest I venae sociae foras

exeant, quum, inquam , res ita sit, attentis quoque arteriarum illarum diametro, natura sanguinis per ea percurrentis

facile intelligitur venosi quoque anguinis regrestum debilitari, ejus exundationi , morbisque indicatis apprime favere. Ρravi item effectus qui Rachitidem comitantur , id ipsum confirmare videntur; nam in istius morbi initio debilis, vel nullus est dolor , nullus tumor in ossibus, quae postea in-CurVantur , apparet , nulla rubeti inflamna alio , partesque istae solum Circa arti Culationes quum forte sint molles ,

spongiosae λ, materiam ossificam illa delatam facilius retinere possunt, quo ad aeteras ossium partes Crasses Ceres, quod postea pro signo diecti morbi a medicis accipitur . Ex quibus

omnibus colligitur lente Caussam hanc agere, naturamque suam 1tenderes; non si vero in progressu , nam vires acquirit, adiuvantibus ursi dispositione, ingressu arteriarum regressuque venarum , indicata aries augetur, febricula , aliique morbi nascuntur, & in Curvatio ossium manifestatur; nam a Cari sequuta resistentia , inquam aequilibrium deperditur hinc si a Cari Vertebrae dorsi sint male assectae, gibbositas extrorsum apparet si Ossae sursum eleventur praesertim inferiores aliquae, tun ex superioribus , ratione ipsius- me spinae, deorsum comprimuntur versus sternum se gibbositatem antrorsum essiciunt; si autem processus spinati ex. g. quartae is quintae vertebrae Orsi nonnihil exterius prominere incipiant, costae illis unitae posterius trahuntur, elevanturque interius vero reliqua suarum elongatione deprimuntur , C denique contractiones, doloresque tum in sterno , tum in par tibus pectoris sentientibus inurunt musculi respirationi inser-Vientes constringuntur vim non nmediocrem , distensionem que in nervis Xercent, a tandem ligamenta, tendinesque relaxantur, ac ita debilitantur, ut os interdum e sua sede nonnihil dimoveantur.

116쪽

Condilli interea vertebrarum exterius porriguntur, nec ut censent aliqui an atomici ratione musculorum longissi. retorum dorsi, quia eorum tendines solum in processus transversales vertebrarum , aliquot costarum implantantur nec ratione semis pinatorum , nam isti in processibus spinosis primarum Uertebrarum dors terminantur . Igitur in adducto mor. ho dictae Mulieris, in qua gibbositas manifestabatur circa qua tam is quintam dorsi vertebram , externe ossa elevari , interius autem deprimi necesse fuit, nam costae illis vertebris

Tespondentes exterius erant acuminatae , interius autem summe

depressae, caussam hanc vertebris dorsi in earum scilicet parte interna primo male asse Otis fidentius tribuere posse credidimu . Sed quum pars quo mollior, validiores quoque motuS, impressiones, mutationesque recipere possit, nil mirum si infantes, igis quam juvenes, adulti , a senes rachitidis morbo teneantur. Ossa enim dum magis solidescere incipiunt ipsa caussa , quae rachitidem ficit in pueris , si adit i in fanguine , ac humoribus sit, alios forte morbos gignere poterit

non vero tam ficile in Curvationes, istumque prominentias,

cariem , gibbositates, symptomata supra recenssit producit; hinc doctissimus Hippocrates eκ Asthma te, Pleuriti de interdum gibberosos fieri dixi Galenus tertio de Locis , secundo de caussis uisus cap. I. in Cusat plenitudinem , densitatem , spasmos quoque si CCitatem , squalores , frigus immodicum, tuberculos , inaequalem temperiem, similia Si igitur pro varia hominum aetate , variis quoque mo- dis a morbis male assici possim eorundem corporis partes, Osicque sensitivitas , irritabilitas partium , de quibus tantum hisce temporibus disputatur hac ratione major , vel mi noer, vel nulla concipi possito nos in antedistorum confirmationem , praesertim illarum rerum, quas retulimus, ubi de ossium natura , modo , ac tempore vario , in quo sunt consideranda , a perpendenda , sicque de eorum nutritione , caussaque, qua adaugescunt, studiosi, addimus, partes ossium in pueris aliqua de caussa denudatas, a fibrillis peri ostii vicinissque musculatibus operiri , non sic vero in adultis, a senibus, nam id a natura molliori in illisci ab contracta ariditate in istis, denegataque nutritione accidere posse censemus.

Ossa enim puerorum humore nutriti sunt imbuta causa qua

117쪽

augescunt, quem adinodum forte ut in seminibus, ovis viget ac a musculis, partibusque , quibus vestiuntur , ad juvatur: eorum ostium ori sunt latiores, materia uia 'vos , qua abundant, . qua obliniuntur it etiam notat celeberrimus Helcterus ab ariditate , fragilitate, imbecillitateque eadem de, fendit, ab iisdem exsudat, fibrillarum strata tendinosa, muscularia hinc inde , ac circum T denudata claviculis veluti suis tamquam manibus apprehendunt , ideo supra partes ossium denudatas, se se extendunt in Adultis vero , in quibus ossa summe resiccata sunt, ne tuosa materia minor est quantitate, vetus illa nutritionis caussa deest , quocircadesquamatio necessario est expectanda. Quum attentis inquam variis, diversisque hominum

aetatibus, varia item sit ossium natura eorum Compage S, atque id maxima ex parte Ilendat, cur puerorum Ol a ficilius a dicta rachitidis caulsa vitientur , tamen cum ad ossium adultorum desquamationem sermo noster traduetus sit , atque pateat, partes meduliae Propiores oleo medullari magis obliniri, quam illas, quae eorundem ossium superficiem externam efformant, modo addimus, fagacem , providamque naturam

fortasse hac de caussa peri ostio ea X terius obvellasse , fructuramque istius talem reddidisse, ut ne Cessitate expostulante eorum ossium frae torum cohaesioni praesto esset. Et revera si in adultis hominibus ossium, aliqua de catiosa , denudatorum , desquamatio consequitur, circumpositae peri ostii , musculares fibrae 1upra minus re siccatas, si denudati subtus positas se se in trudunt, illique parti ossis superextenduntur , hinc sensim mole sua Crescunt, re siccatam osssis denudati quamulam partemque idest eorum ossium supernam , frequentius nulla vi adhibita, nulloque alio remedio elevant, a tandem foras expellunt, jucundoque speetaculo jam omnem ossis partem subtus positam, operuisse luculenter

exhibent.

De medullari olei utilitate prae ceteris fidem facit illa

Iaminarum ossearum desquamatio , quae a terebra pyramidali obtinetur, nam materia illa nonnihil rubra, saturi nempe Coloris, oleagine , quae per foramina exacte ossibus in si ha , assurgit is cum vicinis perio stio circumpositis muscii , laribus fibris, integumentisque consociatur, ac interdum tanti valet, ut desquamatio impediatur; quod etiam adnotaVit

118쪽

D. Bellos in suo opere inscripto e Cluruetis HopstaICap. 2. P. f., antea denudatum brevi opertum a fibris carneis, ner Veis, a tendinosis conspiciatur

Verum quum vitia quaedam interdum esse possint, vel in ovo . vel in utero matris , vel in semine patris vel in humoribus eorundem puerorum , quae primis aetatis annis ossibus inuri possint sic spinas ventosas, ita dictas, te reclines, 'exo1losim , aliosque morbos procreent, tamen si caussa illa solummodo intem lenta , mucosa, frigida , vapidaque cum latente sorte labe venere commixta attendatur , illico patet, Cur languor in artubus persentiatur , vita sedentaria is quieta in istius morbi cursu a rachiticis ametur cur eorum Ossa durissima evadant, cur partes in quibus arteriae implantantur minus nutriantur, cur non omnia ossa, omnesque eorum partes male assiciantur, ac demum cur materia illa , quae a Cessere deberet in ossa, per totum corpus circumeundo , ubi aliquam invenerit partium similitudinem, ibi deponi possit it forte in descripto mulieris tumore factum conspeximus partibusque illis adaptetur ossificationes firmet. Et revera si oculos conjiciamus in isto tum puerorum Cranium , istud particulas osseas ubertim admittit is hac rutione citius quam par est in majorem molem adaugetur , atque interdum aliis in ostium locis prominentiae, tophi, nodositates nascuntur , non dissimili sorte ratione ac in partibus fibrosis, carunculae, dum si lamenta nervea, Carneaque ita male assiciuntur, ut sucCus nutritius earundem extra earum avum foras trans det, Xeatque

Cranii ergo firmitas, magnitudo, partibus subtus illud

postic, augmentum , dilatationem is firmamentum OnCedit cerebro, cerebello ferme ut in aetate provectiori famulatur , impedimento esse potest, ne major pars spirituum animalium deperdatur tonum arteriis, assisque omnis gene Tis in me ningibus, a intra cerebrum sparsis conciliat hinc facies sit plenior, oloridior, ingenium prae aetate plus solito felicius laboris, exercitiique , impetu quodam mentis , Voluntatis studio , quae in caussa sunt , ut magis ad cognitio

nem intelligentiamque Convertantur . aliosque e)usdem aetatis pueros anteire videantur. Verum enim vero, quum haec diu

Perdurare non possint, quia it in pleris utae aliis morbis Jprincipiorum ametria pervertatur, fluida partes, vel Ongruam

119쪽

gruam cum solidis comparationem deperdant, parvulos meatus obstruant, uno verbo it junt in actu aut Ia illa magis ponatur, t C mplomata recensita, ab omnibus medicis usque adhuc obser Vata, descripta nascuntur, jure merito a Doctissim Sydenamio pag. 13. . D. Burnet sec. prima lib. q. pag. 66O. lacerae aegritudines appellantur, quae nisi intra quartum , vel quintum aetatis annum tollantur rachitici aut infirma , atque aegra valetudine toto suae vitae tempore torquentur , aut in mortem prolabuntur Si exaratae rationes alicujus incitamenti nobis fuerunt,

ut quae usque adhu exposui mi is, notaremus, majus quidem incitamentum ad id faciendum addiderunt sententiae ambiguae, ac ferme inter se dissentientes plerorumque Medicorum , qui de hoc morbo scripserunt, CCeperamus scilicet Glissonium cui subscribitur Hei sterus, appendice sua de rachitide recursum fecisse ut caussam achitidis κplicareto ad inaequalem distributionem succi nutritii ollibas solummodo competentis Mayo tum ad inaequalem similiter succi nutriti distributio

nem , minorern tamen musculis, maiorem autem ossibus, Con.

cessam: Dolaeum ad virtutem spirituum animalium , majorem in una ostium parte , minorem ero in alteraci alios medicos ad obluuctiones , vel in nervis , Vel in glandulis , vel in pinali medulla: aliquos ad differentiam quamdam intercedentem inter ossium substantiam is eorum formationem : alios ad alias Caussas, quas si singulas numerare, a referre vellemus, nimis longum esset enarrare . At quum nulla mentio adictis optimis medicis fiat de morbis a nobis visis, di observatis , ossibus rachiticorum obvenientibus , ut iis fallimuro par est necessitas postulare Videbatur , dubitavimus eosdem occasionem non habuisse olf rachiti Corum observandi , examinandi etiam in opinione nostra saltem ab laudato expertissimo Vir Clopton wer Confirmati fuimus, qui de seipso in sua O eologia ingenue fatetur , se nunquam CCassio, nem hanc habuisse

Si quae usque adhuc de Rachitide diximus , alicui forte

pauca videri possent , pauca etiam de remediis ad illam impediendam , to endamque Comparati : hinC Cauteri ne malamercuriales purgationes, exsiCantia quaedam , ab doctoribus

medicis descripta prae creteris radi filicis florida , os munda regalis dii ta nores alis amoniaci una vitriolo ci pri calci

120쪽

Osus Ut A. nato commixtis Ens Veneris appellati, aliaque hujus ensi tu pote materiam pravam supra descriptam corrigunt ac liminant, in illis examinandis referendis non immoramur, nam D. Lemeri in suo tra statu universali de romatibus P g. 252. os mundae regalis radici vim tribuit apertivam, in Cisivam, vulnerariam, quod apprime concordat cum experimento a nobis instituto, quatenus a libra una dictatos munda regalis aridae, per retortam destillationi expositae. eduximus uncias tres cum dimidia phlegmatis cum pauco spiriti drachmas tres olei foetidi, quinque cineris, e qua extraximus grana quadraginta salisci itemque dictus audio in suo Cursu Chimico pag. 36a Enti Veneris, vim aperiti Vam, attenuantem, ac diaphoreticam habere docet, quin immo toties laudatus oheraa e arbitratur, bonos esse ictus polliceri ab isto remedio in s morbis, qui a nimia debilitate staminum solidorum pendent, ut etiam multo antea adnotaverat

celeberrimus, Hel montius

In adversa vero opinione nos sumus cum illis, qui emollientia remedia partibus concavis ossium rachiticorum, Co

roborantia con Vexis apponunt, nam pars Concava A eCensitis incommodis. praecipue ab occulta carie debilitata , corroborantia: Convexa vero , ut pote durior facta, emollientia exigere videtur idem de frictionibus , palis, vestibus. machinamentis, ferramentis dici posse credidimus, nam si ad aequaliter ossa in eorum figura , vel retinenda , vel restituenda inventa , comparata sunt, haec parti concavae magis, quam OnVexae apponenda videntur, ea ratione quaci Igricolae palos, vestesque arboribus junioribus parti inclinatae, vel quae inclinari incipit, apponimi, minime vero Oppositae.

Si ergo a morbo gravi , mortiferoque dicta mulieris, ab indicatis caussis, occasionem arripuimus ad haec Cribenda, tamen quum ad finem pervenimus, ultro confiteri debuimus, nonnullorum symptomatum, quae eamdem morbi Causam forte respiciunt, sive ab eadem necessario pendere Videntur, adhuc formam eorum, speciemque perspeetam nos cernere non potuisse ideoque studio , ac solertia illorum, qui medicarum, chirurgicarum , atque anatomicarum artium sunt amantissimi , eamdem cauillam , reli uua e tenebris in lucem vocare modo committimeri. De