Instructio visitationis Saxonicæ, ad Ecclesiarum Pastores, de doctrina Christiana, translata Doctore Pomerano in latinum propter Ecclesias Danicas Anno domini M.D.XXXVIII, [Philipp Melanchthon]

51쪽

ipen

tino.

qui restiterunt Mosi Terra enim apturiens se uorauit eos cum tabernaculis ipserum, eccumomnibus hominibus, qui apud orati erant, focum omni possessione plarum, ita ut desiendearent vivi in infernum cum omnib. suis bonis, o terra operiret eos, PrStere exiliens ignis voravit ducentos quinoquaginta Viros, qui thura adolebant. 'Quando Abimelech, ut scribitur Iudi umix contra domum desundii Gidconis euerat, occisis eius filiis lxix. a turri in Thebe per mulierem parsticula n)olaris lapidis coni jciebatur suo Per caput eius, dii irpiter perut Siba, qui averteret populum Israel a Dauide, ii Sam xx capitella

etitur.

Abiblon in patrem seditiosus tandem a quercu pependit, j. Samuelis xvii Zamri uel inari, qui consa C iiij rauit

52쪽

tauit aduersus dominum suum Ella Reo em Israel ec occidit eum , tantum leptem diebus mansit rex Nam rex Amri obsedit eum in Thireta inde cum videret ciuitatem tradendam citis gressus in regiam domum se cum ipsa concremauit ii ore. xvi

Videmus quoq; aperte quod De

Us nunquam talem audaciam sinit inulis tam Homicidium enim nunquatia impune fit quemadmodum ci Christus dicit Matth xxvi Qui gladium acce

perit, gladio peribit, id est, qui propria

temeritate sine mandato Magistratus gladium accipit d. c. Talia dicta sunt multa tu scripturis, que debent popu*io diligenter inculcari, ut prouer. XUi. Ira regis nuncius est mortis, sapiens autem vir placabit eam Et prouer.XX. Terror regis est, rugitus eunculi, qu irritat eum peccat in animam suam.

Tertium quod debemus agi stratui est honor , Quid enim fuerit. Opinari nos satisfecisse Magistratui cui tributum

53쪽

Undet ipsa

tributum 5c laborem corporalem deo dimus et Longe meliorem serusitatem erga magi stratum preterea requirit a nobis Deus, nempe Honorem iri,m is honor est,qnod agnoscimus mas istrauim nobis a Deo datum d quod Daus per hunc nobis multa dat bona. Nisi enim Deus in mundo ius S molestatem conseruaret diabolus qui homicida est,ubim omnia homicidiis comopleret, ne usquam tuta esset vita no, stra, uxores , liberi, G, uDeus autem conseruat Magistraatum , O dat per eum pacem compit temerarios oceos impedit, ut nobis i/ceat uxorem ec liberos tuto nutrire sislios educare in disciplina timore ccognitione dei esse tutos in aedibus nostris, in plateis &c ut alius alium iu si conueniamita 8 cohabitemus, Hecsunt mera celestia dona , ius vult deous a nobis agnosci nempe sua esse dona , vult ii a nobis Potestatem ut suam ministram honorari noso au

54쪽

Deus per eum nobis talia ingenti dos nitribuit. Igitur, siquis ipsum Deum ita iri Magistratu videre posset, is syncere ex animo diligeret Potestatem dc qui attendit, quae bona per Magistratum habemus, is cogetur summas ei ageres ratias Si siti cs uenpiam tuum stolium a morte eripuisse, nonne excors de gratias ageres es: Cur ergo non gratus es magistratui, qui te, filios tusos re uxorem a quotidiana perditione eripit et Quando enim unquam tuti essemus, si non malis hominibus resis steret, Potellas a Deo ordinata e Ideoo , cum resipicis uxorem oc liberos, sic cog talo. Haec sunt dona Dei, quae licet mihi conseruare per Maiestatem,

quantum autem illa Dei dona amas, tantia amare debes potestatem, Quando autem uulgus talia bona, nempe pacem, Ius, poenan maliciosorum, noagnoscit, pro concione diligenter trauctanda sunt di inculcanda. Secundus

fideli us is

hoc, serior

Ut si teridin

viii

55쪽

Secundus honorat summus est, fideliter pro Magistratu orare, ut Deo iis ipsi de gratiam e intelligentiam

regendi bened in pace 'Ucmadmos dum Paulus dicit i. Timoth. q. Adohortor inquit, ut ante omnia fiant deo precationes, obsecrationes, interpella tiones, gratiarum actiones pro omni bus hominibus , pro Regibus eci. mnibus in eminentia constitutis, ut placidam e quietam uitam degamus, cum omni pietate di honestate, Nam hoc bonum est O acceptum coram seruatore nostro Deo. Et Baruch. i. Orate pro vita Nabugodonose reo

gis Babylonis e situ eius Balthasaris,

ut sint dies eorum, ut dies coeli super terram, S ut det nobis Deus sortitudinem cilluminc oculos nostros, ut vivamus stub umbraec protectione re

gis abligodonsori filii eius Baru

iliastris, Quando enim pax diuinum donum est, debemus eam a Deo postulare. Dicunt

56쪽

Dicunt 'aliqui. Quomodo potest esse magistratus a Deo , quando muli iniurijsic tyrannide ad domis

nationem per uenerint, , Iulius rescriptura nominatNimrodem venatorcpropterea quod. Spuit aliena Gen. X.

Responsio . Quando Paullis Rom. xihi dicit Potestatem esse a deo non est intelligendum,quod potestas sit talis a deo permisso ec plaga, quem admodum homicidium aut aliud quod ii grande vitium, a Deo iuste permit' titur contra nos Sed potius intellige dum est quod Potestas specialis orditinatio copus Dei est, Sicut sola deo creatus est, aut sicut coniugium ab ipsso institutum est Sicut vero miliciosias homo non bona voluntate ducit

uxorem ita abutitur quom tyrannus hona de ordinatione, ut Iulius e Nero ec Interim tamen ordinatio qua coaceruantur Z Iura e Pax, est hona creo atura Dei, etiam si persena abutensors

dinatione faciat contra leges depacem. Simul

subdi

defernos stum Detindicatimini

ipsos Vos iustuminire mi

57쪽

Simul tamen debent predicato, res Potestatem fideliter admonere, Ut

subditos in pace sub legibus silue iure ecdefensione contineant, Viduas, Orphas nos protegant, ne eos per contempstum ut pecora stiment, quemadmoduDeus tere ς mandauit , Iere V hire dicare tot populo Iuda, adiecta proominione quod habitaturus esset apud ipsos, Paulus etiam Col iiij sic scribit, Vos domini prestate erga seruos quod iustum ec qum est , scientes e vos dos minum habete in coelis, qui suo tempo/re malos magistratus visitabit Roboam enim filius Salomonis valde Potens rex grauauit populum suum ex consilio iuniorum spretis melioribus consiliariis, Postulante autem populo

ut remissius ageret erga se, respondit. Minimus digitus meus crassior erit vos

his quam 'mora patris mei . Pater meus imposuit vobis graue iugum, ego autem illud grauius faciam, Ille cecidit vos flagellis, ego autem cedam os scorpionibus. Propter hoc defecerunt

58쪽

a Roboam siue Η, eam omnes Issas

clite, preter solos silios Istrael qui habita. haia in ciuitatibiis Itida, ut gitur iij regi. xij. Una tribus Iuda tantum ei reo liqua mansit cum Beniamitis, e deocem tribus defecerunt ad Hieroboam, ut ibidem scribitur c .Xi. Interim subditi admonendi tanR sunt non minus obediendumdurs etiaam Potestati . peti iij. Vos serus ubditi sitis in timore dominis non solum heni nisi modestis, sed etiam prauss, Siquidem vivit adhuc Deus qui dicit Deut xxxij. Mea est vindicta, Ego retribuam. Is vicem reddet prauis masgistratibus Quidam dubitant num liceat uti legibus a Cessaribus aut gentilibus factis, in causis pertinentibus ad pos,

etsionem rerum aut ad vindicandum

mali. Similiter an liceat suspendere sua res, quando lex Mosis aliter docet Exo xii

Ideo

59쪽

s nas

ei rem

ium Ideo sciendum est quod nobis nisre uti licet Cssareis legibus, aut aliorum sub quibus vivimus. Sic enim ait Pestras .pet. q. Subditistis omni laumaonae ordinationi propter dominum, siue regi ut summo, siue presidibus ut ab eo missis ad vindictam maloriam Iru'dem vero bonorum Quemadmodum neq; circunctasio nobis mandata est, ita et man datum est , ut leges iudiciornm Mosis seruemus, ec Apostoli aiunt Act. xv. Onus legis non imponendum esse geotibus Nel necesse gentes fieri Iudeos. quipossint recte gentes manere, id est Ipse in causis ciuilibus possunt gentiles Oidinationes seruare diuidere res non ut Moses iubet, punire non legibus Mosis sed secundum suas leges Moses in Exo Leuitico, uulneris Deutronomio, prscepit de deo cimis solis sacerdotibus persoluendis. Nos autem decimas debemus dare ijs

quibus

60쪽

quibus Magistatus noster ordinauerit

Moses dicit Primogenitus duaplum prae fratribus suis accipiat iniso reditatem. Nos autem secundum leges nostras distribuimus fratribus h redistatem Moses dicit Exo . xxij tres mulctandos ut reddant quando b du plum quandoq; quadruplum H pud nos possint seruari in talibus leges teris rarum nostrarum. Consultum tamenlaret . ut hic ageretur contra ires cudiscrimin e non semper Vt vocant, stricto iure. Siquidem expetimur sepe minima furta, tam serio iudicati tmaxima, cum interim ad maiora scelera conniueatur ec. Veteres propterea leges etiam si graues sint,non abolende sed sereno de sunt propter pacem. Sciebant mamiores nostri qui tales leges aluerunt

quod nostris hominib' qui audaces ori

terrae

ChrisColos

Graecilium, l

siate.

Iudaei quod i