장음표시 사용
61쪽
-- occisum, quo nemo perniciosior mimblieae neque bonis inimicior vixerat.
VBL Intra breve dei is spinium ui civilis e Larserunt initia eiu iuviissimus νω- et a Caeaare ta Pompeio velles dimitti e-on is quippe Pompeius in
adeundo oonsulatu Hispanias fundoemi voluerat, e que per uisuntum absens ipso ac praesidens urbi per Ammium et Petreium, eo ularem ne minuitum, tos suos, assininistrabat e diaria a caesam dinnuendos 'Bxercitin contendebant adsint Mur, iis in ab ipso quoque, adversabatur. ut si ante biennium, quam ad Iarina itum est, emotis munerum theatri et alioriunoperum, quae ei circumdedit gravissima tintatus valetudine decessisse in campania, quo quidam tempore universa Italia vota pro saliate eius, Minu omnim civium, sus pit, defuisset sol unae destruendi eius loeus et quam apud superos habuerat magnitudinem inlibatam detulisset ad inseros Bello aut- civili et tot quae deinde per 3 Hontinuos Viginti annos onso ta sunt, malis non alius minorem flagrantioremque quam c. Curiori unus plebis subiecit filicem, vir nobilis, eisquens, audax, suae alienaeque et sorsinnae et pudicitiae prodigus homo ii ratiosissime nequam et smundus malo publico, euius animo voluptatibus vel libidinibus neque opes ilia, neeinsiditatessus ere pomenti in primo pro Pompei partibus, id est 4M -e habebatur, pro republica, mox simulatione contra Pompeium et caesarem sed animo meo caesare stetit; id minis an acuisto centies sestertio secerit, ut aecepimus, in medio relinquemus. Ad ultimum saluberrimas 1 sed coalescentis eondiciones pacis, quas et caesar iusti simio animo postulabat et Pompeius aequo recipiebat, discussu ac rupit unice cavente ieerone eone duios Nicas. Harum praeteritarumqus rerum ordo cum iustis εaliorin volaminibus promatur, tum, ut spero, nostris imiNaimur nune proposito operi sua sorma reddatur,
si prius gratulatus ero u catulo, duobus Mevilis πι- iniimue e Hortensio, qui eum sine invidia in opublieano ssent eminuissentque suae perinvio, quie- aut serae
62쪽
non praeeipitata ac satasti ante Natim belisnam vim
eonditam annis sam genus tribus, et ante annos septu ginis octo, quam tu, M. Vinici, eo intum inires, bellum 2 eivise Marsit. Alterius ducis e-- melior videblatir ω--ius erat mori hic amitia speciosa, illie valentia PonDpeum senatus amtoritas camarum militum in navi in
m. consae es saeuitiis q- causae, non Pompeio, summam
3 3mpari detulerunt. Nini relietum a Caesare quod sin
undae pacis ea a temari posset nihil reeeptum a M. Minnis, eum e consul iusto esset ferocior, enullus vero salva re hiae saretis sis non posset, M. autem Cato moriendum ante quam ullam inondicivilem oreis a cipiendam sipublicae contendere Vir antiquus et gravis Pompei partis laudaret magis, prudens soqueretur ea 4 saris, et v. gloriosa, haedi embiliora dueeret. Ut deinde spreus omnibuR, quae Cassar postulaverat, tantummodo e munim eum una legione titulum retinere provinciae privatus ut in urbem veniset etae in petitio ae consulatussus giis populi Romam committeret decrevere, ratus: 5 bellandum caesar eum ercilii Rubinonem transiit. n. Pompeius consulesque et maior pars senatus renet umoae dediderata in transmisero Dyrrhachium. L. At Camar Domitio legionibusque Massini, qua sun cum e therant Ρωnus, due aliisque, qui voluerant arare ad Pompeium, sine dilatione dimissis, persecutus Brundusium, ita ut apparere ninlle integris rebus et eomoloionibus finire ballum quam opprimere fugientis, cum
ira κε asgos reperissaete insules, in urbem reversi redditaque ratione eonsiliorum suorum n senatu et in eo Huone ac riserrimae necessitudinis, cum alienis armis ne
2 arma compulsus esset, Hispanias petero decimvi Festis nationem itineris eius aliquamdiu morata Massilia est, fide medior quam consilio pruden r, latsmpe. h. prin- eryalium mimo in arbitria captans, quibus hi ae debent 3 interponere, qui non parentem eosiroere postsinn. Exercitus deinde, qui sub Afranio consulari ae Petreio prae
63쪽
s caesari tradicia utern eclogatori Dei quisquis euiumque ordinis sequi eos viverat, retruis ad Pompeium. LL Proxu- anno eum Minninium ae vicina ei Iurbi regio castris Pompei reis retur, qvi amitia ex omnibus ut amarinis proviseus iugi αδ- , equitum .a pedi tum auxiliis, Regumque et tetrarchamin simulque dyna starum copiis immanem exercitum conlaeerat e mare praesidiis assium ut rebatur, se erat, quotvim eae sar legiones posset transmutere, sua et celeritata ibrtuna C. Caesar usus nihil in mora ha ait, quominus es, cum vellet, ipse exere usquo e sinua pervorum et mopaene eastris Pon pei sua iungeret, Bisac etiam obsi. munimentisque eum Ompisci evo'. Sed inopia obsidem Itibus cmam obs si in gravior. Tum Bainus come sexeodente humanam adem emeritate ingressus eas. a suum saepiusque cum Lentulo moiscutus cons se, d bitante quanti se eodoret, ius inerementia iseu in quibus, non in Hispania eae 4- naius sed Hispanus, ita triumphum et o Maiiam adsuigore fieretque ex privato consularis variatum deinde Oroeliis, sed uno longea
magis Pompeianis prospero, quo graviis impulsi sunt ca ris milites. LII Tum cassae cum exercitu Malem victoriae Isuae Thessaliam ouit, Pompeius, longe diversa aliis suadentibus, q-rum plerique hortabantur, ut in Italiam transmitteret, neque hereules quicquam partibus illis saliubrius fuit alii, ut bellium traheret, quod dignatio e partium in dies ipsis magis prosperum stem usus impetu Suo hostem Minus est em Pharsalinam et Ilium a
cruentissimum Romano nomini uiem tantumque utriusque exercitus profusum sanguinis ei coviis inter se duo reipublicae capita effossumque alterum Romani imperi adimen, o talis B. Ponvicianarum Metium caesos virosnqn recipit enarranda hio seripi ae modus. Illud notam 3 dum est ut primum C caesar inclinatam vidit Pompei norum aciem, eque prius neque antiquius quicquam habuit, quam in mus parsis ut militari et verbo et uostr
64쪽
quam quod ninninem nisi acie e sumptum civem patria dest imis sol mus misericordiae eo pitie unaeia, cum libentius vitam vieto iam daret, quam vietiaoeiperer t. . LIII. Pomptius profugiens cum duobus Lentulis consul hus Sextoque filio et Favonio praetorio, quos comitos ei tortuna adgregaverat, aliis ut Parinos, aliis ut Asrielisa peteret, in qua Melissimam partium suarum haberet regem Iubam, suadentibus Amrptum petere proposuit memor beneficiorum, quae in patrem eius Ptolemaei qui tum puer quam iuveni propior regnabat 2 Alexandreae, contulerat. Sed quis in adversis beneflciorum servat memoriam aut quis ullam calamitosis deberi
putat tiam aut quando brtuna non mutat dem 33dissi itaque ab rege, qui venientem Cn. Pompeium is iam a Mytilenis corneliam uxorem recurum in navem sugae comitem ha re coepManeonsilioTheodoti et Achillae
exeiperent hortarenturque, ut ex oneraria in eam nuVena, quae obriam processerat, transeenderet quod cum secisset, princeps Romani nomitiis imperio arbitrioque Aegyptii mancipi c. cassare, P. Servilio consulibus iugula-4 tus es Hic post tris onsulatus et 1 ridem riumphos
domitumque terrinum orbem' sanctissimi a pra tantissimi viri in id evecti, super quod ascendi non potest, duodesexagesimin annum agentis pridie natalem ipsius vitae fuit exitus, in tantum in illo viro a se discordante sortuna, ut ii modo ad victoriam terra desuerat, deesset ad sepulturam stud aliud quam nimium cctipatos dixerim, quos in aetate et tanti et paene nostri seculi viri sessilit quinquennium, eum a C. Atilio et 0. Servilio consulibus tam Aurilis esset annorum diminio quod ad Mei non iit argu em, sed ne arguerer. LIV. Non mit mauu in Caesarem, quam in Pompeium
fuerat regis eorumque quorum is auctoritate regebatur,
65쪽
11des quippe cum venientem eum tentassent insidiis ac deinde bello lacessere auderent, utrique summo imper torum alteri ininritio, aueri superstiti meritas poenas lucte suppliciis. Nusquam erat Pompeius corpore, adhuc ubi 2 que vivebat nomine quippe ingon partium eius favor bellum exeitaverat Africum, quod eiebat rex Iuba et Scipio, vir consularis, ante biennium quam exuingueretur Pompeius, lectu ab eo Soeer, 'rumque copias auxerat Μ Cainingenti cum di ultate itinerum locorumqueinopia perductis ad eos lωonibus; qui Vir, cum summumisi, a militibus deseretetur imperium, honoratiori parere maluit. LV. Admonet promissae brevitatis des, quanto Iomnia transcursu dicenda sim Sequm sortunam suam Caesar pervectus in Asrieam est, quam occiso Curione, Iulianarum duco partium, Pompeiani obtinebant exercitus: abi primo varia fortuna, mox pugnavit sua inclinataeque
hostium copiae nec dissimilis ibi adversus victos quam in priores clementia caesaris fuit Victorem Africani belli et C.J Caesarem gravius excepit inspaniense, nam victus ab eo Pharnaees vix quicquam gloriae inus adsuetixit quod Cn. Pompeius, agni situs, adulescens impetus ad bella
maximi, ingens ac temtale contaverat undique ad eum adhuc paterni nominis magniindinem sequentrum ex toto orbe terrarum auxiliis constuentibus. Sua caesarem in 3 Hispaniam eo tria ortuna est, sed nullum unquam atrο-cius periculosiusque ab eo initum proelium, adeo ut plus quam dubio Marte deseenderet equo consistensque ante recedentem suorum aciem increpita prius fortuna, quod Se in eum servasset exitum, denuntiaret militibus vestigio Se non recessurum . proinde riderent, quem et quo loco imperatorem deserturi sorent. Verecundia magis quam 4 virtute acies restituta et a duce quam a milite fortius en .PompeiuS, gravi vulnere inventus inter solitudines avias interemptus est Labienum Varumque acies abstulit. LVI. Caesar omnium victor regressus in urbem, quodahimaanam excedat fidem, omnibus qui contra se arma tulerant, ignovit et magnificentissimis gladiatorii muneris, istumachiae et equitum peditumque, simul elephantorum
66쪽
eertaminis spectaculis epulique per multos dies dati eelo-2bratione replevit eam. 9uinque egit triumphos Galliei apparatus ex eum, Pontici ex acantho Alexandrini testudine, Amet ebore Hispaniensis argento rasilieonstitit. Meunia ex manubiis lata paulo amplius seriens miliens 3 sestertium. Neque illi tanto viro et tam elementer omnibus victoriis suis uso plus quinque mensium principalis quies contigii quippe cum mense octobri in urbem revertisset, idibus iartiis coniurationis auctoribus Bruto et Cainio, quorum alterum promittendo eonfitiatum non obligaverat, eonira differendo Cassium offenderat, adiectis etiam consiliariis eaedis familiarissimis omnium et fori na partium eius in summum evectis instigium, D. Bruto et C. Trebonio aliisque elari nominis viris, interemptus est. 4 cui magnam invidiam conelliarat, Antonius, omnibus andendis paratissimus, consulatus collega imponendo capit olus Luperealibus sedentis pro rostris insigne regium, quod ab eo ita repulsum erat, ut non offensus
1 LVII. Laudandum experientia consilium est Pansae atque Ηstu, qui semper praedixerant Caesari, ut principatum armis quaesitum armis teneret illa dictitans moris quam timeri malle dum elementiam, quam praestiterat, expectat, incautus ab ingratis occupatus est, cum quidem plurima praes. atque indiei dii immortales futuri obstulissent perieuli. Nam et haruspices praemonuerant, ut diligentissime iduum artiarum cavere diem, et uxorcalpurnia territa nocturno visu, ut ea die domi subsist rei, Orabat, et libelli coniurationem nuntiantes dati neque 3 protinus ab eo lecti erant. Sed prosecto ineluetabilis
latorum vis, cuius- fortunam mutare constituit, consilia corrumpit. LVIII. uo anno id patravere facinus Brutus e c. Cassius, praetores erant, D. Brutus consul designatus; hi una eum coniurationis globo stipati gladiatorum D. I Bruti manu capitolium occupavere nam consul Antonius quem cum simul interimendum censuisset Cassius testamentumque Caesaris abolendum, Brutus repugnaVerat
67쪽
dietitans nihil amplius civibus praeter tyranni cita enim appellari Caesarem facto eius expediebat petendum esse sanguinem convocato senatu, cum iam Dolabelia, quem substituturus sibi Caesar designaverat consulem, laseis atque insignia corripuisset consulis, velut pacis aueto liberos suos obsides in Capitolium misit fidemque descendendi tuto intersectoribus Caesaris dedit; et illud deeret Athoniensium celeberrimi exemplum, relatum a cicerone, oblivionis praeteritarum rerum decreto patrum comprobatum est. LIX Caesaris deinde testamentum apertum est, quo le octavium, nepotem sororis suae Iuliae, adoptabat Deeuius origine, etiamsi praenuet, pauca dicenda sunt. Fuit IC octavius ut non patriuia, ita admodum speciosaequestri genitus lamilia, gravis, Sanctus, innoeens, diyes. Hic praetor inter nobilissimos viros creatus primo loco, eum ei dignatio Iulia genitam Atiam conciliasset uxorem, ex eo honore sortitus incedoniam appellatusque in ea imperator, decedens ad petitionem consulatus obiit praetextato relicto filio. Puem C. caesar, maior eius avunculus, edu 3eatum apud Philippum vitricum dilexit ut suum natumque annos duodeviginti Hispaniensis militiae adsecutum se postea comitem habuit, nunquam aut alio usum hospitio
quam suo aut alio vectum vehiculo, pontificatusque sacerdotio puerum honoravit. Et patratis bellis civilibus ad erudiendam liberalibus diseiplinis singularis indolem iuvenis Apolloniam eum in studia miserat, mox belli Geticiae deinde Parthiei habiturus commilitonem. Cui ut est 5
nuntiatum de caede avunculi, eum protinus ex vicinis legionibus centuriones suam suorumque militum operam ei Pollicerentur neque eam spernendam Salvidienus et Agrippa dicerent, ille sestinans pervenire in urbem omnem ordinem ac rationem et necis et testamenti Brundus comperit. Cui adventanti Romam immanis amicorum occurrit 6 freqtientia, et eum intraret, circa Orbem solis orbis Super caput eius eurvatus aequaliter rotundatusque in colorem arcu: velut coronam anti mox viri capiti imponens conspectus St. 4.
68쪽
LX. Non placebat Atiae matri Philippoque vitrico
adiri nomen invidiosae fortunae Caesaris, sed adserebant salutaria reipublicae terrarumque orbis sata conditorem conservatoremque Romani nominis. Sprevit itaque coelestis animus humana consilia et cum periculo potius summa quam tuto humilia prisposuit sequi maluitque avunculo et Caesari de se quam vitrico credere, dictitans nefas esse, quo nomine Caesari dignus esSet Visus, semetipsum 3 videri indignum. Hunc protinus Antonius consul superbe excipit neque is erat contemptus, Sed metus vixque ammisso in Pompeianos hortos loquendi secum tempus dedit, mox etiam velut insidiis eius petitus sceleste insimulare coepit, in quo turpiter deprehensa eius vanitas est. Aperte deinde Antoni ac Dolabellae consulum ad nefandam dominationem erupit furor. Sestertium Septiens miliens, depositum a C. Caesare ad aedem pis, occupatum ab Antonio actorum eiusdem insertis salsis remis civitatibusque cori apti conimentarii atque omnia pretio tempe-5 rata Vendente rempublicam consule. Idem provinciam D. Bruto designato consul decretam Galliam occupare statuit, Dolabella transmarinas Ecrevit sibi interque naturaliter dissimillimos ac diversa volentis crescebatidium,
eoque C. ciuesar iuvenis cotidianis Antoni petebatur insidiiS. LXI. orpebat oppressa dominatione Antoni civitas; indignatio et dolorininibus, vis ad resistendunt nulli aderat, cum C. Caesar undevicesimul annum ingresSuS, mira ausus a Summa conSecutu privato consilio maiorein Senatu pro republica animum habuit primumque a Calatia, mox a Casilin veterano excivit paternoS; quorum eXem' pium secuti alii brevi in formam iusti coiere exercituS. 2 ox eum Antonius occurrisset exercitui, quem ectranS' marinis provinciis Brundusium venire iusserat, legio Μartia ei quarta cognita et senatus voluntate et tanti iuVenis indole sublatis signis ad Caesarem e contulerum. 3Εum senatu honoratum equestri sintua, quae hodieque in rostris posita aetatem eius scriptura indicat, qui honor non alii per trecentos annos quam L. Sullae et Cn. Pom-
69쪽
peio et C. Caesari contigerat pro praetore una eum consulibus designatis Hirtio et Pansa bellum cum Antonio gerere iussit. Ist ab eo annum agente Vicesimum sor 4tissime circa Μutinam administratum est et D. Brutus obsidione liberatus, Antonius turpi ac nuda fuga coactus deserore Italiam, consulum autem alter in acie, alter post paucos dies ex vulnere mortem obiit. LXII. Gmnia ante quam fugaretur Antonius, hono-Irifice a senatu in Caesarem exercitumque eius decreta sunt, maxime auctore Cicerone Sed ut recessit metus, erupit Voluntas protinusque Pompeianis partibus rediit animus. Bruto Cassioque provinciae, quas iam ipsi sine Iullo senatus consulto occupaverant, decretae, laudati, quicunque his se exercitus tradidissent, omnia transmarina imperia eorum omnissa arbitrio. Nuippem Brutus et 3
C. CassiuS, nune metuentes arma Antoni, nune ad augendam eius invidiam simulantes se metuere, testati edictis libenter se vel in perpetud exilio victuros, dum respublica constaret e concordia, nec ullam belli civilis praebituros materiam, plurimum sibi honoris esse in conscientia saeti sui, prosecti urbe atque Italia intento ac pari animo sine auctoritate publica provincias exemitusque occupaverant, et ubicunque ipsi essent, preetexentes esse rempublieam, pecunia etiam, quae ex transmarinis provinciis Romam a quaestoribus deportabantur, a volentibus acceperant. 0uae omnia senatus decretis comprensa et comprobata 4 sunt et D. Bruto, quod aIieno benefici viveret, decretus triumphus Pansae atque Hirti corpora publica sepultura honorata: caesaris adeo nulla habita mentio, ut legati qui ad exercitum eius missi erant, iuberentur summoto eo milites adloqui Non sui tam ingratus exercitus, quam 5 suerat senatus nam cum eam iniuriam dissimulando caesar ferret, negavere milites sine imperatore suo ulla se audituros mandata. Hoc est illud tempus, quo Cicero insito 6 amore Pompeianarum partium Caesarem laudandum et tollendum censebat, cum aliud diceret, aliud intellegi vellet.
LXIII. Interim Antonius fuga transg 'essus Alpis Iprimo per conloquia repulsus a M. Lepido, qui pontifex
70쪽
maximus in C. Caesaris locum surto creatus decreta sibi Hispania adhuc in Gallia morabatur mox saepius in conspectum veniens militum cum et Lepido omnes imperatores orent meliores et multis Antonius, dum erat sobrius)per aversa castrorum proruto vallo a militibus receptus est; qui titulo imperi cedebat Lepido, cum summa virium I penes eum foret. Sub Antoni ingressum in castra Iuvςntius Laterensis, vir vita ac morte consentaneus, cum acerrime suasisset Lepido, ne se cum Antonio hoste iudicato iungeret, inritus consili gladio se ipse transfixit. 3 Plancus deinde dubia, id est sua fide diu quarum esset
partium secum luctutus ac sibi difficile consentiens et nunc adiutor D. Bruti designati consulis, collegae sui, senatuique se litteris venditans, mox eiusdem proditor, Asinius autem Pollio firmus proposito et Iulianis partibusndus, Pompeianis adversus, uterque exercitus tradidero Antonio. LxIV. D. Brutus desertu primo a Planco, post etiam insidiis eiusdem petitus, paulatim relinquente eum exercitu. fugiens in hospitis cuiusdam nobilis viri, nomine cameli, domo ab his, quos miserat Antonius, iugulatus est, iustissimasque optime de se merit viro C. Caesari poenas dedit, cuius cum in primis omnium amicorum suisset, intersector sui et ortunae, ex qua fructum tulerat, invidiamin auctorem relegabat, censebatque aequum quae acceperat a Caesare retinere, Caesarem, qui illa de-2 der't, perisse. Haec sunt tempora, quibus . Tullius continuis actionibus aeternas Antoni memoriae inussit notas; sed hic fulgentissim et coelesti ore, at iribuuus annu-3 ius continua rabie laeerabat Antonium. Utrique vindicta libertatis morte stetit; sed tribuni sanguine commisSa proscriptib Ciceronis velut satiato Antonio paene finita. Lepidus deinde a senatu hostis iudicasus est, ut ante fuerat AntoniuS. LXV. Tum inter eum caesaremque et Antonium commercia epistularum et condicionum iacta mentio, cum Antonius et subinde Caesarem admoneret, quam inimicae ipsi Pompeianae partes forent et in quod iam emersissent