Theophili Bernardini e Societate Iesu Institutio vitae siue certa de optimo vitae statu deliberandi via

151쪽

I o. 73ICibus esse dignat ut tantine in cuius*Jam me te venia , Amoris excogitatio ren quam se totum, sanguinem corpiis, animam, idque toties, tamque patienter , donat ingrati , iri ne bi me totum, integerrime, ad omnem eius Voluntatem tradam 'Beneficiis tuis retariam inultiplicibus,tam que magnis impar sum, Deus mana 2 quid

iam de baptismi gratia. fidei puritate . omis

tione tui adoptione filiorum , sanctis inspirationibus, praesidiis, opportunitatibus , indulgentia, dissimulatione peccatorum .in aliis plurimis dicam 'tuus sui, tuus semper perstare volo, quicquid meum est tuum est imo nihil meum cst, tuum enim est id omne quod est, Sequod tuum non est, nihil est. Quam iustὰ qui tibi , verae vita non adhaeret, aeternae mortis cruciatibus addiceturi quam ius . qui nobilem Mamabilem tuam seruitutem detrectat, infami saeuissima daemonis tyrannide preme tur. Ergo ad te Domine I s respiciam, tra-lic, voca, consule, ubicunque malueris,ita vi, uam, sequar, perdurabo volens clibens fa 1it, ut quicquam Deo meo negem , qui neque bonorum isorum , neque utipsius mihi qui quam negat,

152쪽

eo peruentum est ut de commodis quaeratur,estinate diiudiςatio ad normam aliarum re ducenda, in quibus cum de aptitudine vel ha bilitate dubitaturi, ad finem recurritur id aptius pronunciatur, quod ad finis consecuti . nem magis conducit commoditis est equitem quam peditem iter facere, si facilitis,citius titis finem viae propositu consequeris at pro Iectioni incommodari, quicquid dissiciliorem, periculosiorem tardiorem peruentionem facit. Eodemque planesmodo , cum haec nostravita sit ad aeternitatem continua quaedam itio, di vitae genera diuersa sint instar diuersarum 'iarum illa erunt commodiora quae pluribus ad beatam artemita em capescendam opportunitatibus abundant , illa vero incommodiora, quae plura pericula grauiores remoras,densiores oluces, sursum tendentibus proserunt. sed cauendum , ne ad primum cuiuspiam eommodi vel incomodi prospectum,de re tota praepropere definiamus. Quippe in rebus omnibus id passim compertis imum est , habere

singulas, etiam vilissimas, quandam suam proprietatem, quae in alia re praestantiore non re-

153쪽

I ruesperiatur, dicet magni facienda sit,non ita tamen ut propterea sit alteri praeserenda, vel etiamagnopere laudanda, cum S misceri possint mala grauia unde deprimatur. res aliae possint pluribus praestantioribus licet non iisdem abundares bonus est qui cervixtim fer cissimus est hortus, at si tantum horum,profecto melior qui pomorum,&frumenti, olea- rum , vinique est sero. Idem obseruare lieet in variis vitae generibus quidpiam inest singulis quod bonum sit , magisque in uno quam alio vel etiam in uno elucet, re non in alio. Ut ergo prudenter iudicetur, aggrega da sunt unius Status omnia commoda pariter mi commoda, tum si piliter alterius de quo eo tenditur, ae animadverso eo qui pluribus cmaioribus bomnis abundet, is est ineri prae

rendus. Verum in enumeratione bonorurn, -- lorum, diligenter animaduertendum, An verὸ bona, Mori mala sint, quae neque supra neq; infra iustam aestimationem reponantur bona est Actio, bona Contemploro bona coryoris castigatio , bona inicinis in obedientiam resta natio , at utraeque non ex aequo bonae, bona est divitiarum in pauperes largitioni melior earum propter Deum abdicatio, bona liberorudiligens educatio,melior tamen Castitatis Asegelorum imitati, sunt enim, Min virtutibus, in eadem virtute gradus plurimi.

154쪽

infirme stabilita sint quae insentur in qu piam statu bona, praestantiora quippe sunt, uae sunt bene fixa, quam quae nutant. Tem- ρει gratia , QDrendunt quae sint amoris. 5e concordiae firmamenta' haec in religione pro-abaoperiei inur,eadem Prosessio, regula, disci

plina , habitari , rerum communi , mortimeario, voluntatis abnegatio, honorum,commodorumque contemtio, idem finis , cadem

Iubernaxi ,.superiores iidem et quod haneeneuolentiam conuellat sil est hominum natiua imbecillitas is in bono inconstamia. At ver in matrimonio eandem amicitiam conciliant nexus coniugalis , Ius ribuens inaeorpora conuictus , familiaritas rerum ad familiavi cura c mmmus eam tamen'

plurima labefactant. nam mille ipse nexus tam issolubilis, singul is,fastidium & multa ingrata parit cura quoq; familiae, contentiones. rixas . iudici disinantia progigi ut , interue aliauit non pauca ex diuersistenaturar,timores, zelotypia suspicionibus, damnis, litibus, re--busaduersis. bonorum 4Gituum conditiones diuisione, liberis, cognationis, amnibus, amicis, morbis , mortes, haereditatibus S aliis haud paucis, Rarissima ut sit conlians concor ..dis Quod dixi de eoinmodis , idem d incommodis S malo Statuum videndum est nemps

Mutua quam gravia fuit AE an ver tarn, -

155쪽

danda indenam lan ex propria status illius conditione , an tantum ex hominis desectis

si enim hine , supplendum quod deest , si ab

apsa status natura,valde periculosum est. Item, undenam malum istud oriatur, unde foueatur, unde vires sumat qua faciliore via superari queat: Prudenterque ouid facto sit opus diiudicandum est. Non est tamen anxie nimium haerendum ad singuli, de minutulis inquirendum.

Poterit hie satis esse, si sensum comm ni non male iudicantium opinio cie consim tum consulamus a Quaerendo a nobis ipsis, Vbinam mei similes, tutius ae optatius, ad ais ternam gloriam peruenire censentura De quo tamen infra suus erit aptior dicendi locust Nihilominus id constat nullum esse ita se 'curum Statum quin uni cuipiam homini perseeulosior esse possit,quia multa varia possitne euenire , qux illum siue Casu , siue ex adiuncto molestiorem reddant. Erit cuius mores ,

tantopere exasperentur, vel animus tam graui

δι inuoluntario tardio opprimatur, ut id supinnare , supra hominem esse videatur erit qui obstinatis odiis, & praepotenti malitia eos ii , sectetur qui aliquod vitae genus factitant, dum viget hoc malum, quam arduum est, sese intra virtutis limites coercereῖContra vix est ita poriculosus minorisque apud Deum promeriti. quin maioris fieri, Mecurior esse cuipiam, sic, quando scilicet virtus , diuina gratia,ad

156쪽

iuius salutem, maioresque eo processus in Statii conspirant. Itas Ludovicus in ni gloria humilis , s. Caecit. ε S. Anastasia in Walei- in is pura virgines.& illustre, main res floruerunt sed hic Deus, est vel maxime consul indus.

Eatrema hic est huic octo manus admo- uenda , quod sane arduum est . operaeq; ni Deus adsuerit inexhaustae Proseram quae iuuent mad inuolucra explicanda non parem' conserant uniuerse tamen adeoque sinceritatisin veritatis memor, o misquati ad ullius viis statum proclinem, sed ad solam notitiam instruendam δε prscauenos desiberantis er

Moivi anceps, prς ecteris molesta eas det esse controuersia in qua cum de viis gen re subeundo multum diuque disceptatum fuerit ad pavea, qusdam, ina persecta atquer

ligiosa eomplebenda se redarium quis videt,&

iam alia fastidiens, quod horum sibi potius, ligat,sgre videt lia reperies qui postquam vi is libers valedicere decreuerint. hic tamet lip rent,quanam se conferre conducat ad Carthusianos , Carmelitas, Franeis canos. Societatem Iasu, qua 'licet minimam magnis tamen iliis a

157쪽

ssino bilibu familiis ,nmutullorum accenset affectus an ad quampiam aliam Benedictis

nam Bernardinam, S ceteras quas enumerare

nil restremae licet plurime,& suis poene locis

varia florentes reperiantur serane tam quoties ad hane deuenitur contentionem ad duo tantum, triave vitae genera artari solent. Estq; diiudiciitio eo dissicilior, quo obscuriora sunt vitae Instituta , S illos assidere iudices necesse est,qui in tota rerum spiritus tractation non dum ad tirocinia prima peruenere. Sunt, inuidem non infima notae, Aucto res plures , qui in admodum diuersa seriintur, dum liae dubitatione ita se nituntur extricare, ut velint quaenam sit visae ratio perfectior definire, eamque seligendam persuadere, quam perfinio xiii esse costio iis Quam diiudican di viam incertam prorsus,in inutile esse compertum mihi est. Etenim, ut dicam postea di lucidius,non quaecunque persectissima, eademo conuenientissima sunt Sed doctishmorum

virorum de actione,Contemplatione, mixis vitae disseitationes, ad hanc rem definiendam, de uno quoque Statu pronunciandum licet veras, non tamen solas adhibendas putem rosus ipse, & intima regularum spiritsis gubem nationis is consuetudinum usurpatio degu stans quae libris describuntur leges, quae foris cmentantur animi solatia , quae Instituti sui laudes plenis buccis cocrepantur, haud magni duco: Eo sumus ingenio homines, ut quamuis corum

Diuitia

158쪽

morum qui fastitamus tardium obrepserit,pro

inse tamenlaudemus. Quo fit, ut obscuram ad dum .diuinoque iudicio asseruandams metem,de statuum, ut re vera exercentur, perse-dione contentionem Aecedit, eodem in vitae

generritatissimum, quo excui ras, persectionis campum, ut magis quid ipse sis quam ubi , Nidendum sit Equidem iret euincin quo Hego . mihi aptissimum vitae Statum sentiam. neque ullo altero commutatum velim,eodem . que nrodoque nauis aliorum Religiosorum a rectum esse debere putem, nihil tame ambigo,actu in militis cuiuis alteri melius seret in Benedictim quapiam familia ad S. Benedicti sanctimoniam pertigisse, qua min hae ni ex ἡμ gritantem,non excelsius as urgere. At numquid in illa si degerem persectior euaderem certEcur id est et non video, video potius cur minus etsiet; non rei longe optimae. 4 in qua vixere

meliores, sed meo unius vicio ut qui ad illam minus opportunus , in eaque minus fortis essem suturus.

Atqui id ipsum, de aliorum statuum singu- lis, cum dici possit, quis enim ille est in quo non emoruerit quispiam , vita Sanctimonia, multis qui in alio Statu vixere praestantior ' θerisne vel aequandi omnes,vel aequaliter conuenire censendio AEquari non posse certum est, cum satis constet,quanta sitim paritas quorundam, in tanta tot muniorum, viasis

159쪽

ωreriam varietate . quantam intercedere videmus , aequata ulla compensatio , vix mente, nedum rebus possit assingi. Atque hinc alterum quoque sequitur, ut tam diuersis hominum naturis, status usqueade dissonantes, non ex aequo quadrare possint. Erit autem -ptabilibr ille, si reperiri eiusmodi poterit , qui

recta aestimatione videbitur ad naturam suiu rus aptior, ad perseuerantiam certior, uberior ad gloriam. Ergo controuersis omissis, certiora, dc planiora sectemur. Ac primo , extra omnem dubitationem sit: Eos omnes qui cuiuspiam in Ecclesia probati Religiosi ordinis Institutores , auctoresque primi fuere, Uiros cxtitisse singulari vitae sanctimonia praeditos , certaque Sancti Spiritus destinatione , ad excitandam atque prop'gan dam istiusmodi familiam , aptis gratiae donis instructos,quibus id vitae genus quod in ipsorum mente Deus efformasset, suis legibus describerent, Ecclesii e comprobarent, moribus. usuque confirmarent.

Quo fit ut Religiosorum Institutorum parentes . ipsa quoque Instituta singuli, summam a nobis venerationem exigant licet non possimus omnia suscipere , omnia tamen plurimum suspicere debeamus. Ea maxime quae primam ab Auctore primo inditam sormam, in uariatam etiamnum struant sic enim

certius est, nihil eis nisi a facto Spiti tu inesse, 6 dc

160쪽

Sanctos eos qui prima initia eaerunt, L mentiore oculo id intueri, quod mere suum

Secundo Dispice, quae in illic de quibus

eontrouertitur, vitae Institutis occupationes rigeantro ubinam maior earum, rietas remperiatur Non quod illud suadeam eligendum, ubi operarum paucitas, ugit ut singuli nimi occupationum multitudine opprimantur:alie num istud est , c irtutum progressui inimicum sed ubi multa varia, sanctarum. Religiosos decentium, sun 'ccutationum gene ra, illae vero partite, prouideque per singulos ad cuiusque naturam ita diuiduntur, ut in quo

occupentur habeant , neque tamen curis Di imiis aut angoribus . fatigata mentis ad superna volatus retundariir. Hanc vero rerum agendarum varietate propterea plurimi facio,quod paucioxumisit, bsque alternatione vel perpetuo . Vna in Contemplatione haerere, vel uno in Occupationis genere cum alacritate versari obrepit tardium, noua hespectantur, flaccescit animus, fastidiuntur praesentia,religiosus omnis

vigor elanguescit , fit denique Christi iugum importabile, Taceo quod adolescentibus, quibus suae adhuc vires inexplorata , plurimum expedit Religionem amplecti, in qua multa sit ista varietas. quod non raro videmus quassiani in quodpiam rerum genus habilitates erumpere, de quibus nihil nobis in mente venisset, sed usus, sed occasio, sed aetas ac interim casus

quidam