장음표시 사용
31쪽
sic est sed assertum est necessarium te quolibet sensibili, ideo et quodlibet existens ex eodem. Secundo suppono, quod per se genus, de quo nobis
solum sermo significat universale univoce qui dilative per se communicatum multis speciebus, sicut econtra species est pars Subiectiva universalis contenta sub genere. Patet ista supposicio ex declaratis de Universalibus tractatu primo et quarto In quolibet enim genere predicamentali est unum Suppositum, quod est minimumio in composicione, quamvis sit metrum et mensura omnium aliorum, et quotquot sunt ordines, tot genera minorum sunt danda, cum sit Status in quolibet processu, natura abhorrente processum in infinitum. In ordine ergo
composicionis rei ex suis partibus uiditativis est genusi generativum minimum et primum illius ordinis. In ordines vero composicionis inuantitative rei ex suis partibus est indivisibile primum, ut punctuale substancies 9 vel punctus aut unitas in genere quantitatis, i vel aliquid
proporcionale, ut minimum naturale quo ad alia. In 2 ordine vero composicionis qualitative est dare materiam simplicissimam, ut materiam primam, et formam implicissimam, ut formam corporeitatis quo ad extremum inferius sed quo ad extremum perlaccione superius est anima hominis prima inter formas Sublunares, et corpUS ab hominis primum materiale. Sed cum impossibile sit pluralitatem naturalem esse, Since verv
nisi reducatur ad nitatem, patet, quod Sic Ut alia omnia e reduce to
predicamenta reducuntur ad genus substantie tanquam ' i ζ h
primum, sic primum simpliciter illius generis est primum predicamenis. 3 simpliciter cuiuslibet alterius generis, et sic Deus est primum simpliciter cuiuscumque generis, it patebit respicienti solidius. Ista sententia patet primo Meta-
7 8. De Universalibus' quae conscripsit icti a Mirle l. c. hunc in moduri enumerantur p. 2, peris ,De Ente' libri prioris parco: ,TractatUS Urgans errores circa Universalia in communi V. p. ct eiusdem libri pars 5 ,,De Universalibus . p. 4: .. Replicatio de Universalibus . ibid. De Universalibus ' ex his libellis quem potissimum ictis hoc loco in animo habuerit parum liquet. 32. rist. et I 2. io Ed Paris. II, p. 47I, 25 so, ὁ τεγα θεος δοκεῖ των αιτιων πασιν ἐναι καὶ ρχή τις και γ ν τοιαυτηνή μονος γη μειιστ α ποι ὁ θεος Item Arist. et VII, i, Ed. Par. II, p. 55S, 2 s 'Eτι αλλως ὁ γενος μαλλον των
32쪽
phisice capitulo secundo et ' metaphisice capitulo primo Causa autem finalis simpliciter, ut Deus, vendicat sibi in omni genere illud, quod est perlaccionis simpliciter, secundum quod principiat illud genus. An entit ma Tercio Supposito, quod, sicut accipitur predicamentum , eemi, in pee pro ordine per Se predicabilium a genere generalissimo scilicet per se, per accidens, et per reduccionem. Perse, scilicet quando ipsum per se est illud genus, Ut iope ses homo est substancia. et per me albedo est qualitas: per accidens, quando num aggregatum X superficies figurata et c. Et per reduc cionem, quando ipsum non est illud genus formaliter vel essen cialiter, ibses eius irincipium vel effectus Prima in existencia respicit predicacionem formalem, secunda SSencialem,
Ex ista supposicione patet, quod omnis substancia cum riuolibet eius principi, est in quolibet novem ogenerum accidentis, et per conseqUens est in illo genere, ut causa in suo causato. Sequitur eciam econtra, quod singulum iovem generum accidentis est in qualibet sub Stancia per reduc cionem eo, quod quodlibet illorum generum est effectus cuiuscumque substancte, est ergo ab in illo, ut forma in suo subiecto et res in suo fine,
non ut iuri debent termini esses in termino, quia certum est quod nullo modo inexistendi, de quo Philosophus loquitur ' Phisicorum capitulo primo, Stis te terminus homo in isto termino substancta, sed oprimo signatum eius in primo significato, sicut species
in suo genere, vel pars subiectiva in suo toto universali, et omne tale vocatur res illius generis, cum genus Sit formaliter illud. Et patet, quod non obest ad sensus equivocos idem esse in diversis generibus, cum forte bquidlibet sit in quolibet genere eo. quod natura amat communicacionem et odit impertinencia, cum quidlibet sit cuilibet cathena aurea colligatum.
6. Cod. gniam' usqg. I. aliquid coci. ad. I3 post generum in codice lacuna 2-Io littorarum.
28. De ,modo nexistendi' atque iterminis in termino ' locutus ictis fortasse meminit Aristotelici Nat. Ausc. IV I 3), 8. Ed Paris. II 85 50 s. δυνατον δὴ σωμα εἶνoci, τι τοπον rebus diuersorum generUm, Ut homo albus, ἐν ταυτῶ γαρ αν εἴη μυ σωματα.
33쪽
Istis suppositis patet, quod reStringendo ens predica The Categories, mentale ad illud, quod per se est in liquo decem pre justi fieation indicamentorum, sunt quotlibet encia, quorum nullum est QRQr l. formaliter ens predicamentale, ut patet de Deo, nitate et puncto, cum alii principiis extra genus Secundo patet idem de quotlibet privacionibus que, quamvis non Sint aliquod generum formaliter, tamen omnia sunt accidencia substancte, cui nata est forma in esse, cuius est privacio Tercio patet idem de aggregatis per acci-1 dens, de multitudinibus et multis similibus, que oportet omnem O Uentem ponere, ut patet tam de artificialibus quam naturalibus. Quarto patet idem de pretericionibus, futuricionibus, potencii et negacionibus, que quamviS dicerentur acciden ci vel posterior ipsis subiectis Secundum esse intelligibile, tamen non possunt dici accidere alicui substanci secundum esse existere. Et idem patet de aggregatis ex veritatibus p poteticarUm, cuiusmodi sunt veritates coniunccionum, disiunccio
2 Ad primum dicitur, quod non sequitur hoc in Al percepiscomplexum significat substanciam, quantitatem laut ille ea estorieg
qualitatem etc. ergo suum primarium significatum est V ibi. 'Qβ.
aliquod illorum generum. Nam restringendo incomplexa an entit is ad cathegoremata, cum incathegoremata consignificant 'i' u genei a 2 et nichil per se significant, patet, quod licet incomplexa significant privaciones, multitudines, aggregata per accidens, et talia que non sunt aliqua Storum o generUm, verumtamen significant aliquod istorum o generum secundarie eo ipso, quod cathegor emata in complexa, 3 quia omnis privacio vel negacio, pretericio vel futuricio, potencia vel passio est de aliquo istorUm Io generum. Omnis ergo terminus subordinatus actui simplici apprehendendi rem extra animam, significat aliquid tot horum Io. Sed non exinde est color concludendi, quod 3 omne en sit aliquod horum 1 o. Non enim sufficit ad veritatem talis proposicionis, quod eadem res significaretur per subiectum et predicatum, sed omnem proposicionem proprie significare veritatem actu entem. Quod si obicitur quemlibet terminum significare substanciam, o et sic non oporteret multiplicare o terminoS, conceditur asSumptum, cum omne signum accidentis significat substanciam implicite vel explicite: verumtamen non
34쪽
superfluit ponere io terminos, cum Sint Io genera capitalia, non sub ordinata formaliter, quamvis cathegoria substanci sit prima, et ab ea qualibet alia signata, ad quam alie reducantur, Ut patet post Nec est intencionis Aristotelis distinguere terminos secundum suas signi fi bcaciones, sed manu ducere in noticiam Io generum per hoc, quod omne signum significat aliquod horum 1 o, que realiter distinguuntur, ut ipse declarat postmodum in proceSSU. Past an future Ad secundum conceditur, quod omni pretericio, o R 'ςςk'R ' futuricio et possibilitas vel aliquid signabile de positivo est accidens substancte secundum racionem eius intelligibilem, licet non secundum esse Xi Stere, sed ut sic est quodlibet tale posterius dea, et prius actuali existencia suppositi, et per consequens non est 15 sibi accidens, cum omne accidens sit natura posterius suo subiecto. Nec est inconveniens concedere accidencia talia esse terna, Sicut et propria passiones Subiectorum eternorum. Sicut enim subiecta habent esse intelligibile eternum, Sic et eorum acciden cia Sequitur eciam ab sto inferiori ad suum superius sine impedimento hec pretericio aut futuricio est accidens isti intelligibili, ergo est accidenS. Anteceden patet ex hoc, quod fundatur in illo, et potest adesse et abesse postquam insuit preter subiecti corrupcionem. Nec est repugnancia et, ad sensus equivocos concedere talia esse acciden cia, et alias negare ipsa esse accidencia Non enim accidunt substanci secundum eius esse existere, cum Sint priora, nec pretericio primo adesse et post abesse eo, quod si adest, necessario Semper aderit, et si futuricio adest, o non est compossibile quod aliquando abfuit; ideo diceret equivocans, quod talia non Sunt accidencia, cum genus eorum non potest multo ciens adesse et abesse preter subiecti corrupcionem, sicut sciencia in Deo est accidens
sibi, quamvis possit inesse et possit non inesse. 3, Three imi Unde pro notici intelligendi lautores et dicenda
mean in of the . , , . , . . . .
5. Meminisse videtur Wicli ultimae categoriarum sententiae, cap. XII XVJ o Ed. Par. I 24, 6 s. Iσως δε αν καὶ αλλοι
35쪽
Primo modo communissime omne, quod a posteriori . Generat
adiacet vel inest alteri potest dici sibi accidens, mTi.
isto modo omnis propria passio dicitur accidens di Oiber. subiecto, ut patet , Metaphysice ultimo, et isto modo divici dicuntur diviti accidere, et Deo singule creature. Patet ista significacio per beatum Augustinum in Dyalogo ad Felicianum declarando quomodo filius est incarnatus, et non pater sic Scribit: Illud proprium est filio, quod per accidens sue noscitur evenisse persone ' et Sequitur , , Non enim trisque commune est, quod ex homine natus est homo enim accidens speciale est, quod plerumque sine preiudicio communi natur neuter habere docetur in altero. Et eadem sentencia patet 8 questionum . questione 7o', et concorda modus loquendi, quo dicitur bonum accidere possidenti et in dubie tunc sunt acciden cia. Secundo modo dicitur inuecumque forma lalteri II. An formcontingenter in existens, Sive ternaliter, SiVe e tempore, Iniingent in
6. CL Ug. conis Felicianum de Unitate Trinitatis liber cap. XI Migne, cui s. Patrol. ser lat. XLII, Ol. II 64 : Et propterea totum inter eos simile dicimus, quod pertinet ad communionem naturae illud proprium, quod per accidens uni sic noscitur evenisSe personae. Habet ergo nascendo totum filius cum patre, quod a te est; sed non cum silio pater, quidquid specialiter ipse perpesSus est. Ou utrique sic commune est, quod ex homine natus est homo, Sed accidens speciale . . . etc. 4. CL Ug. De diversis Quaestionibus LXXXIII, quaest. LXIX non XX is Migne XL, col. 4): Sed quoniam multa etiam secundum proprietatem personae, excepto quod attinet ad susceptionem ο minis, de illo ita dicuntur, ut patrem ciet aliud quam patrem, et lium non aliud quam lium intelligi oporteat, putant haeretici in iis, quae ita dicuntur atque intelliguntur, aequalitatem esSe non OSSE . . . et v. Sequ. IT CL Anselm De Divinitatis Essentia Monologium cap. 25 non 27 Migne Cursus Patrol. LVIII, c. 7M: Sicut igitur summa natura accidentibus mutationem e cientibus numquam in sua simplicitate locum tribuit sic secundum ea, quae nullatenus summae incommutabilitati repugnant, aliquando dici aliquod non respuit, et tamen aliquid eius essentiae, unde ipsa variabilis intelligi possit, non accidit.
36쪽
sive possit moveri per forme adquisicionem, sive non esse accidens illi cui inest, et taliter volucio rerum ad exemplum divinum et quotlibet talia insunt Deo, ut patet Monologio 27' et ' De Trinitate capitulo ultimo. III. Mos Sed tercio strictissime et propriissime quelibet forma Inherent oem inheren SUbStancte, per cuius adquisicionem vel deper- by h0 dicionem est ipsa mobilis, dicitur et isto modo locuntur
absenc the philosophi, ut dictum est in fine tractatus primi Patet made urieei 16 Sta distinc clo Monologion 27'. Sic ergo intelligendoch 0M i accidens analoyce nichil obest concedere pretericionem Io
et futur1cionem esse acciden cis re secundum esse intelligibile. Nam omni dee, sicut et Deo, qui es Sencialiter est omnis dea, contingenter inest fore aut fuisse, et per consequens futuricio et pretericio ergo est dare talium contingenter in existencium formaliter aliqua queri, possunt vicissim, quo ciens libuerit, nunc inesse, et alias privative deesse et illa sunt proprie accidencia. Est in secundo gradu dare alia, inue possunt inesse F. 19et postquam defuerunt, Vel deesse postquam infuerunt, Sed
repugnant subiectis ciuis, quod perdant trimes aut et o
adquirant secunda, sicut sunt pretericiones et futuriciones, et illa, que possunt dici extense secundo modo acciden cia; est ergo dare aliqua, que contingenter insunt; sed subiectum non potest inciperes vel laesinere informari illis, ut quotlibet Deo in existencia, cuiusmodi 25 sunt sciencia, ordinancta, Volencia et c. respectu rerum producibilium. Accidens largo contractum ad novem genera accidentalia est forma accidentalis sui, stanc te extenta, et sic non contingit alicui, quod Deo inest formaliter, ut sciencie divine, iret ericioni, futuricioni ove alicui huiusmodi, quod non presupponit existenciam
4. I Aug. De Trinitate, . XVI Migne ALII 22 sq). Si
ergo nummus potest nulla sui mutatione toties dici relative, ut neque cum incipit dici, neque cum desinit, aliquid in eius natura νe forma, qua nummus est, mutationis stat, quanto facilius de illa incommutabili Dei substantia debemus accipere, ut ita dicatur relative aliquid ad creaturam, ut quamvis temporaliter incipiat dici, non tamen ipsi substancie Dei accidisse aliquid intelligatur, sed illi creature, ad quam dicitur 9 CL Anselmi ubi supras Migne CLVIII, c 78): Omnium quippe quae accidentia dicuntur, alia non nisi cum aliqua participantis artatione adesse et abesse posse intelliguntur, ut Omnes colores alia omnino nullam vel accidendo vel recedendo mutationem circa id, de quo dicuntur e cere noscuntur, ut quaedam relationes.
37쪽
substanc te create, Sed solum forme accidentali, que adest et abest substanc te preter eius corrupcionem et isto modo locuntur philosophi de accidente. Unde by Methaphisice 30 et 140 dividit Philosophus en in ens secundum se, ut sunt decem figure vel predicamenta, et en Secundum accidens, cuiusmodi sunt veritate extra genus. Omne enim genus principale est quodammodo per se de intento nature principalissime subiecta, et consequenter accidencia lax ipsam perficiendumio positive ideo in omni genere est per Se predicacio, licet non per se existencia, ut patet primo Posteriorum capitulo 4'. Quid ita enim accidentis per se egreditur Sua causa, ut dicit in coniensis, et sic universalia acciden cium dicuntur per se clam secundum dici et Ib causari, non autem Secundum existere, ut sub Stancie. Privacionec vero et ne pactonec sunt per accidens Fresent an d
miente a natura ideo, cum non Sint nature OSIlIVe, exclude acti sicut oportet omne genu es Se patet quod non per Se instant of tune conStitUunt Venus, nec per se continentur in genere ny ma be
Analyt post Ed. Par. I 25, 10 s.). αδ αυτ δ' osa Uπαρχε TS εν προ πω εστιν, itor τριγωνφ γραμμὴ ,αι γραμμῆστ uasi λ γαρ υσι αυτῶν τουτων στί κα εν τω λυγρο φλεγοντι τι εστιν ἔνυπc ρχεt κω σοι τῶν νυπαρ πντων αυτοῖς αυτ ε τῶ λογφ WV-ορουσι ' et εστι δηλουντι. f. etiam eiusdem capitis Sectionem undecimam. Commentaria Roberti inconiensis in libros Posteriorum Aristotelis. Cum teXtu seriatim inserto Venetiis 494 Cap. 4 f. 49 Dicitur etiam Fer Se SSe, quod per subiectum non est; et sic dicitur omnis substancia et sola per se esse est autem per se alterum de alter et dicitur per se alterum de altero, cum uiditas unius essen cialiter et non per accidens a quiditate alterius egreditur. Id autem, cuius uiditas esseneialiter et non per accidens aquiditate alterius egreditur, esse suum habet ab eo a quo egreditur sicut a sua causa, vel et iciente, et materiali, et formali, et nati.
38쪽
io OHANNIS IC IF CAP. I. Therefore et de quando, preterito, et futuro dicetur, quod non uti Ibhilist distingWuntur ex opposito, cum omnes quando sit 'udependent f presens, ireteritum et futurum, hacione tamen sunt
not in diverse, Ut post dicetur. Et ex Si patet, quod omnes istadiit, pretericiones et futuriciones, cum sint terne indepen baluch ess ar dentes ab existencia substancte, non possunt dici ac-
ut patet tractatu de Veritate capitulo ' ulla enim negaci, est formaliter positivum, it non esse asinum maneret si te impossibile Deus et omnis io asseccio desineret esse. Ide, Solet dici consequenter, quod tales termini negativi possunt intelligi simpliciter quasi affirmative pro veritate negacionis, quam primo significant, et nulla talis est pars universitatis create, cum ipsa, sicut omne per se genus si positivum. I, Secundo potest intelligi negative, quasi in predicacione
secundum essen clam, et Sic omne en est me non SSe asinum, et quotlibet talia, cum convertuntur cum trRnScendente, et refert multum sic accipere, quia negative accipiendo concedendum esset, quod quidlibet aliud ab et o homines est nullum hominem esse; sed affirmative accipiendo nichil est nullum hominem esse, quia illud non St. Negations exist Non ergo Sunt negaciones per Se in genere, cum' 'Τ6 Iid .d sint encia racionis, nullum genus ponencia patet ergo ab unci racionis . ex dictis, quod primum et perfectissimum, Secundum genus, quod Deus potest ad extra producere, est Sub Stancia, et per OnSequens genus vel substancia est primum omnium generum vel predicamentorum possibilium, et per consequens est omnibus aliis predicamentis 3ometrum. Unde ad considerandum genus oportet primo et principaliter considerare naturam positivam dextra, si univoce, qui dilative et per se communicatur multis Speciebus, et tunc est genus ut si requiritur ad hoc, quod tu non sis vel ad aliam huiusmodi negacionem 3, quod sit natura substancte, que per Se Sit te non Sse, tunc te non esse est simpliciter in genere substancie per se, et Si accidens detur, quod requirit substanc iam, cui insit formaliter positive, tunc ipsum est in aliquo
28. Cod. vel ' Substantia delevi nulla.
8. De veritate sacrae Scripturae', qui tractatus inter libros Summae Theologiae Disanae sexto loco ponitur a Mirier
39쪽
DE ENTE PREDICAMENTALI. genere accidentis, Ut accio passio, locacio, duracio, sessio, dominium et causa per se in genere acciden cium sunt forme accidentales positive, resupponente Substan-ciam, cui formaliter insunt. Numquid credimus, sic esse de privacionibus, que per acciden intenduntur a prima natura et a qualibet alia natura ipsas intendente ΘΝ umquid sic est de accidentibus, que insunt principiis substanciarum, que principia non sunt in genere substancte, Sed per reduc cionem, Ut Unitas, punctus et iocetera huiusmodi Accidens enim dicitur per se ens propter tria. Primo, quia est natura positiva, per se intenta a Deo. Secundo, quia est formalis denominacio substanci per Se entis, a qua habet proporcionale esse
quod est inesse. Et tercio. quia per se dicitur veli, subicitur in dato predicamento Patet enim ex ' metaphisice 2 i', quod numquam dicitur aliquod totum complexum et perfectum, nisi quod erit natum habere naturam essen cialem perfectam aut denominacionem accidentalem: F. set et habet omnem talem vel simpliciter, ut Deus, vel ineto genere, Ut homo, vel eius accidens completum. Unde accidens principii substancte, quod non est formaliter
substancia, non St ocius per se en in genere accidentis, quoniam suum Subiectum est per se en in
genere substancte, cum ab illo principaliter haberet esse I per Se si tale haberet subiectum ergo puncti, subiecti, informacionis, vel talis accidentis, quod inest principiis substancte, cum ipsum non sit per se substancia, sed tamquam pars in completa per reduc cionem in genere substanc te Patet, quod ipsum non dat suo accidenti
3 per Se esse in genere accidentis. Nam quattuor modis dicitur aliquid per se esse, ut A thin is aid
patet primo Posteriorum capitulo quarto et ' Meta- ωu si
τελειος αυλητλὶς, ταν κατα το ido τῆς Lκειας αρετζ μηθενελλειπωσιν. i. Q. Arist. Analyt poSt. I 4 4 M. Par. I 25, 10 s.). Alludit enim Micii ad locum, quem supra exscripsimus p. 9, not. ad lin. 9 neque aliud est quod Metaphisicorum loco hic allato signiscare voluit atque indicatum est nota praecedente; quapropter I numerus male ex hac pag.
40쪽
phisice capitulo 10. Primo dicitur per Se enS, excludendo causam efficientem, ut Solus Deus Secundo modo, excludendo causam materialem, Ut angelus Tercio modo, excludendo subiectum, cui inhereat, ut quelibet substancia. Et quarto modo habet commune per se esse vel dici
de altero, sed per se causatur ab eo quod contingit dupliciter vel sic, quod predicatum dicit essen clam subiecti, vel sic, quod subiectum dicit essenciam sue passionis predicate, et non sunt plures modi predicandi per se, qui clam dicunt in accidentibus modos essendi io
Differende Pro solucione tercii argumenti oportet notare dictabimum siti tractat Primo capitulo ' de multitudine generis et uniVerbale speciei. Secundo oportet supponere, quod fiat limita cio ad per se et proprie genus ac species; sic enim ibsupponendum est predicamentum denotare per se genus generativum, quia aliter oporteret vagari, ponendo quasi infinita predicamenta tam positiva quam privativa, ut sophiste arguunt. Dicitur enim predicamentum, quod autonomice per Se et principalissime predicatur, ut res osum me communis in quid predicata, quia adhuc secundum loquentes de predicamentiS, Ue Sunt Signa, recurrendum est ad res Signatas, ne coordinacios ignorum sit predicamentum, vel quilibet terminus communis sit universale, quia deficiente signato non ab habebunt signa talem denominacionem. Tercio supponitur ex dictis, quod predicamentum substanci sit exemplar et mensura cuilibet generi accidentis. Et istis notatis patet ex Secunda Suppositione, quod minor est falsa, cum non sit dare per Se genu puncti, unitatis aut otalium, que Sunt prima generum. Ideo, sicut dictum est tractat primo, capitulo primo, non oportet, si aliquid sit commune, quod ipsum sit universale deficiente enim genere men Surante O SitiVO, Oportet, quod deficiat species. Ideo, cum deficiat genus illis 35 principiis patet, quod non sunt Sic Species ad pauca ergo respiciunt, Ui ponunt esse per se specie propter
sui communitatem; non ergo Omne commUne StUniVerSale nec oportet, quod si sit in genere, quod sit universale vel singulare. Illis enim, que Sunt per se in cloi 3, 32. Tractatu primo De hoc tractatu primo' cf. notam nostram in ne capitis quarti huius opusculi.