장음표시 사용
41쪽
genere, contingit per Se universalitas aut particularitas, et aliis non, quia, si extendatur universale ad omne commune, multis patet quod hec ampliaci est contra regulas logicorum, cum Deus et omne singulare esset tunc formaliter universale, quod si extendatur ad omne commune, multis realiter distinctis conceditur; tunc Deum punctum, et quotlibet talia esse universalia ad hunc sensum; sed sic ampliando oporteret concedere multa esse universalia et singularia, que non Sunt perio se in predicamento, sed per accidens aut per reduc cionem,
et habent ens pro Suo genere secundum incoliensem
primo posteriorum capitulo Q. Aliter enim, ut dicit, non esset metaphisica sciencia vera, nisi haberet ens pro Suo Subiecto primo continente quidlibet, de quoi considerat metaphisicus, et idem patet quarto Metaphisice 20. Eligendo autem de multiplicitate generis detecta No negatio orsu perius, genus logicum et metaphi SicUm, UOd Si genu pes' e. natura universalis univoce et inuiditative per Se com-2o municata multis suppositis, patet, quod deficiente alicui genere, quod sit per se existens aliquo modo predicto, deficit per se existencia in tali genere, et per
consequens nulla negacio et privacio, cum non sit natura positiva est per se in genere, et per idem
ab principi rerum, partes qualitative, quantitative
minores numero naturali, non sunt per se sed per reduccionem in genere, it forma, materia et alia
indivisibilia principia substanciam cium ergo non sit
dare per se genus puncti Vel alteriu extra genUS, patet, 3 quod non sunt per se in genere. Nam indivisibile est
passio, analogice contingens Deo, unitati, angelo, puncto et instanti. Non ergo est indivisibile genus illis, nec per idem aliquid aliud notandum, cum talis analogia excludit racionem generis. ymo, Si aliquod tale esset
I universitas cod. vni sin' 27. Substanciam eiciendum.
II. V. Commentaria Roberti incolniensis in libros Poster. Aristot. cap. Ed Ven. f. ): Sciendum est autem, quod super universale ambiguum erigitur demonstratio quod patebit ex ipsis verbis Aristotelis inferius; et nisi hoc esset ens, non esset subiectum metaphisice. 2. Arist. et III, 2, 4 Dedd. ant. IV 2, ed. Par. II 560, 44s.): Iαντανυ δε κυριως του πρωτου επιστήμη, καὶ ἐξ υ τα αλλα ἐρτηται, καὶ δἰ o λέγονται. Εἰ υν τουτ' στὶν ἡ υσια, τίον υσιων α δεο τας αρχας καὶ τα α ίας χειν τον φιλοσοφον.
42쪽
i JOHANNIS ICLIF CAP. I. genus, reduceretur ad genus substancie tanquam mensuram, cuius generis foret accidens principium, quod est contra dicta, cum principia substancte non sunt per se in genere et multo magis principia aliorum non sunt per se in illis generibus communicabile. Igitur et incommunicabile sunt prime differen cie entis, et non convertuntur cum universali et singulari, cum Deus sit tam communicabile quam incommunicabile, et nec F. universale nec Singulare secundum naturam divinam. Extendendo autem speciem et genus modo, quo dictum oest superius, diceret aliquis, quod punctus est genus adpUnctum Supracelestem et mathematicum vel naturalem, et ita fingeret de aliis, et ita habet de conveniencia et disserencia talium. Sed ista dicta sunt preter consideracionem logicam. 15The entire Ec istic faciles perpenditur quod tota multitudo .dieamen: Predicamentorum reducibilis est ad Deum. Νam omniacan e reduce novem predicamenta accidencium reducuntur ad cathenam to God V. . . . . SubStancte ut SuUm princip1Um, et totum genu SUb-stanci oportet causari a quadam natura extra ipsum, eto ut patet ex dictis ergo conclusio.
2 i. Post conclusio legitur in codice nota Ohemica haec Boge mit racgpomocZy okonat brZO, cuius sensus est Deus dilectissime, adiuva me, ut quam celerrime opus ei sciam.
43쪽
Consequenter restat videre de univocacione et qui Univocati and
univoca sunt genera vel species. Ideo Signanter pre of Aristolle smisit Aristoteles sentenciam suam ies equivocis ab 'φςgψΠςβ iciendum, de univocis remanentibus persequendum, et de denominativis, que competunt cum genere accidentiS. Sunt autem re eXtra commune univoce et equivoce, Io quia omne universale univoce competit suis subiectis et per consequens est modo Univoco. Et ultra Sequitur, quod sit univo cum secundum talem modum contra- diccionum, namque claudicat aliquid esse bene moveri velociter. viveres delectabiliter nisi ipsum secundumi, tales modo sit bonum, velox et delectans. Omnis enim predicacio concreta accidentis redundat in subiectum, ideo certum est, quod descrip cio Aristotelis de equivocis, univocis et denominativis consonat rebus Xtra, Vedicuntur equivoca secundum ista raciones et consequentereto nominibus rerum, ut dictum est de universalitate; nam res communes predicantur vel dicuntur principaliter, sicut univoce insunt suis subiectis ergo sunt principaliter Univoce, et, quomodocumqUe alteratum fuerit, certum est, quod est dare res ad extra, quarum alique eqUia, voce alique univoce et alique denominative competunt subiectis et ille supponuntur esse equivoca, niVocne denominativa, et consequenter racione illorum signa dicuntur similitudine equivoca et nivoca.
Ideo solet dici, quod duplex est equivocum, scilicet wo ind of equivocum equivocans, equivocum equivocatum. ςqVin 'ς'
44쪽
Equivocans dicitur quod sub se equivocantur multa Supposita, sive sit res communis analoga, sive signum eius. Equivocum equivocatum est, cui competit equi-Vocans secundum diversam racionem dici cum aliis, ut quelibet res mundi equivocatur sub transcendente cum aliqua alia.
Ec istic patent alique conclusiones. Prima, quod
omne equivocum est uni vocatum et econtra et per consequens non distingwUntUr hec ex opposito, quamvis repugnet idem secundum idem esse respectu eiusdem Ioequivocum et univo cum Prima par patet ex hoc, quod omne ens equivocatur Sub transcendente, et nullum estens citra Deum. quando univocatur cum aliquo alio; ideo omne univo cum uni vocatum est equi vocum equi- Vocatum et econtra. Et secunda pars patet ex hoc, i, quod raci, equivocacionis et univocacionis sunt incompossibiles de eodem primo respectu eiusdem. Intercliange of Secundo patet, quod nedum equivoca equivocata suntis 1 uti Voeum. UniVoca niVOcancia et econtra, sed eadem respectu diversorum sunt univoca univo cancia et equivoca equi Io
μ' s.' . .' vocum Prima pars patet ex hoc, quod omnia signa
intrinsicali univocantur sub hoc communi signum , et u UiVocan-
signa allore tur sub hoc comm Uni en . Omne eciam eqVivo cum
ti repregent DiVocatur Sub hoc communi equivocum ' et quotlibet et entities aliis communibus, et multa talia univocantur sub se alia, ut patet tam de figuris quam de rebus communibus. Transcendens autem, quod est eqUiVocum equivocanS, est omnia illa, et sic commune equivocum est omne equivocum, quod uni vocatur sub illo, et equivocatur osub se alia. Ymo, si quidlibet significat quidlibet, tunc quidlibet est univo cum univocans, et equivocum equi-VocanS, et per OnSeqUen tam nivocum, quam eqUi-Vocum. Patet ergo, quod oportet limitare, in quo res Univocantur vel equivocantur, quando loquimur de illis, but substancia et quantitates sunt univoce universalia, sed equivoce encia Homo et urina univoce quanta, sed equivoce Sana, et sic de aliis. Three different ercio notandum, quod tres sunt gradus equivocacio aequivocatio mi et UniVocacioni S, et per consequens equivocum et o an uniVocatio univo cum contingit in eodem analogo suis gradibus
I 6. Od. 49po ''. s. Coci. ecia mς uoca et haec ullima vox correcta in equi vocum.
45쪽
DE ENTE PREDICAMENTALI. IT convenire. Quoddam enim est equi vocum sine analoga conveniencia equivocatorum in illo equivoco, ut casu
i 03yaliter vocatur unus homo propria nominacione Felix, et alius, quia beatus, dicitur felix nec est aliqua na- logia vel commune proprie intencionis conveniens illis. secundum riuod uterque dicitur felix, et taliter sepe contingit in nominibus propriis.
Notandum tamen, quod multa putantur casu aliter Discussion on
nominata, Ubi tamen e St quedam conveniencia ter rem
io nominatam aut eius proprietatem ac ipsum nomen, Ut nomina requirencia apposicionem nisus ad sui prolacionem vel difficultatem dissonam imponuntur ad significandum res vigorosas vel rudes, Ut mum vibrare, labrum, rus etc. Alia autem nomina, imposita ad significandum , res contrarie disposicionis, sunt levis prolacionis, Ut an- gwilla, labium, lana me etc. Infantes, inhibentes nervos molles flexibiles sonant i pro r; et sic credo quod numquam fuit nomen primitivum ex mere indifferentia vel casu impositum; sed sicut confricaci barbe, elevacio et straminis et ceteri actus vocati casuales fiunt ex Uodam intento confuso fantas te, sic omnis imposicio nominis fit ex re determinatione racionis vel influencia celi limitantis Celum enim variat lingwas non solum in diversis climatibus, sed in eodem climate infra oz leucas, et differen cius secundum latitudinem climatis. que plus respicit variacionem caumatis et frigoris, quantum ad celum attinet, quam secundum longitudinem climatis, propter minorem difformitatem celestis influencie secundum latitudinem mundi, quam Secundum 30 longitudinem. Contingit autem eidem rei secundum diversas proprietates diversa nomina imponi, ut lapis secundum racionem, qua edit pedem active, nomina-tUr Vigorosius, ut masculus, et petra sub racione, qua passive est pede trita, nominatur leviter, ut lamella, et 3 tales sunt raciones si quis cognosceret in Omnibus nominibus primitivis ista tamen non Unt trahenda in consequenciam, nec disputanda per locum a simili, sicut nec ali ordinaciones hominum vel nature.
Nichil tamen est ordinatum, quin, si qui posset per
46쪽
fecte perspicere pulcritudinem universitatis, que consistit in quadam armonica discrepancia, pateret sibi necessarium esse, ut taliter ordinetur, et iste daret causam diversitatis in argumentis factis per locum a simili: Sed quia non est viatorum, distincte cognoscere talem ordinem, ideo damus ex ignorancia causas remotas, in talibus aliqua coniectantes et plura ignorantes Ut generi vel line generacionis propter nitatem personat Um, varietatem et pluralitatem est nomen monos illabum impositum, in quo sunt sex littere varie conglobate, sci io licet , stirps V, et ita, ut credo, est quodlibet nomen, pure anglicum primitivum monos illabum ex tali consideracione prenostica Abbas Joachim multiplices eventus in mundo futuros, ut patet in tractatu suo de Speciebus Scripturarum. 5Such Redeundo ergo dicitur, quod talis equivocacio, Sicut
oni apparent caret Unltate re eXtra comm Uni S cum sit principa tereonii adieii6n Signin S, Sic caret unitate conceptus realis de quatemus bd in the communis ceteris equivocatis, et per consequens in tali
s igna videantur opposita. Contradiccio enim non est nominis tantum, sed rei et nominis patet ex hoc, quod signa non contra dicunt propter se vel sua signancia S. sed propter contradiccionis signancias oportet ergo ad contradiccionem signorum, quod sensus contradicant. II secundo gradu equivocatorum sunt analoga, Si VeSecundum esse, sive secundum operacionem vel aliam proprietatem accidentalem, ut en contingit analoyce substanci et accidenti, cum substancia sit per Se ens: et accidens est ens, quia substancte formaliter inheret. o et talis analogia est inter Deum et quodcumque caUSatUm, inter deam et deatum et breviter inter quodcumqueens intelligibile et actuale causatum extra Deum est
16. Joachimus abbas Floriensis, circa annum Ict natus scripta sua, ex quibus . Concordia veteris et novi testamenti V, . Vaticinia de summis Romanis Pontificibus , . Commentarius in Apocali psimV, . Psalterium decem chordarum' principem obtinent
locum, sentenciis in sticis atque mirabilia portenta praesagientibus implevit hunc potissimum monachum a Wiclis nominari vel de memoratu dignum est, cum Ioachimum papae auctoritati sua doctrina admodum detraxisse notum sit. CL Engel-hardi, Dei Ab Ioachim una das eiulge Evangelium V in Κirchengeschichiliche Abhandiungen V, p. ct Baumgarten - Crustus, Lehi buch dei christlichen Dogmenges hichte, I 505.
47쪽
DE ENTE PREDICAMENTALI. talis analogia secundum operacionem pro porci Onalem: dicitur canis equivoce de stella mordente in effectu, de animali latrali morsivo, et pisce marino morsi Vo. Nec quelibet substancia taliter morsiva dicitur canis, nec sunt ibi morsus proprie uni voci. Et conformiter dicitur cultellus acutus, quia bene scissurus quo ad tactUm:
Sapor, odor, OnUS, Sensus et eorum subiecta dicuntur acuta, Via Sunt proporcionaliter activa ut homo dicitur acutus corporaliter, si est penetrativus cunei cedendo. io et intellectualiter acutus, si est penetrativus VeritatUm Occultarum raciones earum subtiliter decidendo, et sicis aes in quotlibet aliis exemplis, i ubi non dubium contingit intelligere sub uno conceptu prime intencionis omnia talia simul, et contingit limitare conceptum primei intencionis ad unum signatorum preter intelleccionem reliqui et tunc non est contradiccio, etsi voce videntur pretendere repugnanciam, ut contingit contracte intelligere ens, ut dicit actualem existenciam, et sic concedere omne ens existere; et contingit alias amplius 2 intelligere ens, ut nec contrahitur ad prius tempore nec
ad esse existere, et sic concedere, quod aliquod ens non existit et in talibus equivocacionibus laborant tam antiqui, quam moderni, ut antiqui concesserunt hominem esse eternum in sua dea, in intellectu divino, ina, Sua causa vel in potencia, sicut ternaliter Deus intelligit, it et ordinat hominem. Illud patet de Platone de beato Johanne, de apostolo de Augustino et aliis sanctis multis ipsos sequentibus Aristoteles tamen non diceret tale secundum esse intelligibile esse hominem. 36 sed intelleccionem Dei et vitam primam ut patet 'Metaphisice, contra dea Platonis arguendo. Nec diceret
omnem creaturam esse vitam primam eo, quod esse
intelligibile cuiuslibet creature est vita prima, nec diceret totam stirpem esse in membris sui principii propter 3 equivocacionem intelligendi et certum est, quod proficit
cognoscere tales equivocaciones pro intellectu autorum habendo, et inutili decertacione vitanda.
28 Arist. et VI in antiquis edd. VIII 2, IJEd. Par.
48쪽
Examples Frequenter enim discrepant homines In Verbi S, Ui-
arising rom DUS non UbeSi di Spar Sentencia, et frequenter dem'idauit, os autor Vel philosophus una vice restringit, et alia vice
Words ampliat analogum, sine reali contradiccione, et ita contingit equivocare in modo concipiendi equivocum primo
modo dictum, ut unus intelligit istam , , Omnis canis currit ' sub istis conceptibus , , omne corpus, cui imponitur talis terminus , canis V ad significandum, currit , et sibi repugnant ista: , omnis canis currit , et , aliquis canis non currit ' et homines, habentes in anima os imul intenciones rerum et intenciones suorum nominum, sunt valde proni ad sic componendum. Alii autem intelligunt solum primis intencionibus, quod omnis stellat aliter accidentata currit, vel omnis bestia latralis currit, vel tercio modo. Et sic convenit pro porcionari talia, i, que non contradicunt, et convenit aliter intelligere talia, quod sit vera contradiccio. Et proporcionaliter dicendum est de distribucione, de
sillogis acione et aliis proprietatibus logicis in talibus
equi vocis . Nam intelligendo solum per intenciones rerum, O falsum esset, quod uterque istorum est Johannes, nec pocius sequitur: Si iste est Johannes, et iste est Johanne S, JUOd uterque est Ohannes, quam sequitur: Si iste est hoc, quod uterque istorum est hoc, quod non est UnUS conceptus singularis vel communis dicere extra Ure 2 per quam conciperet quilibet homo, ut Johannes Contingit tamen intelligere res extra simul intencionibus specierum et nominum, quod talia signa essent Vera, ut sic: uterque istorum est homo, cui competit talis nominacio, et ita contingit duos equivocare, unum con 3Ocedendo, quod plures sunt Iohannes, id est homines sic nominati, et tamen non sunt multi Johannes, id est, non sunt multi homines, qui sunt, et ita concedunt solute laborando in equi vocis, quando Veritur, quare homo est Petrus vel Johannes. Nam unus absolute con 3bcipiens datum hominem solum sub racione individuacioni per nomen proprium, concederet, quod omne, quod
est causa individuacionis sue, St Johanne S, et econtra.
Alius autem plus concordanter ad grammaticam intelligeret cum intencione vocis propriam appellacionem, O et Sic diceret, quod ideo est Johannes, quia est hoc sic
49쪽
nominatum. Nec sequitur X Sto, quod posset esse Petrus asinus et , quia tunc posset esse alia res sic vocata. Sed relinquendo istas contenciones pueris, et faciendo finem de sentencia signorum, satis est dicere, quod igna Sunt equivoca secundum tres gradus, et alia signa sunt uni voces correspondenter ad univocacionem in rebus extra et aliqua sunt multiplicata vel synonima, que sub disparibus vocum formis adam significant, ut ensis et gladius. Sed sorte, si quis sciret raciones imposicionis nominum, nulla talia essent pure synon ima, ut lapis et petra non sunt omnino Synon ima, sic nec nomen infinicionis et nomen diffiniti; generaliter autem omnes forme accidentales sunt denominativa et actualiter denominant, ut concretive in existunt. Unde omnia nomina 8 connot ancia subiectum et sibi accidentaliter nexistens vocantur denominativa, Ut quantum, quale magi Ster,
artifex, dominus, similia connot ancia accidens in aliquo. In tercio gradu sunt omnia genera, ut innuit,4 Aristoteles Phisicorum 10, ubi dicit genus esse 2 tacenter equivocum, et ponit triplices gradus equivocorum Secundum Sentenciam hic positam. Est autem triplex racio, quare genera dicuntur equi Three ways in
ordinatis speciebus Secunda est, quia significant species a disparium perfeccionum essen cialium eciam secundum relation to the speciem. Et tercia, quia St quedam analogia inter genu eoniaine in et suam speciem, cum Specie Pre SUPPODit Uum ei V , si deauseisie Sicut accidens resupponit suum subiectum, et quelibet include species
creatura Deum. Ideo dicit Philosophus, quod Propter their
9. Cod. ipo P honi nom. 8. Cod. aliquo aliquo ab altera manu.
συμβλητον κατα τουτο, Io ποτε ν κεχρωuατισται μαλλον, uti κατα τι χρωμα, ἀλλ' δε χρῶμα, ἀλλα κατα ὁ λευκον - et ex Commentatoris verbis haec Ed Veneta Phus. VII summae quarta
50쪽
appropriale diversitatem in genere non sufficit unitas generis ad hoc
11 Beeaukro quod aliqua comparentur in illo, ut nichil est magis ... album quam reliquum Si nigrum, eo quod commune,
bet ween genus in quo primo conveniunt, S genu coloris, et multo 'V VPς - magis passiones, privativa, et potencia non sunt Sic comparabiles ad invicem, ut nichil est magi magnum, quam reliquum est parvum, et Sic de similibus, quamvis unum se habeat analoyce in suo genere, Sicut reliquum in Suo genere quamvis enim eadem sit racio animalis generalis in homine et in asino, tamen alia est racio animalis o specialis in homine, et alia racio animalis specialis in asino. Et utraque istarum racionum est causa, licet non proxima, quare animal dicitur de homine et asino. Nam quia homo est animal racionale, ideo est animal sed primo, quia Substancia animata sensibilis, ideo est animal. 15 Animal ergo secundum diversas raciones convenit suis Speciebus, et Sic non pure ni voce, ut Specie SpecialiSsima. Secunda causa sic intelligitur quodlibet genus habens proprias differen cias habet unam positivam supereminentem, et aliam defectivam sibi oppositam, et disserencia Iopositiva constituit speciem perfecti SSimam, que men Surat alias species in perlaccione, secundum quod plus longantur vel appropinquant illi speciei in perfeccione ut racionale est substancialis qualitas, constituens cum genere Speciem hominis et ut alia species animalis plus et, similatur speciei hominis, est perlaccior, et, ut pluSelongatur, est imperfeccior Et sic est de speciebus quorumcumque aliorum generum. Non enim est possibile, quod alique due species sint omnino paris perfeccioni essencialiter, quia pereunte gradu et ordine operiret con Stilucio generis, quod oporteret fundari in ordine Suarum parcium subiectivarum, Sicut oportet continuum fundari in ordine parcium quantitativarum.
Ex quo patet, quod genus quadam prioritate nature
9 Io generalis in bacionalis ah altera manu in margine codicis Sugglotum db COI. 'plus alis Silat-.
sec 29 . . . et hoc intendebat, cum dixit erbi gratia quoniam in colore eici, id est, quoniam color non coniungitur cum colore secundum quod est color tantum, quoniam color dividitur per disserentias attributas colori divisivas et istae disserentiae sunt diversae secundum formas et subiectum nisi comparati cadat inter illa duo in eadem specie coloris, quoniam in istis potest esse comparati et coniunctio, verbi gratia in duobus albis quoniam possibile est dicere alterum esse albius reliquo, aut similiter.