Antigrapheus, sive, Conscientia hominis : coram Serenissimo Maximiliano Electore Bavaro

171쪽

suidem tuguriolum suum ad radices montis Horebi posuit: Inde migravit in locum Anachoretarum,cui nomen Fi es. Locus hic inaccessus de ab omnibus humanis solatiis desertissimus est. Aliquot annos in hoc secessu summa vitae seve Iitate consumpsit: sub vitae finem ad primana casam rediit, ubi alii duo religiosi viri e palaestina habitarunti Hic ille

senio & jejuniis confectus valetudine coepit corripi extrema. Uno ante obitum die, subitb velut attonitus& fulminatus obstupuit, oculos insolit uni diduxit pavideque circumspexit, qui adessent, dc rationes poscerentὶ Denique cunctis audientibus , velut computationem postulatus suis exactoribus respondit. Ita

est, reveras sed hanc noxam tot annorum jejuniis abolere studui. Paulo post addidit: Non certe , istud non feci, Dein iterum sic vere; sed ministravi, sed flevi sed incommoda mulista toleravi. Post breve temporis spatium: Ita sane, ait, verum obiicitis, ad haec, quod dicana, non habeo, sed Dei misericordia est infinita. Erat

172쪽

profecto ait Climacus, spectaculum

horribile ac terrificum. a Ah, mi Deust homo religiosus annorum quadraginta monachus, solitarius , jejuniis exhaustus, dono lachrimarum praeditus, precandi studio assiduus, sed ceteris virtutibus ornatus, sancti imonia clarus, qui Leo- pardum e sua manu aluit, tam severe rationes poscitur' sic obiit, ut quis acceptae rationis exitus, quae iu- dicis sententia, quale habitaculum migraturo animo destinatum suerit, penitus incertum lSi tota priori vita conniveat, dommitet, aut silere cogatur conscientia, sub AEternitatis aditum, hoc est, sub mortis tempus loquitur , testatur, clamat, tonat, fulminat. Resam vere concinit mortualis L estis. Lectisam premis ingemisique pressus, J;ritus undique augitisrque. bEstheris res gestae memorant de Assisuero Rege: Noctem illam duxit rex in m-

173쪽

insomnem , jussitque sibi afferri hi-

storias & annales priorum tempo rum a. Ctiri quis adversa, maxime cum letali premitur invaletudine , tunc noctes saepe pervigilat insomnes, horas de quadrantes horarum numerat, urgent dolores, exercet sitis, maeror fatigat. Nox talis hebdomas aut annus videtur. Hac temporum,totius scilicet vitae historia profertur , historia sane prolixa S intriacata , cum quis omnia vitae cogitata, dicta, facta relegit. Biennii aut triennii noxas omnes , aut quida sexennio aut septennio quis dolendum egisset, exponere , historia prorsus longa fuerit; quanto longior erit illa & impeditior , quae ab annis quadraginta, quinquaginta, sexaginta & pluribus est repetenda. Anti grapheus noster, nostra conscientia h1c agit historicum. Scriptor iste astutus,blandimentis,& sallaciis circum veniri se non sinit. Liberrimus est,& veritatis amantissimus. Cui vis in os exprobrare audet: Ea , talis, ct tantus es nequam , quid sanctum K 6 te ja-

174쪽

te iactast vitae tuae historiani inspice, de deformitatem tuam agnosces. Hic velit nolit moribundus, legere debebit historiam, quam ipse condidit. Hilarion Tabathensis, in eremo annis septuaginta Deo seruiit vitae

sanistimonia dc austeritate maxima ἔtot aegros sanavit , tot obsessos liberavit , tot patravit miracula, Vere Thaumaturgus. Nihilominus cun iam annum ageret octogesimum , in ultimis esset, hanc vitae historiam legit, dc adeo expavit, ut animus tot virtutibus insignis videretur horrere

ac refugere mortem S migrare nolle. Modicus calor, ait Hieronymus, tepebat in corpore, nec praeter sensum quidquam vivi hominis supererat, tamen apertis oculis loquebatur: Septuaginta prope annis serviisti Christo, di mortem times ' In haec verba exhalavit animam. Mi Deus amantissime,qua fiducia moriatur ille, cui Conscientia objicit: Quadraginta annis servi illi mundo, mortem cogitasti raro , di jam praemium sp IaSin caeno' a quam verissimum est

175쪽

Illud Senecae : Venientem mortem tremo hilaris excipit, nisi qui ad illam se diu composuerit. Mi Chrisiane , quid respondebis , obsecro , Conscientiae tuae, si ea tibi libere ob- ectarit 3 Tu Deum nunquam magno aestimabas , tu Deum sena per rebus omnibus posteriorem ponebas: Tu

ipse jam ex necessaria consecutione simplicem conclusionem confice .Revera ex propositis eis citur, ut & te Deus non magno aestimet,ut & te rebus omnibus posteriorem ponat.

Quid ad hunc Conscientiae syllogismum habes respondere ξ Hic forsan dices, sed nimium serὀ: Quid ergo dicam , quid faciam , quo ergo fugiam 8 Ita fugias, ajebant prisci, sed

vide ne praeter casam. a Ah quoties huc illuc volitamus oberramus licentius,cum vero conscientia monere incipit & reprehendere, aures occludimus, &a molesta conciona trice nos avellimus atque proripimus,

vitiorum dulcedinem cupidissitate sectantes. Tandem hospes est domi,

creta

176쪽

13 8 D A C ONs CIENT 1 A creta rationes conficit, exigitque synibolas: Tantum ει tantum debes. Hinc moribundorum aliqui, accusante conscientia seipsos prius damnant,quam vitam finiant, dc decretoriam a Deo sententiam accupiant.

Notum est, quod scriptor Anglus

Beda,vir eruditus juxta&sanctus, posteris memoriae tradidit. Homo equestris Coenredi regis famulus aulicus, in morbo lethali curam conscientiae nullam habere sustinuit. Rex ad hominem saepius revisit, piacularem criminum dolorem suasit, de mortis insidiose aggressu monuit; aeger ad haec subridere, verbis non resistere, nec regi quidquam negare, ad omnia obsequiosum se offerre,sed tamen rem differre : Tandem sub ultimum vitae tempus aperte dicere :Actum est 3 Perii. conscientia sceleribus onusta in oculis est 3 S haec me

damnat nondum aDeo damnatum .a

Sic inter lamenta in locum suum abiit , dc utique suum hospitena, vel potius iudicem suum domi invenit.

In re a Bed. l. δεα c. I q. ps 393

177쪽

In re te X toria sistamen a sit in-atile, & trama seu subtemen b nihil galeat, quomodo bonus inde pannus Sat juventus hominis, instar staminis, aetas virilis & constans velut subi emen est a si verti nec juventa nec 2nium virtuti studeat, in morte quid olatii erit Conseientiae t Curta morimur, opus textile quod in vita fe-zimus , oculorum examini subiicimus. Malum textum, nulla vel mala merces: Sanus Deum vix unquam quaesisti 3 aegrotus, mihi crede, invenies dissicillime. Pulsantem Taepius non audiisti, pulsabis di tu, sed non audieris, aequo dc pari calculo. 'ctiones praeteritas ipsa damnabit consci-ςntia : erit accusator, testis , jude π, carnifex. Tunc regredi non licet; consistere non concessum 3 progredi nimis horrendum. Mature igitur cum Antigrapheo tuo depaciscere; vide ut verbis factisque cum tua conscientia consistas. Quod si bonet sit Conscientiae moribundus, quantumvis alia omnia discrucient di torqueant, solatium

tamen

178쪽

tamen conscientiae malis omnibus malagma est, quod rosaceam aquam, quod vinum S unguentum pretiO-llissimum longe superat,atque qgrum lmirjfice refrigerat dc beat ante beatitudinem. Hoc Bernardus tam fanis,quam moribundis suaviter instillans: Bona conscientia, inquit, secu- Ia erix, cum corpus morietur, secusa cum ahima Deo praesentabitur , secura cum utrumque in die judicii ante tribunal terrificum justi judicis statuetur. Bona conscientia regium est diploma. b dc commendatio illustrissima, quae nullas Di bolorum insidias metuit, quae ange

lorum habet comitatun . Bona conscientia praetolia summi syngraphum est , quod tutissimum praestet iter in orbem alterum, in terram sanctam Beatorum. De hoc diplomate seu syli grapho idem Bernardus: Anima, inquit, cum de corpore egredietur, nullum alium praeter conscientiae suae librum secum portare poterit, atque in illo cognoscet, quo debeat

ires a Sorn. l. de inter. domo cap. M. b, t

179쪽

lie, &-debeat recipere . a Atheniensis Dux Pericles quod Plutarchus mena orat , cum sati dies, instaret , ingens a conscientia solatium accepit , eam potissimum ob caussam , quod nullus Atheniensium a se adactus pullam vestem induerit. b Hoc ajebat Pericles: Neminem turbavi, neminem offendi aut Iceii , in angiistias neminem adduxi, nec depressum ivi. Utinam d Christiani, in mortis vicinia pro se quisque possit dicere : Sciens volens mortalium neminem perturbavi aut amictavi, atratus mei causa nemo incessat s pecuniae potius jacturam ferre malui quam concor diaea. Sunt homines ingenii serocis turbulenti , qui unum hoc norunt artificium , vexare alios di amigere. Caveant hi s terrificum experientur judicem,severum sentient judicium. Sub mortem illos certissime anget spiritus illorum undique , angelum

nostris hoc narramur.

180쪽

servemus: Nolite iudicare , dc non iudicabimini: nec iudiciis nostris:nec sententiis ullum feriamus ; suum cuique stet pretium , parvum a magnum , quod censor posuerit caelestis. Conscientia profect o hominis illius , qui nec rigidus censor, nec

temerarius judex, nec Violentus oppreor fuerit,spem habebit in novis

simo. a judicem mitissimum experietur. Hoc agamus, dc omnem impendamus curam conscientiae

Qualis quisque invenietur, talis judicabitur. CAPuae XI. Consolantiae vultus in funere orbis. Vni singulis anni sub studiorum instaurationem praemiis donantur insigniora ingenia , fuit inter ceteros ingeniosus iuvenis , sed piger. Huic excitando aureus quidem liber est datus , sed cum hoc aculeo :Librum tibi do, sed clausum : Molestia te levare volui, sciebant enim te clausurum. Quemadmodum ve-