Antigrapheus, sive, Conscientia hominis : coram Serenissimo Maximiliano Electore Bavaro

61쪽

C A P tr T IΙ Ι. euleum una cum simia,gallo gallinaceo, & serpente insuebatuo& spargebantur in mare , unde Poeta de .

Nerone. tam

Perditus, ut dubitet Senecam 'laeferre

Neroni.

Cujus supplicis non debsit una parari

Simia , nec serpens unus , nec culeus

unus a.

Dignum tanto lacinore supplicium. Homo sibi pessim conscius Dr- pentena, simiam dc gallum gallinaceum , animantes scilicet anticissimas in animo digladiantes sentit. Quod prisci sapientes non ignorarunt. Seneca hac in re testis locupletissimus t Hac, inquit, consentiamus, mala facinora conscientia flagellari, Si plurimum illi tormentorum esse, eo quod perpetua illam. sollicitudo urget ac verberat. b Orator Tullius cum Sextum Roscium cies enderet, de Caeliis fratribus mentionem injiciens ἰ sua quemque fraus, inquit, e Da suus

62쪽

suus terror maxime vexat 3 suum quemque scelus agitat, suae mali cogitationes conscientiaeque animi terrent. a Insignissime dixit Sueto nius in Tiberio: nihil est miserius quana animus hon; inis, consciusia Sed omnium optime dixit seneca Philosophus : prima , c maxima peccantium poena est,peccasse,nec ulliini scelus impunitum est. Malitia ipsa maximam partem veneni sui bibit. bQuid elegantius, quid verius' Revera ea est indoles nequitiae, ut ipsam et sui veneni quod miscet, maximam partem ebibat Quod Severinus Boethius non minus eleganter. Nequitia ipsa sibi supplicium est. Desit carnifex, desit omnis tortor: qui nequam est , suus ipse & tortor, dc carnifex est. Narrat Plutarchus Apollodorum hominem avarum S crudelem somniasse a Scythis se lixari prius , dc in exceriari, di ex ipso lebete cor sibi dico re. Ego tibi horum omnium caus. sa sum. Et videte , ut diabolus miseros . a Cic. pro Sm. Rosc. . b Sen.

63쪽

seros idololatras fascinariti Paus nias juvenis Byzant ij virginem de- Periit, quam etiam celando criminiphst interfecit. Ηςc dormienti saepius

sese spectandam exhibuit, dixitque. Perge ad siupplicium valde es damnusis libido. Nec desit maesta haec species pavefactum iuvenem obturbare. Heracleam igitur locum procurandis manibus destinatum navigans, puellae manes inferiis evocavit. At illa hanc Conscientiae intemperiem praedixit finiendam ubi Spartam venisset'. Reversus Spartana Pausanias, continuo periit. Vide Deir. p. Ia. Monstrum immane Nero, Agrippina matre in navigio solutili occisa, quod Dio refert, eas conscientiae furias est passus, ut nullo amplius loco , matre semper obversante interquiescere potuerit. Rex Macedo

Alexander, Clyto per vim occiso, illos conscientiae stimulos sei sit, ut consilium ceperit seipstim interficiendi, modo illos conscien vae morsus D 3 exiret:

64쪽

exiret: Ita & Orestes Clytemnestra matre intersedi a , sollicitante Conscientia in rabiem est actus. Euripides hujus tragoediae scriptor quae rit : O miser Oresta , quid morbi te perdit Cui Orestes: Conscientia, sum enim mihi conscius de in iis

perpetratis. Ita & Ericus Suecorum rex , Gustavi successor , cum praeceptorem suum hominem sexagenarium pugione confodi det,suriata conis scientia paene ad insaniam redactus est , ut Floriniundus Remunisdus memorat. a

Innumera talia. Uerisimuna quod prisci usitato metro serebant. Bene nemini eri uocenti, nemini male

Nec minus verum est , quod satyricus vetus Orbi occinit. ixemplo quodcunqae malo commistiatur, ipsi Displuet auctori. Prima es haec ultio, quodse

Iudice, nemo nocens absol,ritur , improbis qMambris Gratia fallaci Praetoris vicerit urna.

65쪽

C A P u T III. ys Certissimum: Nemo gerit crimen in animo, qui non Nemesin in tergo. Quod Hesiodus eleganter hac sententia expressit: Cognatum est omni sceleri , sceleris stippliciuna.

Cruciarii Romani cum ducerentur, suam ipsim et serre crucem cogebantur , antequam in ea penderent 3 ita Deus male agentibus,hanc conscientiae furcam imponit, non sine gemitu portandam, ut vel resipiscant, vel aeternum in ea pendeant, in orco crucifixi. Mala conscientia tormentum maximum.

Qua in re mirificus est priscorum Patrum consensus. Ponderosissima sunt Augustini verba pro tanti viri honore, optima ride curaque singulari soleo e Xscribere. Ita ille in

psalmos : Ueruntamen charissimi, ait, inter omnes tribulationes humanae animae,nulla est major tribulatio,

quam conscientia delitiorum. Quo confugiet, eum coeperit pati tribulationes fugiet ab agro ad civitatem 3 apublico ad domum λ a domo in cubiculum, dc sequitur tribulatio. A cu

66쪽

biculo jam quo fugiat non habet, nisi

interius ad cubile suum, d c. Et ecce hostem suum invenit , quo consum gerat. seipsum quo fugiturus est t Quocunque fugerit se, talem trahit post se : & quocunque talem traxerit se, cruciat se. Sed a seipso sunt tri-ibulationes quae inveniunt hominem

nimis , acerbiores enim non sitiat. Tanto autem sunt acerbiores, quanto sunt rinteriores. a Breviter Hieronymus sed nervose: Quot, ita quit, vitia, tot invenies ani-naae tormenta. Hieronymo dc prio-έ aibus omnibus. pccedens Gregorius 'ingenue pronuntiat : Conscientia: mala omnium assii filonum maxima.

Nam inter multiplices animae humanae triba lationes & innumerabiles afflictionum molestias, nulla est major afflictio quam conscientia id elictorum. b In expedito est ratio,

Dariique homo exterioribus virgea-it mr calamitatibus, ad interiora se re

cipit, intra seipsum sese involuit, hic Deum invenit, ii intus etiam pax nulla , sauciata conscientia , exclusa. siit

67쪽

sit Dei gr atia, jam omne solatium

homini ademptum est. Hoc autem homines conscientiae sanctioris, sat scio, non credunt, quia hoc tormentum vulnerati non sentiunt. Sed istud utique Bernardo credent , qui distinctissime . Nulla , inquit, gravior poena est praVa conscientia Mala conscientia propriis agitur stimulis. Si publica fama te non damnat, propria conscientia te condemnat, quoniam nemo potest se-ipsum fugereAChrysostolpus prout oris aperti si simi orator fuit, libere dixit: Quid improba conscientia naolestius 3 quid spe meliori suavius Z Nihil profecto. bini in vinculis est, sausus capitalia,)jam certus mortis , cui supplicii dies jam dictus, hic profectb non solet

esurire , quamvis ei epulae apponan- tunc xquisitissimae , hoc u*um cogitat Crai ducar , craS pendebo. Haec illum. un3 cogitatio cogit mori antei moxtem : siic hornp.reae conscientiae capitali carcere conclusus

68쪽

clusus est, quocunque tendat, quas

cunque terras adeat ,. secum fert carcerem, malam conscientiam.

Carthusianae familiae religiosi viii, sub candida veste perpetuis utuntur ciliciis, quae noctes ac dies molesta sint, i& mordeant. Rea Conscientia setosum, hispidum,Juge cilicium. Non est pax impiis,non est dicit Dominus. a Prisci ut haec oculis subjicerent, pingebant Prometheum ob ignis furtum in nion te Caucaso ligatum ab Aquila. Titium apud inferos a vulture Actaeonem in silvis a canibus lacerari. Haec Aquila, hic

vultur , qai canes, mala conscientia est,qtiae assidui e mordet, rodit, la- ferat. Tribulatio dc angustia in omnem animam hominis operantis malum. bMinuta prorsus animalcula sum,dcquae paene oculorum fugiant aspectum, tinea dcte redo, inhilominus a tinea vestes, a te redine consumuntur trabes, ob assidi iam diu noctuque rosionem: Ita conscientia flagitiis insecta non facile unquam feriatur, vel-

69쪽

C A p ta et III.

Iteat, rodit, mordet, pungit,iacer, God Isaias praedixit: vermis ebrum non morietur. a Ideo imorsus malae cόnscientiae, gustulus & praelibatio est gehennae,ubi vermis eorum non moritur , quod beatus Marcus itertim iterumque ac tertium unico in capite inculcat. buic conscientiae vermis plus habet periculi doloris qua paronychia vel phagedaena. e Et nisi mature persatietur malagmate poenitentiae, in extremam rabiem accenditur. Hic ve mis Caino totum terrarum orbem reddidit angustum , hic verinvs Iscariotem adegit ad restim , hic vermis innumeros alios aut aquis , aut laqueo, aut praecipitiis,aut districtomerro objecit. lam olim minatur Siraci des: vindicta carnis impii ignis &

Audite mira, inaudita. Ioannes. Taul erus Theologus e beati Dominici disciplina, quem Baliarminus concionatorem piissinium appellat, D 6 rem

70쪽

ribia et , narrat h c tali prἡsatibne . Non sinaniunx aut fabulam, sed rem gestam, quam ipse deprehendi, na Iabo vobis, e qua discere licebit, quid vultius Conscientiae, & quid

Pecca upa sit luxuriae. Cum annum, inquit, trigesimum agerem, a majoribus meis ad studia missus sum, locum caute silet ) Ed loci in mercatatorum duorum familiaritatem veni: literque cum uxore familiam ducebat , uterque sibi amore mutuo conjunctissimus. Alterius Uxur Theologum illum, quem dixi , & Virum religiosum adiit: Oculi copiosis lacrimis oppleti , etiam sine voce praefari coeperunt, quid vellet. Secuta vox singultiens dc interficiens verba: Et, o mi Pater, ait, femina ego sum flagitiis cooperta. Ita lacrimis os sibi totum opplens, fletu phohibita est

loqui. Taulerus caussam maeroris rogans: Quid te, inquit, θ mulier adeo amictat 3 divina misericordia non sol una magna, sed de infinita est. Ad quem illa: Filiam habeo adulterinam dc subditam. Dein narratio

, nem