장음표시 사용
281쪽
DE REB.VNO DEC. a. L. VIII. 191
facere non recusaturos Georgius comperta magno
cum animi sui dolore, communi totaque cum selectioribus ducibus tormentarii pulveris inopia, satiusque ratus incruentam Victoriam, quam opulentam praedam adipisci, armatos eos relictis impedimentia excedere iubet. Id cum Barbari recusarent, et cum binisse equis ac aliquot curribus oneratis excessuros praetenderent, quamvis militibus, quorum plerique avidi praedae, quanta pulveris penuria laboraretur, quove esset in periculo res, ignorabant, diu multumque refragantibus, assensit Barbaris Georgius, eumque diem cum sequenti nocte ipsis concessit. Illi convasatis pretiosis quibusque rebus, postero die arcem dedunt, et ex compacto una cum supellectili, quam Secum Vehere potuerunt, salvi dimissi sunt. Sed cum liberi pedites praedam sibi ereptam indignarentur, ac proinde Vim Barbaris abeuntibus minitarentur, Georgius Dux, ne violata fide ceteros ad deditionem arcium faciendam pertinaciores redderet, ad aliquot eo milliaria, missa mediocri manu, deduxit, et ab omni prohibitos iniuria, saluos omnes dimisit. Remanserat unus ex iis nescio quo casu, et ad Georgium ductus, eum lacrymis eum oraVerat, ut ad reliquos duceretur Eum Ladialausiauantyus Ungarico pileo, ne a liberia peditibus agnosceretur, indutum, ad ceteros Barbaros iam progressos deduxit. Is cum nihil haberet, quo salutis suae minorem remuneraretur, datis
aliquot in praesentiarum nummis, Velle se dixit GD-lae illi gratias pro praestito tanti momenti ossicio agere, quando Vngaros propediem illuc ituros certo seiret Ita Lippam nostri fere nullo cum pericula negotioVe recuperavere, quam maiores ante XLIV annos, imgenti cum exercitu, quippe qui ad centum millia ar-
282쪽
192 Io. DEC BAROmmatorum conti erit, vix urcis adimere potuerunt, et proximo statim anno rursus amiserant. Tanta hoc
tempore Dei providentia nostris affulserat, et damnosa ubique Barbaris ingruebat. Audita hac Lippensium deditione Barbari, qui Vilinosvisi, ankotae, Siri, Cianadi et Aradi erant, similem fortunam Veriti, desertis castellis, qua cuique proximum fuit, diffugere.
283쪽
De obsesso Strissonio, et brosigatis Ba33arrim o ita. Nondum Sponsa in Transylvaniam adducta fuerat, nec quicquam Transylvani contra Turcas adhuce anno praestiterant, cum Rudolphua Caesar collectas cataphractorum equitum ac peditum Germanicorum copias, adiuncta iis selectissima Vngarorum manu, duce
Matthia statre ac legato eius Carolo comite anasel-denai,Tetri Ernesti Gubernatoris Lucelburgensis filio, quem paulo ante Pragae Principis dignitate ornaverat, exercituique christiano ob eximiam rei militaria acientiam praefecerat, ad obsidionem Strigonii proficisci iussit. Is ut erat et consilio promptissimus et manu sortissimus, omnibusque imperatoria Virtutibus propemodum incomparabilis, ac singularia solertiae specimina in belgicis ac gallicis belli ediderat, accepto imperio Iaurinum fame expugnandum ratus, quam ei minare rideretur, recta Strigonium duxit, arctissimaque illud obsidione circumvenit Calendis Iulii, ac statim Nonis oppugnare coepit. Interim ex diuturna bellandi
consuetudine satis edoctus, tenerosque noVorum Τyronum ex Germania evocatorum animos Turescis praeliandi moribus imbuendos ratus, variis eos stratagematibus ad audaciam fortitudinemque assuefecerat.
Erat e regione arcis Strigoniensis in boreali ripa Da-
284쪽
nubii situm castellum, quod Kokero incolae nomin bant, ex quo in arcem aditus urcis Danubio subvectis patebat. Id Nicolaus Almongarus obsedit, ac tandem XIV. die Iulii veteris vi expugnavit ma recognita smanus Bassa Budensis, ut maturam Strigoniensibus opem ferret, Bassas Boaniae Sophiaeque cum quatuor aliis pariter assis, finitimarumque arcium praefectis convocat. Illi coactis septemdecim equitum et tredecim circiter peditum millibus quinto obsidionis
die in hostes duxerunt, hoc consilio ut castra nostrorum ex improviso invaderent. Simulac eo Venerant, positis confestim castris aliquot selecta equitum millia duces emisere, qui nostrorum animos, situmque castrorum explorarent. ni mandata ducum executi, cantra nostrorum intantum aggeribus, lassaque munita compererunt, ut maximum quantumque impetum toleratura viderentur. Appropinquantibus Barbaris pari numero nostrorum equites occurrerunt, eumque diem levibus utrinque Velitationibus transegere. Ροatridie summo diluculo Barbari rursus magno numero matris
erumpunt, ut stagna, quibus castra nostrorum muniebantur, explorarent. Μο ea re perfecta excubia nostrorum, quae pro castris erant, inVadere statuunt. Id
ne fieret,inansfeldius missis consestim duobus equitum millibus, Barbaros in fugam vertit, et in castra que fugientes caedit. Ea re Turcis tantus confestim metua incessit, ut collectis plurimi tabernaculis fugam
arripere conati sint. Verumenimvero resumptis rursum animis, alteram castrorum partem maiore numero
aggredi statuerunt, et ad ripam usque Danubii processerunt. Sed malaldius tria rursus equitum millia illis occurrere iussit, eo effectu, ut partim caesis, partim captis compluribus, reliquam Barbarorum par-
285쪽
tem in castra usque caeciderit. Hic vero a nostris erro- rene an temeritate nonnihil peccatum fuisse eventus
Uae ostendit. Nam cum fusis fugatisque ad suos hostibus voti sui compotes facti retro confestim signa referre debuerint ipsi praeceptorum militiae obliti
tamdiu pro castris Barbarorum substiterunt, donec spatium illis iust exercitu contra se Veniendi darent. Eo factum est, ut amissis vulneratisque suorum ducentia, fugam ad suos arripuerint. Quibus tamen cum Manalaldius excelso animo Occurrisset, et pro castris eo consistere iussisset, Turcae fugam illam, paucorumque cladem pro victoria interpretati, advesperascente iam die ad nos redierunt. Postero die ex omnibus partibus in conspectum se rursus Barbari dedere, et montem a Carolo Magno appellatum, quem nostri Vallo aggeribusque munitum in futuros oppugnandae urbis usus occupaVerant, magno cum impetu petiVere, sed fortiter a nostris repulsi fuere. Verumtamen Manaeldius cognito magnam nostris stragem om- bardia inferri, i tructis confestim quatuor equitum,
duobus peditum millibus, subsidi nostris laborantibus occurrit, fusisque ac fugatis hostibus castra tandem metu oppugnationis omni liberavit. micuit in eo praelis, praeter alios, virtus imprimis Burgravit, Mar- gravi et Ioannis Medioea, qui egregium tunc virtutis
specimen edidere. Hostes autem omissa in praesena castrorum Germanicorum oppugnatione, cum uniVerso exercitu in eum campum Venere, unde analaldius abierat. Sed Carolua ex munitionibus suis tanta asiduitate in eos fulminavit, ut tandem inde eos abegerit, et Vergente ad occasum sole, in sua ipsorum eos castra redire coegerit. Interim praefectus munitionum et vinearum, quibus urbs circumdata fuerat, Mansseidium cer-
286쪽
tiorem fecerat de inopia commeatus, eumque rogaVerat, ut mature necessaria suppeditaret. Mansfeldius igitur summo diluculo duo maiora tormenta cum centum peditibus ac reliquo commeatu misit iis, qui vineis praesidi relicti fuerant. Ea dum Mansfeldius cum praesidio avehit, urbemque propius accedit, fit certior a Meng-breutero et aliis super alios nunciis, BaBsas cum univera exercitu ac impedimentis ex altera montis parteno8tris appropinquare, et quantum coniectura provideri posset, ad montem Sancti Georgii e consilio tendere, ut inde ad nostros summa Vi decurrerent Ea re cognita Carolus, paucis ad fortiter pugnandum milites cohortatus, copias e castris protinus educit, et equitum peditumque aciem summo consili instruit, eam que quatuor maioribus pluribusque currulibus tormentis egregie munit. Quibus omnibus rite dispositis, iubet universos ac singulos genibus flexis, ardentes ad DEUM Saluatoremque Christum pro Victoria preces fundere. Ita in nomine Domini obviam hostibus pro--SSere, lacres omnes, et parati manus fortiter cum
barbaris conserere Turcae simili arte copiis dispos, iis, datoque pugnae signo, viginti tormenta in noauos confestim explosere. Sed irrito eventu. Nemo enim Dei benefici ex nostris ictu eorum laesus fuit, nedum absumptus. Quare alacriore isoatri facti promotis aciebus uno omnes impetu inclamato Saluatoris AESVnomine, in hostes irruerunt. Mira certe rea fuit, et Divinae providentiae adscribenda, quod Barbari sine ulla mora tanquam ex composito in fugam se coniecerint, confusisque ordinibus, ac desertis tormentis impedimentisque ceteris praecipiti fuga proxima vineta petierint Carolus visa hostium fuga, misit confestim aliquem numerum Ungarorum equitum, qui fu
287쪽
gientes insequerentur. Turcarum fugientium plerique monte, qui bina nostrorem castra interiacebat, fuga Ruperato, subsidi iis accurrere, qui cum exercitu comitia a SchWarigenber decertabant. - cumam equitibus strenue admodum se gessit, adeo, ut quamVis cum sex equitum Barbarorum millibus conflixerit, tamen eos numero impar profligaverit, et ad unum milliare fugientes persecutus fuerit, complures caeciderit et quingentos circiter equos ceperit. Interim Maeldius cum robore exercitus sub vinetis substiterat, ut Turcas ex iis depulsos exciperet. Ρedites enim nostrates, quos ad id eo missos supra commemoravimus, dispalatos Barbaros persequebantur, et ex iugo montis in utraque latera a nostris utrinque
equitibus Obsessa depellebant. Haud absimiliter interim praesidiatalatini Electoris, qui Imperio Margravit subiacebant, et Ungarici nominis equites acerrimum
inter vineta cum Barbaris praelium conserebant, eoeVentu, ut quingenti ex Maria equitibus subsidiariis fugientes Turcas praevenientes, magna eos strage affecerint. Interim ne et obsessi occasioni defuisse viderentur, cum decem vexillationibus urbe eruperunt, et associatis sibi e numero recentium copiarum non paucis, orsus perruptis vineis munitionibusque nostrorum, in urbem se recipere conati fuerunt. Sed a nostris reiecti, et magna ex parte caesi fuere, tanto numero, ut Vix peremptorem cadavera eo die ex lassis elici potuerint Periere in eo ad munitiones conflictu IV custodes munitionum, et quinquaginta pedites Ungarici. His rebus in hunc modum confectis Carolus, ne milites labore praelii fervoreque solis fessos amplius fatigaret, copias reduxit, et ad suas quibusque atationes redire iussit. Rogambum Vicecapitaneum, qui
288쪽
egregium sortitudinis specimen in eo conflictu ediderat, cum mille selectis circiter equitibus ad diripienda Turcarum castra ire iussit. Sed Turcae panico iam
antea terrore consternati, non expectatis nostris praecipiti fuga salutem sibi quaesierunt, relictis CCC
circiter camelis, ceterisque impedimentia omnibus. quae nostri per otium postea diripuerunt. Capta tyna viginti septem, tormenta Viginti novem Caesaquinque millia hostium complura capta, cum e nostris non multi Dei benefici eo praeli desiderati fuissent Actum hoc est XXV. Iulii nostri. Invenerant in arce Granensi nostri dua a terraneas cellas, semiputribus Barbarorum cadaveribus oppletas, quae ideo Turcae occultaVerant, ne vel aspectus eorum ceteris Ormidinem, vel teterrimus Odor pestilentos sanis morbos conciliarent. Incidit deditio Strigoni in diem Sabbathi, postquam integris
quinque septimanis acerrima eius oppugnati durasseti roinde exportatis per agrestes cadaveribus, Omnibusque locis expurgatis, poster die Dominico arcem nostri ingressi Sacra ibi celebravere, et ardentes ΕΟ optimo axim gratias uniuncti votis egere. Ita post quinquagesimum tandem annum Barbaris Strigonium cum circumiacentibus aliquot castellia ademptum est. Captum enim fuerat a Solymano Anno Salutis circiter quadragesimo quinis supra millesimum et quingentesimum, postquam irato Ungaris numine Omnia tyranno ex animi sententia ceasissent
289쪽
De adventu Sinani Bassae in Transadpinam, et praelis me elis Palatini cim eo. Dum haec in Ungaria geruntur, Sinanus interea Ba a Veterius ducentis circiter millibus hominum comitatus, ponte ex navibus facis, Danubium ad Gyr- gloriam arcem superaverat, et in Tanaalpinam Valachiam irruperat. Ea re territus Michael alatinus Tranaalpinae, idoneo castris lac quaesito, copias in loca tutiora reducit; ibique adventum hostium praestolari statuit. Est locus non procul ab Istro de is- nimia virgulti circumseptus, a coenosissimi aquarum rivis ita interruptus, ut ponte transiri ob angustiam debeat. Hunc locum nostri praetergressi modico spatio ab eo castra ponunt, illasque paludis ac interiacentium sylvarum angustias dispositis custodiis
muruunt. Sinanus tanta nostrorum audacia irritatus, quod quamvis tam pauci numero essent, adventum t men suum praestolari non vererentur; duodecim circiter armatorum millia ex omni exercitu seligit, ac instructa acie contra nostros, qui vix erant sex millia, ad palustres angustias educit Palatinus licet assimadverteret se numero hostium imparem esse, Deo tamen ac loci natura suorumque instinctu confisus fortunam experiri statuit. Ρroinde instructis, qua secum habebat copiis, in ipsis angustiarum faucibus Sinan occurrit, paucisque pro tempore suos cohortatus, excelso in hostem animo invehitur. Dato pugnae signo, acerri mum conseritur praelium. Et dum nostri virtute, Barbari multitudine, se superiores lare sperant, alternante Marte pugnatur. Tandem postquam tot die certatum
290쪽
fortiter utrinque fuisset, sole in occasum vergente no va peditui nostratium acies irruit ac coniuncti cum iis, qui totius diei pugnam in ardentissimo aestu sustinuerant, viribus hostem confestim terga dare cogit. Instant fugientibus nostri, et compluribus eorum trucidatis, quatuor aenea tormenta cum aliquot signis intercipiunt, inter quae fuit et viride quoddam vexillum, quod Mahumetis Ofetae fuisse ipsi credebant,bonique ominis gratia in bellicis expeditionibus circumferre solebant Tunc ipsemet etiam Sinanus copiarum dux in eas fuit redactus angustias, ut inter fugiendum e ponte in
paludem delapsus, Vix a suis ereptus in castra reduceretur. Ita pulsis in castra Barbaris, ovantes nostri ac divite praeda onusti ad suos se recepere. Quodsi defatigatis nostris novae copiae succurrissent, eo ipso die proculdubio de summa rerum statui potuisset. Emicuit in eo praelio praeter alios Nicola Sennyei et Alberti trian virtus eximia victoriam noAtrorum illustrans, cum aliorum complurium, oramque obilissimorum Turcarum caedes, tum etiam ipsius Has-aoni Bassae interitua. Ita nostri Barbaris ingruentibus in ipsas avium fauces retroceaserunt, ibique Principem Sigismundum mandat eius expectare statuerunt. Sinanus ut acceptam ibi ignominiam praeclaro aliquo facinore elueret, Brailam arcem, ducentia circiter nostrorum, qui in praesidio fuerant, parum cae sis, partim captis, recuperat, atque reficit. Cum vix dimidia praesidii pars in castra Michaelia VHvοdae et Alberti irAlyi salua evasisset. Fuerunt in praetidio
eius arcis qua pedites, qua equites circiter ad quadringentOS.