장음표시 사용
111쪽
DE OFFICIO REGIS.7.Soneratus , et religiosi quibus consertur ius talis patronatus participarent corporaliter tantum fructum elemosine regie Sicut modo, et undique acresceret profectus spiritualis in recis regi mi ne et tutela. Nec valet fingere Quod rexi. The King
faceret iniuriam patronis et curie, quia de bonis suis et regni t ''
provideret sibi utiliter confirmiter legi dei, quod non sonat QVyx alicuius iniuriam'. Cum enim re potest licite Uiferreas theminimaV
temporalia a clero suo legi pro Contemptu, qUla aliter non of his tempor
sore indubie rex eorum, planum est si dicti patroni templ. urely he
o Promovent Vmoniace cognatos suos vel ut a suorum patron for
consederatorum amnes et famulos ut sic tenentur secundum legem dei et hominum perdere privilegium patronatUS. Rex ergo cui comittitur regimen huiu elemOSine debet pro Confiseation of
tali maiori contemptu de regi et regni, PatronatUm Si offence, quite
5 abusum in suis manibus confiscari. Ad habendum autem Such abuses
regni quod curati promoti fuerunt per tales patronos a lati p.
pueri non Secundum racionem qua ad regimen tale patrons.
oydonei, quin ymo secundum racionem qua patronorUmipSorum vel suorum consederatorum cognati famuli vel amnes, et abusus privilegii patronatus foret faciliter convincendus. Nec valet ficticia secunda qua dicitur Quod multi It is no argument
boni pastores et curati secundum istam viam proceSSerant, UM ' Pr
Lymmo multe iniurie regum Anglie et parte re erant eo .h h. appellacionem ad curiam eXtincte, eXCOmunicatiSSimum bo 'o Rome. ergo Oret negare concursum ad sontem iusticie. Nam ut Sepe dixi, Deus non permitteret malum fieri nisi multiplex bonum exinde contingeret Unde pessima evidencia est bonum copiosum ex isto evenit ergo non est illicitum God can
vel nocivum'. Nam e peccato Luciferi et peccato primi δ' os vii hominii multa bona occasionaliter processerunt. Ideo
oneratus corr. Es ex honoratus Α, B. ' regni ro regis, A. Patronis . . . iniuriam in infer mari alia manu B. Cantuariensis corr. Edd ex Cancelarius A, B Pueri, Pure B.
112쪽
oportet in istis attendere quid directe et in maiori parte ex facto tali contigit et attentis circumstanciis iam Currentibus probabiliter melius iudicare, aliter enim nunquam propter culpa clericorum fuissent in possessionibus eorum monachi et canonici introducti. Attendat ergo Sic arguens 5 si plures boni pastores in comparacione ad tempus sine in stilucione illius curi processerunt, vel si boni pastoreS habent suam iusticiam a scola illius Curi tamquam per Se causa, vel tercio si non manifestius malum ex illa provenit. Fol. 125 D. Conceditur tamen quod honoranter obediendum est illi curie, Ioeciam si fons ille versus fuerit in cisternam. Sed non est
occupanda per Causas profana ad enerVacionem regnorum, que ala Se potuerunt et deberent infra regna expedieracius
terminari autem iuvat in aliis causis plus arduis est laudanda. Nec valet tercia siccio qua dicitur quod i 5 theologi quandoque plus ceteris discolisant cum sepe clerici promoti per reges sunt eis meliores Non ergo valet limitare promociones huiusmodi ad solum theologos. Patet quod si evidencia ista moveret, numquam reponeretUr UDUS status alteri, eo quod de statu altiori quandoque contingit ooriri apostolas. animo de statu altiori vertibili, sicut eis stantibus fuerit plus strenui, sic fuerit eis degenerantibus plus perversi. Non tamen propterea debet postponi status humilior ad regendum. Et sic concedo quod de clericis regis contingit esse pugiles gloriosos sicut patet de sancto et 3 Thoma Sed notet fidelis quod non penes multiplicitatem L.
temporalium vel prosperitatem mundanam, sed penes edificacionem Spiritualem convertendo subditos a peccatis ex
doctrina legis Cristi mensuret repositi probitatem, quod Sepe evenit de indigenis eciam diotis, et sepe de alienigenis ut 3o patet de Anglielmo et Hugone et ceteris. Et ideo est licitum
atque expediens Secundum intencionem rectam atque Probabilem alternare. amo ut credo deus ideo tam varie disponit prepositos ut cognoscamus non ex statu dignitate,
fuerit versus, quam os plus ad . A quam cancellatum, aliis, An eis, in marg. ceteris B.
113쪽
nec ex presentantis aut instituentis amositate, sed e gracia dei et assidua pastorali occupacione constat bonitas presectorum. Unde tales leges humane mutabiles debent sub 17 o. condicione institui si prefectus ' dicta in sua admissione factis conpenSet in sua conversacione, quia operibus debet credi et ita licet canoniste legist ymmo idiote possint rite ad curam anime acceptari, tamen solum theologi debent ad ossicium illud Benefices ghould
admitti cum omnes cristiani sint Secundum plus vel minus 'et theologians
theolos i. Ideo solum debet talis curatus admitti ea racione beadmitted, Since
io qua habet artem regimini animarum, quod est eviden ius deό Q ς perseccior theologo. Et utinam curati forent per superiores et subditos domati quod per Se percipiente ossicium regimini I bighops hept
et ad onus eorum atque periculum Vel Um OrmidolOSO to thei proper
murmure ipsum acciperent Vel pura intenCione Spiritualiter peopte refusedi proficiendi ecclesie postposita ambicione status et temporalium salaries of
sicut fuit in ecclesia primitiva quod contingeretis epiSCOPUS tu bi, hhregulariter ad debitum ossicium curatum Secundum leges ec In inlaclesie coherceret, si populu SubditUS POS deseCtum eiUS dd.
notorium stipendia consueta Subtraheret, et omnino si neceto temporalis dominus nec altu aliquo genere OnSenSU Curatum talem a medicinali correpcione vel complectone sui ossicii retardaret. Tunc enim non occuparentur curati in alienis ossiciis. Ant in Sec. Et hec causa decoravit martyrium sancti Thome iuxta illud
Sicut enim iusticia est virtutum reclarissima lucens in-VirtuQβ- ter ceteras, sicut sperus inter astra, sicut patet V ethicor, 3o Sic decet personam preclarissimam, cuius modi sunts s dis reges, PSam indui excellenter, ut pulcre declarat Arisc. vii pas toteles in Secretis capitulo vii ' per hoc quod iusticia his is insigtud
reguntur omnia opera De Cuius oportet regem eSS Vicarium Secretorum.
Lussicia, inquit, es comendacio laudabilis de proprietatibus 33 altassimi Unde et regnum debet esse eius quem deus
formidinoso tutatum pro curatum, lx pro vii' Α, Β.
114쪽
DE OFFICIO REGIS.eligit et constituit super servos suos, cui comittenda sunt negocia et regimina subditorum, qui debet ' speculari et Fol. 126 a. defendere possessiones divicias et sanguinem subditorum et omnia eorum' opera, sicut deus eorum, ergo in hoc assimilandus est deo. Et declarat consequenter quod oportet 5 regem regere regnum Suum iusticia, sicut Deus iusticiast Three catholic dirigit regnum suum. Et possunt notari ex predictis verbis M.
be rawn rom Aristotelis tres conclusiones atholice prima uod solum
t me alone is ille Si re quem Deus eligit et constituit Super regnum.
God chooses Nam iuxta apostolum Roman. iii Non es soles a ni Si a Rom. xiii. Deo, non est re nisi habeat potestatem regiam et virtutes, R ergo non est re nisi a Deo. Unde fides subditorum capi 1 cl. debet ex virtute regiminis sui et operibus eius iustis. Ideo ii The in secunda veritas catholica in verbis est Aristotelis, Quod Deus
subjecx 'g00d comisit regi pro suo ossicio subditorum regimina' in bonis 15 naturalibus vel moralibus et fortune. aro primo dicit Aristoteles quod rex debet defendere Sanguinem Suorum op cit. subditorum, pro secundo dicit quod rex debet defendere Q, X eorum divicias que potissime Sunt virtutes, et pro tercio . it. dicit quod ex debet defendere eorum possessiones ab ohostibus X strinsecis et intrinsecis iniuriatis restituendo quod iii Allthe Κings Suum est et ab iniuSte occupantibus uiserendo. Tercia
copie sto the veritas catholica est quod licet rex sit Dei vicarius, ut dicit
AugUStinuS, et per Consequens nec Deus in celo nec interris, tamen oportet omnia opera eius esse a Dei iusticia sexemplata. Ideo dicit Aristoteles, Oportet regem imitariqAPissimum in omnibus operibus suis. Et e racio quare dixi superius quod oportet regem regulari per Sapienciam theologicam, et quare est nimis impium atque sacrilegum impugnare verbo vel opere regiam poteStatem dicente soapostolo Roman xiii Qui resisti soles ali, Dei ordinacioni Rom. xiii resisti Ideo rex debet precipue cavere de talibus cum ' bb bH y V Int, ut H. OStes Dei regis et regni. Et patet sentencia. qis ''' quam XI m XXXui Conclusione breviata; quod ossicium
opera eorum, regiam, om vel, debet, A, B debet, corr. Edd. m. reX, m. Suorum, mutari r imitari, A.
115쪽
dominorum temporalium et regum precipue est legem Wor os temporaleWangelicam Potestative defendere et ipsam in sua conver- speciali of
Ch gog facione diligencius ObServare Unde CriSOStomu omelial . ζ.: ' Lό optimphis Smin Operi inperfecti probat quod tacens vel non defendens GψβPς' '' est proditor veritatis et ponitur X qu. iii Nolite δ' Victi 'inquit, 'sacerdos debictor est, veri Iulem quam audivi a Deo libere predicet, sic laicus delictor es ti veri Ialem quam audi vi a sacerdotibus prolam defendas, quod si non feceri prodi IN veri aram Ex istis colligitur quod rex sit ad obserVandum homine
as . . . . . . therelare is most
Io legiis Sui iusticiam strictiSsime obligatUS, nam nOC mandatum stricti; bound
habet a deo tanquam precipuus eius vicarius. Ideo ex justide. prevaricacione magis culpabitur', cum Ubi Statu OS alcior Is heloe not.
Durissimum iudicium iis qui restin se Et e racio 1 quare Apostolus precepit thimotheo coepiscopo, et in ipso Tim ii. toti ecclesie, primo omnium seri obSecra soneS, raciones, his icwhy
I 2 γ . . ., , , S. Paul bid us
sos ulacroneS, graciarum accrone pro omnibu hominibus, pro pranetc. for
regibus e omnibus qui in sublimi aD constitari sun , qui eum e Iranquillam victam agamus i Thimo ii0 Sed hodie illi qui Now-a days
ao defenderant scripturam nituntur pervertere hunc ordinem, order, 18 a exigentes quod primo oretur ' pro episcopis, deinde pro regibus, cuius ex accioni Causa multiple poteSt SS: prima in three reasons,
ut ostendatur in populo superiorita Sacerdotum, Secunda ut sicut scindebant a regibus regna Sua, Sic prescindant prenOS- et lice spirituale suffragium quod eis impenderent, et tercia ut prenosticent eos maiori irreligiositate racionum suffragiis plus egere. Aliter autem non video quin staret ordo Secundum quem apostolus docuit exorare. Sed reddendo ad The in is
DoL126 histricticitatem ' obligacionis regalis ad suos subditos, videtur' 'u' xo his
ao mihi quod rex sit plus seculariter obligatus suis subditis b*yx bim quam e contra Nam re debet secundum leges suas legem Dei magis bonum eis tribuere, et ut Sic Si obligaci maior, The novemance
ergo conclusio. diam regimen quo re debet ui legu ' ines his subjeets
k om nolite, culpabiliter, sunt constituti, pervertere Aa defendere canc. in marg. pervertere, B Strictitudinem, B. legistis B.
116쪽
8 DE OFFICIO REGIS.prectous han debet esse preciosius quam ministerium vel redditus Quem
the rend*r rependunt, cum virtuosum regnum in rege sit Deo accepciusquam bonum fortune vel ministerium corporale. Et quo ad
Did 2 b d bona virtutis patet quod rex debet esse virtuosior et per de iuὰξ consequens ex vi comunionis debet esse in retribucione
fertile of service fertilior, aliter enim non Servaret leges regis magnifici. Et istam veritatem videtur nos apostolus docere Roman. iii Rom. xiii. ii Subjecis are uuando dicit Ideo enim e Iribum tres a is'. Non dicit'
hkbhd donatiS' Vel datiS' Sed Signanter quod praestatis'. ad denΟ- mPὶς xςxum tandum nobis quod re debet superhabundanter facere orecompensam. Et tercio idem confirmatur ex hoc quod rex O. debet esse propinquior dei vicarius et ei similior Sed Deus .sdsis nisi Plu debet ut Subditi quam e contra, ergo et re quo ad Ak bd Subdito regni Sui. Quod autem deus obligacior est sue fabrice Au ghitici quam e Contra docet Augustinus in 'de verbis Domini Aug. Degsihil e sd sermone li. 'Habuisti me Dryictorem, inaci o debi orem Et Domihi. Igub eik'' patet cum Deus dat tantum persone homini quantum debet, δὶψ hisy δ''' et dat homini omnia bona sua naturalia et accidentalia, ymmo beatitudinem et Se ipsum, homo autem non potest tantum e contra reddere Deo suo, patet quod Deus est plus ocreditor homini quam e contra. Ideo dicit Augustinus ubi supra : Fac me debictorem . . . Pauca michi das, plura reddam Aug. b. Terrena michi das, celeSIsa reddam. Temporalia mihi das, i0 μ' elerna resti uam. Te ipsum tibi reddam, quando I mihi reddidero. Et patet quod maioritas talis debit dicit excellen iam 5 debitoris. Unde oportet fidelem scire de debito distinc-cionem quomodo Deus debet racione graciose promiSSionis, Creatura autem racione beneficii prioris accepcionis, et hoc dupliciter', vel secundum superioritatem vel secundum inserioritatem graduum quos Deus instituit inferre debitum oministerii modum. Suis ordinavit ' enim ut superior sit 1Si. obligacior Deus autem debet ex sua misericordi iusticia solvere quod promisit. Unde Augustinus in de verbis
regimen, om dicit, A. patratis, xliv', A, B. creditor corr. Edd ex debitor, B debito, A. ' majoris, A duplex A. ' om deuS, A.
117쪽
DE OFFICIO REGIS. 81 Aug. in De Apostoli sermone xvi hiis que iam habenius, lauda God's debl to
XVὲ λὲ delictorem. Debi or enim fac, est, non aliquid a nobis accipiendo, Sed quod ei placui promi uendo. Aliiser enim 5 dicimus homini, debes mihi, que dedi ibi e ali er dicimus, Debes mihi, quia promisisti mihi. Quando enim dicis I Debes mihi, quia dedi sibi a te processi benescium, sed muIuatam non dona r. Guando autem dicis I Debes nihi, quod fromisisti mihi, Iu nihil dedissi, e Ianien exigis. Bonius en, n eiuSi qui promisi dabit, ne des 1 nialiciam conversa ur. Cui aulem alli malus II. Et correspondenter est de obedi S God's
encia distinguendum. Obediencia enim qua Deus obedit men is is
hominibus est graciosa vel parata audicio elicionis eorum VIJψ
solvendo eis debitum ex promisso. Obedientia autem qua 15 creatura racionalis obedit deo est servilis audicio qua humiliter perficit mandatum domini, et sic omnis obediencia est rata ob audiencia. Vmmo obediencia sumitur quandoque laxius' pro quacumque impensione Servitutis quam Creatura mota Math. V. iiVinitu reddit Deo, ut Marc. iiii, Vensi I nare obedimn ei. . ob mincla Augustinus libro ii 'de mirabilibus scripture sacre Mirab. i. q. capitulo 30, Yponens illud dictum Iosue X capitulo Sol Jψ ',' ''eontra Gabaon Iesus litis, una princeps populi Israel f Soli in meridie recepi ne se movere e lune ubi uera Suret donec se Dei populus de ininiicis vindicare Quod e affac una SI Nam sol duos dies in u=ro co=iclusi e luna diei spacio non occurri qua iussione no)a humani iniserii aucIorim e tantinaria' requiescim Sed domiseri imperantisus Iaren iussus obediu=a Nil enim pros e iube=i is hominis verbum dei creamre faciunt, sed quod dominus Servi 3o Sui oracio=ii obediens recepi hoc esticitin Sic enim per-Fol. 127a hibesur Sol DI confra abaon e luna ad vallena Achilon obediente domino voci honiiDiis Ex quo in elligi, deum God will there.
Servorum suoruna recibus obedire Aliter enim oportere praxeris His
lxxxi', A, B multi pro nihil, , . ' consequenter B. obedivit, latius in margi om. Dei, lunaria, Ar
118쪽
DE OFFICIO REGIS . negare quod deus inclinet aures sua ad preces hominum, et istam sentenciam cum sorma cloyce vellem nostros trac-1S c. tantes de absolucionibus, de miraculis et de obedienciis quas Manisoni exigunt parum attendere. Deus enim facit miracula et
ma harmon absolvit, et homo non nisi equivoce; nec quisquam debet
prior obedience homini obedire nisi de quanto debet esse prius obediens
must heresore leo suo et ideo de Dei homo secundum legem correpcionis
ish sis, δ' staterne quandoque Obedire reposito resistendo. Et hinc dicita' Pili.' SeripSi Pape incontenSi Volenti proficere unum nydoneum PRP'' in sua diocesi Obedienter resisto et contradicendo obedio io Nam ut sic religiose servit homo reposito Suo corripiendo ut debet obediendo Deo; ymo cum facit illud quod alius petit implicite in confuso, patet quod obedit ut debet Deo et suo preposito ut si dominus freneticus precipiat vicissim duobus famulis quod ministrent sibi gladium, et 15Thegoriant Primu ConSiderans mandatum domini de non iniuriando sinordii Plunati proXimo vel nocendo, et aliunde considerans furiam domini
bring sho SV qua Occideret is opsum, abscondit ab eo gladium;
than he who secundus vero famulus sibi mandatus a domino suo surioso
afferre gladium statim affert, in quem dominus statim irruit 2o occidendo Se ipsum; patet quod primus est obediens et Secundus inobediens sic agendo. Primus enim obedit deo et implicite ipsi frenetico cum ipse confuse petit quod alius sibi faciat bonum, quod cum facit secundus famulus lacit utrobique oppositum. Patet quod primus est utrobique obediens aset secundus inobediens deo et homini. Et hinc dicit Augustinus libro et 'de visitacione infirmorum' Absolu edico qui ai Aug. De docendus es sacerdo iniungen talem penitenciam non stat sequendus nec ibi eri inobediencia, tibi es erudi sonis humiliis Lib. i. c.
ciositas'. at istam sentenciam docet septimum capitulum Secular priest Sequent'. Unde et e racio quare nos seculares clerici Q. thati hos habemus racionem uberiori obediencie Quam claustrales.
Possumus enim copiosius et meritorius obedire hominibus
homini debet, B; hominum fro homini, A. furiam, A Sentenciam B. om sibi, quia A quod B. si officialitaS, A B. sequenteS, A SequenS, P.
119쪽
illis et eorum prepositis, quia tam voluntati eorum inordinate et precepto sine incarceracione vel pena retardante resistendo, quam Ciam obedire voluntati eorum ordinate voluntati divine consormi meritori adimplendo et insuper nostris 5 prepoSiti poSSumus copiosius et meritorius obedire quia contingit verbum domini esse restrictum patiatum et ommissum proditori propter timorem Servilem talium conventuum mundialibus deditorum. Sicut enim lucrum est homini, quo Ascit is gainsul
18 ct ad beatitudinem habere repositum cui ' private obediat et have a superior
ro confratres cum Quibus claustraliter vivat dum modo suerint live illi thers
vere prudentes et comunicacione VirtuOS SOCio adiuVanteS, si b Sic e contra eS detrimentum professo dum repositi et con-λ xbψyRVob'd statres in modos oppositos Sunt perversi. Ideo necesSe est regno habere clerum varium et specialiter prelatos SparsoS1ς secundum vitam et regulam primitivam. Nam periculosis It is very an
Simum Si regno Quando clerus aliquo quinques generum reaim so the
consensus anuit in malo repOSitiS, in quibu regni regimen 2: i hSalvaretur Nam, ut tetigi superius est dare quinque modos hin os con5eim 'ConSensuum, Scilicet auctori Sacione consiliacione defenSione et que sit multipliciter, quarto voluntaria cooperacione, et quinto spiritualis iuvaminis subtraccione, et in quolibet istorum quinque generum contingit Consenciente peccare graviusquam ipsos principaliter delinquentes Ideo cavendum est Fol. 127 h. clero precipue de Sto consenSi quintuplici Primum genus ti 'l: I: 25 consensus comuniter ineSt regibu et alii PrePOSiti tam ,hὰ τὸ hih '' spiritualibus quam temporalibus in Sublimitatibu conStituliS d. Nam quot peccata contingunt in Subditis e desectu regi hi ' minis prepositi, oipliciter est culpandus. Et in St Precipue titikh in i eis quando cognoscit peccatum Subditi et tamen tacet , OVetlaytidele leat. 3o pro pecunia vel defendit. Et in ista maneri peccatum regis nedum se extendit ad laicos sed ad clerum, ut puta si in pre- Dccione persones inhabilis sit carnalis si legitime correc-cioni cleri repugnat, vel si in correccione cleri, que ad eum R. attinet, Sit negligens vel remissus Et Stam Sentenciam eri Deli. os lici
confratris, quandoque, convenit, trinitatem, A. impersectionis perpetue, A. 2
120쪽
DE OFFICIO REGIS.Gospe should Vangelici sepe predicarent principibus, quia cautela diabolithis to princes docet suos discipulos quod dum fuerint obstinati et notorie criminosi, et sic corrigi debeant per uos prepo Sitos, quod X thesauro Cristi lactant sibi amicos de episcopis vel brachio seculari. Et Sic tam re quam uterque paStor ampnabiliter inficitur e consensu, cum repositus Xponitis Ut si tamquam tironem diaboli contra Cristum. Sed quid dampnabilius et in tremendo iudicio plus timendum Et ideo dicit beatus Isidorus libro 3 de summo bono ' capitulo Princes must liii ponitur in decretis xiii. v. Principes': Quod C. xxiii. Q.
mus give seculares domini enen culmen soles alis ad muniendum ec-
ius A h DSiasticam disciplinam . . . . Cognoscanc inquit, principes I., h. seculi Deo se debere esse ' racionem reddi uros pros er ecclesiam, 10 a. quam a Cristo mendam SuscipiunI. Nam sive augeam saxe disciplina ecclesie per deles principes, spe solvamr, ille ab is ei racionem exigi qui eorum soles a i suam ecclesiam credidiis Et patet manifeste quod loquitur de ecclesia cleri quam What,ill await subdit potestati secularium dominorum. Sed que racio
defend apostates in unicionis deo reddenda in die judicii quando principes consentiunt vel defendunt in crimine apostola precipuo et o The Nin adversarios legis dei Unde ut sepe diXi, non est aperciuS
άi 'U' ' regi remedium quam Subtrahere elemosinam suam, Super since the receiver Uam prinCipaliter dominatur, cum occupans ipsam dissolvit
broken the condicionem donacionis et ut periculosus proditor minatur
regno ruinam. Nec sunt audiendi sacrilegi qui dicunt quod a 5 re non habet potestatem ad defendendum contra proditoreS bona propria et pauperum regni sui saltem ab ipsis apostatis Is the pope can abstrahendo qui pape episcopis et eorum ministris licet,
si ὀά ut inclurunt, temporalia ipS Copiose detrahere, multo magis regi, qui St eorum dominus, cum predictorum repositorum 3QBut the sacrile Subtraccio nocet eis altrinsecus atque regno. Unde predicti
tempora lord sacrilegi lapsi sunt in tantam demenciam Quod negant OSSe
them by de dominos temporales iuvare ipsos aufferendo et XOnerando
the temporalitiς , eos sarcina temporalium qua spiritualiter Sunt depressi, et qui pro quia, .