장음표시 사용
81쪽
dignitatem specialiter cum in fine decretalis assirmat quod amrm that he
non nisi bona et iusta et ad utilitatem ecclesie esarem right, heresore
invitavit, et per consequens noluit suo legato honorem Dad
Fol. 117 a Secularem ab imperatore exigere, cum notum sit hoc λςS' ς 5 scripture sacre et persectioni humilitatis in superioribus Cristi vicariis repugnare. Si enim proporcionaliter ad dignitatem V 2 proportion
sacerdotalem debet ipse quo ad prioritatem, quo ad POSterior rii l. s. hitatem, vel quo ad Superioritatem loci regibus anteferri. Izzia 11 a Unc Xcluderetur comendacio sacerdotis ad laicum, eo quod der
io nedum haberet sedile in celo, sed extra mundum in vacuo μ' infinito quotlibet autem aliud sedile propter improporcionem honoris dignitatis ad locum saperet peccatum, ubi ergo ponerent seculares domini tantum virum Sed deliramenta Z. sunt ista. Ideo supponendum S instar Cri Sti et apOStolorUm e mugi tali it
I 5 eorum vicarios sedem corporalem vel honorem mundanum Chris and the
minus attendere, nisi forsitan fugiendo nunc indignacionem vicar must
secularium per elleccionem loci humilis, recavendo nunc earthi things,
ocasionem in paciencie derisionis et desperacionem aufferendo, certain circum
et nunc sine perturbacione aut confusione conventuumeto locum quem presectus limitaverit humiliter in sedendo. Debet autem quilibet sacerdos Cristi honores mundanos Thespries σε
contempnere, Solicitudinem suam in debitam Dei servitutem ought o despise
proicere, et fer con Sequens Studere quomodo per humili temnit over
tatem per Pacienciam, et alia Virtute pOSSet maliciam of his neighbour,
dis proximi superare in virtutes edificatorias Secundum sormam eWangelii et non tradiciones philosophicas complantare an no dis
cogitando semper de doctrina Christi sedantis contencionem priorityos rank. de maioritate inter eius discipulos per hoc quod haberent appetitum maioritatis, que sit condicionis δ' contrarie illigo condicioni quam appetunt rege gentium. Et propter talem orireaching
predicacionem Ieremias Vivens vitam Pauperem fuit perse-Jeremia m
cutus a sacerdotibus asperiuS, Sed Per regem Iude et hiatibἡds ' specialiter per regem gentilem Nabuchodonosor defensatus Nςbuch dneZZar.
dona in mari ro bona, A. y excludetur, A. cominacio. superet, A. om secularium, A. ' lacionem, A. y complacare
A. et pro Christi, appetum, fit Iro sit, A.
82쪽
DE OFFICIO REGIS. An Christi et sic Cristus fuit per Regem Romanum de sacerdotibus
ROm RS, vindicatus, ymmo Sepultus est per principem et militem gentilem e concessione gentilis iudicis contra benivolenciam
There remain HAB1T comuni sermone de maioritate obediencia et s
thedii ferent honore flendis repositis utriusque membrorum eccleSie,
o xb Kmg restat videre particulariter in quo stat regis ossicium in Quan-
ii Ag head os in regendo perSOnam propriam in quantum homo, in regendo
iii Α Rinst. Uam PriVatam familiam In quantum pater familias, et urcio Al these are regendo suam rem publicam in quantum reX Quantum ad
Serve God. omnia ista simul patet quod omnia illa reducuntur ad unum analopum quod est Deo servire comune cuilibet creature.
man. Iuxta illud archiregis David et prophete eximii Psalmo 20: Pri . muti nunc reges ' infelligi e erudimini qui iudicatis ferram. Servi eis Io, Domino in imore e exul ara ei cum remore. portet enim regem, et Specialiter post Cristi instruccionem qui est rex regum habere specialiter intellectum. Ideo primo dicitur EI The instanee o nunc rege in elligi e Unde rex Salomon positus in adop-
cione de quocunque racionabili a domino postulando non opetivit longevitatem divicias vel super inimicos victorias, sed sapienciam ad dei populum regulandum. Quod placuit domino specialiter, quia CO docibile recognoscens omnem sapienciam esse a domino postulavit Patet historia 3 Regum iminis iii. ED. Sed quia non omnes reges habent sic sapienciam: infusam a domino, sed oportet eos habere sapientes tam ii Becauso no in iudicii quam a latere assistentes, ideo secundo subdit
Lord, thereiore extra ruditatem,lgarem esse positos vel ' per Deum vel per Fol. 117 h.
instructed homines. Ideo sapiencie vi β dicitur Audi Der o reges e in L isd. vi I. Illi Si enim regi supra populum non insuerit intellectus, Is ih Rinei, Sed inexcusabili Stulticia quo ad etatem et quo ad prudenciam
ing the chie regali regimini deIacit ibi margarita et pulcnerim a qua
kingdo i gone regnum Stabilimentum reciperet Ideo dicit beatus Bern- om rem, reducunt, domino esse, m. Deum vel per A ' An vi in mari
83쪽
S. Bemard hardus libro ii ad Eugenium : Simia inuecfo, re amus seden Thermare how-
Licii res solio. portet autem considerare intellectum regis elatile nee nox Vii i5 statui et aliis regis circumstanciis pertinentem, quia multorum extraordinaria noticia est statui regis impertinens Ideo tercio Ps cxi. 1 o specificatur sed confuse regi Ossicium cum dicitur e Pil ' hDomino in timore e exul ara ei cum fremore. Si enim imici m 'nia his sapiencie timor Domini patet quod semita introducens ad regis Q Wk dψm sapienciam est servire Domino in timore. Ter hoc enim tollitur patenter Superbia per quam apostolaturi a Domino et ne, nomen servitutis regem deprimat statim mixtura prudenti
nec potest digne habere nomen illius ossici nisi de quanto humiliter servit deo patet quod sibi servire non est condicio 13 verecundi sed honoris. Ideo dicit Augustinus quod timor S. Augustine
talis non est signum miseri sed gaudii. Sed ne gaudium his is no a sign
in dissolucionem ebulla subditur cum remore. Ille enim bene or ex his
tremit ad verbum domini qui timore filiali alternat in cogita s: si ..
11 cione laudis divine vel conversacionis duplicis ' vite. Oporteta enim viatores nunc vite active intendere, et nunc ad vitam contemplativam mentem suam alternatim reflectere. Et Deut. Vii patet conclusio scripture deuteronomio Xvii Ubi sic dicitur, he ineliin os
Cum zngressus ueras erram, quam Domrnus Deus mus abet ment. Iibi e possederis hali averisque in illa e dixeris: Consta uam 25 super me regem Sicus haben omnes in circui, nationes, eum consta ues quem Dominus Deus mus elegeri rareum morum. Non soleris Perius ensis regem facere, qui non Si ira e mus. Cumquem eri consum us, non multapiacabiis sibi equos, nec reduce populum in Egis um, qui alus numero subleg ams, presensim cum 30 Dominus precepi nobis' u nequaquam amplius per eandem viam reperfamini. Non habebi uxores plurimas, que illiceans animam eius, neque lamen iis auri immensa tondera Pos quam aufemsederi in solio re nisus, describe sibi Deu eronomi um DPis usus in volumine, accipiens exemplar a sacerdosibus epistic Iribus
Sime, A Simea, potenter, apostolat, et om B, nunc viatores, vos gro vobis, nec A.
84쪽
DE OFFICIO REGIS.quos habebi secum lege que illud omnibus diebus vile sue, Iscia timere Dominum Deum suum, e custodire verba Icerimonias eius, que in lege precepta SunI'. Nec levem cor eius in superbia super ira res suos, neque decline in parum sinis ramuel ex ram, ut longo empore regne ipse I lii eius supera This isto b Israel. Ista sentencia legis veteris Quantum ad moralitatem
Christia Lings attinet est a Cristianis regibus observanda et occasione huius legis credo quod filii Israel petierant sibi regem ut patet primi Reg. viii. Nec deficeret regi regimen dum obser IIam v 1hhitineri os VaVerit Stam legem. Unde quia Salomon prevaricatus est in Io
Solomon's fall. . . . . . . . . .
equis et UXOribu et In VaSi aurei atque argentei ut Hesdisobeye patet II paralipomenon IX. et infra, ideo dissipatum et a Chron.
passe Dominis divisum est regnum eius m Roboam. Sicut enim patres fami ly. v
possunt mereri filiis, sic eciam possunt demereri et peccatum peccato cumulatum auget demeritum, Specialiter quando is populus errore regis declinat a lege domini. Ideo dicit Aristoteles in libro secretorum capitulo vi si quod summa Is the lis os ille Sapiencia Si in lege Se ipsum regere. Si enim vita regis sit
hinudomwin peculum turpitudini S VICIOrum neceSSe S regnum inlac et depraved. ad ultimum desolari Nam propter iniusticias sic multipli Fol. 118 catas oportet quod regnum de una gente circumsseratur in Thecla mustae alteram ut dicitur Ecclesiast. Q. Ex istis patet ' cum 11 a.
necesse Sit quodcumque regnum regi lege domini, necesse ncci est regem et populum pSam cognoScere. Quomodo rogo leges ' servaret rex vel populus mandata decalogi nisi ipsa scognoveri, aut quommodo habebit iusticiam vel licenciam ad alia temporalia regni aput Deum qui est fons totius iusticie Thερε mugi be niSi SerVaVerit legem y Ideo est per se notum ex principiis
g. ά. fidei quod necesse est pro cuiuscumque regni regimine quod
sint doctores et cultores legis divine, Sine hoc enim nonao regulabitur lex humana, Sine hoc non constituuntur populus regnum vel continuabitur alia possessio vere iusta. Ideo necesse est ad regimen regni quod sint doctores huius legis
legem A, B. y m. sunt, A. y m. a A. tum post equiS B. x pro vi A, B ' rege B. y in au transferatur ' lege om. A legi, B corr. om et cultores, A.
85쪽
precipue per quos sit ad alios secunda noticia derivata. Unde Deutronomium dicitur e Secunda et Deutrononius diCitUr a Deuteronomy
liber vel noticia secunda legis Dei, unde noticia δ. Ideo pertinet regibus habere Deutronomium huius legis. Unde Acthis in is
s quia lex ista est per se sussiciens ad regendum quam hingdom, here
cumque rem publicam includitque dissicultates solis theologico ix reserVatas, et populus continue declinat ab eis recta noticia, necesse est esse doctores qui ipsam doceant et de sendant, Theaeachers
specialiter cum nedum illi qui manifeste foris sunt et laicito sed et ipsi doctores nostri errant in precipuis articulis fidei, ut patet de Ecclesia Catholica ubi nostri doctore dicunt non . g. by saying
ante mortem Cristi fuisse ecclesiam, et per consequens nec Churclidi not
Salomonem ne alium sapientem suisse ecclesiasten vel eccle de 'hos Christ,
siasticum, nec circumciSionem, baptisacionem Cristi vel apoS 2:ii : ζ ' Ῥ15 tolorum, aut conseccionem eukariSti in Cena domini fuiSSe ho tithhi 6sili. eccleSiastica sacramenta. Non enim stat quod hoc sit V V ς', ecclesiasticum nisi sit ecclesia, et ut sepe repetii fingens
significacionem ecclesie contra Sanctos doctores et Scripturam Ono who held
legis veteris dicendo quod 1lli habuerunt m de SenSum might overthrow
et erroneum, per idem potest eque licite fingere quod non est Deus sed frater est, et sic doctrinam cuiuscumque articuli D. fidei variari. Ideo necesse est esse doctores Verbicet forme here mugilegis domini innitentes, quia secundum illam oportet lege teucher of
humanas et omnia facta fidelium regulari. Unde apostolus Eph. v. D, Ephes. iiii narrans quadruplicem gradum erarchie ecclesiastice dicit quod Cristus dedi alios affores e doc res ad consumacionem sancIorum in ediscacionem corporis Cris i. Oportet enim quod pastores inseparabiliter Sint doctores, sed 124 legis divine non tradicionis humane. 16 Secundo dixi quod speciale regis ossicium est regere suam ,
privatam Iamiliam Sicut enim ordo caritatis orditur a Suo Sub achead of his
om unde noticia, super pro frater, om fidei A. personatam pro PriVatam, A.
86쪽
5 DE OFFICIO REGIS.heris,ors than sim negavi e es infrili deferior Vicarius igitii dei debet maxime habere curam de suis domesticis, et hinc magister noster Cristus providit privilegia suis domesticis et specialiter matri Sue quando pendens in cruce, tamquam in cathedra doctorali, Christ also gave matrem virginem paranimpho et evangelice virgini comen 5
vere dixit Mariam esse matrem Iohannis et ipsum esse eius filium, non corporalem sed secundum proprietatem excellencie spiritalem ut vel sic tam dilectus discipulus recordetur 1 oaponere teneriorem custodiam matri sue, et ad illum sensum exponit Augustinus super Iohannem milia cxix. Sic eciam Aug. Tract.
providit ceteris eius discipuli S, dum diXlt Iohanni XVm', Si 16 k iis sane queritas sint e flos abire, et post apti savit eos spiritu sancto, dans eis constanciam ' ad temporalia contempnendum Fol. IIS . et pro lege sua sortiter paciendum. Et hoc privilegium fuit militibus eius domesticis magis carum quam suisset dolacio Cesarea in quodcumque regnum. Omnes igitur Cristiani et precipue ei vicarii, ut sunt reges, debent quantum sussciunt Thehouseholdo imitari mores magistri. Cum autem uxores et filii sunt Q
paedm supra familiam residuum domus regi potest dividi in sacer- si βψ'di' dotes, milites et inferiores ministros. me militibus autem T.
ii in to the sufficit nunc nobis doctrina baptiste Luce iii Inferro aban Luke iii I .
Neminem concussatis neque calumpniam iactatas e consentiasi Priest should SDDissipendiis verreis. Sacerdotes autem debent prohibere
soldiery militibus ne iniurientur suis proximis in bonis nature vel fortune, cum sint ad talem iniuriam proniores. Et sussicit sacerdoti Cristi innuere eis orscium militare, quod fecit Baptista sine culpa irregularitatis dum dixit Consensi es o egossipendiis vestris. Ubi cupido expresse interdicitur et fidele officium militare innuitur. Qui enim recipit militare stipendium, ut sic, obligat se ad eius ministerium, ideo militum regis est diligenter ' exequi illa que concernunt 12 h.
87쪽
sussicit pro nunc dicere quod manu ducantur ad mandatorum and the King,
de observanciam ad fidelem ministerii regis ministracionem charity. et ad habendum inter se ipsos mutuam caritatem. Sed quia i os the priesis'
s sacerdotum est doctrinam istam exequi, et utrobique Sub rege qui a spea more
architectonice regulare, ideo de illis erit sermo diffusior b Mng, Debent enim sacerdotes regi assistere instruendo in hiis que sunt ad Deum , consulendo ad exemplar legis dei in iusticiis servandis ad proximum. Hoc enim est excellentissimum et o necessariissimum ossicium regis legio deputatum Nam have seen
Deut xvii. Deutronomii xvii, ut supra, dicitur quod rex accipiet exemplar a id estament sacerdotabus levi ice Iribus quos habebi secum. Ex quo sequitur per locum a maiori quod reges cristiani, qui debent esse magis religiosi haberent Sacerdotes CriSti, qU Sunt genUS 6 thi eause felectum et regale Sacerdoctum, stantes secum, et gracia huiUS E gland has
ossicii rex noster angite inter omnes reges cristianos fertilius to the epi-
dotavit archiepiscopos et episcopos regni sui. Ideo nisi rependant sibi vicissitudinem in diligencia huius ossicii sunt Is it tali incitq
ῖQ dum legem dei quid est catholicum et quid hereticum in hiis que concernunt regimen regni sui. Nam obmittendo, fingendo vel seducendo in istis forent dei et hominum maximi proditores. Nec oportet vel convenit quod Sint Secum cottidie trigio enotisth
conmensales, Sed Sumcit quod prudenter In regno Vlgllent companions,
*5 et instruant oves regis et suas in hiis que sunt ad deum, et ready to nive
si quid questionis ardues in domo regis natum fuerit ad ipsos ut satrapas habeant recursum et Securum secundum legem dei consilium. Qui autem stant cottidie cum regibus, ut michi videtur, debent secundum episcoporum di SpOSicionem 30 providam limitari quod si in istis ignorancia vel corpore deficiant necesse est regem aliunde de remedio providere Theminimust
r Oportet autem regem de familiaribus clericis precavere il*rg of his
Primo quod sint immunes a criminibus notoriis et specialiter frς lysem. ψ' .
Symonia. Nam symoniaci sunt heretici et excomunicati qui Vm
ad eum, legis, indulgencia pro indiligentia, .
88쪽
DE OFFICIO REGIS . inficiunt secum conversantes defensione, approbaeione, Vel arguendi ommissione et propter vehemenciam huius periculi Sunt reges et eorum consilia prudenter secundum ordinem bytha themare ewangelii ' per episcopos arguendi. Secundo On Siderarent,o1 110 a.
Work. reges quod sacerdotes sui domestici non sint ad laicale sossicium limitati. Nam, ut ostendi alias ' minus malum eSSet 124. quod exproprietati forent a clericis quicumque redditus regni nostri quam quod clerici regis, et specialiter episcopi, forent sic ad laicalia regis ossicia limitati. Tunc enim viverent clerici de puris decimis, oblacionibus vel privatis elemosinis, sicut in ioveteri testamento, et re haberet de redditibus clero appro-For rathe than priatis unde conduceret ministros doneos ad ministerium
disendowth laicale, et sic undique ponerentur partes ecclesie in statu Church and hirci V V good a minis Quem deus instituit. Et illud periculosum periculum ac in
ieited QVenues, separabiliter symoniacum debent episcopi diligenter dicere 5 regi Suo, Cum sonat in plus periculosam prodicionem regis et regni quam si quotlibet hoste corporale regem noStrum invaderent et tam corpora regnicolarum quam substanciam eius destruerent. Anima enim specialiter regis custodiri 'debet ab infinitum maiori periculo plus quam corpus. Nam Q peccatum regis et peccatum regni in causacione mutua The Bighops comuniter sibi mutuo correspondent . Ideo totum regnum
For is the Κin debet diligenter ad salutem et virtutem regis attendere sed
wbole nation specialiter eius domestici ercio vero notaret rex de
him, and this is clericis eius domesticis quod sint donei et diligentes ad
Drstig mVRSiOD suum ossicium exequendum. adoneitas stat in sciencia et e Themini . . . . must se that his Virtute, portet enim omne Sacerdote Cristi et precipue
are sit tabel episcopos cognoscere legem Dei, ut irras exposui libro vi'. . ur μ' Quomodo, queSO, regUlarent Se excellencius secundum illam olegem nisi excellencius illam cognoverint, vel quomodo forent exemplares consiliarii ad regulandum gente et regna secundum legem Dei, nisi per ocius cognoverint legem Dei ΘQuia quecumque privata lex a lege Dei undacionem non habuerit abici debet a quibuscumque fidelibus, ut iniqua.
sunt pro sint, et pro vel, custodire, ad pro ab A. om cor-, om oportet, eam pro illam, .
89쪽
Necesse est igitur clericos regum, sicut excellunt in nomine, sic excellere in noticia Dei legis. Et cum sciencia inflat et obest nisi virtus adsuerit , patet quod necesse Si Sacerdotes regum esse proporcionabiliter virtuoso S. Particulariter autem heir ririues,
e descendendo ad virtutes eorum patet ex dictis Aristotelis in pseudo Aristotie
Aristolle, Secretis Secretorum, quod precipue stant in tribus, scilicet embracu breu
e. YYvii. quod in contemptore temporalium, quod sint decenter et i That they
prudenter lassabiles quo ad iroximum quod sint things. in verbis veraces, cavente. utrobiqUe mendaCiUm. Prima ag of speech. Tim vi condici, consonat dicto apostoli ' Thym. Radix ἡ ii ''Υomnium malorum es cuti dictas Racio autem Aristotelis stat For i)a covetous
in isto per se Finis ministerii talis cupidi est abundancia in his Woxk
temporalium Vel honoris, et per consequens plus diligi sinem 2 ad q
illum quam ministerium suum vel dominium. Et ideo vere Mati. vi. et . dicit Cristus Matth vise Nemo soles duobus dominis serpire. No an an
12 ct Qui igitur sic servi mamones sive diabolo infideliter servit masters.'
baiuli propter eccuniam variatur Secundum eam. Quanto an avarice. magis re Scit eccunia crescit sollicitudo, et intencio sto adquirendi. Et hoc in baiulo est causa corrupcionis regni multis de causis, quia dissiparet regni Substanciam gigneret in legiis regis inimiciciam, et expectaret ad proditori conspirandum in mortem regis vel suorum aut Saltem in regi Heneo the dana
Aristolle, ossicio maxime odiosi portet, inquit Aristoteles, 'quod Aristolle on the
aurum argentum et Cetera accidentalia mu mundi intriches.
contemptibilia aput ipsum et non sit eius intencio nisi in hiis que conveniunt regi dignitati. Quo ad secundam : Id μ'
condicionem mundiales racionabiliter notant in omnibus 3 ministri regum, et leges ecclesie notant precipue in sacerdotibus, quod sint dispositi in naturalibus tam quo ad animam quam quo et ad corpus. Talis enim est disposi-Fol. 119 b. cio ' ad moralem prudenciam. for I induit Aristoteles, Aristoxiu's
Ibid. 'quod si astabilis dulcis lingue e multaplicis elloquencie H. Et potest istud ostendi ex hoc quod oportet ipsum in persona
90쪽
DE OFFICIO REGIS.For is a minigie regis alloqui multa genteS. Sed Ecclesiastici vi scribitur Ver Eeel. vi.
especialistin his, bin dulce muli, piscatamrcos et mitigat mimicos Uelectu igitur
falliniis the in tam speciali ministro foret regi quoddammodo im-
putandus, sicut miniStri prudencia reddundat in regem. Quidquid enim iacit minister, ut huiusmodi est opus domini λ5 Et hec racio quare Aristoteles docet quod non sit verbosus Η musti aut emittens multos risus, cum temperancia multum placet
hominibus. Et ideo docet quod sit sine nota crapula et ebrietate, et specialiter quod Sit de numero vitancium vinum, cum ebrietas dissolvit sensum et intellectum, constituens Io id The neces hominem bestialem. Et concordat fides scripture cum ista
DQ. i manifest, sentencia. Quantum ad tercium patet, cum non fuit in hwέhbs obb CriSto 'St et non, ne Secundum Deitatem mentiri poterit, quod uterque eius vicarius debet Sse vera in verbis, cavendo mendacium. Sic, inquit Aristoteles, baiulus regis Aristolle verax in verbis, diligens veritatem et iugiens mendacium. The ootis lyin Unde capitulo iii ' sic scribit, Racio invidio elici menda-
Seesrom Aristolle cium quod es radix retrobabilium I ma eri a victorum. Et
patet de invidia diaboli Genesis 30 qui primo mentitus est in Gen. iii. auctorem Scripture, et breviter invidia est causa precipua*Qquare de persona odita seminantur mendacia. Ippocritequidem, quando dolent de bono proximi nec manifeste pre- sumunt sibi nocere personaliter propter percepcionem apparentis malicie, ebuliunt in verba que ' ymaginacio et 1 a. asseccio simularunt, ut vel sic fama perSone quam odiunt et 5 denigretur Hoc autem dedecet ministros qui repreSentarent perSonam regis et baiularent decretum eius ad exteros, Lymiminister quia talibus mendaciis fides regis ad subditos solveretur et
ae innosin per consequens rex a sua dignitate Xcederet Rex enim est vicarius dei qui mentiri non poterit. Et ideo decet quod 3o The Κing spealis verba eius Sint pauca atque stabilia ut dicitur X secretorum'.
heis givenos Unde sicut re non dicit nisi veritatem quam Deus sibi
his i ii ' SuggeSSerit , ita Vicariu eius non exorbitabit augendo vel
causa pro tam A. y utraque, A. y vii pro iii', Α, Β. denigratur A. Homo dicet pro et ideo decet, . ' decretorum, A. suggeSSit, A.