장음표시 사용
221쪽
DE OFFICIO REGIS. bona ecclesie, Supple licet imperatori accipere bona subracione qua sunt Sua, Sed ad usum eccle Sie; non autem licet ausi erre illa sic quod non prosint usuariis ecclesie, vel cedat eorum ablacio ad dampnum universali ecclesie, et istam logicam subtilem ignorant impugnantes Stam Sentenciam. Et patet quam magna est cecitas nostrorum qui putant ex isto decreto doceri quod non licet regi vel alicui seculari domino rectificare vel meliorare Sum bonorum ecclesie Licet enim in casu quo immineat necessitas adio defensionem civitatis basilicam prosternere et ibi turrim It wouldie quite
construerea calices vendere vel conflare et rectum militibus Hown a church
ministrare: Quia, cum lapides vivi sunt meliores saxis sor the desene of
terreStribUs, tunc melioratur eorum usus quando ad utilitatem PRyecclesie membra eius corporaliter vel spiritualiter Sustentantur. i Et ad istam defensionem ecclesie de bonis propriis principes seculi obligantur, spoliando si oportet avaros preSbiteros a bonis ecclesie que iniuste occupant tanquam Sua Unde The divine things
oportet decretistam notare quomodo res diVine que non Caesar are, not
subiacent Cesaris potestati non Sunt bona ista materialia, Ut mentS,bus the
ao aurum, Vestimentum vel lapides, sed cultus dei qui instru-xbes assist. mentaliter ex eis revenit; et ille Sepius augeretur bonis materialibus ecclesie clam coacte per laicos distributis egentibus. Hoc tamen non debet fieri nisi auctoritate et consilio sacerdotis; et sive sacerdos superstes assuerit siveas defuerit in isto consilio auctoritas Cristi et consilium Ambrosii sacerdotum ecclesie erit presto. Bona, inquam, O material
materialia parvipendit ecclesia. Ideo docet decretum sequens make litile quomodo Triburum in ore piscis piscante Pereo invenlum II, quia de exferioribus suis que palam cunctas apparen Iribuluma ecclesia reddi Illa autem sunt valde extranea et accidentalia They are acci
ecclesie, ut state pisci et sugibilia sicut aqua sunt neces-Church as the
saria tegumenta et alimenta, et Sic foret ad perseecionem: ij ecclesie si preter media usui cleri forent ad HSUS alio reSe bti sit 'qcata. Et hec sentencia movit me ad dicendum quod domini di s : b: ῖ temporales poSSunt aufferre bona temporalia ab ecclesiasti h.' μ' --
' quod pro quam A. in marg. Stater piSci B.
222쪽
186DE OFFICIO REGIS.delinquente, contra quod instant quidam scolastice et alii α ά is pueriliter quando deficiunt argumenta. hi arguunt per Iz δέ, ω is locum a Simili quod Scurra ibaldus vel lixa possunt uiserre ziam: si h a rege Omnia temporali ' regni sui, eo quod potest lixa ad 30 .cail maintainh ho diSPOni et CeSar indisponi, et auctoritas potest adesse dea
so deprive an me potencia abSoluta. Sed Solacium est de Sic obicientibus
per locum a simili quod nullo modo possunt infringere My assertio is istam sentenciam. Dixi autem alias uomodo domini
b άhbs temporale habent Potenciam datam eis a deo ut ubi spirituale
church b 5ςcu brachium ecclesie non sussicit convertere anticristOS Wan X O
diues.hi, ' geliCa predicacione, ecclesiaStica correpcione, vel virtutum' Xemplacione, seculare brachium adiuvet matrem Suam Fol. 15s a. Severa Ohercione, et Specialiter in pseudoclericis, quia illi perversi Sunt magis calidi et periculosius ac profundius in malicia indurati. Ideo potestatis huius deteccio est Ι5 necessaria ad gubernacionem ecclesie Et nec laicus nec clericus timeret sibi de ista sentencia nisi sorte sibi conscius I in must mani quod iniuSte Occupat bona Cristi. Et videat fidelis, si sit
the ester o de tam neCOSSarium detegere potestatem curre ribaldi vel lixe
thei goods, it is ut Vfferat a dominis temporalibus bona Sua est igitur O
manifes the necesse ecclesie habere deteccionem huius potestatis vel
'Sword of the gladii. irim tamen fides scripture ipsam explicat et nimis
I Was o Christ' hodie est relata. Nonne Augustinus et alii Sancti exponunt
is tu isti illud Luce xiiii de SerVo Cristi, Seculari domino, cui mandat Luhe xiv h; sities' hi, ' exi in Pra e Sepes e compelle inreare portet igitur detegere δ' dbesh ossicium servi Cristi, propterea enim in fide scripture scribitur
Thecori 6etion os Ut ab eiUS pro S Soribus Xponatur si Secundo, cum laici powerris to eon CleriCi Opido Sunt inseSti, ad moderandum limites utriusque
mattex the con brachii, Ut m boni minimis, non in boni nature fiat cleri-
temporaliti Corum correccio, et circa bona fortune mitigetur eorum 3o asseccio. Sunt enim laici proni eciam ex ConsenSU prepOSitorum in clero, ut trahant clerum vinculatum ad carcerem, ubi subtraccio bonorum fortune prius undiquaque magi proficeret Nec dubium quin corpus Cristi domini sic punitum
disp. ad hoc, ori inu. per locum a simili om. ota bene in nrari Ewangelica, exponitur, B.
223쪽
sit preciosius bonis fortune que sibi adiacent micius ergo est consulere ad hanc penam quam ad penam corporiSaraviorem. Et et maXime ut clerus reducatur ad statum The en is to be
Primevum et ne aspirando lassem ad seculare dominium cleroto thela
insiciat simplices per viciosum exemplum. Ideo, inquam, xi QR expedit detegere debitum ecclesie seculare Suffragium et iudicet scolasticus si conclusio de ribaldi scurris et lixis sit tam gravidata sentencia. Et si obicitur quod habet SenSummo caesthe
absolute necessarium iuXta quem est alia conclUSIO Once-jesteri com-
Io denda quero a sic obiciente sermonem alium quomodo habebit doctrinerdicta concluSi sensum legalem expositum subducto enSuabSolute necessario supradicto, vel quid deturpans gravat ConcluSionem predictam que est rectificativa ecclesie ut habeat illum sensum Cum enim sit absolute necessariUS, 15 non est intelligentibus onerosus, sed in sensum alium inductivus. Quereret et a sic arguentibus per locum a simili In the second
quid ipsi volunt dicere ad suam conclusionem quam porter accept
inferunt, et Sua responsio ministrabit michi materiam respon-βio rdendi. Sed hic musitant aliqui quare predicari debet measto conclusio quin per idem predicari debet et alia Predicent ergo tramque Vel taceant, cum mea conclusio sit occasio multi mali. Quantum ad istam imperialem argUCiam pateti conclusion is
quod mea conclusio habet explicite SenSum de poteState natur of the
legitima secularium dominorum et de causa propter uuam the occasionwitho hiehit has toa 5 debent exercere suam Potenciam, et innuitur et ubi est magis deal. Can his
neCeSSe quod Xerceat Suam potenciam'. Sed sic non est de Conclusione alia, nec est occasio data alicuius mali sed correccionis ecclesie. Quererem iterum a Petro Sic arguent of themargue God
si Sequitur, deus est omnipotens ergo potest se ipsum and therefore can
so occidere et post occisionem cognoScere Carnaliter matrem α lbό ό sui suam Et quare non debet imperari sibi ut predicet ConSequens cum predicat antecedens dicat quod predicat consequens implicite sed non expliciti eodem modo respondetur ad suum imperium.
gravida, A. deturpatant, A, B, corr. edd. quod frouit, quod pro quid, verba et innuitur . . . potenciam, om. Quereret, .
224쪽
188 . DE OFFICIO REGIS. Sine iliemin i Sed ulterius videtur, dum re debet theologiam defendere,
log he must re quod debet Omma impedimenta eius que subiacent sue
eses orit, an potestati subtrahere, quod foret multum onerosum. Nam
larbid ali lecture tunc rex Anglie non sineret in res no suo eri iura civilia.
Et prima consequentia videtur ex hoc quod sinere impedimenta cuiuscunque facultatis crescere foret sinere ipsam decrescere. Et patet quod re habens in ' pote State remO-Fol. 150 h. vere ista contraria approbando vel permittendo ista invalescere approbat vel permittit decrementum illius sciencie, ad cuius oppositum obligatur Quod autem Crementum Ioiuris civilis tendit ad decrementum vel corrupcionem theologie patet ex racione multiplici, scilicet e detraccione per Sonarum et detracCione occupacionum, et e contrarietate The opposition tam scienciarum quam eciam subiectorum. In cuius
Civiland the confirmacionem rex franci procuraVit ut Papa di Scerneret 15
RςΤΚbhψV hQψd fomὸ, in Frunosa e nonnultas provinciis laici ouetati a Qoruna vipera orum legibus ora sun ur, e occurrunt raro ecclesiassice cause ales que non possim sum is canonicis expediri, I plenius sacre sagine insisIamr rmi er infer- dicimus e disjiccius inhibemus ne Parisius e civitatibus seu aliis locis vicinis quisquam docere et audire ius civile 5 presumas, e qui confra ieceri non solum a causa' um aDociniis inferina excluda ur, vertim clam per episcopuna loci excomunicacionis vinculo DinodeIur. Ex isto decreto patet O a.
primo quod papa intenderet excludere audiciones istorum iurium camerales, cum ne dum inhibet in civitatibus sed 3o in locis vicinis legi iura civilia. Patet a quod papa non intendit dicere quod omne ius divinum vel ecclesiasticum sit ius civile, sicut dicunt doctores nostri tunc enim incurreret papa blassemiam prohibendo ne Parisius vel locis vicinis legatur vel discatur ius civile, quia tunc prohibere 35
sineret, Hic nota in mari mutantur, A.
225쪽
iuxta istorum doctorum stulticiam ne discatur vel doceatur inibi ex divina. Et patet tercio, cum eadem Sit racio ne Acthere are the
ius civile legatur in An ia, videtur quod contravenientes against CivilL-
isti racioni incurrunt Quoad dominum tantam penam England thOSe
5 Nam tantum vel plus longatur Anglia sicut et Franci m QR WV r inqa lege imperii et iterum tam necessarium est promovere αφφVDyς- theologiam et fidem Cristi in Anglia tollendo prohibens sicut rancia. Cum igitur papa non imponit Stam penam nisi quia racio requirit videtur quod ubicunque S pario vel ocior racio tanta pena infligitur aput dominum racionis. Et revera excomunicari a deo S gravius quam XComunicari a papa cum papalis X comunicacio Sepius est iniusta, non nocens nodato; XComunicacio vero dei est semper iusta et signum penale insensibilis iocumenti Videtur he CiVi Lain ig
cum nota sit contravenientibus vel nosci debet par X munication. comunicandi racio, est eis tam gravi excomunicacio quoad deum, quia tanta inobediencia racioni: mo, cum ista statuta papalia non sint aliter iusta, videtur quod sicuta olibere obediens racioni plus meretur sic gratis inobediens racioni amplius demeretur Nam statuere Xilium cole or the restric
legis civilis Parisius non videtur per Se iustum, Cum docto Pa ris appears
rari in illis legibus sit licitum et a papa per promo Cionem ad pinguia beneficia ecclesiastica premiatum. Locus enim 23 videtur impertinen doctoratui, Sicut Si pape incognitus. Item cum cause inhibicionis huiusmodi forent forciores in curia ape atque Bononi videtur quod ibi non legerentur iura civilia, potiSSime cum pape sit ampliare leges ecclesie, que per Ses Susticiunt ad totam universitatem 3o fidelium regulandam. Unde ergo racio inutiliter onerandi Why should the
ecclesiam fidelium cum lege superflua Item videtur Quod dene with
si aliqua facultas sit contempnenda, tanquam doctrine cristiane suspecta, ipsa foret potissime in suo generali ambitu ex civilis Nam nedum per illo aput quo lec Lain; hieli 35 ista plus viguit martirigati sunt sancti ecclesie, sed videtur Isb ih. α'
tantam. A. y inexhibicionis, A.
226쪽
ICO DE OFFICIO REGIS. eeuhion opili legem pSam bViare doctrine catholice dicente decreto Doersit.
li doctrine. unm emankelice ac canonice Sanccioni aliquo sens ' optare. 40
Et revera non licet Imperatori cuiquam legem talem Statuere sive defendere ut dicitur . di Item, cum idem Ibid. c. . foret papam permittere has leges scienter et eis tacitet hiati . s. iid' CODSenure, Videtur quod debet a leges propter earum obii ithoibsti iniquitatem generaliter quoad lecturam vel auctoritatem suspendere, secundum doctrinam deCreti X. i. Quicunque. Ibid. D. IX. Nam secundum beatum AuguStiniam epiStula X ad Ierony' heuklinemum, illa scriptura que deficit a veritate in minimo ubilibet P. X Q. OS SUSpecta ne movet quod ex ista dicit plurem doctri δnam catholicam, clam de summa trinitate et fide catholica, Ali that strue in quia sic eciam diabolus interserit multa vera Et cum Ibid. De
ti, hesound in the quidquid dixerit veritatis Sit in Scriptura aera, ut Patetis ει is, 20 De Doctrina Cristiana in fine, videtur quod plus II insne saperet pure ab illo fonte exhausta. Que rogo maior evidericia: Cesar dicit hoc ergo verum vel hec dicit dominus, ergo verum aut quomodo non foret ad robur The concentra fidei uod totum studium et auctoritas veritatis catholice et o
ti. - ','' iure in facultatem theologicam sit collectum Item non Strungxbς myx', mediocriter peccat qui potens et noScens negligit errores destruere Sed et ille qui negligit viam faciliorem et Thesivit La salubriorem eligere. Sed error multiplex est in lege
b A . bh- CiViu, Cum Permittit Sura exigere, meretrices uti in=s civitate sua arte; nec attendit in conquestibus', in iudiciis vel conversacionibus civium iusticiam legis ewan-Why thenshould elice Que igitur necessitas in domini pape uti illa
inthe pope' arte, cum alia e per se Suffciat, et eque potens est
papa a ceteris regnis iura illa excludere sicut a regno soSinee the Lawos Franci Cum igitur e Cristi sit per se via acilior,
more sussicin Sufficiencior utque salubrior, videtur quod dimisso clam
Whyshould we iure canonico debet cristianus illi solum intendere. Nam
Canon L W par videtur racio distrahendi a theologia in iure canonico,
dixerat, veritatis, ova A. R et Salubriorem, m. A. questibuS A.
227쪽
DE OFFICIO REGIS. I9I quia subtracta theologia sanctorum a iure canonico totum residuum est civile, nec videtur quod epistule vel littere papales fundant tam eximiam facultatem ymmo recipuum illius facultatis, scilicet canone penitenciales quo pre-5cipitur sacerdote cognOScere, Si SuSpenSum. Non igitur valet undare legem generalem ex talibus actis particularibus licet iustis. Et desectus argumenti a simili excecat pluri mos In ista materia videtur mihi inprimi quod Sicuti own e esu
necesse est clerum ecclesie lege Civue SeCularium Princi the clem must
1osum de Quanto scriptures Sacres Consonent Veneranter in s far a they
aCCipere, Si necesse St eos leges civiles, si legi dei d: in γDecret diSSOnant, prudenter tollere. Patet ex decreto di ix
Dhh4. uicumque et e facto Daniel 30 de lege Nabuchodonossor. Secundo videtur mihi quod si te papalis onuerit Contra ii That istho
15 legem dei, vel contra leges iustas Secularium prinCipum, illi God' law,
per residuum ecclesie debet tolli Nam error talis legis Church must
4 o. Si periCulosior inducens suos legisero ' in lassemiam et perturbacionem ecclesie ideo eius destruccio debet esse diligentior. Ad tantum enim insaniunt quidam quod lo Ponunt papam legitime diSpensare contra apostolum et Contra Wangelium, et per Consequens Contra deum, et multo magis contra principes Seculares. Contra Stam vesaniam institi alias Et patet error ex decreto Fabiani Dee et Pape OSito t. q. iii. qui Omnipotentem deum metuit, C. I. Q. iii nec contra ewangelium nec contra poStolo nec Contra
prophetas vel sanctorum patrum instituta agere aliquid ullo modo consentit, ideo necesse est esse theologos qui cistes sanes intelligant. ercto videtur mihi 'uod iii)Thatwhεfevor
. . . . . . . . . any Rite with
ao aliquis, Gistram vel impedit impliciter a theologie Oticia draws me Dom
ipsum est ab utroque brachio suspendendum. Notandum a in of the
tamen quod nunc Contemplacio, nunc oraclo et nunc que V Dix x SH PQRdcumque meritoria peracio iuvat ad theologie noticiam, Fol. 157 h. et Per ΟΠSequens Studium ' et execucio iuris civilis iuvat
arguendi pro argumenti, in mari Conclusio, volo pro ullo, est om A.
228쪽
I9a DE OFFICIO REGIS . et promovet ad illam noticiam, quia aliter foret omnino orithooth. illicitum Unde si notum sit homini quod studium
Lawbehelpsu vel XeCucio legi huiusmodi, sive PariSius, Sive alibi dat
whether a Paris occasionem ad fulciendum theologie noticiam, debet in
communication casu malediccionem que vocatur Xcomunicacio equanimiter
it must bebome tollerare iuxta doctrinam beati Augustini positam l. v. iii Decret.
qui ius u es , inquit, e iniuste maledici, premium Vid ,6 reddi Iur Sed, ut dictum est, licet non teneatur ligatus apud eum Sentencie tamen parere debet ne ex Superbia ligetur qui prius e puritate consciencie absolutus tene- Io Such a sentence batur Debet, inquam. parere rebellando, ut si quis
by rebellion epiScopus et abbas iusSerit presbiter aut monacho cantare missam heretico vel aliud deo vel racioni contrarium, quia ut dixi superius, e lege obediencie magis obedire oportet oihερwiko, deo quam homini. Deu autem recipit servis suis pre-15
of choosin that eligere OClora, Ut Patet de lege nature et lege Scripture;
ad hoc enim natura dedit nobis proheresim et ad hoc dicit apostolus Se orare ut caritas nostra magis ac magis habundet. Ad hoc eciam dicit sapiens quantum soles Ecclesmanus tua inflanter operare, tamen non caret nota culpequi propter tradicionem hominum hoc omittit, ut patet in decretis, in De Con. i. v. Non mediocri er Si igitur Decret. De
prelatus privatus precipit mihi quidquam facere, et te HV. nature ac ei Scripture precipit mihi facere pro tunc contrarium, debeo obedires utrique, primo legative et 5 Secundo amrmative, quia Actuum . docetur quod obedire Acts V. 29. The pope mug oporDI dei magis quam ominibus. Ex quo colligitur illines lainsul; '' cum papa debet obedire regi in licitis, debet obedire sibi
a justis os his in iusticia regii patronatus, cum debet obedire pelli mortue
propter ipsam iusticiam in istis; tamen non debet sub soditus inniti sue prudencie, sed sapiencie legis dei. Unde Ieron 'mus super epistula ad Ephesos, et ponitur in decretis Decret.
Xi. q. iii 'Si dominus inbel ' si bonum est, inquit, quod reis,
imperator, iubensis exequere omnMD Nec est hoc ad dedecus Sacerdotis, Cum re sit dei vicarius et per sim 35
licitum, tradiciones, B. et os iubentis ad . .
229쪽
pliciorem vicarium lebet quicumque episcopus obedire. Mati xiv. Cristus enim obedixit Diabolo in temptacione triplici Matth. X. 40 obedivit diabolo carioti in ministerio multiplici Ioh. xiii et osculo Joh. Xii et Xviii et, ut notat Ambrosius, cristiani*β. V u milites bene obedierunt apostotes Iuliano. In omnibuSistis obeditur deo et Signum maioritatis obediencie est quod deo obeditur humiliter in abiecciori ministro. Quis igitur color foret papam non obedire regi in suo patronatu et Suo dominio, quando prudenter preparat illud divino io ministerio Revera per idem liceret impedire regem ab usu Quocum ue sui dominii Non istitur licet resti abuti When the inst
que episcopi fruStratur regis elemosina debet, Sub enari, s- ,h amissionis sui dominii episcopo tali contradicendo resis ':
i5tere et ad curam spiritualem personam magis ydoneam/0ςVmbς0x presentare. Sed queritur quomodo prodesset ex civilis ecclesie vel theologi cederet ad fomentum Et videtur mihi quod omnimodo quo foret licite executa. Debet autem doceri, disci et practisari per laicos. Unde minus zo dissonum foret in Anglia quod sacerdotes nostri, eciam episcopi, intenderent iuri civili regni nostri, quod magis Pertinet eo cognOScere quam quod intenderent civilitati
CesariS. Hic tamen dicunt quidam quod in civilitate romana magis Itissaidium ur
a 5 viget racionis Subtilitas atque iusticia lex illa est perneces CiviliaW, i)thetit
saria ad intelligendum iura canonica et omnino oportet ic sub
ipsam cognoscere ad decidendum casus Secundum leges s. armorum Hic fateor quod multum racionis viget in I d. i
Fo1 158 a Civilitate romana, Sicut 'MUlte Solempne perSone et potente .έ iiii, D 43o in acione politica ex illa arte claruerunt Sed non credo undVi 1 - iquod plus viget in Romana civilitate Subtilita racioni SiVe h4, d. ;)iusticia quam in civilitate anglicana, et Cumisit Per Se notum 1 - ut quod quecumque lingua, latina greca vel alia sit imperti Ehesta 'nens clerimoni vel racioni, cum raci Sit ante linguam, ii Catio Lais
230쪽
is tot found in the scripture.
o CiVil Lai, in qUantum est doctor Civilitatis romane quam in quantum
ius romanum sit necessarium ad intellectum iuris canonici, sed ius Romanum necessarius, tamen ius canonicum poteSt persecte sciri in sua puritate sine iure civili. Nam ius 5 ecclesie non accipit auctoritatem a iure civili, cum sit illo superius nec obest sibi quod civilitas sit sibi contraria. Ideo allegacio iuris civilis ad robur iuris canonici videtur Superflua, Cum neque maius neque minus est laudabile propter ipsum Modus autem arguendi ex philosophia o Capitur et scriptura, nec est vis quod multe glose que alludunt civilitati in iure canonico ignorentur. Uid rogo, si a. Sacerdoti, qui solum debet intendere auctoritati Scripture, quod in The Lais os imperator dicit eandem sentenciam Quoad 3 manifestum
under the generaleSt, Cum omnis Verita sit in scriptura ut dicitur et de is
doctrina cristiana in fine, quod quecunque te armorum non habuerit auctoritatem ex scriptura debet repelli ut iniqua. Unde de multis legibus armorum quas scriptura eXplicat sussicit tres earum adducere, quarum primam explanat beatUS Ambrosius in libro primo de patriarchis, et ponitur in Ambrosius, Thee inglaneo decreti XXiii . V. Ubi alluden hyStori GeneS. iiii Sic Lib. i. e. iiii
Abraham and the Abraham ad re en Sodomorum nichil sumam abiis cum redi vis α
usique in poIesule viis oris iueri , decet miliorem discipli=ran ulrexi se= ve=iIur omnia. a1re iis qui secum inuissens, ad Gen. xiv. adfu/Hensum for asse sociati', arsena eniolinteiiti Iribuendam ' AE aSSersi a=rquan nrercedent laboris excepi Ideoque quoniananterceden sibi ab honi, ne no= quesivi a deo accepi , sicu Iginius sc= is una, quia sos hec verba fac Ium es zerbum domiseri ad Abraham ita nisu dicens, Noli timere Abraham I ego pro e Gen. xv. Igava Ie e merces sua eri magna valde Unde si ex armorum rectificata fuisset pure theologica lacultate nunquam fuisset in ecclesia tanta perturbacio ex opinionibus preliorum.
quantum, A. et om A. Risit ova. A. ' neceSSarius, A. ius pro vis, ex ante scriptura, ad faciati, A.