장음표시 사용
221쪽
non impleas Impia en promissio qua selere adimplitur Troiud Monachus qui Nouet ovach m mim,ai t sacrificulis qui coeligatum mouet, potest
debet bona conscientia votumsuum rescindere. et iso, Munivisuum Monachismum di caeliba UR. ij in pro cultu aestimat contra primam regulam,
vis Dhitio quia temere nuncupantur ab si,qmbrum = tr uest indisticultas non est. POSTREMO quia *RI et ut communi uel in genere nou iccluduntur, potius pugnant. Aperte enim cum voto commum i gnat, colere Deum mandatus hominum.1 POEN Papsarum de votis e. Ut plurimi T iis is enim motum esse opu supererogationis dicunt , DEINDE, Factum culmis i ii moto magis meritorium esse, quam sine Notos actu.em p pM moto matrimonium solui.PI TE NEM M amnn tum esse opus consilij, non praecepti Sedia nudi inmis Primis scimus , qtilatatium sunt ocio Ommae sies di hominum somnia stum contra issa omnia b c themam neatur demonstratio. Nullum opinet lege De com T re prehensum,eli supererogationis,aut consild, nec linberum sed necessarium,quia scriptum en:cum
, ,- - nia fecerum quae praecepta sunt Tobis, deciter Inuem
tesserui sumius, quod debuimus Dcere feciminis Omne opira Deo acceptum,en lege Dei comprehemim ' vi Nullum estur Deo acceptumst perem ii tionis aut consili est, nec liberum,sed necessarium. - nil relinquitur, motum lege Dei non praceptrummW olt mi cevere secti Deo minime placere. uod
222쪽
autem omne opo Deo acceptum lege Dei comprehensum esse oporteat, manifestum est, nihil enim placet Deo sine fide. Item Frustra me colunt mam datis hominum. Hac demonstratio e contentis mug,relinquentes Papsis sua de Notis deliria.Porro test monia devotis extant plurima Leuitici 23.
Den. 23. Baruch. 6.riabum I. CAPUT SEPTIMUM.
QV, Asvius conscientiae Dctaen mentio,
Sic nonnulla de ea adjciam. Multa me Philosophi et Poetae de conscientia bona ct malascribunt Plato in politicorum prho, conficient,am bonam . a Pheoeteio: Tocat. Iuvenalis malam describit inquiens:
Euasisse putes, quos diri conscia facti
Mens habet attovitos, surdo verbere caedite Poena autem,ehemens, ac multo Duior illis, sua aut Caditias grauis inuenit aut Radama
Nocte dieq; suum gestare in pectore tectem. Utramque simul definit Ouidius, artifex, hisce verbis: conficia mens rituri sua B, a concipit intra Pectora, pro meriti Oemq; metumq; puti,
223쪽
Merum a M philosophica Opoetica rina de conscientia, imperfecta. Ea 3 est, subius
de ea dicam C quatuor ordine expoda .PLI 'M, definitiovem geoeralim tradam DEINDE regulas de factu ludicabo TE II o,nonnulla de disterenti sconscientia bonae ct mala ad clam Po-S REM quaestiones sunt expediendae tres. Ex verbis Pauli, Roman. a. DEFINIT IO neralis extrui potest . Ostendunt, inquit, opus legis scriptum in cordibus su:s, contectante eorum consilientia, ct intra sese rationibus excusantibis aut accusantibus. In hoc Pauli difἰ quatuor fluvidili genter expendenda . PRIMUM dicit opud legis scriptum est in cordibus eorum, hoc opu legis est diserme honestorum turpium . EcgNDO decit eos hoc ostendere. Nam dum religimem instituulit, sendunt Deum colendum: dum punmt turpia ct iniussa scelera, honestatem di iussiciam cesendam testantur. TERTIO, prouocat ad lite'
num testimonium conficientia. st et σ
sit ille tectis desinit, intra sese A vir hoc est,ram tiombua excusantibus aut accusantibi d. Nam cum dicit in mentem venire rationes , quibus gelites
quod recte facti iti defendunt, O quod male di turpiterfasium B, accusanti redarguunt,iuxta regulam operis legis cordibus inscriptam, aperte desivit conscientiam esse naturalem quandam legis intelligentiam, quae, honeste scta probat, ita turpiter commissa detestatur. Eistula ui
224쪽
Due dicatur: Conficientia est iudicium mentis pet, tum ex lege, desse Io, quod iudicium sequitur aut laticia aut trepidatio in corde. Consat itaq; conficiem tit ilogismo practico oe motu cordis, disseisinii
practicum naturaliter comitantes mirum Dilogismi practici maior est regula certa mi regula cum accommodatur per rationem radium in minori,con cluditur mentis iudicium, quod naturaliter sequitur aut laticia aut trepidatio cordis. Hanc esse diram covscientia descriptionem ipsa consciretia tu omnibus tectari potess. GVLM autem triplex est,ma naturalis,hgalis alia,tertia Euangelica. 2 AT UT LISM-gula et r.evri dicitur, eliscintilla quaedam diti naturae, qua aduersatur Nichs di mala perpetrata continuo arguit,ri, Deo colendus est,hoilhcta sectanda, O turpia fugienda, Unterestes ulli. suidam ideo hanc regulam hoc nomine appellari putant, quia pertinet ad conseruationem hominis, ne se peccati maculis inuoluat. Ex hac re a oea pus vocasta mater sic colliguut:
Turpiterβcta sunt supplicio digna.
Os commisimus turpissimum fictum, nempe im cessum erandissimum. Igitur nos sumus scelerati, ac supplicio digni. Huvc yllogismum tanta mentium trepidatio
est pecula, quod non sustinentes tam graue onus, ille oculos eruerit, ne tantis maculistiuolutus a-
Piceret buvcsolem vi laque intam merit con
225쪽
tra, Socrates accusat se ita colligendo conflatur: Ho se agere, ac benemeritum d de reputaDesii gloriosi lac praemio digni . Ego honeste Igitur non lupandus sum, sed gloria potius 'praemio digurus, quod dum homines negant, dis minortales cumulate largielitur . . Hanc collectionem laticia quaedam ammi est sh cutainua leniuit prilentem dolorem. Sed quia lux Euangelis illi defuit,euentius non respondit. Nani ira Dei manet super eos,qui non creduis in Filium. ALTER A REGULA est lex Dei, quae decalogo continetur: cm etiam subi cio leges magistratui, cuius nos subditi sumi ,modo nihil praecipiant contra naturam uiscriptam Dei legem. Hac regula ad duo capita refertur,ad obedientiam erga Deum, et iusticiam inter homines. Ex hac regula Saul si cobligit Aut Deo obediendum aut poenae expectaui .
et Deo nou obediui, sed contra ipsi Mandatum feci. Igitur Dein mihi irascitur, di infligit poenai. Hunc silesinum secuta est tanta trepidatiorum tu,quod Edem desperauerit.Uerum Ioseph in , rapto solicitatis ad adulterium perpetrandum, di
falsa delatione coniectus in carcerem,rta ratἰκιηρ- ex regula immota legis O voluntatis Dei:Deo
probantur honesta racta, eisque promisit praema. Ego honeste feci, nolens sentiri impudicae adulahrruitur Dem tuebitur iuxta suam promissionerat meam innocentiam. Hunc dillogis inum secuta e t
226쪽
laticia cordis,qua in carcere erexit animum, Ah
eum Deus liberavit, di amplissimo praemio ova-uit,propter struatam castitatem. TERTIA RE GVLMuli ignota rationi ac legi,quae est yox Sua egeli de reconciliatione, O peccatorum remissione
propter cursum. Qui crediti inquit veritas
silium,habet vitam aeternam. Item Omnis qui in t Huocauerit nomen Domini,salum e;ήt. Ex hac retis ei vi et David commisso homicidio di adulterio si culli assi Ite Deus promittit Tecliam paenitentibookr, dentibus. Ego tantis peccatis contaminatus, dolio et falsi peccatum turpiter commissum . in ipsum re a Mido. Igitur Deus me recipiet ingratiam, etsis , uti ut sgnum, di multis enormibus peccatis contamina tum Huli Dilogismum secuta est in corde David in is tanta laticia, quod non solum se reconciliatum Deo is ibi
putauerit,Terumetiam inter eo nuinerauerit, o maerarum Deus peculiarem curam habeat.Sic Manasses, Tetrus, Paulo se ereTeruunc quia conscientia talis, ex regula vana Euangeli valde tenera est,nonnulla de eius certis varia missigm ac veluti fulcris dicasne quosquod muli tam inprou dolor,si tuum conscientiam suam inquina tissimam pro purgata habeat. V Nautaq; quattin is I cra bouae conmentiae.PRIMVM et praecipuum (,eu, FIDUCIA CHLISTAqua statuitur esse remi sim peccatum, iuxta illud: Beati omnes qui consi in aduum eo S c A Vareni o Ni yxoyo,
227쪽
tos ut si ammo habet taliquando peccare, fidem quidem
iactare potemsed ea prodo vacuus est. TAE R Tae, ardens DESIDERIUMmtam totam in paeserum approbandi Deo veris cultibus, in catio ne,gratiarumactione praedicatione Dei, dilestione Dei,dilectione erga omnes. QM RIVM, est
in cuiusque vocationei vis c. Nam qui suos negligit inquit Pa My abnegauit fidem, di est insideli deterior Hanc conscientiam Clemens e
xandrinM Stromateon sexto pag. 28q.in Florent.-nu exemplaribus describit in hanc sentelit/am,r quiens:Bona conficientia quam Tna voce et os mTocat pietatem erga Deum. iusticiam erga homines tuetur, animam cogitationibus casia xerecundis sermonibus di iussu actionibu puram ora seruansno modo virtute a Domillo praecepta, amma meditatur diviva, malum quidem hil aliud quam inscitiam, et actionem cum recta ratione pugnantem exissimans.Pro omnibis praeterea Deo gratiari agit, audiendo quae iussa punt, legendo diurnae, quaerendo vera, per oblationem sanctam, per precationem beatam,taudans,celebralis, benedices, psallens Huiusmodi anima ne ad momettumaudidem temporis unquam a Deo aurilitur Hacten
verba Clementis reddidi, potui Et pro imo omnibis pussconandum est,ut huiusmodi suam esse caeficientiam vere rarmare possint. QUARTO Loco proposui de a ferenti s coirscientia, nam alio mesa, ali is bona dicitur Sed
228쪽
trali nunc Tere nunc raso ita nominatur. Hic primum obseruandum, quod has disserentia nonsismat consciemia a iudicandificultate, qua natur te donum est deoq; in bonis numerandum,quodda
ctamen rationis,nunc naturalis liberinunc alijs nominibis dicitur. Sed hari qualitates accipit ab histribus ficto praeterito, ectu cordis p senti, euentufuturo. Nam si mens sibi conscia rectisimen latur Olyem bonamsuetcquae a PS, hi Phe en odi est,ut Pindam ait Conscientia bona dic, tur. Contra, si menssibisceleris confiia est,treps sat metuit poenas, conscientia mala dicitur aeneutriusque definitiones extruamus. CONSCIE T M oreta eL iucunda bene actae vita recor setio, cum spe expectatione liti euentus. Senentatus di iucundus motus cordis,cum scientiarem ficti coniuncto, propter quam copulam Conscie tia dicitur, non Scientia. M ita Nero CON Scbentia est, mala ac crucians male actae vita recora datis,cum metu poena coniuncta Seu,mati conscientia eri triclis ac crucians motus cordis,cumscientia sceleratiracinoris coniuncta P ore iocinentia bona sitho dicitur, cum regularaci putatur vera di nomen, Oractum congruit cum regula. Monacim habet regulam de sua Missa celebranda, quam cum celebrat habet conscientiam quidem bonam,sedras bonam contra, si negligit, habet
229쪽
ram STIONES diluenda re fiant. T, an liceat gloriari ob bonam conscientiam, ad quam Paulin respondet: Haec est gloriatio nosera, testimonium conscientia nos M. At contra idem Taul :sui gloriatur,in Domino glorietur.RUFoudeo. Quilibet potest in suis rectesaiulis gloriari, sed
non extra Dominum . Quare ha tres exceptiones constituamur. PRIMUM, Tt quicquid habemus bovi, dico feramius acceptum,nihil nobis arroga tes. D E IN WE,N retineamuis illudfundamentu,
Iusola misericordia Deisitam esse nostra salutus,
duciam. TERTI o,ut in solo bonorum omnium autore acquiescam . His iactis fundamentis, bona est,imo necessaria gloriatio vera in recte fictis,qua gloriatio non erit Thrasionic-sistius, sed approbatio conficientiae recte iudicantis. ei TE quaestoeli,Vtrum erranea conficientia obliget,nec neeconis scientia erronea obligat sic intelligendo, quodβc, em contra,peccet tamen quia illa obligatio noctua est, cum diuina lege homo ad contrarium obligatur, Dein obligationem, quia est per conficientiam erroneam,non acceptat esuicquid enim sit veli pugnante vel haesitante vel errante conscientia,peccatum B. T. Trita quaestio estinum satis sit cublibet homini conscientia bona apud semetipsium e su sinu respondet, duae res sunt, conficientia D ma. Couficientia necessaria en tibi,etfima prox, mo. Uerus conarissumae consulere quanti poteris, et nihil proscis, securvi esto bona conscientia apud
230쪽
VETvsbouo et vor Shomo metonymia Ebra a diiuntur. Nam substantiaeseu subisecti nomen pro adiuncto pomtur: Epitheta diuersa studia cuunt. Dupliciter autem considerantur, alim enim ut interse opponuntur, recatus O nox renat :expers fide regniq; C HRISTI, O Tir, usque consors atque particeps ille vetita, hic nomiam dicitur CE T v quidem,quia detinetur influa originis iniusticia peccato: MOUUSTero, iam a peccato absolutus persidem in Christum, regenerat est,Tisit noua creatura. D EFINITUR
autem ad Ephesios quarto, V S HOMO, hoc modo sui secundum Deum creatus est,in Uicia sine litate vera. Alii veto homo O nouuno in diuersis hominibiis, sed in isdem hoc est, iuregeneratis opponuntur. Ut enim TRIMO Momo noum dicitur propter fidem, ita Sic, DoMo Do noum dicitur Zpter nouos fructus nouae Dboris, hoc est propter noua obedientiam invitam, sequitur fidei ius scatiouem Luod autem iubis,id est, regeneratis Spiritu opponitur, metu sto mo dicitur. Vnde Paulus veterem hominem interdum cc VI Tocabulo O nouum si