Theologia dogmatica et moralis, ad usum seminarii Catalaunensis. Autore D. Ludovico Habert ... Tomus primus septimus Tomus primus. Continens tractatus de Deo uno & trino, angelis, atque mundi visibilis opificio

발행: 1736년

분량: 795페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

' DiviNiseME MUs ATTRIBUTIS. 2 3 una vice non possit coextendi integrae panni quantitati : atqui Deus est objectum infinitum S infinitas in se complectens perfectiones, quos mens humana simul & semel attingere non potest , sed una vice ita apprehendit divinam naturam, altera misericordiam , altera justitiam , ut non neget esse realitςr quid unum, in quo esset error & falsitas, imo, judicio multiplices illas apprehensiones subsequente , pronuntiat, omnes Illas perfectiones in Deo non distingui.

De immutabilitate Dei. I'. Eus es- ne immutabilis p

R. Est omnino immutabilis.

Probatur I'. ex Scriptdra , Malachiae 3. Ego. ἶ-

Dominus O non mutor , Pal. IOI. Sicut opertorium 'mutabis eor, di mutabuntur, Iu autem idem ipse es. Probatur 2o. ratione; quia duobus duntaxat

modis res aliqua potest mutari , scilicet vel quidquam ex his quae habet deperdendo; vel aliud, quod nondum habet acquirendo. Atqui Deus nec potest quidquam perdere , cum sit ens .maxime neceilarium di sinplicissimum, nec ac- quirere, cum sit infinitus in omni genere perfectionis. Ergo. Dices: habetur Gen. σοῦ quod Deus tactat do

lare cordis intrinsecus, dixit, paenitet. . . me fecisse eor. Jerem. I 8. Si panitentiam egerit gens a mala 'suo. . . agam ct ego paenitentiam super malo , quod '

: est sapientia. Ergo. Distinguo antecedens, dixit Deus, pcrat ei. . me, locutione metaphorica de figurata, Concedom

232쪽

locutione propria, Nego antecedens; namque ut ait S. Augustinus, ita Deum poenitet, ut non doleat, nec consilium mutet ι Deus quippe semper voluit obstinatos perdere, Poenitentes salvare; sed dicitur poenitere , quia exterius idem facit, quod poenitens, nimirum quandoque deliruit quod fecerat, quandoque vero non Implet quod prius comminatus fuerat: cum autem resipiscunt, ipsi mutantur, non Deus. Sic sapientia dicitur mobilior , quia cum ipsa immota perm neat, ubique operatur, & mutabilia immutat. in Σ'. Immutabilitas es-ne Dei propriar R. Est , quia omnis creatura est mutabilis tum substantialiter, tum accidentaliter; substantialiter quidem : tum quia transit de non esse ad esse Eex creationem et tum quia potest saltem a Deo, annihilari, quo sensu solus Deus dicitur habere immortalitatem ι Spiritus enim Angelicus, aut rationalis , quamvis sit in aeternum duraturus, tamen a Deo destrui potest , &eatenus dicitur mortalis : accidentaliter quoque , quia omnis creatura est capax. accidentis , puta habitus, & actus; solus enim Deus est. suus actus , sua intellectio, sua volitio.

De perfectione DeLQ. Iri habet-ne omnes omnino perfectionet πLA R. Habet. Probatur IV. ex Script Ia, Exod 33. Deus dicit Moysi, ostende omne honum tibi, nempe seipsum. Probatur 28. ratione, quia Deus est ens a serriqui ens a se est ens ex dictis illimitatum : Ergo, Perfectum tu. Omm Mncre Perfectionis. . ἰ

233쪽

Div ImsQUE rius ATTRIIUTIs. 2o FQ. 2'. Quotvlicis generis sunt perfectiones pR. Duplicis, alia dicitur perfectio simpliciter simplex, alia perfectio simplex, & secundum quid.

. 3 o. auid est perfectio simpliciter simplax '

R. Est illa, quae n9n pusnat cum majori, Vel aequali perfectione , denniturque a sancto Amselmo, Menologii cap. I . ea, quae melior est ipsa, quam non ipsa. Sic substantia , spiritus, & sapientia, sunt pcrfectiones simpliciter si Plices; quia melius est esse substantiam, spiritum, sc sapientem, quam non esse.

4 60. Guid est perfectio simplex r

R. Est illa, quae pugnat cum majori, vel aequali Perfectione, dickutque a sancto Anselmo , loco mox laudato , ea , quae non est melior ipsa ω. quam non ipsa. Unde calor, quia Pugnat cum frigore, corpus cum spiritu , sunt Perfectiones mplices. Qis'. Quoruplicis generis G perfectio plex' R. Duplicis, alia ita pugnat cum aequali, us nullam involvat imperfectionem, ut Pacernitas& filiatio in divinis, ambae enim illae perfectiOnes relative opponuntur 3 adeo ut persona, quae

est Pater, non possit esse Filius ; .sed nihil hahent imperfecti; alia perfectio simplex habet

admixtam imperfectionem, ut animal. 60. Quotvlici modo Defectio aliqua potest co riseri in alio rR. Triplici, nempe formaliter, eminenter, .& virtualiter. Formaliter perfectio continetur in alio, quando continetur secundum essentiam, & rationem suam formalem : sic calor formaliter est in igne, . sanitas in animali. Eminenter, quando non continetur secundum i

Propriam TZtionem & formam , sed nobiliori ι

234쪽

quodam modo. Sic anima vegetativa formaliter non est in homine; cum in eo unica sit anima rationalis, & spiritatis: sed inest eminentiori modo; quia virtus vegetandi nobilior est in anima ratio. nalI, quam In Planta. Virtualiter perfectio continetur in alio, quam do illud, etiamsi non habeat formam rei contentae, habet tamen virtutem illam producendi; sic Sol virtualiter est calidus, quia suamvis calorem mclatur , cetera tamen calefacit. - Tq. Quomodo omnes persectiones continentur is Deo e r ι R. r'. Perfectiones simpliciter simplices sunt formaliter in Deo, quia Deus utpote a se, est ens Illimitatum, quo nihil messius cogitari potest : atqui melius est habere perfectionem sm-Pliciter simplicem, quam non habere, este v. g. Tormaliter spiritum, sapientem, dec. quam non . Perfectiones simplices', quae nihil dicunt1mperfectionis, ut paternitas divina, filiatio, &spiratio sunt formaliter in Deo. R. 30. Perfectiones simplices, quae habent admixtam imperfectionem, ut corpus , animal, non sunt formaliter in Deo, cum nullam admittat imperfectionem ; sed virtualiter , quia ' iest fons & origo omnium serfectionum , ,eminenter, quia creaturae sunt in illo nobiliori m do , quam in seipsis. 8O. Deus, ct omnes ereaturae: tu sunt ne quid tperfectius di melitis , quam Deus solus 'R. Non sunt quid melius intensivei quia quid quid bonitatis est in creatura, reperitur in Deo vel f malirer, vel eminenter. Dicuntur tamen quid melius extensive & materialiter; quia Deus 'seorum spectatus est simplex unitas, ex collectione veto Dei, & creaturarum exurgit multi ud

235쪽

Dices et licet nummus argenteus eminenter Contineat sexaginta ames minutae & vilioris monetae, tamen sexaginta asses additi nummo argenteo, sunt aliquid extensive & intensive m laus nummo argenteo seorsim spectato : Ergo

licet Deus eminenter contineat omnes creatu rarum Perfectiones, attamen creaturae Deo additae emcient aliquid tum extensive, tum intensive mclius. Neso consequentiam. Disparitas est, quod retiamsi nummus largenteus tanti valeas quanti sexaginta asses, non habet tamen valorem valiOris monetae proprium, sed alium aequivalentem. Aptior esici com Paratio ducta ex corporibuS quae

illuminantur a Sole corpora enim Illa lucida cum Sole conjuncta non faciunt aliquid lucidius, quam sit Sol ipse solus. O' 9'. Duid ex his principiis concludendum ess Theologo pR. Tria attentione dignissima. Primum. quod non sit beatior , qui plures

Creaturas cum Deo possidet , quam qui Deum solum qui non fruitur majori bono. Secundum. Quod ordo charitatis exigat ut

solus Deus diligatur propter se , dc cetera in ipso, & propter ipsum , utpote quae sint Parciacipationes & emanationes illius Infinitae perfectionis, quemadmodum color est ratio amandi omnia colorata quatenus colorata sunt. Tertium. Quod contra rarionem, ordinem charitatis peccet, qui minus se felicem putat, quod alla, quae extra Deum cupit, non possi- , Mat. Qui aliud praemiumpetii a Deo, inquit sanctus 'Rugustinus tu Psal. 71. ct propterea vult semire Deo, actarius facit quod vult accipere , quam ipsem, a quo vult ' accipere. Praemium Dei ipse Detis est e se aliud dilexeris, non eris castus amor, recedis ab igne immortali

236쪽

ces, corrumperis. Perdidisti omnem, qui forni tur abs te. Huie fornicationi contrarius es amor castuto qui dicit, mihi actarere Deo boum est, hoe est totum

bonum p vultis amplius; doleo istinια.

io . Esse par fectum est ne Dei proprium 8 R. Perfectum in aliquo genere tantum, non est proprium Dei, homo enim & lapis sunt perfecti unusquisque in suo genere , cum habeant quidquid ad suam integritatem requititur. Per- Tectum autem in omni genere persectionis est Proprium Dei , quia nulla creatura potest essea se , sed essentialiter dependet , ac proinde limbruta est in suis perfectionibus.

CAPUT IX.

De bonitate Dei. Qii'. intuplex est bonum R. Triplex', nempe absolutum, 'lativum, & morale.

4 26. Quid es bonum absolutum R. Idem est ac perfectum, soletque definiti , , id cui nihil deest vel ex principiis essentialibus .

si sit bonum transtendens . quod est proprietas inseparabilis cujusque entis vel ex principiis accidentalibus, si sit bonum accidentale, ut esset sapientem , sanum, &c. Q. 3'. Quid est bonum relati myR. Est ici quod conveniens est alteri, ut frugus aquae, calor igni. Q. 4'. Unde res habet, quod sis conveniens alteri 8 . R. Ex eo, quod eam perficiat: Ergo perfectivum esse, est essentia boni relativi ; ideo enim frigus est conveniens aquae non igni , quia aquam Perficit, .non VeIO iSnem.

237쪽

Q. e9. Quid e , bonum morale 'R. Est actio facta propter bonum finem, de

eum debitis eircunstantiis. . Deω eβ-ne bonus banitate assoluta ct trans tendentati ZR. Cum honitas transcendentalis nihil aliud fit ex dictis, quam ipsa rei perfectio, sequitur

Deum non solum esse honum , sed etiam summum bonum transcendenitale ; quia summa de infinita est ejus perfectio. Q. 7'. Deus est ne bonus relative pii. Maxime , quia est perfectivus omnium ineaturarum, ac proinde ipfis convenienti sti mus ,& maxime appetibilis. Ralso est, quia perfectio cujuslibet rei, est assimilari sua causae ; arca V. g. erit porfecta, si sit similis ideae, quae est in mente artificis. Cum ergo Deus sit causa rerum omnium, Perfectae erunt, si assimilcntur Deo quantum natura earum capax est hujus similitudini Q. 80. Deus emne bonus bonitare morati ZR. Est; quia semper operatur propter bonum finem; nam Prov. I 6. v. 6 universa propter se em sum operatus est Dominus, ac Proinde Propter fi-ncm summe bonNm. Dices : ille non est moraliter bonus, qui Pe mittit multa peccata, quae impedire posset: atqui Deus permittit multa peccata , quae impedire posset. Ergo. Distinguo maj. fi teneatur impedire , Conc do : si non teneatur , Nego mal. Porro Deus, utpote causa universalis, non tenetur impedire

singula peccata , sed satis est , si auxilium Praebeat aut praeparet hominibus , quibus illa utitare possint, si vel inr. Instabis .: quilibet dominus tenetur impedire Peccata subditorum, quantum fieri potest et ergo nulla solutio.

238쪽

MO DE DE O UNO , Distinguo ante c. quilibet dominus particularis , Concedo , axi hoc enim Praepositus est, ut subditos ad Deum , qui est ultimus eorum finis,

dirigat, removeatque, quantum poιest, salutis obices ; Dominus universalis, & Creator, Ne- O antecedens. De ratione enim suprerm motoris , est ut sinat causas secundas agere, quae cum sint defectibiles, non mirum est, si aliquando 'defician I. Q. 9'. Deus est..ne bonus bonitale accidentali pR Minime: quia nullum est in Deo accudens.

Q. IO'. U-ne proprium Dei esse bonum per essen-ν iam ZR. Priusquam respondeam , advertes aliquid dici bonum per essentiam duobus modi S, IV. ut bonitas iden P sidetur essentiae. χ'. Ita ut sit de Cisentia habere bonitatem , quae nulla est sine exilientia. His praemissis. R. Proprium Dei est bonum esse per essentia iis secundo modo; quia illud dicitur bonum hoc modo, quod postulat essentialiter existere; atqui solus Deus postulat essentia hic t existere : nym dutis existentia est soli Deo essentia lis. Hinc Christus Luc. i8 ait, Nemo bonus, ni olvs Devi. Q. II Q. Omnia sunt e bona boniιate divina ' R. Nulla creatura est bona bonitate divina formaliter , cetera bona, inquit S. Augustinus, ηοη nisi ab illo Iuni, sed non de illo, alioquin creaturaedii essent. Omnes autem creaturae sunt bonae bO'nitate divinae, tum efficienter ; quia a Deo sunt: una exemplaciter i quia in Deo sunt omnium rerum exemplaria, quibus res assimilatae, bosae sunt: tum finaliter, quia res omnes sunt a Deo ordinatae ad bonitatem divinam , tanqυaris iaultimum finem.

239쪽

DE Sanctitate Dei.

Q. Io. id est Sanctitas p

E R. Est perfecta puritas ab omni

immunditia siprritali. Q. 20. Quomodo contrahitur illa immunditia pR. D eficiendo a summo hono , & adliaerendo inferioribu S. . 30. Quare contrahitur immunditia desistendo a summo bono p . R. Quia summum bonum est ultimus finis deficere autem ab ultimo fine, est' ordinatio quaedam & defectus. Q Q. Cur etiam.contrahitur immunditia a rendo inferioribus' - R. Quia sicut argentum, si misceatur metallo ignobaliori, v. g. stanno , redditur impurum; ira animus inquinatur , dum amore adhaeret rebus inferioribus, iuxta illud oseae 9. Factisv abominabiles, fictis ea, qua dilexerunt. Q. so. Quid inde sequitur 'R. Quod sanctitas nostra in char irate consiliat; per charitatem enim, si per fetia sit, ut est in Beatis , immunes sumus ab omni immunditia , . quatenus virtus illa animam retrahit ab inferi ribus, Si perfecte unit Deo, qui est summum. honum. Perfecta ergo charitas, Perfecta sanctitas est , & inchoata charitas , inchoata sanctitas. Q. so. Sanctitas est-ne attributum divinum 'R. Certum est esse, . probaturque Io. ex Scri-Ptura I. Reg. 2. Non est janctus, ut es Dominus.

odi as, Magnificas in sanctitate. Isa. 6. Sanctus

240쪽

Sanctus, Sanctus, Dominus Deus exercistium. Probatur 2 o. ratione, quia Deus utpore' en

a se , est actus purus, simplicissimus, & immutabilis , ac proinde deficere nequit. Deus ergo sancius est per essentiam , di hoc illi proprium ι creatura vero Per Participationem ἰ quatenus per charitatem puritati increatae unitur. Q. 7o. Cur spiripvs beati sanctitatem divinam pracateris Αιtributis admirari, o ei acclamare referuntur pR. Duplex ratio afferri potest. Prima; quia sanctitas est voluti pulchritudo , & fulgor incomprehensibilis Dei naturae, quam diximus esse actum purissimum, simplicimimum, & imis mutabilem. Secunda; quia per sanctitatis parti ei pationem accessum habent ad Deum, & fiunt

consortes divinae ejus naturae, ac consequenter ejus sapientiae, beatuudinis, immortalitatis, &aliarum Per chlonum , quae creaturae commu- vicari possunta Temere ergo Lucifer spreta se

clitate dixit, similis ero Altissimo, quin ad Dei sim, litudinem nullus pervenit, nisi fiat particeps ejus sanctitatis.

CAPUT XI. l

De inseitare Dei. Q. Io. id est infinitum Secundum vim nominis est quod finem aut terminum non habet, definiturque ab Aristotele , id cujus quantitate aliquae accepta, semper aliquid extra sumere licet. Quantitas auistem alia dicitur molis, ut linea, corpus, de qui hic non agitur, cum Deus sit incorporeus: alia lvirtutis , quo sensu dicitur magna fortitudo. magna saPientia.

SEARCH

MENU NAVIGATION