Theologia dogmatica et moralis, ad usum seminarii Catalaunensis. Autore D. Ludovico Habert ... Tomus primus septimus Tomus primus. Continens tractatus de Deo uno & trino, angelis, atque mundi visibilis opificio

발행: 1736년

분량: 795페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

alias non esset aeternum.

Distinguo : non potest diei Verbum hodie fenerari, si per illud vocabulum , hodie , inteligatur illa pars temporis determinata, quae fuit Pexcludendo praecedentes , Concedo; nam generatio verbi non solum est ante tempus praesens s sed etiam ante omnia tempora praeterita , si Per hodie, intelligatur ipsemet duratio, quae cum sit ent itas simplicissima, corve spondet omnibus partibus successivis, Nego. Itaque generatio Verbi divini , quia est aeterna , etiam hodie durat , & aeternum perseveratura est. Filius Dei semper generatur ; semper actu eit genitus. Unde Pater ad filium : litis mcus es xv , ego hodie gentii te r nec generatio illa in ensuratur tempore, sed aeternitate, imo cst ipsa aeteris nitas. Attamen in Scripturis explicatur per Ver-hum temporis praeteriti, erat, ut intelligamus 'Per, erat, non esse Dccessivam, sed totam simul & completam , nec unquam in motu, sed in t crinino, nunquam in feri, sed semper in

- Urgebis: non possunt in instanti duo contra dictoria simul esse vera : atqui si in aeternitat non datur successio , sequitur in eodem instanti

durationis duo contradictoria esse V ra, V. g. quod Petrus in eodem inflanti aeternitatis non 'ambulet, & ambulet.

Distinguo maiorem , in eodem instanti virtuali, Concedo : in eodem instanti reali, quod

eminenter continet successionem omnium curationum , Nego ma orem Itaque licet aeternitas flar maliter non sit extensia ς tamen eminenter, extrinsece, & con notative potest dici extensa. quatenus scilicet rerum omnium tempora, quae

siccesIiva, sunt, ipsi correspondent. Unde licet

. F. iiij

252쪽

in eodem instanti reali aeternitatis verum fit Petrum ambulare.& non ambulare, tamen id non, est verum de instanti virtuali. Dices α'. Illa dii ratio dicit successionem , qua

suscipit maius, & minus: atqui Deus hodie plus

duraVit, quam ante nulle annos : Ergo.

Distinguo majorem, quar suscepit majus, deminus intrinsece deformaliter, Concedo : quR suscipit maius, & minus extrinsecc tantum, MCDnnotativc ,' Nego malorem. Etiamsi itaque dicatur Deus extitisin per longius spatium tem Pori S nostri, quam ar re mille annos, hoc nihil reale ponit in Ddo; quia per mille pia nos nillat acquisivit, nihilque habet reale nunc, quod non semper habuerit. Atque ad hoc explicandum, confert ex 'mplum arboris stantis in in rore aliculus fluminis r quemadmodum enim arbor illa ivariis partibus fluminis paulatim labenti inis, eadem semper manet, nec quidqam acquirit nisrdiversos respectus scu relationes praesentiae ad di-Versas fluminis partes, quae successive fluunt adiltius radices; ita creaturae successive coiremo dent aeternitati Dei, realiterque miriantur; Deus- auton semper idem est, immotusque manens. dat cuncta moveri.

R AEternitas est e ita propria Dei, ni πω

possis convenire creat ut a 'N. Affrinant Sancti Patres, qui unanimiter concludunt adversus Arianos Verbum non esse creaturam, ex eo quod in Scripturis dicatur aeternum. Et ratio est, quia quod eit arternum, esit Immutabile, nec initium nec finem habere

Potest sive in suo esse , sive in suis affectionibus; eadem semper ejus cognitio, idem amor interminabilis: atqui solus Deus eIt immutabilis: ErFO. Dices, Deus est ab aeterno omnipotens : Ergo , ab aeterno potuit Producere creatusas..

253쪽

. DIVINIsQUE EIUs ATTRIBU Vis.' et IIDistinguo conseq. potuit ab aeterno Producere

ereaturas in tempore , Concedo : potuit producere in aeternitate, Nego consequentlam : hoa enim repugnat : quemadmodum etsi Deus ab 'aeserno sit omnipotens, non sequitur quod possit Producere montem sine valle. Porro mons sine j Valle non magis repugnat, quam e socreatum

Riplex potest esse alicuj iis rei visio, scilicet 'INabstractiva, intuitiva & cqmprehensiva,

vilio ablis acti va habetur per alienam specie Sri 'ili cognitio animae rationalis , quam haurimis ex ejus os eration bus, ideo enim colligimus ani mam IaIlonalem, quam non videmus, esse sub

stantiam spiritalem , quia sentimus illam stir L, Italiter operari.

Est intuitiva visio, cum res videtur in se, MPer propriam sui s i ociem, quom o sensus per- cipiunt sua C ccta, visus, colores , gustus, PoreS, &c. Comprehensiva dicitur, cum res cognoscitu non solum ut in se est, scd insuper ea omni ela ritate & perfectione , qua cognoscibili S est . . Discrimen visionis intuitigae & compreheno sivae patebit quibusdam exemplIS, IV. corum quorum alicr habeat sensus, v. g. guitiam Sc ol- factum, sit btiliores, alter magis Chtuis di ambo' 'totum saporem & odorem Percipiunt, curn om nes gradus saporis & odoris indivisibilite mo 'r' veant ad sui pcrceptionem : unus tamvis ulier ' Perfectius gestat &- olfacit. 2o. tota

254쪽

116 DE DEO UNO, Per rarionem probab Ilem cognoscitur , mens enim apprehendit Pi aedicatum, subjectum, Utriusque conia cxionem, in quibus tota consistit e non comprehenditur tamen , quia amplius . cognoscibilis est, nempe per de monit rationem. 3'. Disicipulus & magister percipiunt Veritatem . Primorum Drincipiorum, utpote quae sint per se

evidentia d naturaliter nota; fad magister longe perfectius illa cognoscit, cum in illis videat conclusiones , quae discipulum latent. Ex his aurem ifacile colligitur, qui fit ri possit, ut cum omnes . beati Deum videant, ut eli in se , alli aliis plemus illum cognoscant, & ideo feliciores sint. Qii estio hie non movetur de visione abstractiva; cum conitet ex dictis de existentia Dei, excreaturis Deum naturaliter cognosci; sed de visione duntaxat intuitiva & comprehensiva, de

quibus plura tractanda Occurrunt. I'. Utrum.

Deus sit naturaliter visibilis &.comprehensibilis. 20. utrum supernaturaliter comprehendi posIites ab intellectu creato. 3 o. an saltem videri queze

supernaturali lumine. 4'. utrum superna uralis ilia vilio possit haberi oculis corporeis. So. utrum . aliquibus sanctis ante mortem fuerit concessa. 6'. utrum ammae separatae & omnino purgatae .rbeata . illa visione fruantur. To. quot requiran- . thir, ut intellectus creatus Deum intuitive videar. 8'. utrum visio beatifica sit aequalis in om-n bus 9'. unde repetatur visionis inaequalitas. . IO . quaenam beati in Deo videant & non vi

255쪽

DUbium esse non potest , quin Deus nat 'raliter seipsum plene cognoscat & compre- 'hendat ; cum eius cognitio sit ipsam et ejus essentia , ac proinde infinita in omni genere perfectionis. Nec dicas illud , quod comprehenditur .cognoscentis cognitione finiri, ex sancto Augus ino, Deum vero ι utpote infinitum , nulla cognitione finiri posse. Objectum enim dupliciter cognitione finiri potest : vel positive, quando cognitio , quae de illo habetur, pertingit ad 'ultimum ejus terminum , quomodo quantitas

bipedalis finitur cognitione illius, qui videa duo ejuS extrema : vel negative ; quando nihil est illa objecto , quod non cognoscatur plene dc omni modo quo cognosti hue eit ; sic in hy-' pothesi quod daretur linea infinita , Deus com - prehenderet illam , & cognitione sua finiret , non quidem positive , quasi extrema illius, ,

quae nulla sunt attingeret ; sed negative, quatenus omnimode cognosceret illam infinitam. Porro Deus hoc posteriori modo finitur cognti 'tione sua comprehensiva. Itaque

Quae titur hic duntaxat de intellectu crearo, sive existenti, sive possibili, utrum naturaliter Deum ividere & comprehendete possit. Non defuerunt qui illud affirmare ausi fuerint. Quarto enim seculo nonnulli ex Arianis, dicti Eunomiani ab Auctore suo Eunomio, & Anomaei a dogmate, quo aperte pronuntiabant Filium 3

esse Patra dissimile in cum alii Ariani illum subdole similem confiterentur; sea eo sensuetquc

256쪽

υ3 D E D E O U N o Adam legitur factus ad similitudincm Dei 33MIουοιος, quippe dissimilitudinem si inficati illi, inquam , dicebant sc Deum naturaliter plene Cognoscere M comprehendere. Contra hunc eris rorem stylum acuerunt Sancti Patres, Basilius, Gregorius Nazian Zenus, Gregorius Nyisenus ., Chrysostomus, qui plures homilias habuit ad Populum de incomprehensbili natura Dei, Theodorctus, & alii. Bcgia ardi decimo quarzo seculo errorem jam. Priacm cxtinctiim cx parto suscitarunt , ac PIO-eterea danam nati in Generali Concilio Viennensi nil, Clemente quinto. Qtiare ad propositam quae

stionem. R. De fide est Deum lumine naturali nec con prehendi , nec videri postr. Probatur Io. ex Scri Ptura, Joam I 4 Vers. 2I, ni diligit me. . . manis sabo ei meipsum, Rom. c.

v. l. Gratia Dei uua arterna. I. ad Tura. 6. V. I 6.

Lucem inhabitat inaccu bitim, quem nullas hominlim vidit , sed nec vili re porti'. Probatur ais ex Patribus , qui Anomaeis sunt antiqui OIES. . Sanctus Iraeneus lib. cap. 36. sic scribit, . vide itur Dcus) in regno caelarum spirisu praepara re hominem in filium Dei. rigenos , lib. I. de PrincipiiS cap. I. men1 inofra , inquit, ipsum per se Deum βω est, non pγ- .

. Supelssue proferrentur Patrum textus, qui ex cp f. sio error m Ancmaeorum consutarunt ,

Phobatur 3'. ratione. Quia debet esse propo tis inrret facultarem cognoscitivam & objectum K99no bile I atqui non est proportio inter Deum ire intellicium creatum : Ergo.

. , quia facultas inferioris ordi i

257쪽

Di mrgnus Tms ATTRIBur Iga 2 nis propolito in non habet cum objecto superioris Ordinis, v. g. sensus Corporeus' cum Ob-- ferui spiritali, puta Angelo : atqui Deus, utpote actus purissimus, illimitatus de infinitus, est liti Perlosis ordinis respeetii cuiusque intellectus crea- rL: Ergo sicut oculus par non Cir; ut videat Ang tum , ita nec intellectrus creatus, ut Deum intui-tive cognoscat. Confirmatur et actus per se tendens ad visioncm beatificam, ut aetiis fidei, spei , bc charitatis, .citientitative supernaturalis, ut docent Thec logi tractatu de Gratia , ergo a fotaiori ipsa visio beat; fiea. Dices Io. ex sancto Augustino lib. 4. de Civita . mi e. 27. pcccatum est sola cause, cur Deum

Non videamus: erget, remoto Peccato Deum naturaliter v Ideremu S.,

Distinguo antecedensi sola causa moralis quactenus nos privar auxiliis, quibus finem supernataralem, ad quem ordinati sumus, obtinerem US, . Concedo : causa phy sica, quemadmodum qui alteri US oculos erueret , aut clauderet , esset causa chre alie non videret, Nego anteced. Dice S. χ' ' homo naturaliter consequi potest suum finem : atqui ultimus hominis finis cit visio beatifica: hrgo. Distinguo majoremet suum finem naturalem , Concedo :Iupernaturalem, nego majorem. Porro visio beatifica est .finis supernaturaliS. P A R A G R A P H U s II. rum viso Dei comprehensiva δει per naturaliter si

258쪽

V. I9. magnus consilio ; ct incomprehensibilis cogitain Probatur 2'. ex Concilio Lateranen sit quarto. Cap. FDrmiter. Credimus , inquiunt Patres, quodsis Deus incomprehensibilis . Probatur 36. ex Patribus. Sanctus Epiphanius haeresi 99. lic habet. de Beatis , qui Ha vident Deum , ut tamen illum comprehendan C: Veluti si quis per angusti m foramen caelum aspiciat ac incat , ,

caelum. aucdsi quis actitὸ ei dicat e non vidisti coelum: neque se mentie iur ... quippe non vidit illius exporre

ectionem, neque altitudinem.

S. August. serm. III. alias 38 de verbis Domini, de Deo ait: Quid miνum, si non comprehendis ZSi Τexim comprehendis non est Detis ... attingere aliquan-rum mente Deum magna beatitudo est : comprehendere

autem omnino impostpbile. His adde Patres, qui Anomaros impugnarunt Proband enim Deum nequidem supernaturaliter comprehendi posse, ut sanctus Cyrillus Jerosolymitanus catechesi 96. qui ex Deo est , inquit, vidit Deum , cujus faciem semper Angeli vident in coelis: vident autem pro mensura ordinis fui : Et sanetus Chrysostomus hom. q. defin- comprehensibili Dei natura : non de natura, inquit, tu mana solum ait, Deum nullus unquam vidit, scd etiam ne Nartutibus superais ... hinc Evangelista neque ipsia virtutibus superis Deum esse comprehensibilem dixit. Probatur Α'. ratione; quia nulla creatura est ea pax aetiis infiniti: atqui visio Dei comprelaen-sba est actus infinitus: Ergo. Dices iv. Ex Apostolo 1. Cor. 13. tunc autem cognoscam , sicut o cognitus stim : atqui Apostolus cognitus erat visione comprehensiva: Ergo. Distinguo majorem : cognoscam cum ' aliqua proportione sic Ut cognitus sum; quemus modum 'alibi dicitur, quod videntes Deum similes ei erimus, Concedo rea Omni claritate, qua cognitus sam, NPSO major M.

259쪽

Divi NisQUE IUs ATTRI EUTIs. 23VDices Σ'. Qui totum Deum vident, ii sane litum comprehendunt: atqui Beati totum Deum vident: Es O. Distinguo minorem : totum Deum vident sine 'ea omi claritate, qua visibilis est, Concedo : vident omni claritate, Nego minorem. Itaque Beati totum Deum vident ; cum sit ens simpliciisimum ;sed non vident eo omni modo quo visibilis est. P A R A ci R A P H U s III. Virum visio Dei intuitiva super naturalis er sit hominῖ

possibilis p

R. 3 E fide est Deum a Beatis inruitive videri. .

Beati mundo corde quoniam ipsi Deum videbunt. li-lud autem dictum esse de visione intuitiva intellexerunt Apostoli, nempe sanctus Paulus I. Cor. Iι. ubi sic scribit : nunc cognosco ex parae: tunc auin rem cognoscam, sicut .ct cognitur sum. Et S. Joannes ulli. I. cap. Ciem apparuerit, Inquit, similes ei eνιmus, quoniam videbimus eum sicuti est. Matth 18. Angeli eorram .s parvulorum) in coelis semper videat . faciem Patris mei, qui in cortis est. Probatur 2'. ex Concilio Florentino se T. 26. in Decreto unionis cum Graecis , ubi statuitur anima S corporibus exutas clare intueri Deum sicuti est. Id ipsum jam definierat Benedictus XII. .

in Extra vagante, Bemediatus Deus. . Probatur 3'. ex sanctis Patribus. S. Irenaeus lib. . cap. 37. Homines, inquit, v - debunt Deum o vivens per visionem, immorrales fa-G, ct pertingenies usque ad Deum. iS. Clemens Alexandrinus lib. 6. Stromatum , , explicans hunc Exodi textum, nemo videbit faciem 'meam, ct vivet, ait: perspicuum est nullum unquam λ

260쪽

clare comps

Aendere ι qui ati: m sunt mundi corde, Deum videbunt,pU tam σιγ emam perfectionem attigerim. Ubi videre, & comprchendere indiscriminatim usurpantur, nondum scilicet exortis haeresibus, propter qsias Patres deinceps cautius locuti sunt. S. Hieronymus lib. i. in Isaiam: Homo, inquit, Dei faciem videre non potest. Angeli aistem etiam minimorum in Ecclesia semper vident facie m Dei. Et nunc in Decido videmus, oe in umigmate e cmu autem facie ad faciem, quando de hominibus in Augelos profecerimus.

5. Augustilaus Episti i . alias 111. sic scribit:

Deflerium veraciter pibrum, quo videre Deum cupiuntsct i quilamer ardescunt, non opinor in eam peciem coη-men sim flagrat, qua ; ut utili , apparet quod ipse ηγη

egi, sea in eam substantiam , qtia ipse es quod est. Erli pzzzola i6.8. alias III. negare non postimus sitio Dei siparos Deum. Sractus Gregorius lib. 38. Mor. cap. 28. Scien- m est, inquit, quod fuere nonnulli, qtii Deum dicerem etiam 'in illa regione beatitudinis in claritate quidem conspici, sed in nattira minimὸ υideri, quos nimirum minor inquisitionis subtilitas fefellit; nequo enim

Amplicis , ct intommutabilis essenitie aliud est claritas , ct aliud natura. Sed ipsa Dei natura sua claritas, ipsactarum natura est . . . ipse Christius pollicetur di- ceu c qui diligit me , viligetur a Patre meo, de ego diligam eum, & manifestabo ei meipsum: ac si p. nenici dieat, qui in vestrά, restat tit in med men

Iura υideatis. D ices I'. a. Timoth. I. v. 1 . Deus dicitur

invisibilis , SO cap. s. v. 17 habitare lucem ina cessibilem: Ergo. Distinguo antecedens , juxta varias sanctorum Patrum interpretationes, invisibilis& inaccessi Bilis oculis corporeis , ex Origine, concedo: oc,

lis mentis, subuistinguo, naturae vitibus, ex san-DE D t o U N O Iuliae suae t mortalis tempore possie Deum

SEARCH

MENU NAVIGATION