장음표시 사용
261쪽
D1vrviso fg Enys Astr Rr Fris: Σ fictis Gregorio Nagianaeno, & Nysieno, Conce. do : gratiae. beneficio . iterum subdistinguo, imhac vita cum Si Gregorio, Concedo : in altera A. subdistinguo, cum sanctis Ambrosio & Augustino, Visione comprehensiva, Concedo et visione inruitiuL: Nego. Instabis: atqui soli Filio Pater visibilis est ,
inaccessibilis etiam in altera vita. Nam Joan. 6. V. ψ L legitur , non qcia vidii quisquam Patrem , nisii , qui es a Deo. Er. Joan. I. v. I L Deum nemo via dit unquam et unigena pus Filius, qui est in sinu Patrir , ipse enarravit. Ergo. Distinguo antecedens , quisquam hominum , Concedo : quia nondum coeti ianua iis fuerat reserara : quisquam Angelorum, subdistinguo vidit intuitive , Nego vidit comprehensive ,
Concedo; hoc enim est privi segium unigeniti, qui est in sinu patris. Ita sanctus hrysolromisHom. I . in Joan in pisti Panis esse, inquit, majus
Fidquam est , quam videre. Qui enim tanitim vides, Mon habet equisitam ejus , quia victi cogηιι inemis Instabis iterum: Arqui nemo Angelorum etiam
intuit 1ve Deum videt, ex I. Petri cap. I. v. 12auhi sic legitur , in quem desiderant Angeli proypicere , is quippe non videt, qui vi teredesItierat: Ergo. Nego subsumptum , cujus confirmationem diu, RInguo cum sancto Gregorio lib. 23. Moralium . cap i 8. desiderant perspicere desiderio excludente fastidium, quomodo comedens, qui ad sati talem non pervenit, dc fiderat comedere, Conincedo : desiderio excludente praesentiam & fruit onem , Nego. desiderant igitur, inquit sanctus Doctor , sene labore , nam desiderium sacietas comitator, ct Jaiianuir sine fastidio, quia ina satietas demerio semper accenditur. Dices 1'. Sancti Patres, Ambrosius, Hierony-μM., Plerique GrRci, ae praesertim sanctus ChrI
262쪽
sostomus & Theodoretus, negant divinam nuru ram unquam fuisse visam, sive ab hominibus sive ab Angelis. S. quidei Chrysostomus Hom.1 . in Joan. sic scribit, id quod est Deus, non modo
Propheta non viderunt, sed neque Angeli, neque Ar changeli. Idem oratione 2. 3. de incomprehensibili Dei natura, totus est ut illud ipsum pro- . bet. a iam obrem , inquit oratione . non natHI hominum solum ait, Deum nullus tinquam vidit, sed etiam de virtutibus stipernis. Theodoretus autem it, C. I . Epistolae i. ad Corinth. expendens illa δpostoli verba, tunc Dcie ad faciem , ait, hst videmus Θmbola Dominici corporis; illi: atitem ipsum Deilm videbimus; id enimMnscat, facie ad faciem. Viis demus autem jus, non quaestib a spe lum non cadit, natu-yam H quae a nullo cerni potest ; sed eam quae de nobis sumpta est. Idem repetit, & multis confirmat Dialogo primo cum Eutychianis. Si ergo, inquit, ne ab hominibus t dico ego nec ab Angelis, videri potest divina natura , die quomodo in terra is visius est , qui cerni ct con pici non potest Z Et insta ,sc ergo de Angetis intelligamus audientes, quod semper vident faciem Patris veliti qui in coelis est. Non enim videnr divinam jubstantiam; quae nec circun cribi. nec comprehendi, nec mente percipa potest sed speciem quandam ip
sorum naturae accommodatam. Post incaνnaι Ionem vers.
- Usus est etiam Angelus, non in similitudine gloria, sed
Nero ac vivo utens, quasi velamine, carnis integumento.
Ergo visio Dei inmitiva ex communi Patrum sententia impossibilis est etiam supernaturaliter. Et hunc sententiam amplexi sunt Armeni & Graeci, ex Armacano libe I A. de Qntationibus Armenorum, & Guitione Carmel ita in Summa de haeresibus; cui etiam adhaesisse Petrum Abai lardum testatur S. B r nardus Epist. I9o. Nego consequentiam. Ad antecedens vero. R. I'. DuplIcI excausa. veteres non ita identu
263쪽
DiVyNasQUE EIU AT E my. .lem accurate fuisse locutos. I'. Quod cum Anomatis, qui perfectam & comprehensivam Dei visonem sibi arrogabant, Plerique decertarent. Notum est nutem Patres in ejusmodi certaminibus, ab adversariis ad extremas videri & penitus oppositas partes declinarc. Annon visus es Eutychianis Sanctus Cyrillus Alexandrinus Regare in Christo duas naturas, cum contra Nest,rium unicam personam, eamque divinam asser ret,&fanctus Augustinus m haeresim Manichaeorum relabi, cum contra Pelagianos veritatem peccati originatas astrueret Σ'. Quod, cum ne mo negaret intuivam Dei visionem , securius loquerentur, ud observat in frivili casu Sanctus Auis gustinus. Ita errim sese intelligi arbitrabantur, quomodo in Ecclesiacredebatur. His itaque Praeismi 1LS. R. 2'. Distinguendo antecedens : substantia dia vina ne ab Angelis quidem videtus visione exquisita & comprehensiva , ut contendebant Anomaei, Concedo : visione intuitiva, juxta captum Dahusae creatae, dc secundum quendam condesecensum , ut loquuntur illi Patres, Nego ante
Instabis i '. Atqui condescensius, de quo loquuntur Patros laudati, similis est condescensui quo Deus se videndum praebuit antiquis Patria chis : ergo ficut patriarchar per illum condes. censum non viderunt Dei substantiam, ita nec Zngeli. Distinguo subsumptum ; similis est cum aliqua Proportione , seu analogice, Concedo : similis est perfecto & uni voce , Nego subsam plumnam laudati Patres scribunt illum condescensum
esse secundum captum intuentium. Quis autem - neget longe maiorem esse capacitatem in Ange-us beatis , quam in hominibus viatoribus3 Con-
264쪽
vir' D T D E h s N O , . ' descensus itaque respectu Patriarcharum exstra clit visionem intuiti vana, non vero respectu Angelorum.
Instabis iterum; Theodoretiss in laudato Dialogo, scribit Angclos Deum non vidisse,nifipera
acta Incarnatione : atquI peracta Incarnation non vident Deum comprehensive: Ergo ante Incarnationem nequidem intuitive viderunt. Dattinguo minorem. Comprehensve non Vi dent secundum naturam divinam, Concedo : se cundum naturam assiimptam , Nego minorem.
Atque ut percipiatur mens Theodoreti, obser vandum cst ipsum disputare cum Eutychiano, qui juxta sectae suae dogma contendebat naturam humanam in Chrasto absorptam fuisse a divini rate, ac consequenter statuebat Deum post Incarnationem visum fuisse sicut est in se , idque probat ex illo textu Baruch cap. M Post ac in ter vis vigus est, cticum hominibus converyalus est. Contia Theodoretus opponit verba Evangelii Joan. r. Deum nemo Vidit unquam , ex quibus concludit Patriarchas N Prophetas Deum non vidisse nisi in aliena formiu. Sed postquam Deus caro factus est',-Juxta illud Joan. i. Verbiim caro faestim est, jam interris visus est, & in coelis Angelis apparuir, quae δε postoli verba Theodoretus interpretatur de vi
sione comprehensiva , quam non habuerant,
priusquam Deus fieret homo, quia hoc exquisit
modo cognosci non potest, secundum nat ram a se assumptam : non enim, inquit, vident dia Misam sub tantiam, qua nec cis evnscribi, nec comprehendi , nec mente percipi potest. Et haec scribendi ratio familiaris est altis Patribus, qiii disertis verbis vilionem intuitivam Angelis concedunt nam sanctus Clemens Alexandrinus cujus lG-c lentissimum testimonium in confirmationem nostrae ac sesentania Protulimus eodem Plane mo.
265쪽
DGINII QIUE ATTRIM TIL. idomentem suam ., quo Theodoretus, aperit lib. I. hypoti poseon, ubi sic habet, apparuir Angelis, quippe invisibilem divinitatis naturam ne illi quidem debant. Itaque incarnatam videruns, scilicet comprehensive . Dices 3'. Debet esse aliqua proportio faculta-κem inter & oblectum , atqui nulla est proportio finiti ad infinitum, facultatis creatae ad Objectum increatum: Ergo. Distinguo majorem , proportio habitudinis , Concedo et emitatis, Neso majorem. Distinguo similiter minorem , finiti ad infinitum nulla est proportio entilatas, Concedo: h hitudinis , Nego minorem; Deus enim est veritas intelligibilis, mens vero humana est facultas inici lectiva i atqui facultas intellectiva ordinem& habitudinem habet ad objectum nitelligabile a Ergo: Instabis: proportio habitudinis, cum sit relatio & quidam respectus ad objectum, fundatur
in entitat rorpor tionata : atqui ex concessis non est proportio entitatis Deum inter & mentem .creatam : Ergo nec habitudinis. Nego malorem , effatum enim Illud, omnis relatio supponit fundamentum , restringitur ad omnem & solam relationem accidentalem, quae advenit rei jam in suo esse coi dii tutae, propter vel eand cm quantitatem, si sit relatio aequalitatis, vel eandem qualitatem , v. g. albedinem, si fit relatio similitudinis. Sed extendi non debet ad relationes transcendentes, puti facultatis ad obiectum ; cum enim sint essentiales & quid pri- .imum in re non est assignanda ratio cur rei alicui in sint, v. g. cur olfactus habitudinem & ordianem habeat ad odores potius quam auditus, iotellectus ad intelligibile , potius qui in volum
tas ι ejusmodi quippe relationes & habitudinis
266쪽
Da Dro ρο- ρο, dunt quid essentiale , ac proinde quid primum
in qualibet re. ' . Instabis iterum: major est distantia inter Deum'.& intellectum creatum, quam inter Angelum Moculum corporeum : atqui oculus corporeus nequidem supernaturaliter videreaeotest Angelum:
rgo neque intellectus creatus Deum. Distinguo maiorem, ut supra, major est distantia tantitatis, Concedo: .habitudinis,.Nego majorem. In ejusmodi igitur minus est spectanda entitas,.quam habitudo ; namque Oculus & sonus conveniunt in ratione entitatis corporeae, & tamen oculus ne de vinitus quidem potest percipere sonos; quia ad illos nullam habet habitudinem , mens autem humana ex natura sua tendit in Rerum, illudque percipere potest, naturaliter, sit sit verum .aaturale;supernaturaliter vero, si sit supernaturale. P A A G R A P aE U s IV.
rarum Deus supernaturaliter videri po pi oculis
corporeis ZConstat ex dictis de immensitate Dei c. II. p.
2I3. Deum oculis corporeis posse videri me Metibus, & quidem in hac mortali vata, eo clarius,quo anima abundantioris gratiae auxilio illum saepius recogitat, ct instantsus desiderat. Cum autem Beati in futura vita Angelis similes effecti. Deum ubique praesentem & Operantem, mente semper conspiciant, dubium non est quin futurum sistin resurrectione, quocumque conversuri sint corporis oculos, illum sensibiliter praesentissimum habeant, & ejus praesentia ineffabiliter delccte tur : valde credibile inquit sanctus Augustinus libro χχ. de Civ. Dei cap. 19.senos esse visuros mu vitia tunc covorat in Deum ubique Iraej eniem,
267쪽
Divi NIsQUR EIUS ATTRIBUTIs. 2 3'iuersalia etiam corporalia gubernantem, per corpora gus gestabimus, ct quα conisiciemus quaquaver m oculos duxerimus , clarissima perpetuitate videamus, nonsicut
nune inviisibilia Dei per ea, qua facta sunt, intellectaaonspicitimur, ubi plus in nobis vales, fides, qua credrimus, quam rerum corporalium species, quam per oculos cernimus corporales. Sed sicut homines inter quos vi- Centes , motusque vitales exercentes vrvi us, mox tit a sicimus non credimus vivere, sed videmuι, cum eorum sitam sine corporibus videre nequeamtis, quam ramea in eis per corpora , remota omni am, urtate conspuiantis, ita quacunque spiritalia illa lumina corporum nostrorum circunferemus, incorporeum Detim omnia reges rem , etiam per corpora contuebimur.
Tota igitur quaestio est, num Deus oculis coris 'porcis possi t supernaturaliter videri ut in se est. Resp. Non potest.
Probatur Io. Scriptura, I. Tim. c. V. I cquem nullas hominum vidit, nec videre potest. Hunc autem locum Origenes & sanctus Hieronymus, ex S. Augustino episti I48. alias III. interpretantull.de vino ne per oculos corporis. Probatur 2'. ex Patribus.
Origenes lib. I. contra Celsum, falso, inquit, nobis imponii Celyus dicens nos sperare corporis oculi Deum esse visuros. Sanctus Augustinus epist. 9 2. alias s. idem diserate negat, hoc, inquit, oculus corporis vi rire nequentina potest, neque tunc poterit; ad quod probandum multa. Profert argumenta , r fellitque contra sentientes.
Cum autem sanctus Doctor comperisset quemdam episcopum aliter sentientem epistola, ut ipsi videbatur, asperiori offensum, aliam ad Forturiatianum Episcopum scripsit, quae est 1 8. olima II s in qua pro sua singulari modestia, & imi tando servandae pacis studio, veniam obnixe pe-
Π, explicatque quid in hac materia juzia rectam
268쪽
fidem tenendum , quidve illaesa fide liceat optinata, Fides exigit, ut Deum asseramus incorpo-aeum, '& nullo loco distantem accircunscriptum, ac proinde invi fibilem oculis corporis etiam immortalitate fruentas, cum nonnisi corpora aliquo loci intervallo separata cernere queant. Uttum autem in resurrectione tanta futura sit corporum
mutatio, ut oculi retenta propria substantia spi-Tituales fiant , eamque virtutem accipiant, qui ipsam met Dei substantiam conspiciant, unicui- ue liberum 'relinquit opinari quod verisimilius ipsi videbitur, & hanc quaestionem problemati- ce ita tractat, tum in hac epistola, tum in i 47a villas ii 2 . &-Mias Ioia. ac denique lib. 2 2, de Civ. Dei cap. 29. ut semper propendeat in
sententiam negantem. Sed quia, inquit citato cap. 29.spiritate corpus nepimus quanios' habebit accessis ,-de re quippe inexperta loquimur, t bi aliqua quae aliter δntelligi nequeat, divinarum Scripturarum non occurrit sucurrit auctoritas, necesse es ut contingat in nobis , Quod in libro Sapsemiae legitur, cogitationes morta-
Iium timidae, & incertae providentiae nostrae. Probatur 3 ratione, quam Sanctiis Augustimis urget laudata epistola 91a. sicut Deus non est sonus ut possit auribus percipi, nec halitus, mi stntiri possit olfactu ; nec liquor , ut possit &bibi ; nec moles ut possit & tangi ; sic nec coloraus lux corporea, ut possit & videri . Cur solis ocu- is favent, tuquit Lan tus Doctor inυidenr ceteris sensitas '
Dices et Iob. cap. et '. est, in carne mea υidebo
Deum meum, quem visurus sum ego ipse, oculi mei sonisecturi sint. ErgQ. Distinguo antecedens cum S. Augustino,Deum Redemptorem & incarnatum, Concedo : Deum in propria divinitatis substantia, Nego antece
269쪽
tram quibusdam eximia Sanctis visio Dei intinistis' ante mortem fuerit concessa e .
DUO sunt extra controversiam , nempe issus beneficium extraordinarie a Deo conccd i titisse, & seipsa Christo Domino fuisse conce sum ut demonstramus Tractatu de Incarnatione Pag. I 6 s. Controvertitur autem in Scholis, num purus homo adhuc mortalis actu t& de facto visione Dei inruitiva aliquando orit PotituS. Affirmat S. Thomas I a. qu. I 2. Irt. II. ad ecundum, dc M. Lae. qL' ITi. art. de Moysedi Apostolo, ubi pro sua sententia, quam amplexi sunt Theologi non pauci, laudat sanctuin Augustinum lib. λ. de Gen. ad lit. & Epist. I T. λCommunior tamen non solum Theologorum, sed etiam Patrum sententia, ac ideo nostra, negat cuiquam mortalium concessam fuisse aliquando visiopem Dei jntuita vam. Probatur i'. ex Scriptura Ioan I. Deum nemo .idit unquam. h. Timoth. r. nullus Pominum vidit. Evangeli turi autem Ioannis, & epissola I. ad Timolli. scripta sunt post epistolam 2. ad Co-'rinth. in qua Apostolus refert se raptum fulmeusque ad tertium coelum sive Paradisum. Ergo non vidit in iJlo raptu essentiam divinam , sed eximias quasdam revelationes accepita Non dicas Paradisii nomen in Scripturis tam pro visione Dei intuitiva , ut pardi cx v .rbis Christi ad Latronem, Luc. 13. Hodie mecum eris in Paradisb ; namque hujus vocis varia est acce Diio. Gen a. Adam transsapus cs: in Paradisiunἐοῦ Tom. L
270쪽
14a. DE DEO UNO, Gen. t . Terra Sodomorum vocatur Paradisus, Eccli. 44. Enoch translatus dicitur in Paradisum. Q od autem 2. Cor. ra. non accipiatur provisioni Dei inruitiva sicut Luc 23. suadent verba ipsiusmet Apostoli, i. Tim. 6 nullus bominum i Ueumὶ vidit. Probatur 2'. ex Patribus. S. Irenaeus 4. c. nine Moses , inquit,
vidit Deum , neque Elias . . . quae autem ab iis vitiis ἐν tur, erant similitudines claritatis Domini.
Origenes in caput 6. Isaiae sic scribit : Dei faciem non vidit Isaias nec Moser. Posteriora viderunt,
S. Clemens Alexandrinus lib. s. Stromatum, idipsum adstruit: Plenum est, inquit, neminem minguam vitae tempore posse Deum clare percipere. Tertullianus idem probat lib. contra Praxeam,& lib. 4. contra Marcionem C. a. 2.
S. Athanasius , & sanctus Gregorius Nazianzenus apud sanctum Augustinum Epist. i 38. docent Deum non fuisse visum, nisi in formi assumpta. S. Augustinus revera locis a fracto Thoma supra laudatis propendet in oppositam sententiam, sed tandem in libris , quos senex edidit, ut lib. 2.
de Trinit. c. 16. lib. 1 o. de Civitate Dei cap. I 3. nostram sententiam luculenter confirmat. Species qu4 visui est, inquit, lib. is. de Civit. Deus non erat; nam ct Ioquebatur cum loquente Mose, ct ei men ditebat, ostende mihi remetipsum. Et tradi. 3 . in Joan. stud vidis miser, υidit nubem , Angelum . . , omnis illa creatura typum Domini sui gerebat, non ψ-Fus Domini praesentiam exhibebat . . . . responsum a cepit: non potes videre faciem meam. Loquebatur ergo eum Mose Angelus, portatis inum Domini. . . non