장음표시 사용
331쪽
. DiYιN SQUE 1 Ius ATTRIBUTrs. χει Ionem dc integram felicitatem. Si ergo perfecta illa notiria ruit appendix &conscctarimia quoddam jullitiae originalis, in qua conditi iunc pri- μ' parentes, juxta illud Ecclj. II. creavit ill rseremiamuiritus , sensi implevit cor AIoram; a fortio-rr consequitur beatitudinem coelestem, ut quis sit ultima hominis perfectio, ad quam tendebacitatus innocentiae.
3'. Lx rebus cost ingentibus norunt Beati, quescta ipsoς spcetant, preces , v. g. Pcrciplunt, quaesto illos diliguntur: norunt Angcii, quae ad cos PCrtinent, quoS in custodiam accc petunt; sancti Parerat S, quae ad familianas Epitcc Pi , quae adoὲoecesim ; Reges, qudi ad regna, qUae dum VI vcrcnί , administrarunt. Sic ab hlia jam translato, qui prophetaverat in regno Israel , allat, Iunt litterae, a. Paralip cap. 2 i. v. I 2. IIc Jeremias de Onias orare dicuntur pro populo iub1n magnis calamitatibus constatuto, 2. Macchab. cap. ii. Sic sanctus Petrus cpiit. 4. cap. I. sua se sollicitudinem ciscipulis pollicet ut post suuria Db Itum '; Dabo, inquit . . . . operam ct frequenter Babere vos post obitum metim , tit horum memoriam fa- cratis. His & aliis cxemplis fictus sanctus Aui-brosius in oratione de obitu Thcodosii , docet ipsum in coelis curam ' habiturum Honorii & Arcadii liberorum. Et sanctus Gregorius lib. I 1. Moralium cap. 17. idipsum de omnibus Sanctis
usi erit ἱ an, inquit, fratres fvos periclitantes non Uictant , non carent Z an qui Deum tori ct rotum D - 'FΠιηι, cum Detis charitassis, charitatis exortes s t 'Sine mutua eiusmodi sollicitudine non et laret 'conimum o quam Chiristus instituit & praecepit iliter membra corporis sui , quod est Ecclesia iacoetis regnans , in te iis millians, tu in burgatorio pallulas . Nec dubium eli', quin Deus an nudit Sanctorum votis ordini a se praescripto promtis
332쪽
. I . art. 2. eL Omnes Theologi. 4'. Denique Beati sese invicem sitosque in pa- . tria cognoscunt; alioquin societas, ad quem ho-- mo natu S est, stare non possiet. In meliorem statum
desinamur inquit Tertullianus lib. de Monogaismi a cap. lo. restirrecturi inspiritale confortium aDLmri, rom nometipsos, quam nostros. Et S. Cyprianus lib. . de mortalitate , magnus illic nos charoru anu eνus expectat, parentum , ferram , sitiorum . . . adho tim co , spectrina ct complexum venire quanta ct illis o nob is in commune laetitia est IEx his colliges I'. sieri posse ut Beatus meritis& gloria inferior plura cognoscat ; quia illius
conditio extensorem illam visionem exigit , Propter quam tamen felicior existimandus non est, ut supra monuit sanctus Augustinus. Σ'. Turpiter hallucinari eos, qui elucidandis Religionis nostrae mysteriis, & ceteris reqvis Thheologicis ita se dedunt, ut promerea pietatis ossicia remittant, rariuς sacrjficium offerant, ipsumque orntionis munus quam minimum pendant; cum ex dictis ejusmodi bona opera sint merita', quibus in mercedem retribuitur amplior & clarior rerum divinarum perceptio. 'Frustra opponunt illi tritum adagium , qui fu-det , orat; id enim eo sensu dicitur, quo dicimus eum orare, qui injunctum opus perficit, qui agrum colit, aus mercaturam exercet, si nempe orationis spiritus in eo fallem virtualiter perseveret; alioquin si ista ex cupiditate, ambitione, aut alio quovis terreno affectu procedant, quomodo etiam dici queunt, cum ipsum orationis spiritum extinguant 3 Unde sinctus Augustinus epist. I 3 o. alias I 2I. Ideo, inquit, ab aliis curis M.que negotiis, quibus ipsum desiderium quodammodo te- Eescit, certis boris ad neginum strandi mentem revota
333쪽
D1Vmis NIE EItys ATTRI mTls. 2 r as , verbis oratiocis nos ipsos admonentes in id, Pudesideramus , intendere, ne quod tepescere coeperar, Om ηino flocat, o panistis extinguatur., nisi crebritis in
Q. s Be i nsium ne cognoscere omnia possibilia PR. Cum neque Scriptura, neque Traditio fi cem hic Prabeant , . Proposita quaestio minus Thcologos spcctat, quam Philosophos, quormine si scrutari naturam & expensere quid mCns
creata possit aut non possit. Duae auten,sunt hic oppostae opiniones , dc tertia inter utramque mEdia. Prima negat abso lute intellectum creatum videre posse omnia
posIibilia, quia qui videt quidquid Deus potest ,
is sane cognoscit Omnipotentiam Dci, quantum . cognoscibilis esit : atqui nulla creatura potest cog- nolcere omnipotentiam divinam quantum cognoscibilis est, cum sit infinite cognoscibilis, ac proinde incomprehensibilis: Ergo.
Altera contra affirmat omnes creaturas possibiles ab intellactu creato videri posse ; quia qui videt majus, potest videre minus : atqui Beati vident Deum, qui est aliquid longe malus, quam omnes creatura: possibiles: Deus enim est inten- sive, id est, in omni genere perfectionis infini-rus ; creaturae vero possibiles extensive , hoc est numero duntaxat sunt infinitae : ad cognoscendum autem numerum Infinitum , non reqUiritur intellectiis infinitus, Ascux. ad cognoscendam substantiam infinite perfectam eo omni modo,, quo cognoscibilis est Unde concludunt Pati . ni hujus sententiae ., Beatum, qui videret omnia possibilia , non propterea Comprehensurum omnipotentiam divinam, quae, ut infinita est infinice etiam est cognoscibilis ; sed visurum dumtaxat infinita crcdibilia, ad quae se extend- POICIt.
334쪽
Tertia opinio conciliat duas oppositas. Prim iconcedit omnia possibilia non poste videri in vetaino seu in omnipotentia divina propter rationem: Pro sententia negante allatam, scilicet, quia illa visione competehenderetur omnipotentia divina ἡ.quid est enim comprehendere etiam intensive viliquam causam , msi claro. & dutinctὸ videte omnem ejus virtutem di em clama Secundo ,
definit non Tepugnare, quominus mens creari
per specialem revelationem omnia possibilia in se ipsis videar, cum non sint nisi numero infinita, nec proinde dici possit ejusmodi visioncm e
.comprehensivam omnipotentiae; quia visis omni-ams cffectibus in essentia finitis non comprehcnditur eorum causa:cujus essentia est infinita. Plau. sibilis quidem haec ratio, Merisimilemque adna dum reddit tertiam Ορ Inionem. Atque haec de attributis transcendentibus si a modificativis dicta sunt. Sequuntur adjuncta . quae in Scholis appellantur magna attrFbula, non quod ceteris sint majora ; cum omnia in Deo re liter sint unum & idem ; sed quod fusius tractari soleant proptet graviores, quae occuretunt, dissi Multates.
De Scientia Dei. CIrca Dei scientiam tria quaeruntur, 1'. Utrum exiliat, & quaenam sint ejus ProprietateS.a'. Quomodo dividatur secundum nostrum con-Lipiendi .modum. Quodnam sit illius m tum , seu quonam modo Deus cuncta cognos-- . -
335쪽
Probaturi'. ex Scriptura , L. Reg. cap. 2. Deu et
scientiarum dominus est. Job. ih. Apud ipsum est D. pientia. dii fortitudo, ipse habet. co6ῖDum ct intelligentiam Prov. Dominui saphnua fundavit r ream, , stabilitat coelos prudentia. Est iter. I . qui kabes omnium scientiam. Rom. IM O aBittido divitiarnm D-pientiae ct scientiae Dei. Probattar a. . ratiori ria Deus est id, quo nihil melius esse & concipi potest : atqui,s entia esbeximia perfectio & melius in eam habere , quina non habere : Ergo in Deo est scientia se, non tamen distursivae, iraec quippe imperfectio
Q. 2'. ίι nam sunt proprietates divina scientia ρ Antequam respondeam huc revorandae sunt quae supra diximus de vita Dei , de ejus simplicitate, immutabilitate , ac infinitis pcrscctionibus, nempe Deus est vivens intellectuale, sed tnon eo. modo quo Angelus aus animae Iationalisia.. Vita quippe Angeli, hue animae rationalis spectari debet, vel in radice, vel in potentia proxi- ma, vel in actu. Radix est ipsemet natura Angelica aut humana, quae est capax intelligentiae scientiae, & visonis seu intellectionis. Potentia proxima est intellectus, per quem Angelus velinomo fit proxime potens eliciendae cognitionis , Aquam ut facilius S promptius eliciat , adiicitur redistientiae habmis. sequitur ipsemet intelli-: gentiae actus , seu intel lectio actualis, a q)ia dς- nom1natur intelligetis. At in Deo res non ita
336쪽
Iabet; Dens enim, utpote ens a se cst actus p rimi'us, simplicissinius, & ill imitatus, nul Ia in eo vitae radix, nulla polentia intelligendi, nullus habitus icientiae, sed est sua n)er Ictuali S cognatio; adeo ut esse actu, vi vcre actu , & intelligere actu, sint unum & sdcm: quibus praemissis, ad questionem propositam. R. Scientia Dei est actus simplicissimus, immutabilis, de infinitus. Primo cst simplicissima, Sap. I. Vers. 22. est: in illa i sapientia j Spiritus intelligentiae Ianctus, uni-σus. ct multiplex, stillic et secundum nostium concip:endi modum, propter diversa objecta, ad c quae se extendit 1 sed non diversis obtulitas, inquit Petrus Damiani opusta 36. cap. 7. diversa consi-derat, ut cum in endis praeteritis, vacet a praesontibus;
sed tino duntaxat ac placi potentis a majest aris in- nutu simul omnia comprehendit. Secundo est immutabilis, nec crescit , ne decrescIt : sistis omnino tu es, inquit sanctus Au-s nitinus lib. I r. Cons. cap. 36. tu scis soliris qui emaucommutabisiter, Oscis incommutabiliter, ct vis in-
Tertio est infinita tum intensive tum extCnsive, . sapient e ejus non es ntimeos, Psal. I 46. ρc imprimis Deus scipsum novir & comprehendit Iam quans primarium objectu in ac. praestantissimum .
intelligibile. μυit omnia Deus Pater in seipso, inquit sanctus Augustinus lib. I s. de Trm. cap. 3 . vovit in filio e sed in seipso tanquam seipsum : in
filis r quam υerbam stitim. Dcinde novit cetera tomnia , Heb. q. Non est tilia crea iura invisibilis in eo pectiι eius; omnia autem ntida ct aper:a sunt ocu
Videt omnia possibilia, Eccli. 23. Dumino . . . Deo antequam crearentur, omnia stini agnita. Rom. . . vocaι ea quae nam sum, tanquam ea qua Dor.
337쪽
Di VINIsQUE EI Us ATTRlBUTI s. a 'V... Videt exllientia, praeterita, & futura, Ps. Tu cognovisti omnia novi ma, ct antiqua , etiam secreta cordium, intellexisti cogitationes meas de long ἐ. 1. Paralip. c. omnia ... corda scrutatu Dominus, ct tmiversar mentinna cogitationes in illigit. 'H b. ψ. dicitur di cetor cogitat Oxtim ct intentionum coris. Denique cx TLrtulliano bib. 2. conisa Marci Onem cap. s. Pnit lientia Dei tantos habet iuster,iquan; os scit Prophetas. Videt coirique fu tuta conditionata. Probatur, quia condicion et tu fritura simu ea quae re VCra ex tituta non sunt, sed existulent, si poneretur certa conditio O atqui Deus c usmodi futura cog - .noscit; nam Matth. ii. Christus a saerit, quod si 'in Tyro & Sydone eard cm factie fuissent virtures , quae apud Cometain & Bethsaidas, Tyrii &Sydonii poenitentiam egistant. i. Reg. c. 13, David consciit Deum, num habitatores Cesa: ipsum Satisi traderent, si apud illos remaneret,
Dinis autem respondet , tradent , 'quo acce Ptooraculo , fugit Uavsd , & ita non est traditus. 'Ergo Deus praescit quae conditio nate futura sunt. Ulces I'. Deus cum dubitatio de futura libera' Praedicit 7Jereni. as. MV, ait Dctis ad Propli, tam , subtrahere verbum , si foνte audiant, EZech. z: s DNe audi i . . ct si forte grιiesca t. Joan. 's: si me sciretis, forsian ct Patiou ineum sciretis. '
Distinguo antecedens, cuin dubitatione praedicit more humano, ut denotet liberum hominis arbIrrium , & propriam ejus de eventibus m. turis dubitationem , Concedo : cum dubitatiΟ-ne , quae sit in . Dco', Nego ant ced. Ita sancti 'Patres, cinctus Hieronymus in cap. 26. Jer. 'ν-bum , inquit, ambiguum, forsitan, majesari divi- να non potest convenire; sed nostro loquittir aspectu, 'υν libenam homini servelut arbiιrium , nec ex prau
338쪽
facere cogatur. Sanctus quoque Augustinus tu Psal. 2. ad haec verba, nequando iraqcatur Domi-xius , sic scribit, cum diibitatione positum est, non se-cnndam υisonem Prophetae; tibi certum e , sed Iecundum eos inos qui monentur; quia cum dubitatione so-ἰent cogitare iram Dei, quibus apertὸ non revelatur. Et Irael. 37 In ca P. 8 . Joan. ille qui omnia scit, quando dicit, sersitan me iretis , non tabitat , sed increpat : dubitationis verbtim est, quando dicitar ab homino deo dubitante , quia ne semente e Ctim vera dicitur χDeo verbum dubitationis, cum Deum nihil utique la-3eat , illa ribuatione argtiitur infideliras, non opin avr divin. ιas. Sic enim herus servum inobedien Iem Increpare solet, forsitata obtemperabis, cum
instabis: atqui Deus nonnulla praedicit futura,
quae non eveniunt, V. g. lib. q. Regum cap. a P.
per Isaicam dicit Eet echiae, Praecipe domui tu , morieris enim tu o non visere & Jonae 3. jubet Pro- Phetam Praedicare , adhuc quadraginta dies , ct Ν niue subvertetur, Nihilominus . convaluiI EZechias, & Ninive non est subversa : Ergo Deus
Distinguo antecedens cum sancto Thomaa. qu. IT i. art. s. ad x. quaedam non eveniunt i Luae tamen Deus praedicit futura secundum O dinem causarum secundarum, Concedo : quae praedicit absolute, Nego antec. Deus itaque praedixit & Ezechiam moriturum habita ratione morbi icthalis, a quo naturaliter sanari non poterat, & Ninivem everrendam propter inhabitantium malitiam , sed certo isiciebat qhi id supra ordinem causarum secundarum esset facturii S. Dices 2'. sancti Augubstinus. Prosper,& Fulgentius rejiciunt praescientiam futurorum condi . anatorum : Ergo.
339쪽
Distinguo antecedens, rejiciunt in sensu Semi- Pelagianorum, eoque haeretico, Concedo, absolute , Nego antecedens. Semipelagiam itaque is λeO Vcriabantur errore, quod mitium salutis esset a nobis, ita ut gratia adiuvaret duntax t iam conantes aut saltem desiderantes, nullatenus ver5 praeveniret. Cum autem urgeremur exemplo Pa Vulorum, qui Driusquam decedant, nullo prae- 'eunte Pietatis auectu , baptizantur, recurrebant ad futura conditionata, fingebantque Deum qui-
busdam gratiam bapti simi impertiri , aliis vero 'denegare ; quia praesciebat illos, si vixissent, do - no sibi concessu recte usu ros , illas conita abusu - 'ros. Quis audiar, inquit S. Augusti pus lib. de
Praedes . Sanctorum cap. I 2. quod ricuntur parΣlι- 'ti pro suis futuris meritis in 'ga infantili aetate bapti- Eari exire de hac vita; ct ideo alii non baptizati in ea dem aetate mori, quia ct ipsorum praesitastini merita σfutira, sed mala; non eorum vitam bonam via malam εDeo remunerante vel damnante, sed nullam ... inde hoec talibus viris in mentem venerit, nescio se ut futura, ν qua non sium futura, puniantur aut honorentur merita '
Instabis : atqui sanctus Augustinus lib. 2. qu.''-2. ad Simplicianum, omnem Deo adjudicat fu- 'turorum Praestentiam . .
Distinguo subsumptum s abjudicat omnem praestentiam , quae sit cum aliqua imperfectio- ne, qualis est in hominibus, Concedo : omnem' ab Qtute praescieruiam , Nego. Sanctus itaque Doctor duos defcctus in praescientia quae in nobis inesse potest, deprehendit: I'. remora sunt ca nobis quae dicimur praescire , Deo autem om- nia sunt praesentissima. 2'. futura minus nobis perspecta sunt , quam praesentia , unde aliquia , persectionis accedit nostra . notitiae , cum res quas praeisntiebamus futuras, existere incipiun
340쪽
a in D pi D g- γδ . atqui perabsurdum cst, quod temporaliter alitis quid accedat scientiae Der, o tamen, inquit, scit Deos , O praescii Deiis insabili modo.
Dic;es 3'. Matth: T. V. 23.& ca P. 1 f. Vers. I 2. Deus non novit reprobos, nec mala eorum Opera : Ergo. Distinguo antecedens, non novit scientia ap-Probationis, quomodo peritus attifex dicit se non agnoscere opus male elaboratum , Concedb: non novit simpliciter & absolute, Nego antecC-Mn. , alioquin quomodo impios ludicaret 2 P A R. A G R A P Η Η.s I I. De . reliquis scientia Dei proprietatibns. . Q 'i. Cientia Dei, est ne causa rerum p R. Est causa corum omnium quae Deus facit , minime vero eorum quotum Deus non est cavetor , nempe Peccatoriam. Prima pars probatur I . ex Scriptura Prov. 8. . sc de stima loquitur sapientia cum eo eram crancta Gcomponens, Ioan . I. de Verbo divino, quod est sa-:
Pimtia Patris, omnia per ipsum facta sunt, ct meapi factum est niAil. χ' Ex Patribus S. Ausustinus lib. I ,. de Trun. ca P. I 3. inmersas, inquit, crea- Ursa spirituales di torporeas, nou quia stirit, ideo novis Dena , sed ideo sunt, quia novit. Sanctus Grego- Iius liba et O. Moral. cap. 23. quae sunt non ab rerem uitate diu, ideo videmur quia sunt; Ied ideo sunt, quia /viri tur. 3'. ratione S. Thomae, Oia scientia Deiis: lubet ad res creatas ,, sicut scientia artificis as res artificiales et atqui ars in mente artificis est causa inrum artificialium : Erso. Dicest scientia suppon1t existentiam objeeti ,3 Pstius enim est esse, quam cognosci, ergo scientia stigiosa est causia rerum. I γ